ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 149/2025)
(i-justice)
30 Ιουλίου, 2025
[Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 (Ν. 33/1964)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ TAKU CYPRIAN EGOH ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΜΕΡΟΥΝ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΟ ΧΩΚΑΜ, ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ HABEAS CORPUS
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ 18ΠΣΤ ΤΟΥ Ν.3 ΤΟΥ 153(Ι) ΤΟΥ 2011, ΕΣΔΑ, Ν. 7(Ι)/2007, ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ-
1. ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ
(Α) ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΠΑΡΕΛΕΥΣΗ ΔΥΟ ΜΗΝΩΝ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΠΙΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΛΑΣΗΣ, ΚΑΙ
(Β) ΠΑΡΑ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΚΑΘ’ ΟΛΟ ΑΥΤΟ ΤΟ ΔΙΑΡΡΕΥΣΑΝ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΟΥΔΕΝ ΕΠΡΑΞΑΝ ΓΙΑ ΑΠΕΛΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΙΝΔΙΑ, ΚΑΙ
(Γ) Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΕΙ ΤΗΝ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΙΤΗΤΗ ΑΝΑ ΔΙΜΗΝΟ ΟΠΩΣ ΠΡΟΝΟΕΙ ΤΟ ΕΔΑΦΙΟ 4 ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 18ΠΣΤ, ΚΑΙ
(Δ) ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΚΡΑΤΟΥΝ ΤΟΝ TAKU CYPRIAN EGOH, ΕΚ ΚΑΜΕΡΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΟ ΧΩΚΑΜ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 18ΠΣΤ ΤΟΥ Ν.3 ΤΟΥ 153(Ι) ΤΟΥ 2011 ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ.
___________________________________________________
Χρ. Χριστοδουλίδης, για τον Αιτητή.
Ρ. Προδρόμου (κα), Δικηγόρος, για τον Καθ’ου η Αίτηση.
____________________________________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.: Ο Αιτητής αιτείται την έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Habeas Corpus ad Subjiciendum «με το οποίο να κηρύσσεται η διάρκεια της κράτησης και/ή η περαιτέρω κράτηση και/ή φυλάκιση του Αιτητή από 6/3/2025 παράνομη και/ή καταχρηστική ….» και/ή «το οποίο να απευθύνεται προς την Κυπριακή Δημοκρατία δια του Υφυπουργού Μετανάστευσης… και/ή της Διευθύντριας Μετανάστευσης και να τους διατάσσει να παρουσιάσουν πάραυτα τον Αιτητή ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου για να αφεθεί ελεύθερος και/ή να αποφυλακίσουν και/ή απελευθερώσουν πάραυτα τον Αιτητή και/ή άρουν πάραυτα την κράτηση και/ή φυλάκιση του Αιτητή».
Η Αίτηση υποστηρίζεται από Ένορκη Δήλωση του Δημήτρη Δημητρίου, ασκούμενου δικηγόρου στο γραφείο του Δικηγόρου του Αιτητή. Η Δημοκρατία καταχώρισε Ειδοποίηση Πρόθεσης Ένστασης που υποστηρίζεται από Ένορκη Δήλωση Λειτουργού στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης (εφεξής «το Τμήμα»).
Το αδιαμφισβήτητο ιστορικό, όπως αυτό προκύπτει τόσο μέσα από την Ένορκη Δήλωση που υποστηρίζει την Αίτηση, όσο και μέσα από την Ένορκη Δήλωση που υποστηρίζει την Ένσταση, σε συνάρτηση και με τα σχετικά έγγραφα που κατατέθηκαν ως τεκμήρια ενώπιον του Δικαστηρίου είναι, σε γενικές γραμμές, το ακόλουθο:
▬ Ο Αιτητής, πολίτης από το Καμερούν, εισήλθε παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία.
▬ Στις 11/2/2020 υπέβαλε αίτηση ασύλου η οποία απορρίφθηκε πρωτοβάθμια στις 26/11/2021.
▬ Ακολούθως υπέβαλε στις 31/1/2022 προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας (εφεξής ΔΔΔΠ) η οποία απορρίφθηκε στις 9/12/2022. Εναντίον της Απόφασης αυτής καταχώρισε ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου την Έφεση υπ’ αρ. 64/2022. Έκτοτε συνέχισε να παραμένει παράνομα στη Δημοκρατία.
▬ Στις 17/1/2023 ο Αιτητής απέστειλε αίτημα προς το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών για κατ’ εξαίρεση άδεια παραμονής λόγω της συμβίωσης του με Κύπρια πολίτη.
▬ Στις 23/1/2023 Αιτητής απέστειλε μέσω του δικηγόρου του επιστολή προς το Υπουργείο Εσωτερικών για παραχώρηση άδειας εργασίας.
▬ Στις 24/6/2024 ο Αιτητής απέστειλε επιστολή προς τον Κλάδο επισκεπτών του Τμήματος Μετανάστευσης με την οποία αιτήθηκε άδεια παραμονής με σκοπό το γάμο.
▬ Στις 6/3/2025 ο Αιτητής συνελήφθη για το αδίκημα της παράνομης παραμονής με εισήγηση της Αστυνομίας για έκδοση διαταγμάτων κράτησης και απέλασης.
▬ Στις 7/3/2025 εκδόθηκαν εναντίον του Αιτητή Διατάγματα Κράτησης και Απέλασης δυνάμει του Άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου.
▬ Ο Αιτητής προσέβαλε τα εν λόγω Διατάγματα με την Προσφυγή υπ’ αρ. 307/2025.
▬ Στις 27/3/2025 έγινε εισήγηση για αναστολή του Διατάγματος Απέλασης καθότι η Προσφυγή υπ’ αρ. 307/2025 έχει ανασταλτικό χαρακτήρα.
▬ Στις 28/3/2025 το Διάταγμα Απέλασης αναστάλθηκε.
▬ Στις 13/3/2025 ζητήθηκε έγκριση υποβολής αίτησης για άδεια παραμονής ως επισκέπτης με σκοπό το γάμο.
▬ Στις 7/5/2025 το Τμήμα ενημέρωσε τον εκπρόσωπο του Αιτητή ότι για να καταστεί δυνατή η περαιτέρω εξέταση του αιτήματος θα έπρεπε ο Αιτητής εντός 30 ημερών να προσκόμιζε συγκεκριμένα έγγραφα. Ο Αιτητής δεν το έπραξε.
▬ Στις 14/5/2025, 8/7/2025 και 17/7/2025 έγινε επανεξέταση της κράτησης του Αιτητή και διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για την επιβολή εναλλακτικών της κράτησης μέτρων και, ως εκ τούτου, αποφασίστηκε να συνεχιστεί η κράτηση.
▬ Στις 4/7/2025 εκδόθηκε Απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου με την οποία τα Διατάγματα Κράτησης και Απέλασης ακυρώθηκαν.
▬ Οι Καθ’ ων η Αίτηση καταχώρισαν στις 9/7/2025 εναντίον της ως άνω ακυρωτικής Απόφασης την Έφεση υπ’ αρ. 19/2025, καθώς και αίτηση για αναστολή της εκτέλεσης της Απόφασης του Δικαστηρίου ενόσω εκκρεμεί η Έφεση.
▬ Δεδομένης της υποβολής αιτήματος για ταχεία εκδίκαση της Έφεσης αυτή ορίσθηκε στις 2/9/2025, ενώ η Αίτηση για αναστολή εκτέλεσης της Απόφασης η οποία έχει επιδοθεί στον Αιτητή παρέμεινε για οδηγίες στις 23/7/2025.
Ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι η κράτηση του σήμερα είναι εντελώς παράνομη εφόσον τα Διατάγματα Κράτησης και Απέλασης ημερ. 6/3/2025 δεν είναι σε ισχύ, λόγω του ότι αυτά ακυρώθηκαν από το Διοικητικό Δικαστήριο στην Προσφυγή υπ’ αρ. 307/2025. Επιπλέον και άνευ βλάβης στα πιο πάνω, ως τίθεται στην Αγόρευση του, αμφισβητεί τη νομιμότητα της κράτησης του από πλευράς διάρκειας συμφώνως των προνοιών του Άρθρου 18ΠΣΤ του Νόμου.
Οι Καθ’ων η Αίτηση από την άλλη, αφού τονίζουν το γεγονός της καταχώρισης της Αίτησης για αναστολή της εκτέλεσης της Απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου, με την οποία είχαν ακυρωθεί τα Διατάγματα Κράτησης και Απέλασης, μέχρι την εκδίκαση της Έφεσης που ασκήθηκε εναντίον της Απόφασης αυτής, υποστηρίζουν ότι η κράτηση του Αιτητή συνεχίζεται για σκοπούς εξασφάλισης της άσκησης του ένδικου μέσου της Έφεσης. Ειδικότερα προβάλλεται ότι η υπό κρίση Αίτηση για Habeas είναι πρόωρη και αβάσιμη, καθώς αφορά συνέχιση της κράτησης του Αιτητή εν αναμονή εκδίκασης της Αίτησης για αναστολή εκτέλεσης της Απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου. Επιπλέον προβάλλεται ότι η διάρκεια της κράτησης του Αιτητή, η οποία μέχρι σήμερα δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες, δεν είναι τέτοια που να ενεργοποιεί τις πρόνοιες του Άρθρου 18ΠΣΤ του Νόμου.
Όπως είναι καλά γνωστό, το Προνομιακό Ένταλμα της φύσεως Habeas Corpus ad Subjiciendum διασφαλίζει την ελευθερία του ατόμου. Όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Δημητράκης Χατζησάββα (1993) 1 Α.Α.Δ. 102, «Το Habeas Corpus ad subjiciendum είναι προνομιακή διαδικασία για τη διασφάλιση της ελευθερίας του πολίτη. Παρέχει αποτελεσματικό μέσο άμεσης απελευθέρωσης από παράνομη ή αδικαιολόγητη πράξη, είτε στη φυλακή, είτε σε ιδιωτικό χώρο, από αρχή ή ιδιώτη». Απαραίτητη προϋπόθεση για έκδοση του εντάλματος συνιστά η απόδειξη εκ μέρους του αιτούντος του παράνομου της κράτησης ή φυλάκισης (Καλφοπούλου (1998) 1 Α.Α.Δ. 55). Με τη διαδικασία του εντάλματος Habeas Corpus ό,τι επιδιώκεται είναι η διασφάλιση του δικαιώματος της ελευθερίας δια της άμεσης απελευθέρωσης του αιτητή ο οποίος, κατ’ ισχυρισμό, τελεί υπό παράνομη κράτηση. Οποτεδήποτε στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας διαπιστώνεται κάτι τέτοιο, το σχετικό διάταγμα εκδίδεται δικαιωματικά και όχι ως θέμα άσκησης διακριτικής εξουσίας, οπότε ο αιτητής αφήνεται ευθύς ελεύθερος (Green v. Home Secretary [1941] 3 All E.R. 388, σελ. 400).
Το Δικαστήριο έχει διεξέλθει με προσοχή όσα οι συνήγοροι έχουν θέσει ενώπιον του, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρημάτων που αναπτύχθηκαν μέσω γραπτής Αγόρευσης.
Μέσω της διαδικασίας για Habeas Corpus το Δικαστήριο είναι υποχρεωμένο να εξετάσει τη νομιμότητα της κράτησης ενός ατόμου και, αν δεν υπάρχει νόμιμη αιτιολογία, διατάσσει την απελευθέρωση του. Δεδομένης της ακύρωσης του Διατάγματος Κράτησης - καθώς και του Διατάγματος Απέλασης - του Αιτητή από το Διοικητικό Δικαστήριο με Απόφαση του ημερ. 4/7/2025, δεν υφίσταται πλέον νομιμοποιητικό έρεισμα για τη συνέχιση της κράτησης του. Το γεγονός ότι εκκρεμεί Αίτηση που υπεβλήθη από τους Καθ’ ων η Αίτηση για αναστολή εκτέλεσης της Απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου, ουδόλως διαφοροποιεί τα δεδομένα όσον αφορά τη νομιμότητα της κράτησης του.
Εν κατακλείδι, λαμβάνοντας υπόψιν το σύνολο των περιστάσεων που περιβάλλουν την υπό κρίση περίπτωση, η συνέχιση της κράτησης του Αιτητή δεν δικαιολογείται. Επιβάλλεται, ως εκ τούτου, η παρέμβαση του Δικαστηρίου.
Η Αίτηση εγκρίνεται.
Εκδίδεται Ένταλμα Habeas Corpus ad subjiciendum και διατάσσεται η άμεση απελευθέρωση του Αιτητή.
Επιδικάζονται έξοδα υπέρ του Αιτητή και εναντίον της Δημοκρατίας, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο