ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Υπόθεση Αρ. 559/2019
24 Μαρτίου, 2025
[ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Ι. Μ. Γ.
Αιτητής,
v.
Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος
Καθ' ων η Αίτηση.
__________________
Αγγ. Αχιλλέως (κα),δια Μάρκος Π. Σπανός & Σία, δικηγόροι για τον Αιτητή.
Αλ. Καλησπέρα (κα), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, δικηγόροι για τους Καθ' ων η αίτηση.
___________________
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ : Με την υπό κρίση προσφυγή, ο Αιτητής αιτείται:
«Α. Δήλωση και/ή διαταγή του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση των Καθ' ων η αίτηση με την οποία απορρίπτουν και/ή δεν εξετάζουν και/ή παρερμηνεύουν το αίτημα του Αιτητή για εγγραφή στο μητρώο παραγωγών αγελαδινού γάλακτος ημερομηνίας 12/02/2019 και η οποία ελήφθη από τον Αιτητή στις 26/02/2019, είναι άκυρη, παράνομη, και στερημένη οιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.
B. Δήλωση και/ή διαταγή του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 14/03/2019 δια της οποίας οι Καθ' ων η αίτηση διασυνδέουν τον κωδικό Κτηνιατρικών Υπηρεσιών για συγκεκριμένη κτηνοτροφική μονάδα με τον κωδικό παραγωγού αγελαδινού γάλακτος διαφορετικού ιδιοκτήτη και κατά συνέπεια απορρίπτουν την αίτηση του Αιτητή που είναι κάτοχος του κωδικού των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών και κατ' επέκταση ο νόμιμος ιδιοκτήτης του ζωικού πληθυσμού της κτηνοτροφικής μονάδας, για εγγραφή στο μητρώο παραγωγών αγελαδινού γάλακτος, είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη οιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος.»
Καταρχήν, σημειώνεται ότι, στο υπό παράγραφο Α΄ αιτητικό της προσφυγής, ως έγινε η καταχώρηση, εκ παραδρομής είχε αναγραφεί ως έτος της προσβαλλόμενης πράξης το 2018, αντί το ορθό 2019 το οποίο διευκρινίζεται από τη συνημμένη ως Παράρτημα 1 επιστολή ημερομηνίας 12.02.2019. Ως καταγράφεται στην Ένσταση των Καθ’ ων η αίτηση και προκύπτει αντίστοιχα από τα σχετικά έγγραφα του διοικητικού φακέλου του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος ο οποίος έχει κατατεθεί στο Δικαστήριο, τα πραγματικά γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως εξής;
Στις 11.1.2010, ο Μxxxxxxx Μxxxxxxx, μεταβίβασε τη αγελαδοτροφική του μονάδα συμπεριλαμβανομένων των ποσοστών γάλακτος, στους δύο του υιούς Γxxxxxx Μxxxxx και Ιxxxxx Μxxxxx Γxxxxxxx (Αιτητή), προκειμένου να είναι στο όνομά τους. Στις 2.6.2017, τέθηκε σε ισχύ ο περί Γάλακτος (Σύναψη Συμβάσεων για Παράδοση Νωπού Γάλακτος) Νόμος του 2017 (Ν. 50(Ι)/2017) και στις 27.4.2018 το περί Γαλακτος (Υποχρεώσεις των Παραγωγών Νωπού Γάλακτος) Διάταγμα, (Κ.Δ.Π. 113/2018).
Στις 18.10.2018, ο Αιτητής, με επιστολή του προς τη Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας, ζήτησε να γίνει αλλαγή στην επωνυμία της εν λόγω αγελαδοτροφικής μονάδας από «Γxxxxxxx Μxxxxx & Ιxxxxxx Μ. Γxxxxxxx» σε «Ιxxxxxx Γxxxxxxx», με τον ίδιο κωδικό Τμήματος Γεωργίας 100012 και Κτηνιατρείου CYB1108005, στο Μητρώο του Τμήματος Γεωργίας. Στις 7.11.2018, ο Αιτητής με νέα επιστολή προς τη Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας αιτήθηκε νέο κωδικό του Τμήματος Γεωργίας για παραγωγή γάλακτος αναφορικά με τη μονάδα με κωδικό κτηνιατρείου CYB1108005, προσκομίζοντας βεβαίωση από Κτηνιατρικό Επιθεωρητή ημερομηνίας 11.9.2018, η οποία πιστοποιούσε ότι ο κωδικός CYB1108005 ανήκει στον Αιτητή, όπως και κατάσταση των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών ημερ. 18.10.2018 για τα ζώα που είχε στη κατοχή του.
Στις 12.11.2018, η Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας με επιστολή της προς το Διευθυντή των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών ζήτησε όλα τα δικαιολογητικά που υπάρχουν στο φάκελο της εν λόγω κτηνοτροφικής μονάδας, τα οποία και χρησιμοποιήθηκαν για τη μεταβίβαση του κωδικού CYB1108005 στον Αιτητή. Στις
23.11.2018, οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες απέστειλαν δικαιολογητικά στο τμήμα Γεωργίας. Σύμφωνα με τα εν λόγω δικαιολογητικά ο Μxxxxxx Μxxxxxxx (πατέρας του Αιτητή), στις 29.2.2012, υπέβαλε αίτηση για αλλαγή ιδιοκτήτη εκμετάλλευσης στις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, με νέο ιδιοκτήτη τον Αιτητή, η οποία και μεταβιβάστηκε, ενώ στις 9.8.2016 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση στις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες για αλλαγή του ονόματος της εκμετάλλευσης στο όνομα του.
Στις 13.12.2018, η Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας με επιστολή της προς τον Αιτητή, υπό τον τίτλο «Θέμα Αλλαγή ονομασίας ή έκδοση νέου κωδικού αριθμού παράδοσης γάλακτος αγελαδοτροφικής μονάδας από Γxxxxxxx Μxxxxx & Ιxxxxxx Μ. Γxxxxxxx σε Ιxxxxxx Γxxxxxxx» τον ενημέρωσε ότι για οποιαδήποτε αλλαγή σε σχέση με την υπό αναφορά αγελαδοτροφική μονάδα, θα πρέπει και τα δύο αδέλφια μαζί να προσέλθουν με την προσκόμιση των ταυτοτήτων τους στο Τμήμα Γεωργίας.
Στις 20.12 2018, ο Αιτητής με νέα επιστολή του προς τη Διευθύντρια του τμήματος Γεωργίας, υπό τον τίτλο «Θέμα: Αίτημα για εγγραφή στο μητρώο παραγωγών νωπού αγελαδινού γάλακτος από Ιxxxxx Μ. Γxxxxxxx ΑΔΤ.75ΧΧΧΧ» υπέβαλε αίτηση εγγραφής παραγωγού νωπού αγελαδινού γάλακτος για την ίδια εκμετάλλευση με κωδικό CYB1108005 που είναι εγγεγραμμένη υπό την επωνυμία «Γxxxxxxx Μxxxxx & Ιxxxxxx Μ. Γxxxxxxx» και ανήκει και στα δύο αδέλφια αντίστοιχα, σύμφωνα με το ηλεκτρονικό σύστημα που διατηρεί το Καθ΄ου η Αίτηση Τμήμα Γεωργίας. Επίσης, προσκόμισε επιπρόσθετα έγγραφα, όπως η μονομερής εκ μέρους του διάλυση άτυπου συνεταιρισμού που είχε με τον αδελφό του και σχετική επίδοση στον κ. Γxxxxx Μxxxxx Μxxxxxxx, την εγγραφή του Αιτητή στο μητρώο Φ.Π.Α. ημερ. 14.12.2018 και υπέβαλε συμπληρωμένο το Έντυπο «ΠΓ/15 Αίτηση Εγγραφής Παραγωγών Νωπού Αγελαδινού Γάλακτος».
Στις 20.12.2018 η Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας, μέσω της Γενικής Διευθύντριας του Υπουργείου Γεωργίας Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος απέστειλε επιστολή στο Γενικό Εισαγγελέα και τον ενημέρωνε για τον τρόπο που είχε χειριστεί το θέμα, ενώ συγχρόνως ζητούσε όπως ενημερωθεί για τυχόν επιπλέον ενέργειες που μπορούν να ληφθούν από το Τμήμα Γεωργίας. Στις 16.1.2019, η αρμόδια Δικηγόρος της Δημοκρατίας, απαντώντας στην εν λόγω επιστολή, πληροφόρησε τη Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας ότι δεν θέτει οποιοδήποτε συγκεκριμένο νομικό ερώτημα που να χρήζει απάντησης από τη Νομική Υπηρεσία.
Στις 12.2.2019, η Διευθύντρια απέστειλε εκ νέου επιστολή στον Αιτητη, υπό τον τίτλο «Θέμα Αλλαγή ονομασίας ή έκδοση νέου κωδικού αριθμού παράδοσης γάλακτος αγελαδοτροφικής μονάδας από Γxxxxxxx Μxxxxx & Ιxxxxxx Μ. Γxxxxxxx σε Ιxxxxxx Γxxxxxxx», με την οποία ανέφερε ότι «σε συνέχεια της επιστολής μου ημερ. 13/12/2018, σας πληροφορώ ότι η θέση του Τμήματος Γεωργίας παραμένει η ίδια» και επανέλαβε τη θέση της ότι για οποιαδήποτε αλλαγή σε σχέση με την εκμετάλλευση με κωδικό CYB1108005, θα πρέπει και τα δύο αδέλφια να προσέλθουν με την προσκόμιση των ταυτοτήτων τους στο τμήμα Γεωργίας (η προσβαλλόμενη στην Παράγραφο Α’ του αιτητικού της προσφυγής).
Στις 21.2.2019, οι δικηγόροι του Αιτητή, απέστειλαν επιστολή στη Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας με «Θέμα: Αίτημα του κ. Ιxxxxx Μ. Γxxxxxxx για εγγραφή στο μητρώο παραγωγών νωπού αγελαδινού γάλακτος» με την οποία αναφέρονταν στον τερματισμό του άτυπου Συνεταιρισμού του Αιτητή μαζί με τον αδελφό του και σε άλλα γεγονότα της υπόθεσης, όπως και στην επιστολή του πελάτης τους ημερ. 20.12.2018, ζητώντας όπως εντός μίας (1) εβδομάδας εγγραφεί ο Αιτητής στο Μητρώο Παραγωγών, προς αποφυγή οιωνδήποτε περαιτέρω μέτρων.
Με επιστολή της ημερ. 25.2.2019 με «Θέμα: Αίτημα του κ. Ιωάννη Μ. Γεωργίου για εγγραφή στο μητρώο παραγωγών νωπού αγελαδινού γάλακτος», η Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας απάντησε στους δικηγόρους του Αιτητή σε συνέχεια των επιστολών της ημερ. 13/12/2010 και 12/2/2019, για τα ενώπιον του Τμήματος Γεωργίας δεδομένα, ήτοι ότι: «Ο κ.Μxxxxxx Μxxxxxxxx στις 11.1.2010, μεταβίβασε την αγελαδοτροφική του μονάδα με κωδικό Κτηνιατρικών Υπηρεσιών ΟΥΒΙ 108005 και κωδικό παράδοσης γάλακτος 100012 στους Γxxxxxx Μxxxxx και στον Αιτητή. Στο ηλεκτρονικό σύστημα του πρώην Οργανισμού Κυπριακής Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας που διατηρεί το τμήμα Γεωργίας, η πιο πάνω εκμετάλλευση είναι εγγεγραμμένη με την επωνυμία Γxxxxxxx Μxxxxx & Ιxxxxxx Μ. Γxxxxxxx. Ως εκ τούτου, για οποιαδήποτε αλλαγή σε σχέση με την υπό αναφορά αγελαδοτροφική μονάδα θα πρέπει και οι δύο (μαζί με τον κ. Γxxxxxx Μxxxxx) να προσέλθουν μαζί προσκομίζοντας τις ταυτότητές τους στο Τμήμα Γεωργίας.»
Στις 13.3.2019, οι δικηγόροι του Αιτητή επανήλθαν με νέα επιστολή προς τη Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας, παραθέτοντας εκτενή έκθεση των γεγονότων της υπόθεσης, τα οποία υποστήριζαν το αίτημα του πελάτη τους και καλώντας την να προβεί εντός μίας (1) εβδομάδας στην εγγραφή του πελάτη του στο μητρώο παραγωγών και για την έκδοση σε αυτόν νέου κωδικού για την πώληση γάλακτος.
Στις 14.3.2019, η Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας απέστειλε εκ νέου επιστολή πάλιν υπό τον τίτλο «Θέμα: Αίτημα του κ. Ιxxxxx Μ. Γxxxxxxx για εγγραφή στο μητρώο παραγωγών νωπού αγελαδινού γάλακτος» προς τους δικηγόρους του Αιτητή (η προσβαλλόμενη στην Παράγραφο Β’ του αιτητικού της προσφυγής), όπου ανέφερε τα ακόλουθα:
«Αναφέρομαι στο πιο πάνω θέμα και στην επιστολή σας ημερ. 13/3/2019 και σε συνέχεια της επιστολής μου ημερ. 25/2/2019 σας πληροφορώ τα εξής:
Σύμφωνα με την Κ.Δ.Π. 113/21018 άρθρο 3 παράγραφος (2) οι παραγωγοί νωπού αγελαδινού γάλακτος και παραγωγοί απευθείας πωλήσεων νωπού αγελαδινού γάλακτος που έχουν ήδη κωδικό μονάδας από τον διαλυθέντα Οργανισμό Κυπριακής Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας, συνεχίζουν να τον διατηρούν και να ασκούν τις δραστηριότητες τους και θεωρείται ως ο κωδικός παραγωγού αγελαδινού γάλακτος της αρμόδιας αρχής.
Ενόψει του πιο πάνω σας πληροφορώ ότι η κτηνοτροφική μονάδα με κωδικό CYB1108005 εξακολουθεί να διατηρεί τον κωδικό του διαλυθέντα Οργανισμού Κυπριακής Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας ο οποίος και είναι ο 100012 και θεωρείται ως ο κωδικός παραγωγού αγελαδινού γάλακτος της αρμόδιας αρχής.
Ως εκ τούτου το αίτημα του κ. Ιxxxxx Μ. Γxxxxxxx για εγγραφή στο μητρώο παραγωγών νωπού αγελαδινού γάλακτος για τον κωδικό CYB1108005 δεν υφίσταται αφού ήδη εν λόγω κτηνοτροφική μονάδα είναι εγγεγραμμένη στο μητρώο παραγωγών που τηρεί η αρμόδια αρχή και εξακολουθεί να συνεχίζει τις δραστηριότητες.»
Ακολούθησε στις 16.04.2019 η καταχώρηση της παρούσας προσφυγής στο Διοικητικό Δικαστήριο.
Πριν την εξέταση των προβαλλόμενων λόγων ακύρωσης, θα πρέπει να εξεταστούν οι τρεις προδικαστικές ενστάσεις οι οποίες εγείρονται και προωθούνται μέσω της αγόρευσης της Νομικής Υπηρεσίας, οι οποίες αφορούν ζητήματα τα οποία εξετάζονται και αυτεπαγγέλτως (ex proprio motu) από το Δικαστήριο.
Ως πρώτη προδικαστική ένσταση, προβάλλεται από τους Καθ΄ων η Αίτηση ότι η πράξη που αναφέρεται στην Παράγραφο Α’ του αιτητικού ήτοι η επιστολής τους ημερ. 12.2.2019 είναι μη εκτελεστή διοικητική πράξη καθότι πρόκειται για βεβαιωτική πράξη με την οποία η διοίκηση βεβαιώνει ή επαναλαμβάνει το περιεχόμενο μιας άλλης προγενέστερης εκτελεστής πράξης ήτοι της επιστολής της αρμόδιας αρχής ημερ. 13.12.2018.
Όπως υποδεικνύει η ευπαίδευτη δικηγόρος των Καθ’ ων η Αίτηση, η προσβαλλόμενη πράξη τονίζει τα ακόλουθα:
«Αναφέρομαι στο πιο πάνω θέμα και στην επιστολή σας ημερ. 20/12/18 και σε συνέχεια επιστολής σας ημερ. 20/12/2018 και σε συνέχεια επιστολής μου ημερ. 13/12/2018, σας πληροφορώ ότι η θέση του Τμήματος Γεωργίας παραμένει ή ίδια.
Ως εκ τούτου για οποιαδήποτε αλλαγή σε σχέση με την υπό αναφορά αγελαδοτροφική μονάδα θα πρέπει και οι δύο (μαζί με τον κ. Γxxxxxx Μxxxxx) να προσέλθετε με την προσκόμιση των ταυτοτήτων σας στο Τμήμα Γεωργίας.».
Επιπρόσθετα, υποδεικνύεται, η πράξη ημερ. 13.12.2018, στην οποία παραπέμπει η επίδικη (στην Παράγραφο Α του αιτητικού) ημερ. 12.2.2019, αναφέρει τα εξής:
«Αναφέρομαι στο πιο πάνω θέμα και στις επιστολές σας ημερ. 18/10/18 και 7/11/2018 και σας πληροφορώ τα εξής:
Ο κ. Μxxxxxx Μxxxxxxx στις 11/1/2010 μεταβίβασε την αγελαδοτροφική του μονάδα με κωδικό Κτηνιατρικών Υπηρεσιών CYB1108005 και κωδικό παράδοσης γάλακτος 100012 στους Γxxxxx Μxxxxx και Ιxxxxx Μxxxxx Γxxxxxx. Στο ηλεκτρονικό σύστημα του πρώην Οργανισμού Κυπριακής Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας που διατηρεί το Τμήμα Γεωργίας, η πιο πάνω εκμετάλλευση είναι εγγεγραμμένη με την επωνυμία Γxxxxxxx Μxxxxx & Ιxxxxx Μ. Γxxxxxx.
Ως εκ τούτου για οποιαδήποτε αλλαγή σε σχέση με την υπό αναφορά αγελαδοτροφική μονάδα θα πρέπει και οι δύο (μαζί με τον κ. Γxxxxxx Μxxxxx) να προσέλθετε με την προσκόμιση των ταυτοτήτων σας στο Τμήμα Γεωργίας.»
Η δεύτερη κατά σειρά προδικαστική ένσταση η οποία προβάλλεται από τους Καθ΄ων η Αίτηση, αφορά την προσβολή (Παράγραφος Β’ του αιτητικού) ταυτόχρονα με την επιστολή ημερομηνίας 12.2.2019 και της πράξης ημερομηνίας 14.3.2019. Είναι η θέση των Καθ' ων η αίτηση ότι οι δύο πράξεις, των οποίων ζητά την ακύρωση ο Αιτητής, δεν έχουν συνάφεια μεταξύ τους αλλά πρόκειται για δύο αυτοτελείς διοικητικές πράξεις οι οποιες δεν μπορούν να προσβληθούν με την ίδια προσφυγή. Όπως υποδεικνύει η κα. Καλησπέρα, η νομολογία επιτάσσει να εκδικαστεί μόνο η πρώτη, ήτοι αυτή που αναφέρεται στην Παράγραφο Α’ της Αίτησης Ακύρωσης και να απορριφθεί η δεύτερη.
Ως τρίτη προδικαστική ένσταση των Καθ’ ων η αίτηση, προβάλλεται ότι, ο Αιτητής επιδοκιμάζει και ταυτόχρονα αποδοκιμάζει τη συμπεριφορά της διοίκησης, με αποτέλεσμα να στερείται του απαιτούμενου εννόμου συμφέροντος. Συγκεκριμένα, υποδεικνύεται ότι, ο Αιτητής αφενός ισχυρίζεται ότι οι επίδικες πράξεις εκδόθηκαν από αναρμόδιο όργανο, ήτοι την Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας και την ίδια ώρα αποτείνεται στο ίδιο «αναρμόδιο όργανο» με επιστολές του και απαιτεί την εγγραφή του ως παραγωγού νωπού αγελαδινού γάλακτος, πράξη η οποία καθιστά απαράδεκτη τη προσφυγή του.
Ως προς την ουσία της υπόθεσης, ο Αιτητής προβάλει σειρά από νομικούς λόγους ακύρωσης των δύο προσβαλλόμενων πράξεων, τους οποίους αναλύει στη γραπτή του αγόρευση, υποστηρίζοντας ότι αυτές, λήφθηκαν από αναρμόδιο όργανο και υπό πλάνη περί τα πράγματα, είναι προϊόν μη δέουσας έρευνας και στερούνται επαρκούς αιτιολογίας.
Το Δικαστήριο καταρχήν θα εξετάσει με σειρά τις προδικαστικές ενστάσεις, αρχίζοντας από τη θέση των Καθ’ ων η Αίτηση ότι η επιστολή ημερ. 12.2.2019 αποτελεί βεβαιωτική πράξη της πράξης ημερ. 13.12.2018, σημειώνοντας ότι παρόλο που δεν έχουν εγερθεί μέσω της Ένστασης, εντούτοις αφορούν θέματα θεμελιακού χαρακτήρα και μπορεί να εγερθούν αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο. (Razis and Another ν. Republic (1982) 3 C.L.R. 45, Georghiou ν. Republic (1982) 3 C.L.R. 828, Yiangou v. The Republic (1987) 3 C.L.R. 27, Hadjigeorghi ν. The Minister of Finance (1987) 3 C.L.R. 280).
Τα δεδομένα της παρούσας υπόθεσης έχουν παρατεθεί αρκούντως αναλυτικά ανωτέρω και δεν θα τα επαναλάβω. Το ζήτημα πότε πρόκειται περί βεβαιωτικής πράξης έχει διευκρινιστεί κατ΄επανάληψη από τη νομολογία των Δικαστηρίων μας. Πολύ πρόσφατα, το ζήτημα απασχόλησε το Εφετείο με την απόφαση του στην Έφεση Κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 1/2021, Κ. Δ. μέσω 1. ΥΠ. ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, 2.ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΜΕΤΡΙΑΣ v. LIMA CARNA PROPERTY LIMITED, ημερομηνίας 13.03.2025. Επιπρόσθετα, με την απόφαση του ημερομηνίας 21.2.2024 το νέο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο στην υπόθεση ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ v. ΦΙΛΙΑ ΒΟΝΤΑ, Έφεση κατά απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 91/2018, επανέλαβε τις αρχές της νομολογίας. Από την απόφαση αυτή του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου παραθέτω εκτενές απόσπασμα, ως ακολούθως.
«Σε σχέση με τα χαρακτηριστικά της βεβαιωτικής πράξης, σχετικό είναι το ακόλουθο απόσπασμα από τις πρόσφατες αποφάσεις στις υποθέσεις Melinda Matute Respicio v. Δημοκρατίας, ΕΔΔ 25/2018 ημερ. 15.12.2023 και Μ. Ζαντή ν. Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, ΕΔΔ 129/2018 ημερ. 14.2.2024, με αναφορά στην υπόθεση Χρήστου ν. Υπουργικού Συμβουλίου (1999) 3 ΑΑΔ 71, σελ 75:
«Βεβαιωτική είναι η πράξη που έχει το αυτό περιεχόμενο με προεκδοθείσα εκτελεστή και η οποία την επιβεβαιώνει. Επίσης πράξη που δηλώνει απλή εμμονή της Διοίκησης σε προηγούμενη πράξη, έστω κι αν δεν επαναλαμβάνει το περιεχόμενό της, θεωρείται επίσης βεβαιωτική (βλέπε Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929 - 1959, σελ. 240, Κefala v. Republic (1972) 3 C.L.R. 225, Christofides v. The Ministry of Finance (1971) 3 C.L.R. 302 και Pieris v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1054).
Εκτελεστή θεωρείται η πράξη η οποία άνκαι περιέχει απλή επιβεβαίωση της προηγούμενης απόφασης, εν τούτοις εκδόθηκε ύστερα από νέα έρευνα της υπόθεσης. Νέα έρευνα θεωρείται η λήψη υπ' όψιν νέων ουσιωδών νομικών ή πραγματικών στοιχείων. Νέα έρευνα υπάρχει ιδίως αν εξεταστούν στοιχεία κρίσης που έχουν πρόσφατα προκύψει ή προϋπήρχαν αλλά ήταν άγνωστα και λαμβάνονται υπ' όψιν για πρώτη φορά (Varnava v. Republic (1968) 3 C.L.R. 566 και Κelpis v. Republic (1970) 3 C.L.R.196).»
Συναφώς παραπέμπουμε και στο πιο κάτω απόσπασμα από την υπόθεση Ζίττης ν. Δημοκρατίας (1998) 3 ΑΑΔ, 394, σελ. 401- 404:
«Αποτελεί πάγια θέση της νομολογίας μας ότι οι βεβαιωτικές πράξεις δεν είναι πράξεις εκτελεστές διότι δεν περιέχουν οποιαδήποτε επιταγή αλλά βεβαιούται απλώς η εμμονή της "διοικήσεως εις προγενεστέραν επιταγήν". Για να είναι νεώτερη πράξη βεβαιωτική προγενεστέρας απαιτείται:
(α) Ταυτότητα της Αρχής που έχει εκδώσει και τις δύο πράξεις.
(β) Ταυτότητα του προσώπου ή των προσώπων στα οποία αφορούν οι πράξεις.
(γ) Ταυτότητα της νομίμου διαδικασίας.
(δ) Ταυτότητα της πραγματικής αιτιολογίας και των δύο πράξεων.
(ε) Ταυτότητα του διατακτικού.
(Βλ. Τσάτσου, "Αίτησις Ακυρώσεως", Έκδοση Τρίτη, σελ. 131-132 - Βλ. και Pieris v. Republic (1983) 3. C.L.R. 1054, 1062, 1063 - απόφαση της Ολομέλειας).
..............................
«Πράξη η οποία περιέχει επιβεβαίωση προηγούμενης δεν είναι εκτελεστή, εκτός αν λήφθηκε ύστερα από νέα έρευνα και λήφθηκαν υπόψη νέα στοιχεία που, έστω και αν προϋπήρχαν, ήταν άγνωστα ή/και δεν λήφθηκαν υπόψη ενωρίτερα (Βλ. Σιακαλλής ν. Δημοκρατίας (1994) 3 Α.Α.Δ. 519, 523, Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Δ. 474.)
Το τί αποτελεί νέα έρευνα το πραγματεύεται ο Μιχ. Δ. Στασινόπουλος ως πιο κάτω στο σύγγραμμα του "Δίκαιον των Διοικητικών Διαφορών", Έκδοση Τέταρτη, σελ. 176:
"Πότε υπάρχει νέα έρευνα - Πότε υπάρχει νέα έρευνα, είναι ζήτημα πραγματικόν. Θεωρείται όμως γενικώς νέα έρευνα η λήψις υπ' όψιν νέων ουσιωδών νομικών ή πραγματικών στοιχείων, κρίνεται δε αυστηρώς το χρησιμοποιηθέν νέον υλικόν, διότι δεν πρέπει ο απολέσας την προθεσμίαν διά την προσβολήν μιας εκτελεστής πράξεως, να δύναται να καταστρατηγή την προθεσμίαν ταύτην δια της δημιουργίας νέας πράξεως, η οποία εξεδόθη κατ' επίφασιν μεν κατόπιν νέας ερεύνης, κατ' ουσίαν όμως επί τη βάσει των αυτών στοιχείων. Ούτω, δεν θεωρείται νέα έρευνα η παραπομπή της υποθέσεως εκ νέου εις συμβούλιον, προς εξέτασιν από νομικής αποκλειστικώς πλευράς ή η παραπομπή προς γνωμάτευσιν εις το νομικόν συμβούλιον ή η επίκλησις άλλης νομικής διατάξεως εκτός εκείνης εφ' ης είχε στηριχθή η αρχική πράξις, εφ' όσον δεν γίνεται επίκλησις και νέως πραγματικών στοιχείων.
Νέα έρευνα υπάρχει ιδίως εάν, πρό της εκδόσεως της νεωτέρας πράξεως, λαμβάνη χώραν εξέτασις στοιχείων κρίσεως νεωστί προκυπτόντων ή προϋπαρχόντων μεν αλλά τέως αγνώστων, άτινα νυν λαμβάνονται προσθέτως διά πρώτην φοράν υπ' όψιν. Ομοίως, νέαν έρευναν συνιστά η διενέργεια αυτοψίας ή η συλλογή συμπληρωματικών επί της υποθέσεως πληροφοριών."
(Βλ. και Varnava v. Republic (1968) 3 C.L.R. 566)
Στο πιο πάνω σύγγραμμα του Θ. Τσάτσου το θέμα της νέας έρευνας τίθεται ως πιο κάτω στις σελ. 136-138:
"Η εν τη πράξει βεβαίωσις, ότι εγένετο νέα έρευνα δεν αρκεί. Η τοιαύτη κρίσις της διοικήσεως δεν δεσμεύει το Συμβούλιον της Επικρατείας, το οποίον είναι μόνον αρμόδιον ν' αποφασίση κατά πόσον η αίτησις ακυρώσεως είναι τύποις παραδεκτή. Το Συμβούλιον της Επικρατείας δηλαδή οφείλει να εξετάση κατά πόσον διεξήχθη νέα έρευνα της υποθέσεως, δικαιολογούσα τον χαρακτηρισμόν της μετά ταύτην εκδοθείσης πράξεως, ως πράξεως νέας και ως εκ τούτου εκτελεστής, περί την ταυτότητα του περιεχομένου της προς την επιβεβαιουμένην πράξιν.
.......................................................................................................
Δεν αποτελεί όμως νέαν έρευναν ικανήν να καταστήση την βεβαιωτικήν πράξιν προσβλητήν οιαδήποτε μεταγενεστέρα της βεβαιουμένης πράξεως έρευνα, απολήξασα εις συμπλήρωσιν της αρχικής αιτιολογίας, εφ' όσον α) δεν ανατρέπεται εκ ταύτης η προηγούμενη εν όλω και β) παρά πάσαν προσθήκην ή μερικήν μεταβολήν προκύπτει, ότι η διοίκησις εξακολουθεί πράγματι να κρίνη ότι η αρχική αιτιολογία ήτο επαρκής. Εν τη περιπτώσει όμως ταύτη η κρίσις της διοικήσεως, ότι η αρχική της βεβαιουμένης πράξεως αιτιολογία ήτο επαρκής, απαιτείται να είναι ειλικρινής. Απλή βεβαίωσις, ότι εξακολουθεί να κρίνη την αρχικήν αιτιολογίαν ως επαρκή παρ' ότι αποδεικνύεται, ότι αύτη ήτο προφανώς ανεπαρκής, δεν εμποδίζει την προσβολήν της κατά τα λοιπά στοιχεία βεβαιωτικής πράξεως, της οποίας η αιτιολογία κατόπιν νέας ερεύνης συνεπληρώθη."
(Βλ. και Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, 1929-1959, σελ. 241: "Νέα έρευνα υπάρχει εάν, πρό της εκδόσεως της νεωτέρας πράξεως, λαμβάνη χώραν εξέτασις νεωστί προκυπτόντων, ή προϋπαρχόντων μεν αλλά τέως αγνώστων κυρίων στοιχειών κρίσεως, άτινα νυν λαμβάνονται προσθέτως υπ' όψιν").»
Εν προκειμένω, όπως υποδεικνύει και η δικηγόρος του Αιτητή, η πρώτη επιστολή που ο Αιτητής απέστειλε και η οποία σχετίζεται με το παρόν θέμα ήταν ημερομηνίας 18.10.2018, με την οποία ζητούσε την ενημέρωση του Μητρώου που τηρούν οι Καθ' ων η Αίτηση με τη μετονομασία της μονάδας με κωδικό Τμήματος Γεωργίας 100012 στο όνομα του. Στην εν λόγω επιστολή ουδέν στοιχείο υποβλήθηκε από τον Αιτητή. Ακολούθησε δεύτερη επιστολή ημερομηνίας 7.11.2018, με την οποία ο Αιτητής ζητούσε να του παραχωρηθεί κωδικός βουστασίου για παραγωγή γάλακτος. Οι Καθ' ων η Αίτηση απάντησαν με την επιστολή τους ημερομηνίας 13.12.2018 με την οποία ενημέρωναν τον Αιτητή ότι για οποιαδήποτε αλλαγή σε σχέση με την υπό αναφορά αγελαδοτροφική μονάδα, ο Αιτητής θα έπρεπε να μεταβεί στο Τμήμα Γεωργίας με τον αδελφό του.
Ωστόσο, η αίτηση για εγγραφή ως Παραγωγού Νωπού Αγελαδινού Γάλακτος (το έντυπο «ΠΓ/15») απεστάλη μέσω της τρίτης σε σειρά επιστολής, ημερ. 20.12.2018, η οποία αίτηση για πρώτη φορά υποβαλλόταν από τον Αιτητή και η υποβολή της οποίας αποτελεί προϋπόθεση εγγραφής του στο μητρώο παραγωγών νωπού αγελαδινού γάλακτος, στη βάση της Κ.Δ.Π. 113/2018, άρθρο 3.(1)(α). Χωρίς την καταχώρηση του εν λόγω εντύπου «ΠΓ/15 Αίτηση Εγγραφής Παραγωγών Νωπού Αγελαδινού Γάλακτος» δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να εξεταστεί αίτημα για εγγραφή παραγωγού στο μητρώο παραγωγών νωπού αγελαδινού γάλακτος. Περαιτέρω, στην εν λόγω επιστολή ο Αιτητής ενημέρωνε ότι είχε διαλύσει από 12.12.2018 τον άτυπο συνεταιρισμό με τον αδελφό του και επισύναπτε τη γνωστοποίηση ξεχωριστής νέας εγγραφής στο Φ.Π.Α.. Περαιτέρω επισύναπτε τη βεβαίωση των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών αναφορικά με την εκμετάλλευση με κωδικό CYB 1108005 και τα στοιχεία εκμετάλλευσης με λεπτομερή αναφορά των ζώων που περιέχονται στην εν λόγω εκμετάλλευση. Όλα αυτά τα στοιχεία αποτελούσαν στοιχεία υποστηρικτικά της αίτησης εγγραφής και υποβάλλονταν από τον Αιτητή προς τους Καθ' ων η Αίτηση στη βάση της ως άνω Κανονιστικής Διοικητικής Πράξης.
Στην Αίτηση αυτή ημερομηνίας 20.12.2018 απάντησε το Τμήμα Γεωργίας μέσω της επιστολής ημερ. 12.2.2019 η οποία προσβάλλεται μέσω του αιτητικού της παραγράφου Α’ της προσφυγής.
Διαπιστώνοντας τα πιο πάνω, το Δικαστήριο δεν μπορεί παρά να συμφωνήσει με τη θέση του Αιτητή ότι η επιστολή του αυτή θα έπρεπε να είχε προκαλέσει νέα έρευνα εκ μέρους της αρμόδιας αρχής, αφού πρώτη φορά υπεβλήθη ενώπιον του Καθ’ ου η Αίτηση διοικητικού οργάνου το έντυπο «ΠΓ/15 Αίτηση Εγγραφής Παραγωγών Νωπού Αγελαδινού Γάλακτος», όπως και σειρά υποστηρικτικών εγγράφων τα οποία θα μπορούσαν να θεωρηθούν νέα ουσιώδη γεγονότα.
Το Δικαστήριο σημειώνει και το διάβημα το οποίο μεσολάβησε στις 20.12.2018 από τη Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας, μέσω της Γενικής Διευθύντριας του Υπουργείου Γεωργίας Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος προς το γραφείο του Γενικό Εισαγγελέα και τον ενημέρωνε για τον τρόπο που είχε χειριστεί το θέμα, ενώ συγχρόνως ζητούσε όπως ενημερωθεί για τυχόν επιπλέον ενέργειες που μπορούν να ληφθούν από το Τμήμα Γεωργίας, χωρίς ωστόσο να λάβει επί της ουσίας απάντηση ή καθοδήγηση επί του ζητήματος.
Όπως αναφέρεται από το Ανώτατο Δικαστήριο στην υπόθεση Savvas Phedonos Ltd. ν. Δημοκρατίας κ.ά., (1996) 4 Α.Α.Δ. 2098 (η έμφαση προστίθεται): «Βεβαιωτική δεν είναι επίσης ούτε η πράξη η οποία έχει μεν το αυτό περιεχόμενο και δηλώνει εμμονή προς προηγούμενη πράξη, αλλά εκδόθηκε ύστερα από νέα έρευνα της υπόθεσης. Νέα έρευνα υπάρχει αν πριν από την έκδοση της νεότερης πράξης λαμβάνει χώρα εξέταση στοιχείων που προέκυψαν πρόσφατα ή στοιχείων προϋπαρχόντων μεν αλλά προηγουμένως αγνώστων και τα οποία τώρα λαμβάνονται πρόσθετα υπ' όψη, (βλέπε επίσης Pieris ν. The Republic (1983) 3 C.L.R. 1054, Larkos v. The Republic (1987) 3 C.L.R. 2189 και Zenios Closures Ltd ν. Δήμου Λεμεσού (1993) 4 Α.Α.Δ. 1535).»
Η διαπίστωση αυτή του Δικαστηρίου, ότι η πρώτη επιστολή αφορούσε αίτημα για πραγματοποίηση αλλαγής στο μητρώο και έκδοση κωδικού βουστασίου, ενώ η δεύτερη, αφορούσε αίτημα εγγραφής στο μητρώο παραγωγών νωπού αγελαδινού γάλακτος μέσω της προβλεπόμενης διαδικασίας, ενώ σε κάθε περίπτωση τα προαναφερθέντα στοιχεία που επικαλέστηκε ο Αιτητής μπορούν να θεωρηθούν νέα ουσιώδη γεγονότα τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέα έρευνα, καθορίζει και την έκβαση της πρώτης προδικαστικής ένστασης, η οποία και απορρίπτεται.
Στη συνέχεια, το Δικαστήριο προχωρεί με την εξέταση της δεύτερης προδικαστικής ένστασης η οποία έγκειται στη θέση της κας.Καλησπέρα ότι, ανεπίτρεπτα κατά τη νομολογία, με τα δύο αιτητικά της προσφυγής προσβάλλονται μη συναφείς πράξεις.
Όπως προαναφέρθηκε, με την υπό Παράγραφο Α’ της προσφυγής προσβάλλεται η απάντηση στο αίτημα του Αιτητή για εγγραφή του στο μητρώο παραγωγών αγελαδινού γάλακτος (επιστολή ημερ. 12.2.2019 - «Θέμα: Αλλαγή ονομασίας ή έκδοση νέου κωδικού αριθμού παράδοσης γάλακτος αγελαδοτροφικής μονάδας από Γxxxxxxx Μxxxxx & Ιxxxxxx Μ. Γxxxxxxx σε Ιxxxxxx Γxxxxxxx»), ενώ με την υπό Παράγραφο Β’ θεραπεία (επιστολή ημερ. 14.3.2019 - «Θέμα: Αίτημα του κ. Ιxxxxx Μ. Γxxxxxxx για εγγραφή στο μητρώο παραγωγών νωπού αγελαδινού γάλακτος») προσβάλλεται η διασύνδεση στην οποία προέβησαν οι Καθ' ων η Αίτηση του κωδικού Κτηνιατρικών Υπηρεσιών με τον κωδικό παραγωγού αγελαδινού γάλακτος του Τμήματος Γεωργίας και η διαπίστωση ότι το «αίτημα του κ. Ιxxxxx Μ. Γxxxxxxx για εγγραφή στο μητρώο παραγωγών νωπού αγελαδινού γάλακτος για τον κωδικό CYB1 108005 δεν υφίσταται αφού ήδη η εν λόγω κτηνοτροφική μονάδα είναι εγγεγραμμένη στο μητρώο παραγωγών που τηρεί η αρμόδια αρχή και εξακολουθεί να συνεχίζει τις δραστηριότητες της».
Σχετικά, στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Υπόθεση Αρ. 616/89, NINA Α. ΜΑΡΚΟΥΛΛΙΔΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ν. Κ.Δ., ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ, ημερομηνίας 25.09.1992 καταγράφεται ότι:
«Γενικά, υπάρχει η αρχή ότι δεν χωρεί προσφυγή με το ίδιο δικόγραφο εναντίον δύο ή περισσοτέρων αυτοτελών διοικητικών πράξεων, εκτός αν οι πράξεις αυτές είναι "συναφείς". Σχετικό επί του προκειμένου είναι το ακόλουθο απόσπασμα από τα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, σ.274:
"Συνάφεια
Συγχωρείται η διά του αυτού δικογράφου προσβολή επί ακυρώσει πλειόνων της μιας πράξεων, οσάκις άπασαι αι προσβαλλόμεναι πράξεις είναι συναφείς διότι λ.χ. η μια πράξις αποτελεί προϋπόθεσιν της άλλης: 1821 (53), ή οσάκις διά του αυτού δικογράφου προσβάλλονται πλείονες πράξεις αίτινες αφορώσιν άπασαι τον αιτούντα, ερείδονται εις τας αυτάς διατάξεις του νόμου, φέρουσι ταυτόσημον αιτιόλογίαν και εξεδόθησαν παρά του αυτού οργάνου και κατά την ιδίαν διοικητικήν διαδικασίαν: 1419 (53) [βλ. έλλειψιν συναφείας εν 1817 (56), 497,2097 (56)].
Οσάκις δεν συντρέχουσιν αι προϋποθέσεις της συναφείας η αίτησις ακυρώσεως θεωρείται ως παραδεκτώς ασκουμένη μόνον ως προς την πρώτην των προσβαλλομένων πράξεων: 1654 (56), 858 (54), χωρεί όμως πάντοτε χωρισμός δικογράφου, οπότε το εμπρόθεσμον των ύστερον κατατεθεισών αιτήσεων κρίνεται εκ της αρχής: 1629 (53)."
Η αρχή, όπως διατυπώνεται στο πιο πάνω απόσπασμα υιοθετήθηκε και εφαρμόζεται από το Ανώτατο Δικαστήριο κατά την άσκηση της αναθεωρητικής του δικαιοδοσίας. Βλ. Ανδρέας Διακόπουλλου ν. Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου (Προσφυγή αρ. 516/88 - 21/4/1990), G.E. Mavrommatis Ltd και Άλλος ν. Δήμου Λεμεσού (Προσφυγή αρ. 1181 - 26/6/1992) και Στυλιανός Παναγιώτου ν. Δημοκρατίας (Προσφυγή αρ.299/91 - 4/9/1992).»
Συνοψίζοντας την ίδια αναφορά από τα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, σελ. 273 - 274, ο καθηγητής Κώστας Παρασκευά, στο σύγγραμμα του «Κυπριακό Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο», Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 2020, σελ.246, καταγράφει ότι «Συνάφεια υπάρχει όταν μια διοικητική πράξη αποτελεί προϋπόθεση της άλλης ή όταν οι προσβαλλόμενες με το ίδιο δικόγραφο πράξεις αφορούν τον ίδιο αιτητή, βασίζονται στις ίδιες διατάξεις του νόμου, φέρουν ταυτόσημη αιτιολογία και εκδόθηκαν από το ίδιο όργανο και κατά την ίδια διοικητική διαδικασία.»
Έχοντας υπόψη την ανωτέρω καθοδήγηση από τη νομολογία ως προς το ζήτημα σε συνάρτηση με τα γεγονότα της παρούσας περίπτωσης ως εκτέθηκαν ανωτέρω, δεν θεωρώ ότι η θέση του Αιτητή περί συνάφειας των δύο πράξεων είναι ορθή. Συγκεκριμένα, παρά το ότι αμφότερες αφορούν τον ίδιο Αιτητή και διοικητικό όργανο, εντούτοις, δεν φέρουν ταυτόσημη αιτιολογία, ούτε αποτελεί η μία προϋπόθεση της άλλης, ενώ όπως προκύπτει και από τον τίτλο στα αντίστοιχα έγγραφα περιέχουν απαντήσεις της διοίκησης σε διαφορετικά αιτήματα προς το Τμήμα Γεωργίας. Συνεπώς, κρίνω ότι αυτές δεν μπορούν να θεωρηθούν συναφείς.
Αποτέλεσμα της κατάληξης μου είναι, να θεωρείται ως παραδεκτώς ασκούμενη η προσφυγή μόνον ως προς την πρώτη εκ των δύο προσβαλλομένων πράξεων. Η υπό Παράγραφο Β’ αιτούμενη θεραπεία της προσφυγής, η οποία στρέφεται κατά της επιστολής ημερ. 14.3.2019, απορρίπτεται (Συμεωνίδου κ.α. ν. Δημοκρατίας (Αρ.2) (1993) 3 Α.Α.Δ. 258 και Βάσος Χριστοφίδης κ.α. ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερομηνίας 29.11.1999 στην Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 2401).
Η τρίτη προδικαστική ένσταση από τους Καθ' ων η Αίτηση είναι ότι, το δόγμα της επιδοκιμασίας/ αποδοκιμασίας βρίσκει εφαρμογή στην παρούσα υπόθεση, δεδομένων αναφορών στην γραπτή αγόρευση του Αιτητή, με αποτέλεσμα αυτός να στερείται εννόμου συμφέροντος και η προσφυγή του να είναι απαράδεκτη. Έχω ανατρέξει στις σχετικές αναφορές στη γραπτή αγόρευση του Αιτητή και καταλήγω ότι, η θέση της Νομικής Υπηρεσίας δεν με βρίσκει σύμφωνο. Η αναρμοδιότητα την οποία επικαλείται ο Αιτητής, αφορά ισχυριζόμενη υποχρέωση άσκησης δέσμιας εξουσίας από τους Καθ' ων η Αίτηση. Η συγκεκριμένη θέση του Αιτητή είναι ότι, η Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας δεν νομιμοποιείται να αρνηθεί την έκδοση κωδικού παραγωγής γάλακτος σε παραγωγό, καθώς και ότι, δεν έχει οιαδήποτε εξουσία σε σχέση με τον κωδικό αγελαδοτροφικής μονάδας. Ειδικότερα, περιγράφει ότι, ο κωδικός 100012 αφορά τον κωδικό παραγωγού νωπού αγελαδινού γάλακτος, ενώ ο κωδικός CYB1108005 αφορά τον κωδικό αγελαδοτροφικής μονάδας. Υποστηρίζει σχετικά ότι, ο πρώτος κωδικός, αρχικά διδόταν από το διαλυθέντα Οργανισμό Κυπριακής Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας και πλέον αρμόδιο είναι η Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας στο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, ενώ ο δεύτερος κωδικός εκδίδεται από τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες. Αυτή η θέση – επιχειρηματολογία του Αιτητή, κρίνω ότι, δεν προσκρούει στο δόγμα της ανεπίτρεπτης επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας (Σωτήρης Χατζηγεωργίου κ.α. ν. Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 108, Δημοκρατία ν. China Wanbao Engineering Corporation (2000) 3 Α.Α.Δ. 406). Ως εκ τούτου, και η τρίτη σε σειρά προδικαστική ένσταση απορρίπτεται.
Ολοκληρώνοντας την εξέταση των προδικαστικών ενστάσεων της Νομικής Υπηρεσίας και μετά την επιτυχία της δεύτερης προδικαστικής, το Δικαστήριο θα προχωρήσει στην εξέταση της ουσίας της υπόθεσης αναφορικά με την προσβαλλόμενη στην Παράγραφο Α’ του αιτητικού, επιστολή ημερ. 12.2.2019. Με την εν λόγω επιστολή της η Διευθύντρια του Τμήματος Γεωργίας ανέφερε στον Αιτητη ότι «σε συνέχεια της επιστολής μου ημερ. 13/12/2018, σας πληροφορώ ότι η θέση του Τμήματος Γεωργίας παραμένει η ίδια» και επανέλαβε τη θέση της ότι για οποιαδήποτε αλλαγή σε σχέση με την εκμετάλλευση με κωδικό CYB1108005, θα πρέπει και τα δύο αδέλφια να προσέλθουν με την προσκόμιση των ταυτοτήτων τους στο τμήμα Γεωργίας. Η επιστολή αυτή ήταν σε απάντηση της επιστολής του Αιτητή ημερ. 20.12.2018, υπό τον τίτλο «Θέμα: Αίτημα για εγγραφή στο μητρώο παραγωγών νωπού αγελαδινού γάλακτος από Ιxxxxx Μ. Γxxxxxxx ΑΔΤ.75ΧΧΧΧ», μέσω της οποίας υπέβαλε συμπληρωμένο το έντυπο «ΠΓ/15 Αίτηση Εγγραφής Παραγωγών Νωπού Αγελαδινού Γάλακτος» και προσκόμισε επιπρόσθετα υποστηρικτικά έγγραφα, ως περιγράφονται στο κείμενο της επιστολής και αναφέρονται ανωτέρω στην απόφαση μου.
Ο Αιτητής προβάλει σειρά από νομικούς λόγους προς ακύρωση της συγκεκριμένης πράξης, τους οποίους αναλύει εκτενώς στη γραπτή του αγόρευση, υποστηρίζοντας συγκεκριμένα ότι αυτή ελήφθη από αναρμόδιο όργανο και υπό πλάνη περί τα πράγματα, είναι προϊόν μη δέουσας έρευνας και στερείται επαρκούς αιτιολογίας.
Ανατρέχοντας στο κείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης ημερ. 12.02.2019, δεν μπορώ παρά να αναφερθώ εν πρώτοις στη θέση του Αιτητή ότι, η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται επαρκούς αιτιολογίας. Το κείμενο της απόφασης έχει ως εξής:
«Θέμα: Αλλαγή ονομασίας ή έκδοση νέου κωδικού αριθμού παράδοσης γάλακτος αγελαδοτροφικής μονάδας από Γxxxxxxx Μxxxxx & Ιxxxxxx Μ. Γxxxxxxx σε Ιxxxxxx Γxxxxxxx
Αναφέρομαι στο πιο πάνω θέμα και στην επιστολή σας ημερ. 20/12/18 και σε συνέχεια επιστολής σας ημερ. 20/12/2018 και σε συνέχεια επιστολής μου ημερ. 13/12/2018, σας πληροφορώ ότι η θέση του Τμήματος Γεωργίας παραμένει ή ίδια.
Ως εκ τούτου για οποιαδήποτε αλλαγή σε σχέση με την υπό αναφορά αγελαδοτροφική μονάδα θα πρέπει και οι δύο (μαζί με τον κ. Γxxxxxx Μxxxxx) να προσέλθετε με την προσκόμιση των ταυτοτήτων σας στο Τμήμα Γεωργίας.»
Η θέση του Αιτητή είναι ότι, η αιτιολογία που δόθηκε στην προσβαλλόμενη πράξης/ απόφαση δεν είναι σαφής κατά τρόπο που να μην αφήνει αμφιβολίες ως προς το ποιος ήταν ο πραγματικός λόγος που οδήγησε το διοικητικό όργανο στη λήψη της και η αιτιολογία που δόθηκε δεν ήταν επαρκής, στον βαθμό που να επιτρέπει εφικτό δικαστικό έλεγχο επί της ληφθείσας απόφασης. Ακόμα, προβάλει στην αγόρευση της η κα. Αχιλλέως ότι, «οι Καθ΄ων η Αίτηση δεν έλαβαν υπόψη τους σε κανένα σημείο κατά την εξέταση της αίτησης, τα όσα λεπτομερώς είχε αναφέρει και τούτο συνιστά από μόνο του παράγοντα ο οποίος καθιστά ιδιαίτερα προβληματική την έλλειψη αιτιολογίας στη παρούσα περίπτωση»
Αντίθετα, οι Καθ’ων η Αίτηση, προς απάντηση του λόγου ακύρωσης που αφορά πάσχουσα αιτιολογία των δύο προσβαλλόμενων πράξεων, παραθέτουν το απόσπασμα από την επιστολή ημερ. 14.03.2019 και επιχειρηματολογούν σχετικά. Ωστόσο, καμία αναφορά δεν γίνεται ως προς το περιεχόμενο της απόφασης ημερ. 12.02.2019. Εντούτοις, είναι σχετικά και μπορούν να ληφθούν υπόψιν τα επιχειρήματα στην αγόρευση της Νομικής Υπηρεσίας ότι, η αιτιολογία μπορεί να αναπληρωθεί από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, καθώς και ότι, το Δικαστήριο δεν υποκαθιστά τις αποφάσεις της διοίκησης ή προβαίνει σε επανεκτίμηση πρωτογενών γεγονότων εφόσον κρίνει ότι η έρευνα ήταν επαρκής, ενώ το έργο του Δικαστηρίου εξαντλείται στη διαπίστωση του κατά πόσον οι Καθ' ων η Αίτηση διενήργησαν ή όχι την πρέπουσα έρευνα, στρέφοντας την προσοχή τους στο κάθε τι που θα ήταν δυνατόν να ήταν σχετικό και κατά πόσο υπήρξε ενδεχόμενη πλάνη.
Εξετάζοντας το συγκεκριμένο λόγο ακύρωσης, το Δικαστήριο δεν παραβλέπει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση επικαλείται το περιεχόμενο της προηγούμενης επιστολής της ημερ. 13.12.2018, στην οποία παραπέμπει η επίδικη, όπου αναφέρονται τα εξής:
«Αναφέρομαι στο πιο πάνω θέμα και στις επιστολές σας ημερ. 18/10/18 και 7/11/2018 και σας πληροφορώ τα εξής:
Ο κ. Μxxxxxx Μxxxxxxxx στις 11/1/2010 μεταβίβασε την αγελαδοτροφική του μονάδα με κωδικό Κτηνιατρικών Υπηρεσιών CYB1108005 και κωδικό παράδοσης γάλακτος 100012 στους Γxxxxxxx Μxxxxx & Ιxxxxxx Μ. Γxxxxxxx. Στο ηλεκτρονικό σύστημα του πρώην Οργανισμού Κυπριακής Γαλακτοκομικής Βιομηχανίας που διατηρεί το Τμήμα Γεωργίας, η πιο πάνω εκμετάλλευση είναι εγγεγραμμένη με την επωνυμία Γxxxxxxx Μxxxxx & Ιxxxxxx Μ. Γxxxxxxx.
Ως εκ τούτου για οποιαδήποτε αλλαγή σε σχέση με την υπό αναφορά αγελαδοτροφική μονάδα θα πρέπει και οι δύο (μαζί με τον κ. Γxxxxxx Μxxxxx) να προσέλθετε με την προσκόμιση των ταυτοτήτων σας στο Τμήμα Γεωργίας.»
Όπως έχω καταγράψει στα γεγονότα της υπόθεσης ανωτέρω, ο Αιτητής υπέβαλε πρώτη φορά το έντυπο «ΠΓ/15 Αίτηση Εγγραφής Παραγωγών Νωπού Αγελαδινού Γάλακτος» το οποίο ορίζει η Κ.Δ.Π. 113/2018, μαζί με συγκεκριμένα μεταγενέστερα δεδομένα και στοιχεία προς υποστήριξη της αίτησης του, στις 20.12.2018. Τα δεδομένα αυτά δεν προκύπτει από τον διοικητικό φάκελο να έχουν εξεταστεί από το αρμόδιο όργανο, είτε για την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης (η επιστολή ημερ. 12.02.2019), αλλά ούτε για τη σύνταξη της επιστολής της ημερ. 13.12.2018 δεδομένου ότι αυτή προηγήθηκε της υποβολής του εντύπου ΠΓ/15 στις 20.12.2018.
Σχετικά, στην απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Έφεση κατά απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου αρ.189/19, Κ. A. Preston v. Υπουργείου Εσωτερικών, απόφαση ημερομηνίας 10.12.2020, λέχθηκε ότι δεν συνιστά έργο του Δικαστηρίου η συλλογή και πρωτογενής αξιολόγηση των στοιχείων του φακέλου για να κρίνει καταπόσον η απόφαση της Διοίκησης είναι επαρκώς αιτιολογημένη και, κατ' επέκταση, το αποτέλεσμα δέουσας έρευνας, ούτε και η χρήση διάσπαρτων στοιχείων από το διοικητικό φάκελο «αποτελεί πανάκεια». Όπως χαρακτηριστικά ελέχθη στη Συμεωνίδου κ.α. ν. Κυπριακή Δημοκρατία (1997) 3 Α.Α.Δ. 145 : «Και πρέπει να τονίσουμε εδώ πως η παραπομπή στα στοιχεία του φακέλου, ως συμπληρωματικών της αιτιολογίας, δεν αποτελεί πανάκεια. Υπάρχει αυτή η δυνατότητα όταν τα στοιχεία αυτά είναι σαφώς και αρρήκτως συνδεδεμένα με τη ληφθείσα απόφαση έτσι που να μπορεί να λεχθεί ότι βρίσκονται αναπόφευκτα πίσω της. Αν δηλαδή καταδεικνύουν αναμφίβολα και αναντίλεκτα τους λόγους που οδήγησαν στην απόφαση. (Βλ. Vassiliou v. Republic (1982) 3 C.L.R. 220, Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατίας 1929-1959, σελ. 185). Επίσης δεν είναι έργο του Δικαστηρίου η πρωτογενής αξιολόγηση των στοιχείων του φακέλου "για να κρίνει αν η απόφαση του διοικητικού οργάνου ήταν, παρά την αόριστη ή ελλιπή αιτιολογία λογικά εφικτή". (Βλ. την απόφαση της Ολομέλειας Ι.Γ. Μακρή Κτηματική Λτδ ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1994) 3 Α.Α.Δ. 56)».
Ενόψει των πιο πάνω, δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με τον Αιτητή ότι, η αιτιολογία της επίδικης απόφασης πάσχει ως ελλιπής και αόριστη, σε κάθε δε περίπτωση, είναι ανεπαρκής, εφόσον στερείται της αναγκαίας συγκεκριμενοποίησης και σαφήνειας, μη δυνάμενη ωσαύτως να υπαχθεί στον απαιτούμενο δικαστικό έλεγχο (Μιχαλάκης Κωνσταντινίδης ν. Δημοκρατίας (1967) 3 Α.Α.Δ. 7, Παπαγεωργίου ν. Δημοκρατίας (1967) 3 Α.Α.Δ. 1348, Στέφανος Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270).
Δεδομένου ότι, ο συγκεκριμένος λόγος ακύρωσης επιτυγχάνει, η εξέταση των υπολοίπων λόγων ακύρωσης που προωθούνται παρέλκει.
Η προσφυγή επιτυγχάνει ως προς το υπό την Παράγραφο Α’ αιτητικό της, με αποτέλεσμα η προσβαλλόμενη απόφαση ημερ. 12.02.2019 να ακυρώνεται.
Επιδικάζονται 1800 Ευρώ έξοδα, πλέον Φ.Π.Α., υπέρ του Αιτητή και εναντίον των Καθ’ ων η αίτηση.
Λ. Ν. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο