ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 809/23

29 Μαΐου, 2024

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΔΔΔΔΠ.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ

Y.T.

Αιτητής

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

 

Ε. Χατζηγιακουμή (κα) για Ανδρέας Κ. Ζηντίλης & Σια Δ.Ε.Π.Ε., Δικηγόροι για τον Αιτητή

Κ. Φράγκου (κα) για Α. Κίτσιου (κα), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π:  Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση, ημερομηνίας 06/02/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία ως άκυρη. Εναλλακτικά αιτείται την αναγνώρισή του ως δικαιούχο συμπληρωματικής προστασίας βάσει του άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου. Εναλλακτικά αιτείται όπως ανανωριστεί ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη Γουινέα θα παραβιαστεί η αρχή της μη επαναπροώθησης βάσει των άρθρων 2 και 3 της ΕΣΔΑ.   

 

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, ως έχουν τεθεί στην Ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση, έχουν ως ακολούθως:

 

Ο Αιτητής είναι υπήκοος Γουϊνέας και στις  24/12/2020 υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία. Προς εξέταση του αιτήματός του διεξήχθη συνέντευξη στην Υπηρεσία Ασύλου στις 26/01/2023 από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (εφεξής «EUAA»).

 

Στις 30/01/2023 ο/η αρμόδιος/α λειτουργός ετοίμασε έκθεση-εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία εγκρίθηκε στις 06/02/2023. Στις 23/02/2023 ετοιμάστηκε επιστολή γνωστοποίησης της απορριπτικής απόφασης του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου προς τον Αιτητή, μαζί με συνοδευτική επιστολή αιτιολόγησης της απόφασης, οι οποίες παραδόθηκαν και οι δύο δια χειρός στον Αιτητή την ίδια μέρα.  

 

Στις 17/03/2023 καταχωρήθηκε η υπό κρίση προσφυγή.

 

Προς ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης, οι ευπαίδευτοι συνήγοροι για τον Αιτητή προέβαλαν, μέσω της γραπτής τους αγόρευσης πλείονες λόγους, οι οποίοι δεν ακολουθούν διακριτή δομή, δεν εξειδικεύονται και στερούνται αναφορών σε συγκεκριμένα σημεία της διαδικασίας ή της απόφασης. Περαιτέρω, οι συνήγοροι του Αιτητή αφού παρέθεσαν τους ουσιώδεις ισχυρισμούς του, επαναλαμβάνοντας τα όσα ο Αιτητής δήλωσε κατά την συνέντευξη, ισχυρίζονται ότι οι Καθ’ων δεν έδειξαν τη δέουσα σημασία στα λεγόμενα του Αιτητή ούτε προέβησαν σε ενδελεχή έρευνα της περίπτωσής του με αποτέλεσμα η έλλειψη επαρκούς έρευνας να οδηγήσει σε πλάνη περί τα πράγματα. Σημειώνουν επιπλέον ότι ο Αιτητής δεν υπέπεσε σε καμία αντίφαση ενώ η έλλειψη επαρκών λεπτομερειών στα λεγόμενά του σχετίζεται και με το γεγονός ότι η συνέντευξη απείχε χρονικά 2 έτη από τότε που έλαβαν χώρα τα κρίσιμα περιστατικά. 

 

Η συνήγορος των Καθ' ων η Αίτηση, με τη δική της αγόρευση, αναπτύσσει επιχειρηματολογία προς αντίκρουση των λόγων ακυρώσεως που προβάλλονται από τους συνήγορους του Αιτητή και εισηγείται ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και σωστή ενάσκηση των εξουσιών που δίδει ο Νόμος στους Καθ΄ ων η Αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης και ότι η επίδικη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Περαιτέρω, οι Καθ’ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι οι λόγοι ακύρωσης που προβάλλει ο Αιτητής δεν αναπτύσσονται επαρκώς και δεν θα πρέπει να τύχουν εξέτασης από το παρόν δικαστήριο ως νομολογιακά εγκαταλειφθέντες. Επιπλέον ισχυρίζονται ότι η γραπτή αγόρευση του Αιτητή δεν συμφωνεί ούτε με τον Κανονισμό 7 των Περί Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019, καθώς δεν χωρίζεται ευκρινώς σε ανάλογες παραγράφους για κάθε νομικό σημείο, αλλά ούτε και με τον Κανονισμό 7 του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, εφόσον δεν αιτιολογούνται τα νομικά σημεία που προβάλλονται.

 

Στην επιχειρηματολογία του Αιτητή για έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας οι Καθ’ων απαντούν ότι στον Αιτητή τέθηκαν αρκετές ερωτήσεις και δόθηκε χρόνος για να εκθέσει τους λόγους που αιτείται διεθνούς προστασίας συμπληρώνοντας ότι η έκταση και ο τρόπος διεξαγωγής δέουσας έρευνας επαφίεται στην διακριτική ευχέρεια του αρμόδιου λειτουργού ενώ δεν διαφαίνεται να εμφιλοχώρησε πλάνη περί τα πράγματα. Τέλος, παραθέτοντας το νομικό πλαίσιο των προϋποθέσεων χορήγησης προσφυγικού καθεστώτος και καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, υποστηρίζουν ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πληροί τις εν λόγω προϋποθέσεις.

 

Κατά την απαντητική του γραπτή αγόρευση, ο Αιτητής διά των συνηγόρων του, επαναλαμβάνει τα όσα ήδη προέβαλε κατά την γραπτή του αγόρευση.

 

Καταρχάς θα συμφωνήσω με την θέση των Καθ’ων ότι τα νομικά σημεία της γραπτής αγόρευσης του Αιτητή προβάλλονται κατά τρόπο γενικό και αόριστο, κατά παράβαση της απαιτούμενης δομής του Κανονισμού 7 των Περί Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 αλλά και της υποχρέωσης αιτιολόγησης που θέτει ο Κανονισμός 7 του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962 και για το λόγο αυτό δεν μπορούν να τύχουν εξέτασης από το παρόν Δικαστήριο.

 

Αναφορικά με τον ισχυρισμό των συνηγόρων του Αιτητή ότι δεν εξετάστηκε επαρκώς το αίτημα του για διεθνή προστασία, θα προχωρήσω στην εξέταση της επίδικης απόφασης σε συνάρτηση με τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, όπως προκύπτουν από τον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης.

 

Κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης διεθνούς προστασίας ο Αιτητής  κλήθηκε να καταγράψει τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και τους λόγους για τους οποίους δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτήν.  Στο σχετικό τμήμα της αίτησης (βλ. ερυθρό 1 και 11 του διοικητικού φακέλου) αναφέρθηκε σε επίθεση κατά των Malinke στην περιοχή Bambeto των Fula (Peuls) στην πρωτεύουσα Conakry για πολιτικούς λόγους. Πιο συγκεκριμένα, ο Αιτητής αναφέρει ότι μετά τις εκλογές, έκαψαν τα σπίτια  τους και η βίαιη επίθεσή τους οδήγησε σε ανθρώπινες απώλειες και τραυματισμούς. Ο Αιτητής δεν γνωρίζει τι απέγιναν τα μέλη της οικογένειάς του ενώ ο ίδιος σώθηκε επειδή τον προστάτευσε ένας στρατιώτης που γνώριζε τον πατέρα του και τον βοήθησε να έρθει στην Κύπρο.

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του για διεθνή προστασία, ο Αιτητής δήλωσε πως γεννήθηκε στη πρωτεύουσα της Γουϊνέας, Conakry, όπου και έζησε μέχρι την αναχώρησή του για Κύπρο, μετακομίζοντας σε διάφορες περιοχές εντός της πόλης. Οι γονείς του Αιτητή είχαν αποβιώσει και ίδιος ζούσε με τον θείο του από την πλευρά του πατέρα του. Έχει πέντε αδερφές και τρεις αδερφούς. Με κανένα από τους συγγενείς του δεν έχει πλέον επικοινωνία. Ο Αιτητής ανήκει στη φυλή Susu, ομιλεί Susu και γαλλικά και είναι Μουσουλμάνος στο θρήσκευμα. Έχει ολοκληρώσει τα 13 πρώτα χρόνια της τυπικής εκπαίδευσης στη χώρα του, αποφοιτώντας από το Γυμνάσιο περί τα έτη 2016-2017, και μη διαθέτοντας τους οικονομικούς πόρους να συνεχίσει τις σπουδές του. Τα έτη 2018-2020 ασχολιόταν με το ποδόσφαιρο χωρίς ωστόσο να έχει κάποιο εισόδημα από αυτό. Ο Αιτητής αναχώρησε αεροπορικώς από το αεροδρόμιο Γουϊνέας και αφήχθη με φοιτητική ιδιότητα στις μη ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, από όπου εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες.

 

Κληθείς να εκθέσει τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του, επανέλαβε σε γενικές γραμμές τα όσα δήλωσε κατά την αίτησή του. Μετά τις εκλογές του 2020, άτομα της φυλής Peul, τα οποία αποτελούν την πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής Bambeto, όπου ο Αιτητής ζούσε τα τελευταία χρόνια στο σπίτι του θείου του επειδή ήταν ορφανός, εισέβαλαν στο σπίτι του θείου του, και έκτοτε η οικογένεια του θείου του αγνοείται. Ο Αιτητής αναφέρει ότι αφότου επέστρεψε από την Ακαδημία ποδοσφαίρου είδε κατεστραμμένο το σπίτι και μία ομάδα ατόμων με μαχαίρια, οι οποίοι απείλησαν και τον ίδιο, και έτσι θεώρησε ότι επρόκειτο για Peuls, οι οποίοι λόγω του ότι στην κυβέρνηση βρισκόταν άτομα που ανήκουν στη φυλή Malinke, σκότωσαν τον θείο του και την οικογένειά του επειδή ο θείος του ήταν Malinke. Ο Αιτητής έτρεξε προκειμένου να βρει ταξί για να μεταβεί στην περιοχή Kipe και ένας στρατιωτικός που συνάντησε προσφέρθηκε να τον φιλοξενήσει σπίτι του και να τον βοηθήσει να φύγει από τη Γουϊνέα γιατί ήταν φίλος του πατέρα του.

 

Ερωτηθείς πως γνωρίζει ότι οι Peuls σκότωσαν την οικογένεια του θείου του, απαντά ότι αυτό συμπέρανε επειδή το σπίτι ήταν κατεστραμμένο και μέχρι σήμερα δεν έχει νέα τους ενώ σε επόμενο σημείο της συνέντευξης αναφέρει ότι ο στρατιωτικός ρώτησε τους γείτονες, οι οποίοι επιβεβαίωσαν ότι τους σκότωσαν. Ερωτηθείς αν κατήγγειλε το περιστατικό στην αστυνομία, ο Αιτητής απάντησε αρνητικά, αρχικά λέγοντας ότι εφόσον συνάντησε τον στρατιωτικό, ο οποίος θα τον βοηθούσε να διαφύγει από τη χώρα δεν σκέφτηκε να προσφύγει στις αρχές, ενώ σε άλλο σημείο ανέφερε ότι σε κάθε περίπτωση οι Peuls επιτίθενται και στην αστυνομία.

 

Ερωτηθείς αν είχαν επιτεθεί Peuls στον θείο του πριν από αυτό το περιστατικό, ο Αιτητής απάντησε καταφατικά και πρόσθεσε ότι τότε παρενέβη η αστυνομία και διέφυγαν τον κίνδυνο.  Ερωτηθείς αν αντιμετώπισε κάποια επίθεση ο ίδιος προσωπικά, απάντησε καταφατικά κάνοντας αναφορά σε ένα περιστατικό του 2019 που του επιτέθηκαν Peuls προκειμένου να του πάρουν το κινητό τηλέφωνο και κατάφερε να διαφύγει. Δεν κατήγγειλε το περιστατικό αλλά το ανέφερε στο θείο του, ο οποίος τον συμβούλευσε να μην κυκλοφορεί το βράδυ.

 

Σε διάφορες ερωτήσεις που του τέθηκαν από τον/την λειτουργό για τον λόγο για τον οποίο δεν πήγε να ζήσει σε άλλη περιοχή εφόσον η πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής Bambero ήταν Peuls και δεν ένιωθε ασφαλής, όπως στην περιοχή Bonfi, όπου ζούσαν τα υπόλοιπα αδέρφια του με την οικογένεια της μητέρας του, ο Αιτητής απάντησε ότι ήταν δύσκολη η κατάσταση και δεν ήθελε να τους είναι βάρος και παρότι ήταν ενήλικας μένοντας στο σπίτι του θείου του μπορούσε να εξασφαλίσει στέγη, διατροφή και εύκολη πρόσβαση στην Ακαδημία ποδοσφαίρου.

 

Ερωτηθείς τι φοβάται ότι θα συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του, ο Αιτητής απάντησε ότι οι διαδηλώσεις και οι σφαγές συνεχίζονται από τους Peuls και φοβάται ότι θα τον σκοτώσουν. Ερωτηθείς αν έχει συμβεί κάτι που να ενισχύει αυτό το φόβο από τότε που έφυγε από την Γουϊνέα, ο Αιτητής απάντησε ότι οι Peuls συνεχίζουν τις διαμαρτυρίες και τις επιθέσεις κατά ατόμων από τις φυλές Malinke και Susu.

 

Ερωτηθείς αν έχει συμμετάσχει ποτέ σε του σε διαδηλώσεις και αν ασχολείται με την πολιτική, ο Αιτητής αποκρίθηκε αρνητικά.

     

Ο/Η αρμόδιος/α λειτουργός του EUAA στην εισηγητική του/της έκθεση διέκρινε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, έναν αναφορικά με το προφίλ, ταυτότητα και ιθαγένεια του Αιτητή και έναν δεύτερο ισχυρισμό αναφορικά με τις απειλές που ισχυρίζεται ότι δέχτηκε από τους Peuls το 2020. Ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός έγινε δεκτός επί τη βάσει των εγγράφων που προσκόμισε ο Αιτητής, των αποκρίσεων του και κατόπιν διερεύνησης αυτών με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης. Ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός καθώς δεν θεμελιώθηκε από τον Αιτητή η εσωτερική αξιοπιστία αυτού, καίτοι εξωτερικές πηγές που παρέθεσε ο λειτουργός επιβεβαιώνουν διαμάχες μεταξύ των φυλών Peuls και Malinke που έλαβαν χώρα μετά τις εκλογές του 2020.

 

Ειδικότερα, κρίθηκε πως οι απαντήσεις που έδωσε ο Αιτητής δεν είχαν συνοχή, ήταν αόριστες και εμπεριείχαν αντιφάσεις. Χαρακτηριστικά, ο/η αρμόδιος/α λειτουργός αναφέρει ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να αναφέρει ακριβή ημερομηνία ούτε του περιστατικού επίθεσης στο σπίτι του θείου του αλλά ούτε και των εκλογών. Επίσης αναφέρει ότι παρόλο που ο Αιτητής δεν ήταν παρών στο περιστατικό, αναμενόταν από αυτόν να έχει προσπαθήσει να καταλάβει τι απέγιναν οι συγγενείς του αλλά βάσει των δηλώσεών του δεν επέστρεψε στο σπίτι. Επιπλέον, σε ερώτηση του λειτουργού για ύπαρξη προηγούμενων επιθέσεων από Peuls, ο Αιτητής απάντησε με πολύ γενικό τρόπο για τις διαδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα και όταν ερωτήθηκε πιο συγκεκριμένα αναφέρθηκε με τρόπο μη συνεκτικό σε ένα περιστατικό επίθεσης που παρενέβη η αστυνομία και σε ένα άλλο που του έκλεψαν το κινητό. Τέλος, ο/η λειτουργός αναφέρει ότι ο Αιτητής δεν κατόρθωσε να υποστηρίξει την θέση του ότι δεν υπήρχε η δυνατότητα να μετακινηθεί σε άλλη περιοχή, καθώς στην αρχή είπε ότι δεν είχε αλλού συγγενείς ενώ όταν του επισημάνθηκε ότι τα αδέρφια του ζούσαν στην περιοχή Bonfi απάντησε ότι δεν μπορούσαν να τον στηρίξουν οικονομικά και σε επόμενη ερώτηση του λειτουργού σχετικά με το αν θα μπορούσε να βρει εργασία ο Αιτητής απάντησε ότι ήταν 18 ετών και εκπαιδευόταν ως ποδοσφαιριστής. 

 

Κατά το στάδιο της αξιολόγησης κινδύνου και επί τη βάσει του μοναδικού ισχυρισμού που έγινε αποδεκτός, ήτοι τα προσωπικά στοιχεία και τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, ο/η λειτουργός, αφού παρέθεσε πληροφορίες για την γενική κατάσταση ασφαλείας στην Γουϊνέα και πιο συγκεκριμένα στην πρωτεύουσα Conakry, έκρινε ότι δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα εκείνος να αντιμετωπίσει κίνδυνο δίωξης ή σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του, λαμβάνοντας υπόψιν τις προσωπικές του περιστάσεις, ήτοι ενήλικας νέος άνδρας, υγιής, έχοντας αποκτήσει επαρκές επίπεδο εκπαίδευσης και ανήκων στην φυλή Susu.

   

Κατά το στάδιο της νομικής ανάλυσης, ο/η αρμόδιος/α λειτουργός έκρινε αρχικά ότι o Αιτητής δεν εμπίπτει στις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου για χορήγηση προσφυγικού καθεστώτος, καθότι βάσει των δηλώσεών του, του προφίλ του και της εκτίμησης κινδύνου, δεν προκύπτει ούτε το υποκειμενικό ούτε το αντικειμενικό στοιχείο που τεκμηριώνουν βάσιμο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφής του για κανένα από τους προβλεπόμενους λόγους. Επιπλέον, κατά την αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, ο/η αρμόδια λειτουργός έκρινε ότι ο κίνδυνος που μπορεί να αντιμετωπίσει ο Αιτητής κατά την επιστροφή του στη πρωτεύουσα της Γουϊνέας, Conakry δεν συνιστά πραγματικό κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 15 (α) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ως πραγματικός κίνδυνος βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας δυνάμει του άρθρου 15 (β) της ανωτέρω Οδηγίας.

Αναφορικά δε με το άρθρο 15(γ)  της ανωτέρω Οδηγίας, ο/η  αρμόδια λειτουργός έκρινε πως, επί τη βάσει πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην περιοχή τελευταίας διαμονής του Αιτητή, δηλαδή της πρωτεύουσα της Γουϊνέας Conakry, ότι δεν λαμβάνει χώρα εσωτερική ή διεθνής ένοπλη σύρραξη που να θέτει τον Αιτητή σε πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω αδιάκριτης βίας και μόνο με την παρουσία του εκεί. Ως εκ τούτου, ο/η αρμόδιος/α λειτουργός κατέληξε ότι ο Αιτητής δεν δικαιούται ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας. Τέλος, ο/η αρμόδια λειτουργός εισηγήθηκε την απόρριψη του αιτήματός του περί χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Υπό το φως των ανωτέρω σημείων που έχω αναλύσει, κρίνω ότι ορθά και εμπεριστατωμένα οι Καθ’ων η Αίτηση αξιολόγησαν το αίτημα του Αιτητή και κατέληξαν τόσο στα ευρήματα περί αναξιοπιστίας του όσο και στη μη υπαγωγή του σε προσφυγικό καθεστώς.  Η αιτιολόγηση των Καθ’ων ότι οι δηλώσεις του Αιτητή στερούνταν επαρκών λεπτομερειών σε σχέση με την χρονική περίοδο που έλαβε χώρα το περιστατικό επίθεσης στο σπίτι του θείου του, μετά το οποίο αγνοούνταν όλη η οικογένεια του θείου ήταν πλήρης, με παραπομπή στις σχετικές απαντήσεις που έδωσε ο Αιτητής κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του.

 

Στον ισχυρισμό δε των συνηγόρων του Αιτητή ότι δεν ήταν ευλόγως αναμενόμενο να εμπεριέχουν περισσότερες από τις ήδη δοθείσες κατά την συνέντευξη λεπτομέρειες οι δηλώσεις του Αιτητή, θα πρέπει να επισημανθεί ότι το εν λόγω περιστατικό ήταν αποφασιστικής σημασίας για να εγκαταλείψει την χώρα του, βάσει των δηλώσεών του ίδιου και επομένως θα έπρεπε, έστω και κατά προσέγγιση, να είναι σε θέση να προσδιορίσει την χρονική περίοδο, εφόσον ανέφερε ότι συνέπεσε μάλιστα χρονικά με τις εκλογές του 2020.

 

Αναφορικά δε με τον ισχυρισμό των συνηγόρων του Αιτητή ότι ο τελευταίος δεν υπέπεσε σε αντιφάσεις, κρίνω ότι είναι αντιφατική η δήλωσή του ότι μετά το περιστατικό που ισχυρίζεται ότι Peuls σκότωσαν την οικογένεια του θείου του, ο Αιτητής δεν προέβη σε καταγγελία ενώπιον των αστυνομικών αρχών, με επόμενη δήλωση ότι σε παλαιότερη επίθεση από Peuls, σώθηκαν μετά από παρέμβαση της αστυνομίας. Τέλος, θα συμφωνήσω με την κρίση του/της αρμόδιου/ας λειτουργού ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να στηρίξει τον λόγο για τον οποίο δεν μετεγκαταστάθηκε σε άλλη περιοχή, έστω και μετά από αυτό το τελευταίο περιστατικό επίθεσης που κατά τον ίδιο στοίχισε τις ζωές της οικογένειας του θείου του, λαμβάνοντας μάλιστα υπόψιν ότι η περιοχή Bonfi, όπου μένουν τα αδέρφια του στην οικογένεια της μητέρας του, βρίσκεται επίσης στην πρωτεύουσα Conakry.

 

Επιπλέον, μετά από έρευνα του παρόντος Δικαστηρίου σε αξιόπιστες πηγές προκύπτουν τα εξής:

Η φυλή Peul (ή Fula ή Fulani) κατοικεί κυρίως στην περιοχή Fouta Djallon και η γλώσσα τους ονομάζεται Pulaar.[1] Το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού της Γουϊνέας ανήκουν στην φυλή Peul με ποσοστό 33,9%, δεύτερη είναι η φυλή Malinke με ποσοστό 31,1% και ακολουθούν οι Soussou με ποσοστό 19,1%. Υπάρχουν φυλετικές διαμάχες μεταξύ Peul και Malinke, οι οποίες επεκτείνονται και στην πολιτική καθώς οι περισσότεροι οπαδοί του UFDG είναι Peul ενώ του RPG (κόμμα του Alpha Conte) είναι Malinke. Αν και οι Peul είναι η πληθυσμιακά επικρατούσα φυλή και «εκπροσωπούν την κύρια πνευματική, οικονομική και θρησκευτική δύναμη», «η ομάδα εκλαμβάνεται ως απειλή από άλλες κοινότητες».

 

Από την ανεξαρτησία σε το 1958, ο πρόεδρος ήταν είτε Malinke είτε Soussou. Ήδη κατά την θητεία του πρώτου δημοκρατικά εκλεγμένου προέδρου μετά την ανεξαρτησία της χώρας, Sekou Ahmed Touré, εφαρμόστηκε διακριτική πολιτική σε βάρος των Peul, που οδήγησε πολλούς να εγκαταλείψουν την χώρα. Αναφορές για διακρίσεις βάσει φυλής γίνονται σε σχέση με την εργασία και τον τόπο διαμονής ενώ διακοινοτικές εντάσεις σημειώνονται κατά τις περιόδους εκλογών.[2]

 

Πλήθος πηγών αναφέρουν ότι ο Alpha Conte κυβέρνησε την Γουϊνέα μετά τις πρώτες από την ανεξαρτησία της χώρας δημοκρατικές εκλογές του 2010 και επανεκλέχθηκε το 2015. Όταν, τον Μάρτιο του 2020 προχώρησε σε τροποποίηση του Συντάγματος, ώστε να ανανεώσει για τρίτη φορά την θητεία του, προκάλεσε κύμα αντιδράσεων από τους πολιτικούς του αντιπάλους και κυρίως από το κόμμα UFDG. Ήδη το 2019 με τις σχετικές για τροποποίηση ανακοινώσεις, το FNDC (Front National pour la Défense de la Constitution), οργάνωσε πολλές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας.[3]

 

Στις εκλογές που έλαβαν χώρα 18 Οκτωβρίου 2020 επανεκλέχθηκε ο Alpha Conte με ποσοστό 59,5%, κάτι το οποίο επιβεβαίωσε και το Συνταγματικό Δικαστήριο τον Νοέμβριο του 2020, μετά από προσφυγή λόγω αμφισβήτησης των αποτελεσμάτων από τον κύριο ανταγωνιστή του Cellou Dalein Diallo του κόμματος UFDG.[4] Ωστόσο, η γερμανική μη – κερδοσκοπική οργάνωση Bertelsmann Stiftung κατέγραψε ότι οι επιβλέποντες των εκλογών ανέφεραν περιστατικά νοθείας και κάλεσαν για μερική επανάληψη των εκλογών.[5] Την επόμενη μέρα των εκλογών, ο  Cellou Dalein Diallo ανακοίνωσε ότι ήταν ο νικητής βασισμένος σε ανεπίσημες καταμετρήσεις ψήφων και ακολούθησε ο κατ’ οίκον περιορισμός του κατά το διάστημα 20-28 Οκτωβρίου.[6] Ακολούθησαν διαδηλώσεις και συγκρούσεις, αστυνομική βία κατά των διαδηλωτών αλλά και επιθέσεις διαδηλωτών κατά των ομάδων καταστολής καθώς και διακοινοτική βία, που είχαν ως αποτέλεσμα ανθρώπινες απώλειες και τραυματισμούς.[7]  

 

Κατά το διάστημα μεταξύ Νοέμβρη του 2019 και Ιανουαρίου του 2021, που έλαβαν χώρα οι διαδηλώσεις από πολιτικούς αντιπάλους του Alpha Conte προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για την τροποποίηση του Συντάγματος, σημειώθηκαν πολλοί θάνατοι ως αποτέλεσμα της βίας από τις δυνάμεις ασφαλείας και αυθαίρετες κρατήσεις. Σύμφωνα με το UFDG το διάστημα μεταξύ Οκτώβρη και Δεκέμβρη του 2020, 99 άτομα σκοτώθηκαν. Σύμφωνα με την τοπική ΜΚΟ «Collective of Organizations for the Protection of Human Rights in the Forested Guinea Region» το διάστημα του δημοψηφίσματος για την τροποποίηση του Συντάγματος, σημειώθηκαν πολλές συγκρούσεις από μέλη κοινοτήτων που πυροδότησαν και φυλετικές διαφορές, με αποτέλεσμα 36 να σκοτωθούν, 129 να τραυματιστούν, 127 να συλληφθούν και 83 κτήρια να καταστραφούν. Ωστόσο σύμφωνα με τον Οργανισμό της Γουινέας για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη (Guinean Organization for the Defense of Human and Citizen’s Rights - OGDH) από τον Οκτώβριο του 2019 σημειώθηκαν  τουλάχιστον 60 δολοφονίες κατά τις διαδηλώσεις του FNDC, την απεργία του Συνδικάτου Διδασκόντων τον Ιανουάριο, τις βουλευτικές εκλογές και το συνταγματικό δημοψήφισμα του Μαρτίου και τις βιαιοπραγίες που ακολούθησαν τις προεδρικές εκλογές του Οκτωβρίου 2020.[8]

 

Στις 5 Σεπτεμβρίου 2021 έγινε στρατιωτικό πραξικόπημα από τον Mamady Doumbouya, συνταγματάρχη, τον οποίο είχε καλέσει ο ίδιος ο Alpha Conte το 2018. Ο Mamady Doumbouya κατηγόρησε τον Alpha Conte για διαφθορά, παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κακή διαχείριση. Σχημάτισε την Εθνική Επιτροπή Συμφιλίωσης και Ανάπτυξης (National Committee of Reconciliation and Development), της οποίας προεδρεύει, όρισε πρωθυπουργό τον Mohamed Béavogui, διέταξε την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων, επέτρεψε την επιστροφή εξόριστων πολιτικών αντιπάλων του Alpha Conte και ανακοίνωσε της έναρξης μιας 18μηνης περιόδου για την μετάβαση στη δημοκρατία. Έθεσε μάλιστα τον Alpha Conte σε ομηρία. Το UFDG, το FNDC και γενικότερα ο λαός καλωσόρισε τον Mamady Doumbouya και την αλλαγή του καθεστώτος. Το πραξικόπημα καταδικάστηκε από ΟΗΕ, Αφρικανική Ένωση και Δυτικοαφρικανική Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ECOWAS).[9]

 

Μέχρι και σήμερα η χώρα βρίσκεται σε μεταβατική φάση και αντί για κοινοβούλιο λειτουργεί το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο (National Transitional Council – CNT) αποτελούμενο από 81 μέλη.[10] Το χρονοδιάγραμμα για την μετάβαση στη δημοκρατία βρίσκεται σε διαβουλεύσεις με την ECOWAS με τελευταία συμφωνία να έχει 24μηνη διάρκεια, η οποία είχε ημερομηνία έναρξης την 01/01/2023, ενώ το νέο Σύνταγμα, το οποίο είχε προγραμματιστεί για ψήφισμα τον Ιούνιο του 2023, αναβλήθηκε λόγω έλλειψης χρηματοδότησης.[11] Στις 5 Σεπτεμβρίου 2023, που ήταν η δεύτερη επέτειος του νέου καθεστώτος, σημειώθηκαν συγκρούσεις μεταξύ δυνάμεων ασφαλείας και διαδηλωτών.[12]    

 

Με βάση τις ανευρεθείσες πληροφορίες, πράγματι στην Γουϊνέα λαμβάνουν χώρα συχνά διακοινοτικές διαμάχες μεταξύ των φυλών Peul και Malinke, οι οποίες έχοντας συνδεθεί και με τα πολιτικά κόμματα, εντείνονται κατά την διάρκεια των εκλογών. Όπως ανέφερε και ο Αιτητής κατά την συνέντευξή του, ότι Peuls σκότωσαν τον θείο του και την οικογένειά επειδή ήταν Malinke κατά την περίοδο των εκλογών του 2020, που πράγματι βάσει εξωτερικών πηγών, λάμβαναν χώρα κατά την περίοδο εκείνη διακοινοτικές συγκρούσεις που είχαν ως αποτέλεσμα ανθρώπινες απώλειες. Σε κάθε περίπτωση όμως, η εσωτερική αξιοπιστία του Αιτητή δεν τεκμηριώθηκε για τους λόγους που αναλυτικά εκτέθηκαν πιο πάνω.

 

Παρόλα αυτά ακόμη και να τεκμηριωνόταν, σημειώνω ότι ο Αιτητής ανήκει στην φυλή Susu και επομένως δεν απειλείται άμεσα από τους Peuls. Περαιτέρω, ο Αιτητής δεν είχε κάποια πολιτική δράση για να θεωρείται ότι θα στοχοποιηθεί προσωπικά από Peuls. Τέλος, όπως ήδη έχει σημειωθεί, θα μπορούσε να φύγει από την περιοχή Bambeto της πρωτεύουσας Conakry, όπου η πλειοψηφία των κατοίκων είναι Peuls και νιώθει ότι κινδυνεύει και να μετακινηθεί στην περιοχή Bonfi, η οποία βρίσκεται επίσης εντός της Conakry και όπου έχει ως υποστηρικτικό περιβάλλον τα αδέρφια του και την οικογένεια της μητέρας του. Επομένως κρίνω ότι ορθά οι Καθ' ων κατέληξαν ότι ο δεύτερος ισχυρισμός  πρέπει να απορριφθεί.

 

Ως εκ τούτου, από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε ορθά και νόμιμα, και η αιτιολόγηση της συμπληρώνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158(Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ. 371 και Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 270).  Η έρευνα που είχε προηγηθεί ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει ο Αιτητής, όπως αναλύεται ανωτέρω. 

 

Περαιτέρω, ο Αιτητής δεν προσκόμισε επιπρόσθετα στοιχεία και/ή μαρτυρία στο Δικαστήριο για να αντικρούσει τα ευρήματα αναξιοπιστίας των Καθ’ων η Αίτηση όσον αφορά τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του. 

 

Όσον αφορά την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην χώρα καταγωγής του Αιτητή, κρίνω σκόπιμο να ανατρέξω σε επίκαιρες πηγές πληροφόρησης για την χώρα καταγωγής του.  Κατά την αξιολόγηση του κινδύνου, είναι δυνατόν το Δικαστήριο να συγκεντρώσει σχετικά υλικά αυτεπαγγέλτως.  Το άρθρο 4(3) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας (αναδιατύπωση) επιτάσσει να λαμβάνονται υπόψη «όλα τα συναφή στοιχεία που σχετίζονται με τη χώρα καταγωγής».  Επίσης, το παρόν Δικαστήριο έχει πρόσβαση στις πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο (α) του εδαφίου (7Α) του άρθρου 18 του περί Προσφύγων Νόμου, οι οποίες είναι απαραίτητες για την εκπλήρωση των καθηκόντων του (βλ. άρθρο 11(7) του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (73(I)/2018))

 

Περαιτέρω, η αρχή να λάβει το Δικαστήριο πληροφορίες proprio motu έχει παγιωθεί και στη νομολογία του ΕΔΔΑ (βλ. αποφάσεις στις υποθέσεις H.L.R. κατά Γαλλίας, προσφυγή αρ. 24573/94 παρ. 37, και Hilal κατά Ηνωμένου Βασιλείου, προσφυγή αρ. 45276/99 παρ. 60,  Hirsi Jamaa κ.α.κατά Ιταλίας [GC], No. 27765/09, παρ. 116).

 

Από έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης στην οποία προέβη το Δικαστήριο, σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στη Γουινέα, και ιδίως στην πρωτεύουσα Conakry, προκύπτουν τα ακόλουθα:

 

Όσον αφορά την κατάσταση ασφαλείας, σύμφωνα με το RULAC, μια πρωτοβουλία της «Geneva Academy of International Humanitarian Law and Human Rights» για τον προσδιορισμό και την καταγραφή των ενόπλων συγκρούσεων,  η Γουϊνέα δεν βρίσκεται υπό ένοπλη σύρραξη.[13]

 

Από τον συνδυασμό διάφορων πηγών προκύπτει ότι τα περιστατικά βίας στην Γουϊνέα συνδέονται με την πολιτική κατάσταση της χώρας. Ενώ η χώρα γνώρισε σχετική σταθερότητα μετά το 2010, όταν ο επί μακρόν ηγέτης της αντιπολίτευσης Alpha Conde έγινε ο πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος του έθνους, το πραξικόπημα του Σεπτεμβρίου 2021, που ανέτρεψε τον Conde, αφήνει τη χώρα σε ασταθή πολιτική κατάσταση[14]. Πιο συγκεκριμένα, οι πιο πρόσφατες αναφορές σε πολιτική βία και διαδηλώσεις εντοπίζονται στις περιοχές της πρωτεύουσας, Conakry, πριν και μετά τις προεδρικές εκλογές του 2020 καθώς και κατά το πραξικόπημα του Σεπτεμβρίου του 2021. Κατά την διάρκεια των διαδηλώσεων σημειώθηκαν δολοφονίες, ξυλοδαρμοί, αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις και σημαντικοί περιορισμοί στο δικαίωμα του συνέρχεσθαι.[15] Πιο πρόσφατες πηγές αναφέρουν βία κατά διαδηλωτών καθώς και αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις μελών της κοινωνίας των πολιτών σημειώθηκαν σε διαμαρτυρίες σχετικά με την επαναφορά της δημοκρατίας στη χώρα.[16]

 

Κατά τα παραπάνω, δεν μπορεί να παραχωρηθεί στον Αιτητή καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας επί τη βάσει των άρθρων 19 (2) (α) και (β) του Περί Προσφύγων Νόμου, καθώς δεν έχει στοιχειοθετηθεί πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης υπό τις εκεί προβλεπόμενες μορφές.

 

Περαιτέρω, ως προς το ενδεχόμενο παροχής καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας επί τη βάσει του άρθρου 19 (2) (γ) του Περί Προσφύγων Νόμου,  παραπέμπω σε σχετική νομολογία (βλ. Diakite (C-285/12, ημερ. 30/01/2014, σκ.28) στο πλαίσιο του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2004/83/ΕΚ (αντικατασταθέν σήμερα από το άρθρο 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ), στην οποία η έννοια της εσωτερικής ένοπλης σύρραξης ορίστηκε ως «Υπό το σύνηθες νόημά της στην καθημερινή γλώσσα, η έννοια της εσωτερικής ένοπλης συρράξεως αφορά κατάσταση στην οποία οι τακτικές δυνάμεις ενός κράτους συγκρούονται με μία ή περισσότερες ένοπλες ομάδες ή στην οποία δύο ή περισσότερες ένοπλες ομάδες συγκρούονται μεταξύ τους.».

 

Στην απόφασή του C-901/19, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς διαπίστωση ύπαρξης «σοβαρής και προσωπικής απειλής» βάσει του άρθρου 15γ της Οδηγίας 2011/95, έκρινε ότι δύνανται να συνεκτιμηθούν «[.] μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (βλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.»

 

Κατόπιν των παραπάνω, δεν προκύπτει ύπαρξη διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης στην χώρα καταγωγής του Αιτητή κατά την έννοια που έχει αποδοθεί σε αυτήν από το ΔΕΕ, με αποτέλεσμα να ελλείπει μία από τις προϋποθέσεις χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας κατά τις προϋποθέσεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Στη βάση της ανωτέρω ανάλυσης, καταλήγω στο ότι δεν πληρούνται στο πρόσωπο του Αιτητή οι προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου για την υπαγωγή του σε προσφυγικό καθεστώς. Περαιτέρω, αναφορικά με το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, δεν υφίστανται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στην Γουινέα, αυτός θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, δυνάμει των διατάξεων 19 (2)(α)(β) και (γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Ως εκ τούτου, με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης και ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή την παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.  Επιδικάζονται €300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται. 

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.