ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(Υπόθεση αρ. 1999/2023(iJ))
6 Νοεμβρίου 2025
[ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ AΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΜΑΡΙΝΑ ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ
Αιτήτρια,
v.
ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΝΑΛΥΟΝΤΑ
Καθ’ ου η αίτηση.
……………………………
Ευανθία Χαραλάμπους, για την αιτήτρια.
Μαρία Κωνσταντίνου, για Ευγένιο Χατζηευτυχίου, για το καθ’ ου η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.: Με την προσφυγή της, η αιτήτρια προσβάλλει την νομιμότητα της απόφασης του Κοινοτικού Συμβουλίου Αναλυόντα, με την οποία της επιβλήθηκε φόρος κοινοτικών υπηρεσιών και σκυβάλων για το έτος 2023, συνολικού ποσού €244, όπως η εν λόγω απόφαση της γνωστοποιήθηκε, με την ειδοποίηση πληρωμής φορολογιών, ημερομηνίας 15.9.2023.
Σύμφωνα με τα γεγονότα τόσο της αίτησης ακυρώσεως, όσο και της Ένστασης, η αιτήτρια διαμένει μαζί με τον σύζυγο και τα δύο ανήλικα τέκνα της εντός της κοινότητας Αναλυόντα, ιδιοκτησίας του πατέρα της. Σύμφωνα με τους καθ’ ων η αίτηση, εντός της συγκεκριμένης οικοδομής, έχουν δημιουργηθεί δύο όροφοι, όπου στον ένα διαμένει η αιτήτρια με την οικογένειά της και στον άλλο όροφο, οι γονείς της, κάτι για το οποίο δεν προκύπτει να υπάρχει εκ μέρους της αιτήτριας παραδοχή, αλλά ισχυρίζεται πως διαμένει μαζί τους. Τόσο οι γονείς της αιτήτριας, όσο και η ίδια η αιτήτρια, έλαβαν ξεχωριστή ειδοποίηση πληρωμής φορολογίας για κοινοτικές υπηρεσίες και για σκύβαλα για το έτος 2023.
Προς ακύρωση της επίδικης απόφασης, η ευπαίδευτη συνήγορος της αιτήτριας, υποστηρίζει πως η απόφαση του καθ’ ου η αίτηση Κοινοτικού Συμβουλίου παραβιάζει το Άρθρο 28 του Συντάγματος και την αρχή της ισότητας, αφού μεταχειρίζεται την αιτήτρια ωσάν να είναι κάτοχος ή ιδιοκτήτης ακίνητης ιδιοκτησίας στην Κοινότητα, ενώ η ίδια δεν είναι. Η νομοθεσία, όπως εισηγείται, αναφέρεται σε κάτοχο ή ιδιοκτήτη και όχι σε ξεχωριστή οικογένεια ή ξεχωριστό νοικοκυριό και συνεπώς, η ίδια δεν τελεί υπό τις ίδιες ή παρόμοιες συνθήκες με έναν κάτοχο ή έναν ιδιοκτήτη και πως πρόκειται περί διπλής φορολόγησης, αφού για το ίδιο ακίνητο, επιβλήθηκε φορολογία και στην μητέρα της.
Προωθεί ισχυρισμό περί πάσχουσας σύνθεσης του Κοινοτικού Συμβουλίου Αναλυόντα, κατά τη συνεδρία ημερομηνίας 10.7.2023, λόγω της παρουσίας της κας Ε. Α., η οποία χαρακτηρίζεται στα πρακτικά ως πρακτικογράφος, χωρίς να προκύπτει το κατά πόσον αυτή αποχώρησε πριν την συζήτηση για λήψη απόφασης, ούτε και προκύπτει να είναι δεόντως εξουσιοδοτημένη από το Κοινοτικό Συμβούλιο για τήρηση των πρακτικών, όπως ορίζει το άρθρο 42(1) του περί Κοινοτήτων Νόμου. Ως δεύτερη πτυχή τίθεται και το ζήτημα της μη υπογραφής των πρακτικών από το Μέλος του Κοινοτικού Συμβουλίου κο Α. Π., ενώ ο ίδιος καταγράφεται ως παρών.
Εγείρεται ζήτημα μη τήρησης άρτιων πρακτικών, αφού κατά τις εισηγήσεις δεν προκύπτει από τα πρακτικά να κατατέθηκε κατάλογος ιδιοκτητών / κατόχων ακίνητης ιδιοκτησίας που να εγκρίθηκε από τα μέλη του Συμβουλίου, ούτε να καταρτίστηκε πίνακας στον οποίο να γίνεται περιγραφή και κατηγοριοποίηση των ακινήτων που βρίσκονται στην Κοινότητα. Ως προς το ζήτημα των πρακτικών, ισχυρίζεται πως δεν παρουσιάστηκαν πρακτικά της επόμενης συνεδρίας του Κοινοτικού Συμβουλίου που να επικυρώνουν τα πρακτικά συνεδρίας ημερομηνίας 10.7.2023, κατά τις διατάξεις του άρθρου 42(2) και (3) του περί Κοινοτήτων Νόμου.
Τέλος, η αιτήτρια υποστηρίζει πως η επίδικη φορολογία κοινοτικών υπηρεσιών και σκυβάλων για το έτος 2023, επιβλήθηκε κατά παράβαση των αρχών της καλής πίστης και της χρηστής διοίκησης, κατόπιν μη δέουσας έρευνας, ενώ τέθηκε και ζήτημα ελλιπούς αιτιολογίας, αλλά και ύπαρξης πραγματικής πλάνης.
Η ευπαίδευτη συνήγορος του καθ’ ου η αίτηση, υποστηρίζοντας τη νομιμότητα της επίδικης απόφασης, υπέδειξε πως η αιτήτρια και ο ιδιοκτήτης του ακινήτου πατέρας της, προέβησαν σε ενέργειες και εργασίες επί της υφιστάμενης οικίας για την δημιουργία δεύτερου ορόφου, στον οποίο διαμένει η αιτήτρια μαζί με την οικογένειά της, η οποία αποτελεί ξεχωριστό νοικοκυριό από την οικογένεια της μητέρας της, για σκοπούς φορολογίας. Με αναφορά στις διατάξεις του άρθρου 83(ιζ) του περί Κοινοτήτων Νόμου, ως αυτός ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο, όπως επίσης και στον Κανονισμό 104 της Κ.Δ.Π. 294/2002, υπέδειξε πως υφίσταται εξουσία του Συμβουλίου να επιβάλλει ετήσια εισφορά για κοινοτικές υπηρεσίες, σε κάθε κάτοχο περιουσίας που βρίσκεται εντός της κοινότητας, καθώς επίσης και τέλη για την μετακίνηση των σκυβάλων. Υπέδειξε πως η κα Ε. Α. ήταν παρούσα στη συνεδρία για την τήρηση πρακτικών και πως κατά τις διατάξεις του άρθρου 42(3) του περί Κοινοτήτων Νόμου, αρκεί η υπογραφή των πρακτικών από τον Κοινοτάρχη ή τον προεδρεύοντα της συνεδρίας. Απορρίπτοντας τους εγερθέντες ισχυρισμούς περί διπλής φορολογίας και παράβασης της αρχής της ισότητας, υποστήριξε πως η μητέρα της αιτήτριας αποτελεί ξεχωριστό πρόσωπο από την αιτήτρια, η οποία είναι κάτοχος και για την οποία είναι επιτρεπτή η επιβολή των επίδικων τελών.
Ανάμεσα στις εξουσίες του καθ’ ου η αίτηση Κοινοτικού Συμβουλίου Αναλυόντα, περιλαμβάνεται και η δυνατότητα επιβολής ετήσιων εισφορών για την παροχή κοινοτικών υπηρεσιών, κατά τις διατάξεις του άρθρου 83(1)(ιζ) του περί Κοινοτήτων Νόμου, Ν. 86(Ι)/1999 ως αυτός ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο. Σχετικές είναι και οι διατάξεις των περί Διοίκησης των Τοπικών Υποθέσεων (Γενικών) Κανονισμών του Κοινοτικού Συμβουλίου Κοκκινοτριμιθιάς του 2002, Κ.Δ.Π. 294/2002, οι οποίοι υιοθετήθηκαν και ενσωματώθηκαν στους περί Διοίκησης των Τοπικών Υποθέσεων (Γενικούς) Κανονισμούς του Κοινοτικού Συμβουλίου Αναλυόντα του 2003, Κ.Δ.Π. 231/2003. Ο Κανονισμός 104 ρυθμίζει την επιβολή τελών σκυβάλων από ιδιοκτήτη ή κάτοχο οικήματος εντός των ορίων του Κοινοτικού Συμβουλίου και στους Κανονισμούς 230 και επ. ρυθμίζεται η επιβολή ετήσιων εισφορών για κοινοτικές υπηρεσίες σε κατόχους περιουσίας εντός της Κοινότητας.
Έχει εγερθεί εκ μέρους της αιτήτριας αριθμός λόγων ακύρωσης της ειδοποίησης επιβολής φορολογίας σε σχέση με κοινοτικές υπηρεσίες και σκύβαλα, εγείροντας και ζήτημα νομιμότητας της σύνθεσης του Κοινοτικού Συμβουλίου Αναλυόντα κατά τη συνεδρία του ημερομηνίας 10.7.2023. Ζήτημα, όμως, που θα πρέπει να εξεταστεί πρωτίστως, λόγω του η σύνθεση συλλογικού οργάνου, ανατρέχει στην ρίζα όλης της διαδικασίας που ακολουθήθηκε και εφόσον διαπιστωθεί πρόβλημα, καθίσταται άκυρη η επίδικη απόφαση (Σύνδεσμος Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου ν. Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού (2002) 3 Α.Α.Δ. 314, Α & Χ Κτηματική Λτδ v. Κοινοτικού Συμβουλίου Χλώρακας (2017) 3 Α.Α.Δ. 872, Α.Ε. 59/2015 Κοινοπραξία Παναγιώτης Χαπέσιης & Κώστας Α. Ζαχαρίας Λτδ ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 4.4.2022).
Στα πρακτικά της Έκτακτης συνεδρίας του Κοινοτικού Συμβουλίου Αναλυόντα ημερομηνίας 10.7.2023, αναφέρονται τα εξής:-
«Παρόντες: Μ. Η. Πρόεδρος Κ.Σ.
Γ. Ι. Αναπλ. Πρόεδρος Κ.Σ.
Χ. Κ. Μέλος
Ξ. Χ. Μέλος
Α. Π. Μέλος
Απόντες: Κανένας
Πρακτικογράφος: E. Α.
Επικυρώνονται τα πρακτικά ημερομηνίας 04/7/2023
Το Κοινοτικό Συμβούλιο σε έκτακτη συνεδρία του την Δευτέρα, 10/07/2023, συζήτησε το θέμα των κριτηρίων για τις φορολογίες (ή ανταποδοτικά τέλη) για το έτος 2023.
[…]»
Στις διατάξεις του άρθρου 42 του ειδικού Νόμου, περί Κοινοτήτων Νόμου, Ν. 86(Ι)/1999, ως αυτός ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο, αναφέρονται, για την τήρηση πρακτικών, τα ακόλουθα:-
«42.-(1) Αποτελεί καθήκον του κοινοτάρχη, ως προέδρου του Συμβουλίου, να μεριμνά για την τήρηση άρτιων και λεπτομερών πρακτικών, στα οποία να καταγράφονται επαρκώς αιτιολογημένες οι αποφάσεις του Συμβουλίου, σε περίπτωση δε κατά την οποία συγκεκριμένη απόφαση λήφθηκε κατά πλειοψηφία, καταγράφεται και η απόφαση της μειοψηφίας:
Νοείται ότι, τα πρακτικά δύναται να τηρούνται από πρόσωπο δεόντως εξουσιοδοτημένο για το σκοπό αυτόν από το Συμβούλιο».
Εκ των πιο πάνω νομοθετικών προνοιών, διαφαίνεται πως η τήρηση των πρακτικών, επαφίεται, είτε στον ίδιο τον Κοινοτάρχη, είτε παρέχεται η δυνατότητα στο Συμβούλιο να εξουσιοδοτήσει δεόντως άλλο πρόσωπο για την τήρηση των πρακτικών.
Στην προκείμενη περίπτωση, από το ίδιο το πρακτικό της έκτακτης συνεδρίας του Κοινοτικού Συμβουλίου, αναφέρεται μόνον το όνομα της κας Ε. Α., η οποία ορίζεται ως «πρακτικογράφος», χωρίς να αναφέρεται κατά πόσον πρόκειται για υπάλληλο του καθ’ ου η αίτηση, ενώ δεν αναφέρεται ούτε και η θέση που αυτή κατέχει στην υπηρεσία του Κοινοτικού Συμβουλίου.
Και κυριότερα, δεν προκύπτει κατά πόσον το Συμβούλιο την έχει εξουσιοδοτήσει δεόντως, για την τήρηση των πρακτικών. Παρότι το ζήτημα αυτό τέθηκε από την αιτήτρια, εντούτοις, δεν έχει προσκομιστεί ενώπιον του Δικαστηρίου, οποιαδήποτε εξουσιοδότηση του εν λόγω προσώπου από το Συμβούλιο, για την τήρηση των πρακτικών.
Λαμβανομένου υπόψη πως τα πρακτικά αποτελούν την μόνη αυθεντική πηγή πληροφόρησης του περιεχομένου μίας συνεδρίας (Χρυσάφη v. Δημοκρατίας (2005) 3 Α.Α.Δ. 550), η απουσία οποιασδήποτε έγγραφης καταχώρησης ή εξουσιοδότησης που να αποδεικνύει πως η κα Ε. Α. ήταν δεόντως εξουσιοδοτημένη από το Κοινοτικό Συμβούλιο για την τήρηση των πρακτικών, οδηγεί στην κατάληξη πως η σύνθεση του Συμβουλίου ήταν πάσχουσα (Αγαθοκλέους v. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας (2016) 3 A.A.Δ. 359, Α & Χ Κτηματική Λτδ (ανωτέρω),
Συνεπώς, η αποτυχία του καθ’ ου η αίτηση να αποδείξει, κατά πρώτον, πως η κα Ε. Α. είναι και υπάλληλος στην υπηρεσία του Συμβουλίου και δεόντως εξουσιοδοτημένη από το Συμβούλιο για την τήρηση των πρακτικών, οδηγεί σε κατάληξη περί πάσχουσας σύνθεσης του Κοινοτικού Συμβουλίου κατά την συνεδρία ημερομηνίας 10.7.2023, που ελήφθησαν οι εδώ προσβαλλόμενες αποφάσεις επιβολής κοινοτικών υπηρεσιών και σκυβάλων, για το έτος 2023 (Evzonas Hotel Co Ltd ν. Κοινοτικού Συμβουλίου Χλώρακας, υπόθ. αρ. 1689/2011, ημερομηνίας 20.9.2013, Νεοφύτου ν. Κοινοτικού Συμβουλίου Χλώρακας, υπόθ. αρ. 1580/2011, ημερομηνίας 17.6.2014, ECLI:CY:AD:2014:D399).
Η πιο πάνω διαπίστωση, κρίνεται καταλυτική για την τύχη της προσβαλλόμενης απόφασης, αφού κλονίζει την νομιμότητα της σύνθεσης του συλλογικού οργάνου, καθιστώντας μη αναγκαία την εξέταση των υπόλοιπων λόγων ακύρωσης που έχουν εγερθεί.
Η προσφυγή επιτυγχάνει, η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος. Επιδικάζονται υπέρ της αιτήτριας και εναντίον του καθ’ ου η αίτηση €1.900 πλέον Φ.Π.Α.
Γαβριήλ, Δ.Δ.Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο