ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(Συνεκδ. Υποθέσεις με αρ. 123/2021 και
494/2021)
22 Οκτωβρίου 2025
[ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ AΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
(Υπόθ. αρ. 123/2021)
ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ ΑΒΑΞ Α.Ε. – CYBARCO CONTRACTING LTD,
Αιτήτρια,
v.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ
Καθ’ ης η αίτηση.
__________________________________
(Υπόθ. αρ. 494/2021)
ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ ΑΒΑΞ Α.Ε. – CYBARCO CONTRACTING LTD,
Αιτήτρια,
v.
1. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ, ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΔΙΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ
2. ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ
Καθ’ ων η αίτηση.
……………………………
Πάνος Παναγιώτου, για Κωνσταντίνου Παναγιώτου & Σία Δ.Ε.Π.Ε., για την αιτήτρια.
Δήμητρα Καλλή, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους καθ’ ων η αίτηση.
Γιώργος Χατζηγιώργης, για Τάσσος Παπαδόπουλος και Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., για το ενδιαφερόμενο μέρος.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.: Τα γεγονότα των δύο υποθέσεων, περιστρέφονται γύρω από τον διαγωνισμό με αρ. PS/DB/16 «Μελέτη και κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Πάφου – Πόλης Χρυσοχούς, Τμήμα 1 – Φάση (Α)» ο οποίος προκηρύχθηκε από το Τμήμα Δημοσίων Έργων στις 23.5.2019, έχων ως τελευταία ημερομηνία υποβολής των προσφορών την 22.11.2019. Σύμφωνα με τους όρους των εγγράφων του διαγωνισμού, επρόκειτο για ανοικτή διαδικασία για τη σύναψη Σύμβασης Έργου, με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής, έργο το οποίο χρηματοδοτείται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
Λόγω των διαδικασιών που προηγήθηκαν των επίδικων εδώ γεγονότων και τα οποία σχετίζονται με τις υπό κρίση προσφυγές, κρίνεται απαραίτητη η παράθεσή τους.
Σε σχέση με τον επίδικο διαγωνισμό, υποβλήθηκαν τέσσερεις προσφορές, ανάμεσα στις οποίες αυτή της αιτήτριας και της εταιρείας ΙΝΤRΑΚΑΤ (ενδιαφερόμενο μέρος). Κατόπιν αξιολόγησης των υποβληθεισών προσφορών, η Επιτροπή Αξιολόγησης υπέβαλε εισήγηση προς το Συμβούλιο Προσφορών, όπως ο διαγωνισμός κατακυρωθεί προς την εταιρεία INTRAKAT, για το ποσό των €72.979.000,00 πλέον Φ.Π.Α. Το Συμβούλιο Προσφορών κατά τη συνεδρία του ημερομηνίας 31.1.2020, αποφάσισε την ανάθεση του διαγωνισμού, ως η εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης. Τα αποτελέσματα του διαγωνισμού γνωστοποιήθηκαν προς τους προσφέροντες.
Κατά της εν λόγω απόφασης, η αιτήτρια άσκησε ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών την προσφυγή με αρ. 4/2020, στα πλαίσια της οποίας εκδόθηκε η ακυρωτική απόφαση ημερομηνίας 10.11.2020.
Το ζήτημα αφορούσε την ερμηνεία του ουσιώδους όρου 6.4.1.Βii(α) του Τόμου Α των εγγράφων του διαγωνισμού, σε ό,τι αφορά τις «Τεχνικές και επαγγελματικές ικανότητες» της Ομάδας Μελέτης, για τον Μελετητή Ηλεκτρολογικών Εργασιών, βάσει του οποίου (όρου), ως κρίθηκε από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, αποδόθηκε από την Αναθέτουσα Αρχή, εσφαλμένη ερμηνεία. Ως ο όρος έτυχε ερμηνείας από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, απαιτείτο συνολική τουλάχιστον 10ετής μεταπτυχιακή πείρα σε μελέτη, ή σε μελέτη επίβλεψη ή συνδυασμό των δύο, σε οδικά έργα, κάτι που όπως κρίθηκε «[...] η Αναθέτουσα Αρχή παρέλειψε ως είχε καθήκον να ερευνήσει και να διαπιστώσει αν μέσα από τα υποβληθέντα προκύπτει με σαφήνεια ότι η θέση και τα καθήκοντα που δηλώθηκαν περιλάμβαναν σωρευτικά μελέτη ή και μελέτη επίβλεψη».
Το ζήτημα ανωτέρω, αφορούσε τον δηλωθέντα Ηλεκτρολόγο Μηχανικό της Ομάδας Μελέτης του τρίτου φορέα, στις ικανότητες του οποίου στηρίχθηκε η εταιρεία INTRAKAT, ήτοι του «Ομίλου Τεχνικών Μελετών ΑΤΕ (Ο.Τ.Μ. Α.Ε.)», κου Σ. Μ.
Σημειώνεται πως, η ανωτέρω κατάληξη, ήτοι η ερμηνεία του όρου 6.4.1.Βii(α) του Μέρους Α των εγγράφων του διαγωνισμού, ήταν ο μοναδικός λόγος που η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, στα πλαίσια της προσφυγής με αρ. 4/2020, κατέληξε πως ερμηνεύθηκε εσφαλμένα από την Αναθέτουσα Αρχή, ενώ οι υπόλοιποι προβαλλόμενοι λόγοι, απορρίφθηκαν. Ως εκ τούτου, για σκοπούς συντομίας, δεν θα γίνει αναλυτική αναφορά στους υπόλοιπους λόγους ακύρωσης που προωθήθηκαν κατά την εκδίκαση της προσφυγής 4/2020, λόγοι οι οποίοι και απορρίφθηκαν.
Μετά την έκδοση της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, το Συμβούλιο Προσφορών, κατά τη συνεδρία του ημερομηνίας 19.11.2020, αποφάσισε όπως η Αναθέτουσα Αρχή επανεξετάσει τις υποβληθείσες προσφορές, υπό το φως των ευρημάτων της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών. Το θέμα τέθηκε ενώπιον της Επιτροπής Αξιολόγησης, η οποία αποφάσισε όπως, βάσει του άρθρου 56(3) του Ν. 73(Ι)/2016, αποστείλει σε όλους τους προσφέροντες επιστολές προς διευκρίνιση πληροφοριών που είχαν υποβάλει με τις προσφορές τους. Σημειώνεται ότι, εν τέλει, η Επιτροπή Αξιολόγησης, καίτοι ζήτησε διευκρινίσεις επί των υποβληθεισών προσφορών, εντούτοις, κατά την αξιολόγηση των θέσεων που ελήφθησαν, δεν έλαβε υπόψη της διευκρινίσεις επί σημείων που δεν αμφισβητήθηκαν, παρά μόνον, αυτά που αφορούσαν στην ερμηνεία του όρου
«τεχνικό/οδικό» και «μελέτη/επίβλεψη».
Γι’ αυτό το τελευταίο ζητούμενο, η Επιτροπή Αξιολόγησης γνωστοποίησε στους τέσσερεις προσφέροντες, επιστολές ημερομηνίας 13.1.2021, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 56(3) του Νόμου και του όρου 9.5.2 του Τόμου Α των εγγράφων του διαγωνισμού, ζητώντας (μεταξύ άλλων, τα οποία δεν αξιολογήθηκαν ούτε και λήφθηκαν υπόψη, ως αναφέρθηκε πιο πάνω), για την αιτήτρια όπως:-
«[...] (γ) Προσκομίσετε και αποστείλετε στοιχεία που να τεκμηριώνουν σωρευτικά τουλάχιστον δεκαετή μεταπτυχιακή πείρα είτε σε μελέτη, είτε σε μελέτη και επίβλεψη, είτε συνδυασμό και των δύο ηλεκτρολογικών εργασιών οδικών έργων του κου Θ[...] Ζ[...][1], για πλήρωση των απαιτήσεων της παραγράφου 6.4.1.Β.ii(α)».
Για την εταιρεία INTRAKAT, με την επιστολή ίδιας ημερομηνίας, ζητήθηκαν:-
«[...] (β) στοιχεία που να τεκμηριώνουν σωρευτικά τουλάχιστον δεκαετή μεταπτυχιακή πείρα είτε σε μελέτη, είτε σε μελέτη και επίβλεψη, είτε συνδυασμό και των δύο ηλεκτρολογικών εργασιών οδικών έργων του κου Σ[...] Μ[...], για πλήρωση των απαιτήσεων της παραγράφου 6.4.1.Β.ii(α)».
Η αιτήτρια ανταποκρίθηκε με επιφύλαξη των δικαιωμάτων της, αποστέλλοντας προς την Αναθέτουσα Αρχή την επιστολή ημερομηνίας 20.1.2021. Αφού το περιεχόμενο της έτυχε αξιολόγησης, η Επιτροπή Αξιολόγησης διαπίστωσε πως η εμπειρία του κου Ζ. σε μελέτη ή μελέτη και επίβλεψη οδικών έργων σωρεύεται σε 9 αντί σε 10 χρόνια, καταλήγοντας πως το εν λόγω μέλος και κατ΄επέκταση ο τρίτος φορέας[2], δεν πληρούσε τις απαιτήσεις του όρου 6.4.1.Β.ii(α).
Έτσι, γνωστοποίησε προς την αιτήτρια επιστολή ημερομηνίας 3.2.2021, με την οποία, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 63(3) του Ν. 73(Ι)/2016, απαίτησε την αντικατάσταση του δηλωθέντα τρίτου φορέα, φορέας ο οποίος κρίθηκε πως δεν πληρούσε τις απαιτήσεις του επίμαχου όρου.
Ομοίως, επιστολή ίδιας ημερομηνίας, απεστάλη και προς την εταιρεία INTRAKAT, σε σχέση με τον δηλωθέντα, εκ μέρους της, Ηλεκτρολόγο Μηχανικό της Ομάδας Μελέτης του τρίτου φορέα στήριξης, ήτοι της εταιρείας Όμιλος Τεχνικών Μελετών ΑΤΕ (Ο.Τ.Μ. Α.Ε.), κο Μ., όπου από τις απαντήσεις της, βάσει της επιστολής ημερομηνίας 21.1.2021, η Επιτροπή Αξιολόγησης διαπίστωσε πως η εμπειρία του κου Μ. σε μελέτη ή μελέτη και επίβλεψη οδικών έργων σωρεύεται σε 5 αντί σε 10 χρόνια, καταλήγοντας,επίσης, πως το εν λόγω μέλος και κατ΄επέκταση ο τρίτος φορέας, δεν πληρούσε τις απαιτήσεις του όρου 6.4.1.Β.ii(α). Όμοια επιστολή ημερομηνίας 3.2.2021, κατ΄επίκληση του άρθρου 63(3) του Ν. 73(Ι)/2016 απευθύνθηκε και προς την ΙΝΤRΑΚΑΤ.
Η αιτήτρια, παρά την ανταπόκριση προς την Αναθέτουσα Αρχή, με την υπό επιφύλαξη επιστολή της ημερομηνίας 20.1.2021, άσκησε την προσφυγή 3/2021 ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, υποβάλλοντας τέσσερα αιτητικά: (α) ακύρωση της απόφασης της Αναθέτουσας Αρχής ημερομηνίας 13.1.2021 με την οποία ζητούσε διευκρινίσεις αναφορικά με την προσφορά της, ενώ είχε κριθεί ως η εντός προδιαγραφών πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά τόσο από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, όσο και από την Αναθέτουσα Αρχή, (β) ακύρωση της απόφασης της Αναθέτουσας Αρχής να ζητήσει διευκρινίσεις από την INTRAKAT για την άκυρη προσφορά της, (γ) ακύρωση της παράλειψης της Αναθέτουσας Αρχής να προχωρήσει με την κατακύρωση του διαγωνισμού στην ίδια και (δ) προσωρινό μέτρο για αναστολή κάθε πράξης σχετικής με τον διαγωνισμό μέχρι την έκδοση απόφασης.
Κατά την εξέταση λήψης του προσωρινού μέτρου στα πλαίσια της προσφυγής 3/2021, η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, με την απόφαση της ημερομηνίας 28.1.2021, έκανε δεκτή την εισήγηση της Αναθέτουσας Αρχής για εξέταση, κατά συνοπτικό τρόπο, της υποβληθείσας προσφυγής και κατ΄εφαρμογή του άρθρου 20(5) του Ν. 104(Ι)/2010, απέρριψε αυτήν, ως εξόφθαλμα αβάσιμη. Κατά την κρίση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, η αιτήτρια απέτυχε να προσδιορίσει με ποιο τρόπο η απόφαση της Αναθέτουσας Αρχής να ζητήσει διευκρινίσεις, της προκαλεί οποιαδήποτε βλάβη και πως ο επηρεασμός των συμφερόντων της είναι μελλοντικός, υποθετικός και αόριστος, αφ΄ης στιγμής η Αναθέτουσα Αρχή, μέχρι εκείνη την στιγμή δεν είχε λάβει οποιαδήποτε απόφαση σε σχέση με τον διαγωνισμό.
Η νομιμότητα της εν λόγω απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, εκδοθείσας στα πλαίσια της προσφυγής 3/2021, αποτελεί το αντικείμενο της προσφυγής με αρ. 123/2021, αναφορά στην οποία θα γίνει κατωτέρω. Αναφέρεται, επίσης, πως αίτηση για έκδοση προσωρινού διατάγματος για αναστολή εκτέλεσης της προαναφερθείσας απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, στην προσφυγή με αρ. 3/2021, που εκδόθηκε στα πλαίσια της προσφυγής με αρ. 123/2021, είχε απορριπτική κατάληξη με την ενδιάμεση απόφαση του Δικαστηρίου στην Κοινοπραξία Άβαξ Α.Ε. – Cybarco Ltd ν. Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, ημερομηνίας 24.2.2021.
Στο μεταξύ και επανερχόμενη στην εκκρεμούσα, ενώπιον της Αναθέτουσας Αρχής, διαδικασία, τόσο η αιτήτρια, όσο κι η εταιρεία INTRAKAT ανταποκρίθηκαν στην επιστολή ημερομηνίας 3.2.2021, βάσει της οποίας ζητήθηκε η αντικατάσταση του τρίτου φορέα, κατ΄επίκληση του άρθρου 63(3) του Ν. 73(Ι)/2016.
Η αιτήτρια με την επιστολή της ημερομηνίας 9.2.2021, υπέβαλε πως δεν αντικαθιστά τον άλλο (τρίτο) φορέα Τρίεδρος Μελετητική Α.Ε., μέλος του οποίου είναι ο δηλωθείς Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και αντί τούτου, υποβάλλει νέα οδικά έργα, πέραν αυτών που περιλαμβάνονται στην προσφορά της. Μετά από αξιολόγηση των δηλωθέντων πρόσθετων έργων, η Επιτροπή Αξιολόγησης κατέληξε πως ο δηλωθείς - του τρίτου φορέα - Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, πληροί την απαίτηση του όρου 6.4.1.Β.ii(α) του Τόμου Α των εγγράφων του διαγωνισμού.
Από την άλλη, η εταιρία INTRAKAT με την επιστολή της ημερομηνίας 11.2.2021, προέβη σε αντικατάσταση του τρίτου φορέα Όμιλος Τεχνικών Μελετών ΑΤΕ (Ο.Τ.Μ. Α.Ε.) με τους άλλους δύο φορείς Σαλφώ και Συνεργάτες Ανώνυμη Εταιρεία Μελετητικών Υπηρεσιών Τεχνικών Έργων και Γραφείο Μελετών Β. Κωνσταντινίδης και Συνεργάτες Ε.Ε., όπου εξετάζοντας τα δηλωθέντα μέλη των δύο άλλων φορέων, η Επιτροπή Αξιολόγησης ζήτησε με την επιστολή της ημερομηνίας 15.2.2021, την υποβολή, σε ισχύ, αντιγράφων της άδειας εξασκήσεως επαγγέλματος όλων των μελών της Ομάδας Μελέτης, τα οποία, όπως φαίνεται από την συμπληρωματική έκθεση αξιολόγησης, αποστάλθηκαν στις 19.2.2021 και έγιναν αποδεκτά.
Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω, η Επιτροπή Αξιολόγησης, υπέβαλε προς το Συμβούλιο Προσφορών, εισήγηση για ανάθεση της σύμβασης στην εταιρεία INTRAKΑΤ, για το ποσό των €72.979.000,00 πλέον ΦΠΑ, προσφέροντα του οποίου η προσφορά είναι η πλέον συμφέρουσα από οικονομικής άποψης, βάσει τιμής.
Όλα τα πιο πάνω περιλαμβάνονται στην συμπληρωματική έκθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης, Φεβρουαρίου 2021. Με την εν λόγω εισήγηση συμφώνησε ο Διευθυντής του Τμήματος Δημοσίων Έργων, εισήγηση η οποία έγινε αποδεκτή από το Συμβούλιο Προσφορών, κατά τη συνεδρία του ημερομηνίας 4.3.2021. Τα αποτελέσματα του διαγωνισμού γνωστοποιήθηκαν στους αποτυχόντες στις 5.3.2021.
Η νομιμότητα της εν λόγω απόφασης κατακύρωσης του διαγωνισμού στο ενδιαφερόμενο μέρος, INTRAKAT, αποτελεί το αντικείμενο της προσφυγής με αρ. 494/2021.
Οι δύο προσφυγές συνεκδικάστηκαν κατόπιν διατάγματος του Δικαστηρίου ημερομηνίας 14.9.2021.
Κατά το στάδιο της ακροαματικής διαδικασίας, ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας, απέσυρε την προσφυγή με αρ. 494/2021 εναντίον της καθ’ ης η αίτηση αρ. 2, Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, παραμένουσα μόνον ως προς την καθ’ ης η αίτηση αρ. 1, Αναθέτουσα Αρχή. Ομοίως, οι προβληθέντες στην προσφυγή με αρ. 494/2021 λόγοι ακύρωσης σε ό,τι αφορά την μη τήρηση άρτιων πρακτικών και μη νόμιμα συγκροτημένων/συντεθειμένων διοικητικών οργάνων και απουσία προσκλήσεων, ισχυρισμοί που εγέρθηκαν σε σχέση με τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτροπής Αξιολόγησης, επίσης αποσύρθηκαν κατά την ακροαματική διαδικασία, αφού τέθηκαν υπόψη του ευπαιδεύτου συνηγόρου της αιτήτριας, οι σχετικοί διοικητικοί φάκελοι, οι οποίοι κατατέθηκαν και ως Τεκμήρια ενώπιον του Δικαστηρίου.
Όπως ήδη αναφέρθηκε, η προσφυγή με αρ. 123/2021 στρέφεται εναντίον της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών ημερομηνίας 28.1.2021, με την οποία η προσφυγή με αρ. 3/2021, προσβάλλουσα την απόφαση της Αναθέτουσας Αρχής να ζητήσει διευκρινίσεις με την επιστολή ημερομηνίας 13.1.2021 από τους προσφέροντες, απερρίφθη ως προδήλως αβάσιμη.
Η ευπαίδευτη συνήγορος της Δημοκρατίας, ήγειρε τρεις προδικαστικές ενστάσεις. Πρώτον, την απώλεια της εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, αφού η διαδικασία ανάθεσης ενός δημόσιου διαγωνισμού, αποτελεί σύνθετη διοικητική ενέργεια και όλες οι ενδιάμεσες διοικητικές πράξεις, ενσωματώνονται στην τελική πράξη, ήτοι στην απόφαση της κατακύρωσης του διαγωνισμού, απόφαση που επίσης προσβάλλεται από την αιτήτρια, με την προσφυγή 494/2021. Με αναφορά στις Α.Ε. 144/2011 κ.ά. D.J. Karapatakis & Sons Ltd Consortium ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 7.9.2017, Ε.Δ.Δ. 20/2017 κ.ά. Nemesis Εργοληπτική Δημόσια Εταιρεία Λτδ κ.ά. ν. WTE Wassertechnik GMBH κ.ά., ημερομηνίας 19.12.2019, Α.Ε. 61/2015 Cybarco Ltd ν. Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, ημερομηνίας 20.10.2022 καθώς επίσης και στην Ε.Δ.Δ. 117/2016, Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών ν. Kyriakos Andreou Arsiotis Developments & Construction Ltd, ημερομηνίας 11.10.2023, απόφαση που δόθηκε κατά τις διευκρινίσεις, υπέβαλε πως η προσφυγή 123/2021 θα πρέπει να απορριφθεί, ως ενσωματωθείσα στην τελική απόφαση κατακύρωσης.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας, αντέτεινε πως η προσβαλλόμενη απόφαση στην προσφυγή 123/2021 ήταν και παραμένει εκτελεστή, αφού παράγονται έννομα αποτελέσματα τα οποία μέχρι και σήμερα επηρεάζουν τα συμφέροντα της αιτήτριας.
Η απόφαση της Αναθέτουσας Αρχής να ζητήσει διευκρινίσεις από τους προσφέροντες, με την επιστολή της ημερομηνίας 13.1.2021, δεν ήταν αυθύπαρκτη. Υπεβλήθη στα πλαίσια της εκκρεμότητας του διαγωνισμού, ο οποίος κατέληξε στην απόφαση κατακύρωσης του αντικειμένου της σύμβασης, στην επιτυχούσα εταιρεία, οδηγώντας στο τέλος της διοικητικής ενέργειας για ανάθεση της δημόσιας σύμβασης. Η απόφαση που αποτέλεσε το αντικείμενο της προσφυγής 3/2021, που συνιστά την προσβαλλόμενη, με την προσφυγή 123/2021, διοικητική απόφαση, ενσωματώθηκε πλέον και συγχωνεύθηκε στην τελική απόφαση της Αναθέτουσας Αρχής, γεγονός που οδήγησε στην απώλεια της εκτελεστότητας της.
Οτιδήποτε επιθυμεί η αιτήτρια να εγείρει σε σχέση με προπαρασκευαστικές πράξεις που προηγήθηκαν της τελικής απόφασης κατακύρωσης του διαγωνισμού, μπορεί να το πράξει στα πλαίσια εξέτασης της προσφυγής με αρ 494/2021. Ακόμα και εάν η απόφαση της Αναθέτουσας Αρχής ημερομηνίας 13.1.2021, που αποτέλεσε το αντικείμενο της προσφυγής 3/2021, ήταν εκτελεστή κατά τον χρόνο της έκδοσής της, αυτή απώλεσε τον εκτελεστό της χαρακτήρα και ενσωματώθηκε στην τελική απόφαση κατακύρωσης (Tamassos Tobacco Suppliers and Co v. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 60, Κοινοπραξία Cyprus Airport Group v. Δημοκρατίας (2009) 3 Α.Α.Δ. 437, D.J. Karapatakis & Sons Ltd Consortium (ανωτέρω), Nemesis Εργοληπτική Δημόσια Εταιρεία Λτδ (ανωτέρω), Cybarco Ltd (ανωτέρω), Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών ν. Kyriakos Andreou Arsiotis Developments & Construction Ltd (ανωτέρω)).
Ενόψει της κατάληξης, καθίσταται αχρείαστη η εξέταση της δεύτερης προδικαστικής ένστασης που εγέρθηκε στα πλαίσια της προσφυγής 123/2021, περί μη ύπαρξης εννόμου συμφέροντος εκ μέρους της αιτήτριας να εγείρει και να προωθεί την εν λόγω προσφυγή, αφ’ ης στιγμής βρίσκεται σε εκκρεμότητα η προσφυγή με αρ. 494/2021 που στρέφεται κατά της απόφασης κατακύρωσης του διαγωνισμού, απόφαση της οποίας την νομιμότητα νομιμοποιείται να αμφισβητήσει, έχοντας έννομο συμφέρον για την προσβολή της, ως επίσης αχρείαστη καθίσταται η εξέταση του ζητήματος της κατάχρησης διαδικασίας, αφού η προσφυγή 123/2021, έχει απορριπτική κατάληξη.
Πρέπει επίσης να λεχθεί πως αντικείμενο της προσφυγής με αρ. 123/2021, συνιστά η νομιμότητα της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών να απορρίψει την προσφυγή 3/2021, ως προδήλως αβάσιμη, ενόψει ελλείψεως ενεστώτος εννόμου συμφέροντος της αιτήτριας, κατ΄εκείνη τη δεδομένη στιγμή, να την προωθήσει, αφού κρίθηκε πως δεν προέκυπτε κατά τρόπο βέβαιο και πραγματικό η βλάβη της από την αναζήτηση διευκρινίσεων. Όπως ορθά παρατηρεί η κα Καλλή, ουδέν προβάλλεται από την αιτήτρια σε σχέση με την συγκεκριμένη κατάληξη της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών.
Εν πάση όμως περιπτώσει, όπως θα αναφερθεί και στη συνέχεια, βασικό επιχείρημα της αιτήτριας που προωθείται στην προσφυγή 494/2021, εξακολουθεί να παραμένει το ζήτημα της παράνομης, κατά την αιτήτρια, αναζήτησης διευκρινίσεων μετά την έκδοση της ακυρωτικής απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών στην προσφυγή 4/2020, αντί της ανάθεσης της σύμβασης στην ίδια.
Μέσα από την γραπτή αγόρευση του ευπαιδεύτου συνηγόρου της αιτήτριας, προβάλλονται λόγοι ακύρωσης σε σχέση με την προσφυγή 494/2021, οι οποίοι είναι στην ουσία τους κοινοί και συμπλεκόμενοι με τα όσα προκύπτουν από την προσφυγή με αρ. 123/2021 και τις προπαρασκευαστικές πράξεις που προηγήθηκαν την έκδοσης της τελικής απόφασης κατακύρωσης του διαγωνισμού στην επιτυχούσα εταιρεία. Αυτό επιβεβαιώνει ακόμα περισσότερο την συγχώνευση και ενσωμάτωση των όσων ενεργειών προηγήθηκαν, στην τελική απόφαση κατακύρωσης, που αποτελεί το αντικείμενο της προσφυγής με αρ. 494/2021.
Βασικός λόγος ακύρωσης που προωθήθηκε από την αιτήτρια, αποτέλεσε η παράνομη, κατά την ίδια, αναζήτηση διευκρινίσεων εκ μέρους της Αναθέτουσας Αρχής, κατά παράβαση του δεδικασμένου της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, επί της προσφυγής με αρ. 4/2020, της οποίας ουσιαστικά ανατράπηκε το αποτέλεσμα. Με αναφορά σε νομολογία σε σχέση με ακυρωτικές αποφάσεις αναθεωρητικού Δικαστηρίου, υπέβαλε πως η κατάληξη της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, από την οποία απέρρεε δεδικασμένο, ότι η προσφορά της επιτυχούσας παραβίαζε τον ουσιώδη όρο 6.4.1.Β.ii(α) του Τόμου Α των εγγράφων του διαγωνισμού, δεν επέτρεπε την αναζήτηση διευκρινίσεων από την εταιρεία INTRAKAT, κατά την επανεξέταση και μάλιστα με τρεις επιστολές και ιδίως με την τρίτη επιστολή ημερομηνίας 15.2.2021, που ζητούσε την προσκόμιση αντιγράφου της άδειας εξασκήσεως επαγγέλματος (σε ισχύ) των μελών της Ομάδας Μελέτης, ενώ κατά τις εισηγήσεις, δεν εντοπίζονται ούτε τα βιογραφικά τους. Με τον τρόπο αυτό, η Αναθέτουσα Αρχή επέτρεψε την εκ των υστέρων ανεπίτρεπτη και παράνομη συμπλήρωση και μετατροπή της προσφοράς της, καθιστώντας ένα άκυρο προσφοροδότη, ως έγκυρο.
Κατά τις εισηγήσεις του ευπαιδεύτου συνήγορου της αιτήτριας, η Αναθέτουσα Αρχή όφειλε να κατακυρώσει τον διαγωνισμό στην ίδια, η προσφορά της οποίας κρίθηκε ως έγκυρη και είχε κριθεί ως η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά. Συνεχίζει η εισήγηση πως η διάταξη του άρθρου 56(3) του Ν. 73(Ι)/2016 και ο όρος 9.5.2 του Τόμου Α των εγγράφων του διαγωνισμού, τυγχάνουν εφαρμογής κατά την αξιολόγηση των προσφορών και όχι για την πραγματοποίηση επανεξέτασης και οδηγεί σε παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης των προσφοροδοτών, της αρχής της διαφάνειας και της χρηστής διοίκησης, ως επίσης και της αρχής της αναλογικότητας.
Με την απόσυρση των ισχυρισμών σε σχέση με την μη τήρηση άρτιων πρακτικών και ζητημάτων που άπτονται της σύνθεσης της Επιτροπής Αξιολόγησης, όπως προαναφέρθηκε, κατά το στάδιο των προφορικών διευκρινίσεων, παρέμεινε ως επίδικο ζήτημα αυτό της ελλιπούς αιτιολογίας ως προς την αναζήτηση διευκρινίσεων από την επιτυχούσα και την υποβολή νέων στοιχείων κατά την αλλαγή του άλλου φορέα, στοιχεία που έπρεπε ήδη να αποσταλούν και όχι να αναζητηθούν από την Αναθέτουσα Αρχή, ενώ παραβιάζεται με αυτόν τρόπο και η αρχή της ισότητας των προσφοροδοτών.
Έχοντας ήδη παραθέσει το ιστορικό της διαδικασίας που προηγήθηκε σε σχέση με τον επίδικο διαγωνισμό, αναφορά θα πρέπει να γίνει στην πρώτη ακυρωτική απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, σε σχέση με την προσφυγή 4/2020, ημερομηνίας 10.11.2020, απόσπασμα από την οποία παρατέθηκε, ήδη, ανωτέρω.
Στα πλαίσια της προαναφερόμενης απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, δόθηκε ερμηνεία του ουσιώδους όρου 6.4.1.Βii(α) του Τόμου Α των εγγράφων του διαγωνισμού, σε ό,τι αφορά τις «Τεχνικές και επαγγελματικές ικανότητες» της Ομάδας Μελέτης, για τον Μελετητή Ηλεκτρολογικών Εργασιών, πως απαιτείτο συνολική τουλάχιστον 10ετής μεταπτυχιακή πείρα σε μελέτη, ή σε μελέτη επίβλεψη ή συνδυασμό των δύο, σε οδικά έργα. Σύμφωνα με την κατάληξη της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, η Αναθέτουσα Αρχή παρέλειψε να ερευνήσει και να διαπιστώσει την πλήρωση του εν λόγω όρου. Κάτι που έπρεπε να γίνει κατά την επανεξέταση.
Επί τούτου, κρίνεται σημαντικό να αναφερθεί πως, η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, δεν έκρινε ως εκτός προδιαγραφών της προσφορά της επιτυχούσας. Ούτε και εξετάστηκε ή κρίθηκε πως η προσφορά της αιτήτριας πληρούσε τον εν λόγω όρο και συνεπώς, η ανάθεση του διαγωνισμού έπρεπε γίνει προς την ίδια, ως η πλέον συμφέρουσα από οικονομικής απόψεως βάσει τιμής, ως η θέση που προβλήθηκε. Αφ’ ης στιγμής δεν ερμηνεύθηκε σωστά από το συμβουλευτικό όργανο, ήτοι από την Επιτροπή Αξιολόγησης η πλήρωση του όρου 6.4.1.Βii(α), αυτό αφορούσε όλες τις υποβληθείσες προσφορές, συμπεριλαμβανομένης και της προσφοράς της αιτήτριας.
Όπως πολύ ορθά το έθεσε η ευπαίδευτη συνήγορος της Δημοκρατίας, οι αποφάσεις της Αναθεωρητικής Αρχής, ως αποφάσεις διοικητικού οργάνου, δεν εξομοιώνονται με τις αποφάσεις του αναθεωρητικού Δικαστηρίου, έτσι ώστε να έχουν τα ίδια αποτελέσματα με αυτές.
Όταν είναι ακυρωτικές, οι αναθέτουσες αρχές έχουν υποχρέωση συμμόρφωσης, προχωρώντας σε επανεξέταση (Vouros Healthcare Ltd ν. Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος (2012) 3 Α.Α.Δ 316, Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας ν. Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών (2007) 3 Α.Α.Δ. 568 [3]).
Στην Vouros Healthcare Ltd (ανωτέρω), εξετάστηκε η εμβέλεια των αποφάσεων της Αναθεωρητικής Αρχής με αναφορά στην AGF Trading and Engineering Ltd v. Υπουργείου Υγείας, συνεκδ. υποθ. 1257/05 και 1258/05, ημερομηνίας 4.12.2007, όπου και κρίθηκε πως τα αρμόδια διοικητικά όργανα, δεν παραμένουν εσαεί δεσμευμένα προς όποια προηγούμενη κρίση τους, αλλά μπορούν να διαφοροποιήσουν τις αρχικές τους κρίσεις, νοουμένου ότι βασίμως αιτιολογούν ειδικά την μεταστροφή (A. Papaetis Medical Co. Ltd ν. Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών κ.ά., υπόθ. αρ. 52/2014, ημερομηνίας 30.9.2015), ECLI:CY:AD:2015:D641.
Επομένως, η ενέργεια της Αναθέτουσας Αρχής να αναζητήσει από όλους τους προσφέροντες και όχι μόνον από την εταιρεία INTRAKAT, διευκρινίσεις σε σχέση με την προσφορά τους, υπό της φως της ερμηνείας του συγκεκριμένου όρου, όπως αυτήν απέδωσε η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, στην απόφαση της στην προσφυγή 4/2020, ήταν καθόλα νόμιμη και ορθή.
Δεν διακρίνω να υπήρξε παράβαση δεδικασμένου, ως οι θέσεις της αιτήτριας οι οποίες απορρίπτονται, αλλά συμμόρφωση, κατά την διαδικασία της επανεξέτασης, με την διερεύνηση των όσων υποβλήθηκαν με τις προσφορές όλων των οικονομικών φορέων, συμπεριλαμβανομένης και της αιτήτριας, ακολουθώντας την ορθή ερμηνεία του όρου 6.4.1.Βii(α) και κατ’ ίση μεταχείριση όλων των προσφοροδοτών.
Μετά την λήψη των διευκρινίσεων από όλους τους οικονομικούς φορείς που υπέβαλαν προσφορά, περιλαμβανομένων της αιτήτριας και του ενδιαφερόμενου μέρους, ενέργεια που κρίθηκε ήδη ως νόμιμη, η κατάληξη της Επιτροπής Αξιολόγησης ήταν, τόσο για την αιτήτρια, όσο και για το ενδιαφερόμενο μέρος, η ίδια.
Και των δύο προσφερόντων, ένα μέλος του άλλου (τρίτου) φορέα στον οποίο στηρίχθηκε η προσφορά, σε σχέση με την Ομάδα Μελέτης και συγκεκριμένα του προτεινόμενου Ηλεκτρολόγου Μηχανικού που έπρεπε να τεκμηριώνει 10ετή τουλάχιστον μεταπτυχιακή πείρα σε μελέτη ή σε μελέτη και επίβλεψη, ή σε συνδυασμό και των δύο σε ηλεκτρολογικά οδικά έργα, δεν πληρούσε την απαίτηση. Για την αιτήτρια, ο κος Ζ. του τρίτου φορέα «Τρίεδρος Μελετητική Α.Ε.», για το ενδιαφερόμενο μέρος, ο κος Μ. του τρίτου φορέα «Ομίλου Τεχνικών Μελετών ΑΤΕ (Ο.Τ.Μ. Α.Ε.)». Αυτό τους γνωστοποιήθηκε με την επιστολή ημερομηνίας 3.2.2021.
Βάσει τούτων, προκύπτει πως η αναζήτηση των διευκρινίσεων, δεν κατέδειξε την προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους ως έγκυρη, αλλά αντιθέτως, κατέδειξε πως ο - εκάστοτε - τρίτος φορέας, στον οποίο στηρίχθηκαν και οι δύο προσφορές, δεν πληρούσε την απαίτηση του συγκεκριμένου όρου.
Σε συμφωνία με τις θέσεις της Δημοκρατίας, όσα προβάλλονται για την αναζήτηση διευκρινίσεων, εγείρονται ουσιαστικά, ως άνευ σημασίας, καθότι δεν αποδόθηκε οποιαδήποτε εγκυρότητα στις υποβληθείσες προσφορές από την ενέργεια αυτή. Αντιθέτως, διαπιστώθηκε η μη πλήρωση της συγκεκριμένης απαίτησης από τον τρίτο φορέα στήριξης και των δύο προσφερόντων.
Είναι η επόμενη ενέργεια της Αναθέτουσας Αρχής που είχε αποτέλεσμα. Η επίκληση εκ μέρους της Αναθέτουσας Αρχής των διατάξεων του άρθρου 63(3) του Ν. 73(Ι)/2016, με την οποία απαιτήθηκε η αντικατάσταση του τρίτου φορέα στήριξης, στη βάση των σαφών προνοιών της νομοθεσίας, πρόνοια την οποία παραθέτω:-
«63.-(1) Όσον αφορά τα κριτήρια της οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας που προβλέπονται στο εδάφιο (3) του άρθρου 58 και τα κριτήρια σχετικά µε την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα που προβλέπονται στο εδάφιο (4) του άρθρου 58, ένας οικονομικός φορέας μπορεί, όπου εφαρμόζεται και για συγκεκριμένη σύμβαση, να στηρίζεται στις ικανότητες άλλων φορέων, ασχέτως της νομικής φύσης των δεσμών του µε αυτούς: […]
(3) Η αναθέτουσα αρχή ελέγχει, σύμφωνα µε τα άρθρα 59, 60 και 61 κατά πόσον οι φορείς στις ικανότητες των οποίων ο οικονομικός φορέας προτίθεται να στηριχθεί, πληρούν τα σχετικά κριτήρια επιλογής και κατά πόσον συντρέχουν λόγοι αποκλεισμού σύμφωνα µε το άρθρο 57. Η αναθέτουσα αρχή απαιτεί από τον οικονομικό φορέα να αντικαταστήσει ένα φορέα που δεν πληροί σχετικό κριτήριο επιλογής ή στο πρόσωπο του οποίου συντρέχουν υποχρεωτικοί λόγοι αποκλεισμού. Η αναθέτουσα αρχή δύναται να απαιτήσει από τον οικονομικό φορέα, να αντικαταστήσει ένα φορέα στο πρόσωπο του οποίου συντρέχουν µη υποχρεωτικοί λόγοι αποκλεισμού»[4].
Η Αναθέτουσα Αρχή, κάνοντας χρήση των πιο πάνω αναφερόμενων διατάξεων της νομοθεσίας, ζήτησε με την επιστολή της ημερομηνίας 3.2.2021, τόσο από την αιτήτρια, όσο και από το ενδιαφερόμενο μέρος, την αντικατάσταση του τρίτου φορέα.
Αυτό που παρατηρείται μέσα από τους προβαλλόμενους λόγους ακύρωσης, είναι πως δεν εγείρεται οτιδήποτε σε σχέση με την εφαρμογή και επίκληση από την Αναθέτουσα Αρχή των διατάξεων του άρθρου 63(3) του Ν. 73(Ι)/2016 και την απαίτηση της Αναθέτουσας Αρχής προς αντικατάσταση του τρίτου φορέα στήριξης. Αλλά, αυτό που αμφισβητείται είναι πως κατά την αλλαγή του άλλου φορέα, έπρεπε να υποβληθούν, τόσο αντίγραφα των εν ισχύ αδειών εξασκήσεως επαγγέλματος, όσο και τα βιογραφικά των μελών της Ομάδας Μελέτης και όχι να αναζητηθούν από την Αναθέτουσα Αρχή.
Δεδομένης της μη αμφισβήτησης από την αιτήτρια, αυτής της δυνατότητας της Αναθέτουσας Αρχής, περιορίζομαι να αναφέρω την απόφαση του ΔΕΕ στην C-210/2020, Rad Service Sri Unipersonale κ.ά. ν. Del Debbio SpA, ημερομηνίας 3.6.2021, στην οποία με παρέπεμψε η κα Καλλή, από την οποία και παραθέτω το εξής απόσπασμα:-
«42 Διευκρινίζεται ακόμη ότι η αναθέτουσα αρχή, όταν υποχρεούται, βάσει του εθνικού της δικαίου, να απαιτήσει από τον προσφέροντα να προβεί σε αντικατάσταση του φορέα στου οποίου τις δυνατότητες σκόπευε να στηριχθεί, οφείλει να μεριμνήσει, σύμφωνα με τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης που διατυπώνονται στο άρθρο 18, παράγραφος 1, της οδηγίας 2014/24, ώστε η αντικατάσταση του οικείου φορέα να μην καταλήξει σε ουσιώδη τροποποίηση της προσφοράς του εν λόγω προσφέροντος.
43 Ειδικότερα, η υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να τηρεί την αρχή της ίσης μεταχείρισης των προσφερόντων, σκοπός της οποίας είναι η προώθηση της ανάπτυξης υγιούς και αποτελεσματικού ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων που μετέχουν σε δημόσιο διαγωνισμό, ανταγωνισμού ο οποίος άπτεται της ίδιας της ουσίας των κανόνων ανταγωνισμού της Ένωσης σχετικά με τις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων, συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, ότι οι προσφέροντες πρέπει να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης τόσο κατά τον χρόνο προετοιμασίας των προσφορών τους όσο και κατά τον χρόνο αξιολογήσεως των εν λόγω προσφορών από την αναθέτουσα αρχή. Η αρχή της ίσης μεταχείρισης και η υποχρέωση διαφάνειας αποκλείουν κάθε διαπραγμάτευση μεταξύ της αναθέτουσας αρχής και ενός προσφέροντος στο πλαίσιο διαδικασίας σύναψης δημόσιας σύμβασης, όπερ σημαίνει ότι, κατ’ αρχήν, είναι αδύνατον να τροποποιηθεί η προσφορά μετά την κατάθεσή της, κατόπιν πρωτοβουλίας είτε της αναθέτουσας αρχής είτε του προσφέροντος (πρβλ. απόφαση της 11ης Μαΐου 2017, Archus και Gama, C‑131/16, EU:C:2017:358, σκέψεις 25 και 27 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).
44 Ως εκ τούτου, όπως και το αίτημα αποσαφηνίσεως μιας προσφοράς, το αίτημα της αναθέτουσας αρχής που απαιτεί την αντικατάσταση φορέα στου οποίου τις δυνατότητες σκόπευε να στηριχθεί ένας προσφέρων δεν πρέπει να καταλήγει σε υποβολή, στην πραγματικότητα, νέας προσφοράς, λόγω του ότι μεταβάλλει ουσιωδώς την αρχική προσφορά (πρβλ. αποφάσεις της 29ης Μαρτίου 2012, SAG ELV Slovensko κ.λπ., C‑599/10, EU:C:2012:191, σκέψη 40, της 7ης Απριλίου 2016, Partner Apelski Dariusz, C‑324/14, EU:C:2016:214, σκέψη 64, και της 11ης Μαΐου 2017, Archus και Gama, C‑131/16, EU:C:2017:358, σκέψεις 31 και 37).
45 Λαμβανομένων υπόψη των προεκτεθέντων, στο υποβληθέν προδικαστικό ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 63 της οδηγίας 2014/24, ερμηνευόμενο σε συνδυασμό με το άρθρο 57, παράγραφος 4, στοιχείο ηʹ, και υπό το πρίσμα της αρχής της αναλογικότητας, έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση βάσει της οποίας η αναθέτουσα αρχή οφείλει άνευ ετέρου να αποκλείσει έναν προσφέροντα από διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης στην περίπτωση που η βοηθητική επιχείρηση στης οποίας τις δυνατότητες σκόπευε να στηριχθεί ο προσφέρων έχει υποβάλει ψευδή δήλωση ως προς την ύπαρξη ποινικών καταδικαστικών αποφάσεων που έχουν αποκτήσει ισχύ δεδικασμένου, χωρίς η αρχή αυτή να δύναται, σε μια τέτοια περίπτωση, να επιβάλει ή τουλάχιστον να επιτρέψει στον προσφέροντα να προβεί στην αντικατάσταση της εν λόγω επιχείρησης».
Ομοίως, στην απόφαση του ΔEE στην C-316/2021, Monument Vandekerckhove NV ν. Stad Gent, ημερομηνίας 6.10.2021, στην οποία με παρέπεμψε και εφοδίασε[5] η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ’ ων η αίτηση κατά την ακροαματική διαδικασία, η οποία με αναφορά στις διατάξεις του άρθρου 63 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, άρθρο που ενσωματώθηκε στο άρθρο 63 του Ν. 73(Ι)/2016, παρέχει την δυνατότητα αντικατάστασης του τρίτου φορέα, χωρίς αυτό να συνεπάγεται ουσιώδη τροποποίηση της προσφοράς του.
Σύμφωνα με τις θέσεις του ευπαιδεύτου συνηγόρου της αιτήτριας, όπως προκύπτει μέσα από την αρχική και απαντητική γραπτή του αγόρευση, κατά την αντικατάσταση του άλλου φορέα από την εταιρεία INTRAKAT, έπρεπε να υποβληθούν τόσο αντίγραφα των εν ισχύ αδειών εξασκήσεως επαγγέλματος των δηλωθέντων μελών της Ομάδας Μελέτης, όσο και τα βιογραφικά τους και όχι να αναζητηθούν από την Αναθέτουσα Αρχή.
Όπως προκύπτει από την συμπληρωματική έκθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης, Φεβρουαρίου 2021, αντικαταστάθηκε ο αρχικώς δηλωθείς τρίτος φορέας «Όμιλος Τεχνικών Μελετών ΑΤΕ (Ο.Τ.Μ. Α.Ε.)» με δύο άλλους φορείς, ήτοι τις «Σαλφώ και Συνεργάτες Ανώνυμη Εταιρεία Μελετητικών Υπηρεσιών Τεχνικών Έργων» και το «Γραφείο Μελετών Β. Κωνσταντινίδης και Συνεργάτες Ε.Ε.», τα στοιχεία των μελών των οποίων περιλαμβάνονται στον Πίνακα 1 της συμπληρωματικής έκθεσης.
Σύμφωνα με τους όρους 6.4.1.Β και 8.3.1(4) και (5) του Τόμου Α των εγγράφων του διαγωνισμού, πρέπει να υποβληθούν βιογραφικά σημειώματα για την πιστοποίηση της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας των μελών, κατά το Παράρτημα 6Β των εγγράφων. Επί της γραπτής αγόρευσης των καθ΄ ων η αίτηση, επισυνάφθηκε ως Παράρτημα 2, η επιστολή ημερομηνίας 11.2.2021, εκ μέρους του ενδιαφερόμενου μέρους, με την οποία υποβάλλονται τα αιτούμενα Παραρτήματα 6Β του Τόμου Α των εγγράφων, σε σχέση και με τους δύο τρίτους φορείς, τα οποία όπως δηλώνεται σε αυτήν, υποβάλλονται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου λόγω του όγκου τους (Παράρτημα 3).
Σε ό,τι αφορά την απαίτηση του όρου 6.4.1Β, πως όλα τα μέλη της Ομάδας Μελέτης θα πρέπει να είναι εγγεγραμμένα με ισχύουσα άδεια στο αντίστοιχο σώμα του ΕΤΕΚ της χώρας προέλευσης τους, όπως πολύ ορθά παρατηρεί η ευπαίδευτη συνήγορος της Δημοκρατίας, σε συνδυασμό με τον όρο 8.3.1.4(β) και (5), δεν απαιτείτο η προσκόμιση του εγγράφου της άδειας, αλλά αυτά να είναι εγγεγραμμένα. Επομένως, η αναζήτησή τους και όχι η υποβολή τους, συνιστούσε θέμα που μπορούσε να υποβληθεί στα πλαίσια παροχής διευκρινίσεων, όπως και ζητήθηκαν, χωρίς να προκύπτει οτιδήποτε το μεμπτό.
Αυτό που διαπιστώνεται από το σύνολο των πιο πάνω ενεργειών της Αναθέτουσας Αρχής, είναι πως δεν υπήρξε σε καμία περίπτωση, ούτε παράβαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης των προσφοροδοτών, ούτε της αρχής της διαφάνειας, αλλά ούτε και της αναλογικότητας, αφού η μεταχείριση που έτυχαν όλοι οι προσφέροντες υπήρξε η ίδια, οι ενέργειες της Αναθέτουσας Αρχής καταγράφονται με λεπτομέρεια και επαρκή αιτιολόγηση εντός της συμπληρωματικής της έκθεσης, Φεβρουαρίου 2021 και έχουν ληφθεί ακολουθώντας, τόσο την ερμηνεία που δόθηκε στον όρο 6.4.1Β.ii(α) των εγγράφων, από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, όσο και εφαρμόζοντας το νομικό πλαίσιο του Ν. 73(Ι)/2016, καθώς επίσης και τους όρους του διαγωνισμού, όπως προκύπτουν από τον Τόμο Α των εγγράφων.
Δεν εντοπίζω τίποτε το μεμπτό στη διαδικασία που ακολουθήθηκε εκ μέρους της Αναθέτουσας Αρχής προς κατακύρωση του διαγωνισμού στην επιτυχούσα εταιρεία και οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί της αιτήτριας, απορρίπτονται στην ολότητα τους, ως αβάσιμοι.
Έχοντας υπόψη όλα τα ανωτέρω, οι προσφυγές απορρίπτονται. Η απόφαση κατακύρωσης του επίδικου διαγωνισμού στο ενδιαφερόμενο μέρος, επικυρώνεται, δυνάμει του Άρθρου 146.4(α) του Συντάγματος, με έξοδα εναντίον της αιτήτριας και υπέρ των καθ’ ων η αίτηση, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Γαβριήλ, Δ.Δ.Δ.
[1] Ο κος Ζ., ήταν ο δηλωθείς Ηλεκτρολόγος Μηχανικός της Ομάδας Μελέτης του τρίτου φορέα στον οποίο στηρίχθηκε η αιτήτρια, ήτοι της εταιρείας Τρίεδρος Μελετητική Α.Ε.
[2] Τρίεδρος Μελετητική Α.Ε.
[3] Απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου περί μη ύπαρξης εννόμου συμφέροντος εκ μέρους της Αναθέτουσας Αρχής προς άσκηση προσφυγής κατά απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών με την οποία διαφωνούν. Όπως εκεί κρίθηκε: «Εδώ δεν πρόκειται για απόφαση (και είναι βεβαίως πάντοτε η ίδια η απόφαση που είναι το αντικείμενο προσφυγής) της διοίκησης, ανεξάρτητη από τη διαδικασία στην οποία και ο ίδιος ο αιτητής εμπλέκετο, η οποία να επηρέαζε τα συμφέροντα του στη διεξαγωγή των συνήθων αρμοδιοτήτων και εργασιών του. Εδώ πρόκειται για απόφαση που ήταν το αποτέλεσμα θεσμοθετημένης σύνθετης διαδικασίας, στην οποία και ο ίδιος ο αιτητής συμμετείχε σε πρώτο στάδιο ως Αναθέτουσα Αρχή, και αφορούσε την όλη διεκπεραίωση του διαγωνισμού».
[4] Η έμφαση προστέθηκε.
[5] Η απόφαση είναι δημοσιευμένη μόνον στην γαλλική και ολλανδική γλώσσα, αλλά δόθηκε μετάφραση στα ελληνικά από μηχανική μετάφραση.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο