ΕΦΕΤΕΙΟ ΚΥΠΡΟΥ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση αρ. Ε203/2022)
16 Οκτωβρίου 2025
[ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ, Πρόεδρος]
Paul Hunt
Εφεσείων
ν.
D.A Blue Orange Property Management Services Ltd
Εφεσίβλητη
Για εφεσείοντα: κος Κύπρος Τούμπας για Τούμπας και Τούμπας Δ.Ε.Π.Ε.
Για εφεσίβλητη: κος Άγης Γεωργιάδης με κα Χρυστάλλα Χριστοφόρου για Χρίστος Γεωργιάδης και Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ, Π.: Η παρούσα εκδικάζεται σε μονομελή σύνθεση δυνάμει των προνοιών του Άρθρου 25.1 του Περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Ν.14/60) και του Άρθρου 11.5 του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλες διατάξεις) Νόμου του 1964 (33/1964).
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα έφεση, ο εφεσείων αμφισβητεί την ενδιάμεση απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση του για παραμερισμό διατάγματος υποκατάστατης επίδοσης της αγωγής που καταχώρησε η εφεσίβλητη εναντίον του, και της συνακόλουθης ερήμην απόφασης με την οποία διατάχθηκε να πληρώσει το ποσόν των €6.399,77 πλέον τόκους και έξοδα, ως κοινόχρηστα στην κοινόκτητη οικοδομή που διαμένει στην Πάφο.
Το δικονομικό ιστορικό της υπόθεσης, ως προκύπτει από τον πρωτόδικο φάκελο έχει ως ακολούθως:
Η εφεσίβλητη εταιρεία ως διαχειρίστρια κοινόκτητης οικοδομής, καταχώρισε αγωγή εναντίον του εφεσείοντα για το ποσό €6.399,77, για κοινόχρηστα που του αναλογούν ως κύριο μονάδας στην εν λόγω κοινόκτητη οικοδομή, και τα οποία αφορούσαν περίοδο πέντε ετών. Ακολούθως, η εφεσείουσα κατόπιν μονομερούς αίτησης πέτυχε την έκδοση διατάγματος υποκατάστατης επίδοσης του κλητηρίου στον εφεσείοντα. Δυνάμει του πιο πάνω διατάγματος, η αγωγή επιδόθηκε στον εφεσείοντα με θυροκόλληση του κλητηρίου στην εξώθυρα του διαμερίσματος του, στην κοινόκτητη οικοδομή. Η έκδοση του διατάγματος επιτεύχθηκε μεταξύ άλλων και στην βάση μαρτυρίας του επιδότη, σύμφωνα με την οποία ο εφεσείων δεν του άνοιγε την πόρτα του διαμερίσματος, παρότι από μέσα ακουγόταν μουσική. Επιπλέον, οι γείτονες του έδωσαν την πληροφορία ότι ο εφεσείων επισκεπτόταν συχνά το διαμέρισμα.
Στην συνέχεια, και ενώ ο εφεσείων παρέλειψε να καταχωρίσει εμφάνιση στο Δικαστήριο σύμφωνα με την προθεσμία που καθοριζόταν στο διάταγμα υποκατάστατης επίδοσης, η εφεσίβλητη μετά από μονομερή αίτηση πέτυχε στις 15.04.2019, την έκδοση απόφασης ερήμην του εφεσείοντα για το αιτούμενο ποσόν, πλέον τόκους και έξοδα.
Με την πάροδο αρκετού χρονικού διαστήματος, στις 14.09.2021 ο εφεσείων καταχώρησε αίτηση στο πρωτόδικο Δικαστήριο, ζητώντας την ακύρωση του διατάγματος για υποκατάστατη επίδοση, και τον παραμερισμό της εκδοθείσας ερήμην του απόφασης. Ήταν πρωτοδίκως η θέση του εφεσείοντα ότι αγόρασε το διαμέρισμα από την εφεσίβλητη το 2013, και το χρησιμοποιεί κατά καιρούς για τη διαμονή του, όταν δεν βρίσκεται στην Αγγλία. Αναφορικά με την έκδοση της ερήμην απόφασης, ο εφεσείων ισχυρίστηκε ότι δεν έλαβε γνώση της αγωγής, αφού κατά τον χρόνο της επίδοσης δεν βρισκόταν στο διαμέρισμα, αλλά σε κατάλυμα σε ξενοδοχειακή μονάδα αφού δεν ήταν σε θέση να φροντίζει τον εαυτό του, λόγω σοβαρού τραυματισμού που υπέστη, από ατύχημα που συνέβη στις την 02.04.2018. Αναγκάστηκε να διαμείνει στο εν λόγω κατάλυμα από την 24.09.2018 μέχρι την 30.09.2019, προσκομίζοντας και σχετική δήλωση του διευθυντή του. Για το ατύχημα καταχώρισε την αγωγή 1080/2019 στο Ε.Δ. Πάφου, αντίγραφο της οποίας προσκόμισε, μαζί με τα έξοδα διαμονής του στο κατάλυμα.
Πρωτοδίκως, ο εφεσείων ισχυρίστηκε επίσης ότι η αγωγή καταχωρίστηκε ενόσω βρίσκονταν στο πιο πάνω κατάλυμα, γι' αυτό δεν μπόρεσε να πληροφορηθεί για την ύπαρξή της ούτε και μετά την υποκατάστατη επίδοση. Τέλος, αναφέρει ότι έχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπεράσπιση αναφορικά με το ύψος του επιδικασθέντος ποσού, αλλά και για το γεγονός ότι δεν του δόθηκε η δυνατότητα να συμμετέχει στον καθορισμό των κοινοχρήστων, τα οποία είναι πρόθυμος να πληρώσει αν αποδειχθούν στο Δικαστήριο.
Η εφεσίβλητη με την ένσταση της στην πρωτοδίκη διαδικασία παρουσίασε μεταξύ άλλων ένορκη δήλωση του επιδότη, στην οποία αναφέρει ότι μεταξύ της 29.10.2018 και της 03.12.2018, προσπάθησε επανειλημμένα να επιδώσει στον εφεσείοντα το κλητήριο ένταλμα στη διεύθυνση του διαμερίσματος του. Σε τουλάχιστον μία περίπτωση, την 06.11.2018, ενώ ακούγονταν μουσική από το διαμέρισμα, ο εφεσείων δεν άνοιγε την πόρτα. Κατά τις επισκέψεις του επιδότη στην κοινόκτητη οικοδομή εκείνη την περίοδο, οι γείτονες του επιβεβαίωσαν ότι ο εφεσείων επισκέπτονταν τακτικά το διαμέρισμα. Τελικά, η επίδοση έγινε με θυροκόλληση την 13.02.2019, όπως προνοούσε το διάταγμα υποκατάστατης επίδοσης ημερομηνίας 16.01.2019.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο στην απόφαση του, αναφέρει ότι η αίτηση της εφεσίβλητης για υποκατάστατη επίδοση, υποβλήθηκε με επαρκή νομική βάση, και εξετάστηκε ενδελεχώς από το Δικαστήριο, σε συνάρτηση με τις προϋποθέσεις που πρέπει να συντρέχουν για να επιτραπεί η υποκατάστατη επίδοση. Λέχθηκε επίσης ότι ο τρόπος επίδοσης με θυροκόλληση που ζητήθηκε και εγκρίθηκε, εύλογα θα επέτρεπε τη γνώση από τον εφεσείοντα της ύπαρξης του κλητηρίου, σε συνάρτηση με τον χρόνο εμφάνισης των 40 ημερών που καθορίστηκε. Το πρωτόδικο Δικαστήριο έχοντας ως δεδομένο ότι ο εφεσείων ήταν στην Κύπρο, και ότι η θυροκόλληση έγινε στον χώρο διαμονής του, έκρινε ότι δεν συντρέχει οποιοσδήποτε λόγος παραμερισμού του διατάγματος για υποκατάστατη επίδοση του κλητηρίου.
Στην συνέχεια, το πρωτόδικο Δικαστήριο εξέτασε τους ισχυρισμούς του εφεσείοντα αναφορικά με το αίτημα για παραμερισμό της εκδοθείσας ερήμην του απόφασης. Απέρριψε τον ισχυρισμό ότι ο εφεσείων δεν έλαβε γνώση της δικαστικής διαδικασίας που κινήθηκε εναντίον του, λόγω της διαμονής του κατά την επίδικη περίοδο, στο πιο πάνω κατάλυμα. Αναφέρεται χαρακτηριστικά στην πρωτόδικη απόφαση ότι παρά το ότι δεν αμφισβητήθηκε η φιλοξενία του εφεσείοντα στο εν λόγω κατάλυμα για τους λόγους που ανέφερε, από την 13.02.2019 που έγινε η θυροκόλληση, μέχρι την 15.04.2019 που εκδόθηκε η απόφαση, δεν είναι η θέση του πως εγκατέλειψε την κατοχή του διαμερίσματος του ή ότι την παρέδωσε αλλού. Ούτε προσκόμισε κάποια μαρτυρία για την κατάσταση της υγείας του, που να καταδεικνύει πως ήταν αδύνατη η μετακίνησή του από το κατάλυμα σε οποιονδήποτε άλλο χώρο, ούτε ότι έμεινε έγκλειστος εκεί, χωρίς ενημέρωση για το τι συμβαίνει στην οικία του. Το είδος της φιλοξενίας που έλαβε στο κατάλυμα, όπως δείχνουν τα στοιχεία που προσκόμισε, πέρα από διαμονή (accommodation) με €50,00 ημερησίως, δεν περιλαμβάνει υπηρεσίες για ιατρική περίθαλψη ή άλλες υπηρεσίες φροντίδας.
Για τους πιο πάνω λόγους, το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν πείστηκε ότι ο εφεσείων δεν έλαβε γνώση της αγωγής μέσω της θυροκόλλησης στην εξώθυρα του διαμερίσματος του.
Πέραν τούτου, το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι ο εφεσείων δεν απέδειξε συζητήσιμη υπεράσπιση στην αγωγή. Συγκεκριμένα, δεν εξηγεί επαρκώς τους λόγους για τους οποίους αμφισβητεί το ύψος των κοινοχρήστων και δεν αναφέρει ποιο, κατά τη δική του γνώμη, είναι το ορθό ποσό που οφείλει ως συνεισφορά στις δαπάνες για την διαχείριση της πολυκατοικίας, στην οποία βρίσκεται το διαμέρισμά του.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο διαπίστωσε περαιτέρω, αδικαιολόγητη καθυστέρηση του εφεσείοντα στην προώθηση της αίτησης του. Σημειώνει ότι η επίδοση της αίτησης έρευνας στον εφεσείοντα, μέσω της οποίας ισχυρίζεται πως έλαβε γνώση και της απόφασης, έγινε την 20.04.2021, αρκετούς μήνες πριν από την υποβολή της αίτησης του, χωρίς να υπάρχει εξήγηση για τη χρονική καθυστέρηση. Στις 18.05.2021, οι δικηγόροι του αποτάθηκαν στο Δικαστήριο για έλεγχο του φακέλου. Παρήλθαν περαιτέρω περίπου τέσσερις μήνες, μέχρι να υποβληθεί η αίτηση του.
Για τους πιο πάνω λόγους, το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την υπο κρίση αίτηση με έξοδα εναντίον του εφεσείοντα.
Ο εφεσείων με δύο λόγους έφεσης αμφισβητεί την πιο πάνω προσέγγιση του πρωτόδικου Δικαστηρίου. Με τον πρώτο λόγο έφεσης, αμφισβητείται η κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι δεν συντρέχει λόγος ακύρωσης του διατάγματος υποκατάστασης επίδοσης. Γίνεται αναφορά σε αυθαίρετο συμπέρασμα ότι ο εφεσείων βρισκόταν στο διαμέρισμα και δεν άνοιγε την πόρτα στον επιδότη. Ούτε γίνεται ειδική αναφορά στην πρωτόδικη απόφαση, ποιοι ήταν οι γείτονες που πληροφόρησαν τον επιδότη ότι ο εφεσείων επισκέπτονταν τακτικά το διαμέρισμα.
Ο πιο πάνω λόγος έφεσης δεν ευσταθεί. Το θέμα της υποκατάστατης επίδοσης διέπεται από τη Δ.5 θ.9 των παλαιών θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, η οποία παρέχει διακριτική ευχέρεια στο Δικαστήριο να επιτρέψει υποκατάστατη επίδοση στις περιπτώσεις όπου για οποιοδήποτε λόγο δεν είναι δυνατό να γίνει έγκυρη επίδοση με τον τρόπο που προβλέπεται από τη Δ.5 θ.2. Τέτοια υποκατάσταση επίδοση εφόσον διαταχθεί, έχει τις ίδιες συνέπειες όπως η κανονική προσωπική επίδοση.
Οι προϋποθέσεις που το Δικαστήριο οφείλει να εξετάσει πριν την έγκριση διατάγματος υποκατάστατης επίδοσης, έχουν αναλυθεί στην (2009) 1 Α.Α.Δ. 678. Πρέπει να αποδειχθεί μεταξύ άλλων ότι υπήρχε πρακτική δυσκολία στο να επιτευχθεί προσωπική επίδοση, ότι εξαντλήθηκαν όλες οι δυνατότητες για προσωπική επίδοση, ή ότι ο εναγόμενος σκόπιμα αποφεύγει την επίδοση.
Όμως πριν εγκριθεί ένα τέτοιο αίτημα, το Δικαστήριο θα πρέπει να πειστεί επιπλέον ότι υπάρχουν εύλογες πιθανότητες η υποκατάστατη επίδοση να περιέλθει στην αντίληψη του διαδίκου. Λόγω της δραστικότητας του μέτρου αυτού του είδους και των συνεπειών του, η υποκατάστατη επίδοση εγκρίνεται με φειδώ και ως έσχατη ανάγκη. Σχετική είναι η υπόθεση (1994) 1 Α.Α.Δ. 36, στην οποία αποφασίστηκε μεταξύ άλλων ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την έγκριση του αιτήματος είναι η δυνατότητα κατά λογική πρόβλεψη, το κλητήριο να έρθει σε γνώση του εναγομένου, παρά τον υποκατάστατο τρόπο της επίδοσης.
Στην προκειμένη περίπτωση, οι ισχυρισμοί του εφεσείοντα δεν ευσταθούν. Η υποκατάστατη επίδοση επιτεύχθηκε νομότυπα μετά από διαταγή του Δικαστηρίου, και αφού διαπιστώθηκε δυνάμει της δοθείσας μαρτυρίας, αδυναμία προσωπικής επίδοσης στον εφεσείοντα, καθώς και προσπάθεια αποφυγής προσωπικής επίδοσης. Τα στοιχεία μαρτυρίας που είχε ενώπιον του το πρωτόδικο Δικαστήριο, όπως η διαμονή του εφεσείοντα στο διαμέρισμα και το ότι δεν άνοιγε στον επιδότη ο οποίος άκουγε μουσική μέσα από την οικία, δικαιολογούσαν την έκδοση διατάγματος υποκατάστατης επίδοσης. Επίσης, η μέθοδος θυροκόλλησης ενόψει των πιο πάνω στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, δικαιολογούσε εύλογη πρόβλεψη, ότι το κλητήριο θα έρθει σε γνώση του εφεσείοντα, παρά τον υποκατάστατο τρόπο της επίδοσης.
Ενόψει των πιο πάνω, ο 1ος λόγος έφεσης κρίνεται ανεδαφικός και απορρίπτεται.
Με τον 2ο λόγο έφεσης, ο εφεσείων αναφέρει ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα αποφάσισε πως έλαβε γνώση της αγωγής μέσω της θυροκόλλησης, και επιπλέον εσφαλμένα και αναιτιολόγητα κρίθηκε ότι ο εφεσείων δεν δικαιολόγησε την παράλειψη εμφάνισης του στην αγωγή.
Ούτε αυτός ο λόγος έφεσης ευσταθεί. Το πρωτόδικο Δικαστήριο, πολύ ορθά σημειώνει ότι πέραν της φιλοξενίας στο πιο πάνω κατάλυμα, ο εφεσείων δεν παρουσίασε μαρτυρία που να καταδεικνύει την κατάσταση της υγείας του ή ότι τύγχανε περίθαλψης και δεν μπορούσε να επισκέπτεται το διαμέρισμα του, το οποίο να σημειωθεί υπήρχε μαρτυρία ότι επισκεπτόταν κατά τους επίδικους χρόνους. Η απλή διαμονή στο κατάλυμα χωρίς επιπλέον μαρτυρία για αδυναμία επίσκεψης στο διαμέρισμα για λόγους υγείας, σε συνδυασμό με την μαρτυρία ότι όντως επισκεπτόταν συχνά το διαμέρισμα κατά τους επίδικους χρόνους, καθιστούν εύλογη και καθόλα ορθή την πρωτόδικη κατάληξη, ότι ο εφεσείων απέτυχε να αποδείξει ότι δεν έλαβε γνώση για την αγωγή και συνακόλουθα δεν έδωσε επαρκή δικαιολογία για την μη εμφάνιση του στο Δικαστήριο.
Ως αποτέλεσμα, και ο 2ος λόγος ένστασης απορρίπτεται ως αβάσιμος.
Πέραν των πιο πάνω, πρέπει να σημειωθεί ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση και για τους επιπρόσθετους λόγους ότι δεν αποδείχθηκε συζητήσιμη υπεράσπιση, και για αδικαιολόγητη καθυστέρηση του εφεσείοντα να προωθήσει την αίτηση του, από την ημερομηνία που ο ίδιος ισχυρίζεται ότι η αγωγή ήρθε σε γνώση του. Στοιχεία, τα οποία δεν θα με απασχολήσουν γιατί δεν καταχωρήθηκαν σχετικοί λόγοι έφεσης.
Ενόψει όλων των πιο πάνω, η έφεση απορρίπτεται με έξοδα €1.500,00 πλέον ΦΠΑ υπέρ της εφεσίβλητης και εναντίον του εφεσείοντα.
Αλέξανδρος Α. Παναγιώτου
Πρόεδρος Εφετείου
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο