ΕΦΕΤΕΙΟ ΚΥΠΡΟΥ – ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση Αρ. 9/2024ijustice)
8 Οκτωβρίου 2025
[Δ. ΚΙΤΣΙΟΣ, Μ. ΑΜΠΙΖΑΣ, Μ. ΤΟΥΜΑΖΗ, Δ/στες]
ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ ΜΟΝΟΥ,
Εφεσείουσα
v.
1. VOLODYMYR NAUMENKO
2. WAYLING ASSETS LIMITED
3. DUSAN DENIC
4. SERGIY GROZA,
Εφεσιβλήτων
Γ. Χαραλάμπους με Λ. Φιλοθέου για Γεωργιάδης & Πελίδης ΔΕΠΕ για Εφεσείουσα
Γ. Μίτλετον με Σ. Νικολάου (κα) για Χρυσαφίνης & Πολυβίου ΔΕΠΕ και Α. Ερωτοκρίτου με Ε. Νικολαΐδου (κα) για A. G. Erotocritou LLC για Εφεσίβλητους
------------------------
ΚΙΤΣΙΟΣ, Δ: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Αμπίζα, Δ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΑΜΠΙΖΑΣ, Δ: Στο πλαίσιο αίτησης εκκαθάρισης εταιρείας, εκδόθηκε προσωρινό διάταγμα διορισμού της εφεσείουσας ως Προσωρινής Εκκαθαριστού της εν λόγω εταιρείας, μέχρι την τελική εκδίκαση της κυρίως αίτησης ή μέχρι νεοτέρας διαταγής του Δικαστηρίου, στη βάση των προνοιών του Άρθρου 227 του περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113. Η παρούσα έφεση στρέφεται κατά της πρωτόδικης απόφασης με την οποία το εκδοθέν προσωρινό διάταγμα ακυρώθηκε και παραμερίστηκε, ακυρώθηκαν και παραμερίστηκαν οι ενέργειες, αποφάσεις και τα μέτρα τα οποία η Προσωρινή Εκκαθαριστής έλαβε από την ημερομηνία του διορισμού της, και, περαιτέρω, η εν λόγω Προσωρινή Εκκαθαριστής διατάχθηκε να συντάξει, καταχωρήσει και επιδώσει στους δικηγόρους των εφεσιβλήτων ένορκη δήλωση στην οποία να αναφέρει όλες τις ενέργειες και διαβήματα της υπό την εν λόγω ιδιότητα.
Για σκοπούς καλύτερης κατανόησης των θεμάτων που απασχόλησαν και απασχολούν, κρίνεται χρήσιμο να συνοψιστεί το ιστορικό της παρούσας. Παραθέτουμε, προς τούτο, αυτούσιο το σχετικό απόσπασμα από την πρωτόδικη απόφαση:
«Ι. Σύνοψη Ιστορικού
Για σκοπούς πληρέστερης αντίληψης της διαφοράς των διαδίκων κρίνεται σκόπιμο να παρατεθεί εν συντομία το ιστορικό της υπόθεσης.
Η G.N. Terminal Enterprises Ltd (στο εξής «GNT») είναι η μητρική εταιρεία του Ομίλου GNT, κύριες δραστηριότητες του οποίου είναι η γεωργική και μεταλλουργική αλυσίδα εφοδιασμού στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανόμενης της λειτουργίας τερματικού σταθμού σιτηρών που βρίσκεται στο λιμάνι της Οδησσού στην Ουκρανία.
Περί τα τέλη του 2019, η GNT αποφάσισε να λάβει δάνειο από την Argentem Creek Partners με αποτέλεσμα στις 12/11/2019 να συναφθεί συμφωνία διευκόλυνσης μεταξύ της GNT από τη μία και της ACP I TRADING LLC (στο εξής «ACP») και Pathfinder Strategic Credit II LP (εταιρείες που διαχειρίζεται η Argentem Creek Partners) από την άλλη. Με βάση την εν λόγω συμφωνία, οι διευκολύνσεις που διατέθηκαν προς την GNT ανέρχονταν στο ποσό των 75 εκατομμυρίων Δολαρίων Αμερικής.
Στις 17/03/2021 η εν λόγω συμφωνία τροποποιήθηκε και αναδιατυπώθηκε ούτως ώστε να προστεθεί, μεταξύ άλλων, η εταιρεία Innovatus ως συν-δανειστής, χορηγώντας στην GNT 20 εκατομμύρια Δολάρια Αμερικής.
Τα μέρη αναφέρουν ότι η αρχική συμφωνία διευκόλυνσης συμπληρωνόταν με διάφορες εξασφαλίσεις όπως για παράδειγμα με μία πάγια και κυμαινόμενη επιβάρυνση ημερομηνίας 02/12/2019 μεταξύ της GNT και της εταιρείας Madison Pacific Trust Limited, με την οποία η GNT επιβάρυνε προς όφελος της Madison Pacific Trust Limited όλη την επιχείρηση της, την εμπορική εύνοια και την περιουσία πάσης φύσεως, με το δικαίωμα να διορίσει παραλήπτη/διαχειριστή των επιβαρυμένων περιουσιακών στοιχειών.
Η διαφωνία των μερών φαίνεται να ξεκίνα στις 20/12/2022, όταν οι δανειστές της GNT για διάφορους λόγους προχώρησαν με τη λήψη μέτρων για την εκτέλεση των διάφορων εξασφαλίσεων που είχαν παραχωρηθεί για την εξασφάλιση των δανειακών διευκολύνσεων. Η πλευρά της ACP προφανώς ισχυρίζεται ότι εξάσκησαν τα νόμιμα συμβατικά τους δικαιώματα στη βάση των διάφορων εξασφαλίσεων και έλαβαν συνήθη μέτρα εκτέλεσης για την ανάκτηση του χρέους. Η πλευρά των Αιτητών αμφισβητεί, μεταξύ άλλων, το δικαίωμα της Madison να απαιτήσει σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή το κατ’ ισχυρισμό οφειλόμενο ποσό και να προχωρήσει με την εκτέλεση των εξασφαλίσεων.
Αποτέλεσμα της διαφωνίας των ως άνω αναφερόμενων μερών είναι να εκκρεμούν στην παρούσα φάση διαιτητικές διαδικασίες ενώπιον του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου του Λονδίνου (LCIA) αλλά και δικαστικές διαδικασίες τόσο ενώπιον των Κυπριακών Δικαστηρίων όσο και ανά το παγκόσμιο ήτοι Ουκρανία, Ελβετία και Ηνωμένα Εμιράτα.
ΙΙ. Ιστορικό Διαδικασίας
§ Κυρίως Αίτηση
Ως φαίνεται στον ηλεκτρονικό φάκελο του Δικαστηρίου, η ACP κατά την 01/03/2023 καταχώρησε την υπό τον άνω αριθμό και τίτλο αίτηση (στο εξής «Κυρίως Αίτηση») υπό την ιδιότητα της ως πιστωτής με την οποία εξαιτείται την έκδοση διατάγματος εκκαθάρισης της εταιρείας GNT.
Η Κυρίως Αίτηση βασίζεται στα άρθρα 209, 211(ε), 212 (α), 213 και 214 του Περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113.
Οι λόγοι για τους οποίους ζητείται η εκκαθάριση της εταιρείας αναφέρονται στο σώμα της αίτησης εκκαθάρισης και στηρίζονται σε ισχυρισμούς γεγονότων που παρατίθενται στην ένορκη δήλωση του κ. Φοίβου Χριστοφίδη ημερ. 01/03/2023, δικηγόρου στο δικηγορικό γραφείο Άντης Τριανταφυλλίδης & Υιοί Δ.Ε.Π.Ε. Κατ’ ουσίαν, επιζητείται η εκκαθάριση της καθ’ ης η αίτηση εταιρείας επειδή ως ισχυρίζονται είναι ανίκανη να αποπληρώσει τα χρέη της.
§ Μονομέρης Αίτηση για το διορισμό Προσωρινού Εκκαθαριστή ημερ.01/03/2023
Την καταχώρηση της Κυρίως Αίτησης ακολούθησε την ίδια ημέρα η καταχώρηση της μονομερούς αίτησης με στόχο το διορισμό της κας. Ευφροσύνης Μονού ως Προσωρινός Εκκαθαριστής (στο εξής «ΠΕ») της GNT μέχρι την τελική εκδίκαση της Αίτησης Εκκαθάρισης ή/και μέχρι νεότερης διαταγής του Δικαστηρίου. Η μονομερής αίτηση ημερ. 01/03/2023 είχε ως βάση το Άρθρο 227 του Περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113.
Το Δικαστήριο αφού επιλήφθηκε της μονομερούς αίτησης ημερ. 01/03/2023 και έκρινε ότι δεν συνέτρεχαν λόγοι κατεπείγοντος που να αιτιολογούν τη μονομερή έκδοση του εξαιτούμενου διατάγματος για διορισμό προσωρινού εκκαθαριστή, έδωσε οδηγίες για επίδοση της αίτησης στην άλλη πλευρά.
Παραθέτω τα όσα σημειώθηκαν από το Δικαστήριο (υπό άλλη σύνθεση) στις 03/03/2023:
«Έχω ακούσει με ιδιαίτερη προσοχή τη συνήγορο των αιτητών και έχω εξετάσει την αίτηση, έχω αναγνώσει την ένορκη δήλωση που την υποστηρίζει, καθώς και τα συνημμένα σε αυτήν έγγραφα. Δεν έχω ικανοποιηθεί ότι έχουν καταδειχθεί εξαιρετικές περιστάσεις που να υποδεικνύουν ότι συντρέχει το στοιχείο του κατ’ επείγοντος, το οποίο αποτελεί δικαιοδοτικό όρο για τη κατά παρέκκλιση του κανόνα φυσικής δικαιοσύνης, παροχής θεραπείας, στην απουσία των καθ’ ων η αίτηση. Ο κυριότερος λόγος για αυτήν μου την κατάληξη είναι η ύπαρξη διαχειριστή/παραλήπτη, στη βάση ομολόγου που δόθηκε προς εξασφάλιση ουσιαστικά εταιρείας που συνδέεται με τους αιτητές, ο οποίος μπορούσε να λάβει από την ημερομηνία διορισμού του διάφορα μέτρα για να προστατεύσει τα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας αλλά και να λάβει στην κατοχή του, τυχόν έγγραφα, βιβλία κλπ για να δει την πραγματική εικόνα αυτής της εταιρείας, πράγμα το οποίο δεν έπραξε, από τον διορισμό του, παρά το γεγονός ότι οι ενέργειες κατά τη γνώμη των αιτητών συνιστούσαν καταδολιεύσεις και αποξενώσεις, λάμβαναν ένα χρόνο ενωρίτερα.
Συνέπεια τούτου διατάσσεται η επίδοση της αίτησης στην άλλη πλευρά και ορίζεται για τον σκοπό αυτό στις 10/03/2023 και ώρα 09:00πμ.
Δίδονται οδηγίες για την επανακαταχώριση του Τεκμηρίου 47 ενόψει του ότι δεν ήταν ολοκληρωμένο το τεκμήριο που είχε αναρτηθεί στο σύστημα,
Η Αίτηση Εκκαθάρισης ορίζεται επίσης για οδηγίες στις 10/03/2023 και ώρα 09:00πμ.
Η δοθείσα ημερομηνία για τις 22/03/2023 ακυρώνεται».
Οι δικηγόροι της ACP επίδωσαν τη μονομερή αίτηση:
§ Στο νέο εγγεγραμμένο γραφείο της Καθ’ ης η Αίτηση εταιρείας παραδίδοντας αντίγραφο της μονομέρους αίτησης στη διευθύντρια της εταιρείας Lofoe Ltd η οποία με τη σειρά της είναι διευθύντρια της Καθ’ ης η Αίτηση εταιρείας,
§ Στον Έφορο Εταιρειών παραδίδοντας αντίγραφο της αίτησης σε γραμματέα του τμήματος, και
§ Στον Παραλήπτη/Διαχειριστή παραδίδοντας αντίγραφο της αίτησης σε υπεύθυνη του χώρου εργασίας του εν λόγω ατόμου.
Αφού η μονομερής αίτηση ημερ. 01/03/2023 κατέστη δια κλήσεως, στις 10/03/2023 εμφανίστηκαν οι συνήγοροι της ACP και συνήγοροι από πλευράς της Καθ’ ης η Αίτηση εταιρείας οι οποίοι ως φαίνεται από το πρακτικό του Δικαστηρίου έλαβαν οδηγίες από τον Παραλήπτη/Διαχειριστή, κ. Κρις Ιακωβίδη.
Κατά την εν λόγω ημερομηνία, οι συνήγοροι της Καθ’ ης η Αίτηση εταιρείας, δήλωσαν ότι δεν ενίστανται ούτε στην Κυρίως Αίτησης ούτε στη μονομερή αίτηση για το διορισμό Προσωρινού Εκκαθαριστή ημερ. 10/03/2023. Κατά συνέπεια, οι συνήγοροι της Αιτήτριας στις 10/03/2023 πέτυχαν την έκδοση το εν λόγω διατάγματος.
Αναφορικά με την Κυρίως Αίτηση δόθηκαν οδηγίες για δημοσιεύσεις. Σχετική ανακοίνωση δημοσιεύθηκε στις 20/03/2023 στην εφημερίδα καθημερινής κυκλοφορίας «Αλήθεια» και στις 24/03/2023 στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας με την οποία καλούνταν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συνεισφορείς και πιστωτές να εμφανιστούν κατά την οριζόμενη ημερομηνία εάν το επιθυμούν, προκείμενου να υποστηρίξουν ή να αντικρούσουν την έκδοση των σχετικών διαταγμάτων.»
Είναι χρήσιμο, επίσης, να τεθεί ότι ένσταση στην αίτηση των εφεσιβλήτων για ακύρωση του προσωρινού διατάγματος, καταχώρησαν η αιτήτρια στην κυρίως αίτηση και μονομερή αίτηση εταιρεία (ACP), ο Παραλήπτης/Διαχειριστής της καθ’ ης η αίτηση, αλλά και η εφεσείουσα. Το πρωτόδικο Δικαστήριο αναγνώρισε στους εφεσίβλητους το δικαίωμα, ως τα πρόσωπα στα οποία αποδίδονταν ενέργειες που κατέστησαν απαραίτητη την αναζήτηση και έκδοση του επίδικου διατάγματος, να τύγχαναν επίδοσης της διαδικασίας και να ακούγονταν. Η παράλειψη τέτοιας επίδοσης στους εφεσίβλητους, κατά παράβαση των οδηγιών του Δικαστηρίου, επέφερε την ακύρωση του, καθώς επίσης, την έκδοση των έτερων δύο διαταγμάτων.
Η πρωτόδικη απόφαση προσβάλλεται μόνο από την εφεσείουσα. Για λόγους που δεν αφορούν την παρούσα, η πρωτόδικη απόφαση δεν εφεσιβάλλεται από τους αιτούντες την έκδοση του προσωρινού διατάγματος.
Προβάλλονται, από την εφεσείουσα, συνολικά έντεκα λόγοι έφεσης. Οι λόγοι έφεσης 1, 5, 7 και 8 αφορούν την πρωτόδικη κρίση περί οδηγιών για επίδοση της μονομερούς διαδικασίας στους εφεσίβλητους και ανατροπή της απόφασης για έκδοση του διατάγματος, ενεργώντας, το πρωτόδικο Δικαστήριο, ως Εφετείο του εαυτού του, υπό άλλη σύνθεση. Οι λόγοι έφεσης 2, 3, 4 και 6 αφορούν την πρωτόδικη κρίση σε σχέση με το δικαίωμα των εφεσιβλήτων να είναι μέρος της διαδικασίας, ενώ ο ένατος λόγος έφεσης προβάλλει ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο θα έπρεπε να εξέταζε την ουσία του θέματος διορισμού προσωρινού εκκαθαριστή, κάτι που αν έπραττε θα έκρινε την αναγκαιότητα του. Με τους δέκατο και εντέκατο λόγους έφεσης προσβάλλονται τα δύο, ως άνω, επιμέρους διατάγματα τα οποία εξέδωσε το πρωτόδικο Δικαστήριο.
Έχουμε μελετήσει κάθε τι σχετικό με τους εγειρόμενους λόγους έφεσης, την αιτιολογία αυτών και την επιχειρηματολογία της πλευράς της εφεσείουσας, αλλά και την αντίθετη επιχειρηματολογία της πλευράς των εφεσιβλήτων, οι οποίοι υπεραμύνονται της ορθότητας της πρωτόδικης απόφασης.
Η πλευρά των εφεσιβλήτων εγείρει, υπό μορφή προδικαστικής ένστασης, δύο ζητήματα. Αφενός, εγείρεται αμφισβήτηση της νομιμοποίησης της εφεσείουσας να εφεσιβάλλει την πρωτόδικη απόφαση, μη ούσα η αιτήτρια για έκδοση του επίδικου προσωρινού διατάγματος, και στην απουσία έφεσης κατά της πρωτόδικης απόφασης από αυτήν. Το θέμα, προβάλλεται από τους εφεσίβλητους να αφορά τους λόγους έφεσης 1 – 9, αλλά όχι, άμεσα, τους λόγους έφεσης 10 και 11, οι οποίοι αφορούν το μέρος της πρωτόδικης απόφασης με το οποίο ακυρώθηκαν οι πράξεις και ενέργειες της εφεσείουσας εξ υπαρχής και με το οποίο αυτή διατάχθηκε να αποκαλύψει τα διαβήματα που έλαβε υπό την εν λόγω ιδιότητα. Αφετέρου, προβάλλεται ότι η εφεσείουσα δεν προέβαλε, πρωτοδίκως, θέμα μη νομιμοποίησης των εφεσιβλήτων να καταχωρήσουν αίτηση παραμερισμού και, ως αποτέλεσμα, κωλύεται να εγείρει τα όσα προωθούνται με τους λόγους έφεσης 2, 3, 4 και 6.
Έχουμε διεξέλθει κάθε τι σχετικό με την πρωτόδικη διαδικασία και είναι γεγονός ότι, από πλευράς εφεσείουσας, δεν αμφισβητήθηκε το δικαίωμα συμμετοχής των εφεσιβλήτων στη διαδικασία. Είναι καλώς γνωστό ότι δεν είναι δυνατόν να προωθούνται, κατ’ έφεσιν, θέματα που δεν προβλήθηκαν πρωτόδικα. Ως λέχθηκε στην WATERWORLD HOLDINGS LTD v. ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ κα, Πολιτική Έφεση 284/2015, ημερομηνίας 30.1.2024, «Σε κάθε περίπτωση, κατά πάγια και διαχρονική νομολογία, ζήτημα που δεν ηγέρθη πρωτόδικα δεν μπορεί να εξεταστεί με την έφεση». Διαφαίνεται, συνεπώς, να είναι βάσιμη η σχετική εισήγηση των εφεσιβλήτων, με τους σχετικούς λόγους έφεσης να κρίνονται ότι στερούνται ερείσματος για αυτόν τον λόγο.
Κατά τα λοιπά, ενόψει του έμμεσου επηρεασμού του αντικειμένου των λόγων έφεσης 10 και 11 από το ό,τι αφορά την ουσία του μέρους της πρωτόδικης απόφασης που αφορά το ζήτημα της επίδοσης, κρίνουμε ορθότερο να εξετάσουμε την ουσία των λόγων έφεσης. Άλλωστε, φρονούμε ότι τα υπό εξέταση ζητήματα δεν επιδέχονται πολύπλοκης ανάλυσης.
Ως προβάλλεται από την πλευρά της εφεσείουσας, η ουσία των πραγμάτων έγκειται στην, κατά την εισήγηση της, υπέρβαση, από μέρους του πρωτόδικου Δικαστηρίου, της δικαιοδοσίας του να ενεργήσει ως Εφετείο του εαυτού του, ανατρέποντας προηγούμενη του κρίση.
Δεν μας βρίσκει σύμφωνους η σχετική επιχειρηματολογία της πλευράς της εφεσείουσας. Το πρωτόδικο Δικαστήριο, με επάρκεια ανέλυσε τα γεγονότα και σχετική νομολογία, σε σχέση με το ότι οι εφεσίβλητοι νομιμοποιούνταν, ως επηρεαζόμενα πρόσωπα, να αποταθούν στο Δικαστήριο, αλλά και να αποτελούσαν μέρος και της ενδιάμεσης διαδικασίας. Αξίζει η αυτούσια παράθεση του ακόλουθου αποσπάσματος από την πρωτόδικη απόφαση:
«Δεν διαφεύγει της προσοχής μου ότι στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση για διορισμό ΠΕ στη βάση της οποίας επιτεύχθηκε ο διορισμός προσωρινού εκκαθαριστή, γίνεται εκτενής αναφορά στις κατ’ ισχυρισμό ενέργειες των Αιτητών για την αποξένωση των περιουσιακών στοιχείων της GNT και του Ομίλου γενικότερα.
Εφόσον οι ισχυρισμοί που καταγράφηκαν στην ένορκη δήλωση που υποστήριζε την αίτηση διορισμού προσωρινού εκκαθαριστή αφορούσαν άμεσα τους Αιτητές ή/και τις ενέργειες των κκ. Denic, Groza και Naumneko, το λογικό θα ήταν να τους δοθεί τουλάχιστον το δικαίωμα να ακουστούν και να τοποθετηθούν επί των όσων τους καταλογίζονται.
Καθοδηγητική είναι η απόφαση Re Secure & Provide Plc (1992) BCC 405 όπου στην εκεί αίτησης εκκαθάρισης υπήρχαν ισχυρισμοί για διάπραξη απάτης (allegations of fraud) από πλευράς συγκεκριμένου προσώπου (Mr. Tyzack). Το δικαστήριο κατέληξε ότι δεν θα έπρεπε να εκδοθεί διάταγμα προσωρινού εκκαθαριστή χωρίς να δοθεί πρώτα δικαίωμα στον Mr. Tyzack να ακουστεί. Παραθέτω απόσπασμα της απόφασης του Δικαστηρίου:
«I must add that I think it is unfortunate that an application for a provisional liquidator was made ex parte. The petition alleges that because the credit card money was in in the Insurance Administration account, it was in jeopardy. But Mr. Tyzack had given what seems to me to have been a perfectly plausible account for the money being in that account and I think that the evidence for jeopardy of assets was extremely slight. It was not sufficient to justify the appointment of a provisional liquidator (which does not, of course require a cross-taking in damages form the Secretary of State) without giving Mr Tyzack any opportunity to put his case or offer undertakings which may well have satisfied the concerns of the DTI. The whole of the DTI’s approach seems to have been conditioned by the assumption, which had been made from start of Mrs. Lovett’s inquiry, that Mr. Tyzack could not be trusted. He was nevertheless entitled in justice to an opportunity to be heard. My remarks about ex parte applications in Re First Express Ltd (8th October 1991) apply equally to the Secretary of State».
(H έμφαση και η υπογράμμιση είναι του παρόντος Δικαστηρίου)
Σχετική επίσης είναι και η αναφορά στο σύγγραμμα Pennington’s Company Law, 5η έκδοση, σελ. 753:
«The procedure for the presentation and hearing of petitions for relief under the statutory provision is governed by the regulations made by the Lord Chancellor governing winding up petitions. The only necessary respondent to the petition is the company, but it is desirable to serve copies of the petition on all persons whose conduct is attacked in the petition and against who relief is sought, and such persons may be formally added as respondents so as to be bound by any order made by the court and so as to be made liable for costs»
(Η υπογράμμιση είναι του παρόντος Δικαστηρίου)
Συνεπώς έχω ικανοποιηθεί ότι οι Groza, Denic και Naumenko έχουν δικαίωμα να υποβάλουν την υπό κρίση Αίτηση ζητώντας την ακύρωση του διατάγματος διορισμού Προσωρινού Εκκαθαριστή.
IX. Μη επίδοση στους Αιτητές
Αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός πως η αίτηση για διορισμό προσωρινού εκκαθαριστή δεν επιδόθηκε στους Αιτητές.
Οι Αιτητές ισχυρίζονται ότι το Δικαστήριο διέταξε την επίδοση της εν λόγω αίτησης σε αυτούς και οι Καθ’ ων η Αίτηση παρέλειψαν να το πράξουν με αποτέλεσμα η παράλειψη αυτή να οδηγεί χωρίς άλλο στην ακύρωση του διατάγματος.
Πράγματι, η αίτηση για διορισμό προσωρινού εκκαθαριστή, καταχωρήθηκε αρχικώς ως μονομερής, έχοντας στη νομική βάση της το Αρ. 32 του Περί Δικαστηρίων Νόμου και το Άρθρο 9 του Περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 6, αλλά το Δικαστήριο διέταξε τη δια κλήσεως εκδίκαση της αφού δόθηκαν οδηγίες για να επιδοθεί «στην άλλη πλευρά».
Προφανώς υπάρχει διάσταση μεταξύ των μερών ως προς το ποια είναι «η άλλη πλευρά».
Καθοδηγητικά και απολύτως βοηθητικά είναι τα όσα σημειώνονται από την έντιμη δικαστή κ. Εφραίμ Π.Ε.Δ. (ως ήταν τότε) Ε/Δ Λευκωσίας στην απόφαση Genfin (ανωτέρω) όπου σε παρόμοια περίπτωση ανάφερε:
«Θα πρέπει βεβαίως να λεχθεί πως αν και εδώ δεν είχε συμπληρωθεί ούτε καν η φράση «στην άλλη πλευρά», εντούτοις είναι αυτονόητο, ειδικά σε αιτήσεις για ενδιάμεσα διατάγματα, πως όταν διατάσσεται η επίδοση εννοείται ότι θα γίνει προς την άλλη πλευρά. Είναι η μόνη ερμηνεία που συνάδει απολύτως με την κοινή λογικής και κυρίως με την επικρατούσα δικαστική πρακτική»
Περαιτέρω, από τo ίδιο το περιεχόμενο της ένορκης δήλωσης στην αίτηση για διορισμό εκκαθαριστή καθίσταται σαφές ότι «η άλλη πλευρά» ήταν οι Αιτητές στους οποίους καταλογίζονταν αξιόποινες πράξεις. Μάλιστα στο πρακτικό του Δικαστηρίου ημερ. 03/03/2023 (το οποίο ήδη παρέθεσα στο αρχικό μέρος της παρούσας απόφασης) γίνεται αναφορά στις «καταδολιεύσεις και αποξενώσεις» που κατ’ ισχυρισμό λάμβαναν χώρα ένα χρόνο νωρίτερα της καταχώρισης της μονομερούς αίτησης.
Παραπέμπω και πάλι σε απόσπασμα της απόφασης Genfin (ανωτέρω):
«Συγκεκριμένα η αναφορά «σε συμπεριφορά η οποία καταλογίζεται στους καθ’ ων η αίτηση» παραπέμπει αναμφίβολα και χωρίς δυσκολία στη μέτοχο πλειοψηφίας στην οποία αποδίδεται η καταπιεστική συμπεριφορά, ήτοι στην Αιτήτρια. Θα ήταν αναμενόμενο να γίνει αντιληπτή και εκληφθεί ακριβώς με αυτό το νόημα ενόψει του ότι η καταπιεστική συμπεριφορά αποδίδεται σε μέτοχο (και όχι στην εταιρεία). Βασικά είναι προφανές από το λεκτικό του πιο πάνω πρακτικού πως το ίδιο το Δικαστήριο, τουλάχιστον εξέλαβε και εν πάση περιπτώσει κατέστησε ρητώς την αιτήτρια ως καθ’ ης η αίτηση στα πλαίσια της μονομερούς αίτησης και επομένως οι οδηγίες για επίδοση αφορούσαν και την ίδια».
Συνεπώς, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όταν το Δικαστήριο διέτασσε την επίδοση στην άλλη πλευρά εννοούσε την πλευρά των Αιτητών, οι οποίοι κατ’ ισχυρισμό επιχείρησαν να αποξενώσουν περιουσιακά στοιχεία της GNT ή/και προέβησαν στην αποξένωση των περιουσιακών στοιχείων της εν λόγω εταιρείας.
Δεν θα συμφωνήσω με τη θέση της συνηγόρου της ACP ότι επειδή η αίτηση εκκαθάρισης στηρίζεται στα άρθρα 211(ε) και 212 (α) του Κεφ. 113, δεν είχαν υποχρέωση να συμπεριλάβουν τους Αιτητές στα πλαίσια της Κυρίως Αίτησης και κατ’ επέκταση ούτε υποχρέωση συμπερίληψης τους σε οποιαδήποτε ενδιάμεση διαδικασία. Αφ’ ης στιγμής οι οδηγίες του Δικαστηρίου ήταν η επίδοση της αίτησης στην άλλη πλευρά, που ως έχει διασαφηνιστεί/επεξηγηθεί πιο πάνω, η πλευρά αυτή ήταν η πλευρά των Αιτητών, όφειλαν να συμμορφωθούν με τις οδηγίες του Δικαστηρίου.
Διέλαθε όμως την προσοχή του Δικαστηρίου, το γεγονός ότι δεν τηρήθηκαν οι προηγούμενες οδηγίες για επίδοση της αίτησης στους Αιτητές. Κατ’ ακολουθίαν, στις 10/03/2023 η διαδικασία προχώρησε στην απουσία «της άλλης πλευράς» έχοντας ως αποτέλεσμα την έκδοση του αιτούμενου διατάγματος.
Η νομολογία όμως είναι ξεκάθαρη ως προς τις επιπτώσεις έκδοσης διαταγμάτων τα οποία εκδόθηκαν χωρίς η αίτηση για έκδοση τους να επιδοθεί σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη[1]. Η διεξαγωγή κάθε διαδικασίας στην παρουσία όλων των ενδιαφερόμενων ή εφόσον έχουν όλοι δεόντως ειδοποιηθεί, είναι κανόνας (βλ. Αναφορικά με την Αίτηση του Nikolai Ivanovich Kazakov Πολ. Έφεση 72/2022, απόφαση ημερ. 17/07/2023), ECLI:CY:AD:2023:A252[2].
Παράλειψη επίδοσης της αίτησης στα επηρεαζόμενα μέρη εξισούται με άρνηση του δικαιώματος τους να ακουστούν[3] στα πλαίσια της μονομερούς αίτησης ημερ.01/3/2023. Κατά συνέπεια, δικαιωματικά οι Αιτητές προχώρησαν με την καταχώριση της παρούσας Αίτησης για παραμερισμό.
Ως σημειώθηκε στην Πιττάκης κ.α (1994) 1 Α.Α.Δ. 297, 301, αναφέρθηκε ότι η τήρηση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης συνιστά προϋπόθεση για την έγκυρη απονομή της δικαιοσύνης, ενώ στη Γρηγορίου ν. Τραπέζης Κύπρου Λτδ (1992) 1 (Β) Α.Α.Δ. 1222, 1224 ότι η αποστέρηση των δικαιωμάτων που κατοχυρώνει το Άρθρο 30.2 και 30.3 του Συντάγματος αναιρεί τη δική και καθιστά το αποτέλεσμα άκυρο.
Χ. Συμπεράσματα
§ Για όλους τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω πιο πάνω, το Δικαστήριο καταλήγει ότι η παράλειψη επίδοσης της μονομερούς αίτησης ημερ. 01/03/2023 στους Αιτητές κατά παράβαση των οδηγιών του Δικαστηρίου επιφέρει την ακύρωση του εκδοθέντος διατάγματος ημερ. 10/03/2023.
§ Οι ενέργειες του ΠΕ ακυρώνονται και παραμερίζονται από τις 10/03/2023 (ημερομηνία διορισμού της) μέχρι και την ημερομηνία έκδοσης του Προσωρινού Διατάγματος ημερ. 05/07/2023.
Σχετική αναφορά ως προς τη δυνατότητα ακύρωσης των ενεργειών του Προσωρινού Εκκαθαριστή γίνεται στο σύγγραμμα Pennington’s Company Law, 4η έκδοση, σελ. 698, την οποία παραθέτω:
«If the court refuses to make a winding up order on the hearing of the petition, it must discharge any provision liquidator whom it has already appointed, and it must restore all parties to the position they would have occupied if he had never been appointed at all»[4].
§ Ενόψει των πιο πάνω συμπερασμάτων, κρίνεται αναγκαία η έκδοση του διατάγματος που αναφέρεται στο αιτητικό υπ. αρ. 5, παρ. 5.1, με τη διαφοροποίηση ότι οι ενέργειες που θα καταγραφούν να αφορούν την περίοδο 10/03/2023 (ημερομηνία διορισμού ΠΕ) μέχρι και τις 05/07/2023 (ημερομηνία έκδοσης του Προσωρινού Διατάγματος).
Η έκδοση του πιο πάνω διατάγματος κρίνεται αναγκαία ούτως ώστε να δοθεί πρόσθετο φως ως προς τις ενέργειες που λήφθηκαν από την ΠΕ κατά τη διάρκεια του διορισμού της. Με αυτό τον τρόπο θα διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα του διατάγματος ενόψει του ότι θα μπορεί να ελεγχθεί σε μεταγενέστερο στάδιο κατά πόσον υπήρξε συμμόρφωση με διάταγμα για ακύρωση των ενεργειών της.
Όσον αφορά τα διατάγματα στις παραγράφους 5.2 και 5.3 της Αίτησης, δεν κρίνεται αναγκαία η έκδοση τους αφού σκοπός των Αιτητών είναι να ενημερωθούν για τις ενέργειες που έλαβε η κα. Μονου κατά τη διάρκεια του διορισμού της. Συνεπώς ο σκοπός αυτός ικανοποιείται με την καταχώριση της ένορκης δήλωσης που αναφέρεται πιο πάνω.
Σε κάθε περίπτωση, η πληροφόρηση που θα λάμβαναν οι Αιτητές στα πλαίσια της αίτησης διορισμού εκκαθαριστή (εάν ακολουθείτο σωστά η διαδικασία), θα ήταν στην έκταση της πληροφόρησης που προνοείται στην ένορκη δήλωση που αναφέρεται πιο πάνω.»
Είναι ορθή η διαπίστωση της ευπαίδευτης πρωτόδικης Δικαστού ότι η διαταγή του Δικαστηρίου για επίδοση της μονομερούς αίτησης στην άλλη πλευρά εννοούσε τους εφεσίβλητους. Αυτοί ήταν εκείνοι που κατ’ ισχυρισμόν ενήργησαν με τρόπο που κατέστησε αναγκαία την αίτηση για προσωρινό διάταγμα. Άλλωστε, από μόνος του ο λόγος για τον οποίο το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι θα έπρεπε η μονομερής αίτηση να επιδοθεί, που δεν ήταν άλλος από την ύπαρξη διαχειριστή/παραλήπτη στη βάση ομολόγου προς εξασφάλιση εταιρείας που συνδεόταν με τους αιτητές, φανέρωνε ότι η άλλη πλευρά δεν μπορούσε να είναι άλλη από τους εφεσίβλητους και, εν πάση περιπτώσει, δεν μπορούσε να περιοριζόταν στα πρόσωπα στα οποία η αίτηση επιδόθηκε.
Έχοντας κρίνει ως ανωτέρω, ορθώς και, εν πάση περιπτώσει, εντός των επιτρεπτών ορίων, κατέληξε, ως λογικό συμπέρασμα, ότι διέλαθε της προσοχής του Δικαστηρίου ότι δεν τηρήθηκαν οι προηγούμενες του οδηγίες αναφορικά με την επίδοση, με αποτέλεσμα να εκδοθεί, το διάταγμα, κατά παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης, αφού οι εφεσίβλητοι στερήθηκαν της δυνατότητας να ακουστούν, επιφέροντας ακυρότητα στο εκδοθέν διάταγμα.
Ουδένα σφάλμα εντοπίζουμε στην πρωτόδικη προσέγγιση και κρίση. Το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν ενήργησε, υπό τας περιστάσεις, ως Εφετείο του εαυτού του, ούτε διαφοροποιείται η κατάσταση πραγμάτων από το ότι διαφορετική ήταν η σύνθεση του Δικαστηρίου κατά τα δύο ουσιώδη στάδια της διαδικασίας. Το Δικαστήριο, ως μία οντότητα, εξέτασε και αποφάσισε την ενώπιον του διαδικασία. Άνευ ερείσματος κρίνονται οι σχετικοί λόγοι έφεσης.
Άνευ ερείσματος κρίνουμε ότι είναι και ο ένατος λόγος έφεσης, αφού επίδικο θέμα, ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, περέμενε ο ενδεχόμενος παραμερισμός του εκδοθέντος διατάγματος. Δεν θα ήταν ορθή, υπό τας περιστάσεις, θεώρηση για εξέταση των αιτουμένων, διά της μονομερούς αιτήσεως, στο πλαίσιο της αίτησης παραμερισμού.
Η ως άνω κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου, περί ακυρότητας του εκδοθέντος διατάγματος, καθιστούσε καθ’ όλα επιτρεπτή και την άσκηση της ευχέρειας του πρωτόδικου Δικαστηρίου να εκδώσει τα διατάγματα στα οποία αναφέρονται οι λόγοι έφεσης 10 και 11, για τους επαρκείς λόγους που ανέλυσε στο σκεπτικό του ανωτέρω, καθιστώντας και αυτούς τους λόγους έφεσης άνευ ερείσματος.
Συνακόλουθα, αβάσιμοι κρίνονται όλοι οι λόγοι έφεσης. Η παρούσα έφεση απορρίπτεται στην ολότητά της. Η πρωτόδικη απόφαση επικυρώνεται.
Επιδικάζονται εναντίον της εφεσείουσας και υπέρ των εφεσιβλήτων, €1.900.-, πλέον ΦΠΑ (εάν υπάρχει), ως έξοδα της παρούσας έφεσης.
Δ. ΚΙΤΣΙΟΣ
Μ. ΑΜΠΙΖΑΣ,Δ.
Μ. ΤΟΥΜΑΖΗ, Δ.
[1] Βλέπε Aναφορικά με την Αίτηση των Ceeif Central and Eastern European Investments Ltd κα. (2012) 1A Α.Α.Δ. 588
[3] P.S.C. (No. 1) ν. Potoudes & Others (1987) 3 C.L.R. 1044
[4] Re Dry Docks Corpn London 1888) 39 ChD 306
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο