ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΊΤΗΣΗ ΑΡ. 225/2025
(i-justice)
29 Οκτωβρίου, 2025
[Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤO ΑΡΘΡ0 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 KAI 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 (Ν.33/1964)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ
ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ AHMED ALALAIWI ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ HABEAS CORPUS
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ TO ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟ 14/60, ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΩΝ ΤΟΥ 1964 ΜΕΧΡΙ 1991, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΠΡΟΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟ, ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ:
1. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
2. ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ,
ΔΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΝ AHMED ALALAIWI ΜΕ ΑΡ. Δ.Ε.Α. [ ] ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 11 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 5(1) ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6 ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε., ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9ΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 8 ΚΑΙ 9 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2013/33/ΕΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΩΝ ΑΙΤΟΥΝΤΩΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
---------------------------
Αίτηση ημερομηνίας 9.9.2025
Α. Δημητρίου, για τον Αιτητή
Γ. Πλατύς για τον Καθ΄ου η Αίτηση, Γενικό Εισαγγελέα
Αιτητής παρών
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.: Ο αιτητής κατάγεται από τη Συρία και είναι ηλικίας 23 ετών. Αφίχθηκε στην Κύπρο και εισήλθε στις ελεύθερες περιοχές της Δημοκρατίας σε άγνωστο χρόνο και τόπο. Αν και είναι αιτητής για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, τελεί υπό κράτηση με βάση το άρθρο 9ΣΤ(2)(δ) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, Νόμος 6(Ι)/2000, όπως έχει τροποποιηθεί. Αιτείται δε, την έκδοση habeas corpus, προς το σκοπό ανάκτησης της ελευθερίας του.
Σύμφωνα με τα αδιαμφισβήτητα γεγονότα, ο αιτητής είχε υποβάλει, αρχικά, αίτηση για παραχώρηση σε αυτόν καθεστώτος διεθνούς προστασίας, στις 5.10.2021. Εκκρεμούσης της εξέτασης της αίτησης του, στις 19.12.2024, αιτήθηκε την απόσυρση της και την ένταξη του στο πρόγραμμα εθελούσιων επιστροφών. Ωστόσο, τελικώς, παρέλειψε να αναχωρήσει. Ως εκ τούτου, από τις 10.1.2025, η παραμονή του στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας θεωρείται παράνομη.
Στις 23.1.2025, ο αιτητής εντοπίστηκε στη Λευκωσία και συνελήφθη για το αυτόφωρο αδίκημα της παράνομης παραμονής. Μεταφέρθηκε δε, σε χώρο κράτησης απαγορευμένων μεταναστών. Κατά τη διάρκεια προφορικής συνέντευξης που του ελήφθη, δήλωσε ότι δεν επιθυμούσε να επιστρέψει στη χώρα του και αδυνατούσε ή δεν επιθυμούσε να δηλώσει την ακριβή διεύθυνση διαμονής του, ενώ ούτε διαβατήριο είχε στην κατοχή του.
Υπό το φως των πιο πάνω, στις 24.1.2025, εκδόθηκε εναντίον του αιτητή διάταγμα κράτησης και απέλασης, δυνάμει του άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105. Τούτο, καθότι, παρέμενε παράνομα στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας από την 1.1.2025, όταν παρήλθε η προθεσμία αναχώρησης του, όπως έχει προαναφερθεί. Η κράτηση του δικαιολογήθηκε στη βάση της πιο πάνω συμπεριφοράς του και δη ότι δεν υπήρχε μέτρο εναλλακτικό της κράτησης, εξαιτίας αυτής.
Στις 4.4.2025, ο αιτητής υπέβαλε αίτηση για επανάνοιγμα του φακέλου του, το οποίο και έγινε στις 25.4.2025. Ως εκ του γεγονότος αυτού, στις 27.5.2025 υποβλήθηκε αίτημα εκ μέρους του από τον οργανισμό Cyprus Refugee Council, όπως αυτός αφήνετο ελεύθερος. Το αίτημα δεν εισακούστηκε και στις 3.6.2025 εκδόθηκε νέο διάταγμα κράτησής του, δυνάμει του άρθρου 9ΣΤ(2)(δ) του Νόμου 6(Ι)/2000. Στη συνέχεια, στις 16.4.2025 εγκρίθηκε από το Τμήμα Μετανάστευσης η συνέχιση της κράτησης του αιτητή, η οποία ανανεώθηκε, με σχετικό διάταγμα, την 1.8.2025.
Στο πλαίσιο της υπό εξέταση αίτησης, διατυπώθηκε η θέση εκ μέρους της Δημοκρατίας ότι, η κράτηση του αιτητή είναι καθ΄ όλα νόμιμη, βασιζόμενη στο διάταγμα που εκδόθηκε στις 3.6.2025, δυνάμει της προαναφερθείσας νομοθετικής πρόνοιας. Η πιο πάνω θέση, για το δικαιολογημένο της κράτησης του αιτητή, υποστηρίζεται κατά κόρον στην ένσταση εκ μέρους της Δημοκρατίας και στην ένορκη δήλωση η οποία την υποστηρίζει, με τη προσθήκη ότι δεν υπάρχουν εναλλακτικά μέτρα κράτησης, ενώ αναγνωρίζεται, συγχρόνως, ότι ο αιτητής εμπίπτει στην κατηγορία αιτητών διεθνούς προστασίας.
Σύμφωνα με το άρθρο 9ΣΤ(1) του Νόμου 6(Ι)/2000, «Απαγορεύεται η κράτηση αιτητή λόγω μόνο της ιδιότητάς του ως αιτητή,…», εννοείται για την παραχώρηση σε αυτόν καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Κατ’ εξαίρεση, είναι επιτρεπτή η κράτηση αιτητή, εάν η περίπτωση του εμπίπτει σε μία από τις παραγράφους του άρθρου 9ΣΤ(2). Στην προκειμένη περίπτωση, είναι η θέση εκ μέρους της Δημοκρατίας, ότι ο αιτητής κρατείται δυνάμει της παραγράφου (δ) της πιο πάνω πρόνοιας. Δηλαδή, «… στο πλαίσιο της διαδικασίας επιστροφής δυνάμει των άρθρων 18ΟΓ μέχρι 18ΠΘ του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, προκειμένου να προετοιμάζεται η επιστροφή ή/και να διεξάγεται η διαδικασία απομάκρυνσης, και ο Υπουργός τεκμηριώνει βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι το πρόσωπο είχε ήδη την ευκαιρία πρόσβασης στη διαδικασία χορήγησης ασύλου, ότι υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να θεωρείται ότι το πρόσωπο υποβάλλει αίτηση διεθνούς προστασίας, προκειμένου να καθυστερεί απλώς ή να εμποδίζει την εκτέλεση απόφασης επιστροφής·».
Στην ένορκη δήλωση που καταχωρίστηκε προς υποστήριξη της ειδοποίησης ένστασης, η κράτηση του αιτητή δικαιολογείται στη βάση ότι ο τελευταίος υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας ώστε να καθυστερήσει ή να εμποδίσει την εκτέλεση απόφασης επιστροφής του και ότι, υπάρχει κίνδυνος διαφυγής του παραπέμποντας, γενικά, στο «μεταναστευτικό ιστορικό του», και τη συμπεριφορά του.
Δεδομένου του προαναφερθέντος καθεστώτος του αιτητή και την πρόνοια ανωτέρω στο άρθρο 9ΣΤ(1) του Νόμου 6(Ι)/2000, η κράτηση του στη βάση της παραγράφου (δ), ανωτέρω, πρέπει να αιτιολογείται με συγκεκριμένα γεγονότα, όπως τίθεται «βάσει αντικειμενικών κριτηρίων». Η επανάληψη των προϋποθέσεων της παραγράφου (δ) και την αναφορά ότι αυτές συντρέχουν στην περίπτωση του αιτητή, δεν είναι αρκετή. Στην παρατήρηση αυτή να προστεθεί πως, δεν αναφέρεται να υπάρχει σε εξέλιξη διαδικασία επιστροφής του και τι ακριβώς μέτρα λαμβάνονται προς τούτο. Συγχρόνως, δεν αναφέρεται κατά πόσο εξετάζεται η αίτηση για παραχώρηση στον αιτητή καθεστώτος διεθνούς προστασίας ή αν έχει απορριφθεί. Τέλος, επισημαίνεται πως μετά την παράλειψη του αιτητή να επιστρέψει με τη θέληση του, είναι προφανές ότι έλαβε συμβουλή για επανάνοιγμα της αίτησης του για παραχώρηση σε αυτόν καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Δεν είναι τούτο επιλήψιμο αν ο αιτητής δεν επιθυμεί να επιστρέψει στη χώρα του ούτε, βέβαια, αποφασιστικό για την έγκριση της εν λόγω αίτησης του. Εν πάση περιπτώσει, ελλείψει αναφοράς σε γεγονότα που να αιτιολογούν την κράτηση του αιτητή στη νομική βάση που έχει προταθεί, η υπό εξέταση αίτηση του δεν μπορεί παρά να επιτύχει.
Εκδίδεται ένταλμα habeas corpus, στη βάση του οποίου διατάσσεται η άμεση απελευθέρωση του αιτητή. Επίσης διατάσσεται η καταβολή υπέρ του και εναντίον της Δημοκρατίας, ποσού €1.000 ως έξοδα της διαδικασίας, πλέον Φ.Π.Α., εάν υπάρχει.
Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.
/γκ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο