ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Υπόθεση Αρ. 1254/2023
8 Οκτωβρίου, 2025
[Φ. ΚΑΜΕΝΟΣ, ΔΔΔ.]
Επί τοις αφορώσι το Άρθρο 146 του Συντάγματος
Μ.Ζ.
Αιτητής
Και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω του
Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων
Καθ' ων η Αίτηση
.........
Ο Αιτητής εμφανίζεται αυτοπροσώπως.
Νικολέττα Νικολάου για Τατιάνα Ιακωβίδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για τους Καθ' ων η αίτηση
ΑΠΟΦΑΣΗ
Φ. Καμένος, ΔΔΔ.: Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για σύνταξη ανικανότητας στις 12.04.2022 στις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Η Διευθύντρια των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων απέρριψε την εν λόγω αίτηση του Αιτητή στις 12.09.2022. Θεωρήθηκε ότι για το έτος 2020 όσο και για τα έτη 2019 - 2020, ο Αιτητής δεν είχε τις απαιτούμενες ασφαλιστικές μονάδες για να θεμελιώσει δικαίωμα σε σύνταξη ανικανότητας σύμφωνα με τις προϋποθέσεις (γ) και (δ) της παραγράφου 4 του Τρίτου Πίνακα του Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου (εφεξής ο «Νόμος»).
Με επιστολή ημερομηνίας 17.01.2023, ο Αιτητής υπέβαλε ιεραρχική προσφυγή στον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για την απόρριψη της αίτησης του.
Η ιεραρχική προσφυγή τελικώς απερρίφθη με απόφαση ημερομηνίας 02.06.2023. Κρίθηκε ότι ο Αιτητής δεν ικανοποιεί τις σχετικές ασφαλιστικές προϋποθέσεις που προβλέπει ο Νόμος για παροχή σύνταξης ανικανότητας.
Η πιο πάνω απορριπτική απόφαση ημερ. 02.06.2023 κοινοποιήθηκε στον Αιτητή με επιστολή ημερομηνίας 07.06.2023 (η εν λόγω πράξη αναφέρεται εφεξής ως η «απορριπτική απόφαση»).
Με τα Αιτητικά της παρούσας προσφυγής, ο Αιτητής, αιτείται τα ακόλουθα:
«Α. Δήλωση και /η απόφαση του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι η πράξη και η απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, η οποία γνωστοποιήθηκε στον Αιτητή με επιστολή των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 7/06/2023 και με την οποία απορρίφθηκε η ένσταση του ημερομηνίας 20.3.2023, στην απόφαση για απόρριψη στις 12.9.2022 της αίτησης του ημερομηνίας 12.4.2022, με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση ανικανότητας ημ. 12.4.2022, λόγω του ότι δεν ικανοποιούνται οι απαιτούμενες ασφαλιστικές προϋποθέσεις, σύμφωνα με τον Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμο ( Ν.59(Ι)/2010.
θα σας αναφέρω για την εμπειρία μου με το Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Πρόνοιας και τον αγώνα μου για να δικαιωθώ.
Στις 09/03/2021 μετά από τροχαίο ατύχημα που είχα , στην συνέχεια υπέβαλα τις άδειες ασθένειας και στις 18/03/2022 είχα υποβάλει την αίτηση για επίδομα σύνταξης ανικανότητας στης 12.4.2022 , καθώς είχα χάσει τη δουλειά μου, λόγω ότι δεν μπορούσα να εργαστώ λόγω των τραυματισμών που έχω υποστεί στο τροχαίο ατύχημα.
Ωστόσο, η ένσταση μου, ημερομηνίας 12.9.2022 απορρίφθηκε με το επιχείρημα ότι δεν πληρούσα τις προϋποθέσεις που ορίζει ο περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμος (Ν.59(Ι)/2010). Συγκεκριμένα, το Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων επικαλέστηκε το άρθρο 83 (1) του νόμου, το οποίο απαιτεί να έχω εργαστεί για τουλάχιστον 26 εβδομάδες στη διάρκεια των 52 εβδομάδων που προηγήθηκαν της απώλειας της εργασίας μου ότι δεν πληρούσα τις προϋποθέσεις που ο περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμος(Ν.59(Ι) /2010). Σύμφωνα με το άρθρο 40(1)(δ) προνοεί. από την εξέταση διαπιστώθηκε ότι δεν ικανοποιούνται (γ) η (δ) .
Εγώ όμως διέψευδα αυτό το επιχείρημα και υπέβαλα ένσταση στην απόφαση. Υποστήριξα ότι είχα εργαστεί για περισσότερες από 26 εβδομάδες στη διάρκεια του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος και πρόσφερα σχετικά στοιχεία και αποδείξεις. Επίσης, επικαλέστηκα το άρθρο 40 (1) (γ) (δ) του νόμου, το οποίο προβλέπει ότι στην περίπτωση που κάποιος χάσει τη δουλειά του λόγω φυσικής καταστροφής, επιδημίας ή πυρκαγιάς, μπορεί να λάβει επίδομα ανεργίας ακόμη και αν δεν έχει εργαστεί για 26 εβδομάδες.
Δυστυχώς, η ένστασή μου απέβη μάταιη και το Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων επιμένει στην αρχική του θέση.
Θεωρώ ότι αυτό είναι άδικο και παραβιάζει τα δικαιώματά μου ως ευρωπαίος πολίτης και νόμιμος Κάτοικος στην χώρα Κύπρου και αυτοτελώς εργαζόμενος .
Θέλω να καταθέσω τα εξής:
1) Οι Κοινωνικές Ασφαλίσεις και η πρόνοια αγνόησαν την αίτησή μου για άδεια ασθένειας και οικονομική ενίσχυση που υπέβαλε με βάση το ΓΕΣΥ από της 09/03/2021 από τροχαίο δυστύχημα.
2) Η αίτησή μου ήταν σύμφωνη με τους κανόνες και τις διαδικασίες που ορίζονται στο ΓΕΣΥ μέσα από την σύμβαση των πρωτοκόλλων και του μνημονίου ΕΜΣ 236, και στη νομοθεσία που διέπει την κοινωνική ασφάλιση και την πρόνοια ΚΥΠΡΟΥ.
3) Η απόρριψη της αίτησής μου είχε ως αποτέλεσμα να βρεθώ σε μια δύσκολη και αβέβαιη κατάσταση, χωρίς να μπορώ να εξασφαλίσω τη βασική μου επιβίωση και φροντίδα και τη συνέχιση της θεραπείας μου.
4) Ζητώ να επανεξεταστεί η απόφασή της διοίκησης και να μου χορηγηθεί η άδεια ασθένειας και η οικονομική ενίσχυση που δικαιούμαι, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση.
Β. Δήλωση και/η απόφαση του Σεβαστού Δικαστηρίου που διατάττει την αποδοχή του αιτήματος μου για σύνταξη ανικανότητας.
Ξεκινώντας να αναφέρω ότι τα Αιτητικά της παρούσας προσφυγής δε μπορούν φυσιολογικά να οδηγήσουν στην απόδοση οποιασδήποτε θεραπείας εκ μέρους του παρόντος δεδομένου ότι αφενός με το υπό Α Αιτητικό δε ζητείται οποιαδήποτε θεραπεία δυνάμει του Άρθρου 146(4) του Συντάγματος και του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Νόμου του 2015 (Ν. 131(I)/2015), εφόσον δε ζητείται πχ ακύρωση της εκεί αναφερόμενης πράξης, ενώ το Αιτητικό Β, ήτοι η αποδοχή του αιτήματος για σύνταξη ανικανότητας, κείται εκτός της δικαιοδοσίας του παρόντος ως επίσης προσδιορίζεται στα εν λόγω άρθρα. Περαιτέρω, στα εν λόγω Αιτητικά παρεμβάλλονται και γεγονότα και επιπρόσθετα αιτητικά ως η «επανεξέταση και χορήγηση άδειας ασθένειας και οικονομική ενίσχυση» που ενδεχομένως αφορούν την απόρριψη άλλων αιτημάτων από την πράξη που περιγράφεται στα Αιτητικά υπό Α και Β..
Η ως άνω ελλειμματική διατύπωση προφανώς αποδίδεται στο ότι ο Αιτητής συνέταξε μόνος την προσφυγή του, ενόψει δε ότι οι Καθ’ ων η αίτηση αντιλαμβάνονται ως προσβαλλόμενη ακυρωτικά την απορριπτική απόφαση χωρίς να τίθεται οποιαδήποτε περί αυτού ένσταση, προχωρώ να εξετάσω την προσφυγή, έχοντας επιεικώς ως δεδομένο ότι ζητείται ακύρωση της απορριπτικής απόφασης, η οποία εμπροθέσμως τουλάχιστον άγεται ενώπιον του παρόντος.
Καταρχάς λοιπόν συμφωνώ με τη θέση της ευπαίδευτης συνηγόρου των Καθ΄ ων η αίτηση ότι παγίως έχει νομολογηθεί ότι η αγόρευση δεν αποτελεί μέσο προσαγωγής μαρτυρίας ούτε μια τέτοια μαρτυρία μπορεί να δοθεί άνευ αδείας του δικαστηρίου (άδεια που δίδεται με συστολή) ή κατά τις επιθυμίες οποιουδήποτε διαδίκου τόσο πριν όσο και μετά την ολοκλήρωση των αγορεύσεων ή την επιφύλαξη της δικαστικής απόφασης.
Τώρα, από τη μελέτη των αγορεύσεων του Αιτητή διαπιστώνεται ότι εκεί εγείρονται περαιτέρω αιτητικά που αφορούν άλλες πράξεις ή άλλες δικαστικές διαδικασίες, ως η ποινική υπόθεση αρ. 6344/2023 Ε.Δ. Λευκωσίας. Για παράδειγμα στις σελ. 4-8 της αγόρευσης ζητούνται:
«4. Αιτήματα προς το Δικαστήριο
1. Αποκατάσταση δεδομένων: Άμεση επαναφορά όλων των διαγραμμένων ή παραποιημένων δεδομένων μου.
2. Συμμόρφωση με ευρωπαϊκές οδηγίες: Υποχρεωτική συμμόρφωση της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές και κανονισμούς.
3. Αποζημίωση: Ορισμός χρηματικής αποζημίωσης για την αποκατάσταση της οικονομικής και ψυχολογικής ζημίας που υπέστην.
4. Λογοδοσία αρμόδιων αρχών: Επιβολή κυρώσεων στους υπεύθυνους για την παραποίηση των δεδομένων μου
(…)
«5. Συμπεράσματα και Αιτήματα
- Άμεση αποκατάσταση του μητρώου Φ.Π.Α. και επαναφορά παραποιημένων δεδομένων.
- Οικονομική αποζημίωση για την επαγγελματική και προσωπική ζημία που υπέστην λόγω της αδράνειας και των παραλείψεων των αρμόδιων αρχών.
- Διασφάλιση της συμμόρφωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και κανονισμούς.
(…)
Αιτήματα:
1. Αναγνώριση του ατυχήματος ως εργατικού και άμεσης αποκατάστασης των δεδομένων
2. Χορήγηση οικονομικής υποστήριξης για την κάλυψη των αναγκών της οικογένειας μου, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων διαβίωσης, υγείας και εκπαίδευσης.
3. Πλήρης αποκατάσταση της υγειονομικής μου κατάστασης μέσω κατά
Στοιχεία τεκμήρια νομ.(37) και δε τα στοιχεία της συζύγου με ένα μικρό μισθό που πήρε ως εργασία δε ημερομηνίας (37 2)
(…)
2. Αιτήματα:
1. Αποκατάσταση όλων των παραποιημένων δεδομένων.
2. Παροχή αποζημίωσης για την υγειονομική, επαγγελματική και βιοτική ζημία.
3. Διασφάλιση της προστασίας των πνευματικών μου δικαιωμάτων.».
Σαφώς και τα εν λόγω αιτητικά, δυνάμει των σχετικών προνοιών του Συντάγματος και της νομοθεσίας, που ανέφερα πιο πάνω δεν είναι εξεταστέα από το παρόν ούτε το παρόν αναθεωρεί αποφάσεις ποινικών δικαστηρίων. Εξεταστέα δεν είναι όσα επίσης μη σχετικά ή συνδεδεμένα ο Αιτητής ισχυρίζεται περί παραποίησης των δεδομένων που αφορούν τα μητρώα Φ.Π.Α., παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων ιδιωτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας και κατά πράξεων άλλων μη σχετικών ή δυνάμενων συμπροσβολής με την απορριπτική απόφαση πχ της εγγραφής του ως αυτοτελώς εργαζομένου στο μητρώο ΦΠΑ, πράξη που περιβάλλεται με τεκμήριο νομιμότητας πολύ πριν το 2021 που συνέβη το ατύχημα του Αιτητή (φαίνεται να εκδόθηκε το 2006).
Κατά τα λοιπά, θα συμφωνήσω επίσης με την ευπαίδευτη συνήγορο των καθ’ ων η αίτηση ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή δεν στοιχειοθετούν οποιοδήποτε λόγο ακυρότητας. Η ανάπτυξή των λόγων ακύρωσης είναι συγκεχυμένη χωρίς να μπορεί να γίνει καταληπτός οποιοσδήποτε λόγος ακύρωσης που να θίγει την απορριπτική απόφαση. Γίνεται παραπομπή σε διάφορες πρόνοιες της κυπριακής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας χωρίς σύνδεση με την εδώ (θεωρούμενη ως επίδικη) απορριπτική απόφαση.
Είναι σαφές ότι μόνο στοιχειοθετημένοι λόγοι ακύρωσης μπορούν να παράσχουν έρεισμα για ακύρωση διοικητικής απόφασης [βλ. Κυπριακή Δημοκρατία, Λεωφορεία Λευκωσίας Λίμιτεδ (1999) 3 ΑΑΔ 56 μεταξύ άλλων], η δε αθρόα αορίστως επίκληση της παραβίασης άρθρων Ευρωπαϊκών Συνθηκών, του Συντάγματος, νόμων ή γενικών διοικητικών αρχών χωρίς οποιαδήποτε συγκεκριμενοποίηση δεν είναι αρκετή αλλά θα πρέπει να συνοδεύεται με εκείνα τα στοιχεία και γεγονότα τα οποία θα εφοδίαζαν το Δικαστήριο με το απαραίτητο υλικό που θα επέτρεπε την εξέταση λόγων που πλήττουν τη νομιμότητα της διοικητικής απόφασης (βλ. Δημοκρατία ν. Κουκκουρή (1993) 3 Α.Α.Δ. 598 και Latomia Estate Ltd και Άλλοι ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2001) 3 ΑΑΔ 672].
Στη υπόθεση Μούστρας κ.α. ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 70 το Ανώτατο Δικαστήριο ανάφερε ότι:
«Δεν αρκεί να προβάλλονται και να αναπτύσσονται τέτοιοι ισχυρισμοί, αλλά θα πρέπει να αποδεικνύονται με επαρκή βεβαιότητα από τον αιτητή ο οποίος φέρει και το βάρος απόδειξης τους».
Στην παρούσα υπόθεση, παρά το εκτενές της αγόρευσης, ο Αιτητής δεν αιτιολόγησε τους ισχυρισμούς του θέτοντας συγκεκριμένα σημεία τα οποία παραβιάστηκαν κατά την έκδοση της απορριπτικής απόφασης.
Σε κάθε περίπτωση, από τα όσα ετέθησαν ενώπιόν μου δεν κλονίστηκε η νομιμότητα της απορριπτικής απόφασης. Το Ανώτατο Δικαστήριο στα πλαίσια της Απόφασης στην ΕΔΔ Αρ. 64/2021 Δημοκρατίας ν. Ανδρέας Αναστάση ημερομηνίας 16.11.2022 έκρινε ότι για να μπορεί ένα πρόσωπο να τύχει σύνταξης ανικανότητας πρέπει να πληροί σωρευτικά τέσσερις προϋποθέσεις σύμφωνα με το άρθρο 40(1) του Νόμου και, περαιτέρω, ότι η διοίκηση δεν υποχρεούται καν να εξετάσει οποιαδήποτε άλλη προϋπόθεση από τις εναπομείνασες στο άρθρο 40(1), εφόσον ακόμα και αν εξεταζόταν σε πρώτο στάδιο πχ εκείνη που αφορά στην ανικανότητα προς εργασία (στην οποία και ο εδώ Αιτητής δίδει ιδιαίτερη έμφαση) και διαπιστωνόταν ότι ο αιτών ήταν μονίμως ανίκανος για εργασία πάλι δε θα μπορούσε να καταστεί δικαιούχος σύνταξης ανικανότητας εφόσον δεν είχε συμπληρώσει τις ελαχίστως απαιτούμενες ασφαλιστικές προϋποθέσεις ως προβλέπονται στα εδάφια (γ) και (δ) του άρθρου 40(1) του Νόμου.
Στην παρούσα, από τον διοικητικό φάκελο και δη από το παράρτημα 2 στην ένσταση είναι εμφανές ότι ο Αιτητής δεν πληρούσε τις εν λόγω ασφαλιστικές προϋποθέσεις. Δεν έχει συνεισφέρει στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων οτιδήποτε όχι μόνον το έτος 2019 και 2019-2020, έτη που αφορούν τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις του άρθρου 40(1)(δ) του Νόμου (βλ. σχετική ερμηνεία που δόθηκε και σε απόφαση του Εφετείου στην ΕΔΔ Αρ. 83/2023 Ανδρέας Αναστάση ν. Δημοκρατίας ημερ. 29.02.2024) αλλά από το 2016. Στον λογαριασμό του Αιτητή έχει πιστωθεί μεν το έτος 2020 μόνο 0,1 της ασφαλιστικής μονάδας που ακόμα και αυτό όμως δεν αμφισβητείται ότι ήταν επιδόματα που έλαβε από το Υπουργείο Εργασίας ως αυτοεργοδοτούμενος στα πλαίσια στήριξης κατά την πανδημία covid, χωρίς όμως ο ίδιος να καταβάλλει εισφορές.
Με αυτά λοιπόν τα δεδομένα, για το έτος 2020 όσο και για τα έτη 2019- 2020, θεωρήθηκε ότι ο Αιτητής δεν είχε τις απαιτούμενες ασφαλιστικές μονάδες για να θεμελιώσει δικαίωμα σε σύνταξη ανικανότητας, βάσει του άρθρου 40(1)(δ) του Νόμου.
Κρίνω ότι η ως άνω θεώρηση των Καθ’ ων η αίτηση ήταν εύλογη και σύμφωνη με το άρθρο 40 του Νόμου (και την παράγραφο 4 του Τρίτου Πίνακα του Νόμου, όπου αναφέρονται οι ασφαλιστικές προϋποθέσεις) και ουδέν σφάλμα αιτιολογίας ή έρευνας διαπιστώνεται στην ή κατά την έκδοση της απορριπτικής απόφασης.
Ως εκ των ανωτέρω, η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη πράξη επικυρώνεται.
Λόγω της φύσης της διαφοράς και της όλης κατάστασης που εκτέθηκε ενώπιόν μου δε θα εκδώσω διαταγή ως προς τα έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Φ. Καμένος, ΔΔΔ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο