ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Υπόθεση Αρ. 513/2020
30 Μαΐου, 2025
[ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.]
ΑΝΑΦOΡΙΚΑ ΜΕ ΤA ΑΡΘΡA 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Χρ. Χρ.,
Αιτητής
ν.
Κυπριακή Δημοκρατία δια Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων
Καθ' ων η Αίτηση
_______________________________________________________________
Ο Αιτητής εμφανίζεται αυτοπροσώπος.
Παντελής Κωνσταντίνου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, δικηγόρο για τους Καθ' ων η Αίτηση.
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.: Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής ζητά από το Δικαστήριο την «ακύρωση της απόφασης 10 Απριλίου και αυτή της 23ης Μαρτίου 2020 με την οποία απορρίφθηκε η ιεραρχική προσφυγή του αιτητή κατά της απόφασης της Αν. Διευθύντρια Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων ημερομηνίας 2.01.2020 να απορρίψει την αίτηση του για επίδομα ανεργίας».
Ως προκύπτει από τα έγγραφα του διοικητικού φακέλου ο οποίος έχει κατατεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου, τα σχετικά με την παρούσα υπόθεση γεγονότα είναι τα ακόλουθα.
Ο Αιτητής, με επιστολή του ημερομηνίας 23.01.2020, υπέβαλε Ιεραρχική Προσφυγή κατά της απόφασης της Αν. Διευθύντριας των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων ημερομηνίας ημερ. 2.01.2020, με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση του για επίδομα ανεργίας ημερομηνίας 4.11.2019, με την αιτιολογία ότι δεν έχει εργαστεί για 26 εβδομάδες, από τις 5.05.2019 που έχει εξαντλήσει το δικαίωμα του για επίδομα ανεργίας.
Στην Ιεραρχική Προσφυγή που απέστειλε αναλύει τις περιόδους που εργάστηκε και παραδέχεται ότι όντως εργάστηκε για λιγότερες από 26 εβδομάδες. Ωστόσο, υποδεικνύει ότι για την περίοδο 21.6.2019 – 30.6.2019 που δεν είχε εργοδότηση έλαβε άδεια από το Κεντρικό Ταμείο Αδειών. Στην επιστολή του Αιτητής αναφέρει ότι για την χρονική περίοδο των 6 μηνών από 8.05.2019 μέχρι την 7.11.2019 έχει εργαστεί συνολικά 174 μέρες (24+20+31+31+30+31+7) που ισούνται με 25 εβδομάδες. Πέραν τούτου, αναφέρει ότι είχε λάβει 10ήμερη άδεια μετά απολαβών, στο διάστημα μεταξύ 21.06.2019 και 30.06.2019 για την οποία είχαν προκαταβληθεί από τον εργοδότη του, εστιατόριο στη Πάφο, τα αντίστοιχα ένσημα του 11%. Προβάλλεται δε ο ισχυρισμός ότι, σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία η εν λόγω περίοδος δεν θα έπρεπε να θεωρείται περίοδος ανεργίας, καθότι δεν είχε τη δυνατότητα να ξεκινήσει οποιαδήποτε άλλη εργασία υπό άλλον εργοδότη αλλά ως 10ήμερη άδεια μετ' απολαβών. Ισχυρίζεται περεταίρω ότι, σε συνομιλία με αρμόδιους του Ε.Γ.Κ.Α. Πάφου του δόθηκε η προφορική διαβεβαίωση ότι θα θεωρηθεί εν ενεργεία εργαζόμενος και ότι η 10ήμερη αυτή αποχή του από την εργασία του δεν θα είχε καμιά επίπτωση είτε στην υπηρεσία του, είτε στο δικαίωμα του για πιθανή καταβολή του ανεργιακού επιδόματος. Σημειώνει τέλος ότι, για την συγκεκριμένη περίοδο δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί άνεργος αν υπέγραφε στο Μητρώο Ανέργων των Καθ' ων η Αίτηση και για τον λόγο αυτό υποστηρίζει ότι θα πρέπει να θεωρηθεί ότι για την περίοδο εκείνη ήταν εργαζόμενος και πως αυτό θα πρέπει να του εξασφαλίσει τις 26 εβδομάδες απασχόλησης που απαιτούνται για την ανάκτηση επιδόματος ανεργίας.
Η Προσφυγή του Αιτητή εξετάστηκε από την Υπουργό Εργασίας Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 83(1) του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου, και αφού λήφθηκαν υπόψη τα επιχειρήματα που είχε καταθέσει στην επιστολή του, αποφασίστηκε η απόρριψή της, εφόσον κρίθηκε ότι, με βάση τα στοιχεία του ασφαλιστικού του φακέλου, ορθά οι Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων απέρριψαν την αίτησή του ημερομηνίας 04/11/2019, καθότι όπως διαφάνηκε, δεν είχε απασχοληθεί για περίοδο 26 εβδομάδων από τις 5.5.2019 που είχε εξαντλήσει το δικαίωμά του σε επίδομα ανεργίας, όπως απαιτείται από τις σχετικές πρόνοιες της Νομοθεσίας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, προκειμένου να καταστεί εκ νέου δικαιούχος σε επίδομα ανεργίας.
Ο Αιτητής ενημερώθηκε για την απορριπτική απόφαση της Υπουργού με επιστολή ημερομηνίας 23.03.2020, η οποία κατέληγε ότι «σε περίπτωση που το κρίνετε δικαιολογημένο, μπορείτε να προσβάλετε την απόφαση για απόρριψη της Προσφυγής σας με προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο, εντός 75 ημερών από την ημερομηνία της παρούσας».
Με επιστολή του ημερομηνίας 2.04.2020 ο Αιτητής επανήλθε και μεταξύ άλλων αμφισβήτησε το γεγονός ότι η Ιεραρχική Προσφυγή του εξετάστηκε από την Υπουργό Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σημείο που εγείρει και στη παρούσα Προσφυγή του στο Διοικητικό Δικαστήριο, υποδεικνύοντας αυτό δεν αναφέρεται ρητά στην επιστολή κοινοποίησης της απόφασης της Υπουργού, την οποία υπογράφει ο Λειτουργός του Υπουργείου Σ. Τζ..
Οι Καθ’ ων η αίτηση, με επιστολή ημερομηνίας 10.04.2020 την οποία υπογράφει εκ νέου ο ίδιος Λειτουργός του Υπουργείου, επεξήγησαν στον Αιτητή ότι, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 83(1) του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου του 2010, «όποιος δεν ικανοποιείται από απόφαση του Διευθυντή δύναται μέσα σε 15 ημέρες από την γνωστοποίηση σε αυτόν της απόφασης να την προσβάλει με γραπτή αίτηση του στον Υπουργό» ενώ σύμφωνα με το άρθρο 83(2) «ο Υπουργός εξετάζει την ενώπιον του προσφυγή και αποφασίζει για αυτή και γνωστοποιεί χωρίς καθυστέρηση την απόφασή του στον προσφεύγοντα» και οι γνωστοποιήσεις των αποφάσεων των Υπουργών γίνονται πάντα μέσω των Γενικών Διευθυντών των Υπουργείων.
Στην ίδια επιστολή, αφού σημειώνεται ότι, «3. Η Προσφυγή σας εξετάσθηκε σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 83(1) του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου του 2010, και αφού λήφθηκαν υπόψη τα επιχειρήματα που έχετε καταθέσει στην επιστολή σας, έχει αποφασιστεί η απόρριψή της, εφόσον κρίθηκε ότι, με βάση τα στοιχεία του ασφαλιστικού σας φακέλου, ορθά οι Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων απέρριψαν την αίτησή σας ημερομηνίας 04/11/2019, καθότι όπως διαφάνηκε, δεν είχατε απασχοληθεί για περίοδο 26 εβδομάδων από τις 5/5/2019 που είχατε εξαντλήσει το δικαίωμά σας σε επίδομα ανεργίας, όπως απαιτείται από τις σχετικές πρόνοιες της Νομοθεσίας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, προκειμένου να καταστείτε εκ νέου δικαιούχος σε επίδομα ανεργίας» υπενθυμίζει ότι, με την επιστολή των Καθ’ ων η αίτηση στις 23.03.2020 έχουν επεξηγηθεί πλήρως οι λόγοι για τους οποίους η αίτηση του Αιτητή έτυχε απόρριψης.
Όπως καταγράφεται αναλυτικά (η έμφαση προστίθεται), «5. Περαιτέρω, με την επιστολή μας ημερομηνίας 23/3/2020 σας έχουν επεξηγηθεί πλήρως οι λόγοι για τους οποίους η περίπτωσή σας δεν εμπίπτει σε εκείνες που εγκρίνονται από τις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων μετά από εξάντληση επιδόματος ανεργίας και ποιες είναι ακριβώς οι πρόνοιες της Νομοθεσίας. Για οποιεσδήποτε άλλες απορίες σχετικά με την Νομοθεσία μπορείτε να ενημερωθείτε από την επίσημη ιστοσελίδα των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων.»
Η επιστολή ημερομηνίας 10.04.2020 καταλήγει ως εξής : «6. Σημειώνεται εκ νέου ότι, σε περίπτωση που δεν αποδέχεστε την εν λόγω απόφαση για απόρριψη της Ιεραρχικής Προσφυγής σας, η οποία σας γνωστοποιήθηκε με την επιστολή μας ημερομηνίας 23/03/2020, μπορείτε να την προσβάλετε με προσφυγή σας στο Διοικητικό Δικαστήριο, εντός 75 ημερών από την πιο πάνω ημερομηνία, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Άρθρου 146 του Συντάγματος.»
Με την παρούσα προσφυγή, την οποία καταχώρησε στις 22.06.2020, ο Αιτητής προσβάλει και τις δύο τελευταίες επιστολές των Καθ’ ων η αίτηση, αφού με το αιτητικό της ζητά από το Δικαστήριο: «Α. Ακύρωση της απόφασης 10 Απριλίου και αυτή της 23ης Μαρτίου 2020 με την οποία απορρίφθηκε η ιεραρχική προσφυγή του αιτητή κατά της απόφασης της Αν. Διευθύντρια Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων ημερομηνίας 2.01.2020 να απορρίψει την αίτηση του για επίδομα ανεργίας».
Το Δικαστήριο κατά την συγγραφή της απόφασης διαπίστωσε ότι, υφίσταται ζήτημα εκπρόθεσμης προσβολής της απορριπτικής απόφασης ημερ. 23.3.2020 αλλά και εκτελεστότητας της επιστολής των Καθ’ων η αίτηση ημερ. 10.4.2020, οι οποίες συμπροσβάλλονται, θέματα τα οποία ουδόλως απασχόλησαν τους διαδίκους. Αναφορικά με τα πιο πάνω ζητήματα και προς διαφύλαξη της αρχής της δίκαιης δίκης, το Δικαστήριο αποφάσισε στις 27.5.2025 το επανάνοιγμα της υπόθεσης και κάλεσε με ηλεκτρονικό μήνυμα τους διαδίκους να εμφανιστούν ενώπιον του και να τοποθετηθούν σχετικά στις 29.5.2025, εφόσον το επιθυμούν. Τη συγκεκριμένη ημέρα, ο Αιτητής δεν εμφανίστηκε, ενώ ο δικηγόρος της Δημοκρατίας, εμφανιζόμενος, αρκέστηκε να αναφέρει ότι το ζήτημα όντως είναι όπως το έχει εντοπίσει το Δικαστήριο, το οποίο μπορεί να το εξετάσει και αυτεπαγγέλτως.
Παρόλο που καμία σχετική προδικαστική ένσταση έχει προβληθεί από τον δικηγόρο των Καθ' ων η Αίτηση κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, εντούτοις τα ζητήματα αυτά είναι θεμελιακού χαρακτήρα της διοικητικής δίκης και μπορεί να εγερθούν και να εξεταστούν, μελετώντας τα έγγραφα του διοικητικού φακέλου, αυτεπάγγελτα από το ίδιο το Δικαστήριο (Razis and Another ν. Republic (1982) 3 C.L.R. 45, Georghiou ν. Republic (1982) 3 C.L.R. 828, Yiangou v. The Republic (1987) 3 C.L.R. 27, Hadjigeorghi ν. The Minister of Finance (1987) 3 C.L.R. 280).
Όπως διαπιστώνω, η παρούσα Προσφυγή, ενάντια στην απόφαση ημερ. 23.3.2020, δια της οποίας απορρίφθηκε η ιεραρχική προσφυγή του αιτητή κατά της απόφασης της Αν. Διευθύντρια Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων ημερομηνίας 2.01.2020 με την οποία αυτή αποφάσισε να απορρίψει την αίτηση του για επίδομα ανεργίας, είναι προφανώς εκπρόθεσμη, καθότι δεν καταχωρήθηκε εντός της προθεσμίας των 75 ημερών, που ορίζει το άρθρο 146.3 του Συντάγματος, αλλά στις 22/06/2020 δηλαδή αφού παρήλθαν 92 ημέρες από την αναγραφόμενη ημέρα απόρριψης.
Ζήτημα εκπροθέσμου δεν τίθεται ως προς την προσβολή της επιστολής των Καθ΄ων η αίτηση ημερ. 10.4.2020, αφού μεταξύ της σύνταξης αυτής και της καταχώρησης της προσφυγής δεν έχουν παρέλθει οι 75 ημέρες. Εντούτοις, ανατρέχοντας στο περιεχόμενο της εν λόγω επιστολής, διαπιστώνω εν προκειμένω ότι υφίσταται ζήτημα εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης πράξης, αφού η παρούσα αποτελεί ουσιαστικά πράξη βεβαιωτική, μέσω της οποίας απλά απαντάται το ερώτημα του διοικούμενου ως προς το πρόσωπο που υπογράφει την επιστολή των Καθ΄ων η αίτηση ημερ. 23.3.2020 και επιβεβαιώνεται η προηγούμενη απόφαση της διοίκησης ως περιλαμβάνεται ακριβώς στην απορριπτική επιστολή ημερ. 23.3.2020. Κρίνω συνεπώς από το περιεχόμενο της ότι, η επιστολή των Καθ΄ων η αίτηση ημερ. 10.4.2020, η οποία συμπροσβάλλεται με την επίδικη προσφυγή, δεν συνιστά πράξη εκτελεστού χαρακτήρα, περιέχουσα έννομες συνέπειες.
Το ζήτημα πότε πρόκειται περί βεβαιωτικής πράξης έχει διευκρινιστεί κατ΄επανάληψη από τη νομολογία των Δικαστηρίων μας. Πολύ πρόσφατα, το ζήτημα απασχόλησε το Εφετείο με την απόφαση του στην Έφεση Κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 1/2021, Κ.Δ. μέσω 1. ΥΠ. ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, 2.ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΜΕΤΡΙΑΣ v. LIMA CARNA PROPERTY LIMITED, ημερομηνίας 13.03.2025, ενώ και το νέο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο στην υπόθεση ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ v. ΦΙΛΙΑ ΒΟΝΤΑ, Έφεση κατά απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 91/2018, με την απόφαση του ημερομηνίας 21.02.2024 επανέλαβε τις αρχές της νομολογίας.
Η αναφορά, τέλος, στην κατάληξη της εν λόγω επιστολής ημερ. 10.04.2020, ότι ο Αιτητής μπορεί να την προσβάλει με προσφυγή του στο Διοικητικό Δικαστήριο εντός 75 ημερών από την πιο πάνω ημερομηνία, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Άρθρου 146 του Συντάγματος, εντούτοις με βάση και την πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, παρά το ότι συνιστά τη παραπλανητική συμπεριφορά της διοίκησης, επ ουδενι δύναται να παρακάμψει την ανατρεπτική προθεσμία που ορίζει το Σύνταγμα.
Ολοκληρώνοντας, το Δικαστήριο απορρίπτει την προσφυγή ως απαράδεκτη, αφού η προσβαλλόμενη απόφαση ημερ. 23.3.2020 προσβάλλεται εκπρόθεσμα, ενώ η δεύτερη προσβαλλόμενη απόφαση ημερομηνίας 10.4.2020 αποτελεί βεβαιωτική πράξη της προηγούμενης, η οποία δεν είναι επιτρεπτό να προσβληθεί με προσφυγή.
Δεν επιδικάζονται έξοδα υπέρ των Καθ' ων η αίτηση, δεδομένου τού γεγονότος ότι, οι Καθ΄ων η αίτηση, ενώ ουσιαστικά επιβεβαίωναν προηγούμενη απόφαση τους, ενημέρωναν παραλλήλως τον Αιτητή πως θα μπορούσε, αν επιθυμούσε, να καταχωρίσει προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος. Τούτο, αφού, η Διοίκηση δεν μπορεί, βάσει της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικουμένου στη δράση της, να επωφελείται από δικές της λανθασμένες πράξεις ή παραλείψεις.
Λ. Ν. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο