ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Πολιτική Αίτηση Αρ. 203/2025
24 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ, 2025
(Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.)
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 (Ν. 33/1964)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ DESTINY OMOSCO ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΙΒΕΡΙΑ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΟ ΧΩΚΑΜ, ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ HABEAS CORPUS
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΙΑ ΤΟΥ 1. ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ, 2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΝ DESTINY OMOSCO ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΙΒΕΡΙΑ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΟ ΧΩΚΑΜ, ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 11 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΑΡΘΡΟ 5 ΤΗΣ ΕΣΑΔ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 1 ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 7, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 18ΠΣΤ ΚΕΦ. 105 ΚΑΙ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΝΟΜΟ 105(Ι)/2016.
______________________________
Αίτηση ημερομηνίας 22.8.2025
Δρ Χρ. Χριστοδουλίδη, για τον Αιτητή
Α. Φιλίππου για Γενικό Εισαγγελέα, για τον Καθ’ου η Αίτηση
Αιτητής παρών
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.: Ο αιτητής, είναι υπήκοος της Λιβερίας. Με την αίτηση αυτή για έκδοση εντάλµατος habeas corpus, επιδιώκει την απελευθέρωσή του από παράνοµη, όπως τη θεωρεί, κράτηση. Είχε τεθεί στη θέση αυτή, δηλαδή υπό κράτηση, µε βάση διάταγµα ηµεροµηνίας 16.2.2025, το οποίο εξέδωσε η ∆ιευθύντρια του Τμήματος Μετανάστευσης του Υφυπουργείου Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας, δυνάµει του άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόµου, Κεφ. 105 («ο Νόμος»), συγχρόνως µε την έκδοση διατάγµατος απέλασής του. Για την ακρίβεια, ο αιτητής θεωρεί πως ο Υφυπουργός Μετανάστευσης παρέλειψε να επανεξετάσει το προαναφερθέν διάταγµα κράτησης «αυτεπάγγελτα ανά δίμηνο», όπως προβλέπεται στο άρθρο 18ΠΣΤ(4)(α) του προαναφερθέντος Νόµου. Διατείνεται επίσης ότι, έχει εκπνεύσει το χρονικό περιθώριο που θα µπορούσε, βάσει του Νόµου, να κρατείται για σκοπούς απέλασης καθώς η κράτησή του δεν έχει, ως ισχυρίζεται, παραταθεί από τον Υφυπουργό Μετανάστευσης για πρόσθετο περιορισμένο χρόνο όπως προβλέπεται στο εδάφιο (8) του προαναφερθέντος άρθρου.
Τα γεγονότα που είναι σχετικά µε την αίτηση αυτή έχουν ως εξής: Ο αιτητής αφίχθηκε στη Δημοκρατία, παράνομα, σε άγνωστο χρόνο, μέσω των κατεχομένων. Στις 20.1.2022, υπέβαλε αίτηση για να τού παραχωρηθεί καθεστώς διεθνούς προστασίας. Η αίτησή του απορρίφθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου στις 26.3.2024 και κοινοποιήθηκε σ’ αυτόν στις 5.4.2024. Τότε, αυτός, καταχώρησε, στις 14.2.2025, εκπρόθεσμα, την προσφυγή αρ. 377/2025 στο ∆ιοικητικό ∆ικαστήριο ∆ιεθνούς Προστασίας, το οποίο µε απόφασή του, ηµεροµηνίας 15.4.2025, την απέρριψε ως τέτοια. Στις 23.4.2025, ο αιτητής αποτάθηκε ξανά για παραχώρηση σε αυτόν καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Η μεταγενέστερη αίτησή του απορρίφθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου στις 15.7.2025 ως απαράδεκτη. Ο αιτητής τότε, καταχώρησε, στις 30.7.2025, την προσφυγή αρ. Τ344/2025 στο ∆ιοικητικό ∆ικαστήριο ∆ιεθνούς Προστασίας, η οποία είναι ορισμένη στις 20.11.2025.
Εν τω μεταξύ, στις 16.10.2024, ο αιτητής υπέβαλε αίτηση στο Υφυπουργείο Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας, για έκδοση άδειας παραμονής στη Δημοκρατία για λόγους φιλευσπλαχνίας ή ανθρωπιστικούς λόγους δυνάμει του άρθρου 18ΟΗ(4) του Νόμου, η εξέταση της οποίας εκκρεμεί.
Στις 15.2.2025, ο αιτητής εντοπίστηκε από την αστυνοµία και συνελήφθη για παράνομη παραμονή στη Δημοκρατία και την επομένη, 16.2.2025, εκδόθηκαν εναντίον του διάταγμα κράτησης και διάταγμα απέλασης, δυνάμει του άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105. Ο αιτητής καταχώρισε, στις 20.2.2025, την προσφυγή αρ. 188/2025 στο Διοικητικό Δικαστήριο, ζητώντας την ακύρωση των διαταγμάτων ημερομηνίας 16.2.2025. Το Διοικητικό Δικαστήριο με απόφασή του ημερομηνίας 30.5.2025 απέρριψε την προσφυγή του. Υπό το φως της εξέλιξης αυτής, το Τμήμα Μετανάστευσης ανέστειλε στις 28.2.2025 την εκτέλεση του διατάγµατος απέλασης µέχρι την αποπεράτωση της εξέτασης της προσφυγής με αρ. 188/2025. Παρέµεινε, όµως, σε ισχύ το διάταγµα κράτησης και, έτσι, συνέχισε η κράτηση του αιτητή.
Στις 22.8.2025, ο αιτητής καταχώρισε την παρούσα αίτηση για έκδοση εντάλµατος habeas corpus. Αυτή βασίζεται σε ό,τι αναφέρεται σχετικά στην υποστηρικτική ένορκη δήλωση. Συγκεκριμένα, ότι ο Υφυπουργός Μετανάστευσης παρέλειψε, ως είχε υποχρέωση, να επανεξετάσει αυτεπάγγελτα το διάταγµα κράτησής του, ηµεροµηνίας 16.2.2025, με την παρέλευση δύο μηνών. Παράλληλα, διατείνεται ότι, έχει εκπνεύσει το χρονικό περιθώριο που θα µπορούσε, βάσει του Νόµου, να κρατείται για σκοπούς απέλασης καθώς η κράτησή του δεν έχει, ως ισχυρίζεται, παραταθεί από τον Υφυπουργό Μετανάστευσης για πρόσθετο περιορισμένο χρόνο όπως προβλέπεται στο εδάφιο (8) του άρθρου 18ΠΣΤ του Νόμου.
Κατά την αγόρευσή του, ο συνήγορος του αιτητή υποστήριξε ότι, συνεπεία της παράλειψης του Υφυπουργού Μετανάστευσης να διενεργήσει επανεξέταση της κράτησης του πελάτη του και να προχωρήσει σε παράταση της κράτησης του πέραν των έξι μηνών, προς συµµόρφωση µε τις σχετικές πρόνοιες του άρθρου 18ΠΣΤ(4)(α) και (8) του προαναφερθέντος Νόµου, αντίστοιχα, η κράτησή του αυτή κατέστη παράνοµη. Οι εν λόγω παραλείψεις του Υφυπουργού, κατά την περαιτέρω εισήγησή του, ενεργοποίησε το δικαίωµα του αιτητή για υποβολή της παρούσας αίτησης habeas corpus, δυνάµει του εδαφίου (5)(α) του προαναφερθέντος άρθρου.
Ο συνήγορος για τη ∆ηµοκρατία, διαφωνώντας, εισηγήθηκε ότι η συνέχιση της κράτησης του αιτητή είναι καθ’ όλα νόμιμη και δεν αντιστρατεύεται τις πρόνοιες του άρθρου 18ΠΣΤ του Κεφ. 105, αφού ο λόγος κράτησης του αιτητή, ο οποίος έγκειται στον κίνδυνο διαφυγής του ως προκύπτει από τη μη συμμόρφωση του με προηγούμενη απόφαση επιστροφής και με τη δήλωση πρόθεσης μη συμμόρφωσης με απόφαση επιστροφής καθώς και από το μεταναστευτικό προφίλ, εξακολουθεί να υφίσταται.
Καταρχάς, να σημειωθεί ότι η µεταγενέστερη αίτηση του αιτητή ημερομηνίας 23.4.2025 για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, η οποία κρίθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου ως απαράδεκτη στις 15.7.2025, αλλά, εκκρεμεί η προσφυγή Τ344/2025 στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, δεν µπορεί να προσδώσει στον αιτητή το νόµιµο καθεστώς του αιτητή διεθνούς προστασίας, µε δικαίωµα νόµιµης παραµονής στη ∆ηµοκρατία, καθόσον έχει εξετασθεί µέσω προσφυγής που ο ίδιος καταχώρισε στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας εναντίον της απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 26.3.2025 για να του παραχωρηθεί αυτό το καθεστώς και απερρίφθη από το ∆ιοικητικό ∆ικαστήριο ∆ιεθνούς Προστασίας µε απόφαση του στις 15.4.2025.
Όπως τονίσθηκε στην υπόθεση Sohel Madber v. Κυπριακής ∆ηµοκρατίας, ΕΔΔ 8/2022, ηµερoμηνίας 17/11/2022, µεταγενέστερο αίτηµα για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας ξεκινά µε το δεδοµένο πως ο αιτητής δεν είναι αιτητής διεθνούς προστασίας. Ξεκινά, δηλαδή, από το καθεστώς που ίσχυε µε την απόρριψη της αρχικής αίτησης ασύλου που είχε υποβάλει και απερρίφθη. Αντίθετη κρίση, ήτοι για παραχώρηση και απόκτηση της ιδιότητας ασύλου σε κάθε περίπτωση µεταγενέστερης αίτησης, θα έδιδε δικαίωµα καταστρατήγησης του Νόµου εκ µέρους αιτητών ασύλου, οι οποίοι θα καταχωρούν συνεχείς αιτήσεις προσδοκώντας στην άνευ ετέρου νοµιµοποίηση της παραµονής τους στην Κυπριακή Δηµοκρατία.
Συνακόλουθα, όπως αναφέρεται στο εδάφιο (1) του άρθρου 18ΠΣΤ, διάταγµα κράτησης υπηκόου τρίτης χώρας υποκείµενου σε απέλαση θα πρέπει να εκδίδεται «..., µόνο για την προετοιµασία της επιστροφής και/ή τη διεκπεραίωση της διαδικασίας αποµάκρυνσης, ...». Στη συνέχεια, στο ίδιο εδάφιο, τίθενται οι προϋποθέσεις, οι οποίες, ή οποιαδήποτε από αυτές, θα πρέπει να συντρέχουν, προκειµένου να είναι επιτρεπτή η έκδοση ενός τέτοιου διατάγµατος. Η αυστηρότητα δε ως προς την έκδοση ενός τέτοιου διατάγµατος κράτησης τονίζεται, έτι περαιτέρω, µε τη ρητή επιταγή ότι: «Τέτοια κράτηση έχει τη µικρότερη δυνατή διάρκεια και διατηρείται µόνο καθόσον χρόνο η διαδικασία αποµάκρυνσης εξελίσσεται και εκτελείται µε δέουσα επιµέλεια.». ∆ιάταγµα κράτησης το οποίο εκδίδεται ως ανωτέρω, σύµφωνα µε το εδάφιο (3)(α) του προαναφερθέντος άρθρου, ελέγχεται µε προσφυγή δυνάµει του Άρθρου 146 του Συντάγµατος.
Πρόσθετα, µε το εδάφιο (4)(α) του πιο πάνω άρθρου, ο νοµοθέτης έχει εναποθέσει ρητώς στον Υφυπουργό την υποχρέωση αυτός να «... επανεξετάζει κάθε διάταγµα κράτησης, το οποίο εκδίδει δυνάµει του παρόντος άρθρου - (α) αυτεπάγγελτα ανά δίµηνο ... ». Η κράτηση µπορεί, σύµφωνα µε το εδάφιο (8), να παραταθεί από τον Υφυπουργό µόνο για πρόσθετο περιορισµένο χρόνο, που δεν υπερβαίνει τους δώδεκα µήνες σε περιπτώσεις κατά τις οποίες, παρ΄όλες τις εύλογες προσπάθειες, η επιχείρηση αποµάκρυνσης είναι πιθανό να διαρκέσει περισσότερο επειδή ο συγκεκριµένος υπήκοος της τρίτης χώρας αρνείται να συνεργαστεί ή καθυστερεί η λήψη αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες. Ως αποτέλεσµα ο Νόµος προβλέπει υπό όρους την κράτηση ενός αλλοδαπού µέχρι και 18 µήνες, όταν υπάρχει κίνδυνος διαφυγής ή όταν ο αλλοδαπός αποφεύγει ή παρεµποδίζει την προετοιµασία επιστροφής του.
Το άρθρο 18ΠΣΤ του Νόµου, εισάχθηκε µε τον τροποποιητικό νόµο Ν.153(Ι)/2011, για σκοπούς εναρµόνισης µε την πράξη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας µε τίτλο Οδηγία 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 16ης ∆εκεµβρίου 2008, σχετικά µε τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες στα κράτη µέλη για την επιστροφή των παρανόµως διαµενόντων υπηκόων τρίτων χωρών. Οι ιδιαίτερα δραστικές αυτές πρόνοιες, καθώς και άλλες στο ίδιο άρθρο, µε την ίδια επίδραση, αποσκοπούν στην αποµάκρυνση του προς απέλαση υπηκόου τρίτης χώρας το ταχύτερο δυνατό, διασφαλίζοντας, συγχρόνως, διαρκούσης της διαδικασίας αυτής, το σεβασµό των επηρεαζοµένων ανθρωπίνων δικαιωµάτων του. Ενισχύεται δε ο σκοπός αυτός, για καλύτερη διασφάλιση των ανωτέρω, και µε ό,τι το εδάφιο (5)(α) του εν λόγω άρθρου προβλέπει. Συγκεκριµένα, αναφέρει ότι:- «Η διάρκεια κράτησης βάσει του παρόντος άρθρου υπόκειται σε αίτηση για την έκδοση εντάλµατος habeas corpus δυνάµει του Άρθρου 155.4 του Συντάγµατος, σύµφωνα µε τις διατάξεις του εν λόγω Άρθρου.»
Όπως είναι καλά γνωστό, το Προνοµιακό Ένταλµα της φύσεως Habeas Corpus ad Subjiciendum διασφαλίζει την ελευθερία του ατόµου. Όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Δηµητράκης Χατζησάββα (1993) 1 Α.Α.Δ. 102, «Το Habeas Corpus ad subjiciendum είναι προνοµιακή διαδικασία για τη διασφάλιση της ελευθερίας του πολίτη. Παρέχει αποτελεσµατικό µέσο άµεσης απελευθέρωσης από παράνοµη ή αδικαιολόγητη πράξη, είτε στη φυλακή, είτε σε ιδιωτικό χώρο, από αρχή ή ιδιώτη». Απαραίτητη προϋπόθεση για έκδοση του εντάλµατος συνιστά η απόδειξη εκ µέρους του αιτούντος του παράνοµου της κράτησης ή φυλάκισης, (βλ. Καλφοπούλου (1998) 1 Α.Α.∆. 55). Με τη διαδικασία του εντάλµατος Habeas Corpus ό,τι επιδιώκεται είναι η διασφάλιση του δικαιώµατος της ελευθερίας δια της άµεσης απελευθέρωσης του αιτητή ο οποίος, κατ’ ισχυρισµό τελεί υπό παράνοµη κράτηση. Οποτεδήποτε στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας διαπιστώνεται κάτι τέτοιο, το σχετικό διάταγµα εκδίδεται δικαιωµατικά και όχι ως θέµα άσκησης διακριτικής εξουσίας, οπότε ο αιτητής αφήνεται ευθύς ελεύθερος, (βλ. Green v. Home Secretary [1941] 3 All E.R.388, σελίδα 400).
Η νοµολογία του Ανωτάτου ∆ικαστηρίου, πρωτόδικη και εφετειακή, έχει αναγνωρίσει την αναγκαιότητα και σηµαντικότητα της επανεξέτασης-επαναξιολόγησης ενός διατάγµατος κράτησης ως το υπό συζήτηση, όπως αυτή προβλέπεται στο εδάφιο (4) του άρθρου 18ΠΣΤ του Νόμου, προς όφελος προσώπου υπό απέλαση, των δικαιωµάτων που αναφέρονται πιο πάνω, (βλ. Teimuraz Bochorishvili, Πολιτική Αίτηση Αρ. 38/2012, 2.5.2012, Vilma Galivan Marcelino, Πολιτική Αίτηση Αρ. 169/2012, 14.12.2012, Vu Thi Duong, Πολιτική Αίτηση Αρ. 100/2013, 27.6.2013, Nashat Moner Lofty Matry, Πολιτική Αίτηση Αρ. 139/2013, 30.7.2013, Singh Khushwant, Πολιτική Αίτηση Αρ. 190/2013, 18.11.2013, Muhammad Ashfaq, Πολιτική Αίτηση Αρ. 212/2013, 16.1.2014, Rita Kumah, Πολιτική Αίτηση Αρ. 19/2014, 19.3.2014 και Guo Shuying v. Κυπριακής Δηµοκρατίας, Πολιτική ΄Εφεση Αρ. 351/2012, 10.12.2012, (Ολοµέλεια)).
Στην υπόθεση Khouri (2014) 1Β Α.Α.∆ 1794, όπου απασχόλησε µεταξύ άλλων το ζήτηµα της επανεξέτασης του διατάγµατος κράτησης και απέλασης µετά την παρέλευση της δίµηνης προθεσµίας, ο Γ. Ερωτοκρίτου, υπέδειξε ότι:
«Είναι φανερό ότι η Κυπριακή ∆ηµοκρατία διαφοροποιήθηκε από την Οδηγία, η οποία προέβλεπε για επανεξέταση «ανά εύλογα χρονικά διαστήµατα» και καθόρισε επανεξέταση «ανά δίµηνο», περίοδος η οποία κατά την άποψή µου είναι πιο γενναιόδωρη από την περίοδο που προβλέπει η Οδηγία, η οποία µε την χρήση του όρου «εύλογα χρονικά διαστήµατα» σαφώς συνδέει το χρόνο µε τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης και αφήνει τον δικαστή να είναι ο τελικός κριτής. »
Στην προκειμένη περίπτωση, το Τμήμα Μετανάστευσης προχώρησε σε επανεξέταση του διατάγματος κράτησης του αιτητή στις 2.7.2025, δηλαδή μετά από την παρέλευση τεσσάρων και πλέον μηνών αφότου αυτό εξεδώθη στις 16.2.2025. Πράγµατι, η επαναξιολόγηση δεν έγινε εντός διµήνου.
Περιπτώσεις επαναξιολόγησης µετά τη λήξη της δίµηνης προθεσµίας εντοπίζονται σε σωρεία αποφάσεων, χωρίς το θέμα εκεί να είχε απασχολήσει περαιτέρω. Αυτό ακριβώς καταδεικνύει ότι τα ∆ικαστήρια αναγνωρίζουν πως το ουσιώδες είναι όπως γίνεται επαναξιολόγηση σε τακτά χρονικά διαστήµατα και όχι το εάν αυτή υπερβαίνει τους δύο µήνες. Αξίζει να αναφερθεί ότι στην υπόθεση Αναφορικά µε την Αίτηση της Chand Nira, Πολ. Αίτ. 133/2022, ηµερ. 30.9.2022, οι επαναξιολογήσεις έγιναν κατά τις ηµεροµηνίες 22.10.2021, 4.2.2022, 24.3.2022, 26.5.2022 και 27.7.2022. Στην υπόθεση Αναφορικά µε την Αίτηση του Mohammad Mamunur Rashid, Πολ. Αίτηση, Αρ. 90/2022, ηµερ. 23.6.2022, οι επαναξιολογήσεις έγιναν κατά τις ηµεροµηνίες 11.11.2021, 15.2.2022, 4.4.2022 και 10.6.2022. Εποµένως, διαφαίνεται ότι ακόµη και χρόνος άνω του ενός µηνός µετά τη διµηνία, δηλαδή επαναξιολόγηση που έγινε µετά την πάροδο τριών µηνών, κρίθηκε ότι ικανοποιεί τις πρόνοιες του άρθρου 18ΠΣΤ.
Τα υπό κρίση δεδοµένα διαχωρίζονται από τις υποθέσεις Αναφορικά µε την Αίτηση του Rahmatinia Ieman, Πολ. Αίτηση Αρ. 118/2025, ηµερομηνίας 26.6.2025 και Αναφορικά µε την Αίτηση του Nashat Moner Lofty Matry (2013) 1 Α.Α.∆. 1694. Στην πρώτη, η επαναξιολόγηση έγινε ένα και πλέον έτος µετά την έκδοση του τελευταίου διατάγµατος κράτησης. Στη δεύτερη, δεν υπήρξε οποιαδήποτε µαρτυρία ότι έγινε επαναξιολόγηση εντός της χρονικής περιόδου κράτησης των πέντε µηνών.
Σημειώνεται ότι κατά την αγόρευση του ευπαίδευτου συνηγόρου του αιτητή εγέρθηκε ζήτημα από ποιο άτομο έγινε η επανεξέταση η οποία, κατά την εισήγηση, έπρεπε να γίνει από τον Υφυπουργό Μετανάστευσης. Το σχετικό Έντυπο, από το περιεχόμενο του οποίου προκύπτει εισήγηση για συνέχιση της κράτησης του αιτητή, υπογράφεται από Ανώτερο Λειτουργό Μετανάστευσης. Όσον αφορά το θέμα που εγείρεται εκ μέρους του αιτητή αναφορικά με τη συνέχιση της κράτησης του, υπάρχει ενυπόγραφη χειρόγραφη σημείωση του εν λόγω λειτουργού που αναφέρει: «Το διάταγμα απέλασης προωθείτε ως η εισήγηση της λειτουργού ... ». Κατά το στάδιο των αγορεύσεων δε, γίνεται αναφορά στην απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 26.3.2025, η οποία δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 28.3.2025 και εκχωρεί εξουσίες που παρέχονται από συγκεκριμένα άρθρα του Κεφ. 105, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 18ΠΣΤ, στη Διευθύντρια και Ανώτερους Λειτουργούς του Τμήματος Μετανάστευσης τους οποίους και κατονομάζει.
Ως εκ τούτου, διαφαίνεται ότι έγινε επαναξιολογήση της κράτησης του αιτητή, στην οποία, κατόπιν εξέτασης της δυνατότητας επιβολής εναλλακτικών µέτρων αντί κράτησης, του κινδύνου διαφυγής του και τη δήλωση μη συμμόρφωσης, επιβεβαιώνεται η αναγκαιότητα της κράτησης για τους ανωτέρω λόγους. Αυτή η ενέργεια, σε συνδυασµό µε το συνολικό χρονικό διάστηµα των τεσσάρων και πλέον µηνών που ο αιτητής τελούσε υπό κράτηση µετά την έκδοση του διατάγµατος κράτησης, δεν καταδεικνύουν ολιγωρία και αδράνεια των Αρχών. Αντιθέτως, οι Αρχές φαίνεται να έξετασαν σε εύλογο χρονικό διάστημα το κατά πόσον υπάρχουν εναλλακτικά µέτρα και ή δικαιολογείται η περαιτέρω κράτηση του.
Παραμένει η διαπίστωση κατά πόσο τηρήθηκαν και οι πρόνοιες του εδαφίου (8) του άρθρου 18ΠΣΤ του Κεφ.105. Ο αιτητής θεωρεί ότι έχει εκπνεύσει το χρονικό περιθώριο που θα µπορούσε, βάσει του Νόµου, να κρατείται για σκοπούς απέλασης καθώς, ως ισχυρίζεται, ο Υφυπουργός δεν έχει παρατείνει την κράτηση του σύµφωνα µε το εδάφιο (8) του άρθρου 18ΠΣΤ. Η ∆ηµοκρατία υποστηρίζει ότι με την απόφαση ημερομηνίας 2.7.2025 καταδεικνύονται οι δυσκολίες για την επιτυχή απομάκρυνση του αιτητή. Αυτό θα πρέπει να εξεταστεί εφόσον επηρεάζει τη νοµιµότητα της διάρκειας της µεταγενέστερης κράτησης του αιτητή.
∆εν προνοείται τύπος αναφορικά µε την παράταση που µπορεί να δώσει ο Υφυπουργός. Ούτε απαιτείται η χρήση συγκεκριµένου λεκτικού. Αρκεί ότι συνεχίζουν να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του Νόµου και ο Υφυπουργός στη βάση επιτρεπτού λόγου (παρ.(α) ή και (β) του εδαφίου (8)) αποφασίζει ότι παρά την εκπνοή της εξαµηνίας από την έναρξη της κράτησης του υπηκόου της τρίτης χώρας, αυτή θα πρέπει να συνεχίσει για την προετοιµασία της επιστροφής και/ή τη διεκπεραίωση της διαδικασίας αποµάκρυνσης του. Εφόσον λοιπόν δοθεί η παράταση, αν δεν πραγµατοποιηθεί η απέλαση σε δύο µήνες, θα γίνει επανεξέταση ξανά κάθε δύο µήνες. Ο Νόµος διακρίνει την επανεξέταση από την παράταση, όµως µια επανεξέταση µπορεί να συνιστά και παράταση εφόσον ουσιαστικά παρατείνεται η κράτηση, νοουµένου ότι εµπεριέχονται σε αυτή όλα όσα δικαιολογούν και τεκµηριώνουν µια τέτοια απόφαση.
Στο σχετικό Έντυπο επανεξέτασης ημερομηνίας 2.7.2025 στοιχειοθετούνται οι λόγοι γιατί η παράταση της κράτησης ήταν αναγκαία σύμφωνα πάντοτε με τα κριτήρια που θέτει το εδάφιο (1) του άρθρου 18ΠΣΤ. Στην προκειμένη περίπτωση, ο αιτητής δεν συναινεί στην επιστροφή του και στο σχετικό Έντυπο εξηγούνται οι λόγοι για την περαιτέρω κράτησή του καθώς παρέμενε ενεστώς ο κίνδυνος διαφυγής του. Επίσης, σε μεταγενέστερο έγγραφο αναφέρεται ότι η απέλαση του αιτητή θα πραγματοποιείτο στις 17.8.2025, μία μέρα δηλαδή μετά τη συμπλήρωση των έξι μηνών από την κράτησή του. Δεν πραγματοποιήθηκε, όμως, διότι ο ίδιος αρνήθηκε. Στις 22.8.2025 καταχώρησε την παρούσα αίτηση. Εν τω μεταξύ, το Τμήμα Μετανάστευσης καταβάλει προσπάθειες για συναίνεση του αιτητή και σε αντίθετη περίπτωση, λαμβάνονται τα απαιτούμενα μέτρα για απέλασή του με συνοδεία. Συνεπώς, η κράτηση του αιτητή έχει επανεξεταστεί συμφώνως του νόμου και, εν πάση περιπτώσει, παρατάθηκε πέραν των έξι μηνών καθότι παρ’ όλες τις εύλογες προσπάθειες, η επιχείρηση απομάκρυνσης θα διαρκέσει περισσότερο επειδή ο συγκεκριμένος υπήκοος της τρίτης χώρας αρνείται να συνεργαστεί.
Έχοντας, λοιπόν, υπόψη όλα όσα έχουν τεθεί ενώπιον του ∆ικαστηρίου, την εξέλιξη των γεγονότων που περιβάλλουν την υπό κρίση περίπτωση, τον τρόπο δράσης των αρµοδίων αρχών της ∆ηµοκρατίας, σε συνάρτηση µε τη συµπεριφορά του ιδίου του αιτητή, καθώς και το χρόνο που έχει µέχρι σήµερα διαρρεύσει, δεν διαπιστώνεται η διάρκεια κράτησης του να έχει, υπό τις περιστάσεις, εκφύγει του εύλογου χρονικού διαστήµατος. Εν τέλει, ο αιτητής δεν απέσεισε το βάρος που έφερε προς απόδειξη ότι η διάρκεια της κράτησης δεν ήταν εύλογη και ότι, ως εκ της διάρκειάς της, κατέστη παράνοµη. Επομένως, υπήρξε συμμόρφωση και με τις πρόνοιες των εδαφίων (4) και (8) του άρθρου 18ΠΣΤ του Κεφ.105.
Υπό το φως των πιο πάνω διαπιστωθέντων, η αίτηση αποτυγχάνει και απορρίπτεται. ∆εν εκδίδεται διαταγή για έξοδα.
Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.
/γκ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο