ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(Υπόθεση αρ. 1100/2025(K) (iJ))
10 Νοεμβρίου 2025
[ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ AΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
LEWIS TIKU
Αιτητής
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ & ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
Καθ’ ων η αίτηση.
……………………………
Νατάσα Χαραλαμπίδου, για Νατάσα Χαραλαμπίδου & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., για τον αιτητή.
Ευφροσύνη Χατζηγιάννη, Δικηγόρος, για το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους καθ’ ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.: Με την υπό εκδίκαση προσφυγή, προσβάλλεται η νομιμότητα της απόφασης των καθ’ ων η αίτηση, ημερομηνίας 3.8.2025, με την οποία ο αιτητής κηρύχθηκε ως απαγορευμένος μετανάστης, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 6(1)(κ) του Κεφ. 105, λόγω παράνομης παραμονής στη Δημοκρατία από 5.4.2024 και εναντίον του εκδόθηκαν τα επίδικα διατάγματα κράτησης και απέλασης, ίδιας ημερομηνίας.
Ο αιτητής, υπήκοος Καμερούν, εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία και στις 27.2.2020, υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Η Υπηρεσία Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη της υποβληθείσας αίτησης, όπως αυτό του γνωστοποιήθηκε με την επιστολή ημερομηνίας 22.1.2024, η οποία του επιδόθηκε την ίδια μέρα, παραχωρώντας του χρόνο 7 ημερών, προκειμένου να αναχωρήσει οικειοθελώς από την Δημοκρατία. Κατά της απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, υπέβαλε ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας (ΔΔΔΠ) την προσφυγή με αρ. 214/2024, η οποία είχε απορριπτική κατάληξη στις 5.4.2024.
Στις 17.5.2024, ο δικηγόρος του, απέστειλε προς τον Υπουργό Εσωτερικών αίτημα, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 18ΟΗ του Κεφ. 105, για παραχώρηση άδειας παραμονής για λόγους φιλευσπλαχνίας ή ανθρωπιστικούς λόγους. Είναι παραδεκτό πως, μέχρι την επιφύλαξη της απόφασης, δεν ελήφθη οποιαδήποτε απάντηση επί του εν λόγω αιτήματος.
Κατόπιν, στις 2.8.2025, ο αιτητής συνελήφθη για το αδίκημα της παράνομης παραμονής στη Δημοκρατία και εναντίον του εκδόθηκαν διατάγματα κράτησης και απέλασης ημερομηνίας 3.8.2025, αφού κηρύχθηκε ως απαγορευμένος μετανάστης, λόγω παράνομης παραμονής.
Σημειώνεται πως η Διευθύντρια του Τμήματος Μετανάστευσης, ανέστειλε το διάταγμα απέλασης του αιτητή, παρέμεινε όμως υπό κράτηση, έως την εκδίκαση της προσφυγής του.
Στην Ένσταση, αναφέρεται πως στις 14.10.2025, προγραμματίστηκε ραντεβού στο Κέντρο Γενετικής και Νευρολογίας, με σκοπό την διεξαγωγή τεστ πατρότητας του νεογέννητου παιδιού, με ημερομηνία γέννησης την 16.8.2025, η μητέρα του οποίου είναι η ομοεθνής σύντροφος του αιτητή, απορριφθείσα αιτήτρια ασύλου, που διατηρεί όμως δικαίωμα παραμονής στη Δημοκρατία, μέχρι την εξέταση της προσφυγής της με αρ. 616/2025, η εκδίκαση της οποίας ακόμα εκκρεμεί ενώπιον του ΔΔΔΠ.
Τόσο στην απαντητική γραπτή αγόρευση του αιτητή, όσο και κατά το στάδιο των προφορικών διευκρινίσεων, γνωστοποιήθηκε το αποτέλεσμα του τεστ πατρότητας ημερομηνίας 21.10.2025, το οποίο ανέδειξε πως ο αιτητής, είναι ο πατέρας του νεογέννητου.
Η ευπαίδευτη συνήγορος του αιτητή, υπέβαλε πως υπό πλάνη περί τα πράγματα και χωρίς δέουσα έρευνα, η διοίκηση προχώρησε την έκδοση των προσβαλλόμενων αποφάσεων, ενόσω εκκρεμούσε ενώπιον του Υπουργού Εσωτερικών η υποβολή αιτήματος για παραχώρηση άδειας παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, ημερομηνίας 17.5.2024, στη βάση του άρθρου 18ΟΗ(4) του Κεφ. 105, αίτημα το οποίο παρέχει στον Υπουργό Εσωτερικών την δυνατότητα για παραχώρηση αυτόνομης άδειας διαμονής σε υπήκοο τρίτης χώρας που παραμένει παράνομα στο έδαφος της Δημοκρατίας. Συνδέει το αίτημα ημερομηνίας 17.5.2024, με την εγκυμοσύνη της συντρόφου του, προβάλλοντας πως όφειλε η διοίκηση να αναμένει την έκβαση του αιτήματος, σε σχέση με τις οικογενειακές του περιστάσεις. Υποστήριξε πως, ενώ εκκρεμούσε η υποβολή αυτού του αιτήματος, έπρεπε να εξεταστεί το κατά πόσον ήταν δυνατή η έκδοση απόφασης επιστροφής και πως ο ίδιος έλαβε όλα τα διαβήματα που θα μπορούσε να λάβει.
Ως προς τους λόγους που εγέρθηκαν από την διοίκηση για την αναγκαιότητα της κράτησης του, υποστηρίζει στη σελίδα 9 της γραπτής του αγόρευσης, πως δεν έχει εκδοθεί οποιαδήποτε απόφαση επιστροφής εναντίον του, με την οποία δεν συμμορφώθηκε, κατά τρόπο που να δικαιολογεί την συνέχιση της κράτησής του και πως η διεύθυνση διαμονής του, ήταν γνωστή στις αρχές κατά την υποβολή της μεταγενέστερης αίτησης ασύλου ημερομηνίας 9.9.2025.
Κατά δεύτερον, αποτελεί θέση του αιτητή πως με τις επίδικες αποφάσεις, παραβιάζεται το δικαίωμα του στην προσωπική και οικογενειακή ζωή, καθώς δεν τηρήθηκαν οι απαιτήσεις του άρθρου 18ΟΖ του Κεφ. 105. Όπως υποστηρίζει, κατά τον ουσιώδη χρόνο, ο αιτητής διατηρούσε οικογένεια στη Δημοκρατία, την αρραβωνιαστικιά του, η οποία κατά την σύλληψη του, ήταν 9 μηνών έγκυος και η οποία έφερε στον κόσμο το τέκνο τους στις 16.8.2025, ενόσω ο αιτητής ήταν υπό κράτηση. Στη σελίδα 12 της γραπτής του αγόρευσης, αναφέρει πως κατά την σύλληψη του στις 2.8.2025, δήλωσε στους αστυνομικούς της ΥΑΜ την εγκυμονούσα του σύντροφο, η οποία τον επισκεπτόταν καθημερινά στα κρατητήρια, γεγονός που δεν αποκαλύφθηκε στην Διευθύντρια μέσα από την επιστολή της ΥΑΜ ημερομηνίας 2.8.2025, με αποτέλεσμα την έκδοση των διαταγμάτων, χωρίς να τηρηθούν τα όσα αναφέρονται στο άρθρο 18ΟΖ σε σχέση με τα βέλτιστα συμφέροντα του παιδιού, χωρίς να ζητηθεί η συνδρομή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας.
Τρίτος ισχυρισμός που προωθήθηκε, σχετίζεται με την θέση του αιτητή πως η υποβολή εκ μέρους του της μεταγενέστερης αίτησης ασύλου ημερομηνίας 9.9.2025, απέφερε την ανάκτηση του καθεστώτος αιτητή διεθνούς προστασίας. Εγέρθηκε επίσης η θέση πως τα επίδικα διατάγματα παραβιάζουν την αρχή της μη επαναπροώθησης.
Η ευπαίδευτη συνήγορος της Δημοκρατίας, υποστήριξε πλήρως της νομιμότητα των προσβαλλόμενων διοικητικών αποφάσεων, ενώ κατέθεσε στο Δικαστήριο και τον διοικητικό φάκελο του Τμήματος Μετανάστευσης, ο οποίος σημειώθηκε ως Τεκμήριο 1.
Έχω εξετάσει με ιδιαίτερη προσοχή τους εγειρόμενους λόγους ακύρωσης, υπό το φως των στοιχείων και δεδομένων που εντοπίζω εντός του διοικητικού φακέλου. Καταρχήν, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό να αναφερθεί ο ουσιώδης χρόνος στη βάση του οποίου θα εξεταστούν οι προβαλλόμενοι ισχυρισμοί, καθότι αυτό αποτέλεσε επίδικο ζήτημα και κατά τις διευκρινίσεις.
Στην Ε.Δ.Δ. 126/2021, Limon ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 20.4.2022, τονίστηκε ιδιαίτερα από το Ανώτατο Δικαστήριο πως η δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου, εξαντλείται στα δεδομένα που είχαν διαμορφωθεί κατά τον ουσιώδη χρόνο έκδοσης της διοικητικής απόφασης που προσβάλλεται και στο κατά πόσον, κατά τον χρόνο αυτό, η διοίκηση είχε ενώπιον της ή όχι, δεδομένα που καθιστούσαν νόμιμη την απέλαση και την κράτηση του αιτητή. Όπως, επίσης, αναφέρθηκε, η μόνη εξαίρεση που παρέχει την δυνατότητα στο Δικαστήριο να εξετάσει μεταγενέστερα της πράξης γεγονότα, αφορά σε θέμα διατήρησης του αντικειμένου του ένδικου μέσου, κάτι που δεν ισχύει εν προκειμένω.
Στην πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου στην Ε.Δ.Δ. 5/16 κ.ά. Χριστόδουλος Καρμιώτης Λτδ ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 12.5.2025, στην οποία με παρέπεμψε η ευπαίδευτη συνήγορος του αιτητή, κρίθηκε πως η νομιμότητα μίας διοικητικής απόφασης, κρίνεται πάντοτε από το περιεχόμενο των διοικητικών φακέλων, χωρίς να επιτρέπεται στην διοίκηση η συμπλήρωση ελλείψεων του φακέλου, προς ενίσχυση του κύρους της διοικητικής απόφασης. Επιδιωκόμενη να προσαχθεί μαρτυρία, από την πλευρά του αιτητή, προς απόδειξη λόγων ακύρωσης περί ύπαρξης πλάνης περί τα πράγματα ή έλλειψης δέουσας έρευνας, είναι δυνατή, συναρτώμενη, βεβαίως, πάντοτε με την σχετικότητα της, με τους προωθούμενους λόγους ακύρωσης.
Το Διοικητικό Εφετείο, στην πολύ προσφάτως εκδοθείσα απόφαση στην Ε.Δ.Δ. 24/25 κ.ά. Islam ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 30.10.2025, με αναφορά και στην Χριστόδουλος Καρμιώτης Λτδ (ανωτέρω), υπέδειξε, εκ νέου, πως η εξέταση της έγκρισης επιδιωκόμενης να προσαχθεί μαρτυρίας, με σκοπό την απόδειξη εγειρόμενου λόγου ακύρωσης σε σχέση με ισχυριζόμενη πλάνη ή έλλειψη δέουσας έρευνας, δεν πρέπει να εξαρτάται μόνον από το γεγονός της μεταγενέστερης, του ουσιώδους χρόνου, σύνταξης της μαρτυρίας, αλλά από την σχετικότητα αυτής με τους εγειρόμενους λόγους ακύρωσης, την απόδειξη των οποίων γεγονότων επιδιώκει.
Βεβαίως, δεν διαφεύγει της προσοχής μου πως, και στις δύο πιο πάνω αναφερόμενες περιπτώσεις, επίδικη ήταν, και, η εκδίκαση ενδιάμεσης αίτησης για προσαγωγή μαρτυρίας, με σκοπό την απόδειξη εγειρόμενων λόγων ακύρωσης, κάτι που, εν πάση περιπτώσει, δεν υφίσταται στην παρούσα περίπτωση, αφού ουδεμία τέτοια αίτηση για προσκόμιση μαρτυρίας δεν υπεβλήθη από την ευπαίδευτη δικηγόρο του αιτητή.
Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, κρίνεται πως ουσιώδης χρόνος της επίδικης απόφασης, είναι η 3.8.2025, ημερομηνία της έκδοσης των προσβαλλόμενων διαταγμάτων κράτησης και απέλασης. Οτιδήποτε έλαβε χώρα μεταγενέστερα, το Δικαστήριο δεν το λαμβάνει υπόψη, ως εκτός ουσιώδους χρόνου, εκτός στην περίπτωση που θα επιδιώκετο, από τον αιτητή, η προσαγωγή μαρτυρίας προς απόδειξη λόγων ακύρωσης, η σχετικότητα των οποίων θα εξετάζετο και θα εκρίνετο από το ίδιο το Δικαστήριο, κάτι που δεν προηγήθηκε, ως αναφέρθηκε ανωτέρω.
Επανερχόμενη στα γεγονότα της υπό κρίση περίπτωσης, προχωρώ να εξετάσω, τους εγειρόμενους λόγους ακύρωσης.
Αποτέλεσε βασική θέση του αιτητή πως ενόσω εκκρεμούσε το αίτημα ημερομηνίας 17.5.2024 ενώπιον του Υπουργού Εσωτερικών, δεν ήταν δυνατή η έκδοση απόφασης επιστροφής, αλλά ούτε και η έκδοση των επίδικων διαταγμάτων.
Στα πλαίσια εκδίκασης της υπόθ. αρ. 899/23 B.S. ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 19.7.2023, είχα την ευκαιρία να εξετάσω τον ίδιο ισχυρισμό και να καταλήξω στα εξής:-
«Αποτελεί γεγονός πως, ο αιτητής δεν ήταν κάτοχος οποιασδήποτε άδειας παραμονής στη Δημοκρατία. Όντας παράνομος μετανάστης, υπέβαλε στις 15.5.2023, προς τον Υπουργό Εσωτερικών, αίτημα ερειδόμενο επί των διατάξεων του άρθρου 18ΟΗ(4) του Κεφ. 105 προκειμένου να του παραχωρηθεί κατ’ εξαίρεση άδεια παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους. Αποτελεί επίσης γεγονός, πως δεν υπήρξε οποιαδήποτε απάντηση επ’ αυτού, μέχρι την έκδοση των εδώ προσβαλλόμενων διοικητικών αποφάσεων, ημερομηνίας 1.6.2023.
Στις διατάξεις του άρθρου 18ΟΗ(4) και (5) του Κεφ. 105, προνοούνται τα εξής, υπό πλαγιότιτλο «Απόφαση επιστροφής»:-
«18ΟΗ.- […]
(4) Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να αποφασίσει, ανά πάσα στιγμή, να χορηγήσει αυτόνομη άδεια διαμονής ή άλλη άδεια που παρέχει δικαίωμα παραμονής, για λόγους φιλευσπλαχνίας ή ανθρωπιστικούς λόγους, σε υπήκοο τρίτης χώρας ο οποίος παραμένει παράνομα στο έδαφος της Δημοκρατίας. Στην περίπτωση αυτή –
(α) δεν εκδίδεται απόφαση επιστροφής ∙ ή
(β) εφόσον η απόφαση επιστροφής έχει ήδη εκδοθεί, τότε αυτή ανακαλείται ή αναστέλλεται για τη διάρκεια της ισχύος του τίτλου διαμονής ή άλλης άδειας που παρέχει δικαίωμα παραμονής.
(5) Εφόσον εκκρεμεί διαδικασία ανανέωσης άδειας διαμονής ή οποιασδήποτε άλλης άδειας που παρέχει δικαίωμα παραμονής σε υπήκοο τρίτης χώρας, οποίος παραμένει παράνομα στο έδαφος της Δημοκρατίας, ο Ανώτερος Λειτουργός Μετανάστευσης εξετάζει το ενδεχόμενο να μην εκδώσει απόφαση επιστροφής έως ότου ολοκληρωθεί η εκκρεμούσα διαδικασία, με την επιφύλαξης του εδαφίου (6).»
Προκύπτει από τις πιο πάνω διατάξεις, πως υπήκοος τρίτης χώρας που διαμένει παράνομα στο έδαφος της Δημοκρατίας, δύναται να υποβάλει αίτημα, προς το Υπουργικό Συμβούλιο (ή στο όργανο που τυχόν εκχωρήθηκε αυτή η εξουσία), προκειμένου να του παραχωρηθεί άδεια διαμονής για λόγους φιλευσπλαχνίας ή ανθρωπιστικούς λόγους.
Όπως αναφέρεται στις πιο πάνω αναφερόμενες πρόνοιες του εδαφίου (4)(α) και (β) του άρθρου 18ΟΗ, δεν εκδίδεται απόφαση επιστροφής παρανόμως διαμένοντα αιτητή, ούτε αναστέλλεται μία τέτοια απόφαση, εφόσον αυτή έχει τυχόν εκδοθεί, όχι καθ’ όσον χρόνο εκκρεμεί προς εξέταση το αίτημα, όπως εσφαλμένα ισχυρίζεται ο αιτητής. Αλλά, η απόφαση επιστροφής αναστέλλεται μόνον «για τη διάρκεια της ισχύος του τίτλου διαμονής ή άλλης άδειας που παρέχει δικαίωμα παραμονής». Δηλαδή, εάν και εφόσον χορηγηθεί τέτοια άδεια ή τίτλος διαμονής, τα οποία (άδεια ή τίτλος) του παρέχουν δικαίωμα παραμονής, τότε και μόνον (α) δεν εκδίδεται απόφαση επιστροφής ή (β) η ήδη τυχόν εκδοθείσα απόφαση επιστροφής ανακαλείται ή αναστέλλεται.
Και πρόσθετα, κατά τα προνοούμενα στο εδάφιο (5) του άρθρου 18ΟΗ, εφόσον εκκρεμεί διαδικασία ανανέωσης άδειας διαμονής ή οποιασδήποτε άλλης άδειας που παρέχει δικαίωμα παραμονής σε παρανόμως διαμένοντα υπήκοο τρίτης χώρας, ο Ανώτερος Λειτουργός Μετανάστευσης εξετάζει το ενδεχόμενο να μην εκδώσει απόφαση επιστροφής, μέχρις ότου ολοκληρωθεί η εκκρεμούσα αυτή διαδικασία.
Στην παρούσα περίπτωση, πράγματι, κατά το χρόνο έκδοσης των προσβαλλόμενων διαταγμάτων κράτησης και απέλασης ημερομηνίας 1.6.2023, δεν είχε εκδοθεί απόφαση επί του αιτήματος που υπέβαλε ο αιτητής στη βάση του άρθρου 18ΟΗ(4). Η εκκρεμότητα, όμως, και μόνον απάντησης επί του αιτήματος, δεν αναστέλλει την εκτέλεση της απόφασης επιστροφής. Από τις ρητές πρόνοιες του εδαφίου (4)(α) και (β) του άρθρου 18ΟΗ, προκύπτει πως αναστολή ή ανάκληση τέτοιας απόφασης επιστροφής, παρέχεται μόνον στις περιπτώσεις που εκδίδεται θετική απάντηση επί του αιτήματος και παρέχεται μία τέτοια άδεια, η οποία εμπεριέχει, στην ουσία, δικαίωμα προσωρινής παραμονής στη βάση των συγκεκριμένων λόγων που χορηγήθηκε (ανθρωπιστικών ή λόγων φιλευσπλαχνίας).
Πράγματι, στις διατάξεις του εδαφίου (5) του άρθρου 18ΟΗ, παρέχεται διακριτική ευχέρεια στον Ανώτερο Λειτουργό Μετανάστευσης, να εξετάσει το ενδεχόμενο να μην εκδώσει απόφαση επιστροφής, εφόσον εκκρεμεί διαδικασία εξέτασης αιτήσεως ανανέωσης οποιασδήποτε άδειας σε παρανόμως διαμένοντα υπήκοο τρίτης χώρας.
Παρά τη διακριτική ευχέρεια που παρέχεται στο αρμόδιο διοικητικό όργανο για μη έκδοση απόφασης επιστροφής εκκρεμούσας μίας τέτοιας αιτήσεως, στην παρούσα περίπτωση, τέτοια απόφαση επιστροφής είχε ήδη εκδοθεί από την Υπηρεσία Ασύλου στις 7.3.2023, ημερομηνία που απορρίφθηκε η εκ μέρους του υποβληθείσα αίτηση για παροχή καθεστώτος διεθνούς προστασίας, απόφαση που του γνωστοποιήθηκε στις 27.3.2023.
Κατά την κρίση μου, οι πρόνοιες του εδαφίου (5) του άρθρου 18ΟΗ, έχουν τεθεί προκειμένου να υποβάλλονται τέτοιας φύσεως αιτήσεις (για λόγους ανθρωπιστικούς ή φιλευσπλαχνίας), πάραυτα και αν είναι δυνατόν, προτού το κράτος προβεί σε έκδοση απόφασης επιστροφής. Δηλαδή, τέτοιες πρόνοιες έχουν τεθεί, όχι για νομιμοποίηση του καθεστώτος της παράνομης παραμονής, αλλά για συγκεκριμένους λόγους, που ρητώς εμπίπτουν στην ανθρωπιστική πτυχή, έστω και εάν δεν πληρούνται άλλοι λόγοι για έκδοση άδειας παραμονής.
Είναι γι’ αυτό, άλλωστε, που στο εδάφιο (5) δεν γίνεται αναφορά σε αναστολή ή ανάκληση της ήδη εκδιδομένης απόφασης επιστροφής, εκκρεμούσης της εξέτασης του αιτήματος. Ακριβώς, για αποτροπή κατάχρησης υποβολής τέτοιων αιτήσεων, εκ μέρους παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών, που ουσιαστικά θα εξοβελίζουν την εκτέλεση της ήδη εκδοθείσας απόφασης επιστροφής και θα εμποδίζουν το κράτος να προβεί στην έκδοση απόφασης απομάκρυνσης.
Δυνάμει των προνοιών της Οδηγίας 2008/115/ΕΕ και ειδικότερα του άρθρου 6(1), οι διατάξεις της οποίας έχουν ενσωματωθεί στο άρθρο 18ΟΗ, ο κανόνας είναι η υποχρέωση των κρατών μελών να εκδίδουν απόφαση επιστροφής, εις βάρος κάθε υπηκόου τρίτης χώρας που διαμένει παρανόμως στο έδαφός τους. Δηλαδή, άπαξ και διαπιστωθεί ο παράνομος χαρακτήρας της διαμονής τους, οι αρμόδιες εθνικές αρχές, οφείλουν να εκδώσουν απόφαση επιστροφής, υπό την επιφύλαξη των ρητών εξαιρέσεων των εδαφίων (2) έως και (5) του ίδιου άρθρου (C-38/14 Zaizoune, ημερομηνίας 23.4.2015).
Άλλωστε αυτός είναι και ο επιδιωκόμενος, από την εν λόγω Οδηγία, σκοπός, η απομάκρυνση εντός του συντομότερου δυνατού χρόνου.
Στις διατάξεις του άρθρου 18ΟΗ(5), δεν παρέχεται ανασταλτικό αποτέλεσμα της ήδη εκδοθείσας - προτού υποβληθεί το αίτημα - απόφασης επιστροφής.
Εάν ευσταθούσαν οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί του αιτητή, θα είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ενδιάμεσου καθεστώτος υπηκόων τρίτων χωρών, οι οποίοι θα βρίσκονταν στο έδαφος της Δημοκρατίας, χωρίς δικαίωμα παραμονής και/ή τίτλο διαμονής, θέτοντας, έτσι, εκποδών την υλοποίηση της απόφασης επιστροφής, κατά τρόπο αντίθετο με το πνεύμα και αντικείμενο της ίδιας της Οδηγίας 2008/115/ΕΕ».
Έτσι και εδώ. Η Υπηρεσία Ασύλου είχε ήδη εκδώσει απόφαση επιστροφής του αιτητή - πριν την υποβολή του αιτήματος στη βάση του άρθρου 18ΟΗ(4) του Κεφ. 105, αίτημα ημερομηνίας 17.5.2024 - με την έκδοση της απορριπτικής απόφασης επί της αρχικής αίτησης ασύλου, απόφαση ημερομηνίας 22.1.2024, στα πλαίσια της οποίας παραχωρήθηκε και προθεσμία 7 ημερών για οικειοθελή αναχώρηση του αιτητή από την Δημοκρατία.
Πέραν των πιο πάνω, στο εν λόγω αίτημα ημερομηνίας 17.5.2024, δεν τέθηκε υπόψη της διοίκησης η ύπαρξη της συντρόφου του αιτητή, αλλά ούτε και ήταν δυνατή η όποια αναφορά στην εγκυμοσύνη της, ως η εισήγηση της δικηγόρου του αιτητή, καθότι η γέννηση του τέκνου, έλαβε χώρα 15 μήνες αργότερα. Συνεπώς, ο πρώτος λόγος ακύρωσης απορρίπτεται.
Ισχυρίζεται ο αιτητής πως υπήρξε παραβίαση του δικαιώματος του στην προσωπική και οικογενειακή ζωή, αφού δεν τηρήθηκαν οι απαιτήσεις του άρθρου 18ΟΖ του Κεφ. 105, ενώ ο ίδιος διατηρούσε οικογένεια στη Δημοκρατία, ήτοι την αρραβωνιαστικιά / σύντροφο του και το τέκνο του, το οποίο γεννήθηκε μετά την έκδοση των επίδικων διαταγμάτων και συγκεκριμένα 13 μέρες αργότερα. Αναφέρθηκε πως η σύντροφος του αιτητή εξακολουθεί να θεωρείται αιτήτρια ασύλου, αφ’ ης στιγμής εξακολουθεί να εκκρεμεί από το ΔΔΔΠ η εκδίκαση της προσφυγής 616/25 σε σχέση με την απορριπτική απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου επί της αρχικής αίτησης ασύλου που η ίδια υπέβαλε.
Η ευπαίδευτη συνήγορος του αιτητή αναφέρεται στη σελίδα 12 της γραπτής της αγόρευσης, πως ο αιτητής κατά την σύλληψη του στις 2.8.2025, ανέφερε στους αστυνομικούς της ΥΑΜ την εγκυμονούσα του σύντροφο, η οποία τον επισκεπτόταν καθημερινά στα κρατητήρια, ομοίως, αναφορά γίνεται και στο αποτέλεσμα του τεστ πατρότητας που έλαβε χώρα μεταγενέστερα, ήτοι στις 21.10.2025, καταδεικνύοντας την πατρότητα του αιτητή.
Από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, δεν προκύπτει καμία αναφορά εκ μέρους του αιτητή, είτε στην αρραβωνιαστικιά / σύντροφο του, είτε στην ύπαρξη της εγκυμοσύνης της, κατά τον χρόνο της σύλληψης του στις 2.8.2025. Αυτά αναφέρθηκαν από τον ίδιο στα πλαίσια υποβολής της μεταγενέστερης αίτησης ασύλου, ημερομηνίας 9.9.2025, μετά την έκδοση των προσβαλλόμενων αποφάσεων.
Κρίνεται επίσης σημαντικό να αναφερθεί πως δεν επιχειρήθηκε η προσαγωγή μαρτυρίας εκ μέρους του αιτητή, προκειμένου να ανατραπεί η μη καταγραφή, των όσων ο ίδιος διατείνεται πως ανέφερε στους αστυνομικούς της ΥΑΜ, κατά τον χρόνο της σύλληψης του, ήτοι δηλαδή την ύπαρξη της οικογένειας του, όπως ήταν και η περίπτωση της Islam (ανωτέρω).
Παρόλα αυτά, δεν μπορεί να παραγνωριστεί η ύπαρξη του αποτελέσματος του τεστ πατρότητας που πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Γενετικής, αποτέλεσμα ημερομηνίας 21.10.2025, το οποίο, όπως δήλωσε η ευπαίδευτη συνήγορος της Δημοκρατίας, κατά το στάδιο των προφορικών διευκρινίσεων, αποδέχεται, όπως επίσης δήλωσε πως ήταν εις γνώση της διοίκησης η ύπαρξη της συντρόφου του αιτητή. Τα πιο πάνω, σε συνάρτηση με το γεγονός πως εκκρεμούσης της προσφυγής 616/2025 ενώπιον του ΔΔΔΠ, ως προς το καθεστώς της συντρόφου του αιτητή, η τελευταία, όπως επίσης και το ανήλικο τέκνο, έχουν δικαίωμα παραμονής μέχρι την έκδοση της εν λόγω απόφασης.
Διαφορετική θα ήταν η κατάληξη, εάν υπήρχε ήδη απορριπτική κατάληξη σε σχέση με την εν λόγω προσφυγή, με την οποία θα επιβεβαιώνετο το παράνομο καθεστώς και της συντρόφου. Σε αυτή την περίπτωση, η οικογενειακή ζωή και των δύο προσώπων, ως απορριφθέντων αιτητών ασύλου, θα μπορούσε να συνεχιστεί στη χώρα καταγωγής τους, στο Καμερούν.
Εκκρεμούσης, όμως, της νομιμότητας της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ως προς το καθεστώς της συντρόφου του αιτητή, καθώς και της ύπαρξης του νεογέννητου τέκνου τους, λαμβανομένης ιδιαίτερα υπόψη και της δήλωσης της πλευράς της Δημοκρατίας ως προς την γνώση της διοίκησης για την ύπαρξη της οικογένειας του αιτητή, κρίνεται πως, τα δύο αυτά γεγονότα, επέβαλλαν στη διοίκηση την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 18ΟΖ του Κεφ. 105.
Επομένως, ακόμα και στην περίπτωση της έκδοσης του διατάγματος απέλασης του αιτητή από την Δημοκρατία, προς υλοποίηση της απόφασης επιστροφής με την οποία ο τελευταίος δεν συμμορφώθηκε, θα πρέπει να τύχει εξέτασης, από την διοίκηση, εκ νέου και σε κάθε περίπτωση, η τήρηση της αρχής της μη επαναπροώθησης, υπό το φως πλέον και των νέων δεδομένων του αιτητή, λαμβανομένου υπόψη του βέλτιστου συμφέροντος του νεογέννητου παιδιού του, με την συνδρομή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας. Σχετικά είναι και τα όσα ανέφερα στην υπόθ. αρ. 911/25(Κ), Ugo ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 31.10.2025.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η προσφυγή επιτυγχάνει και τα προσβαλλόμενα διατάγματα ακυρώνονται, βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Επιδικάζονται υπέρ του αιτητή και εναντίον των καθ’ ων η αίτηση €1.400 πλέον Φ.Π.Α.
Γαβριήλ, Δ.Δ.Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο