ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Υπόθεση Αρ. 1212/2024 (K) iJustice
18 Οκτωβρίου, 2024
[Φ. ΚΑΜΕΝΟΣ, ΔΔΔ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡ0 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
SONIA
Αιτήτρια
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, μέσω
1. ΥΦΥΠΟΥΡΓΟY ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
Καθ' ων η Αίτηση
.........
Νατάσα Χαραλαμπίδου, για Νατάσα Χαραλαμπίδου & Συνεργάτες ΔΕΠΕ για Αιτήτρια
Φοίβος Χριστοφίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για Καθ' ων η αίτηση.
ΑΠΟΦΑΣΗ
Φ. Καμένος, ΔΔΔ.: Η αιτήτρια είναι υπήκοος Ινδίας, η οποία αφού εισήλθε στη Δημοκρατία μέσω κατεχομένων, στις 20.06.2018, υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία, η οποία απορρίφθηκε στις 10.08.2019.
Στις 24.09.2020 κρίθηκε απαράδεκτη η μεταγενέστερη αίτησή της. Στις 02.12.2020, η αιτήτρια υπέβαλε προσφυγή κατά της εν λόγω απορριπτικής απόφασης στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, το οποίο την απέρριψε στις 18.06.2021.
Η αιτήτρια υπέβαλε επόμενη μεταγενέστερη αίτηση ασύλου που απορρίφθηκε στις 27.01.2022. Στην επιστολή της διοίκησης με την οποία η Αιτήτρια πληροφορείται ότι η εν λόγω αίτηση της απορρίπτεται, της κοινοποιείται επίσης η απόφαση όπως τερματιστεί το δικαίωμα παραμονής της και ότι έχει εκδοθεί εναντίον της απόφαση επιστροφής δίδοντας της προθεσμία οικειοθελούς επιστροφής.
Στις 20.04.2023, η αιτήτρια υπέβαλε αίτημα για παραμονή στη Δημοκρατία για ανθρωπιστικούς λόγους.
Στις 03.09.2024, η Αιτήτρια συνελήφθη για παράνομη παραμονή στην Κυπριακή Δημοκρατία, κηρύχθηκε ως απαγορευμένη μετανάστης και εναντίον της εκδόθηκαν διατάγματα κράτησης και απέλασης, αποφάσεις τις οποίες προσβάλλει με την παρούσα προσφυγή.
Με την αγόρευση της η ευπαίδευτη συνήγορος της Αιτήτριας εγείρει καταρχάς ότι οι προσβαλλόμενες είναι προϊόν ελλιπούς έρευνας, πλάνης και παραβιάζουν την αρχή της καλής πίστης, χρηστής διοίκησης και αναλογικότητας (πρώτος λόγος ακύρωσης). Περαιτέρω ότι παραβιάζουν το άρθρο 18ΟΗ(5) του Περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105 (εφεξής το «Κεφ. 105») και το δικαίωμα της σε οικογενειακή ζωή ως προστατεύεται με το Άρθρο 15 του Συντάγματος, το Άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το άρθρο 7 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (δεύτερος λόγος ακύρωσης). Περαιτέρω υποβάλλει, ειδικά ως προς τα προσβαλλόμενα διατάγματα, ότι παραβιάζουν το άρθρο 18ΟΘ του Κεφ. 105 και το άρθρο 43 (1) του Ν. 158(1)/99 (τρίτος λόγος ακύρωσης) και ότι η αιτιολογία που προβάλλεται είναι ανυπόστατη και λανθασμένη και δεν συνάδει με τα στοιχεία του Διοικητικού Φακέλου (τέταρτος λόγος ακύρωσης).
Ο ευπαίδευτος συνήγορος των καθ’ ων η αίτηση από την πλευρά του, ισχυρίζεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι καθ' όλα ορθή και νόμιμη και άρα η προσφυγή υποκείμενη σε απόρριψη.
Ξεκινώ με τον πρώτο και δεύτερο λόγο ακύρωσης, οι οποίοι αναπτύσσονται ενιαία. Η ευπαίδευτη συνήγορος της Αιτήτριας εδράζει τους συγκεκριμένους λόγους ακύρωσης, στην εισήγησή της ότι η διοίκηση δεν έλαβε υπόψη την εκκρεμότητα του αιτήματος της Αιτήτριας να της δοθεί άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους δυνάμει του άρθρου 18ΟΗ(5) του Κεφ. 105. Αυτό, κατά την εισήγηση, παραβιάζει την εν λόγω νομοθετική πρόνοια συνιστά δε και πλάνη αλλά και πλημμέλεια έρευνας εκ μέρους των καθ’ ων η αίτηση. Επιπρόσθετα θέτει ότι όσο εκκρεμεί η απόφαση επί του εν λόγω αιτήματος της, έχει βάσει του εν λόγω άρθρου 18ΟΗ(5) του Κεφ. 105 δικαίωμα νόμιμης παραμονής στη Δημοκρατία.
Στον αντίποδα, ο ευπαιδευτος συνήγορος των Καθ’ ων η αίτηση, με παραπομπή στους ορισμούς του άρθρου 18ΟΔ και 18Π του Κεφ. 105, απορρίπτει καταρχάς ότι το άρθρο 18ΟΗ(5) τυγχάνει εφαρμογής στην περίπτωση της Αιτήτριας εφόσον το διάταγμα απέλασης συνιστά την «απομάκρυνση» και όχι την «απόφαση επιστροφής» της Αιτήτριας, θέτει δε σε κάθε περίπτωση ότι η απόφαση επιστροφής της Αιτήτριας είχε εκδοθεί πολύ πριν το αίτημά της για παραχώρηση άδειας για φιλανθρωπικούς σκοπούς και ουδέν ανασταλτικό, της απέλασης, αποτέλεσμα έχει η εκκρεμότητα του αιτήματος αυτού.
Κατόπιν μελέτης του θέματος, συμφωνώ εν προκειμένω με τον ευπαίδευτο συνήγορο των Καθ’ ων η αίτηση. Εξηγώ:
Καταρχάς, ως ανέφερα ήδη στα γεγονότα, η απόφαση επιστροφής της Αιτήτριας της είχε σίγουρα κοινοποιηθεί με την επιστολή ημερομηνίας 27.01.2022 (μέρος του παραρτήματος 3 σε ένσταση) όταν ειδοποιήθηκε ότι απορρίφθηκε η μεταγενέστερη αίτησή της και ταυτόχρονα τερματίστηκε η παραμονή της στη Δημοκρατία δίδοντάς της προθεσμία οικειοθελούς αναχώρησης. Αυτή αποτελεί την απόφαση επιστροφής της Αιτήτριας. Τα εδάφια (4) και (5) του άρθρου 18ΟΗ προβλέπουν:
(4) Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να αποφασίσει, ανά πάσα στιγμή, να χορηγήσει αυτόνομη άδεια διαμονής ή άλλη άδεια που παρέχει δικαίωμα παραμονής, για λόγους φιλευσπλαχνίας ή ανθρωπιστικούς λόγους, σε υπήκοο τρίτης χώρας ο οποίος παραμένει παράνομα στο έδαφος της Δημοκρατίας. Στην περίπτωση αυτή -
(α) δεν εκδίδεται απόφαση επιστροφής∙ ή
(β) εφόσον η απόφαση επιστροφής έχει ήδη εκδοθεί, τότε αυτή ανακαλείται ή αναστέλλεται για τη διάρκεια της ισχύος του τίτλου διαμονής ή άλλης άδειας που παρέχει δικαίωμα παραμονής.
(5) Εφόσον εκκρεμεί διαδικασία ανανέωσης άδειας διαμονής ή οποιασδήποτε άλλης άδειας που παρέχει δικαίωμα παραμονής σε υπήκοο τρίτης χώρας, ο οποίος παραμένει παράνομα στο έδαφος της Δημοκρατίας, ο Αvώτερoς Λειτουργός Μετανάστευσης εξετάζει το ενδεχόμενο να μην εκδώσει απόφαση επιστροφής έως ότου ολοκληρωθεί η εκκρεμούσα διαδικασία, με την επιφύλαξη του εδαφίου (6).
Το ως άνω εδάφιο (4) προβλέπει για αναστολή της ήδη εκδοθείσας απόφασης επιστροφής μόνο σε περίπτωση έγκρισης του αιτήματος για άδεια διαμονής και όχι σε περίπτωση εκκρεμότητας του. Στην υπό κρίση περίπτωση ουδέν στοιχείο ούτε καν ισχυρισμός τίθεται περί έκδοσης μιας τέτοιας απόφασης εκ μέρους του Υπουργικού Συμβουλίου συνεπώς δεν υπάρχει και ζήτημα αναστολής της απόφασης επιστροφής ημερομηνίας 27.01.2022. Ούτε βέβαια υπάρχει ζήτημα νομιμοποίησης της παραμονής της Αιτήτριας λόγω της απλής εκκρεμότητας της εν λόγω αίτησης της.
Περαιτέρω το ως άνω εδάφιο (5), θέτει ότι ο Αvώτερoς Λειτουργός Μετανάστευσης εξετάζει το ενδεχόμενο να μην εκδώσει (δηλαδή για το μέλλον) απόφαση επιστροφής έως ότου ολοκληρωθεί η εκκρεμούσα διαδικασία παροχής άδειας για φιλανθρωπικό λόγο, δεν υποχρεώνει όμως καθ’ οιονδήποτε τρόπο να ανακαλέσει, αναστείλει αλλά ούτε και να λάβει υπόψη την (απλή) εκκρεμότητα αυτή εφόσον η απόφαση έχει ήδη εκδοθεί (στο παρελθόν) ως συμβαίνει στην υπό κρίση περίπτωσή. Εμφανώς η αναφορά «εξετάζει το ενδεχόμενο να μην εκδώσει απόφαση επιστροφής» προϋποθέτει ότι μια τέτοια απόφαση δεν έχει εκδοθεί, στη δε κρινόμενη περίπτωση η απόφαση αυτή έχει εκδοθεί.
Στην περίπτωση της Αιτήτριας, για την οποία είχε ήδη εκδοθεί απόφαση επιστροφής και μάλιστα είχε παρασχεθεί και προθεσμία οικειοθελούς αναχώρησης, κατ’ εφαρμογή των άρθρων 18ΟΔ και 18Π(3) του Κεφ. 105 και δη των ορισμών που εκεί περιέχονται, το διάταγμα απέλασης πρέπει να θεωρηθεί ως «απομάκρυνση», ανεξάρτητα δε ότι εκδίδεται ως ξεχωριστή διοικητική πράξη δεν παύει να αποσκοπεί στη φυσική απομάκρυνση της Αιτήτριας, ήτοι την εκτέλεση της εδώ εκδομένης ήδη απόφασης επιστροφής ημερομηνίας 27.01.2022. Στην ίδια ερμηνεία οδηγούμαι έχοντας λάβει υπόψη το περιεχόμενο των άρθρων 6 και 8 της Οδηγίας 2008/115/ΕΚ, τα οποία ενσωματώθηκαν στο Κεφ. 105 με τα πιο πάνω αναφερόμενα άρθρα 18ΟΗ και 18Π.
Ως εκ των ανωτέρω, απορρίπτω τον ισχυρισμό της Αιτήτριας ότι παραβιάζεται εν προκειμένω η πρόνοια του άρθρου 18ΟΗ(5) του Κεφ. 105 αλλά και ότι οι Καθ’ ων η αίτηση τελούσαν υπό πλάνη ή προέβησαν σε πλημμελή έρευνα, δεν αποτελεί άλλωστε υποχρέωσή τους να λάβουν υπόψη ή διερευνήσουν την απλή υποβολή ή εκκρεμότητα ενός τέτοιου αιτήματος δοθέντος ότι είχε ήδη εκδοθεί απόφαση επιστροφής.
Επίσης απορρίπτω τους ισχυρισμούς περί παράβασης της αρχής αναλογικότητας, καλής πίστης, χρηστής διοίκησης και του δικαιώματος για οικογενειακή ζωή της Αιτήτριας. Εν προκειμένω, πέραν της παράθεσης δικαστικών αποφάσεων και νομοθετικών διατάξεων και αρχών, δεν τίθεται η σύνδεσή ή υπαγωγή τους με τα εδώ επίδικα ζητήματα, δεν εκτίθεται πως δηλαδή οι αρχές και η νομολογία εφαρμόζονται στα υπό κρίση δεδομένα. Εν πάση περιπτώσει οι συγκεκριμένοι λόγοι ακύρωσης αναπτύσσονται προφανώς με δεδομένη τη θεώρηση της Αιτήτριας περί πλάνης και μη λήψη υπόψη της εκκρεμότητας της αίτησής της για άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, θεώρηση την οποία έχω ήδη κρίνει ως αβάσιμη.
Όπως μπορεί ευλόγως να γίνει αντιληπτό από τα ανωτέρω αναφερόμενα, απορριπτέος πρέπει να κριθεί και κρίνεται και ο τρίτος λόγος ακύρωσης, ότι δηλαδή τα προσβαλλόμενα διατάγματα παραβιάζουν το άρθρο 18ΟΘ του Κεφ. 105 λόγω μη παραχώρησης προθεσμίας οικειοθελούς αναχώρησης. Εμφανώς αυτό δεν ισχύει εφόσον ακριβώς με την απόφαση ημερομηνίας 27.01.2022 είχε δοθεί στην Αιτήτρια η εν λόγω προθεσμία, η οποία είχε παρέλθει πολύ προ του χρόνου έκδοσης των εδώ προσβαλλόμενων. Ως προς το άρθρο 43 του Ν. 158(1)/99, παρά το ότι αναφέρεται ονομαστικά (στον τίτλο του λόγου ακύρωσης) παράβασή του, απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά ως προς τον τρόπο που αυτό παραβιάζεται, συνεπώς είναι φυσιολογικά απορριπτέος.
Με τον τέταρτο και τελευταίο λόγο ακύρωσης η Αιτήτρια βάλλει κατά της αιτιολογίας των επίδικων διαταγμάτων θέτοντας ότι εσφαλμένα καταγράφεται ως χρόνος παράνομης διαμονής της στη Δημοκρατία από τις 25.12.2019 καθότι μετά την απόρριψη της αίτησης ασύλου της είχε υποβάλει μεταγενέστερη αίτηση και άρα, θέτει ότι η διαμονή της δεν ήταν παράνομη το έτος 2019 αλλά ήταν νόμιμη τουλάχιστον μέχρι την επίδοση στις 07.02.2022 στην Αιτήτρια της απόφασης ημερομηνίας 27.01.2022.
Κατά τον χρόνο έκδοσης των προσβαλλόμενων πράξεων, η παραμονή της Αιτήτριας ήταν παράνομη. Ήταν παράνομη τουλάχιστον από την απόρριψη της μεταγενέστερης αίτησης της και τον τερματισμό της παραμονής της. Αυτό εμμέσως το δέχεται και η ίδια η Αιτήτρια με την αναφορά της στη δεύτερη παράγραφο της της σελίδας 19 της Αγόρευσής της. Ακόμα άρα κι αν οι Καθ΄ων η αίτηση έσφαλλαν ως προς τα έτη της παράνομης παραμονής της, το σφάλμα αυτό δεν είναι ουσιώδες ούτε ικανό να πλήξει την αιτιολογία των προσβαλλόμενων, ώστε να απολήξει σε ακυρωτικό αποτέλεσμα. Τηρουμένων φυσικά των αναλογιών έκαστης υπόθεσης, σχετική εν προκειμένω είναι η ανάλυσή μου για παρόμοιο ζήτημα στην Υπ. Αρ. 1327/2023 M S M ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπουργού Εσωτερικών κ.α. ημερ. 21.11.2023.
Δεδομένων των πιο πάνω, δεν στοιχειοθετείται λόγος ακύρωσης. Η προσφυγή απορρίπτεται και οι προσβαλλόμενες πράξεις επικυρώνονται με 1.500 ευρώ έξοδα υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση και εναντίον της Αιτήτριας.
Φ. Καμένος, ΔΔΔ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο