ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Υπόθεση Αρ. 17/2018
27 Αυγούστου, 2025
[ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Μ. Μ.
Αιτήτρια,
και
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΕΦΟΡΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
Καθ' ων η Αίτηση.
__________________
Ι. Κατσιδήμα (κα) για Στέλιος Αμερικάνος και Σία Δ.Ε.Π.Ε. δικηγόροι της Αιτήτριας.
Σ. Καρασαμάνης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, δικηγόρο των Καθ' ων η αίτηση.
___________________
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.: Με την παρούσα προσφυγή η Αιτήτρια εξαιτείται «Α. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερ. 16/10/2017 όπως επιβάλουν Διοικητικό Πρόστιμο €100 στην Αιτήτρια, (επισυνάπτεται ως Παράρτημα Α') και για την οποία η Αιτήτρια έλαβε γνώση κατά ή περί τις 23/10/2017 είναι άκυρη και στερείται οποιουδήποτε αποτελέσματος».
Ως προκύπτει από τα σχετικά έγγραφα του πρωτότυπου διοικητικού φακέλου του Τμήματος Φορολογίας ο οποίος έχει υποβληθεί στο Δικαστήριο, τα γεγονότα έχουν ως εξής:
Στις 25/08/2015 ο Καθ' ου η Αίτηση Έφορος, με βάση στοιχεία που έλαβε από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (Κατάσταση περιουσίας κατά την 01/01/2015) εξέδωσε και απέστειλε στην αιτήτρια, φορολογία ακίνητης ιδιοκτησίας για το έτος 2015 και η αιτήτρια κατέβαλε τον επιβληθέντα φόρο στις 19/10/2015.
Στις 19/8/2016 ο Καθ' ου η Αίτηση, με βάση στοιχεία που πάλι έλαβε από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (Κατάσταση περιουσίας κατά την 01/01/2016) εξέδωσε και απέστειλε στην αιτήτρια, φορολογία ακίνητης ιδιοκτησίας για το έτος 2016 και η αιτήτρια κατέβαλε τον επιβληθέντα φόρο στις 19/10/2016.
Στις 16/10/2017 ο Καθ' ου η Αίτηση, με βάση στοιχεία που είχε στα χέρια του εξέδωσε και απέστειλε στην αιτήτρια, αναθεωρημένες φορολογίες ακίνητης ιδιοκτησίας για τα φορολογικά έτη 2015 και 2016. Οι φορολογίες αυτές επιβλήθηκαν για να περιλάβουν προσθήκες κτιρίων στο τεμάχιο 626, Φ/Σχ. 30/24W1, στο Δήμο Γερίου, όπου η Αιτήτρια και ο σύζυγος της Φxxxxxxx Μxxx Κxxxxxxx αγόρασαν από την εταιρεία Ρ. Τ. IKOTECHNIKI DEVELOPMENTS, 1 διαμέρισμα και 2 καταστήματα σε κοινόκτητη οικοδομή.
Την ίδια μέρα (16/10/2017) ο Καθ 'ου η Αίτηση επέβαλε διοικητικό πρόστιμο στην αιτήτρια ύψους €100 για το λόγο ότι η αιτήτρια για το φορολογικό έτος 2015 δεν υπέβαλε έγκαιρα δήλωση της ακίνητης ιδιοκτησίας της στο καθορισμένο Έντυπο Τ.Φ. 303. Σύμφωνα με το άρθρο 21Α του περί Φορολογίας Ακίνητης Ιδιοκτησίας Νόμου 24/80 όπως αυτός τροποποιήθηκε, η αιτήτρια όφειλε ανεξαρτήτως της προφορικής αναφοράς που ισχυρίζεται στην προσφυγή της, να υποβάλει δήλωση στο τμήμα Ακίνητης Ιδιοκτησίας και Κεφαλαιουχικών Κερδών σύμφωνα με το άρθρο 7 (1) του ίδιου Νόμου. Συγκεκριμένα η αιτήτρια είχε υποχρέωση να υποβάλει τη δήλωση της ακίνητης περιουσίας μέχρι τις 30/9/2015. Ανεξάρτητα των πιο πάνω, η αιτήτρια μέχρι και το στάδιο καταχώρησης των γεγονότων της Ένστασης δεν υπέβαλε τέτοια δήλωση. Ως εκ τούτου όταν επιβλήθηκε η φορολογία ακίνητης ιδιοκτησίας, ενεργοποιήθηκε το άρθρο 21Α και ταυτόχρονα επιβλήθηκε πρόστιμο €100 (εκατό ευρώ) όπως προνοείται στο συγκεκριμένο άρθρο.
Στις 30/11/2017 η αιτήτρια υπέβαλε ένσταση κατά των αναθεωρημένων φορολογιών Ακίνητης Ιδιοκτησίας για τα έτη 2015 και 2016 που της επιβλήθηκαν, όπου δεν αναφέρθηκε οτιδήποτε αναφορικά με την επιβολή του διοικητικού προστίμου.
Στις 25/01/2018 αποστάληκε επιστολή στην αιτήτρια με την οποία πληροφορείτο ότι η ένσταση της κατά των αναθεωρημένων φορολογιών Ακίνητη Ιδιοκτησίας για τα έτη 2015 και 2016 δεν έγινε δεκτή, για τον λόγο ότι δεν τηρούνταν συγκεκριμένες πρόνοιες του άρθρου 20(1) των περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμων. Ταυτόχρονα της παραχωρείτο προθεσμία για να υποβάλει δηλώσεις και άλλα στοιχεία και να καταβάλει τον μη αμφισβητούμενο φόρο σύμφωνα με τις δηλώσεις της, ούτως ώστε να μπορεί να γίνει δεκτή η ένσταση της. Η αιτήτρια μέχρι και το στάδιο καταχώρησης των γεγονότων της Ένστασης δεν ανταποκρίθηκε για την υποβολή της δήλωσης της.
Η αιτήτρια προσέβαλε την ως άνω απόφαση επιβολής προστίμου €100 (εκατόν ευρώ) με τη παρούσα προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο, όπου με την αγόρευση της, ισχυριζόμενη παραβίαση των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου πως αυτές έχουν κωδικοποιηθεί με τον περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμο Ν.158(Ι)/1999, προωθεί τους ακόλουθους λόγους ακύρωσης.
1. Οι Καθ' ων η Αίτηση εξέδωσαν την προσβαλλόμενη απόφαση, παραβιάζοντας το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης της αιτήτριας το οποίο κατοχυρώνεται στο Άρθρο 43,καθότι επιβλήθηκε διοικητικό πρόστιμο στην αιτήτρια χωρίς να της δοθεί προηγουμένως το δικαίωμα ακρόασης.
2. Η προσβαλλόμενη πράξη και/ή απόφαση στερείται επαρκούς αιτιολογίας κατά παράβαση των Άρθρων 26 και 28, αφού κατά τον ισχυρισμό της, οι Καθ' ων η αίτηση δεν αιτιολογούν στην απόφαση τους αν η αιτήτρια αρνήθηκε, παρέλειψε ή αμέλησε να υποβάλει την δήλωση ακίνητης ιδιοκτησίας.
3. Οι Καθ' ων η Αίτηση ενήργησαν υπό καθεστώς πλάνης περί το νόμο και/ή περί τα πράγματα κατά παράβαση του Άρθρου 46, αφού κατά τον ισχυρισμό της αιτήτριας, τελών υπό πλάνη δεν έλαβαν υπόψη τους την Τ.Φ. 303 της αιτήτριας αλλά βασίστηκαν αποκλειστικά και μόνο σε στοιχεία του κτηματολογίου τα οποία ήταν λανθασμένα.
4. Οι Καθ' ων η Αίτηση εξέδωσαν την προσβαλλόμενη απόφαση, παραβιάζοντας την αρχή της χρηστής διοίκησης, της καλής πίστης και της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του πολίτη όπως προνοούνται στα Άρθρα 50 και 51, αφού κατά τον ισχυρισμό της αιτήτριας, όταν η αιτήτρια δεν έλαβε ειδοποίηση φόρου, καλόπιστα επικοινώνησε με τους Καθ' ων η αίτηση οι οποίοι, για το ύψος του φόρου, τη παρέπεμψαν στα στοιχεία του κτηματολογίου τα οποία ήταν λανθασμένα, λάθος για το οποίο δεν ευθύνεται η αιτήτρια.
Η Αιτήτρια προβάλει τους ακόλουθους ισχυρισμούς προς υποστήριξη των ως ανω προβαλλόμενων λόγων ακύρωσης. Συγκεκριμένα ισχυρίζεται ότι το Τμήμα Κτηματολογίου, δεν είχε καταχωρημένη στο σύστημα του την μεταβίβαση των τριών ακινήτων που είχε ήδη πραγματοποιηθεί προηγούμενα, ήτοι το 2014. Ακόμα ότι, οι Καθ' ων η αίτηση δεν αναζήτησαν στοιχεία τα οποία ήταν καταχωρημένα στο δικό τους σύστημα για πληρωμές που είχαν ήδη γίνει σε σχέση με το επίδικο ακίνητο και βασίστηκαν αποκλειστικά και μόνο σε στοιχεία του κτηματολογίου τα οποία ήταν λανθασμένα. Επίσης ότι, δεν δέχθηκαν την εκτίμηση του ακινήτου όπως την πρότεινε η αιτήτρια και με βάση την οποία πλήρωσε το φόρο για τα έτη 2012, 2013 και 2014, αλλά δέχθηκαν ως ορθή την εκτίμηση του κτηματολογίου. Επιπρόσθετα προβάλει η αιτήτρια ότι, οι Καθ' ων η αίτηση δεν της απέστειλαν επιστολή για τους φόρους του 2015. Τέλος, ισχυρίζεται ότι, με δική της πρωτοβουλία αναζήτησε από τους Καθ' ων η αίτηση το οφειλόμενο ποσό, για το ύψος του οποίου παραπέμφθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα του κτηματολογίου στην οποία ακόμα και κατά τον χρόνο καταχώρησης της αγόρευσης της αναγραφόταν λανθασμένα «η εκτιμημένη αξία του ακινήτου με τιμές του 1980 είναι €7.176.13 λάθος για το οποίο δεν ευθύνεται η αιτήτρια», ενώ ως ισχυρίζεται, το 2014 δήλωσε για το μερίδιο της αξία €48.000.
Αναφορικά με τους ως άνω ισχυρισμούς της αιτήτριας οι οποίοι προωθούνται μέσω της γραπτής της αγόρευσης, υπεβλήθη Αίτηση για άδεια προσαγωγής μαρτυρίας ημερομηνίας 10/11/2020, για την οποία μετά από ακρόαση εκδόθηκε απορριπτική ενδιάμεση απόφαση από την Μ.Καλλιγέρου Π.Δ.Δ. (όπως ήταν τότε) στις 20/06/2022. Ως εκ τούτου, ο διοικητικός φάκελος των οποίο οι Καθ’ ων η Αίτηση έχουν καταθέσει στο στάδιο των Διευκρινήσεων αποτελεί την μόνη αποδεκτή μαρτυρία ενώπιον του Δικαστηρίου και οι ισχυρισμοί οι οποίοι προωθούνται απαράδεκτα μέσω της γραπτής αγόρευσης της αιτήτριας, αποτελούν εξωγενή στοιχεία τα οποία δεν μπορούν να ληφθούν υπόψιν.
Σημειώνεται ότι, πέραν από τους πιο πάνω λόγους ακύρωσης, η αιτήτρια μέσω των δικηγόρων της, μετά από τροποποίηση του δικογράφου της, προώθησε ισχυρισμό για κακή συγκρότηση του διοικητικού οργάνου ενόψει της προηγηθείσας ακύρωσης του διορισμού του τότε Εφόρου Φορολογίας ως αντισυνταγματικού. Ακολούθησαν καταχωρήσεις εκτενών συμπληρωματικών γραπτών αγορεύσεων εκατέρωθεν, επί του σημείου αυτού. Ωστόσο, στο στάδιο των Διευκρινήσεων και μετά την έκδοση εν τω μεταξύ απόφασης από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο υπό την Δευτεροβάθμια Δικαιοδοσία του στην Υπόθεση αρ. 562/2017 στην οποία εξέτασε το ζήτημα της διάσωσης της νομιμότητας των πράξεων του Εφόρου Φορολογίας και κατέληξε σε κρίση ότι εφαρμόζονται οι λόγοι νομιμοποίησης των πράξεων φορολογίας, έγινε δήλωση εκ μέρους των δικηγόρων της αιτήτριας ότι, δεν θα προωθηθεί ο συγκεκριμένος ισχυρισμός.
Αντίθετα με τα όσα προβάλει η πλευρά της αιτήτριας αναφορικά με τους πιο πάνω λόγους ακύρωσης, οι Καθ’ ων η Αίτηση υποστηρίζουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ορθή και νόμιμη, σύμφωνη με τις διατάξεις των Νόμων και των Κανονισμών, ως αποτέλεσμα ορθής ενάσκησης των εξουσιών με τις οποίες περιβάλλεται ο Έφορος Φορολογίας κατ’ εφαρμογή των αρχών του διοικητικού δικαίου. Ακόμα, υποστηρίζεται ότι, λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα, αφού αξιολογήθηκαν όλα τα σχετικά γεγονότα και στοιχεία της υπόθεσης, ακόμα, παραπέμποντας στα περιστατικά της υπόθεσης, ήτοι την παράληψη της αιτήτριας να υποβάλει έγκαιρα δήλωση της ακίνητης ιδιοκτησίας της στο καθορισμένο έντυπο Τ.Φ.303 προβάλλεται ότι είναι επαρκώς και σαφώς αιτιολογημένη. Κυρίως, προβάλει η πλευρά του Γενικού Εισαγγελέα ότι, η απόφαση του Έφορου για επιβολή του προστίμου των 100 ευρώ ήταν το αποτέλεσμα δέσμια αρμοδιότητας της διοίκησης, ως επιβάλεται από το άρθρο 21Α (α) του περί Φορολογίας Ακίνητου Ιδιοκτησίας Νόμου.
Προτού προχωρήσω στην εξέταση των προβαλλόμενων λόγων ακύρωσης, παραθέτω το απόσπασμα από τη σχετική νομοθεσία, όπου ορίζεται η επιβολή του διοικητικού προστίμου και το οποίο επικαλούνται οι Καθ’ ων η Αίτηση.
Στο άρθρο 21Α εδάφιο (α) του περί Φορολογίας Ακίνητου Ιδιοκτησίας Νόμου του 2015 (Ν.24/2015) αναφέρεται πως: «Πρόσωπο που αρνείται, παραλείπει ή αμελεί να δώσει ειδοποίηση ή να υποβάλει δήλωση ή να παράσχει στοιχεία ή να εκτελέσει οποιοδήποτε καθήκον, το οποίο προβλέπεται ρητά στον παρόντα Νόμο, εντός της χρονικής προθεσμίας που προβλέπεται ή καθορίζεται ρητά από τον παρόντα Νόμο, υπόκειται σε χρηματική επιβάρυνση εκατόν (100) ευρώ.».
Στη προκειμένη περίπτωση προκύπτουν από τα γεγονότα και τα έγγραφα του διοικητικού φακέλου τα δεδομένα τα οποία επικαλείται η διοίκηση για την επιβολή του διοικητικού προστίμου στην αιτήτρια. Εξετάζοντας αυτά τα δεδομένα της υπόθεσης, ως προκύπτουν από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου και το οποίο παραμένει αναντίλεκτο ενώπιον του Δικαστηρίου, θα συμφωνήσω πλήρως με τις θέσεις της Νομικής Υπηρεσίας. H επιβολή ή όχι διοικητικού προστίμου είναι ζήτημα πραγματικών περιστατικών και το διοικητικό όργανο οφείλει να λάβει υπόψη του τα περιστατικά αυτά. Στην παρούσα περίπτωση το ζήτημα που τίθεται είναι κατά πόσον η αιτήτρια είχε υποβάλει την απαιτούμενη δήλωση μέσα στην προθεσμία που προβλέπεται από τον περί Φορολογίας Ακινήτου Ιδιοκτησίας Νόμο(Ν.24/2015). Ως το Δικαστήριο διαπιστώνει, η αιτήτρια δεν έπραξε ως όφειλε με συνέπεια οι Καθ' ων η Αίτηση να της επιβάλουν το επίδικο διοικητικό πρόστιμο.
Το Δικαστήριο απορρίπτει τις θέσεις της αιτήτριας ότι, οι Καθ' ων η Αίτηση υπέπεσαν σε καμία πλάνη περί το νόμο ή των πραγμάτων, αφού το σχετικό άρθρο 21(Α) του Νόμου αυτόματα επιβάλει το συγκεκριμένο πρόστιμο, οποτεδήποτε υπάρξει η συγκεκριμένη πραγματική κατάσταση μη υποβολής του προκαθορισμένου έντυπου Τ.Φ.303, παράλειψη η οποία εν προκειμένω διαπιστώθηκε από τον Έφορο και επιβεβαιώνεται από τον διοικητικό φάκελο. Συνεπώς η προσβαλλόμενη πράξη είναι σαφής και αιτιολογημένη και ουδεμία παραβίαση των άρθρων του Ν.158(Ι)/99 εντοπίζεται από το Δικαστήριο, ως γενικά ισχυρίζεται η αιτήτρια. Ούτε ότι στη παρούσα, δεδομένου ότι η διοίκηση επέβαλε το πρόστιμο υπό δέσμια αρμοδιότητα, προκύπτει υποχρέωση προηγούμενης ακρόασης του διοικούμενου, ως αυθαίρετα προβάλλεται ο ισχυρισμός.
Ως εκ τούτου, είναι η κατάληξη του Δικαστηρίου ότι οι Καθ' ων η Αίτηση στη προκείμενη περίπτωση ενέργησαν κάτω από δέσμια εξουσία, και δεν είχαν διακριτική ευχέρεια να μην επιβάλουν το συγκεκριμένο πρόστιμο.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση και εναντίον της Αιτήτριας, ως υπολογιστούν και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Λ. Ν. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο