ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(Συνεκδ. Υποθ. Αρ. 793/2021, 794/2021, 795/2021, 796/2021,
797/2021, 798/2021, 799/2021, 815/2021 και 829/2021)
30 Οκτωβρίου 2025
[ΚΩΜΟΔΡΟΜΟΣ, Πρόεδρος]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
(Υπόθεση Αρ.793/2021)
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΒΑΛΑΝΙΔΗΣ Αιτητής
ΚΑΙ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Καθ’ ης η Αίτηση
(Υπόθεση Αρ. 794/2021)
ΜΑΡΙΟΣ ΚΑΤΣΑΒΡΑΣ Αιτητής
ΚΑΙ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Καθ’ ης η Αίτηση
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΡΤΕΜΗ Αιτητής
ΚΑΙ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Καθ’ ης η Αίτηση
(Υπόθεση Αρ. 796/2021)
ΧΡΥΣΤΑΛΛΑ ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ Αιτήτρια
ΚΑΙ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Καθ’ ης η Αίτηση
(Υπόθεση Αρ. 797/2021)
ΛΟΥΚΑΣ ΑΡΜΙΝΙΩΤΗΣ Αιτητής
ΚΑΙ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Καθ’ ης η Αίτηση
(Υπόθεση Αρ. 798/2021)
ΓΙΩΡΓΟΣ ΘΟΥΚΙΔΙΔΗΣ Αιτητής
ΚΑΙ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Καθ’ ης η Αίτηση
(Υπόθεση Αρ. 799/2021)
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΝΕΟΦΥΤΟΥ Αιτήτρια
ΚΑΙ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Καθ’ ης η Αίτηση
(Υπόθεση Αρ. 815/2021)
ΑΥΞΕΝΤΙΟΣ ΧΑΤΖΗΜΗΝΑΣ, και άλλοι ως ο επισυνημμένος στην παρούσα ως Παράρτημα Α’ κατάλογος Αιτητές
ΚΑΙ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Καθ’ ης η Αίτηση
(Υπόθεση Αρ. 829/2021)
ΔΩΡΑ-ΜΑΡΙΑ ΔΕΥΤΕΡΑ Αιτήτρια
ΚΑΙ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Καθ’ ης η Αίτηση
Ν. Κλεάνθους (κα), για Χρίστο Μ. Τριανταφυλλίδη, για Αιτητές στις προσφυγές αρ. 793/2021, 794/2021, 795/2021, 796/2021,797/2021, 798/2021 και 799/2021
Σ. Σκορδής, για Σκορδής & Στεφάνου Δ.Ε.Π.Ε., για Αιτητές στην προσφυγή αρ. 815/2021
Κ. Παναγιώτου (κα), για Ανδρέας Σ. Αγγελίδης Δ.Ε.Π.Ε., για Αιτήτρια στην προσφυγή αρ. 829/2021
Α. Σάββα (κα), για Αλέκος Ευαγγέλου & Σια Δ.Ε.Π.Ε., για Καθ’ ης η Αίτηση
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΚΩΜΟΔΡΟΜΟΣ, Π.Δ.Δ.: Με τις υπό κρίση, συνεκδικαζόμενες, προσφυγές, προσβάλλεται ως άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος, η, περιεχόμενη σε σχετικό ηλεκτρονικό μήνυμα ημερομηνίας 13.5.2021, απόφαση της καθ’ ης η αίτηση, Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου («η Τράπεζα»), με την οποία καταργήθηκε η πολιτική για αναγνώριση προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, καθώς και η απόφαση απόρριψης των αιτημάτων των αιτητών για αναγνώριση της πείρας τους για σκοπούς προαγωγής στην εν λόγω θέση. Σημειώνεται ότι η αιτήτρια στην προσφυγή 829/2021, βάλλει τόσο κατά της προαναφερθείσας απόφασης κατάργησης της πολιτικής για αναγνώριση προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, αλλά και κατά της κατ’ ισχυρισμόν παράλειψης της καθ’ ης η αίτηση να αναγνωρίσει την προϋπηρεσία της και να την προαγάγει στη θέση Νομικού Λειτουργού Α’ Τάξης, καθώς και κατά της απόφασης μη ικανοποίησης του αιτήματός της για μείωση της δοκιμαστικής περιόδου. Ωστόσο, δεδομένης της συνάφειας των αιτούμενων θεραπειών, αλλά και των πραγματικών και νομικών ζητημάτων της συγκεκριμένης προσφυγής με αυτά των υπολοίπων, αποφασίστηκε η συνεκδίκασή της με τις υπόλοιπες, ως το σχετικό διάταγμα του Δικαστηρίου τούτου, ημερομηνίας 21.9.2023.
Σύντομη αναδρομή στα γεγονότα των υποθέσεων, αποκαλύπτει τα εξής:
Οι αιτητές αρχικά είχαν εργοδοτηθεί στην καθ’ ης η αίτηση με σύμβαση προσωρινής εργοδότησης και στη συνέχεια, στις 8.4.2019, προσφέρθηκε σε αυτούς διορισμός στη μόνιμη θέση Λειτουργού Β’ Τάξης στην Τράπεζα, με δοκιμασία δυο (2) ετών. Οι αιτητές αποδέχτηκαν την προσφορά διορισμού τους ανεπιφύλακτα, με επιστολή τους ημερομηνίας 8.4.2019 και ο διορισμός τους απεστάλη υπογεγραμμένος από τον Διοικητή της Τράπεζας στις 6.5.2019, με έναρξη ισχύος την 1.5.2019.
Στη συνέχεια, αρχικά κατά το έτος 2019 και ακολούθως κατά το 2021, οι αιτητές, δι’ επιστολών τους, ζήτησαν από την καθ’ ης η αίτηση να εξετάσει το ζήτημα της αναγνώρισης της προηγούμενης πείρας τους, για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, στην Τράπεζα.
Στη συνεδρία της, ημερομηνίας 31.10.2019, η Επιτροπή Προσωπικού της καθ’ ης η αίτηση εξέτασε και το θέμα της αναγνώρισης της προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής και αποφάσισε την κατάργηση της πολιτικής για αναγνώριση προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης ως απόρροια εργοδότησης (α) στην Τράπεζα με σύμβαση, (β) στην Τράπεζα σε κατώτερη μόνιμη θέση και (γ) σε άλλον οργανισμό ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου. Βάση για την αλλαγή πολιτικής της καθ’ ης η αίτηση ήταν, σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής Προσωπικού, τα υφιστάμενα οικεία σχέδια υπηρεσίας, σύμφωνα με τα οποία προβλέπεται ελάχιστη απαιτούμενη πείρα δύο ετών (2) για τη θέση Λειτουργού Β’ Τάξης και τη θέση Νομικού Λειτουργού Β’ Τάξης.
Ωστόσο, το θέμα της αναγνώρισης της προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής, τέθηκε εκ νέου προς εξέταση στις συνεδρίες της Επιτροπής Προσωπικού, ημερομηνίας 5.4.2021 και 6.4.2021, η οποία, λαμβάνοντας υπόψη και σχετική γνωμάτευση του νομικού συμβούλου της καθ’ ης η αίτηση, ημερομηνίας 10.11.2020, αποφάσισε όπως εμμείνει στην αρχική της απόφαση, ημερομηνίας 31.10.2019. Αποφασίστηκε επίσης όπως μη ικανοποιηθεί το αίτημα των αιτητών για μείωση της δοκιμαστικής περιόδου.
Ως εκ των πιο πάνω, το Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού, Οργάνωσης και Προγραμματισμού της καθ’ ης η αίτηση, δια του προαναφερθέντος ηλεκτρονικού μηνύματος ημερομηνίας 13.5.2021, γνωστοποίησε στους αιτητές τις προηγηθείσες αποφάσεις της Επιτροπής Προσωπικού.
Οι αιτητές αντέδρασαν και κατά της πιο πάνω απόφασης, καταχώρησαν τις υπό κρίση προσφυγές, οι οποίες συνεκδικάζονται, δυνάμει σχετικού δικαστικού διατάγματος, ημερομηνίας 21.9.2023.
Αποτελεί κοινό προβαλλόμενο λόγο ακύρωσης, ο ισχυρισμός ότι η καθ’ ης η αίτηση πεπλανημένα δεν έλαβε υπόψη της, ως όφειλε δυνάμει του όρου 1.5 των Γενικών Όρων του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) «Όροι και Σχέδια Υπηρεσίας» των περί Υπαλλήλων της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (Όροι Υπηρεσίας) Οδηγιών (Κ.Δ.Π. 233/2004), ως αυτές ίσχυαν κατά τον ουσιώδη χρόνο («οι Οδηγίες»), την πείρα των αιτητών και/ή πεπλανημένα παρέλειψε να αξιολογήσει και να αποφασίσει την καταλληλότητα της πείρας των αιτητών, αλλά και να ερμηνεύσει το απαιτούμενο προσόν (γ) του σχεδίου υπηρεσίας Λειτουργού Α’ Τάξης. Περαιτέρω δε, πεπλανημένα η καθ’ ης η αίτηση υιοθέτησε την απόφασή της για αλλαγή πολιτικής, χωρίς να εξετάσει το αίτημα των αιτητών και χωρίς να λάβει υπόψη της τα προσόντα των αιτητών και/ή πεπλανημένα ερμήνευσε τους όρους 2.3.1 και 2.3.2 των όρων του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) των Οδηγιών. Οι συγκεκριμένοι, άρρηκτα συνδεδεμένοι, προβαλλόμενοι λόγοι ακύρωσης αποτελούν την εμπροσθοφυλακή της επιχειρηματολογίας της συνηγόρου των αιτητών στις προσφυγές 793/2021 έως και 799/2021, ενώ αποτελούν βασικό άξονα επιχειρηματολογίας των συνηγόρων των αιτητών και στις προσφυγές 815/2021 και 829/2021.
Περαιτέρω, σε άμεση συνάρτηση με τα αμέσως πιο πάνω, προωθείται από όλους τους αιτητές ως αυτοτελής λόγος ακύρωσης και ο ισχυρισμός περί έλλειψης επαρκούς και/ή ειδικής και/ή της δέουσας αιτιολογίας της επίδικης απόφασης, ιδιαίτερα δε από τη στιγμή που υπήρξε αλλαγή στη στάση της Διοίκησης και/ή κατάργηση πάγιας πολιτικής, κατά παράβαση των διατάξεων του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου (Ν.158(Ι)/1999), αλλά και της πάγιας επί του θέματος νομολογίας.
Έτερος προβαλλόμενος λόγος ακύρωσης που προωθείται σε όλες τις προσφυγές, έγκειται στον ισχυρισμό περί παραβίασης της αρχής της ισότητας και της ίσης μεταχείρισης που κατοχυρώνεται στο Άρθρο 28 του Συντάγματος, καθότι η προσβαλλόμενη απόφαση εισάγει δυσμενή διάκριση εναντίον των αιτητών σε σχέση με άλλα πρόσωπα που τελούν και/ή τελούσαν υπό τις ίδιες συνθήκες με τους αιτητές και στα οποία αναγνωρίστηκε η προηγούμενη αποκτηθείσα πείρα εντός και εκτός της Τράπεζας, για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’.
Περαιτέρω, οι αιτητές στην προσφυγή 815/2021, προωθούν τον ισχυρισμό περί παραβίασης του Νόμου και των εργασιακών τους δικαιωμάτων, καθότι παράνομα και σε αντίθεση με τους όρους εργοδότησής τους, παραγνωρίζεται και/ή δεν λαμβάνεται υπόψη το πραγματικό γεγονός της αποκτηθείσας πείρας τους σε προηγούμενες θέσεις, η δε μονομερής και χωρίς τη συγκατάθεση των αιτητών αλλαγή των όρων εργοδότησής τους, συνιστά παράνομη ενέργεια.
Επιπρόσθετα, αποτελεί κοινό λόγο ακύρωσης στις προσφυγές αρ. 815/2021 και 829/2021 ο ισχυρισμός περί μη διενέργειας της δέουσας έρευνας εκ μέρους της καθ’ ης η αίτηση πριν από τη λήψη των αποφάσεών της. Εντός αυτού του πλαισίου, προβάλλεται ότι η καθ’ ης η αίτηση, κατά τη διαμόρφωση της κρίσης της, δεν έλαβε υπόψη της και τις θέσεις και/ή τα επιχειρήματα των αιτητών, καθώς και ο ισχυρισμός, εκ μέρους της αιτήτριας στην προσφυγή αρ. 829/2021, ότι πάσχει ως ελλιπής και πεπλανημένη η δοθείσα γνωμάτευση των νομικών συμβούλων της καθ’ ης η αίτηση, η οποία καμία αναφορά δεν κάνει στα σημεία και/ή στους όρους του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) των Οδηγιών που αφορούν τους Νομικούς Λειτουργούς Β’ Τάξης και Α’ Τάξης. Περαιτέρω, δεν λήφθηκε υπόψη το γεγονός ότι τα καθήκοντα που ασκούσε η αιτήτρια, ήταν άμεσα σχετικά με τα καθήκοντα της θέσης Νομικού Λειτουργού Β’ Τάξης και, συνεπώς, θα έπρεπε να αναγνωριστεί η πείρα της για σκοπούς προαγωγής στη συνδυασμένη θέση Νομικού Λειτουργού Α’ Τάξης.
Ως αυτοτελής λόγος ακύρωσης, προβάλλεται από την αιτήτρια στην προσφυγή αρ. 829/2021, και ο ισχυρισμός περί παραβίασης της αρχής της νόμιμης προσδοκίας, ως αυτή κατοχυρώνεται στο Άρθρο 23 του Συντάγματος, δεδομένου ότι η αιτήτρια στηρίχθηκε στην επί χρόνια ακολουθηθείσα πολιτική της καθ’ ης η αίτηση που ίσχυε αναφορικά με την αναγνώριση πείρας και η οποία δεν μπορούσε να αρθεί εκ των υστέρων, όπως και έγινε εν προκειμένω, παράνομα, κατά τη σχετική εισήγηση.
Τέλος, στις προσφυγές αρ. 815/2021 και 829/2021, προωθούνται και ισχυρισμοί περί κατάχρησης εξουσίας και παραβίασης των αρχών της χρηστής διοίκησης, της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου και της καλής πίστης.
Από την πλευρά τους, οι συνήγοροι για την καθ’ ης η αίτηση ήγειραν δια του δικογράφου της ενστάσεώς τους και ανέπτυξαν περαιτέρω δια της γραπτής τους αγόρευσης, δυο προδικαστικές ενστάσεις, ισχυριζόμενοι ότι (α) οι αιτητές στερούνται εννόμου συμφέροντος να προωθούν τις προσφυγές τους, καθότι αποδέχτηκαν την προσφορά διορισμού τους στη θέση Λειτουργού Β’ Τάξης ανεπιφύλακτα και σύμφωνα με τους όρους που αναφέρονταν στη σχετική επιστολή ημερομηνίας 8.4.2019 και (β) η προσβαλλόμενη απόφαση δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη εν τη εννοία του Άρθρου 146 του Συντάγματος, εφόσον στην επίδικη επιστολή ημερομηνίας 13.5.2021, το περιεχόμενο της οποίας προσβάλλουν οι αιτητές, διατυπώνεται απλώς γνώμη της καθ’ ης η αίτηση σε ό,τι αφορά την αναγνώριση της προηγούμενης πείρας των υπαλλήλων για σκοπούς προαγωγής.
Εκ διαμέτρου αντίθετες, βεβαίως, επί των αμέσως πιο πάνω υπήρξαν οι θέσεις των συνηγόρων των αιτητών, οι οποίοι επιχειρηματολόγησαν εν εκτάσει τόσο υπέρ της ύπαρξης του απαιτούμενου εννόμου συμφέροντος των αιτητών προς προώθηση των προσφυγών τους, όσο και υπέρ της εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης πράξης.
Πέραν των πιο πάνω, οι συνήγοροι για την καθ’ ης η αίτηση, αντικρούοντας τους εγειρόμενους λόγους ακύρωσης, αντιτείνουν ότι, σε κάθε περίπτωση, ακόμα και αν αυτή ήθελε θεωρηθεί εκτελεστή διοικητική πράξη, η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε κατόπιν διενέργειας της δέουσας έρευνας, καθόλα ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με την οικεία πρωτογενή και δευτερογενή νομοθεσία, είναι δε αυτή επαρκώς και/ή δεόντως αιτιολογημένη, εύλογα επιτρεπτή και εντός των ορίων της διακριτικής ευχέρειας της καθ’ ης η αίτηση και ουδεμία πλάνη εμφιλοχώρησε κατά τη λήψη αυτής.
Ειδικότερα, η πλευρά της καθ’ ης η αίτηση επισημαίνει ότι η Επιτροπή Προσωπικού έλαβε την απόφασή της κατ’ εφαρμογή των προνοιών του όρου 1.5 του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) των Οδηγιών, όπου προβλέπεται ότι η Επιτροπή Προσωπικού αποφασίζει για την πείρα που θεωρείται κατάλληλη για κάθε συγκεκριμένη θέση και έχει την εξουσία να λαμβάνει αποφάσεις για την πείρα που αποκτήθηκε εντός ή εκτός Κεντρικής Τράπεζας, στις περιπτώσεις που στα σχέδια υπηρεσίας δεν προσδιορίζεται ότι η πείρα πρέπει να έχει αποκτηθεί σε θέση εντός ή εκτός της Τράπεζας. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη συνεδρία της Επιτροπής Προσωπικού, ημερομηνίας 31.10.2019, κατά την οποία και αποφασίστηκε η αλλαγή πολιτικής της Τράπεζας ως προς το θέμα της αναγνώρισης προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’, αφού λήφθηκε υπόψη ότι «υπάρχει πληθώρα υποψηφίων με επάρκεια προσόντων και πείρας» και τονίστηκε ότι «η αλλαγή πολιτικής απορρέει από τα υφιστάμενα Σχέδια Υπηρεσίας σύμφωνα με τα οποία καθορίζεται ελάχιστη απαιτούμενη πείρα, ήτοι δυο έτη για τη θέση Λειτουργού Β’ Τάξης και τη θέση Νομικού Λειτουργού Β’ Τάξης».
Έχω εξετάσει τις επίδικες αποφάσεις, υπό το πρίσμα όλων των στοιχείων και ισχυρισμών που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, τα οποία αποτέλεσαν το υπόβαθρο για προώθηση των θέσεων όλων των διαδίκων, είτε υπέρ είτε κατά της νομιμότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.
Προέχει, βεβαίως, λόγω της φύσης τους και της εγγενούς σπουδαιότητας που ενέχουν, αλλά και ως θέμα λογικής προτεραιότητας, η εξέταση των, εν είδει προδικαστικών ενστάσεων, προβαλλόμενων ισχυρισμών της πλευράς της καθ’ ης η αίτηση, περί έλλειψης της απαιτούμενης νομιμοποίησης των αιτητών να προωθούν τις προσφυγές τους, καθώς και περί της φύσης της προσβαλλόμενης απόφασης που περιέχεται στην επιστολή ημερομηνίας 13.5.2021, ως μη εκτελεστής διοικητικής πράξης.
Εν πρώτοις, κρίνεται αβάσιμη η προδικαστική ένσταση περί έλλειψης του απαιτούμενου εννόμου συμφέροντος των αιτητών προς προώθηση των προσφυγών τους, επειδή, ως προβάλλεται, αυτοί αποδέχθηκαν ανεπιφύλακτα τον διορισμό τους στη μόνιμη θέση Λειτουργού Β’ Τάξης. Πράγματι, όπως προκύπτει από τη σχετική επιστολή της καθ’ ης η αίτηση προς έκαστον αιτητή, ημερομηνίας 8.4.2019, κάθε αιτητής αποδέχθηκε την προσφορά διορισμού στην εν λόγω θέση, ανεπιφύλακτα και σύμφωνα με τους όρους της εν λόγω επιστολής. Η εν λόγω επιστολή, ωστόσο, δεν αναφερόταν γενικά σε διορισμό στην Τράπεζα, αλλά ήταν αρκούντως συγκεκριμένη και τα όσα περιλάμβανε αφορούσαν αποκλειστικά στον διορισμό στη θέση Λειτουργού Β’ Τάξης. Ασφαλώς η εν λόγω θέση είναι αυτοτελής και/ή διαφορετική και/ή ανεξάρτητη από αυτήν του Λειτουργού Α’ Τάξης. Αυτό εξάλλου προκύπτει και από τους όρους του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) των Οδηγιών και τα εκεί προβλεπόμενα, ξεχωριστά σχέδια υπηρεσίας κάθε θέσης, αλλά και από το ίδιο το περιεχόμενο των εν λόγω σχεδίων υπηρεσίας. Επισημαίνεται συναφώς ότι, ειδικά ως προς το ζήτημα της πείρας που εδώ ενδιαφέρει, στο σχέδιο υπηρεσίας Λειτουργού Β’ Τάξης προβλέπεται ως απαιτούμενο προσόν «κατάλληλη πείρα διάρκειας τουλάχιστον δυο ετών», ενώ στο σχέδιο υπηρεσίας Λειτουργού Α’ Τάξης «πείρα σε κατάλληλους τομείς εργασιών Κεντρικής Τράπεζας ή σε τομείς που σχετίζονται με εργασίες Κεντρικής Τράπεζας». Συνεπώς, η εκ μέρους των αιτητών ρητή αποδοχή των όρων της επιστολής ημερομηνίας 8.4.2021 και κατ’ επέκταση των όρων του σχεδίου υπηρεσίας Λειτουργού Β’ Τάξης, επ’ ουδενί δεν συνεπάγεται και την εκ μέρους τους απεμπόληση της όποιας προηγούμενης πείρας τους, ούτε και την αποδοχή του όποιου περιορισμού της πείρας τους. Εν προκειμένω, η πείρα συνιστά ένα πραγματικό γεγονός (Μακκουλή κ.α. ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 104/2011 και 114/2011, ημερ. 18.10.2017), ανεξάρτητο από τις ειδικότερες πρόνοιες εκάστου σχεδίου υπηρεσίας. Συνεπώς, το γεγονός ότι οι αιτητές αποδέχθηκαν ανεπιφύλακτα τις πρόνοιες του σχεδίου υπηρεσίας Λειτουργού Β’ Τάξης, είναι ανεξάρτητο και ουδόλως επηρεάζει το έννομο συμφέρον τους, ούτε και τους εμποδίζει να διαμαρτύρονται για την επίδικη απόφαση αλλαγής πολιτικής της καθ’ ης η αίτηση και για την απόφαση μη αναγνώρισης της προηγούμενης πείρας τους για σκοπούς προαγωγής σε άλλη θέση, ήτοι αυτήν του Λειτουργού Α’ Τάξης.
Ως εκ των πιο πάνω, η πρώτη προδικαστική ένσταση απορρίπτεται ως αβάσιμη.
Παρομοίως, κρίνω ότι ως αβάσιμη θα πρέπει να απορριφθεί και η δεύτερη προδικαστική ένσταση που προβάλλει η καθ’ ης η αίτηση.
Κατά τον σχετικό ισχυρισμό, το ηλεκτρονικό μήνυμα και/ή η επιστολή, ημερομηνίας 13.5.2021, δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη, αλλά δι’ αυτής διατυπώνεται η γνώμη της Τράπεζας σε ό,τι αφορά την αναγνώριση της προηγούμενης πείρας των υπαλλήλων για σκοπούς προαγωγής και δεν περιείχε οποιαδήποτε απόφαση καθοριστική της νομικής θέσης των αιτητών, δεν παρήγαγε οποιαδήποτε έννομα αποτελέσματα, ούτε και δημιούργησε δικαιώματα ή/και υποχρεώσεις στους αιτητές. Περαιτέρω, κατά τον σχετικό ισχυρισμό, δεν ενέπιπτε στο πεδίο αρμοδιοτήτων της καθ’ ης η αίτηση η απόφαση επί του αιτήματος των αιτητών για αναγνώριση της προϋπηρεσίας τους, αφού το αίτημα αυτό, στο στάδιο που υποβλήθηκε, ήταν θεωρητικής φύσης και όφειλε να το εξετάσει μόνον σε περίπτωση που εγειρόταν άμεσα, σε σχέση με διαδικασία ενώπιον της (όπως π.χ. σε διαδικασία προαγωγής). Συνεπώς, υποβάλλει η πλευρά της καθ’ ης η αίτηση, το ηλεκτρονικό μήνυμα ημερομηνίας 13.5.2021 «δεν μπορεί να θεωρηθεί οτιδήποτε άλλο πέραν από γνώμη και μελλοντική πρόθεση της καθ’ ης η αίτηση» και, κατ’ επέκταση, η προσβαλλόμενη πράξη δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη, υποκείμενη σε αναθεωρητικό έλεγχο.
Εν πρώτοις, κρίνεται σκόπιμη η αυτολεξεί παράθεση του κειμένου του εν λόγω ηλεκτρονικού μηνύματος:
«Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα και σε συνέχεια σχετικών αιτημάτων που υποβλήθηκαν φέρουμε στην προσοχή σας τα ακόλουθα:
Η Επιτροπή Προσωπικού (ΕΠ) στο πλαίσιο αρμοδιοτήτων της ως απορρέουν από τις διατάξεις των περί Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Νόμων και τις πρόνοιες της παραγράφου 1.5. του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) ΄Οροι και Σχέδια Υπηρεσίας των περί Υπαλλήλων της ΚΤΚ (΄Οροι Υπηρεσίας) Οδηγιών, είχε αποφασίσει:
1. την κατάργηση της πολιτικής για αναγνώριση προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α΄ Τάξης ως απόρροια εργοδότησης α) στην ΚΤΚ με σύμβαση, β) στην ΚΤΚ σε κατώτερη μόνιμη θέση και γ) σε οποιονδήποτε άλλο Οργανισμό Ιδιωτικού ή Δημοσίου Δικαίου λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, την τροποποίηση του Σχεδίου Υπηρεσίας Λειτουργού Β΄ Τάξης και τη σχετική αναβάθμιση των απαιτούμενων προσόντων και
2. μη ικανοποίηση του αιτήματος για μείωση της δοκιμαστικής περιόδου.
Μετά από το αίτημα αριθμού επηρεαζόμενου προσωπικού και την προσκόμιση γνωμάτευσης ημερομηνίας 24/09/20 εκ μέρους του δικηγόρου κ. Δ. Στεφανίδη ως επίσης και την πρόσφατη απόφαση της ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου ΑΕ 23/2014 Υπ. Αρ. 851/2011, το θέμα τέθηκε εκ νέου ενώπιον της Επιτροπής Προσωπικού σε πρόσφατη συνεδρία της.
Η ΕΠ αφού έλαβε γνώση των προαναφερόμενων στοιχείων αποφάσισε ότι δεν προκύπτει οποιοδήποτε νέο στοιχείο που θα δικαιολογούσε διαφοροποίηση της αρχικής της απόφασης ως καταγράφεται πιο πάνω.
Φέρουμε υπόψη σας ότι, όπως ήδη γνωρίζετε, η θέση Λειτουργού Β΄ Τάξης είναι συνδυασμένη με τη θέση Λειτουργού Α΄ Τάξης και ισχύουν οι πρόνοιες των παραγράφων 2.3.1, 2.3.2 & 2.3.3 του Παραρτήματος «Όροι και Σχέδια Υπηρεσίας» των περί Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (Όροι Υπηρεσίας) Οδηγιών του 2004 (Κ.Δ.Π. 233/2004 όπως έχουν τροποποιηθεί).».
Αποτελεί παραδεκτό γεγονός ότι ήδη από το έτος 2019, αλλά και στη συνέχεια, κατά το έτος 2021, οι αιτητές είχαν ζητήσει από την καθ’ ης η αίτηση να εξετάσει, μεταξύ άλλων, την αναγνώριση της προϋπηρεσίας τους στην Τράπεζα, ως πραγματικής υπηρεσίας για σκοπούς προαγωγής. Συνεπεία του αιτήματος των αιτητών, η Επιτροπή Προσωπικού της καθ’ ης η αίτηση, στη συνεδρία της, ημερομηνίας 31.10.2019, εξέτασε το θέμα και αποφάσισε την κατάργηση της πολιτικής για αναγνώριση προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης ως απόρροια εργοδότησης (α) στην Τράπεζα με σύμβαση, (β) στην Τράπεζα σε κατώτερη μόνιμη θέση και (γ) σε άλλον οργανισμό ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου. Μάλιστα, το θέμα της αναγνώρισης της προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής, τέθηκε εκ νέου προς εξέταση στις συνεδρίες της Επιτροπής Προσωπικού, ημερομηνίας 5.4.2021 και 6.4.2021, κατα τις οποίες η Επιτροπή Προσωπικού είχε ενώπιον της και σχετική γνωμάτευση δικηγόρου, με τίτλο «Λήψη υπόψη πείρας για προαγωγή στις συνδυασμένες θέσεις Λειτουργού Α’ Τάξης και Νομικού Λειτουργού Α’ Τάξης στην Κεντρική Τράπεζα Κύπρου», ημερομηνίας 24.9.2020, την οποία είχε προσκομίσει αριθμός υπαλλήλων της Τράπεζας. Η Επιτροπή Προσωπικού, λαμβάνοντας υπόψη και σχετική γνωμάτευση του νομικού συμβούλου της καθ’ ης η αίτηση, ημερομηνίας 10.11.2020, αποφάσισε όπως εμμείνει στην αρχική της απόφαση, ημερομηνίας 31.10.2019, ενώ αποφασίστηκε και η μη ικανοποίηση του αιτήματος των αιτητών για μείωση της δοκιμαστικής περιόδου. Αυτή δε η απόφαση γνωστοποιήθηκε στους αιτητές δια του επίδικου ηλεκτρονικού μηνύματος, ημερομηνίας 13.5.2021.
Βεβαίως, δεν τίθεται ζήτημα όπως η πράξη αυτή συνιστά πράξη βεβαιωτική προηγούμενης και δη αυτής ημερομηνίας 31.10.2019, εφόσον προδήλως κατά τη διαμόρφωσή της, λήφθηκαν υπόψη νέα στοιχεία (Αγαθάγγελος Κατσαρή κ.α. ν. Δημοκρατίας, Ε.Δ.Δ. 94/2020, ημερ. 5.3.2025).
Ωστόσο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, όταν λαμβανόταν η πρώτη απόφαση επί του ζητήματος της αναγνώρισης προηγούμενης πείρας των υπαλλήλων της Τράπεζας για σκοπούς προαγωγής και για αλλαγή πολιτικής της καθ’ ης η αίτηση επί του θέματος, την 31.10.2019, ήδη είχαν υποβληθεί τα σχετικά αιτήματα από τους αιτητές. Δεν μπορεί άλλωστε να είναι τυχαίο ότι τα αιτήματα αυτά υποβλήθηκαν λίγο καιρό (Απρίλιο, Μάϊο, Ιούνιο, Αύγουστο και Οκτώβριο του 2019) πριν από την λήψη της εν λόγω απόφασης ημερομηνίας 31.10.2019. Συνεπώς, τα όσα παρέθεσε η καθ’ ης η αίτηση στην επιστολή της ημερομηνίας 13.5.2021, ήσαν ουσιαστικά η απάντησή της προς το αίτημα των αιτητών για την αναγνώριση της προηγούμενης πείρας τους στην Τράπεζα για σκοπούς προαγωγής, αλλά και για μείωση της δοκιμαστικής περιόδου. Απάντηση, η οποία ήταν σαφώς αρνητική, εφόσον αποφασίστηκε η κατάργηση της πολιτικής για αναγνώριση προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, αλλά και η μη ικανοποίηση του αιτήματος για μείωση της δοκιμαστικής περιόδου. Εξάλλου, στο ίδιο το επίδικο ηλεκτρονικό μήνυμα, αναφέρεται ότι αυτό αποστέλλεται «σε συνέχεια σχετικών αιτημάτων που υποβλήθηκαν».
Με αυτά ως δεδομένα, δεν μπορεί να ευσταθεί ο ισχυρισμός ότι τα όσα περιέχονται στο ηλεκτρονικό μήνυμα ημερομηνίας 13.5.2021 συνιστούν «γνώμη» της καθ’ ης η αίτηση, ούτε βεβαίως ότι στο εν λόγω μήνυμα δεν περιέχεται οποιαδήποτε απόφαση καθοριστική της νομικής θέσης των αιτητών και ότι δεν παρήχθησαν οποιαδήποτε έννομα αποτελέσματα και δεν δημιουργήθηκαν δικαιώματα ή/και υποχρεώσεις στους αιτητές. Το εν λόγω ηλεκτρονικό μήνυμα δεν μπορεί να ιδωθεί ανεξάρτητα από τα γεγονότα που το περιβάλλουν ούτε και να απομονωθεί από τα αιτήματα των αιτητών, όπως εισηγείται η πλευρά της καθ’ ης η αίτηση. Αντιθέτως, είναι ξεκάθαρο ότι δια των αποφάσεων που λήφθηκαν από την καθ’ ης η αίτηση και δη δια της κατάργησης της πολιτικής για αναγνώριση προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, εκφράζεται σαφής βούληση της Διοίκησης σε σχέση με το προαναφερθέν αίτημα των αιτητών, δια της οποίας παράγονται έννομα αποτελέσματα και επηρεάζονται άμεσα και ευθέως τα δικαιώματα των αιτητών, όσον αφορά στην ανέλιξή τους. Όπως λέχθηκε στην Νικόλας Χ’’ Νικόλα κ.α. ν. Δημοκρατίας, Ε.Δ.Δ. 84/2018, ημερ. 7.2.2024,-
«Η εκτελεστή διοικητική πράξη είναι εκείνη που επιφέρει έννομα αποτελέσματα. Αρκεί να παραπέμψουμε στην κλασική και λιτή διατύπωση από την απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Sunoil Bunkering (1994) 3 ΑΑΔ 26
«Το κριτήριο για την εκτελεστότητα διοικητικής πράξης ή απόφασης είναι η παραγωγή έννομων αποτελεσμάτων, δηλαδή η γένεση εξ’ αυτής δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Πράξη είναι εκτελεστή εφόσον επιβάλλει υποχρεώσεις στο διοικούμενο, μη υφιστάμενες πριν την έκδοση της, η μη εκπλήρωση των οποίων παρέχει το δικαίωμα στη Διοίκηση να επικαλεσθεί τα μέσα του δικαίου για την εκτέλεσή τους.».
Εν προκειμένω, δε χωρεί αμφιβολία ότι η απόφαση κατάργησης της πολιτικής για αναγνώριση προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, παράγει δυσμενή έννομα αποτελέσματα και/ή συνέπειες για τους αιτητές, τα οποία δεν υπήρχαν προηγουμένως και είναι στη βάση αυτής της απόφασης που απορρίφθηκε ουσιαστικά το αίτημά τους για αναγνώριση της πείρας τους για σκοπούς προαγωγής στην εν λόγω θέση. Παράλληλα δε, είναι πρόδηλο ότι, πράγματι, με τα όσα περιέχονται στο εν λόγω ηλεκτρονικό μήνυμα, ημερομηνίας 13.5.2021, δίδεται αρνητική και/ή απορριπτική απάντηση σε αυτό ακριβώς το αίτημα των αιτητών, ήτοι για αναγνώριση της προηγούμενης υπηρεσίας τους στην Τράπεζα, το οποίο, ως ήδη ελέχθη, είχε υποβληθεί λίγο πριν από τη λήψη της αρχικής απόφασης της καθ’ ης η αίτηση επί του θέματος, ημερομηνίας 31.10.2019, και αποτέλεσε ουσιαστικά το έναυσμα για την επίδικη απόφαση. Συνεπώς, στην υπό αναφορά ηλεκτρονική επιστολή της καθ’ ης η αίτηση περιέχονται ρυθμίσεις, προεξάρχουσας της απόφασης κατάργησης της πολιτικής για αναγνώριση προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, οι οποίες σαφώς και επηρεάζουν δυσμενώς και/ή άμεσα και/ή ευθέως τα δικαιώματα των αιτητών ως υπαλλήλων της Τράπεζας (Αρχή Λιμένων Κύπρου ν. Ιωάννη Λακκοτρύπη, Ε.Δ.Δ. 208/2019, ημερ. 20.11.2024).
Ενόψει των πιο πάνω, απορρίπτεται και η δεύτερη προδικαστική ένσταση ως αβάσιμη.
Προχωρώ στην εξέταση των εγειρόμενων λόγων ακύρωσης που προωθούνται.
Όπως ήδη αναφέρθηκε πιο πάνω, σε όλες τις προσφυγές εγείρεται ο ισχυρισμός περί εσφαλμένης και/ή παράνομης και/ή πεπλανημένης ερμηνείας και εφαρμογής των όρων του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) των Οδηγιών και του οικείου σχεδίου υπηρεσίας από την καθ’ ης η αίτηση, με αποτέλεσμα εσφαλμένα και πεπλανημένα να ληφθεί και η απόφαση για κατάργηση της πολιτικής για αναγνώριση προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης. Μάλιστα, οι συγκεκριμένοι νομικοί ισχυρισμοί τίθενται στην προμετωπίδα της επιχειρηματολογίας των αιτητών στις προσφυγές 793/2021 έως και 799/2021.
Όπως ρητά αναφέρεται και στην επίδικη απόφαση ημερομηνίας 13.5.2021, η Επιτροπή Προσωπικού αποφάσισε την κατάργηση της πολιτικής για αναγνώριση της προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, στη βάση του όρου 1.5 των όρων του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) των Οδηγιών, όπου προβλέπονται και τα εξής (η έμφαση προστέθηκε):
«Η Επιτροπή η οποία συνιστάται σύμφωνα με το άρθρο 22 του Νόμου αποφασίζει για τα προσόντα που θεωρούνται ισάξια ή κατάλληλα για κάθε συγκεκριμένη θέση καθώς επίσης και για την πείρα που θεωρείται κατάλληλη και δύναται να αποφασίζει για τη φύση και τη χρονική διάρκεια της απαιτούμενης πείρας:
Νοείται ότι όπου στα σχέδια υπηρεσίας τίθεται ως απαιτούμενο προσόν πείρα ή πείρα κάποιου επιπέδου, χωρίς να προσδιορίζεται ότι η πείρα αυτή πρέπει να έχει αποκτηθεί σε θέση ή θέσεις εντός της Τράπεζας, η Επιτροπή Προσωπικού λαμβάνει αποφάσεις σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο για την απαιτούμενη πείρα που αποκτήθηκε εντός ή εκτός Τράπεζας:».
Ο αμέσως πιο πάνω όρος 1.5 εφαρμόζεται και όσον αφορά την απαιτούμενη πείρα για τη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης: στο σχέδιο υπηρεσίας Λειτουργού Α’ Τάξης (βλ. όρο 3.7.3 των όρων του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) των Οδηγιών) που εδώ ενδιαφέρει, προβλέπεται ως απαιτούμενο προσόν και η «(β) Καλή γνώση και πείρα σε κατάλληλους τομείς εργασιών Κεντρικής Τράπεζας ή σε τομείς που σχετίζονται με εργασίες Κεντρικής Τράπεζας».
Συνεπώς, προκύπτει ότι για τη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, προβλέπεται ως απαιτούμενο προσόν πείρα, χωρίς όμως να απαιτείται ή/και να προσδιορίζεται ότι η πείρα αυτή πρέπει να έχει αποκτηθεί σε συγκεκριμένη θέση ή θέσεις εντός της Τράπεζας. Από τη συνδυαστική ερμηνεία των δυο πιο πάνω διατάξεων, προκύπτει ότι η υπό εξέταση περίπτωση αποτελεί περίπτωση που η Επιτροπή Προσωπικού «λαμβάνει αποφάσεις σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο [ήτοι τον όρο 1.5] για την απαιτούμενη πείρα που αποκτήθηκε εντός ή εκτός Τράπεζας». Στην εν λόγω παράγραφο (όρο), προβλέπεται ότι η Επιτροπή αποφασίζει «για την πείρα που θεωρείται κατάλληλη και δύναται να αποφασίζει για τη φύση και τη χρονική διάρκεια της απαιτούμενης πείρας». Το πρώτο που ευκρινώς προκύπτει από το συγκεκριμένο λεκτικό, είναι ότι η Επιτροπή Προσωπικού δύναται να αποφασίζει για τη χρονική διάρκεια και τη φύση της πείρας. Δηλαδή, σε κάθε περίπτωση, όταν η εν λόγω Επιτροπή αποφασίζει για θέματα πείρας, καλείται να αποφασίσει για τη διάρκεια και τη φύση αυτής, όχι όμως και για το εάν θα λάβει υπόψη της προηγούμενη πείρα. Δεν παρέχεται τέτοια δυνατότητα στην Επιτροπή Προσωπικού από την διάταξη του όρου 1.5 του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) των Οδηγιών και, συνεπώς εσφαλμένα και/ή πεπλανημένα αυτή ερμηνεύτηκε και εφαρμόστηκε από την Επιτροπή, της οποίας η απόφαση να καταργήσει την πολιτική αναγνώρισης οποιασδήποτε πείρας για τη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, δεν συνάδει, αλλά συγκρούεται με την εν λόγω διάταξη.
Πέραν όμως τούτου, εσφαλμένα και πεπλανημένα η καθ’ ης η αίτηση θεώρησε ότι ήταν επαρκές ως προς το κριτήριο της πείρας και/ή ότι μπορούσε να τεθεί ως απαιτούμενο προσόν για τη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, η πείρα διάρκειας τουλάχιστον δυο ετών που προβλέπεται στο σχέδιο υπηρεσίας για τη θέση θέση Λειτουργού Β’ Τάξης. Από απλή εξέταση και αντιπαραβολή των δυο σχεδίων, προκύπτει ότι πρόκειται για δυο εντελώς ξεχωριστά σχέδια υπηρεσίας, με διαφορετικές πρόνοιες, για δυο ξεχωριστές και σαφώς διακριτές θέσεις. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι όσον αφορά στην πείρα, για τη θέση Λειτουργού Β’ Τάξης (βλ. όρο 3.10.3(β)) απαιτείται κατάλληλη πείρα διάρκειας τουλάχιστον δυο ετών, ενώ για τη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, «Καλή γνώση και πείρα σε κατάλληλους τομείς εργασιών Κεντρικής Τράπεζας ή σε τομείς που σχετίζονται με εργασίες Κεντρικής Τράπεζας». Συνεπώς, η απόφαση κατάργησης της πολιτικής αναγνώρισης οποιασδήποτε πείρας για τη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με την αμέσως πιο πάνω πρόνοια του σχεδίου υπηρεσίας της θέσης Λειτουργού Α’ Τάξης, εφόσον παράνομα και εσφαλμένα καταργείται η δυνατότητα εξέτασης και αναγνώρισης εκείνης της πείρας που προβλέπεται ως απαιτούμενο προσόν από την εν λόγω διάταξη του σχεδίου υπηρεσίας Λειτουργού Α’ Τάξης.
Ούτε και μπορούν, προς υποστήριξη της επίδικης απόφασης, να τύχουν εφαρμογής οι διατάξεις των όρων 2.3.1 και 2.3.3 του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) των Οδηγιών, τους οποίους επικαλέστηκε η γνωμάτευση του νομικού συμβούλου της καθ’ ης η αίτηση και επί της οποίας στηρίχθηκε εν τέλει η επίδικη απόφαση. Με την εν λόγω γνωμάτευση, διατυπώθηκε η άποψη ότι στην υπό κρίση περίπτωση δεν τυγχάνουν εφαρμογής οι προεκτεθείσες πρόνοιες του όρου 1.5 του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) των Οδηγιών, καθότι στους όρους 2.3.1 και 2.3.3 του εν λόγω Παραρτήματος «καθορίζεται ότι η απαιτούμενη πείρα για την προαγωγή στην θέση Λειτουργού Α’ Τάξης θα πρέπει να αποκτηθεί στην θέση Λειτουργού Β’ Τάξης», καθώς και ότι «δεν μπορεί να υποστηριχθεί βάσιμα ότι η υπηρεσία ενός υπαλλήλου στην Τράπεζα με σύμβαση εργοδότησης θα μπορούσε να αναγνωριστεί για σκοπούς μείωσης της απαιτούμενης πείρας για προαγωγή στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης χωρίς να πληρούνται οι προϋποθέσεις 2.3.1, 2.3.2 και 2.3.3 του Παραρτήματος 7».
Αυτό που προβλέπεται στον όρο 2.3.1 του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) των Οδηγιών, σύμφωνα και με τη γραμματική ερμηνεία του κειμένου, είναι ότι «Λειτουργοί Β’ Τάξης που επιδεικνύουν καλή/μέση επίδοση, καθίστανται προάξιμοι στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης εφόσον έχουν εξαετή τουλάχιστον πείρα». Παρομοίως, στον όρο 2.3.3 του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) των Οδηγιών, προβλέπεται ότι «Λειτουργοί Β Τάξης θα προάγονται στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, εφόσον έχουν επιδείξει ικανοποιητική επίδοση και έχουν δεκαετή τουλάχιστον πείρα». Δεν προσδιορίζεται, όμως, στους εν λόγω όρους ότι αυτή η πείρα θα πρέπει να είναι απαραίτητα στη θέση Λειτουργού Β’ Τάξης, ως η περιεχόμενη στη γνωμάτευση θέση. Εξάλλου, το περιεχόμενο των εν λόγω δυο όρων συνάδει και με το ίδιο το σχέδιο υπηρεσίας της θέσης Λειτουργού Α’ Τάξης, όπου, όσον αφορά στην απαιτούμενη πείρα, προβλέπεται ως απαιτούμενο προσόν η «Καλή γνώση και πείρα σε κατάλληλους τομείς εργασιών Κεντρικής Τράπεζας ή σε τομείς που σχετίζονται με εργασίες Κεντρικής Τράπεζας», χωρίς, ως έχει ήδη επισημανθεί, να καθορίζεται η θέση ή οι θέσεις που αποκτήθηκε αυτή η πείρα.
Επιπρόσθετα δε, αυτή η ερμηνευτική προσέγγιση συνάδει και με την οικονομία του κειμένου και/ή την εξέταση του περιεχομένου των σχεδίων υπηρεσίας για άλλες θέσεις, από τα οποία και αποκαλύπτεται η πρόθεση του κανονιστικού νομοθέτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι για τη θέση Ανώτερου Λειτουργού Γ’ Τάξης, ρητά προβλέπεται ως απαιτούμενο προσόν η εξαετής πείρα στη θέση Λειτουργού Γ’ Τάξης, κατά τη διάρκεια της οποίας επιδεικνύεται πολύ καλή επίδοση ή οκταετής πείρα στη θέση Λειτουργού Γ’ Τάξης, κατά τη διάρκεια της οποίας επιδεικνύεται καλή επίδοση. Παρομοίως, για τη θέση Πρώτου Ανώτερου Λειτουργού Γ’ Τάξης, ρητά προβλέπεται ως απαιτούμενο προσόν η εξαετής πείρα στη θέση Ανώτερου Λειτουργού Γ’ Τάξης ή επταετής πείρα στη θέση Διοικητικού Βοηθού Α’ Τάξης. Ωστόσο, πουθενά στους εν λόγω όρους (2.3.1 και 2.3.3 του Παραρτήματος 7) δεν προβλέπεται ότι η απαιτούμενη εξαετής ή δεκαετής τουλάχιστον πείρα για προαγωγή στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, θα πρέπει να είναι απαραιτήτως στη θέση Λειτουργού Β’ Τάξης. Αν αυτό ήθελε ο κανονιστικός νομοθέτης θα το έπραττε, όπως το έπραξε και για τις προαναφερθείσες περιπτώσεις. Αντίθετα, το λεκτικό των εν λόγω όρων 2.3.1 και 2.3.3 και η εκεί προβλεπόμενη εξαετής τουλάχιστον πείρα, χωρίς οποιαδήποτε περαιτέρω συγκεκριμενοποίηση, συνάδει με την παράγραφο (γ) του σχεδίου υπηρεσίας της θέσης Λειτουργού Α’ Τάξης και παραπέμπει σε «πείρα σε κατάλληλους τομείς εργασιών ή σε τομείς που σχετίζονται με εργασίες της Κεντρικής Τράπεζας», όπως ακριβώς προβλέπεται στην εν λόγω παράγραφο.
Ενόψει των πιο πάνω, ο πρώτος προβαλλόμενος λόγος ακύρωσης ευσταθεί, εφόσον διαπιστώνω ότι, πράγματι, εμφιλοχώρησε πλάνη στην κρίση της καθ’ ης η αίτηση, η οποία και επηρέασε ουσιωδώς στη διαμόρφωση της προσβαλλόμενης απόφασης. Πλάνη και ως προς την ερμηνεία και ως προς την εφαρμογή των διατάξεων των όρων του Παραρτήματος (Παράγραφος 7) των Οδηγιών, αλλά και των εκεί προβλεπόμενων οικείων σχεδίων υπηρεσίας.
Περαιτέρω, και σε άμεση συνάρτηση με τα πιο πάνω, κρίνεται βάσιμος και ο εγειρόμενος λόγος ακύρωσης περί εσφαλμένης και/ή πάσχουσας αιτιολογίας της επίδικης απόφασης. Το σφάλμα εντοπίζεται όχι μόνον στο περιεχόμενο της δοθείσας αιτιολογίας, ως έχει εκτεθεί πιο πάνω, αλλά και στην επάρκειά της.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει και από το ίδιο το περιεχόμενο του ηλεκτρονικού μηνύματος προς τους αιτητές, ημερομηνίας 13.5.2021, η επίδικη απόφαση βασίστηκε στον όρο 1.5 της Παραγράφου 7 του Παραρτήματος (Όροι και Σχέδια Υπηρεσίας) των Οδηγιών, καθώς και στους όρους 2.3.1, 2.3.2 και 2.3.3, οι οποίοι, ωστόσο, ως ήδη ελέχθη, εσφαλμένα ερμηνεύτηκαν και εφαρμόστηκαν στην υπό κρίση περίπτωση. Περαιτέρω, η επίδικη απόφαση προφανώς στηρίχθηκε και στην γνωμάτευση των νομικών συμβούλων της καθ’ ης η αίτηση, ημερομηνίας 10.11.2020, η οποία, ωστόσο, για τους λόγους που έχουν προεκτεθεί, φαίνεται ότι εσφαλμένα ερμήνευσε τις προεκτεθείσες διατάξεις.
Τα πιο πάνω καθιστούν την προσβαλλόμενη πράξη πάσχουσα, εφόσον αυτή στηρίχθηκε σε εσφαλμένη νομική βάση, η οποία επηρεάζει τη νομιμότητα της δοθείσας αιτιολογίας.
Επιπρόσθετα όμως, δεδομένου ότι με την επίδικη απόφαση επήλθε αλλαγή στη στάση της Διοίκησης και καταργήθηκε μια μακροχρόνια πολιτική που ακολουθούσε η καθ’ ης η αίτηση στο θέμα της αναγνώρισης της πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, έχω την άποψη ότι απαιτείτο ειδική αιτιολόγηση αυτής, ούτως ώστε να ανταποκρίνεται στις οικείες νομοθετικές και νομολογιακές επιταγές και να καθίσταται εφικτή η διενέργεια του απαιτούμενου δικαστικού ελέγχου. Σύμφωνα με το άρθρο 26(1)(γ) του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου (Ν.158(Ι)/1999), πράξεις οι οποίες είναι αντίθετες µε χαραχθείσα πολιτική ή τακτική της Διοίκησης, απαιτούν ειδική αιτιολόγηση και πρέπει να είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένες. Η υπό εξέταση περίπτωση αποτελεί κλασσική περίπτωση μεταβολής τακτικής και/ή πολιτικής της Διοίκησης, η οποία βεβαίως και έχρηζε ειδικής αιτιολογίας, εφόσον ήταν δυσμενής για τους αιτητές (βλ. Νίκος Τρύφωνος ν. Δημοκρατίας, Ε.Δ.Δ. 206/2019, ημερ. 13.11.2024 και Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικράτειας 1929-1959, σελ. 1825 και σύγγραμμα Μ. Στασινόπουλου, Δίκαιον Διοικητικών Πράξεων, ανατύπωση 1982, σελ. 339). Ωστόσο, ειδική αιτιολογία εν προκειμένω δεν δόθηκε, η δε δοθείσα αιτιολογία, ως ήδη ελέχθη, υπήρξε εσφαλμένη.
Ούτε και τα όσα αναφέρονται στην αρχική απόφαση της καθ’ ης η αίτηση, ημερομηνίας 31.10.2019, δύνανται να συμβάλουν στην συμπλήρωση και/ή στην απαιτούμενη επάρκεια της δοθείσας αιτιολογίας. Υπενθυμίζεται, και πέραν της ανάγκης για ειδική αιτιολογία που προδήλως υφίσταται στην υπό κρίση υπόθεση, ότι, ούτως ή άλλως, σύμφωνα με το άρθρο 28(1) του Νόμου 158(Ι)/1999, «η αιτιολογία μιας διοικητικής πράξης πρέπει να είναι σαφής, ώστε να μην αφήνει αμφιβολίες ως προς το ποιος ήταν ο πραγματικός λόγος που οδήγησε το διοικητικό όργανο στη λήψη της απόφασης».
Εν προκειμένω, όπως αναφέρεται στο πρακτικό της σχετικής συνεδρίας της Επιτροπής Προσωπικού, η τελευταία αποφάσισε την κατάργηση της πολιτικής για αναγνώριση προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης, «λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει πληθώρα υποψηφίων με επάρκεια προσόντων και πείρας» και επισημαίνοντας ότι «η αλλαγή στην πιο πάνω πολιτική απορρέει από τα υφιστάμενα Σχέδια Υπηρεσίας, σύμφωνα με τα οποία καθορίζεται ελάχιστη απαιτούμενη πείρα, ήτοι δυο έτη, για τη θέση Λειτουργού Β’ Τάξης/Νομικού Λειτουργού Β’ Τάξης». Αυτή η αιτιολογία, την οποία ακολούθησε εν συνεχεία η Επιτροπή Προσωπικού κατά τη λήψη της επίδικης απόφασής της, ημερομηνίας 13.5.2021, ουδόλως ανταποκρίνεται στις προεκτεθείσες νομοθετικές και νομολογιακές επιταγές για επαρκή, αλλά και ειδική αιτιολόγηση της προσβαλλόμενης απόφασης, με αποτέλεσμα να καθίσταται ανέφικτη η διενέργεια του απαιτούμενου δικαστικού ελέγχου, που είναι και το ζητούμενο (Στέφανος Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270, L.A.S. BOATING LTD ν. Δημοκρατίας, Ε.Δ.Δ. 37/2017, ημερ. 26.10.2023, Λ. Σκυλλουριώτης v. Δήμου Λευκωσίας, Ε.Δ.Δ. 38/2016, ημερ. 1.7.2022, Eurofarm (P. Neophytou) Ltd ν. Δημοκρατίας Α.Ε.142/2015, ημερ. 4.4.2023, ANDRELIA PAPHOS LTD ν. Δημοκρατίας, Ε.Δ.Δ. 49/2019, ημερ. 23.10.2023). Παρομοίως, δεν αποτελεί επαρκή και ειδική αιτιολογία η, περιεχόμενη στο ηλεκτρονικό μήνυμα ημερομηνίας 13.5.2021, η απλή αναφορά στους όρους 2.3.1, 2.3.2 και 2.3.3 της Παραγράφου 7 του Παραρτήματος (Όροι και Σχέδια Υπηρεσίας) των Οδηγιών, αλλ’ ούτε και η αναφορά σε «τροποποίηση του Σχεδίου Υπηρεσίας Λειτουργού Β΄ Τάξης και σχετική αναβάθμιση των απαιτούμενων προσόντων».
Με αποτέλεσμα να διαπιστώνεται βάσιμος λόγος ακύρωσης και ως προς τη νομιμότητα και επάρκεια της δοθείσας αιτιολογίας της επίδικης απόφασης.
Όλες οι πιο πάνω διαπιστώσεις αφορούν το σύνολο των υπό κρίση προσφυγών, περιλαμβανομένης και της προσφυγής αρ. 829/2021, με την οποία προσβάλλεται πρόσθετα, σύμφωνα με το αιτητικό Α αυτής, η κατ’ ισχυρισμόν παράλειψη της καθ’ ης η αίτηση να αναγνωρίσει την προϋπηρεσία της αιτήτριας και/ή «να διαπιστώσει ότι πληροί τις απαιτήσεις των περί Υπαλλήλων της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (Όροι Υπηρεσίας) Οδηγιών του 2004 και των Όρων και Σχεδίων Υπηρεσίας αυτών» και, συνεπώς, να την προαγάγει στη θέση Νομικού Λειτουργού Α’ Τάξης.
Ως ήδη ελέχθη, με την εν λόγω προσφυγή, προσβάλλεται επίσης η υπό της καθ’ ης η αίτηση ληφθείσα απόφαση κατάργησης της πολιτικής για αναγνώριση προηγούμενης πείρας για σκοπούς προαγωγής στη θέση Λειτουργού Α’ Τάξης. Επί του τελευταίου, ισχύουν βεβαίως όλα όσα έχουν λεχθεί πιο πάνω.
Ωστόσο, ο περιεχόμενος στο αιτητικό Α της αίτησης ακυρώσεως ισχυρισμός περί παράλειψης της καθ’ ης η αίτηση να προαγάγει την αιτήτρια στη θέση Νομικού Λειτουργού Α’ Τάξης, ο οποίος και αναπτύσσεται ακολούθως στη γραπτή της αγόρευση, κρίνεται αβάσιμος και απορρίπτεται. Στη βάση του συνόλου των ενώπιον μου τεθέντων, δεν εντοπίζεται οποιαδήποτε διάταξη που να επιβάλλει στην καθ’ ης η αίτηση να προβεί σε κρίση και/ή να προαγάγει την αιτήτρια εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος από τον διορισμό της στη θέση Νομικού Λειτουργού Β’ Τάξης, ούτως ώστε η μη προαγωγή της να στοιχειοθετεί παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας (Δήμος Λάρνακας ν. Mobil Oil Cyprus Ltd (1995) 3 Α.Α.Δ. 400, 401, Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας (1929-1959), σελ. 243). Εφόσον η αιτήτρια πληροί τα υπό του οικείου σχεδίου υπηρεσίας προβλεπόμενα ως απαιτούμενα προσόντα, περιλαμβανομένης και της απαιτούμενης πείρας, καθίσταται προάξιμη και/ή αποκτά προσδοκία προαγωγής· δεν υφίσταται όμως εκ του νόμου ή/και των κανονισμών απορρέουσα υποχρέωση της καθ’ ης η αίτηση, εν τη εννοία που έχει τεθεί αμέσως πιο πάνω, για άμεση προαγωγή της αιτήτριας.
Βεβαίως, η πιο πάνω διαπίστωση δεν επηρεάζει την έκβαση της συγκεκριμένης προσφυγής, η οποία, για τους λόγους που παρατέθηκαν ανωτέρω, στο πλαίσιο εξέτασης του συνόλου των προσφυγών, κρίνεται επιτυχής.
Ως εκ των πιο πάνω, για τους λόγους που έχουν προεκτεθεί, οι προσφυγές επιτυγχάνουν και οι προσβαλλόμενες αποφάσεις ακυρώνονται, με €1200 έξοδα σε κάθε προσφυγή, υπέρ των αιτητών και εναντίον της καθ’ ης η αίτηση πλέον Φ.Π.Α., όπου υπάρχει.
Φ.ΚΩΜΟΔΡΟΜΟΣ, Π.Δ.Δ.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΙΤΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΑΡ. 815/2021
1. ΕΛΕΝΑ ΛΑΜΠΡΟΥ
2. ΑΛΕΞΙΑ ΒΑΣΙΑΔΗ
3. ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΟΛΑΡΙΔΗΣ
4. ΜΑΡΙΝΟΣ ΣΠΥΡΙΔΑΚΗΣ
5. ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΙΕΚΚΕΡΗΣ
6. ΞΕΝΟΦΩΝ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ
7. ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ
8. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΥ
9. ΑΚΟΣ ΜΑΡΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ
10. ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΙΑΣΟΥΜΑΣ
11. ΛΟΥΙΖΑ ΒΩΝΙΑΤΗ ΜΑΚΡΙΔΟΥ
12. ΣΠΥΡΟΣ ΧΑΤΖΗΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
13. ΓΕΩΡΓΙΑ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο