U.V.C ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Αρ.: 2866/23, 7/11/2024
print
Τίτλος:
U.V.C ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Αρ.: 2866/23, 7/11/2024
Ημερομηνία:
7 Νοεμβρίου 2024
U.V.C ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Αρ.: 2866/23, 7/11/2024

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 

Υπόθεση Αρ.: 2866/23

 

                                    7 Νοεμβρίου, 2024

 

[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος 

Μεταξύ:

U.V.C

Αιτήτριας

 

και 

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου

 

Καθ' ων η αίτηση

 ......... 

Η Αιτήτρια εμφανίζεται αυτοπροσώπως.  

Χ. Δημητρίου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

Παρών στη διαδικασία ο διερμηνέας Ηλίας Φανούς για πιστή μετάφραση από τα Αγγλικά στα Ελληνικά και αντίστροφα.  

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Η Αιτήτρια με την παρούσα προσφυγή στρέφεται κατά της απόφασης των Καθ’ ων η αίτηση ημερομηνίας 23.6.2023 και της επακόλουθης απόφασης επιστροφής στη χώρα καταγωγής της.

 

Γεγονότα

1.                Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Η Αιτήτρια κατάγεται από την Νιγηρία. Εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία και περί τις 22.10.2021 υπέβαλε  αίτηση διεθνούς προστασίας. Στην 1.6.2023, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της Αιτήτριας. Εν συνεχεία, υποβλήθηκε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου της Αιτήτριας και την επιστροφή της στη χώρα καταγωγής της. Η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο στις 23.06.223. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στην Αιτήτρια στις 28.7.2023 και η απόφαση επιστροφής της, αποτελούν το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

Νομικοί ισχυρισμοί

 

2.                Η Αιτήτρια στο εισαγωγικό δικόγραφο τη προσφυγής της αναφέρει ότι επιθυμεί να προσβάλλει την επίδικη απόφαση, δηλώντας ότι δεν μπορεί να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της καθώς η ζωή της βρίσκεται σε κίνδυνο επειδή δεν της αρέσει η κουλτούρα στη χώρα της. Ο άνδρας της απεβίωσε και η ίδια έχει ένα παιδί και το οποίο εάν επιστρέψει στη χώρα της η οικογένεια του αποβιώσαντος συζύγου της θα το σκοτώσει.

 

3.                Στο πλαίσιο της γραπτής της αγόρευσης, η Αιτήτρια καταγράφει ότι αποτελεί παράδοση στην κοινότητά της, όταν αποβιώσει ο σύζυγος η γυναίκα να οφείλει  παντρευτεί τον μεγαλύτερο αδελφό του αποβιώσαντος συζύγου της ανεξαρτήτως της ηλικίας του. Η Αιτήτρια αναφέρει πως αρνήθηκε να παντρευτεί τον μεγαλύτερο αδελφό του αποβιώσαντος συζύγου της, ο οποίος είναι σαν παππούς της και έκτοτε ζει στην αγωνία. Αναφέρει πως έχει ένα παιδί στη Δημοκρατία και ότι σε περίπτωση που επιστρέψει στη χώρα της θα σκοτώσουν τόσο την ίδια όσο και το παιδί της.

 

4.                Κατά το στάδιο της ακροαματικής διαδικασίας, η Αιτήτρια ερωτήθηκε για τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα της, επαναφέροντας τον πυρήνα του αιτήματός της περί δίωξής της από την οικογένεια του συζύγου της.

5.                Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η αίτηση παραπέμπουν στα ευρήματά τους όπως καταγράφονται στην έκθεση εισήγηση και επισημαίνουν ότι ορθώς η Αιτήτρια κρίθηκε αναξιόπιστη ως προς την ισχυριζόμενη δίωξη της από την οικογένεια του αποθανόντος συζύγου της, λόγω της άρνησης της να παντρευτεί τον μεγαλύτερο αδελφό του μετά τον θάνατο του και ότι, καθώς δεν τεκμηριώνεται βάσιμος φόβος δίωξής της σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της ή κίνδυνος σοβαρής βλάβης δεν δικαιολογείται η υπαγωγή της σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.

 

Το νομικό πλαίσιο

6.                Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.

 

7.                Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα ακόλουθα:

 

«Πρόσφυγας

 

3.-(1) Ως πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο που, λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγενείας του και δεν είναι σε θέση, ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής, ή πρόσωπο, που δεν έχει ιθαγένεια, το οποίο, ενώ είναι εκτός της χώρας της προηγούμενης συνήθους διαμονής του ως αποτέλεσμα αυτών των καταστάσεων, δεν είναι σε θέση ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο να επιστρέψει σ' αυτή και στο οποίο δεν έχει εφαρμογή το άρθρο 5.».

 

8.                Το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα εξής:

 

«Υποχρεώσεις αιτητή κατά την εξέταση της αίτησης και συναφής υποχρέωση αρμόδιων αρχών

 

16.-(1) Κατά την εξέταση της αίτησής του, ο αιτητής οφείλει να συνεργάζεται με την Υπηρεσία Ασύλου με σκοπό την εξακρίβωση της ταυτότητάς του και των υπόλοιπων στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2).

 

(2)  Ιδίως, ο αιτητής οφείλει-

 

(α) να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης, τα οποία στοιχεία συνίστανται σε δηλώσεις του αιτητή και σε όλα τα έγγραφα που έχει ο αιτητής στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία∙  [.]

 

9.                Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τα εξής:

 

«Αναγνώριση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας

 

19.-(1) Ο Προϊστάμενος, με απόφασή του αναγνωρίζει καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, σε οποιοδήποτε αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δεν βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής.

 

(2) Για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου, "σοβαρή βλάβη" ή "σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη" σημαίνει-

 

(α) θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή

 

(β) βασανιστήρια ή απάνθρωπη  ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του αιτητή στη χώρα καταγωγής του, ή

 

(γ) σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης...».

 

Κατάληξη

 

10.             Το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει την ουσιαστική ορθότητα της επίδικης πράξεως. Η Αιτήτρια αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή της σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.

 

11.             Η έκταση του ελέγχου που το παρόν Δικαστήριο ασκεί επί της επίδικης πράξης, δεν απαλλάσσει την Αιτήτρια από την υποχρέωση, τουλάχιστον με τη γραπτή του αγόρευση, να παραθέσει τους λόγους και να συγκεκριμενοποιήσει γιατί η επίδικη πράξη είναι λανθασμένη και/ή πλημμελής (Βλ. Απόφαση στην υπόθεση Αρ. 1484/2010, Κώστας Λαγός v. Yπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ημερ. 28.9.20212), γιατί η επίδικη απόφαση θα πρέπει να ανατραπεί και πού ακριβώς εδράζεται το αίτημά της για υπαγωγή στο καθεστώς διεθνούς προστασίας.

 

12.             Το γεγονός ότι το παρόν Δικαστήριο είναι δικαστήριο που εξετάζει όχι μόνο τη νομιμότητα αλλά και την ορθότητα των διοικητικών πράξεων, οι οποίες απαριθμούνται στο εδάφιο (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, δεν αναιρεί την πιο πάνω υποχρέωσής της.

 

13.             Παρατηρείται συναφώς ότι η Αιτήτρια κατά την καταγραφή του αιτήματός της για διεθνή προστασία δηλώνει ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της, καθώς περί το Μάρτιο του 2021, μετά την κηδεία του άνδρα της, την προσέγγισε η οικογένεια του λέγοντας της πως λόγω του ότι δεν είχε αποκτήσει γιο, ό,τι είχε στη κατοχή της από τον άνδρα της ανήκουν πλέον στο μεγαλύτερο αδελφό του άνδρα της, όπως συνέβη και με το τριών ετών τέκνο της. Ο μεγαλύτερος αδελφός του άνδρα της, ο οποίος ήταν ήδη παντρεμένος με τέσσερις γυναίκες προσπάθησε σε κάθε ευκαιρία να την στραγγαλίσει και να την χτυπήσει. Μετά από απειλές πως θα την σκότωνε, η Αιτήτρια εγκατέλειψε την περιουσία της και την κόρη της σε αυτόν και έφυγε από τη χώρα της.

 

14.             Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξής της, η Αιτήτρια δήλωσε ότι είναι υπήκοος Νιγηρίας, με τόπο καταγωγής την περιοχή Awo – Omamma, της πολιτείας Imo, ενώ από το 2012 μέχρι την αναχώρηση της από την χώρα, διέμενε 8 χρόνια στην Onicha της πολιτείας Anambra. (ερυθρό 27 –4Χ του διοικητικού φακέλου). Δηλώνει χριστιανή ως προς το θρήσκευμα και ως εθνοτική καταγωγή την Igbo (ερυθρό 28 του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με την εκπαίδευσή της, η Αιτήτρια ανέφερε πως είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ομιλεί Αγγλικά και Igbu (ερυθρό 28 – 2Χ του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με την οικογενειακή της κατάσταση, δήλωσε ότι έχει ένα κοριτσάκι το οποίο βρίσκεται στη Νιγηρία, ο πατέρας του οποίου απεβίωσε στα 35 του χρόνια. Δήλωσε δε ότι έχει αποκτήσει ένα ανήλικο τέκνο, από Νιγηριανό υπήκοο, το οποίο γεννήθηκε στη Δημοκρατία. Όσον αφορά στους γονείς της, ο πατέρας της έχει αποβιώσει και η μητέρα της διαμένει στη Νιγηρία, συγκεκριμένα στη πολιτεία Imo, όπως και τα δύο αδέλφια της, με τον έναν εκ των οποίον διατηρεί επικοινωνία. Είναι κάτοχος διπλώματος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ εργάστηκε ως αυτοεργοδοτούμενη αφού διατηρούσε κατάστημα με πώλησης προϊόντων μαλλιών και διατηρούσε τη δική της επιχείρηση για πέντε έτη στην πόλη Onitsha της πολιτείας Anambra στη Νιγηρία. 

15.             Σχετικά με τους λόγους που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της, η Αιτήτρια, στην ελεύθερή της αφήγηση, επαναλαμβάνει τους ισχυρισμούς της όπως καταγράφονται στο έντυπο της αίτησής της. Ισχυρίστηκε ότι εγκατέλειψε τη χώρα της, εξαιτίας της παράδοσης ότι όταν πεθάνει ο σύζυγος η χήρα πρέπει να παντρευτεί τον μεγαλύτερο αδελφό του αποβιώσαντος συζύγου της. Επαναλαμβάνει πως την προσέγγισε η οικογένεια του τελευταίου, λέγοντας της πως επειδή δεν είχε αποκτήσει γιο με τον άνδρα της, συνεπακόλουθα ότι έχει στη κατοχή της από τον άνδρα της, ήτοι την τριών ετών κόρη τους, το κατάστημα του, την οικία του, θα ανήκουν πλέον στον μεγαλύτερο αδελφό του. Δήλωσε πως ο μεγαλύτερος αδελφός, είναι παντρεμένος με τρείς γυναίκες με τις οποίες έχει και πολλά παιδιά. Διέφυγε με την οικονομική με την οικονομική βοήθεια που τους παρείχε ο θείος της.

 

16.             Περαιτέρω αναφέρει ότι αποτελεί παράδοση στην κοινότητα της, όταν πεθάνει ο σύζυγος, η γυναίκα πρέπει να παντρευτεί τον μεγαλύτερο αδελφό του αποβιώσαντος συζύγου της ανεξαρτήτως της ηλικίας του. Η Αιτήτρια εξηγεί πως μετά τον θάνατο του άνδρα της, αρνήθηκε να παντρευτεί τον μεγαλύτερο αδελφό του αποβιώσαντος συζύγου της και έκτοτε φοβάται για τη ζωή της. Γνωρίζει ήδη τις συνέπειες αλλά δεν μπορεί να ξαναπαντρευτεί ένα άνδρα που υποτίθεται είναι παππούς της, γι’ αυτό διέφυγε. Αναφέρει πως έχει παιδί στη Δημοκρατία και ότι σε περίπτωση που επιστρέψει στο χωριό της, και εάν επιστρέψει στο χωριό της θα σκοτώσουν το παιδί της και την ίδια. Αναφέρει εξάλλου πως οι αρχές της χώρας της αδυνατούν να κάνουν κάτι για αυτό.

 

17.             Στη συνέχεια, διευκρινιστικής φύσεως ερωτήματα υποβλήθηκαν στην Αιτήτρια αναφορικά με τις περιστάσεις της απομάκρυνσης του τέκνου της από την ίδια καθώς και της ζητήθηκε να εξηγήσει, πέραν αυτού του συμβάντος, άλλες ενέργειες που η οικογένεια του συζύγους της έλαβε εναντίον της. Ερωτήματα υποβλήθηκαν στην Αιτήτρια και για τυχόν περιστατικά μετά την απόφασή της να εγκαταλείψει τον τόπο προηγούμενης διαμονής της. Ερωτηθείσα εξάλλου ως προς τη δυνατότητά της να μετεγκατασταθεί σε άλλη περιοχή της Νιγηρίας, η Αιτήτρια απέκλεισε το ενδεχόμενο αυτό, ισχυριζόμενη πως η συγκεκριμένη οικογένεια είναι πολύ επικίνδυνη.

 

18.             Αξιολογώντας τις ανωτέρω δηλώσεις της Αιτήτριας, οι Καθ' ων η αίτηση σχημάτισαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ο πρώτος αναφορικά με την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και τον τελευταίο τόπο διαμονής της Αιτήτριας και ο δεύτερος αναφορικά με την ισχυριζόμενη δίωξη της Αιτήτριας από την οικογένεια του αποθανόντος συζύγου της, λόγω της άρνησής της να παντρευτεί τον μεγαλύτερο αδελφό του συζύγου της μετά τον θάνατο του.

 

19.             Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, καθότι κρίθηκε ότι παρατέθηκε με επαρκή λεπτομέρεια και  συνοχή και πως, βρισκόταν σε συμφωνία τόσο με το πρωτότυπο διαβατήριο της Αιτήτριας, το οποίο προσκόμισε στη διοίκηση όσο και με τις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.

20.             Αντίθετα, ο δεύτερος ισχυρισμός της Αιτήτριας έτυχε απόρριψης. Κρίθηκε ότι η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να παρουσιάσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματός της, ενώ υπέπεσε σε ασυνέπειες, αντιφάσεις και ανακρίβειες καθώς παρατηρήθηκε σε σημεία η έλλειψη ευλογοφάνειας.  Οι Καθ’ ων  η αίτηση δεν εξέτασαν εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, κρίνοντας ότι τα όσα ανέφερε η Αιτήτρια αποτελεί τη μόνη μαρτυρία για τις δηλώσεις της.

 

21.             Με βάση το μόνο αποδεκτό ισχυρισμό της Αιτήτριας, οι Καθ' ων η αίτηση, έκριναν ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή της σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Οι Καθ' ων η αίτηση αξιολόγησαν και την κατάσταση που επικρατεί στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής της, ήτοι την πολιτεία Anambra, προκειμένου να διερευνηθεί εάν η Αιτήτρια μπορεί να υπαχθεί στις πρόνοιες περί συμπληρωματικής προστασίας. Οι Καθ' ων η αίτηση, κατά τη νομική ανάλυση, κατέληξαν ότι δεν προκύπτει δικαιολογημένος φόβος δίωξης της Αιτήτριας δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης αυτού δυνάμει του άρθρου 19(2) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

22.             Στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, η Αιτήτρια επανέλαβε τους ισχυρισμούς της μέσω της γραπτή της αγόρευσης, ως αυτή καταγράφηκε ανωτέρω.

 

23.             Προχωρώντας στην de novo και ex nunc εξέταση των ενώπιόν μου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, με βάση τα ενώπιον μου δεδομένα, κρίνω ως προς τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό ότι αυτός γίνεται αποδεκτός, λόγω της συνοχή και της ακρίβειας με την οποία παρατέθηκαν τα επιμέρους στοιχεία που το συνθέτουν. Επιπλέον, από στις εξωτερικές πηγές στις οποίες παραπέμπουν οι Καθ’ ων η αίτηση καθώς και από το πρωτότυπο διαβατήριο της Αιτήτριας, επιβεβαιώνονται οι  αναφορές της ως προς τη χώρα και τόπο καταγωγή της Awo Ommama, πολιτεία Imo  και την ηλικία της (γεννηθείσα το 1992). Από τις αναφορές της Αιτήτριας προκύπτει ότι αφότου νυμφεύθηκε από το 2012 και έπειτα διέμενε στην Onicha. H ίδια μετά το θάνατο του συζύγου της φαίνεται να επέστρεψε στη γενέτειρά της στην πολιτεία Imo. Ως προς την οικογενειακή της κατάσταση, κατά τη δήλωσή της, η οποία υπήρξε συνεκτική, είναι χήρα και το ανήλικο τέκνο που απέκτησε με το θανόντα σύζυγό της βρίσκεται στη χώρα της. Στη χώρα της διαμένουν εξάλλου η μητέρα και τα δύο αδέλφια της, με ένα εκ των οποίων διατηρεί επικοινωνία. Κατά τη δήλωσή της ένας θείος της κάλυψε τα έξοδα για το ταξίδι της. Στη Δημοκρατία απέκτησε της ανήλικο τέκνο (άρρεν, γεννηθέν 6.12.2022) με ομοεθνή, με τον οποίο τότε συγκατοικούσε. Κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία και συγκεκριμένα στις 18.12.2023, η Αιτήτρια δήλωσε ότι ο πατέρας του ανηλίκου επέστρεψε στη Νιγηρία και ότι έχουν πλέον χωρίσει. Στις δικάσιμο ημερομηνίας 2.4.2024, ωστόσο η Αιτήτρια διαφοροποίησε τη δήλωσή της, αναφέροντας ότι δεν γνωρίζει κατά πόσο ο πατέρας του ανήλικου υιού της βρίσκεται στη Νιγηρία. Παρά τις αντιφατικές δηλώσεις της Αιτήτριας η συγκεκριμένη θα αξιολογηθεί ως μητέρα μόνη.

 

24.             Ακολούθως κρίνω ότι οι ουσιώδεις ισχυρισμοί της Αιτήτριας όπως απομονώθηκαν από τους Καθ’ ων η αίτηση δεν διακρίθηκαν ορθώς. Ειδικότερα, καίτοι η γενεσιουργός αιτία όλων των όσων η Αιτήτρια περιγράφει αποτελεί ο θάνατος του συζύγου της, η απόπειρα εξαναγκασμού της σε γάμο με τον γηραιότερο αδελφό του αποτελεί διακριτό γεγονός από τις επιμέρους περιστάσεις που συνθέτουν την κατ΄ ισχυρισμό δίωξη που ακολούθησε την άρνησή της.

 

25.             Ως προς το συμβάν του θανάτου του συζύγου της συγκεκριμένα και της υποχρέωσής της κατά την παράδοση να τον παντρευτεί, παρατηρείται ότι η Αιτήτρια υπήρξε συνεκτική ως προς αυτή τη δήλωση σε όλα τα στάδιο εξέτασης της αίτησής της, διευκρινίζοντας ότι αυτό αποτελεί παράδοση της κοινότητάς της. Η Αιτήτρια τόσο κατά την καταγραφή της αίτησής της όσο και κατά τη συνέντευξη τοποθετεί χρονικά την πρόταση να νυμφευθεί τον κουνιάδο της τρεις μήνες μετά το θάνατο του συζύγου της, ο οποίος επήλθε το Δεκέμβριο του 2019. Η Αιτήτρια εξηγεί ότι της δόθηκε η επιλογή είτε να παντρευτεί το εν λόγω πρόσωπο ή να φύγει, γνωρίζοντας ότι θα έπαιρναν την περιουσία αλλά όχι ότι θα κρατούσαν και την ανήλικη κόρη της, την οποία κατά την αφήγησή της την απήγαγαν από το σχολείο της.

 

26.             Σύμφωνα με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, τις οποίες λανθασμένως δεν αναζήτησαν οι Καθ’ ων η αίτηση, στην φυλή Igbo, όντως υφίσταται το έθιμο στην περίπτωση θανάτου άρρενος, η σύζυγός του να αναγκαστεί να παντρευτεί άλλο άρρενα της ίδιας οικογένειας, όπως το μεγαλύτερο αδελφό του αποθανόντος.[1]

 

27.             Με βάση τα ανωτέρω, η εν λόγω πτυχή των δηλώσεων της Αιτήτριας κρίνεται αποδεκτή.

 

28.             Ως προς τους έτερους ισχυρισμούς της περί δίωξής της από την οικογένεια του αποθανόντος συζύγου της εξαιτίας της εν λόγω άρνησής της σημειώνονται τα κάτωθι. Η Αιτήτρια αναφέρεται στην αναγκαστική απομάκρυνση της κόρης από την ίδια, την αποστέρηση της περιουσίας της, καθώς και σε σωματική κάκωση που υπέστη (ανέφερε ότι της πέταξαν ζεστό νερό για να φύγει) όταν επιχείρησε να επισκεφθεί την κόρη της στην οικία των συγγενών του συζύγου της. Κατά τα άλλα, η Αιτήτρια δήλωσε γενικά ότι από τότε που επέστρεψε στο χωριό της, ότι όταν την έβλεπαν της φώναζαν και ότι μετά από έξι μήνες εκεί τα πράγματα ήταν δύσκολα και αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα (ερ. 23 του διοικητικού φακέλου). Παρατηρείται συναφώς ότι η Αιτήτρια περιέγραψε με πολύ λακωνικό τρόπο την απομάκρυνσης από αυτήν του παιδιού της και την επίθεση που δέχτηκε όταν επιχείρησε να το προσεγγίσει. Το γεγονός αυτό δεν αντανακλά περιστάσεις όντως βιωμένες αν και ερωτήθηκε επανειλημμένως. Επιπλέον, σημειώνεται παρενθετικώς ότι ακόμα και εάν ήθελε κριθεί αξιόπιστη ως προς το σκέλος της απομάκρυνσης της κόρης της και της περιουσίας της, οι αναφορές της Αιτήτριας περί τις ενέργειες που ανέλαβαν εναντίον της ούσα η ίδια στο χωριό είναι εξαιρετικά γενικές και δεν καταδεικνύουν δίωξη.  Δεν προκύπτει να έχει συμβεί κάτι στην ίδια όντας στην πολιτεία Imo στον τόπο καταγωγής της ενώ με γενικότητα και έλλειψη ευλογοφάνειας παρουσιάζει ότι της φώναζαν, αφού αυτή βρισκόταν σε άλλη πολιτεία και δεν αναφέρθηκε σε οποιαδήποτε επίσκεψη των οικείων του συζύγου της όσο αυτή βρισκόταν στη χώρα. Ως εκ τούτου, ο ισχυρισμός της Αιτήτριας περί δίωξής της, ιδίως μελλοντοστραφούς δίωξής της στο τόπο καταγωγής και τελευταίας διαμονής της δεν τεκμηριώνεται. 

29.             Δεν ενδείκνυται η περαιτέρω τεκμηρίωσή των εν λόγω αναφορών από έτερες πηγές, εκ της προσωπικής φύσεως τους και της περιορισμένης έκτασής τους. Ούτε και η Αιτήτρια προσκόμισε οτιδήποτε συναφές.

 

30.             Η Αιτήτρια ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου διατύπωσε το φόβο ότι εάν επιστρέψει πίσω στη χώρα της με το παιδί της θα το πάρουν με τη βία εξαιτίας της εκεί παράδοσης.

 

31.             Στο σημείο αυτό σημειώνονται τα εξής: εντός του διοικητικού φακέλου εντοπίζεται το πιστοποιητικό γέννησης του ανήλικου τέκνου της Αιτήτριας (ερ. 17), το οποίο απέκτησε εκκρεμούσης της εξέτασης της αίτησής της, και φαίνεται το ανήλικο τέκνο της να υπέβαλε αίτηση συνδεόμενη με τη δική της, ως εξαρτώμενο πρόσωπο, όπως προκύπτει από το ερυθρό 17 του διοικητικού φακέλου. Εντούτοις, η επίδικη απόφαση αναγράφει μόνο το όνομα της Αιτήτριας, ομοίως και η επιστολή κοινοποίησης.  Σε κάθε περίπτωση ακόμα και εάν θεωρηθεί ότι οι Καθ’ ων η αίτηση ήθελαν να εξετάσουν σε διαφορετικό στάδιο την αίτηση του ανηλίκου, δεδομένο μη εύλογο, στο πλαίσιο της αίτησης της τελευταίας κατά την αξιολόγηση κινδύνου αλλά και κατά την έκδοση της απόφασης επιστροφής της στη Νιγηρία ουδεμία μνεία ή ανάλυση γίνεται στην ύπαρξη του ανηλίκου και του προφίλ της ως μόνης μητέρας. Ουδεμία αναφορά επιπλέον γίνεται στον πατέρα του ανηλίκου και ποια η σχέση τους κατά τον ουσιώδη χρόνο. Επισημαίνεται συναφώς ότι οι αξιολογήσεις σχετικά με το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού οφείλουν να λαμβάνονται υπόψιν σε όλες τις αποφάσεις, οι οποίες αφορούν παιδιά αμέσως ή εμμέσως (ΔΕΕ, απόφαση ημερ. 11.3.2021, M. A., C-112/20, σκέψεις 36 έως 38), ήτοι ακόμα και κατά την εξέταση της απόφασης επιστροφής του γονέα τους.

 

32.             Με βάση τα όσα έχουν εκτεθεί ανωτέρω, κρίνεται από το Δικαστήριο ότι η Αιτήτρια διαθέτει οικογενειακό υποστηρικτικό δίκτυο στη χώρα καταγωγής της (αδέλφια, μητέρα, θείο) και άλλα φιλικά πρόσωπο, όπως δήλωσε κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία. Μάλιστα κατά το στάδιο της ελεύθερής της αφήγησης, η Αιτήτρια δήλωσε ότι η οικογένειά της επιχείρησε να συνδιαλλαγεί με την οικογένεια του αποθανόντος. Σε έτερο δε στάδιο της συνέντευξής της επιβεβαίωσε ότι διατηρεί επικοινωνία με ένα από τα αδέλφια της.

 

33.             Σύμφωνα με εξωτερικές πηγές σχετικά με το κίνδυνο που μπορεί να αντιμετωπίσει η Αιτήτρια ως γυναίκα μόνη με ανήλικο τέκνο εκτός γάμου, που γεννήθηκε στη Δημοκρατία, σημειώνονται τα κάτωθι:

 

34.             Σύμφωνα με άρθρο της HumAngle του 2020, μιας εξειδικευμένης πλατφόρμας μέσων ενημέρωσης που έχει ως στόχο την κάλυψη της σύγκρουσης, των ανθρωπιστικών και των αναπτυξιακών ζητημάτων της Αφρικής, η Νιγηρία, όπως και άλλες υποσαχάριες χώρες, σημειώνεται σταθερή αύξηση της μητρότητας εκτός γάμου, η οποία προήλθε λόγω της φθίνουσας πορείας του θεσμού του γάμου, της χηρείας ή λόγω προσωπικής επιλογής. Τα ανωτέρω αίτια είχαν ως αποτέλεσμα ένας μεγάλος αριθμός μόνων μητέρων να εξασφαλίζουν τα προς το ζην για τις οικογένειές τους σε ολόκληρη τη χώρα. Μία μελέτη που διεξήχθη το 2014 αποκάλυψε ότι περίπου ένα εκατομμύριο γυναίκες ηλικίας από 20 έως 85 ετών είχαν χωρίσει ή χωρίστηκαν από τους συζύγους τους, ενώ περί τα 1,7 εκατομμύρια γυναίκες ήταν χήρες. Επίσης, άρθρα αναφέρονταν και στην αυξανόμενη ανισότητα ως προς το βιοτικό επίπεδο μεταξύ ανδρών και γυναικών λόγω του διευρυμένου χάσματος φτώχειας.[2] Έκθεση του καναδικού Συμβουλίου Μετανάστευσης και Προσφύγων που διεξήχθη το 2012, σημείωσε ότι οι ανύπαντρες γυναίκες που ηγούνται του νοικοκυριού τους, και ιδιαίτερα οι χήρες, αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες ως προς το να βρουν υποστήριξη. Έμπιστη πηγή με την οποία συνομίλησε το Καναδικό Συμβούλιο Μετανάστευσης και Προσφύγων δήλωσε ότι «θα πρέπει να ληφθούν υπόψη πολλοί παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της φυλής, της υπο-φυλής, της γεωγραφικής θέσης, του επιπέδου εκπαίδευσης και της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης μιας γυναίκας».[3] Έτερη πηγή δήλωσε στο Καναδικό Συμβούλιο ότι «οι γυναίκες που ζουν χωρίς ανδρική υποστήριξη είναι σε χειρότερη θέση σε μεγάλες πόλεις του βορρά, παρά στο νότο». Υπάρχουν περισσότερα νοικοκυριά με γυναίκες επικεφαλής σε μεγάλες πόλεις του νότου από ότι στο βορρά. Οι γυναίκες με τριτοβάθμια εκπαίδευση έχουν καλύτερες πιθανότητες να επιβιώσουν, αν και υπάρχει πολύ υψηλό ποσοστό ανεργίας και για τους πτυχιούχους.[4]

 

35.             Περαιτέρω, σύμφωνα με Έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών της Ολλανδίας[5] οι γυναίκες με παιδιά εκτός γάμου γίνονται όλο και πιο συνηθισμένο φαινόμενο στη Νιγηρία. Και σε αυτό το θέμα υπάρχουν πολλές διαφορές ανάλογα με την περιοχή, την εθνοτική ομάδα και το επίπεδο εκπαίδευσης. Ενώ οι γυναίκες με παιδιά εκτός γάμου και οι ανύπαντρες γυναίκες είναι πιο συχνές στο νότιο τμήμα της Νιγηρίας, υπάρχουν κοινότητες στον νότο όπου οι γυναίκες αντιμετωπίζουν στιγματισμό. Για παράδειγμα, στην πολιτεία Imo, μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη σε νεαρή ηλικία θεωρείται ντροπή για την οικογένεια, καθώς ο εθιμικός νόμος των Igbo θεωρεί τα παιδιά εκτός γάμου ως νόθα. Στις αγροτικές περιοχές, οι γυναίκες με παιδιά εκτός γάμου αντιμετωπίζουν περισσότερες δυσκολίες στην πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες και στην εξεύρεση επαρκών οικονομικών πόρων για τη στήριξη της οικογένειάς τους. Όπως περιγράφεται παραπάνω σχετικά με τη θέση των ανύπαντρων γυναικών, οι γυναίκες με παιδιά εκτός γάμου έρχονται αντιμέτωπες με τον έλεγχο της ζωής τους από συγγενείς και άλλα μέλη της κοινωνίας. Σύμφωνα με εμπιστευτική πηγή, αυτό μπορεί να ισχύει και για γυναίκες σε αστικές περιοχές, αλλά εάν είναι οικονομικά ανεξάρτητες, μπορούν να αποφύγουν την επιρροή της οικογένειας και της κοινωνίας. Τα θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης και οι γυναίκες που επέστρεψαν από τη μετανάστευση στην Ευρώπη με ένα παιδί αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο διακρίσεων, στιγματισμού και αποκλεισμού.

 

36.             Περαιτέρω, σύμφωνα με αναφορά του καναδικού Συμβουλίου Μετανάστευσης και Προσφύγων του 2021, έπειτα από έρευνα που διεξήχθη το 2018 από την Εθνική Επιτροπή Πληθυσμού της Νιγηρίας διαπιστώθηκε ότι από τις 10.678 γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα και οι οποίες είχαν ηλικία μεταξύ 15 και 49 ετών, το 49% των γυναικών που ήταν διαζευγμένες, χωρισμένες ή χήρες είχαν βιώσει σωματική βία, σε σύγκριση με το 36% των γυναικών που δεν είχαν παντρευτεί ποτέ και το 28% που δήλωσαν παντρεμένες,[6] ενώ σύμφωνα με αναφορά του καναδικού Συμβουλίου Μετανάστευσης και Προσφύγων του 2021, οι ανύπαντρες γυναίκες που μετεγκαθίστανται μπορεί να αντιμετωπίσουν «στιγματισμό, ανασφάλεια, οικονομικές δυσκολίες, οικογενειακά προβλήματα και τραύματα, και επομένως καθίσταται πολύ δύσκολο για αυτές το να εγκατασταθούν με επιτυχία».[7]

37.             Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι οι μόνες γυναίκες με ανήλικο τέκνο εκτός γάμου, βρίσκονται αντιμέτωπες με σειρά προβλημάτων στη χώρα καταγωγής της αιτήτριας, τόσο από την οικογένειά τους, όσο και από την κοινωνία εν γένει. Εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες περιστάσεις της Aιτήτριας, ήτοι μιας γυναίκας η οποία διαθέτει στη χώρα καταγωγής της και συγκεκριμένα στην πολιτεία Imo, που αποτελεί το τόπο συνήθους διαμονής της, επαρκές υποστηρικτικό δίκτυο, ικανό να τη συνδράμει, αλλά και του γεγονότος ότι οι κατά δήλωση της διώκτες της διαμένουν σε άλλη πολιτεία, ενώ η ίδια ουδέποτε αντιμετώπισε κάποιο πρόβλημα στο τόπο συνήθους διαμονής της, προκύπτει ότι δεν αναμένεται εύλογα η Aιτήτρια να εκτεθεί στους ανωτέρω κινδύνους. Εξάλλου, ούτε η ίδια επικαλέστηκε ποτέ φόβο, ο όποιος να συνδέεται με το τόπο συνήθους διαμονής της, αλλά και τα μέλη της οικογενείας της.

 

38.             Περαιτέρω, σημειώνεται συναφώς, το Διάταγμα του Υπουργού Εσωτερικών ημερομηνίας 31.5.2024 (Κ.Δ.Π. 191/2024) δυνάμει του οποίου η χώρα της Αιτήτριας ορίζεται ως ασφαλής χώρα καταγωγής, χωρίς εν προκειμένω η τελευταία να προβάλει οποιουσδήποτε ισχυρισμούς/στοιχεία που αφορούν προσωπικά στον ίδιο και οι οποίοι να ανατρέπουν το τεκμήριο περί ασφαλούς τρίτης χώρας.

 

39.             Εξάλλου, επικουρικά και ως προς τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας,  αν και θα πρέπει να τύχει εκ νέου αξιολόγησης από την αρμόδια αρχή κατά το χρόνο έκδοσης της απόφασης, σημειώνεται ότι σύμφωνα με το διαδραστικό χάρτη του RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, η Νιγηρία εμπλέκεται σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις κατά των μη κρατικών ένοπλων ομάδων Boko Haram και Ισλαμικού Κράτους (Islamic State in West Africa Province/ISWAP). Επιπλέον, υπάρχει μια μη διεθνής ένοπλη σύγκρουση μεταξύ του Ισλαμικού Κράτους (ISWAP) και της Boko Haram. Από το 2014, η πολυεθνική ομάδα που δημιουργήθηκε (Multinational Joint Task Force) - η οποία περιλαμβάνει στρατεύματα από το Καμερούν, το Τσαντ, τον Νίγηρα, το Μπενίν και τη Νιγηρία- έχει παρέμβει προς υποστήριξη της νιγηριανής κυβέρνησης, αφήνοντας έτσι αμετάβλητο τον χαρακτηρισμό της κατάστασης ως μη διεθνούς.[8]

 

40.             Όσον αφορά το ανήλικο τέκνο της Αιτήτριας σημειώνονται τα εξής κρίσιμα:  Η παράλειψη των Καθ’ ων η αίτηση να συμπεριλάβουν κατά την αξιολόγηση τους  την ύπαρξη ανήλικου τέκνου, τόσο σε συνάρτηση με την αιτήτρια, όσο και αυτοτελώς, συνιστά, μείζονα διαδικαστική παράλειψη που εξετάζεται αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο. Σημειώνεται δε ότι η απουσία οποιασδήποτε αναφοράς στην επίδικη απόφαση στο ανήλικο τέκνο επενεργεί και στην ορθότητα εν προκειμένω της αξιολόγησης του κινδύνου που διατρέχει το σύνολο της οικογένειας καθώς δεν λαμβάνεται καθόλου υπόψη κατά τη νομική ανάλυση η ευαλωτότητα του  ανήλικου τέκνου της οικογένειας.

 

41.             Εκκινούμενοι  από το ίδιο το γράμμα του περί Προσφύγων Νόμου, σε πλείστα σημεία αυτού γίνεται αναφορά στην υποχρέωση εξατομικευμένης εξέτασης της αίτησης ασύλου εκάστου των αιτητών. Στο εδάφιο (3) του άρθρου 18 του περί Προσφύγων Νόμου, όπου καταγράφονται οι βασικές αρχές που διέπουν τη διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων διεθνούς προστασίας, προβλέπεται ότι η αξιολόγηση της αίτησης διεθνούς προστασίας γίνεται σε εξατομικευμένη βάση, αντικειμενικά και αμερόληπτα, και περιλαμβάνει τη συνεκτίμηση, μεταξύ άλλων, της ατομικής κατάστασης και των προσωπικών περιστάσεων του αιτητή, συμπεριλαμβανομένων παραγόντων όπως το προσωπικό ιστορικό, το φύλο και η ηλικία, ούτως ώστε να εκτιμηθεί εάν, βάσει των προσωπικών περιστάσεων του αιτητή, οι συνθήκες στις οποίες έχει ήδη ή θα μπορούσε να εκτεθεί ισοδυναμούν με δίωξη ή σοβαρή βλάβη.

 

42.             Ερμηνεύοντας το εννοιολογικό εύρος του όρου εξατομικευμένη αξιολόγηση το ΔΕΕ, στη απόφασή του ημερομηνίας 4.10.2018, Ahmedbekova, C-652/16 σκέψη 58, επεσήμανε ότι η κατάσταση εκάστου των μελών της οικογένειας εξετάζεται σε εξατομικευμένη βάση, ακόμα και όταν υποβάλλονται στο πλαίσιο μιας κοινής διαδικασίας. Οι αιτήσεις δεν αποτελούν αντικείμενο κοινής αξιολόγησης. Στη σκέψη 60 στην ίδια απόφασή του, το ΔΕΕ συνεχίζει τονίζοντας ότι επιτρέπεται οι αιτήσεις διεθνούς προστασίας που έχουν υποβληθεί χωριστά από τα μέλη της ίδιας οικογένειας να εξετάζονται στο πλαίσιο κοινής διαδικασίας, αλλά δεν επιτρέπεται οι αιτήσεις αυτές να αποτελούν αντικείμενο κοινής αξιολόγησης. 

 

43.             Εν προκειμένω, το ανήλικο τέκνο αποτελεί εκ της ηλικίας του,  ευάλωτο πρόσωπο (άρθρο 9ΚΓ το περί Προσφύγων Νόμου). Επιπλέον, το βέλτιστο συμφέρον του ανηλίκου αποτελεί αρχή που οφείλει να διαρρέει όλη τη διαδικασία εξέτασης της αίτησής τους από τις διαδικαστικές εγγυήσεις μέχρι και την έκδοση της τελικής απορριπτικής απόφασης επί της αιτήσεώς τους και την τυχόν απόφασης επιστροφής τους.

 

44.             Υπενθυμίζεται ότι στην προοιμιακή σκέψη 18 της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας, προβλέπεται ότι το μείζον συμφέρον του παιδιού θα πρέπει να αποτελεί πρωταρχικό μέλημα των κρατών μελών κατά την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, σύμφωνα με τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1989 για τα δικαιώματα του παιδιού. Κατά την αξιολόγηση του μείζονος συμφέροντος του παιδιού, τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν ιδίως υπόψη τους την αρχή της οικογενειακής ενότητας, την ευημερία και την κοινωνική ανάπτυξη του ανηλίκου, ζητήματα ασφάλειας και προστασίας και τις απόψεις του ανηλίκου ανάλογα με την ηλικία του και την ωριμότητά του. Στο άρθρο 20 της ίδιας οδηγίας αναφέρεται στην παράγραφο 4 αυτού ότι το μείζον συμφέρον του παιδιού αποτελεί πρωταρχικό μέλημα για τα κράτη μέλη κατά την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος κεφαλαίου που αφορούν ανηλίκους.

 

45.             Η ανηλικότητα του τέκνου της αιτήτριας ως δεδομένο αδιαμφισβήτητο και παραδεκτό, οφείλεται να τύχει ξεχωριστής ανάλυσης και αξιολόγησης ως προς τον τυχόν κίνδυνο που απορρέουν από αυτά σε συνάρτηση με τις συνθήκες που επικρατούν στην χώρα καταγωγής τους. Στο άρθρο 9ΚΕ(2) του περί Προσφύγων Νόμου περιλαμβάνονται κατευθύνσεις ως προς το περιεχόμενο της έννοιας του βέλτιστου συμφέροντος του ανηλίκου. Οι δε αξιολογήσεις σχετικά με το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού οφείλουν να λαμβάνονται υπόψιν σε όλες τις αποφάσεις, οι οποίες αφορούν παιδιά αμέσως ή εμμέσως (ΔΕΕ, απόφαση ημερ. 11.3.2021, M. A., C-112/20, σκέψεις 36 έως 38), ήτοι ακόμα και κατά την εξέταση της απόφασης επιστροφής του γονέα του.

 

46.             Ακόμα και στις περιπτώσεις όπου ανήλικο τέκνο δεν προβάλλει αυτοτελείς ουσιώδεις ισχυρισμούς ή δεν είναι σε θέση να τους διατυπώσει, όπως εν προκειμένω, αυτό δεν απαλλάσσει τη διοίκηση από την υποχρέωση να προβεί σε εξατομικευμένη ανάλυση του κινδύνου που τυχόν αυτά διατρέχουν άμα τη επιστροφή στη χώρα καταγωγής και την υπαγωγή στις κρίσιμες διατάξεις του νόμου, κατά τρόπο ανάλογο με αυτόν του γονέα τους.

 

47.             Ο τυχόν δε κίνδυνος που διατρέχει το τέκνο του γονέα, σε κάποιες περιπτώσεις, ενδέχεται να επεκτείνεται και στον ίδιο το γονέα, επί παραδείγματι όταν ο γονέας αντίκεται με την υποβολή του τέκνου του σε κάποια πρακτική που ισοδυναμεί με δίωξη από τρίτους.

 

48.             Υπογραμμίζεται ότι καταλυτικής σημασίας για την κατάληξη του παρόντος Δικαστηρίου δεν είναι η διαπίστωση του όντως φόβου δίωξης ή κινδύνου σοβαρής βλάβης που τυχόν διατρέχει το ανήλικο τέκνο της Αιτήτριας, αλλά αποτελεί η ανυπαρξία οποιασδήποτε εξατομικευμένης αξιολόγησης της αίτησης τους, όπως προκύπτει από την έκθεση εισήγηση, η οποία αποτελεί την αιτιολογική βάση της επίδικης απόφασης. Η εν λόγω παράλειψη αποτελεί πλημμέλεια μείζονος σημασίας, η οποία κρίνεται αναγκαίο να θεραπευτεί από την ίδια τη διοίκηση, η οποία όφειλε πρωτογενώς να προβεί στην ανωτέρω εξέταση και ανάλυση και όχι το παρόν Δικαστήριο εκ του μη όντος.

 

49.             Εν προκειμένω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου, οι  Καθ’ ων η αίτηση ουδεμία μνεία κάνουν σε αυτή την παράμετρο του προφίλ της Αιτήτριας. Η ανωτέρω παράλειψη των Καθ’ ων η αίτηση να εξετάσουν στο πλαίσιο της απορριπτικής απόφασης της Αιτήτριας επί της αιτήσεως ασύλου της την ύπαρξη του ανηλίκου τέκνου της και τις ενδεχόμενες συνέπειες σε περίπτωση επιστροφής της σε τη χώρα καταγωγής της σε συνάρτηση με την παράλειψή τους να εξετάσουν την εν λόγω παράμετρο και στο πλαίσιο της απόφασης επιστροφής της στη Νιγηρία κρίνεται ως ουσιώδης παράλειψη.

 

Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη ακυρώνεται, με την επιφύλαξη του δεδικασμένου που δημιουργεί η παρούσα απόφαση ως προς τα ανωτέρα ευρήματα του παρόντος Δικαστηρίου ως προς της αξιολόγηση της αξιοπιστίας της Αιτήτριας και του κινδύνου που απορρέει εκ των αποδεκτών ισχυρισμών της, με €1000 έξοδα εναντίον των Καθ’ ων η αίτηση και υπέρ της Αιτήτριας.

 

 

                                                                             

                                                                             Κ.Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

 



[1] Βλ. https://ehrafworldcultures.yale.edu/cultures/ff26/summary (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 1.11.2024). Η ενότητα για την κουλτούρα των Igbo περιέχει στοιχεία για οικογενειακές πρακτικές, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου της χήρας και των παραδοσιακών προσδοκιών σε περιπτώσεις θανάτου του συζύγου. Το κείμενο εξηγεί πώς η παράδοση συχνά επιβάλει στην χήρα να παντρευτεί τον μεγαλύτερο αδερφό του αποθανόντος. “The bulk of inheritance allotments are granted to the eldest son, who, at the time of the inheritance, becomes responsible for the welfare of his younger siblings. If the eldest son is a minor at the time of his father's death, a paternal uncle will take charge of the property and provide for the deceased brother's family. There is also marriage by inheritance, or levirate—a widow may become the wife of her brother-in-law. In some localities, widows may become the wives of the deceased father's sons by another wife.”.

[2] HumAngle (2020), ‘The Challenge of Single Mothers in Nigeria (Part 2), διαθέσιμο στη διεύθυνση: The Challenge Of Single Mothers In Nigeria (Part 2) - HumAngle (humanglemedia.com). Founded in March 2020, HumAngle is a niche media platform committed to insightful and objective coverage of Africa’s conflict, humanitarian, and development issues (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 7.11.2024)

[3] Immigration and Refugee Board of Canada (2012), ‘Nigeria: Whether women who head their own households, without male or family support, can obtain housing and employment in large northern cities, such as Kano, Maiduguri, and Kaduna, and southern cities, such as Lagos, Ibadan, Port Harcourt; government support services available to female-headed households’, διαθέσιμο στη διεύθυνσηResponses to Information Requests - Immigration and Refugee Board of Canada (irb-cisr.gc.ca) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 7.11.2024)

[4] Όπ. Π.

[5] Netherlands Ministry of Foreign Affairs: General Country of Origin Information Report Nigeria, 1 January 2023, διαθέσιμο σε: https://www.ecoi.net/en/file/local/2103765/2023-1_EN_AAB_Nigeria.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 7/11/2024)

[6] Immigration and Refugee Board of Canada (2021), ‘Nigeria: Situation and treatment of single women and of women who head their own households, including their ability to live on their own and access housing, income, education, health care, and support services, particularly in Port Harcourt, Abuja, Ibadan and Lagos; impact of COVID-19 (2019–October 2021)’, διαθέσιμο στη διεύθυνση: Responses to Information Requests - Immigration and Refugee Board of Canada (irb.gc.ca) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 7/11/2024)

[7] Immigration and Refugee Board of Canada (2021), ‘Nigeria: Situation and treatment of single women and of women who head their own households, including their ability to live on their own and access housing, income, education, health care, and support services, particularly in Port Harcourt, Abuja, Ibadan and Lagos; impact of COVID-19 (2019–October 2021)’, διαθέσιμο στη διεύθυνση: Responses to Information Requests - Immigration and Refugee Board of Canada (irb.gc.ca) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 7/11/2024)

[8] RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), Ακαδημία Γενεύηςhttps://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-nigeria  [Ημερομηνία Πρόσβασης: 7.11.2024]


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο