ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ.183/2025)
19 Αυγούστου, 2025
[ΔΑΥΙΔ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2018, ΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΩΝ MIRADORE ENERPRISES LTD (HE 153319) ΚΑΙ FORUM MUIDER LTD (HE 452654) ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΡΩΣ ΕΚΔΟΘΕΝ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΠΟΥ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΣΤΙΣ 01.07.2025 ΚΑΙ/Η ΤΟ ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΚΑΙ/Η ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΑΙ/Η ΤΗΝ ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΗΜΕΡ. 01.07.2025 ΠΟΥ ΣΥΝΤΑΧΘΗΚΕ ΚΑΙ/Η ΔΟΘΗΚΕ ΚΑΙ/Η ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΗ ΑΠΑΙΤΗΣΗ 15/2024
Μ. Βορκάς μαζί με Π. Καύκαρο και Π. Βορκά, για Μιχάλης Βορκάς & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε. και Δ. Κάτσης μαζί με Δ. Δημοσθένους, για D. Katsis L.L.C., για τους Αιτητές.
...............
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΔΑΥΙΔ, Δ.: Με την υπό συζήτηση αίτηση, οι Αιτήτριες επιζητούν την άδεια του Δικαστηρίου για την καταχώρηση δια κλήσεως αίτησης για την έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari για ακύρωση του μονομερώς εκδοθέντος προσωρινού Διατάγματος και/ή οδηγιών και/ή πρακτικού και/ή ενδιάμεσης απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, ημερομηνίας 01.07.2025, που εκδόθηκε στο πλαίσιο της Γενικής Αίτησης Αρ.15/2024.
Ταυτόχρονα, επιζητείται διάταγμα αναστολής της ισχύος του ως άνω προσωρινού Διατάγματος και κάθε διαδικασίας στο κατώτερο Δικαστήριο που απορρέει από το εν λόγω διάταγμα, εκκρεμούσας της παρούσας αίτησης και/ή μέχρι την αποπεράτωση της διαδικασίας στο Ανώτατο Δικαστήριο και/ή μέχρι νεωτέρας διαταγής του Δικαστηρίου.
Για σκοπούς ευχερέστερης κατανόησης των ειδικότερων ζητημάτων που προκρίνονται από τις αιτήτριες, κρίνεται αναγκαία η παράθεση, αδρομερώς έστω, των ουσιαστικών γεγονότων που περιβάλλουν την περίπτωση.
Ως προκύπτει από την Έκθεση και την ένορκη δήλωση του Κωνσταντίνου Κωνσταντινίδη, διευθυντή εταιρείας, ως αυτοπροσδιορίζεται, η οποία είναι αξιωματούχος-γραμματέας των ως άνω Αιτητριών εταιρειών, η τελούσα υπό εκκαθάριση εταιρεία OWH SE iL, που προηγουμένως δραστηριοποιείτο ως πιστωτικό ίδρυμα με την επωνυμία «VTB Bank (Europe)», συσταθέν στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, στις 21.11.2024, καταχώρησε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας την Γενική Αίτηση Αρ.15/2024, επιδιώκοντας την αναγνώριση, εγγραφή και εκτέλεση Διαιτητικής Απόφασης που εξασφάλισε στις 25.09.2024, στο πλαίσιο Διαιτησίας που διεξήχθη ενώπιον του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου του Λονδίνου (LCIA), εναντίον των καθ’ ων η αίτηση εταιρειών στην Γενική Αίτηση Αρ.15/2024. Οι τελευταίες συνδέονται με τις Αιτήτριες στην παρούσα, αφού η μία εξ’ αυτών, η καθ’ ης η αίτηση 1 στην Γενική Αίτηση, τυγχάνει αποκλειστική μέτοχος της MIRADORE ENTERPRISES LTD (Αιτήτριας 1), με την τελευταία να αποτελεί μέτοχο σε ποσοστό 50%, της FORUM MUIDER LTD (Αιτήτριας 2). Την ίδια ημέρα, ήτοι στις 21.11.2024, η αιτήτρια στη Γενική Αίτηση Αρ.15/2024, καταχώρησε μονομερή αίτηση (1η Ενδιάμεση Αίτηση), στο πλαίσιο της οποίας εξασφάλισε μονομερώς, στις 26.11.2024, προσωρινό απαγορευτικό διάταγμα (1ο Προσωρινό Διάταγμα), με το οποίο απαγορεύεται στην καθ’ ης η αίτηση 1 στην Γενική Αίτηση, μεταξύ άλλων, να μεταφέρει εκτός Κυπριακής Δημοκρατίας, και/ή να αλλοιώσει και/ή διαθέσει και/ή πωλήσει και/ή αποξενώσει και/ή επιβαρύνει καθ’ οιονδήποτε τρόπο μέχρι του ποσού των €213.770.150,28 συμπεριλαμβανομένων των μετοχών που η καθ’ ης η αίτηση κατέχει στην εταιρεία MIRADORE ENTERPRISES LTD. Οι καθ’ ων η αίτηση στην Γενική Αίτηση Aρ.15/2024 καταχώρησαν Σημείωμα Εμφάνισης υπό διαμαρτυρία, προτιθέμενες να αμφισβητήσουν, τόσο την εναντίον τους απαίτηση όσο και τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου. Εμφάνιση υπό διαμαρτυρία στη διαδικασία καταχώρησε και η Αιτήτρια 1 στην παρούσα, ενώ στις 22.01.2025, καταχώρησε αίτηση για ασφάλεια εξόδων, διάβημα στο οποίο η αιτήτρια στη Γενική Αίτηση Αρ.15/2024 καταχώρησε ένσταση. Στις 29.04.2025, οι δικηγόροι των καθ’ ων η αίτηση στην Γενική Αίτηση Αρ.15/2024 και η Αιτήτρια 1 στην παρούσα, έλαβαν άδεια από το Δικαστήριο να καταχωρήσουν αίτηση παραμερισμού της ως άνω Γενικής Αίτησης μέχρι τις 22.05.2025, προθεσμία που εκ συμφώνου παρατάθηκε μέχρι τις 10.09.2025, ημερομηνία που ορίστηκε για Οδηγίες η αίτηση στη βάση της οποίας εκδόθηκε το 1ο Προσωρινό Διάταγμα. Την 01.07.2025, δικηγόρος ενός εκ των δικηγορικών οίκων που εκπροσωπούν τις Αιτήτριες, ευρισκόμενη ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, αντιλήφθηκε ότι το τελευταίο επιλαμβανόταν αίτησης, μονομερώς προωθούμενης, ημερομηνίας 17.06.2025, η οποία είχε καταχωρηθεί στο πλαίσιο την Γενικής Αίτησης Αρ.15/2024 (2η Ενδιάμεση Αίτηση). Αναφέροντας προς το Δικαστήριο ότι είχε λάβει γνώση της διαδικασίας, ζήτησε από το τελευταίο όπως της επιτραπεί να τοποθετηθεί εκ μέρους των Αιτητριών, με την διαδικασία opposed ex-parte, πριν το Δικαστήριο τυχόν εκδώσει κάποιο διάταγμα. Το κατώτερο Δικαστήριο, αφού άκουσε και τον δικηγόρο των αιτητών που προωθούσαν την συγκεκριμένη μονομερή αίτηση (2η Ενδιάμεση Αίτηση), αποφάσισε να προσχωρήσει στην εξέταση της χωρίς να ακούσει τους δικηγόρους της άλλης πλευράς. Τελικά, εξέδωσε τα διατάγματα τύπου «chabra» εναντίον των Αιτητριών στην παρούσα, παγοποιώντας τα περιουσιακά τους στοιχεία, νοουμένου ότι η Αιτήτρια στην Γενική Αίτηση θα κατέθετε επιπρόσθετη εγγύηση ύψους €1.000.000 και διέταξε την επίδοση της 2ης Ενδιάμεσης Αίτησης αναφορικά με τα υπόλοιπα αιτητικά, δίδοντας οδηγίες για τον τρόπο επίδοσης του εκδοθέντος διατάγματος και της 2ης Ενδιάμεσης Αίτησης και ορίζοντας επιστρεπτέο το διάταγμα. Την ημερομηνία που ορίστηκε για τον πιο πάνω σκοπό, ήτοι στις 09.07.2025, δόθηκαν οδηγίες για καταχώρηση ένστασης, παρατείνοντας παράλληλα τον χρόνο για καταχώρηση αίτησης τροποποίησης του 2ο Ενδιάμεσου Διατάγματος. Το ως άνω, 2ο Ενδιάμεσο Διάταγμα, προβάλλει η πλευρά των Αιτητριών, δεν περιέχει καμία απολύτως πρόνοια που να επιτρέπει σε αυτές να διεξάγουν κανονικά τις εργασίες τους.
Αποτελεί θέση των Αιτητριών ότι το κατώτερο Δικαστήριο, με τον τρόπο που χειρίστηκε την 2η Ενδιάμεση Αίτηση, πέραν του γεγονότος ότι εξέδωσε μονομερώς το σχετικό διάταγμα χωρίς να συντρέχουν κατεπείγοντες λόγοι προς τούτο, ταυτόχρονα, υπό το σύνολο των περιστάσεων που περιβάλουν την περίπτωση, παραβίασε τους κανόνες της φυσικής δικαιοσύνης, αποστερώντας από τις ίδιες, που από καιρού είχαν εμπλακεί και συμμετείχαν ενεργά στη διαδικασία, το δικαίωμα να ακουστούν. Εν πάση περιπτώσει, προβάλλουν, θα έπρεπε να προηγηθεί η εξέταση των ζητημάτων αμφισβήτησης της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, σημειώνοντας ότι το τελευταίο ήταν ενήμερο ότι θα εγερθεί, δίδοντας μάλιστα παράταση στην προθεσμία για την καταχώρηση σχετικής αίτησης. Με την έκδοση του 2ου Ενδιάμεσου Διατάγματος, προβάλλουν, το κατώτερο Δικαστήριο προκατέλαβε την εκδίκαση της 1ης Ενδιάμεσης Αίτησης, αφού το 2ο Ενδιάμεσο Διάταγμα επενεργεί ως διευκρινιστική ρύθμιση του 1ου Ενδιάμεσου Διατάγματος. Σε κάθε περίπτωση, προβάλλεται, η απόφαση του κατώτερου Δικαστηρίου να προσχωρήσει να εξετάσει μονομερώς την 2η Ενδιάμεση Αίτηση, χωρίς να επιτρέψει στις Αιτήτριες που λαμβάνοντας γνώση της διαδικασίας εμφανίστηκαν και ζήτησαν να ακουστούν (opposed ex-parte), καταστρατηγεί τις αρχές της φυσικής δικαιοσύνης. Το γεγονός ότι υπάρχουν εναλλακτικά ένδικα μέσα θεραπείας και δυνατότητα προσβολής του 2ου Ενδιάμεσου Διατάγματος, προβάλλεται, δεν θα πρέπει να εμποδίσει την παραχώρηση της αιτούμενης άδειας, αφού θα ήταν αναγκαία η δρομολόγηση νέων διαβημάτων, θέτοντας ουσιαστικά εκποδών την εκφρασθείσα θέση τους για προώθηση του ζητήματος έλλειψης δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, για το οποίο ζήτησαν κα έλαβαν παράταση, επιδρώντας επίσης, στην αίτηση τους για ασφάλεια εξόδων.
Οι ευπαίδευτοι δικηγόροι των Αιτητριών, με την γραπτή τους αγόρευση, προώθησαν τις θέσεις της πλευράς τους, συναρτώντας τις με τους προαναφερόμενους λόγους. Τούτο έπραξαν και δια ζώσης, στο βαθμό που έκριναν αναγκαίο. Το Δικαστήριο, με πολλή προσοχή έχει διεξέλθει το εκκαλούμενο διάταγμα, την Έκθεση και ένορκη δήλωση που συνοδεύει την υπό συζήτηση Αίτηση όσο και τις αναφορές, τοποθετήσεις, θέσεις και εισηγήσεις των δικηγόρων των Αιτητριών.
Τα Προνομιακά Εντάλματα, ως κατάλοιπο της εξουσίας του Ανώτατου Δικαστηρίου για έλεγχο των κατώτερων Δικαστηρίων, χορηγούνται κατ' εξαίρεση. Άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος, παρέχεται όπου από το πρακτικό του κατώτερου Δικαστηρίου διαφαίνεται έλλειψη ή υπέρβαση δικαιοδοσίας, έκδηλη νομική πλάνη, δόλος, προκατάληψη και μη τήρηση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης (βλ. σύγγραμμα Πέτρου Αρτέμη, «Προνομιακά Εντάλματα Αρχές και Υποθέσεις», σελ. 109 κ.επ., Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41, Perrella (Αρ.2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692, Αίτηση του Κωνσταντινίδη (2003) 1 Α.Α.Δ. 1298 και Ευδόκας (2016) 1(Γ) Α.Α.Δ. 3018). Η εξουσία του Δικαστηρίου να εκδίδει προνομιακά εντάλματα, δεν έχει ως αντικείμενο την ορθότητα των αποφάσεων κατώτερων Δικαστηρίων, ή τον τρόπο άσκησης της διακριτικής τους ευχέρειας (Αναφορικά με την Αίτηση του Νεόφυτου Ηλία, (1997) 1 Α.Α.Δ. 869). Η εξαιρετική αυτή διαδικασία, δεν συνιστά υποκατάστατο της δευτεροβάθμιας διαδικασίας. Ούτε μπορεί να αφεθεί να χρησιμοποιηθεί ως έφεση υπό μεταμφίεση για τον έλεγχο της ορθότητας των αποφάσεων των κατώτερων Δικαστηρίων. Ότι ενδιαφέρει, είναι η νομιμότητα των ελεγχόμενων ενεργειών. Ακόμη και αν υπάρχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση, ως κατ’ επανάληψη έχει διακηρυχθεί, όπου προσφέρεται άλλο ένδικο μέσο ή θεραπεία, τέτοια άδεια δεν δίδεται, εκτός και αν καταδειχθούν, με επάρκεια, εξαιρετικές περιστάσεις για παρέκκλιση από τον πιο πάνω κανόνα (Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41, Hellenger Trading Ltd (2000) 1 Α.Α.Δ. 1965, xxx Μαρκίδης κ.α (2004) 1 Α.Α.Δ. 552, Base Metal Trading Ltd v. Fastact Devel Developments Ltd κ.ά. (2004) 1 Α.Α.Δ. 1535 Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ κ.α. (2012)1 Α.Α.Δ. 878).
Ως έχει ήδη σημειωθεί, οι Αιτήτριες προβάλλουν ότι το Κατώτερο Δικαστήριο, αρνούμενο να τους επιτρέψει να ακουστούν καθ’ ον χρόνο επιλαμβανόταν της μονομερώς προωθούμενης 2ης Ενδιάμεσης Αίτησης, πάρα το γεγονός ότι κατά τον χρόνο εξέτασης της, βρίσκονταν ενώπιον του, ζητώντας την άδεια προς τούτο (opposed ex-part), παραβίασε τις αρχές της φυσικής δικαιοσύνης.
Η δυνατότητα κάποιου να εμφανιστεί και να ακουστεί σε διαδικασία έκδοσης μονομερούς διατάγματος, σε περίπτωση που αυτή περιέλθει στην αντίληψή του, είναι πλέον καλά εδραιωμένη. Άπτεται, ως θέμα αρχής, ζητημάτων φυσικής δικαιοσύνης και του δικαιώματος κάποιου να ακουστεί στο πλαίσιο διαδικασίας που τον αφορά. Αποσκοπεί τούτο στην υποβοήθηση του έργου του Δικαστηρίου, επιτρέποντας σε αυτόν που διεκδικεί και ασκεί το συγκεκριμένο δικαίωμα, να αποκαλύψει θέσεις δυνάμενες να επιδράσουν αρνητικά στην έκδοση του αιτούμενου διατάγματος, αποκαλύπτοντας παράλληλα, σε γενικές γραμμές, ποια θα είναι η ένσταση που ενδέχεται να καταχωριστεί (Pickwick International Inc.(G.B.) Ltd v. Multiple Sound Distributors Ltd and Another [1972] 3 ALL E.R. 384 και Compania Portuguesa v. Sponsalia Shipping (1987) 1 C.L.R. 11).
Στην υπό συζήτηση περίπτωση, είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι το ζήτημα της συμμετοχής ή μη των Αιτητριών στη διαδικασία της εξέτασης της μονομερώς προωθούμενης 2ης Ενδιάμεσης Αίτησης κατά τον πιο πάνω τρόπο, δεν αγνοήθηκε από το κατώτερο Δικαστήριο. Αντίθετα, το τελευταίο, αναγνωρίζοντας την δυνατότητα που υπάρχει προς τούτο, απασχόλησε το ζήτημα, πλην όμως, για τους λόγους που κατέγραψε στο σχετικό πρακτικό, ημερ. 01.07.2025, αποφάσισε να προχωρήσει στην εξέταση της ως άνω μονομερώς προωθούμενης αίτησης, χωρίς να ακούσει την πλευρά των Αιτητριών. Ως έχει ήδη επισημανθεί, η ορθότητα ή μη της ως άνω απόφασης, δεν μπορεί να απασχολήσει σε διαδικασία ως η υπό συζήτηση. Υπάρχει πάντα η δυνατότητα ελέγχου της ορθότητας μιας απόφασης, μέσω άλλων διαβημάτων, όπως η Έφεση.
Δεν διαλανθάνει της προσοχής του Δικαστηρίου πως παρά το γεγονός ότι δεν προσφέρεται η παραχώρηση άδειας ως η αιτούμενη στις περιπτώσεις που υπάρχει διαθέσιμο άλλο μέσο, τούτο είναι δυνατόν, αν συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις (Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41 και Base Metal Trading ltd v. Fastact Developments Ltd κ.α. (2004) 1(Γ) 1535). Στην σχετικά πρόσφατη απόφαση, στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση της ACP Trading I LLC, Πολ. Έφ. Αρ. 8/2024, ημερ. 2.7.2024, το Ανώτατο Δικαστήριο υπέδειξε μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα για το ζήτημα των εξαιρετικών περιστάσεων:
«Το τι συνιστά εξαιρετική περίσταση δεν είναι δυνατό να προσδιοριστεί εκ των προτέρων. Το ζήτημα κρίνεται πάντοτε με βάση τα ιδιαίτερα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (P.S.P. Freestyle Ltd (1993) 1 A.A.Δ. 626, 632). Όπως υπογραμμίστηκε στην υπόθεση Lucan Invest Ltd κ.ά. (2011) 1 Α.Α.Δ. 1904, «Τι συνιστά εξαιρετικές περιστάσεις είναι δύσκολο να προσδιοριστεί με ακρίβεια και το ζήτημα κρίνεται με βάση τα ιδιαίτερα περιστατικά της κάθε υπόθεσης. Οι εξαιρετικές περιστάσεις διακριβώνονται με τη σύγκριση των δυνατοτήτων που προσφέρει η διαδικασία των προνομιακών ενταλμάτων από τη μια και η διαθέσιμη θεραπεία στη συγκεκριμένη περίπτωση».
Στην υπό συζήτηση περίπτωση, η προοπτική και μόνο της καταχώρησης αίτησης για αμφισβήτηση της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, ενός μέλλοντος και πάντως αβέβαιου μέχρι σήμερα γεγονότος, δεν βλέπω πώς θα μπορούσε να αποτελέσει, εκ προοιμίου, εξαιρετική περίσταση, δυνάμενη να δικαιολογήσει την παραχώρηση της αιτούμενης άδειας. Εξ’ άλλου, τη διαδικασία θα κληθεί να καθορίσει, κατά περίπτωση, το κατώτερο Δικαστήριο. Η παρούσα περίπτωση, προφανώς διαφέρει από την υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση της Reddev Investements Ltd Πολ Αιτ. Αρ. 143/2025, ημερ. 17.0.2025, στην οποία παρέπεμψαν οι ευπαίδευτοι δικηγόροι των Αιτητριών. Στην εν λόγω υπόθεση, εκκρεμούσε η εκδίκαση αίτησης αμφισβήτησης της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου που οι αιτητές ήδη από μακρού χρόνου καταχώρησαν, ενώ το πρωτόδικο Δικαστήριο είχε διακηρύξει πως πριν από οτιδήποτε άλλο και κατά προτεραιότητα, θα επιλαμβανόταν της αίτησης αμφισβήτησης της δικαιοδοσίας του. Ενόψει τούτων, κρίθηκε πως τυχόν δρομολόγηση εναλλακτικών μέσων για προσβολή του εκκαλούμενου διατάγματος, πέραν από τον κίνδυνο να προέκυπταν διάφορα ζητήματα για την δυνατότητα του Δικαστηρίου να τους επιληφθεί πριν από την επίλυση του ζητήματος της δικαιοδοσίας, θα μπορούσε από μόνο του να θέσει εκποδών την προηγηθείσα αίτηση για αμφισβήτηση της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου.
Το ζήτημα δεν τελειώνει εδώ. Η αναγκαιότητα συνδρομής του στοιχείου του κατεπείγοντος στις περιπτώσεις που το Δικαστήριο καλείται να επιληφθεί μονομερώς προωθούμενης αίτησης για έκδοση προσωρινού διατάγματος, είναι αδιαμφισβήτητη. Το ζήτημα του κατεπείγοντος είναι δικαιοδοτικό. Εξετάζεται πρώτο και ανεξάρτητα την ικανοποίηση των ουσιαστικών προϋποθέσεων για την έκδοση ενός προσωρινού Διατάγματος (Αμβροσιάδου v. Coward (2013) 1(Α) Α.Α.Δ 78 και Resola (Cyprus) Ltd v. Χρήστου (1998) 1 Α.Α.Δ. 598). Στην υπό συζήτηση περίπτωση, παρά το γεγονός ότι η ευπαίδευτη δικαστής του κατώτερου Δικαστηρίου αναγνωρίζει ότι το ζήτημα θα πρέπει να την απασχολήσει, στην εξέλιξη των πραγμάτων, το δικαιοδοτικό ζήτημα του κατεπείγοντος δεν φαίνεται να την απασχολεί, παρά μόνο περιορίζεται στο κατά πόσο συντρέχουν οι ουσιαστικές προϋποθέσεις έκδοσης προσωρινού διατάγματος, ως αυτές προβλέπονται στο άρθρο 32 του περί Δικαστηρίων Νόμου, Ν.14/1960 (τεκμήριο 22 - πρακτικά ημερομηνίας 01.07.2025, σελ. 6 - 8).
Περαιτέρω, ως έχει ήδη σημειωθεί, η αίτηση ημερομηνίας 19.06.2025, αποτελούσε τη 2η Ενδιάμεση Αίτηση εκ μέρους των αιτητών στην Γενική Αίτηση Αρ.15/2024. Παρά την από μακρού χρόνου εμπλοκή των Αιτητριών στην διαδικασία (μέσω της Αιτήτριας 1), την καταχώρηση αίτησης για ασφάλεια εξόδων και την διακήρυξη, όχι μόνο ότι ενίστανται σε αυτήν αλλά και ότι θα καταχωρήσουν αίτημα αμφισβήτησης της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, εντούτοις, το κατώτερο Δικαστήριο υπό τις συνθήκες που πιο πάνω έχουν εκτεθεί, προχώρησε να επιληφθεί μονομερώς, της 2ης Ενδιάμεσης Αίτησης, η οποία στόχευε παρόμοια θεραπεία.
Ως έχει σημειωθεί στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση της Reddev Investements Ltd Πολ Αιτ. Αρ. 143/2025, ημερ. 17.0.2025, μια τέτοια εξέλιξη:
«… … … φέρνει στο προσκήνιο την πρακτική των Επαρχιακών Δικαστηρίων, ως επισημάνθηκε κατ’ επανάληψη από το δευτεροβάθμιο δικαστήριο, να εκδίδουν διατάγματα ex parte με τέτοια ευκολία, ως τούτο να είναι ο κανόνας αντί ή άκρως ιδιάζουσα εξαίρεση (Αμβροσιάδου v. Coward (2013) 1(Α) Α.Α.Δ 78). Δημιουργώντας, ενίοτε, προβλήματα στη διαδικασία και απολήγοντας στον επηρεασμό δικαιωμάτων διαδίκων που εμφανίζονται στη διαδικασία χωρίς οι τελευταίοι να ακούγονται. Ως σημειώθηκε στην Zhiganov κ.α. (ανωτέρω):
«Στην In re Zhigachov κ.ά. (2013) 1 Α.Α.Δ. 1318 λέχθηκαν από το Δικαστή Χατζηχαμπή, όπως ήταν τότε, αναφορικά με την έκδοση διατάγματος με αίτηση άνευ κλήσεως τ’ ακόλουθα:
«… … … Η διαδικασία της έκδοσης του είναι άλλο πράγμα. Τα ως άνω λεχθέντα αφορούν μόνο το δεύτερο και επιδιώκουν να τονίσουν τη θεμελιακή υποχρέωση του δικαστηρίου να ενεργεί σε συμφωνία με τις αρχές της φυσικής δικαιοσύνης ως προς την ακρόαση και των δύο πλευρών. Τούτο εξάλλου το καθιστά και πιο πληροφορημένο ως προς το αν δικαιολογείται η έκδοση του διατάγματος.»
Ως έχει ήδη σημειωθεί, δεδομένη είναι η εξουσία του Ανώτατου Δικαστηρίου να παρεμβαίνει, κατ’ εξαίρεση και πάντα με φειδώ, κάνοντας χρήση της εφεδρείας εξουσιών που διατηρεί, μέσω Προνομιακών Ενταλμάτων, στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται παράβαση των αρχών της φυσικής δικαιοσύνης. Στην πραγματικότητα, αποτελεί κλασική περίπτωση παρέμβασης του Ανώτατου Δικαστηρίου, κατά τον πιο πάνω τρόπο, όταν διαπιστώνεται ότι δεν έχει παρασχεθεί στον επηρεαζόμενο η ευκαιρία να ακουστεί (Θεοδώρου κ.α. (Αρ.1) (2014) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2052, Αίτηση του Nikolai Ivanovich Kazakov, Π.Ε. Αρ.72/2022, ημερ. 17.7.2023 και Halsbury’s Laws of England 3η εκδ. Τόμος ΙΙ σελ. 145, παρ. 272). Στην υπόθεση Λέαντρος Χριστοφίδης (Αρ.2) (1993) 1 Α.Α.Δ. 785, αφού επαναλαμβάνεται το θεμελιακό δικαίωμα της ακρόασης, ως τούτο αναγνωρίζεται από τις αρχές της φυσικής δικαιοσύνης και κατοχυρώνεται από το άρθρο 30.3 του Συντάγματος, το Δικαστήριο, διασυνδέοντας το όλο ζήτημα και με την δυνατότητα έκδοσης προνομιακού εντάλματος, τύπου Certiorari, παραπέμπει προς τούτο σε απόσπασμα του συγγράμματος «Basu Commentary on the Constitution of India», 5η έκδοση, σελ. 666, σύμφωνα με το οποίο:
«It has been pointed out earlier that though breach of natural justice is sometimes treated as a species of defect of jurisdiction, it is recognised as an independent ground for issue of certiorari. Certiorari will lie where a judicial or quasi-judicial authority has violated the principles of natural justice even though the authority has acted within its jurisdiction. »
Στην υπό συζήτηση περίπτωση, το ιστορικό της υπόθεσης και η όλη εμπλοκή των Αιτητριών στη εξέλιξη της διαδικασίας, θα έπρεπε να καταστήσει το κατώτερο Δικαστήριο πιο προσεκτικό, όχι μόνο όσον αφορά το ζήτημα του κατεπείγοντος. Κατά τον ίδιο τρόπο, η επιδίωξη για δεύτερη φορά, μονομερώς, θεραπείας με στόχευση παρόμοια ή και συνδεδεμένη με αυτή που δόθηκε ήδη στο πλαίσιο της προηγηθείσας 1ης Ενδιάμεσης Αίτησης, χωρίς να δοθεί η ευκαιρία στις Αιτήτριες να ακουστούν, παρά το γεγονός ότι συμμετείχαν (κατά τον τρόπο που πιο πάνω έχει εξηγηθεί) από μακρού χρόνου στη διαδικασία και θα επηρεάζονταν άμεσα από την έκδοση του εκκαλούμενου διατάγματος, φαίνεται πράγματι να αποκαλύπτουν, εκ πρώτης όψεως, συζητήσιμο θέμα αναφορικά με την τήρηση των αρχών της φυσικής δικαιοσύνης ως προς την ακρόαση των επηρεαζόμενων από το προσωρινό διάταγμα Αιτητριών και τυχόν καταστρατήγηση τους.
Έχοντας πάντα κατά νου ότι σε αυτό το στάδιο το Δικαστήριο δεν υπεισέρχεται στην ουσία της αίτησης, ούτε εξετάζει την υπόθεση σε βάθος, παρά μόνο υπό το πρίσμα της εκ πρώτης όψεως θεώρησης του μαρτυρικού υλικού που τίθεται υπόψη του (In Re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250), αποτελεί κατάληξη του Δικαστηρίου ότι εγείρεται, εκ πρώτης όψεως, συζητήσιμο θέμα όσον αφορά τα πιο πάνω ζητήματα.
Παρέχεται συνεπώς άδεια στις Αιτήτριες να καταχωρήσουν αίτηση με κλήση για την έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari για τους πιο πάνω λόγους.
Η διά κλήσεως αίτηση να καταχωριστεί εντός 12 ημερών από σήμερα.
Εφόσον καταχωριστεί ως ανωτέρω, να οριστεί από το Πρωτοκολλητείο στις 09.09.2025 και ώρα 8.30 π.μ., να επιδοθεί δε τουλάχιστον τρείς (3) μέρες πριν τη δικάσιμο.
Η ισχύς του εκκαλούμενου διατάγματος, ημερ. 01.07.2025, αναστέλλεται μέχρι την καταχώρηση της αίτησης και εφόσον αυτή καταχωριστεί εντός του χρόνου που έχει καθοριστεί, η αναστολή θα ισχύει μέχρι την αποπεράτωση της εκδίκασης της δια κλήσεως αίτησης, ή νεότερης διαταγής του Δικαστηρίου.
Τα έξοδα της παρούσας θα είναι έξοδα στην πορεία της αίτησης με κλήση.
Α. ΔΑΥΙΔ, Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο