K.S.J. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση αρ. 1891/2022, 30/4/2025
print
Τίτλος:
K.S.J. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση αρ. 1891/2022, 30/4/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

                                                                       

                                                                               Υπόθεση αρ. 1891/2022

                                   

30 Απριλίου 2025

 

[Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

                          Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

                                           K.S.J.

                                                                                                                                                                                                                                             Αιτητής

Και

 

                     Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

 

                                                                                             Καθ' ων η αίτηση

                                                                                                                          

Ο. Ηλιάδης (κος) για Α. Λαζάρου & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., Δικηγόρος για τον Αιτητή

 

Α. Αναστασιάδη (κα),  Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ Δ.Δ.Δ.Δ.Π:   Με την προσφυγή του ο Αιτητής, αιτείται την ακύρωση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 11/02/2022 η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 22/03/2022 και δια της οποίας απορρίφθηκε η αίτηση του για παροχή διεθνούς προστασίας, ως άκυρης και στερούμενης οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος.

Ως εκτίθεται στην Ένσταση που καταχωρήθηκε από τους Καθ' ων η αίτηση και προκύπτει από το περιεχόμενο του σχετικού Διοικητικού Φάκελου που κατατέθηκε στα πλαίσια των Διευκρινήσεων της παρούσας προσφυγής ως Τεκμήριο 1, ο Αιτητής είναι ενήλικας από τη Σιέρρα Λεόνε και στις 06/07/2021 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Στις 27/01/2022 διεξήχθη συνέντευξη στον Αιτητή από αρμόδια λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου. Ακολούθως, στις 10/02/2022 η αρμόδια λειτουργός ετοίμασε Εισηγητική Έκθεση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου σχετικά με τη συνέντευξη του Αιτητή, η οποία εγκρίθηκε στις 11/02/2022. Στις 22/03/2022 η Υπηρεσία Ασύλου ετοίμασε επιστολή ενημέρωσης προς τον Αιτητή σχετικά με την απόρριψη του αιτήματος του. Η επιστολή και η αιτιολόγηση της απόφασης, παραλήφθηκε και υπογράφτηκε ιδιοχείρως από τον Αιτητή την ίδια ημέρα.

Στη συνέχεια, ο Αιτητής καταχώρησε την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.

Ο συνήγορος του Αιτητή στα πλαίσια της προσφυγής και της γραπτής αγόρευσης, προώθησε διάφορους λόγους ακύρωσης προς υποστήριξη του αιτήματος για ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, τους οποίους εν τέλει εγκατέλειψε κατά το στάδιο των διευκρινήσεων και διατήρησε μόνο τους λόγους ακύρωσης που αφορούν την μη διεξαγωγή δέουσας έρευνας και επαρκούς αιτιολογίας. Ενόψει των δηλώσεων του ευπαίδευτου συνηγόρου του Αιτητή, όλοι οι λόγοι ακύρωσης ως καταγράφονται στην προσφυγή, πέραν από τους λόγους ακύρωσης που αφορούν τη μη δέουσα έρευνα και επαρκούς αιτιολογίας εκ μέρους των Καθ΄ων η αίτηση, αποσύρονται και απορρίπτονται.

Οι καθ' ων η αίτηση αντιτάσσουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι καθ' όλα νόμιμη, λήφθηκε κατόπιν δέουσας έρευνας και σωστής ενάσκησης των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους καθ΄ ων η αίτηση, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη και απορρίπτουν τους προωθούμενους ισχυρισμούς ως νόμω και ουσία αβάσιμους.

Επομένως, θα προχωρήσω να εξετάσω τους λόγους ακύρωσης που διατήρησε o συνήγορος του Αιτητή και αποτελούν τον βασικό άξονα της επιχειρηματολογίας του Αιτητή, τους ισχυρισμούς περί μη διενέργειας της δέουσας έρευνας εκ μέρους των καθ' ων η αίτηση καθώς και της μη επαρκούς αιτιολογίας, που λόγω της συνάφειας τους και της άρρηκτης διασύνδεσης τους θα εξεταστούν ως σύνολο και συνδυαστικά στα πλαίσια εξέτασης της παρούσας υπόθεσης.

Κατά πάγια νομολογία, η επάρκεια της έρευνας, η έκταση και ο τρόπος διεξαγωγής της, ποικίλει ανάλογα με τα υπό διερεύνηση γεγονότα. Προκαθορισμένος τρόπος δεν υπάρχει. Με την προϋπόθεση ότι η έρευνα είναι επαρκής, το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στον τρόπο που η διοίκηση επέλεξε να διερευνήσει το θέμα, ούτε και υποκαθιστά τα υπ' αυτής διαπιστωθέντα πρωτογενή ευρήματα (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών κ.ά. (1999) 3 Α.Α.Δ. 447 και Ράφτης ν. Δημοκρατίας κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 και Κώστας Γρηγορίου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 1002/2009, ημερ. 27.10.2011).

Στη βάση της πιο πάνω υποχρέωσης του αρμόδιου οργάνου για δέουσα έρευνα θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν οι ισχυρισμοί του Αιτητή σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός του, για να διαφανεί εάν όντως το αρμόδιο όργανο προέβη στη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα.

Κατά την υποβολή αιτήματος διεθνούς προστασίας, ο Αιτητής δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω της πίεσης που δεχόταν για να μυηθεί στην δημοφιλή παραδοσιακή κοινότητα Poro (Poro traditional society) που, ως αναφέρει, αποτελεί υποχρέωση για κάθε αρσενικό παιδί. Ως περαιτέρω καταγράφει 3 φίλοι του, οι οποίοι εξαναγκάστηκαν σε μύηση δεν επέστρεψαν πίσω, καθότι η διαδικασία της μύησης είναι ιδιαίτερα δύσκολη και όλοι πεθαίνουν. Μόλις έλαβε το μήνυμα διέφυγε σε άλλη πόλη, ωστόσο, εξακολουθούσαν να τον ψάχνουν, και απέστειλαν μήνυμα στην οικογένεια του ότι θα τον σκοτώσουν αν τον εντοπίσουν (ερυθρό 3 Δ.Φ.).

Στο πλαίσιο της προσωπικής του συνέντευξης δήλωσε ότι γεννήθηκε και διέμενε για 20 χρόνια στην περιοχή Waterloo. Στη συνέχεια μετακόμισε στην πρωτεύουσα Freetown όπου και διέμενε για 9 χρόνια, ενώ ως τελευταίος τόπος διαμονής του προσδιορίζεται η πόλη Makeni όπου διέμενε για 3 χρόνια με τη θεία του (ερυθρό 22 Δ.Φ.). Όσον αφορά το μορφωτικό του επίπεδο, ο Αιτητής είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ερυθρό 24 Δ.Φ.). Ως προς το οικογενειακό του υπόβαθρο ο Αιτητής ανέφερε ότι έχει 1 αδερφή (ερυθρό 23 Δ.Φ.), διευκρινίζοντας ότι τόσο οι γονείς του, όσο και η αδερφή του εξακολουθούν να διαμένουν στη Σιέρρα Λεόνε και διατηρούν επικοινωνία (ερυθρό 23 Δ.Φ.).

Ως προς τους λόγους που τον ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής πρόβαλε τη δίωξη του από την κοινότητα Poro λόγω της άρνησης του να ενταχθεί σε αυτή. Ως υποστηρίζει κάθε έφηβος από την κοινότητα υποχρεώνεται να ενταχθεί στην Poro και τα άτομα του χωριού ήθελαν να τον εντάξουν με τη βία. Ως περαιτέρω ανέφερε, 3 φίλοι του που μυήθηκαν στη συγκεκριμένη κοινότητα δεν επέστρεψαν ποτέ πίσω. Εγκατέλειψε το χωριό του, ενώ μέλη της κοινότητας τον αναζητούσαν, καταφεύγοντας σε άλλη πόλη για να μην τον εντοπίσουν. Έστειλαν μήνυμα στους συγγενείς του ότι αν τον βρουν θα τον σκοτώσουν, για αυτό αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα του  (ερυθρό 21 Δ.Φ.).

Κληθείς να δώσει πληροφορίες για την κοινότητα Poro, ο Αιτητής ανέφερε ότι είναι μυστική, για άντρες οι οποίοι πραγματοποιούν ιεροτελεστίες (ερυθρό 20 Δ.Φ.).

Σε ερωτήσεις αναφορικά με τις απειλές που δέχθηκε, ο Αιτητής υποστήριξε ότι δέχθηκε απειλές 10 φορές (ερυθρό 20 Δ.Φ.), από τον αρχηγό του χωριού (ερυθρό 20 Δ.Φ.), όπου του λέχθηκε ότι πρέπει να ενταχθεί στην κοινότητα (ερυθρό Δ.Φ.).

Ερωτηθείς αν ο πατέρας του ήταν μέλος της εν λόγω κοινότητας, ο Αιτητής απάντησε θετικά (ερυθρό 20 Δ.Φ.). Κληθείς να δώσει περισσότερες πληροφορίες για τη συμμετοχή του πατέρα του, ο Αιτητής ανέφερε ότι ήταν για περίπου 40 χρόνια μέλος, αλλά εκείνη την εποχή δεν ήταν υποχρεωτική η συμμετοχή ενώ επί της παρούσης είναι (ερυθρό 20  Δ.Φ.). Σε ερώτηση αν ο πατέρας του έχει μιλήσει για την συγκεκριμένη κοινότητα, ο Αιτητής απάντησε αρνητικά προβάλλοντας ότι δεν ήθελε να ξέρει (ερυθρό 20  Δ.Φ.).

Ερωτηθείς τι είδους ιεροτελεστίες κάνουν, ο Αιτητής απάντησε μαύρη μαγεία, υποστηρίζοντας ότι αν ήταν στη Σιέρρα Λεόνε σε οποιοδήποτε μέρος της χώρας θα τον εντόπιζαν είτε μέσω μαύρης μαγείας είτε με φυσική παρουσία (ερυθρό 19 Δ.Φ.).

Σε ερώτηση αν έχει δεχθεί οποιασδήποτε μορφής βία από τα μέλη της συγκεκριμένης κοινότητας, ο Αιτητής απάντησε αρνητικά επειδή τους έλεγε ως ισχυρίστηκε να του δώσουν χρόνο, ενώ σε ερώτηση αν έχει δεχθεί απειλές η οικογένεια του, απάντησε ότι έλαβαν μήνυμα ότι αν τον βρουν θα τον σκοτώσουν (ερυθρό 19  Δ.Φ.).

Ερωτηθείς για το λόγο που δεν αναζήτησε τη συνδρομή της αστυνομίας, ο Αιτητής απάντησε ότι αν πας στην αστυνομία θα σου πουν ότι έχουν δίκιο (ερυθρό 19  Δ.Φ.).

Η αρμόδια λειτουργός αξιολογώντας τις δηλώσεις του αιτητή, κατά το στάδιο της συνέντευξης του, σχημάτισε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος αναφορικά με την υπηκοότητα, την περιοχή καταγωγής και τον τελευταίο τόπο διαμονής του, και ο δεύτερος αναφορικά με τον ισχυριζόμενο φόβο δίωξης του από την μυστική κοινότητα Poro λόγω της άρνησης του να μυηθεί σε αυτή.  

Ειδικότερα, στον πρώτο κρίθηκε ότι στοιχειοθετήθηκε τόσο η εσωτερική όσο και η εξωτερική αξιοπιστία του.

Σε ό,τι αφορά τον δεύτερο ισχυρισμό, η αρμόδια λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς και ικανοποιητικές πληροφορίες αναφορικά με τη δίωξη του από την μυστική κοινότητα Poro. Οι ισχυρισμοί του δεν διακρίνονταν από λογική συνέπεια, λεπτομέρεια και ακρίβεια. Ειδικότερα, κληθείς να δώσει πληροφορίες αναφορικά με την κοινότητα Poro, ο Αιτητής ανέφερε ότι βρίσκονται σε μυστικό μέρος, είναι μόνο για άντρες και πραγματοποιούν ιεροτελεστίες. Οι απειλές που δέχθηκε, περί τις 10 φορές, περιορίζονταν στο ότι πρέπει να μυηθεί στην κοινότητα, ενώ το μήνυμα που έλαβε η οικογένεια του ανέφερε ότι αν τον βρουν θα τον σκοτώσουν. Σημειώνεται ότι κατά την παραμονή του στη χώρα καταγωγής του, δεν συνέβη οτιδήποτε στον Αιτητή, με τον ίδιο να εξηγεί ότι δεν του συνέβη κάτι γιατί άλλαζε τόπο διαμονής. Σε ό,τι αφορά την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, η λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες που αφορούν την κοινότητα Poro, τους στόχους της καθώς και στοιχεία που αφορούν τη μύηση έφηβων και νεαρών αντρών. Ως καταλήγει η αρμόδια λειτουργός, τα όσα ανέφερε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του ο Αιτητής, δεν συνάδουν με τις πληροφορίες που συνέλεξε από διεθνείς πηγές. Ως εκ τούτου, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός λόγω μη τεκμηρίωσης της εσωτερικής και εξωτερικής αξιοπιστίας.    

Ακολούθως, η αρμόδια λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση κινδύνου στη βάση του μοναδικού αποδεκτού ουσιώδους ισχυρισμού. Στα πλαίσια της εν λόγω αξιολόγησης, η λειτουργός, αφού έλαβε υπόψη όλα τα συναφή στοιχεία που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματος του και μετά από εξατομικευμένη εξέταση του αιτήματος κατέληξε ότι δεν τεκμηριώνεται η ύπαρξη παρελθούσας δίωξης, αλλά ούτε επίσης μελλοντικός κίνδυνος δίωξης ή έκθεσης σε σοβαρή βλάβη του Αιτητή σε περίπτωση επιστροφής του στη Σιέρρα Λεόνε.

Ενόψει των πιο πάνω ευρημάτων, η αρμόδια λειτουργός, αξιολογώντας περαιτέρω τον κίνδυνο που διατρέχει ο Αιτητής στη χώρα καταγωγής του και λαμβάνοντας υπόψη το προφίλ του Αιτητή, έκρινε ότι δεν δικαιούται προσφυγικό καθεστώς, αφού στο πρόσωπο του δεν συντρέχουν εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης για ένα από τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 3 και 3Δ του Περί Προσφύγων Νόμου ήτοι την εθνικότητα την φυλή, τη θρησκεία, την ιδιότητα μέλους σε μια συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα ή την πολιτική γνώμη όπως περιγράφεται στο άρθρο 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 και το άρθρο 10 της οδηγίας 2011/95/ΕΕ. Περαιτέρω, θεώρησε ότι δεν δικαιολογείται αναγνώριση συμπληρωματικής προστασίας στο πρόσωπο του Αιτητή, καθότι ο κίνδυνος που μπορεί να αντιμετωπίσει ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του δεν συνιστά πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή βασανιστηρίων ή απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης δυνάμει του άρθρου 19(2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου. Επιπρόσθετα, η αρμόδια αρχή,  έκρινε ότι ούτε και οι προϋποθέσεις για χορήγηση συμπληρωματικής προστασίας συντρέχουν δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

Ενόψει των πιο πάνω αναφερθέντων, κρίνω ότι ουδεμία περαιτέρω έρευνα χρειαζόταν για την εξέταση της αίτησης του Αιτητή.

 

Όσον αφορά τον ισχυρισμό περί μη επαρκούς αιτιολογίας της προσβαλλόμενης απόφασης, κρίνω σκόπιμο να αναφέρω ότι δεν διαπιστώνω παραβίαση του αρ.26 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(I)/1999). Εν αντιθέσει, στην βάση των σχετικών με τις προϋποθέσεις χορήγησης καθεστώτος  διεθνούς προστασίας διατάξεων, παρατηρώ ότι στην σχετική Έκθεση του αρμόδιου λειτουργού όσο και στην απόφαση των καθ' ων η αίτηση αναφέρονται επαρκώς οι λόγοι, νομικοί και πραγματικοί, για τους οποίους απορρίφθηκε η επίδικη αίτηση ασύλου. Ενόψει των πιο πάνω αναφερθέντων, ο εν λόγω ισχυρισμός απορρίπτεται ως αβάσιμος.

Ενόψει των πιο πάνω αναφερθέντων, θα προχωρήσω να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης στη βάση του άρθρου 11 (3) (α) του Περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν. 73 (Ι)/2018) και ενόψει τούτου να κρίνω αν ορθά το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημα του αιτητή.

Λαμβάνοντας υπόψιν τις δηλώσεις του Αιτητή, ως αυτές προβλήθηκαν καθ’ όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός του και οι οποίες παρατέθηκαν λεπτομερώς ανωτέρω, παρατηρώ εκ προοιμίου ότι αυτός δεν ήταν σε θέση να στοιχειοθετήσει την αξιοπιστία των δηλώσεων του γύρω από την ισχυριζόμενη δίωξη του, και τις απειλές που φέρεται να δέχτηκε από την κοινότητα Poro, λόγω της άρνησης του να ενταχθεί σε αυτή. Η ανεπάρκεια πληροφοριών, οι μη ικανοποιητικές και ιδιαίτερα συνοπτικές δηλώσεις του, σε συνδυασμό με το αόριστο και ασαφές περιεχόμενο των αναφορών του ενδυναμώνουν το εν λόγω συμπέρασμα.

Ορθώς λοιπόν θεωρώ κρίθηκε από τους Kαθ' ων η αίτηση ότι, τα όσα προβλήθηκαν στη συνέντευξη του Αιτητή, ως ανωτέρω καταγράφονται, έθεταν εύλογα εν αμφιβόλω την αξιοπιστία των λεγομένων του αναφορικά με τα όσα ισχυρίστηκε, καθότι δεν ήταν σε θέση να παρέχει ικανοποιητικές πληροφορίες σχετικά με τον ισχυριζόμενο φόβο δίωξης του ενώ οι απαντήσεις του στερούνταν εύλογα αναμενόμενων λεπτομερειών και περιείχαν αρκετές ελλείψεις και ασυνέπειες όσον αφορά τον κίνδυνο που ισχυρίστηκε ότι διατρέχει.

Πιο συγκεκριμένα, ο Αιτητής προέβαλε ότι απειλήθηκε περί τις 10 φορές για να ενταχθεί στην κοινότητα Poro, ενώ ως υποστηρίζει η οικογένεια του έλαβε μήνυμα ότι αν τον βρουν θα τον σκοτώσουν. Οι συγκεκριμένες δηλώσεις στερούνται πληροφοριών, λεπτομερειών και περιγραφικότητας. Η απλή αναφορά σε αναγκαστική μύηση ή σε λεκτικές απειλές. Η έλλειψη του προσωπικού στοιχείου και βιώματος, σε συνδυασμό με τη μη ευλογοφανή δήλωση ότι τους 3 φίλους του τους ‘έφαγε ο διάβολος’ (“the devil eats them”, ερυθρά 20 και 18 του Δ.Φ.), και τη μη αναζήτηση συνδρομής από τις αρμόδιες αρχές της χώρας πλήττουν καίρια την αξιοπιστία του Αιτητή. Οι απαντήσεις του ήταν ιδιαίτερα λακωνικές, στερούνταν εμφανώς εύλογα αναμενόμενων λεπτομερειών και πληροφοριών όσον αφορά τις απειλές και τον κίνδυνο που ισχυρίστηκε ο Αιτητής ότι διατρέχει. Συνεπώς, ο εν λόγω ισχυρισμός κρίνεται ως γενικός, με απουσία προσωπικού στοιχείου και δεν δύναται να κριθεί ευλογοφανής.   

Σε σχέση με την εξωτερική αξιοπιστία των δηλώσεών του Αιτητή, το Δικαστήριο προέβη σε ανεξάρτητη έρευνα αναφορικά με την κοινότητα Poro, την μύηση, τη δυνατότητα άρνησης, αλλά και την κρατική προστασία, από την οποία προκύπτουν τα ακόλουθα:

Οι μυστικές κοινότητες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της κουλτούρας της Σιέρρα Λεόνε, με πρωταρχικό σκοπό τη ρύθμιση της σεξουαλικής ταυτότητας και της κοινωνικής συμπεριφοράς, παράλληλα με τη διαμεσολάβηση της σχέσης με τον πνευματικό κόσμο.[1] Η κοινότητα Poro είναι ένας μακροχρόνιος πολιτισμικός θεσμός στη Σιέρα Λεόνε και η συμμετοχή περιορίζεται αποκλειστικά στους άντρες.[2] Σύμφωνα με την ίδια πηγή, κάθε τοπική ομάδα της κοινότητας Poro έχει μια ιερή θέση στο δάσος/θαμνώδη περιοχή (bush) όπου πραγματοποιούνται τελετουργίες μύησης. Η μύηση συνήθως πραγματοποιείται κατά την εφηβεία και σηματοδοτεί όχι μόνο την είσοδο στην ίδια την κοινωνία, αλλά και μια ιεροτελεστία της μετάβασης στην ενηλικίωση. Η δοκιμασία της μύησης είναι δύσκολη, και σε κάποιες περιπτώσεις καταλήγει σε θάνατο. Η Poro χρησιμοποιεί σύμβολα μαγείας για να εκφοβίσει τα μέλη της κοινότητας, ενώ προβαίνει σε απαγωγές ατόμων με απώτερο σκοπό την αναγκαστική μύηση.[3]

Πληροφορίες αναφορικά με την κρατική προστασία σε περιπτώσεις αναγκαστικής μύησης από την κοινότητα Poro είναι ανύπαρκτες. Ωστόσο, σύμφωνα με έκθεση (2024) του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ «υπάρχουν νόμοι για την προστασία των φυλετικών ή εθνοτικών μειονοτήτων από τη βία ή τις διακρίσεις, ενώ παράλληλα κάποιοι νόμοι θεσμοθέτησαν ορισμένες μορφές διακρίσεων με βάση τη φυλή και την εθνικότητα».[4] Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την ίδια έκθεση, οι αρχές κατέβαλαν κάποιες προσπάθειες για να επιβάλουν αυτούς τους νόμους.[5]

Συναφώς, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι σύμφωνα με τις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, ο θεσμός των μυστικών κοινοτήτων είναι καλά εδραιωμένος στην κουλτούρα της Σιέρρα Λεόνε, και ειδικότερα η μύηση στην μυστική κοινότητα Poro επιβεβαιώνεται από τις πιο πάνω πληροφορίες∙ εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη την έλλειψη εσωτερικής αξιοπιστίας στις δηλώσεις του Αιτητή, κρίνω ότι ορθώς ο ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός ως αξιόπιστος. Παρά το ότι η αναγκαστική μύηση έφηβων αντρών στην κοινότητα Poro, σύμφωνα με τις ανωτέρω πληροφορίες, είναι υπαρκτό φαινόμενο στη χώρα, ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει προσωπικό κίνδυνο και δίωξη λόγω της άρνησης του να μυηθεί. Οι δηλώσεις του δεν ανέδειξαν προσωπικό βίωμα, καθώς στερούντο ευλογοφάνειας, περιγραφικότητας και επάρκειας πληροφοριών.

Υπό το φως των πραγματικών περιστατικών της υπό κρίση υπόθεσης που έγιναν αποδεκτά, κρίνεται ότι ορθώς οι Καθ' ων η αίτηση διαπίστωσαν, σύμφωνα και με τα πιο πάνω, ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση του Αιτητή ως πρόσφυγα, καθώς όπως προκύπτει από το πιο πάνω ιστορικό, ο Αιτητής δεν τεκμηρίωσε κανένα απολύτως ισχυρισμό ο οποίος να στοιχειοθετεί βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης, που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης του καθεστώτος του πρόσφυγα στο πρόσωπό του, έτσι όπως η έννοια του πρόσφυγα ερμηνεύεται στην Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και από τον Περί Προσφύγων Νόμο, καθότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας, ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων σύμφωνα με το άρθρο 3 του Περί Προσφύγων Νόμου.

Συνακόλουθα ο Αιτητής δεν επικαλέστηκε κανέναν ουσιώδη λόγο που να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη υπό τη μορφή θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή βασανιστηρίων, εξευτελιστικής ή απάνθρωπης μεταχείρισης ή τιμωρίας, για να του δοθεί συμπληρωματική προστασία σύμφωνα με το άρθρο 19 (2) (α), (β) του Περί Προσφύγων Νόμου.

Περαιτέρω, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, ο Αιτητής, σε περίπτωση επιστροφής  στη χώρα καταγωγής του θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπουν, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης για τη Σιέρρα Λεόνε, προς εξέταση της κατάστασης ασφαλείας που επικρατεί στην πόλη Makeni, η οποία έχει γίνει δεκτό ότι αποτελεί τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του.

Εκ της διεξαχθείσας έρευνας προέκυψαν τα ακόλουθα:

Σύμφωνα με το διαδραστικό χάρτη της διαδικτυακής πύλης  Rule of Law in Armed Conflict (RULAC), πρωτοβουλία της Ακαδημίας της Γενεύης για το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η Σιέρα Λεόνε δεν βρίσκεται υπό ένοπλη σύρραξη.[6]

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την ιστοσελίδα  Crisis24,  η Σιέρρα Λεόνε έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο  στο κομμάτι της σταθερότητας μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου το 2002 και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η χώρα θα μπορούσε να ολισθήσει εκ νέου  σε ένοπλη σύγκρουση. Ως περαιτέρω, αναφέρεται  δεν υπάρχουν γνωστές τρομοκρατικές ομάδες που να δραστηριοποιούνται ή που να εκτιμάται ότι αποτελούν απειλή για ξένα συμφέροντα στη χώρα. Ωστόσο, η εγκληματική δραστηριότητα είναι ευρέως διαδεδομένη, με κύρια απειλή τόσο για τους ξένους ταξιδιώτες, όσο και για τους ομογενείς, το μη βίαιο, ευκαιριακό έγκλημα. Ταυτόχρονα, συχνές είναι και οι κοινωνικές αναταραχές κατά τις οποίες οι δυνάμεις ασφαλείας τείνουν να απαντούν με τρόπο που συνήθως προκαλεί κλιμάκωση της κατάστασης.[7]

Περαιτέρω, σύμφωνα με τα στοιχεία του Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED) κατά την χρονική περίοδο 06/04/2024 – 04/04/2025 καταγράφηκαν στη χώρα συνολικά 15 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 6 ανθρώπινες απώλειες.[8] Επίσης, στην Βόρεια περιφέρεια/ γεωγραφική ζώνη (Northern Province) στην οποία υπάγεται η πόλη Makeni, η οποία προσδιορίστηκε ως περιοχή τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, καταγράφηκαν σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα 3 περιστατικά, τα οποία κατηγοριοποιήθηκαν ως ταραχές (riots) και δεν είχαν ως αποτέλεσμα ανθρώπινες απώλειες. Σημειώνεται ότι στην πόλη Makeni δεν προέκυψαν πληροφορίες για οποιαδήποτε καταγεγραμμένα περιστατικά ασφαλείας την συγκεκριμένη χρονική περίοδο.[9]

Κατά συνέπεια, η πόλη Makeni, τόπος τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, δεν φαίνεται να πλήττεται από συγκρούσεις και περιστατικά βίας οι οποίες πληρούν το όριο του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ως αυτό ερμηνεύθηκε νομολογιακά στις αποφάσεις C-465/07 - Elgafaji και C‑285/12 - Diakité του ΔΕΕ[10]. Πέραν τούτου, λαμβάνοντας υπόψιν και το προσωπικό προφίλ του Αιτητή, διαπιστώνω ότι απουσιάζουν ιδιαίτερες επιβαρυντικές περιστάσεις, δεδομένου ότι ο Aιτητής συνιστά ενήλικα, υγιή, αρτιμελή άνδρα, με ικανοποιητικό μορφωτικό επίπεδο. Συμπερασματικά, δεν κρίνω ότι ανακύπτουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του και συγκεκριμένα στην πόλη Makeni.

Όπως προκύπτει από το πιο πάνω ιστορικό και τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά που έγιναν αποδεκτά, κρίνεται ότι η περίπτωση του Αιτητή δεν εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης του καθεστώτος του πρόσφυγα ως ορίζονται στα άρθρα 3-3Δ του Περί Προσφύγων Νόμου, εφόσον ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για κάποιο από τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 3(1) του πιο πάνω Νόμου. Συνακόλουθα, ο Αιτητής  δεν επικαλέστηκε κανένα ουσιώδη λόγο που να πιστεύεται, και ούτε προκύπτει (ως αναλύθηκε ανωτέρω), ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, ώστε να του δοθεί συμπληρωματική προστασία. Επομένως, κρίνω ότι ορθώς κρίθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου ότι δεν μπορούσε να του παρασχεθεί ούτε προσφυγικό καθεστώς αλλά ούτε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

Με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου τα οποία περιορίζονται στο περιεχόμενο του σχετικού διοικητικού φακέλου, αφού ουδεμία περαιτέρω μαρτυρία προσκομίστηκε στα πλαίσια της παρούσας προς υποστήριξη της αιτήσεως και αφού εξέτασα, τόσο τη νομιμότητα, όσο και την ουσία της υπό αναφορά υπόθεσης, καταλήγω ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και εύλογα η Υπηρεσία Ασύλου απέρριψε την αίτηση του αιτητή.

Η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με €1000 έξοδα υπέρ των καθ' ων η αίτηση και εναντίον του αιτητή.

 

                                                                                 Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

 

 



[1] CORI, Fear of forced initiation into the Poro Secret Society in Freetown (2009), σελ.2, https://webarchive.archive.unhcr.org/20230521055729/https://www.refworld.org/docid/49db6ccb2.html [Ημερομηνία Πρόσβασης: 29/04/2025]

[2] Ibid, σελ. 1

[3] Ibid, σελ. 5

[4] US Department of State (USDOS), 2023 Country Report on Human Rights Practices: Sierra Leone, 23 April 2024, https://www.state.gov/reports/2023-country-reports-on-human-rights-practices/sierra-leone/ [Ημερομηνία Πρόσβασης: 29/04/2025]

[5] Ibid

[6] RULAC, Geneva Academy, https://www.rulac.org/browse/map [Ημερομηνία Πρόσβασης: 29/04/2025]

[7] Crisis24,  'Sierra Leone Country Report / Security, Τελευταία Ενημέρωση: 13.05.2022,  https://crisis24.garda.com/insights-intelligence/intelligence/country-reports/sierra-leone [Ημερομηνία Πρόσβασης: 29/04/2025]

[8]ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/  (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 06/04/2024 – 04/04/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Sierra Leone) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 10/04/2025]

[9]ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/  (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 06/04/2024 – 04/04/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Sierra Leone, ADMIN: Northern) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 10/04/2025]

[10] Βλ.  Απόφαση ΔΕΕ C-285/12 Aboubacar Diakité ν. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides ημερ.30/01/2014 (βλ. σκέψη 31), όπως επίσης απόφαση ΔΕΕ C-465/07 Meki Elgafaji, Noor Elgafali v Staatssecretaris van Justitie ημερ. 17/2/2009 (βλ. σκέψη 39, 43).


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο