ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(Υπόθεση αρ. 956/2025(K))
17 Οκτωβρίου 2025
[ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ AΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
S. A. K.
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
Καθ’ ων η αίτηση.
……………………………
Ραφαέλλα Καλογήρου, για τον αιτητή.
Έλενα Ιωάννου, Δικηγόρος, για τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους καθ’ ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.: Με την προσφυγή του, ο αιτητής προσβάλλει τη νομιμότητα των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης που εκδόθηκαν εναντίον του, ημερομηνίας 23.8.2025, στη βάση της κήρυξης του ως απαγορευμένου μετανάστη, δυνάμει του άρθρου 6(1)(κ) του Κεφ. 105, λόγω παράνομης παραμονής από τις 10.8.2025, όταν παρήλθε η προθεσμία αναχώρησης του από την Δημοκρατία.
Ο αιτητής κατάγεται από την Σιέρρα Λεόνε. Στις 24.5.2022, υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Η Υπηρεσία Ασύλου αποφάσισε στις 11.7.2024, το κλείσιμο του φακέλου, λόγω μη προσέλευσης του στην συνέντευξη που καθορίστηκε. Η εν λόγω απόφαση στάληκε ταχυδρομικώς στον αιτητή στις 15.7.2024. Την 31.12.2024, υπέβαλε αίτημα για επανάνοιγμα του φακέλου του, το οποίο έγινε αποδεκτό. Κλήθηκε όπως παρουσιαστεί για συνέντευξη στις 8.7.2025. Αφού πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη, η Υπηρεσία Ασύλου αποφάσισε στις 18.6.2025, την απόρριψη η αίτησης για διεθνή προστασία και την επιστροφή του στη Σιέρρα Λεόνε, χορηγώντας του προθεσμία οικειοθελούς αναχώρησης από την Δημοκρατία, επτά ημερών από την επίδοση της απόφασης.
Η απορριπτική απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, περιέχεται στην επιστολή ημερομηνίας 10.7.2025, επί της οποίας τίθεται σφραγίδα “Postal” ημερομηνίας 10.7.2025, καταγράφοντας σε αυτήν, την τελευταία δηλωθείσα διεύθυνση του αιτητή στην Λεμεσό.
Στις 22.8.2025, ο αιτητής κλήθηκε προς ανάκριση σχετικά με υπόθεση αφύσικου θανάτου, για την οποία δεν εντοπίστηκε τίποτε εναντίον του. Όμως, από έλεγχο που διενεργήθηκε σε σχέση με το καθεστώς παραμονής του, διαπιστώθηκε πως διέμενε παράνομα στη Δημοκρατία. Εναντίον του εκδόθηκαν τα εδώ προσβαλλόμενα διατάγματα κράτησης και απέλασης ημερομηνίας 23.8.2025, λόγω παράνομης παραμονής στη Δημοκρατία από τις 10.8.2025, όταν παρήλθε η προθεσμία για την αναχώρησή του, όπως καταγράφεται στις επίδικες αποφάσεις.
Βασικός ισχυρισμός που προβλήθηκε εκ μέρους της ευπαιδεύτου συνηγόρου του αιτητή, αποτέλεσε η θέση πως ο αιτητής ουδέποτε έλαβε γνώση της απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, ημερομηνίας 10.7.2025 και συνεπώς, κατά τον χρόνο της σύλληψης και έκδοσης των εναντίον του επίδικων διαταγμάτων, εξακολουθούσε να παραμένει αιτητής ασύλου, με νόμιμο καθεστώς παραμονής. Ο ισχυρισμός εδράζεται σε παραπομπή στον φάκελο της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος κατατέθηκε στη διαδικασία και σημειώθηκε ως Τεκμήριο 1.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται από τον αιτητή στην γραπτή του αγόρευση, ο τελευταίος ενημερώθηκε από Λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, μέσω τηλεφωνικής κλήσης που είχε στις 21.6.2025 και ώρα 11:10 π.μ., πως εκδόθηκε απόφαση επί της αίτησης διεθνούς προστασίας που είχε υποβάλει, την οποία κλήθηκε να παραλάβει από την Υπηρεσία Ασύλου. Όπως αναφέρει, ο ίδιος γνώριζε μόνον την έκδοση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου και όχι το περιεχόμενό της. Ενημέρωσε την Λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου πως νοσηλεύεται στο νοσοκομείο. Με παραπομπή στο ερυθρό 97 του Τεκμηρίου 1, γίνεται αναφορά στις προσπάθειες της Λειτουργού να επικοινωνήσει εκ νέου μαζί του, στις 4.7.2025 και 7.7.2025, με τον αιτητή να μην απαντά στα τηλεφωνήματα και λόγω της αδυναμίας της Υπηρεσίας προς επικοινωνία, αποφασίστηκε η αποστολή της απόφασης στην ταχυδρομική του διεύθυνση. Με παραπομπή στην επιστολή ημερομηνίας 10.7.2025 και την σφραγίδα που τίθεται σε αυτήν “postal 10.7.2025”, αλλά και το ερυθρό 99 του Τεκμήριου 1, επί του οποίου παρουσιάζεται η σφραγίδα του ταχυδρομείου πως αυτή ταχυδρομήθηκε στις 7.8.2025, αλλά και την μη παραλαβή της από τον αιτητή, ακόμα μέχρι και την 19.8.2025, ήτοι 4 μέρες πριν την σύλληψή του, υποβάλλεται η θέση πως ο αιτητής ουδέποτε έλαβε γνώση της απορριπτικής απόφασης μέχρι σήμερα, την οποία είχε δικαίωμα να αμφισβητήσει εντός 30 ημερών και συνεπώς, κατά τον χρόνο της σύλληψης του είχε νόμιμο καθεστώς παραμονής και δεν αποτελούσε παράνομο μετανάστη. Κατά τις εισηγήσεις, η αιτιολογία των διαταγμάτων υπήρξε πάσχουσα και πεπλανημένη, ενώ παραβιάζεται και η αρχή της μη επαναπροώθησης ,αφού δεν του δόθηκε η ευκαιρία να προσβάλει την απόρριψη της αίτησης ασύλου, με προσφυγή εντός 30 ημερών.
Προς υποστήριξη των πιο πάνω θέσεων μη επίδοσης της επιστολής ημερομηνίας 10.7.2025 προς τον αιτητή, προσκομίστηκε μαρτυρία από την επίσημη ιστοσελίδα των κυπριακών ταχυδρομείων, που διαφαίνεται πως μέχρι σήμερα, ο αιτητής δεν την έχει παραλάβει. Στην μαρτυρία η οποία προσκομίστηκε, μετά την έκδοση εκ συμφώνου διατάγματος του Δικαστηρίου, ως Τεκμήριο 1, φαίνεται η πορεία της επιστολής, σύμφωνα με την οποία, στις 8.8.2025, η επιστολή έφτασε το ταχυδρομείο Λεμεσού, ενώ μέχρι τις 18.8.2025 ακόμα εκκρεμούσε η παραλαβή της. Στις 22.9.2025, αυτή παρουσιάζεται ως αζήτητη.
Η ευπαίδευτη συνήγορος της Δημοκρατίας, υποστηρίζοντας την νομιμότητα των προσβαλλόμενων διοικητικών αποφάσεων, αναφέρθηκε σε δόλια και καταχρηστική συμπεριφορά εκ μέρους του αιτητή και στην μη ανταπόκριση του στις τηλεφωνικές κλήσεις της Υπηρεσίας Ασύλου, τόσο κατά την αρχική απόφαση για κλείσιμο του φακέλου του, όσο και στη βάση των όσων ακολούθησαν του αιτήματος επανανοίγματος του φακέλου του. Τονίζοντας τις τρεις διαφορετικές προσπάθειες εντοπισμού του αιτητή στο κινητό του τηλέφωνο, με μόνη επιτυχή την πρώτη, με την οποία κλήθηκε να παραλάβει την απορριπτική απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου και στη συνέχεια τον αποκλεισμό του αριθμού της Υπηρεσίας Ασύλου από το κινητό του τηλέφωνο, υπέδειξε πως η μόνη επιλογή που παρέμενε, ήταν η αποστολή της απόφασης στην γνωστή του διεύθυνση, επιστολή η οποία ουδέποτε επιστράφηκε ως αζήτητη. Κατά την εισήγηση, ο αιτητής έλαβε γνώση της απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, από την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με την Λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου και συνεπώς ήταν γνώστης της απόρριψης της αιτήσεως του.
Βάσει των εκατέρωθεν ισχυρισμών, προκύπτει ως επίδικο ζήτημα, το κατά πόσον ο αιτητής έλαβε ή όχι γνώση της απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, ημερομηνίας 10.7.2025, σε σχέση με την αρχική αίτηση ασύλου που αυτός υπέβαλε.
Όπως λέχθηκε, προσκομίστηκε υπό μορφή έγγραφης μαρτυρίας η πορεία αποστολής της επιστολής ημερομηνίας 10.7.2025, ως αυτή φαίνεται στην επίσημη ιστοσελίδα των κυπριακών ταχυδρομείων, προκειμένου να καταδειχθεί η θέση του αιτητή πως ουδέποτε παρέλαβε την εν λόγω επιστολή και συνεπώς, πεπλανημένα ο ίδιος κηρύχθηκε ως απαγορευμένος μετανάστης από τις 10.8.2025, αφού εξακολουθούσε να κατέχει το καθεστώς αιτητή ασύλου.
Από το περιεχόμενο του φακέλου της Υπηρεσίας Ασύλου, εντοπίζω την απορριπτική απόφαση της Υπηρεσίας, ημερομηνίας 10.7.2025, η οποία φέρει την σφραγίδα “postal 10 Jul 2025" που τέθηκε από την λειτουργό της Υπηρεσίας (ερυθρό 98 Τεκμηρίου 1). Στο ερυθρό 99 περιέχεται έντυπο του ταχυδρομείου κατάθεσης αριθμού επιστολών της Υπηρεσίας Ασύλου, μαζί και της επιστολής του αιτητή, που φέρει σφραγίδα ημερομηνίας 7.8.2025. Στην μαρτυρία που προσκομίστηκε εκ μέρους του αιτητή, προκύπτει πως στις 8.8.2025, η εν λόγω επιστολή έφτασε την Λεμεσό, ενώ τίθεται σημείωση πως στις 18.8.2025, η επιστολή δεν παραλήφθηκε.
Δεν πρέπει να παραλειφθεί να λεχθεί, πως ο αιτητής, με τις δικές του ενέργειες, δυσχέρανε το έργο της διοίκησης και συγκεκριμένα της Λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία ενώ επικοινώνησε τηλεφωνικώς μαζί του, μία επιτυχή φορά και τον ενημέρωσε για την έκδοση της απόφασης της Υπηρεσίας σε σχέση με την τύχη της αίτησης που υπέβαλε για διεθνή προστασία, εντούτοις, τις άλλες δύο φορές, ο αιτητής όχι μόνον δεν απάντησε, αλλά απέκλεισε τον αριθμό του τηλεφώνου της Υπηρεσίας, όπως προκύπτει από το ερυθρό 97, προκειμένου να μην υπάρξει άλλη επικοινωνία, επιφέροντας προσκόμματα στην προσπάθεια της διοίκησης να του επιδώσει έγκαιρα την απορριπτική απόφαση.
Δεν θεωρώ ορθό να επιβραβεύονται ενέργειες που στοχεύουν σε σκόπιμη αποφυγή παραλαβής μίας διοικητικής απόφασης από την οποία απορρέουν δικαιώματα και υποχρεώσεις, με παράταση των εκ του νόμου καθοριζόμενων προθεσμιών. Αντίθετα, θα πρέπει να επιδεικνύεται από το πρόσωπο που αναμένει μία τέτοια ενημέρωση, η ανάλογη επιμέλεια, αλλά και καθήκον, προς συμμόρφωση με τις υποδείξεις των αρμοδίων υπηρεσιών. Η συμπεριφορά του αιτητή, κρίνεται πως δεν ήταν η αρμόζουσα, αφού επέλεξε να διαιωνίζει την μη λήψη της απόφασης, χωρίς όμως στην ουσία να αντλεί όφελος.
Παρόλα αυτά, δεν παραγνωρίζω πως καίτοι ο αιτητής ήταν ενήμερος προφορικά, για την έκδοση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, εντούτοις, θα πρέπει να εξεταστεί το κατά πόσον έλαβε ή όχι πλήρη γνώση του περιεχομένου της, ως θα είχε, εάν ελάμβανε την επιστολή ημερομηνίας 10.7.2025.
Κατά το ερυθρό 99 που αποτελεί μέρος του Τεκμηρίου 1, ήτοι του φακέλου της Υπηρεσίας Ασύλου, προκύπτει πως η εν λόγω επιστολή ταχυδρομήθηκε, όχι στις 10.7.2025, αλλά στις 7.8.2025. Από την προσκομισθείσα μαρτυρία προκύπτει πως αυτή έφτασε στο ταχυδρομείο στη Λεμεσό στις 8.8.2025, ημέρα Παρασκευή. Κατά τη νομολογία, ο συνηθισμένος χρόνος παραλαβής της είναι σε 2 με 3 μέρες (Ε.Δ.Δ. 57/2018, Δημοκρατία v. Μ.Ε Λεωφορεία Αμμοχώστου Λτδ, ημερομηνίας 9.2.2024, Ε.Δ.Δ. 63/2020 Ιακώβου ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 24.1.2025). Εάν αφαιρέσουμε το σαββατοκύριακο που μεσολάβησε, η επιστολή θα έφτανε στον προορισμό της στις 13 με 14 Αυγούστου. Σημειώνεται πως στη βάση των διατάξεων του άρθρου 8(1)(α)(i) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6(Ι)/2000, ως αυτός ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο, η εκτέλεση της εν λόγω απόφασης αναστέλλεται για περίοδο 30 ημερών που έχει ο αιτητής στη διάθεσή του, από την γνώση της, για προσβολή της νομιμότητας της στο αρμόδιο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας.
Η προθεσμία των 30 ημερών, έληγε στις 13 με 14 Σεπτεμβρίου. Η σύλληψη όμως του αιτητή, έλαβε χώρα ενωρίτερα, ήτοι στις 22.8.2025, κατά τον χρόνο που παρείχετο το ανασταλτικό αποτέλεσμα των 30 ημέρων. Από τις σελιδώσεις 63-62 του Τεκμηρίου 2, προκύπτει πως υπό πλάνη θεωρήθηκε πως ο αιτητής έλαβε γνώση της απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 18.6.2025, στις 10.7.2025 και πως παρήλθε άπρακτο το χρονικό διάστημα των 30 ημερών για την προσβολή της ενώπιον του ΔΔΔΠ και συνεπώς, εσφαλμένα θεωρήθηκε ως παρανόμως διαμένων στη Δημοκρατία από 10.8.2025.
Κατά τον χρόνο της σύλληψης του στις 22.8.2025, η προθεσμία για την προσβολή της νομιμότητας της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, σε σχέση με την αρχική αίτηση ασύλου που υπέβαλε, δεν είχε ακόμα παρέλθει.
Στη βάση των πιο πάνω, καταλήγω πως κατά τον χρόνο της έκδοσης των εναντίον του αιτητή διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, ημερομηνίας 23.8.2025, που αποτελεί τον ουσιώδη χρόνο εξέτασης της νομιμότητάς τους, ο αιτητής δεν ήταν απαγορευμένος μετανάστης, ως παρανόμως διαμένων στην Δημοκρατία από τις 10.8.2025, ως αυτό αποτέλεσε την πεπλανημένη αιτιολογία για την έκδοσή τους.
Για τους πιο πάνω λόγους, η προσφυγή του αιτητή επιτυγχάνει και τα προσβαλλόμενα διατάγματα ακυρώνονται, δυνάμει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος. Επιδικάζονται υπέρ του αιτητή και εναντίον των καθ’ ων η αίτηση €1.900 πλέον Φ.Π.Α.
Γαβριήλ, Δ.Δ.Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο