ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Υπόθεση Αρ. 1297/2021
4 Νοεμβρίου, 2025
[Φ. ΚΑΜΕΝΟΣ, ΔΔΔ.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Mohammad Sharif
Αιτητής
Και
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, μέσω Διευθυντή του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης
Καθ' ων η Αίτηση
.........
Παναγιώτης Πιερίδης για Πιερίδης & Πιερίδης, για Αιτητή
Παύλος Βασιλείου, Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για Καθ' ων η αίτηση.
ΑΠΟΦΑΣΗ
Φ. Καμένος, ΔΔΔ.: Στις 19.08.2021 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για άδεια παραμονής στη Δημοκρατία ως σύζυγος ευρωπαίας πολίτη (εφεξής η «αίτηση»), η οποία την ίδια ημέρα, 19.08.2021, απορρίφθηκε.
Με το αιτητικό υπό Α της αίτησης ακυρώσεως του ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση ημερ. 19.08.2021 με την οποία απερρίφθη η αίτησή του «για τον λόγο ότι δεν παρουσίασε με την αίτηση σύμβαση εργασίας δεόντως πιστοποιημένη από το Τμήμα Εργασίας». Με τον αιτητικό Β της αίτησης ακυρώσεως, ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση ημερ. 19.08.2021 να αναχωρήσει ο Αιτητής από τη Δημοκρατία.
Με την ένσταση των Καθ’ ων η αίτηση, πέραν της υποστήριξης της νομιμότητας των ενεργειών της διοίκησης, εγείρονται προδικαστικές ενστάσεις ότι η προσφυγή είναι απαράδεκτη καθότι ζητείται η ακύρωση ανύπαρκτων πράξεων και καθότι δεν προσδιορίζεται ορθώς η προσβαλλόμενη πράξη.
Ξεκινώ απορρίπτοντας τις προδικαστικές ενστάσεις. Ως προς τα περί ανύπαρκτων πράξεων, το θέμα επιλύθηκε με την τροποποίηση του γραφικού σφάλματος στο αιτητικό της προσφυγής, όπου αρχικώς αναγραφόταν ως ημερομηνία της προσβαλλόμενης πράξης η «23.09.2021» ημερομηνία εμφανώς εσφαλμένη δεδομένου ότι η προσβαλλόμενη, η οποία εξ αρχής ετέθη και ως παράρτημα Α στην προσφυγή έφερε ημερομηνία την 19.08.2021. Παρά την πλημμελή περιγραφή στα αιτητικά της προσβαλλόμενης πράξης, εντούτοις θεωρώ ότι παρέχεται επαρκές έδαφος ιδίως μετά τη διόρθωση του γραφικού σφάλματος, να γίνει αντιληπτό ποια πράξη προσβάλλεται με την παρούσα ως εκ τούτου δε θεωρώ την προσφυγή ως αόριστη.
Άλλο βέβαια το ζήτημα ότι με τα δύο αιτητικά (ως τροποποιήθηκαν) ουσιαστικά προσβάλλεται η ίδια πράξη ημερ. 19.08.2021, στη βάση της αντίληψης του αιτητή ότι η εν λόγω πράξη περιέχει δύο διαφορετικές έννομες συνέπειες (απόρριψη αιτήματος παραμονής και κλήση του αιτητή να αναχωρήσει από τη Δημοκρατία). Η πρακτική αυτή, δηλαδή η προσβολή της ίδιας πράξης με δύο αιτητικά έχει ήδη νομολογηθεί ότι δέον να αποφεύγεται (βλ. Προσ. Αρ. 640/2017 TΗUY ν Δημοκρατίας απόφαση ημερομηνίας 31.8.2017, μεταξύ άλλων).
Προχωρώ στην ουσία. Επί τούτης, ο Αιτητής ισχυρίζεται έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας καθώς και πλάνης καθότι θεωρεί ότι βάσει του άρθρου 4 του περί του Δικαιώματος των Πολιτών της Ένωσης και των Μελών των Οικογενειών τους να Κυκλοφορούν και να Διαμένουν Ελεύθερα στη Δημοκρατία Νόμου του 2007 (Ν. 7(I)/2007), ως έχει τροποποιηθεί (εφεξής ο «Νόμος»), η εργοδότηση δεν αποτελεί προϋπόθεση για την παραχώρηση άδειας παραμονής. Συγκεκριμένα θέτει ότι η μη προσκόμιση της σύμβασης εργασίας σφραγισμένη από το Τμήμα Εργασίας, ως κατά την εισήγηση, αναφέρεται σαν αιτιολογία στην απορριπτική απόφαση δεν μπορεί να αποτελεί λόγο απόρριψης της αίτησης. Επίσης ότι οι Καθ’ ων η αίτηση δεν διερεύνησαν ότι ο Αιτητής συζεί με ευρωπαία πολίτη επειδή στηρίχθηκαν στην ένορκη δήλωση συμβίωσης χωρίς να επιδιώξουν να συλλέξουν περαιτέρω στοιχεία ούτε διερευνήθηκε το θέμα της γνησιότητας της συμβίωσης του Αιτητή κατ’ αναλογία των άρθρων 7Α και 7Β του Κεφ. 105, στα οποία παραπέμπει το άρθρο 4(4) του Νόμου.
Εξέτασα τους ισχυρισμούς του Αιτητή και δε τους θεωρώ βάσιμους.
Καταρχάς, σε αντίθεση με ότι αναφέρεται στο αιτητικό Β της προσφυγής, οι Καθ’ ων η αίτηση δεν κάλεσαν τον αιτητή να αναχωρήσει ούτε κάτι τέτοιο αναφέρεται στην προσβαλλόμενη. Περαιτέρω, ούτε η μη προσκόμιση σύμβασης εργοδότησης ήταν ο λόγος, τουλάχιστον ο βασικός, για την απόρριψη της αίτησης. Ο βασικός λόγος απόρριψης της αίτησης ήταν η μη προσκόμιση επαρκών στοιχείων που να αποδεικνύουν «διαρκή σχέση, δεόντως αποδεδειγμένη με ευρωπαία πολίτη” (“durable relation, duly attested with an EU citizen”).
Ανατρέχοντας δε στο περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου επιβεβαιώνεται ότι πράγματι ο Αιτητής ουδέν αποδεικτικό στοιχείο προσκόμισε με την αίτησή για να αποδείξει διαρκή σχέση με ευρωπαία πολίτη. Κατ’ ακρίβεια η ίδια η αίτηση του, η οποία επισυνάπτεται στην ένσταση της Δημοκρατίας ως μέρος του Παραρτήματος 5 (και μπορεί να ανευρεθεί και στον διοικητικό φάκελο-Τεκμήριο 1 Κ.26-23), δεν συνοδεύεται από οποιοδήποτε υποστηρικτικό έγγραφο αλλά ούτε καν περιέχει το ονοματεπώνυμο της ευρωπαίας συντρόφου ή άλλη πληροφορία που να την αφορά.
Κάποιες ένορκες δηλώσεις που εντοπίζονται στον φάκελο, δεν φαίνεται να συνοδεύουν την αίτηση όντας έτους 2019, δηλαδή δύο ετών παλαιότερες της αίτησης (Κ.5-4 του Τεκμηρίου 1) και το μόνο που καταγράφουν είναι ότι συγκεκριμένο πρόσωπο ρουμάνικης υπηκοότητας «μένει μαζί» (“stay together”) με τον Αιτητή χωρίς όμως να αναφέρεται ότι μένουν μαζί πχ ως σύντροφοι σε διαρκή σχέση.
Βασικά από την αίτηση δεν προκύπτει καν ότι η εν λόγω ευρωπαία υπήκοος είχε εγγραφεί ως πολίτης της Ένωσης στο αρχείο πληθυσμού [σχετικά τα άρθρα 9(2) και 12(2)(γ) του Νόμου] ή ότι αφίχθη ή διαμένει στη Δημοκρατία εν τη εννοία του άρθρου 4(1) του Νόμου ώστε τελικά ο Αιτητής να μπορούσε έστω να ισχυριστεί ότι αντλεί οποιοδήποτε δικαίωμα λόγω της ισχυριζόμενης σχέσης τους.
Υπό τις ως άνω περιστάσεις, δε βλέπω τι περισσότερο όφειλαν να είχαν αναζητήσει οι Καθ’ ων η αίτηση άλλωστε ήταν υποχρέωση του Αιτητή να προσκομίσει εκείνα τα στοιχεία που θα υποστήριζαν την αίτησή και δη όσα αναφέρονταν στο άρθρο 12(2)[1] του Νόμου και στις Πληροφορίες Υποβολής Αίτησης, οι οποίες συνόδευαν την αίτηση.
Σχετική εν προκειμένω τόσο λόγω του λεκτικού της προσβαλλόμενης (όπου και εκεί έγινε αναφορά σε αντίστοιχα αποδεικτικά διαρκούς σχέσης) όσο και ως προς την ερμηνεία της πρόνοιας του άρθρου 4 του Νόμου, περιλαμβανομένου του εδαφίου 4 αυτού, είναι η απόφαση μου στις Συν. Υπ. Αρ. 2003/2022 και 1641/2023 SFH ν. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ κ.α. ημερ. 21.12.2023 όπου αναφέρθηκε (η έμφαση μεταφέρεται από την απόφαση στις Συν. Υπ. Αρ. 2003/2022 κ.α):
«Στο μεταξύ στις 15/10/2021 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για έκδοση δελτίου διαμονής ως σύντροφος Ευρωπαίας πολίτη (εφεξής η «ΕΠ»), η οποία απορρίφθηκε την ίδια ημέρα με την αιτιολογία ότι ο Αιτητής δεν κατέθεσε τα απαραίτητα έγγραφα προκειμένου να αποδείξει ότι εμπίπτει στις πρόνοιες του άρθρου 4(2)(β) του Ν. 7(Ι)/2007. Μεταξύ άλλων, του αναφέρθηκε:
«Δεν πληροίτε τα κριτήρια για την απόκτηση του δικαιώματος διαμονής στην Κυπριακή Δημοκρατία, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του περί του Δικαιώματος των Πολιτών της Ένωσης και των Μελών των Οικογενειών τους να Κυκλοφορούν και να Διαμένουν Ελεύθερα στη Δημοκρατία Νόμου 7(I)/2007.
Σύμφωνα με το άρθρο 4(2)(β) του Νόμου, μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για άδεια διαμονής με αίτηση MGEN ως σύντροφος πολίτη της ΕΕ, υπό την προϋπόθεση ότι μπορείτε να αποδείξετε ότι έχετε διαρκή σχέση, δεόντως αποδεδειγμένη με πολίτη της ΕΕ. Η ένορκη δήλωση συμβίωσης δεν θεωρείται επαρκής απόδειξη μιας διαρκούς σχέσης. Επιπλέον, δεν παρείχατε άλλα αποδεικτικά στοιχεία (π.χ. λογαριασμούς κοινής ωφελείας ή κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς) ότι έχετε διαρκή σχέση δεόντως αποδεδειγμένη με πολίτη της ΕΕ.
Σημειώνεται ότι η αίτηση θα πρέπει να υποβληθεί μαζί με σύμβαση εργασίας, πιστοποιημένη και σφραγισμένη από το Τμήμα Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων».
(…)
Η αναζήτηση των εν λόγω στοιχείων είναι εύλογη δεδομένου ότι, με την απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 15/10/2021 απερρίφθη η αίτηση του Αιτητή καθότι οι Καθ΄ ων η αίτηση θεώρησαν ότι από μόνο τις ένορκες δηλώσεις του Αιτητή και της ΕΠ δεν μπορεί να αποδειχθεί η διαρκής σχέση ούτε άρα ότι ο αιτητής εμπίπτει στην προστασία του Νόμου. Σύμφωνα με το άρθρο 4 του Νόμου:
«(2) Χωρίς επηρεασμό τυχόν ιδίου δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής των ενδιαφερομένων διευκολύνεται η είσοδος και διαμονή στη Δημοκρατία σύμφωνα με τον περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμο, των ακόλουθων προσώπων:
(α) Κάθε άλλου μέλους της οικογένειας, ανεξαρτήτως της ιθαγένειάς του, που δεν εμπίπτει στον ορισμό που αποδίδεται στον όρο «μέλος της οικογένειας» από το άρθρο 2, (.)∙ και
(β) του/της συντρόφου με τον/την οποίο/α ο πολίτης της Ένωσης έχει διαρκή σχέση, δεόντως αποδεδειγμένη.
(3) Για σκοπούς εφαρμογής του εδαφίου (2), η αρμόδια αρχή αναλαμβάνει εκτενή εξέταση της προσωπικής κατάστασης των αναφερομένων στο εν λόγω εδάφιο προσώπων, περιλαμβανομένης της διεξαγωγής συνεντεύξεων με τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα όπου αυτό απαιτείται, και αιτιολογεί κάθε άρνηση εισόδου ή διαμονής των προσώπων αυτών στη Δημοκρατία.
(4) Σε περίπτωση αμφιβολίας και, για σκοπούς διαπίστωσης του κατά πόσο υφίσταται διαρκής σχέση κατά την έννοια της παραγράφου (β) του εδαφίου (2), εφαρμόζονται, τηρουμένων των αναλογιών, οι διατάξεις των άρθρων 7Α και 7Β του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου αναφορικά με τον εικονικό γάμο».
Συνεπώς, βάσει της πιο πάνω νομοθετικής πρόνοιας, οι Καθ' ων η αίτηση, κατά την αξιολόγηση αίτησης προσώπου που ισχυρίζεται ότι έχει διαρκή σχέση με ΕΠ, διαθέτουν ευρεία αρμοδιότητα εξέτασης της αίτησης δυνάμενοι να ζητήσουν ένα μεγάλο εύρος αποδεικτικών στοιχείων περιλαμβανομένων, αν κρίνουν απαραίτητο και της διενέργεια προσωπικών συνεντεύξεων ή και όσων τάσσουν τα άρθρα 7Α και 7Β του Κεφ. 105 (τηρουμένων των αναλογιών καθότι εν προκειμένω δεν υπάρχει θέμα απόδειξης γνησίου γάμου αλλά σταθερής σχέσης). Όσα άρα αναφέρονται στην απόφασή τους ημερ. 15/10/2021 ως τεκμηριωτικά μιας διαρκούς σχέσης καθώς και όσα ζητούνται στην επιστολή ημερομηνίας 07/04/2022 θεωρώ ήταν εύλογα και εντός των πλαισίων του Νόμου προς άσκηση της αρμοδιότητας των Καθ΄ ων η αίτηση».
Θεωρώ ανακεφαλαιώνοντας ότι, δεδομένου του εμφανώς ελλιπούς της αίτησης εξ απόψεως τεκμηρίωσης ως προς την ύπαρξη διαρκούς σχέσης δεόντως αποδεδειγμένης με ευρωπαία πολίτη, η απορριπτική απόφαση των Καθ’ ων η αίτηση ήταν ορθή, αιτιολογημένη και προϊόν δέουσας διερεύνησης.
Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη επικυρώνεται με €1.500 έξοδα υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση.
Φ. Καμένος, ΔΔΔ
[1] Το άρθρο 12(2) του Νομού ρητώς προβλέπει ότι, ο εκάστοτε αιτών απαιτείται να προσκομίσει τα έγγραφα. Συγκεκριμένα το εδάφιο (2) αναφέρει (έμφαση του Δικαστηρίου):
«(2) Για τη χορήγηση του αναφερομένου στο εδάφιο (1) δελτίου διαμονής, στον τύπο που αποφασίζεται από την αρμόδια αρχή, απαιτείται από τα μέλη της οικογένειας πολίτη της Ένωσης η προσκόμιση των ακόλουθων εγγράφων:
(α) Ισχύοντος διαβατηρίου∙
(β) εγγράφου το οποίο πιστοποιεί την ύπαρξη δεσμού συγγένειας∙
(γ) βεβαίωσης εγγραφής στη Δημοκρατία του πολίτη της Ένωσης που συνοδεύουν ή αφίκνεινται για να συναντήσουν, όπου εφαρμόζεται∙
(δ) στις περιπτώσεις που εμπίπτουν στις παραγράφους (β) και (γ) του ορισμού του όρου «μέλος της οικογένειας» του άρθρου 2, απόδειξης της ύπαρξης δεσμού συγγένειας και του γεγονότος ότι αυτά συντηρούνται από τον πολίτη της Ένωσης∙
(ε) στις περιπτώσεις που εμπίπτουν στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2) του άρθρου 4, εγγράφου χορηγηθέντος από την αρμόδια αρχή της χώρας καταγωγής ή προέλευσης το οποίο πιστοποιεί ότι συντηρούνται από τον πολίτη της Ένωσης ή ότι συμβιώνουν κάτω από την ίδια στέγη στην εν λόγω χώρα ή απόδειξης της ύπαρξης σοβαρών λόγων υγείας, που καθιστούν απολύτως αναγκαία την προσωπική φροντίδα του μέλους της οικογένειας από τον πολίτη της Ένωσης∙ και
(στ) στις περιπτώσεις που εμπίπτουν στην παράγραφο (β) του εδαφίου (2) του άρθρου 4, απόδειξης της ύπαρξης διαρκούς σχέσης με τον πολίτη της Ένωσης».
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο