ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ.162/2024)
12 Σεπτεμβρίου 2025
[Α. ΔΑΥΙΔ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 (Ν.33/1964), ΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2018, ΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ G L ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ HABEAS CORPUS
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤO ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 1960 (Ν.14/1960), ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟ ΤΟΥ 1964 (Ν.33/1964), ΤΟ ΕΝΩΣΙΑΚΟ ΚΑΙ/Ή ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ/Ή ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ (Ε.Σ.Δ.Α.), ΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΤΗΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΜΦΩΝΟ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ, ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΦΥΓΟΔΙΚΩΝ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 1970 (Ν.97/1970), ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 3(2) ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΩΝ ΑΜΕΡΙΚΗΣ, ΠΟΥ ΥΠΟΓΡΑΦΗΚΕ ΣΤΙΣ 25 ΙΟΥΝΙΟΥ, 2003 ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΩΝ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΦΥΓΟΔΙΚΩΝ ΠΟΥ ΥΠΟΓΡΑΦΗΚΕ ΣΤΙΣ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 1996 (ΚΥΡΩΤΙΚΟΣ) ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2008) (Ν.8(ΙΙΙ)/2008)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΕΩΣ, ΔΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΤΟΝ ΕΧΟΥΝ ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΟ/ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ/ΥΠΟ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΑΠΌ ΤΙΣ 03.09.24, ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΤΗΣ Ε.Σ.Δ.Α., ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΤΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΜΦΩΝΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΦΥΓΟΔΙΚΩΝ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1970 (Ν.97/1970)
………………………………
Εμφανίσεις:
Α. Πελεκάνος με Γ. Βρυώνη (κα), για Πελεκάνος & Πελεκάνου Δ.Ε.Π.Ε., για τον Αιτητή.
Π. Σελίπας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για την Καθ΄ ης η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΔΑΥΙΔ, Δ.: Ο Αιτητής, αιτείται την έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Habeas Corpus Ad Subjieciendum, με το οποίο να κηρύσσεται η κράτηση και/ή περαιτέρω κράτηση και/ή φυλάκιση του ως παράνομη και/ή καταχρηστική και αντίθετη με το νόμο και/ή το Σύνταγμα και/ή το Ευρωπαϊκό και/ή το Διεθνές Δίκαιο.
Αιτία για την κράτηση του Αιτητή, αποτέλεσε το γεγονός ότι στις 14.09.2023, το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας, με απόφαση η οποία εκδόθηκε στην απουσία του Αιτητή (εκζητούμενου), έκρινε ότι πληρούντο οι προϋποθέσεις της νομοθεσίας για την έκδοση του στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, προκειμένου να δικαστεί για συγκεκριμένα αδικήματα. Περαιτέρω, στις 03.09.2024, συλληφθέντος στο μεταξύ του Αιτητή, το ως άνω Δικαστήριο διέταξε την προφυλάκιση του «μέχρι να προχωρήσει η έκδοση του στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής».
Μεσολάβησαν διάφορες διαδικασίες τόσο στο πλαίσιο της υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο αίτησης για έκδοση Εντάλματος Habeas Corpus Ad Subjieciendum, όσο και στο πλαίσιο αίτησης του Αιτητή για έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Certiorari (Αίτηση Αρ.191/2024), προς ακύρωση της απόφασης ημερομηνίας 14.09.2023, με την οποία εγκρίθηκε η έκδοση του στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Παρέλκει η αναγκαιότητα λεπτομερούς καταγραφής τους. Ότι ενδιαφέρει για σκοπούς της παρούσας, αποτελεί το γεγονός ότι το Ανώτατο Δικαστήριο, με την απόφαση του στην ως άνω αίτηση Certiorari, η οποία εξεδώθει στις 10.09.2025, εξέδωσε σχετικό Προνομιακό Ένταλμα ακυρώνοντας την απόφαση ημερομηνίας 14.09.2023 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, με την οποία εγκρίθηκε η αίτηση έκδοσης του Αιτητή στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Μεσολαβούσης της ως άνω εξέλιξης, την οποία οι δικηγόροι των δύο πλευρών έθεσαν σήμερα υπόψη του Δικαστηρίου, παρουσιάζοντας αντίγραφο της σχετικής απόφασης, δηλώνοντας ταυτόχρονα ότι η εξέλιξη αυτή μπορεί και πρέπει να ληφθεί υπόψη από το Δικαστήριο κατά την εξέταση της υπό συζήτηση αίτησης. Ο ευπαίδευτος δικηγόρος που εμφανίζεται για τον έντιμο Γενικό Εισαγγελέα, δήλωσε περεταίρω ότι στις προθέσεις του τελευταίου είναι να καταχωρήσει Έφεση κατά της ως άνω απόφασης, υποστηρίζοντας πως το Δικαστήριο, κατ’ αναλογία των όσων προνοούνται στο άρθρο 9 (5) (α) και (β) των περί Εκδόσεως Φυγοδίκων Νόμων του 1970 έως 2013, Ν.97/1970, θα πρέπει να διατάξει την περαιτέρω κράτηση του Αιτητή.
Στον αντίποδα, ο ευπαίδευτος δικηγόρος του Αιτητή δήλωσε πως ενόψει της έκδοσης της απόφασης, ημερομηνίας 10.09.2025, μέσω της οποίας ακυρώθηκε η απόφαση ημερομηνίας 14.09.2023, με την οποία εγκρίθηκε η αίτηση έκδοσης του Αιτητή, δεν θα προωθήσει οποιοδήποτε από τους υπόλοιπους λόγους που προβάλλονται στην υπό συζήτηση αίτηση, περιοριζόμενος στην προβολή της θέσης πως η ακύρωση της ως άνω απόφασης, εξ αντικειμένου καθιστά παράνομη την κράτηση του Αιτητή και, συνακόλουθα, την επιτυχία του αιτήματος του για αποφυλάκιση, αναπόφευκτη. Προς ενίσχυση της εισήγησης του, παρέπεμψε στο λόγο της απόφασης στην Πολ. Έφεση Αρ.3/25, ημερομηνίας 29.07.2025, ένδικου διαβήματος που ο ίδιος προώθησε κατά πρωτόδικης απόφασης με την οποία απορρίφθηκε δια κλήσεως αίτησης του για την έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Certiorari κατά της ως άνω απόφασης, ημερομηνίας 14.09.2023. Εν πάση περιπτώσει, κατέληξε, δεν υπάρχει η δυνατότητα, το παρόν Δικαστήριο να εφαρμόσει, ως κλήθηκε προς τούτο από τον ευπαίδευτο δικηγόρο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα, κατά τρόπο αναλογικό, το άρθρο 9 (5) (β) του Ν.97/1970.
Δεν χρειάζεται να λεχθούν πολλά. Η εξέλιξη των πραγμάτων και ο δραστικός περιορισμός των ζητημάτων που προβάλλονταν από την πλευρά του Αιτητή προς υποστήριξη του αιτήματος του, επιτρέπουν τούτο. Είναι γεγονός ότι ο Αιτητής με την καταχώρηση της υπό συζήτηση αίτησης, διεκδικούσε την έκδοση του αιτούμενου Προνομιακού Εντάλματος για διάφορους λόγους, προκρίνοντας, πρωτίστως, την ακυρότητα της εκδοθείσας απόφασης για έκδοση του. Μεσολάβησε η έκδοση της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου, ημερομηνίας 10.09.2025 στην αίτηση Αρ.191/2024, με την οποία, η ως άνω απόφαση που έκρινε δικαιολογημένη την έκδοση του Αιτητή, ημερομηνίας 14.09.2023, ακυρώθηκε, γεγονός που ως έχει σημειωθεί τα μέρη έθεσαν υπόψη του Δικαστηρίου, καλώντας το να το λάβει υπόψη του στα πλαίσια της εξέτασης της υπό συζήτησης αίτησης.
Με δεδομένη την ακύρωση της ως άνω απόφασης ημερομηνίας 14.09.2023, το αιτιολογικό βάθρο για την προφυλάκιση του Αιτητή με την απόφαση ημερομηνίας 03.09.2024, εξέλιπε. Το δικαιολογημένο της κράτησης του, εκθεμελιώθηκε. Ως υπεδείχθη ήδη στην Πολ. Έφεση 3/25 (ανωτέρω):
«Είναι αυτονόητο πως σε περίπτωση που ο εφεσείων επιτύχει στην Αίτηση του για έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Certiorari, και η εκδοθείσα απόφαση για έκδοση του κριθεί άκυρη, τότε δεν θα υπάρχει νομιμοποιητικό έρεισμα για κράτηση του για σκοπούς έκδοσης του, αφού η διαταγή για κράτηση, όπως εύστοχα τέθηκε στην Perpechidis (1998) 1 A.A.Δ. 483 «είναι απόρροια της απόφασης για την έκδοση του».
Παρεμβάλλεται ότι ο ευπαίδευτος δικηγόρος που εκπροσωπεί τον έντιμο Γενικό Εισαγγελέα, δεν αμφισβήτησε ουσιαστικά την πιο πάνω θέση αρχής. Ούτε προέβαλε οποιοδήποτε αντίλογο σε σχέση με την εισήγηση επί του ζητήματος της πλευράς του Αιτητή. Περιορίστηκε στην εισήγηση πως με δεδομένη την πρόθεση της πλευράς του Γενικού Εισαγγελέα να καταχωρήσει Έφεση κατά της απόφασης ημερομηνίας 10.09.2025, με την οποία ακυρώθηκε η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, δια της οποίας εγκρίθηκε η αίτηση έκδοσης του Αιτητή, η κράτηση του τελευταίου θα πρέπει να συνεχίσει, για να διασφαλιστεί η παρουσία του ενώπιον του Εφετείου, εισηγούμενος αναλογική εφαρμογή των προνοιών του άρθρου 9 (5) (α) και (β) του Ν.97/1970, παραπέμποντας ταυτόχρονα στην προηγηθείσα φυγοδικία του Αιτητή.
Στο άρθρο 9 (5) (α) και (β) του Ν.97/1970, προβλέπεται ότι
«Εφ’ όσον η εξουσιοδότησις διά την έναρξιν της διαδικασίας της εκδόσεως ήθελε παρασχεθή το δε επιληφθέν της εκδόσεως ∆ικαστήριον ήθελεν ικανοποιηθή, δυνάµει των προσαχθέντων προς υποστήριξιν της αιτήσεως εκδόσεως αποδεικτικών στοιχείων, ή των κατ’ αύτης προσαχθέντων τοιούτων ότι το αδίκηµα εις ο αφορά η τοιαύτη εξουσιοδότησις είναι αδίκηµα δι’ ο δύναται κατά νόµον να χωρήση έκδοσις, προς τούτοις δε ικανοποιηθή—
(α) εν µεν τη περιπτώσει προσώπου διωκοµένου διά την διάπραξιν του εν λόγω αδικήµατος, ότι τα προσαχθέντα ενώπιον αυτού αποδεικτικά στοιχεία είναι επαρκή ώστε vα δικαιολογώσι την παραποµπήν αυτού εις δίκην διά το εν λόγω αδίκηµα, εφ’ όσον τούτο διεπράττετο εντός της δικαιοδοσίας του ∆ικαστηρίου.
(β) εν δε τη περιπτώσει προσώπου καταζητουµένου διά την έκτισιν ποινής επιβληθείσης αυτώ διά την διάπραξιν του τοιούτου αδικήµατος, ότι τω όντι κατεδικάσθη και ότι παρανόµως παραµένει ελεύθερον, το ∆ικαστήριον θέλει διατάξει την προφυλάκισιν αυτού µέχρις ου χωρήση η έκδοσις, εκτός εάν η έκδοσις απαγορεύεται δυνάµει ετέρας τινός προνοίας του παρόντος Νόµου εν εναντία περιπτώσει θέλει διατάξει όπως το εις ο αφορά η αίτησις εκδόσεως πρόσωπον αφεθή ελεύθερον:
Νοείται ότι, όταν η αίτηση έκδοσης απορρίπτεται, το επιληφθέν της έκδοσης ∆ικαστήριο δύναται να επιβάλει οποιονδήποτε όρο κρίνει σκόπιµο, περιλαµβανοµένης της κράτησης ή να διατάξει όπως όρος ή όροι που είχαν επιβληθεί στο φυγόδικο κατά τη διαδικασία εκδίκασης της αίτησης έκδοσης παραµείνουν, µε σκοπό να διασφαλιστεί η παρουσία του ενώπιον του Εφετείου, το οποίο µε αίτηµα των εφεσειόντων έχει την εξουσία να επιβάλει όρους, περιλαµβανοµένης της κράτησης, για να διασφαλιστεί η παρουσία του κατά την εκδίκαση της έφεσης κατά της απορριπτικής απόφασης:
Νοείται περαιτέρω ότι, οι πρόνοιες της πρώτης επιφύλαξης του παρόντος εδαφίου εφαρµόζονται µόνο σε περιπτώσεις όπου η εξουσιοδότησις διά την έναρξιν της διαδικασίας της εκδόσεως εκδόθηκε από τον Υπουργό, µετά την έναρξη της ισχύος του περί Εκδόσεως Φυγοδίκων (Τροποποιητικού) Νόµου του 2013.»
Είναι προφανές ότι οι σχετικές πρόνοιες του ως άνω άρθρου του Ν.97/1970, δεν παρέχουν τη δυνατότητα, στο παρόν Δικαστήριο, στο πλαίσιο εξέτασης αίτησης για έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Habeas Corpus Ad Subjiciendum, να διατάξει την κράτηση του Αιτητή για τους λόγους που ο ευπαίδευτος συνήγορος που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα εισηγείται. Το παρόν Δικαστήριο, δεν επιλήφθηκε της αίτησης έκδοσης, Δικαστήριο στο οποίο παρέχεται εκ του ως άνω νόμου, στην περίπτωση που η αίτηση έκδοσης απορριφθεί, η δυνατότητα να επιβάλλει οποιοδήποτε όρο περιλαμβανομένης και της κράτησης, με σκοπό να διασφαλιστεί η παρουσία του φυγόδικου στο Εφετείο. Παρεμβάλλεται ότι στην υπο συζήτηση περίπτωση, πέραν του ότι η όποια αναφορά αφορούσε πρόθεση για καταχώρηση Έφεσης, με τον Αιτητή στο μεταξύ να παραμένει υπο κράτηση, το ζήτημα περί αναλογικής εφαρμογής των προνοιών του άρθρου 9 (5) (α) και (β) του Ν.97/1970, δεν τέθηκε καν ενώπιων του Δικαστηρίου που εξέτασε και ακύρωσε, μέσω της έκδοσης σχετικού Εντάλματος Certiorari, στο πλαίσιο της Αίτησης Αρ.191/2024, την απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας που ενέκρινε την έκδοση του Αιτητή.
Υπο το φως των πιο πάνω, επιβάλλεται η αιτούμενη παρέμβαση του Δικαστηρίου. Εκδίδεται ένταλμα Habeas Corpus, με το οποίο διατάσσεται όπως ο Αιτητής αφεθεί ελεύθερος.
Τα έξοδα στην παρούσα διαδικασία επιδικάζονται υπέρ του Αιτητή και εναντίον του καθ’ ου η αίτηση όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο, πλέον Φ.Π.Α., αν υπάρχει.
Α. Δαυίδ, Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο