ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(Υπόθεση Αρ. 67/2021)
3 Ιουνίου, 2025
[ΜΙΧΑΗΛ, Δ/στης Δ.Δ.]
Ε. Κ.
Αιτήτρια,
v.
1. ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
2. ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ ΕΦΟΡΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
Καθ’ ων η Αίτηση.
…………………………
Άννα Πηλείδου (κα), για την αιτήτρια.
Σοφοκλής Καρασαμάνης για Γενικό Εισαγγελέα, για τους καθ’ ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΜΙΧΑΗΛ, Δ.Δ.Δ.: Με την υπό κρίση προσφυγή η αιτήτρια ζητά τις ακόλουθες θεραπείες:
«Α. Δήλωση και/ή απόφαση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση των καθ' ων η αίτηση η οποία γνωστοποιήθηκε στην Αιτήτρια με επιστολή ημερομηνίας 02.11.2020 (Παράρτημα Γ) με την οποία απέρριψαν την ένσταση που υπέβαλε η Αιτήτρια στις 18.3.20 κατά των ειδοποιήσεων επιβολής φορολογίας για τα έτη από 2008 μέχρι 2012 και βεβαίωσαν τις αναθεωρημένες επιβολές φορολογίας για τα έτη 2008 μέχρι 2012 και είναι άκυρη, παράνομη, και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.»
Β. Δήλωση και/ή απόφαση του Δικαστηρίου ότι πράξεις και/ή αποφάσεις των καθ’ ων η αίτηση ήτοι οι αναθεωρημένες επιβολές φορολογίας για τα έτη 2008 μέχρι 2012 ημερομηνίας 02.11.2020 που γνωστοποιήθηκαν στην Αιτήτρια με επιστολή ημερομηνίας 02.11.2020 (Παράρτημα Γ) είναι άκυρες, παράνομες, και στερημένες οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.»
Κατόπιν φορολογικού ελέγχου του πατέρα της αιτήτριας διαπιστώθηκε ότι αυτός δήλωνε στις φορολογικές του δηλώσεις για τα έτη 2008 μέχρι 2012 ενοίκια εισπρακτέα από ακίνητα που είχαν δωρισθεί στην αιτήτρια το 2007. Ο καθ’ ου η αίτηση 2 με επιστολή ημερομηνίας 13.3.2019 κάλεσε την αιτήτρια να παρουσιαστεί στις 2.4.2019 για εξέταση των φορολογικών της υποχρεώσεων. Η αιτήτρια δεν ανταποκρίθηκε και ο καθ’ ου η αίτηση 2 εξέδωσε στις 21.2.2020 αναθεωρημένες φορολογίες για τα έτη 2008 μέχρι 2012 επιβάλλοντας φορολογία για εισπρακτέα ενοίκια. Στις 18.3.2020 η αιτήτρια υπέβαλε ένσταση η οποία, αφού εξετάστηκε, απορρίφθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση.
Οι λόγοι ακύρωσης που προβάλλει η αιτήτρια συνοψίζονται σε αναρμοδιότητα του προσώπου που έλαβε την απόφαση εφόσον ο διορισμός του κρίθηκε ότι παραβιάζει το Σύνταγμα, αναρμόδια υπογραφή της απόφασης χωρίς τη δέουσα εξουσιοδότηση και πλάνη περί τον νόμο.
Σχετικά με τον πρώτο και τρίτο λόγο ακύρωσης, έναυσμα αποτελεί η απόφαση Ποταμίτου κ.α. ν. Δημοκρατία, 541/2016 κ.α., 16.3.2020 με την οποία κρίθηκε ότι ο διορισμός του κ. Τσαγγάρη στη θέση Εφόρου Φορολογίας που έγινε στις 21.12.2016 παραβιάζει τα Άρθρα 122 μέχρι 125 του Συντάγματος η οποία επικυρώθηκε κατ’ έφεση στις Ε.Δ.Δ. 59/2020 κ.α. Δημοκρατία ν. Ποταμίτου κ.α., 7.6.2021. Στις 9.10.2024 το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο στα πλαίσια της Ε.Δ.Δ. 141/2019 Λάμπρου ν. Ε.Δ.Υ. στην οποία αμφισβητείτο η νομιμότητα διαδικασίας προαγωγών στο Τμήμα Φορολογίας λόγω της συμμετοχής του κ. Τσαγγάρη, αποφάσισε ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο ο διορισμός του ήταν νόμιμος με βάση το τεκμήριο νομιμότητας και θεωρείται de facto όργανο.
Εν όψει της πιο πάνω εξέλιξης, κατά τη δικάσιμο των διευκρινίσεων η αιτήτρια απέσυρε τους λόγους ακύρωσης 1 και 3. Σε σχέση με τον μοναδικό λόγο ακύρωσης που απομένει, η αιτήτρια εισηγείται ότι κατά παράβαση του νόμου επιβλήθηκε φορολογία για έτη πέραν των έξι ετών.
Το περιεχόμενο της προσβαλλόμενης απόφασης ημερομηνίας 2.11.2020 είναι το ακόλουθο:
«Σας πληροφορώ ότι ύστερα από εξέταση της υπόθεσης σας αποφάσισα να βεβαιώσω τις φορολογίες σας όπως αρχικά είχαν αναθεωρηθεί στις 21/02/2020. Οι λόγοι για τους οποίους αποφάσισα τη βεβαίωση των φορολογιών αυτών είναι οι ακόλουθοι:
Από το 2007 που ο πατέρας σας, σας έχει μεταβιβάσει το ακίνητο με Αρ. Εγγραφής 12640 τεμ.224 αποτελούμενο από τρία καταστήματα στο ισόγειο και την κατοικία σας στο όροφο δεν έχετε δηλώσει στις Δηλώσεις Φόρου Εισοδήματος οποιοδήποτε εισόδημα από ενοίκια παρά μόνο στη Δήλωση του 2018. Στη συνάντηση που είχαμε με τον εξουσιοδοτημένο να ενεργεί εκ μέρους σας, αδελφό σας Γ. Κ., μας εξήγησε ότι τα ενοίκια εισπράττονταν μέχρι το 2012 από τον πατέρα σας Α. Κ. κατόπιν προφορικής συμφωνίας και χωρίς να έχετε προβεί τα δύο μέρη σε ρήτρα επικαρπίας στο Κτηματολόγιο.
Η μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας ρυθμίζεται σύμφωνα με το άρθρο 40 του περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας Νόμου 224 όπως αυτός τροποποιήθηκε και του άρθρου 5 του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου 9/1965 όπως αυτός τροποποιήθηκε.
Ως εκ τούτου ανεξάρτητα από το ποιος έχει εισπράξει τα ενοίκια στα έτη 2008 μέχρι σήμερα, υπόχρεος στη δήλωση και φορολογία των εσόδων που πηγάζουν από τα καταστήματα σας είσαστε εσείς.
Σύμφωνα με τη Νομολογία με τη μεταβίβαση του ακινήτου από το πατέρα σας σε εσάς και την είσπραξη των ενοικίων από τον πατέρα σας έγινε διάθεση εισοδημάτων και όχι αποξένωση εισοδημάτων (ίδε Δικαστικές Αποφάσεις: Ιερώνυμος Χίνης Υπόθεση αρ.23/91, Αγάθη Κωνσταντίνου 1132/91, Ιωάννης και Έλλη Φιλή 758/95 και 759/95, Μιχαήλ Ττιγγιρίδης 21/2000).
Σας εσωκλείω Ειδοποιήσεις επιβολής φορολογίας για τα έτη 2008-2012 και αν θεωρείτε το εαυτό σας αδικημένο από την πιο πάνω απόφαση μου έχετε το δικαίωμα: [...]»
Το Άρθρο 23 του περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρου Νόμος, Ν. 4/1978 (στο εξής ο «Νόμος»), προνοεί τα πιο κάτω:
«23.-(1) Οσάκις ο Διευθυντής κρίνη ότι πρόσωπον τι εφ' ου επεβλήθη φόρος δυνάμει οιουδήποτε νόμου, περιλαμβανομένου και νόμου Κοινοτικής Συνελεύσεως επιβαλόντος προσωπικήν εισφοράν υπό μορφήν φόρου εισοδήματος, ψηφισθέντος είτε προ είτε κατόπιν της ενάρξεως της ισχύος του παρόντος Νόμου, δεν εφορολογήθη ή εφορολογήθη διά ποσού ελάσσονος εκείνου διά του οποίου ώφειλε να φορολογηθή, ο Διευθυντής δύναται, εντός του φορολογικού έτους ή εντός εξ ετών από της λήξεως αυτού, να επιβάλη εις το πρόσωπον τούτο φορολογίαν τοιούτου ποσού ή τοιούτου επιπροσθέτου ποσού οίον επεβλήθη δυνάμει των διατάξεων του επιβαλόντος τον φόρον νόμου και έδει να είχε βεβαιωθή και εισπραχθή δυνάμει των εν λόγω διατάξεων, αι δε διατάξεις του παρόντος Νομού εφαρμόζονται επί της τοιαύτης βεβαιώσεως και του επί τη βάσει αυτής επιβληθέντος φόρου:
Νοείται ότι κατά την διενέργειαν πάσης τοιαύτης βεβαιώσεως ο Διευθυντής χορηγεί τοιαύτας εκπτώσεις οίας προβλέπει ο επί του οικείου φορολογικού έτους εφαρμοζόμενος νόμος, ο δε βάσει της βεβαιώσεως καταβλητέος φόρος επιβάλλεται συμφώνως προς τους συντελεστάς οι οποίοι προβλέπονται υπό του επί του οικείου φορολογικού έτους εφαρμοζομένου νόμου.
(2) Οσάκις τις είναι ένοχος δόλου ή εσκεμμένης παραλείψεως, το χρονικόν όριον των εξ ετών το οποίον αναφέρεται εν τω εδαφίω (1) αυξάνεται εις δώδεκα έτη.»
Με βάση την πιο πάνω πρόνοια, ο καθ’ ου η αίτηση έχει εξουσία να επιβάλει φορολογία το 2020 για περίοδο μέχρι έξι χρόνια πίσω δηλαδή από το 2014 και μετέπειτα. Για να δύναται να αυξήσει την περίοδο των έξι ετών σε (μέχρι) δώδεκα, θα πρέπει ο φορολογούμενος να είναι «ένοχος δόλου ή εσκεμμένης παραλείψεως». Είναι ορθή η εισήγηση της αιτήτριας ότι στην υπό κρίση υπόθεση απουσιάζει η απαιτούμενη αιτιολογία που θα έδιδε τη νομιμοποιητική βάση στους καθ’ ων η αίτηση να επιβάλουν φορολογία για την περίοδο 2008 μέχρι 2012 όπως και έπραξαν. Το Άρθρο 23(2) του Νόμου θέτει αυστηρή προϋπόθεση την ενοχή σε δόλο ή εσκεμμένη παράλειψη απαιτώντας κατά τον τρόπο αυτό ειδικότερη αιτιολογία από πλευράς της διοίκησης η οποία στην υπό κρίση υπόθεση απουσιάζει τόσο από το κείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης όσο και από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου.
Για τους πιο πάνω λόγους καταλήγω ότι η προσφυγή επιτυγχάνει και η επιβληθείσα φορολογία ακυρώνεται σύμφωνα με το Άρθρο 11(2) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Νόμου, Ν. 131(Ι)/2015.
Επιδικάζονται €2.000 έξοδα πλέον Φ.Π.Α. υπέρ της αιτήτριας και εναντίον των καθ’ ων η αίτηση.
Ε. ΜΙΧΑΗΛ, Δ.Δ.Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο