ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ.: Τ1046/24
18 Νοεμβρίου, 2024
[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
C. W. N. A.
Αιτητού
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ’ ων η αίτηση
……………………
Ο Αιτητής εμφανίζεται προσωπικά
(κ.) Ρ. Ευαγγέλου για πιστή μετάφραση από αγγλικά σε ελληνικά και αντίστροφα
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή στρέφεται κατά της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 17.9.2024, με την οποία απορρίφθηκε η μεταγενέστερη αίτησή του για διεθνή προστασία, καθώς η εν λόγω αίτηση κρίθηκε ως απαράδεκτη δυνάμει των άρθρων 16Δ και 12Βτετράκις(2)(δ) των περί Προσφύγων Νόμων 2000 έως 2019 (στο εξής: o περί Προσφύγων Νόμος).
Γεγονότα
1. Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Ο Αιτητής κατάγεται από το Καμερούν. Περί τις 21.2.2023, υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Tην 11.1.2024, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή. Στις 12.1.2024, ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: o Προϊστάμενος) ενέκρινε εισήγηση για απόρριψη της αίτησής του για άσυλο. Στις 17.9.2024, ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για επανάνοιγμα του φακέλου της αίτησής του για διεθνή προστασία, η οποία απορρίφθηκε αυθημερόν, απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή την 17.9.2024 και αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
Νομικοί Ισχυρισμοί
2. Ο Αιτητής στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, αναφέρει στο εισαγωγικό δικόγραφο της διαδικασίας ότι κινδυνεύει στη χώρα του καθώς διώκεται από τους αποσχιστές στη χώρα του διότι έδωσε πληροφορίες στο στρατό. Παράλληλα διώκει και από το στρατό, ο οποίος τον περιμένει για να συλλάβει. Τέλος, καταγράφει ότι έχει εμπλακεί σε καβγά με ένα φοιτητή για τα δικαιώματά τους. Σε ένορκη δήλωσή του που συνοδεύει το εισαγωγικό δικόγραφο της προσφυγής, ο Αιτητής επισυνάπτει πέντε έγγραφα (ένα ιατρικό πιστοποιητικό, ένα ένταλμα σύλληψης και τρεις δηλώσεις τρίτων προσώπων μέσω δικηγόρου).
3. Κατά την ακροαματική διαδικασία ενώπιον του Δικαστηρίου, ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν είχε παραλάβει την απόφαση επί της πρώτης αίτησής του και ότι έχει προσκομίσει με ένορκη δήλωσή του στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας νέα έγγραφα, τα οποία δεν προσκόμισε κατά τη διοικητική διαδικασία, διότι δεν τα είχε προηγουμένως στην κατοχή του.
4. Κατ΄εφαρμογή του Κανονισμού 3(ε) των περί της λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019, ως έχουν τροποποιηθεί, οι Καθ‘ ων η αίτηση καταρχήν συμμετέχουν στην παρούσα διαδικασία δια της καταχωρίσεως υπομνήματος, δεν συμμετείχαν στην ακροαματική διαδικασία και δεν καταχώρισαν γραπτή αγόρευση. Εντούτοις, δυνάμει της ίδιας διάταξης το Δικαστήριο διέταξε την εμφάνισή τους κατά την ακροαματική διαδικασία προκειμένου να τοποθετηθούν.
To νομικό πλαίσιο
5. Ο Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έχει ως ακολούθως (η υπογράμμιση είναι του παρόντος δικαστηρίου):
«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ΄ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».
6. Ο Κανονισμός 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962 προβλέπει τα εξής:
«Έκαστος διάδικος δέον δια των εγγράφων προτάσεων αυτού να εκθέτη τα νομικά σημεία επί των οποίων στηρίζεται και, αιτιολογών συγχρόνως ταύτα πλήρως. Διάδικος εμφανιζόμενος άνευ συνηγόρου δεν υποχρέουται εις συμμόρφωσιν προς τον κανονισμό αυτόν.».
7. Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.
8. Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει τις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα.
9. Το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα εξής:
«Υποχρεώσεις αιτητή κατά την εξέταση της αίτησης και συναφής υποχρέωση αρμόδιων αρχών
16.-(1) Κατά την εξέταση της αίτησής του, ο αιτητής οφείλει να συνεργάζεται με την Υπηρεσία Ασύλου με σκοπό την εξακρίβωση της ταυτότητάς του και των υπόλοιπων στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2).
(2) Ιδίως, ο αιτητής οφείλει-
(α) να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης, τα οποία στοιχεία συνίστανται σε δηλώσεις του αιτητή και σε όλα τα έγγραφα που έχει ο αιτητής στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία∙
[…]
(3) Η Υπηρεσία Ασύλου αξιολογεί, σε συνεργασία με τον αιτητή, τα προβλεπόμενα στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2) στοιχεία.».
10. Το άρθρο 12Βτετράκις του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τα ακόλουθα:
«Απαράδεκτες αιτήσεις
(2) Με την επιφύλαξη της Σύμβασης, η Υπηρεσία Ασύλου δύναται να θεωρήσει αίτηση ως απαράδεκτη μόνον εάν-
(α) [...]
(β) [...]
(γ) [...]
(δ) η αίτηση είναι μεταγενέστερη αίτηση στο πλαίσιο της οποίας δεν υποβλήθηκαν από τον αιτητή ή δεν προέκυψαν νέα στοιχεία ή πορίσματα σχετικά με την εξέταση του κατά πόσο ο αιτητής πληροί τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστεί ως δικαιούχος διεθνούς προστασίας∙ ή
(ε) [...]».
11. Το άρθρο 16Δ του του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα εξής:
«Υποβολή νέων στοιχείων ή πορισμάτων ή μεταγενέστερης αίτησης
16Δ.-(1)(α) Σε περίπτωση που αιτητής υποβάλει στον Προϊστάμενο -
(i) Μεταγενέστερη αίτηση, ή
(ii) νέα στοιχεία ή πορίσματα κατά ή μετά την ημερομηνία στην οποία καθίσταται εκτελεστή απόφαση του Προϊσταμένου επί πρότερης αίτησης του αιτητή,
ο Προϊστάμενος εξετάζει το συντομότερο δυνατό οτιδήποτε ούτως υποβληθέν σύμφωνα με το παρόν άρθρο.
(β) Στην παράγραφο (α), ο όρος «απόφαση» περιλαμβάνει απόφαση που λαμβάνεται από τον Προϊστάμενο δυνάμει του άρθρου 16Β ή 16Γ.
(2) Σε περίπτωση που αιτητής υποβάλει στον Προϊστάμενο είτε μεταγενέστερη αίτηση είτε νέα στοιχεία ή πορίσματα, σύμφωνα με το εδάφιο (1), ο Προϊστάμενος δεν μεταχειρίζεται οτιδήποτε υποβληθέν ως νέα αίτηση αλλά ως περαιτέρω διαβήματα στα πλαίσια της αποφασισθείσας αίτησης. Ο Προϊστάμενος λαμβάνει υπόψη όλα τα στοιχεία των προαναφερόμενων περαιτέρω διαβημάτων χωρίς να πραγματοποιηθεί συνέντευξη.
(3)(α) Κατά τη λήψη απόφασης σχετικά με το παραδεκτό της αίτησης σύμφωνα με την παράγραφο (δ) του εδαφίου (2) του άρθρου 12Βτετράκις, ο Προϊστάμενος προβαίνει σε προκαταρτική εξέταση προκειμένου να διαπιστώσει κατά πόσο προέκυψαν ή υποβλήθηκαν από τον αιτητή νέα στοιχεία ή πορίσματα τα οποία ο Προϊστάμενος δεν έλαβε υπόψη κατά την έκδοση της εκδοθείσας απόφασής του, σχετικά με την εξέταση του κατά πόσο ο αιτητής πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για τον χαρακτηρισμό του ως δικαιούχου διεθνούς προστασίας:
Νοείται ότι, σε περίπτωση που ο Προϊστάμενος διαπιστώσει ότι ο αιτητής δεν έχει προσκομίσει νέα στοιχεία ή πορίσματα, η μεταγενέστερη αίτηση απορρίπτεται ως απαράδεκτη, με βάση την αρχή του δεδικασμένου, χωρίς να πραγματοποιηθεί συνέντευξη.
(β) Σε περίπτωση που ο Προϊστάμενος διαπιστώνει ότι προέκυψαν ή υποβλήθηκαν τα προαναφερόμενα στην παράγραφο (α) νέα στοιχεία ή πορίσματα, προβαίνει σε ουσιαστική εξέτασή τους, αφού προηγουμένως ενημερώσει σχετικά τον αιτητή, και εκδίδει νέα εκτελεστή απόφαση, μόνο εφόσον -
(i) Τα εν λόγω στοιχεία ή πορίσματα αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες χορήγησης στον αιτητή διεθνούς προστασίας∙ και
(ii) ικανοποιείται πως ο αιτητής, άνευ δικής του υπαιτιότητας, αδυνατούσε να υποβάλει τα εν λόγω στοιχεία ή πορίσματα κατά την προηγούμενη διαδικασία και ιδίως μέσω της προσφυγής στο Διοικητικό Δικαστήριο δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
(γ) Επί της νέας εκτελεστής απόφασης που αναφέρεται στην παράγραφο (β) εφαρμόζονται τα εδάφια (7) μέχρι (7Ε) του άρθρου 18.
(δ) Σε περίπτωση που μεταγενέστερη αίτηση δεν εξετάζεται περαιτέρω δυνάμει του παρόντος άρθρου, αυτή θεωρείται απαράδεκτη σύμφωνα με την παράγραφο (δ) του εδαφίου (2) του άρθρου 12Βτετράκις και σε τέτοια περίπτωση ο Προϊστάμενος εκδίδει σχετική απόφαση επί της οποίας εφαρμόζονται κατ' αναλογία τα εδάφια (7) και (7Ε) του άρθρου 18. Η εν λόγω απόφαση παραθέτει την αιτιολογία της και ενημερώνει τον αιτητή για το δικαίωμα που έχει να την προσβάλει στο Διοικητικό Δικαστήριο δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος, καθώς και για την προθεσμία άσκησης τέτοιας προσφυγής[...]».
12. Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει τις προϋποθέσεις χορήγησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας.
Κατάληξη
13. Είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό ότι, το παρόν Δικαστήριο ως Δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιόν του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει την ουσιαστική ορθότητα της επίδικης πράξεως. Ο Αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας και εν προκειμένω στην αξιολόγηση της μεταγενέστερης αίτησής του ως παραδεκτής.
14. Επισημαίνεται ότι η επίδικη πράξη αποτελεί απόφαση εκδιδόμενη δυνάμει της παραγράφου (δ) του εδαφίου (2) του άρθρου 12Βτετράκις του περί Προσφύγων Νόμου. Σύμφωνα με την εν λόγω διάταξη, ο Προϊστάμενος κλείνει το φάκελο και διακόπτει τη διαδικασία εξέτασης της αίτησης χωρίς να εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 12Δ (ταχύρρυθμη διαδικασία εξέτασης αιτήσεων) και 13 (κανονική διαδικασία εξέτασης αιτήσεων), όταν η αίτηση είναι μεταγενέστερη αίτηση στο πλαίσιο της οποίας δεν υποβλήθηκαν από τον Αιτητή ή δεν προέκυψαν νέα στοιχεία ή πορίσματα σχετικά με την εξέταση του κατά πόσο ο Αιτητής πληροί τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστεί ως δικαιούχος διεθνούς προστασίας.
15. Το ζήτημα της εξέτασης των μεταγενέστερων αιτήσεων και ειδικότερα της έννοιας των νέων στοιχείων και πορισμάτων εξετάστηκε στην πρόσφατη απόφαση του ΔΕΕ της 9ης Σεπτεμβρίου 2021 στην υπόθεση C‑18/20, XY κατά Bundesamt für Fremdenwesen und Asyl, ECLI:EU:C:2021:710, σκέψεις 31 έως 44. Η εξέταση των μεταγενέστερων αιτήσεων διενεργείται σε δύο στάδια: Το πρώτο στάδιο, προκαταρκτικής φύσεως, έχει ως αντικείμενο τον έλεγχο του παραδεκτού των αιτήσεων αυτών, ενώ το δεύτερο στάδιο αφορά την επί της ουσίας εξέταση των εν λόγω αιτήσεων [Βλ.επίσης απόφαση της 10ης Ιουνίου 2021, Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid (Νέα στοιχεία ή πορίσματα), C‑921/19, EU:C:2021:478, σκέψη 34].
16. Οι προϋποθέσεις παραδεκτού της αίτησης, συνεπώς, οι οποίες ανήκουν στο πρώτο στάδιο εξέτασης μίας μεταγενέστερης αίτησης, όπως μεταφέρθηκαν στην εθνική έννομη τάξη είναι οι ακόλουθες:
17. Πρώτον, καθορίζεται εάν προέκυψαν ή υποβλήθηκαν από τον αιτούντα νέα στοιχεία ή πορίσματα σχετικά με την εξέταση του εάν ο αιτών πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για το χαρακτηρισμό του ως δικαιούχου διεθνούς προστασίας.
18. Δεύτερον, εάν τα νέα στοιχεία ή πορίσματα που έχουν προκύψει ή υποβληθεί από τον αιτούντα αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες χαρακτηρισμού του αιτούντος ως δικαιούχου διεθνούς προστασίας.
19. Τρίτον, εάν ο συγκεκριμένος αιτών, χωρίς δική του υπαιτιότητα, δεν μπόρεσε να επικαλεσθεί τα εν λόγω νέα στοιχεία ή πορίσματα κατά την προηγούμενη διαδικασία, που αφορούσε την εξέταση της αίτησής του. Οι πιο πάνω προϋποθέσεις θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά.
20. Ως εκ τούτου, σε αυτές τις περιπτώσεις, όπου δεν υφίσταται ουσιαστική κρίση επί της βασιμότητας της αίτησης ασύλου, αλλά κρίση επί του παραδεκτού της μεταγενέστερης αίτησης για διεθνή προστασία, το Δικαστήριο καλείται να εξετάσει μόνο κατά πόσον ευλόγως η αρμόδια αρχή έκρινε ως απαράδεκτο το αίτημα του Αιτητή για επανάνοιγμα της υπόθεσής του. Όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, η διαδικασία ουσιαστικής εξέτασης της μεταγενέστερης αίτησης επαφίεται πλέον στην δικονομική αυτονομία των κρατών μελών.
21. Εν προκειμένω, ο Αιτητής στο πλαίσιο της πρώτης αίτησής του για διεθνή προστασία ανέφερε ότι εγκατέλειψε τη χώρα του εξαιτίας κακοποίησης από την αστυνομία και των απειλών κατά της ζωής τους αποσχιστές. Τέλος, διότι δεν μπορεί άλλο να αντέξει τις δολοφονίες. Κατόπιν της συνέντευξής του, ως ουσιώδεις ισχυρισμοί απομονώθηκαν και αξιολογήθηκαν αφενός, η ταυτότητα, η χώρα καταγωγής και τα προσωπικά του στοιχεία και αφετέρου, η ισχυριζόμενη δίωξή του από τους Ambazonians. O πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός ενώ ο δεύτερος έτυχε απόρριψης. Στη βάση του μόνου αποδεκτού ισχυρισμού του κρίθηκε ότι αυτός δεν διατρέχει βάσιμο φόβο δίωξής ή σοβαρό κίνδυνο βλάβης άμα τη επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του. Προς τούτο εξετάστηκε κυρίως η κατάσταση ασφαλείας στον τόπο συνήθους διαμονής του και οι προσωπικές του περιστάσεις. Κατά τη νομική ανάλυση, στη βάση της αξιολόγησης του πιθανού κινδύνου, απορρίφθηκε το ενδεχόμενο υπαγωγής του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.
22. Ο Αιτητής δεν άσκησε προσφυγή κατά της εν λόγω απορριπτικής απόφασης. Ο ίδιος επικαλέστηκε μη κοινοποίησή της εκεί επίδικης απόφασης. Το δεδομένο αυτό ωστόσο, δεν αποτελεί αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας, καθώς επίδικη εν προκειμένω είναι η απόφαση επί της μεταγενέστερης αίτησής του (Βλ. απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου στην Προσφυγή αρ. Τ3136/23, Μ.J.I. ν. Δημοκρατίας, μέσω του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ημερ, 23.10.2024, παρ. 21).
23. Στο έντυπο της μεταγενέστερης αίτησής του, ο Αιτητής κατέγραψε ότι δεν έλαβε το αποτέλεσμα της συνέντευξής του και ότι ο εργοδότης του κατά τη διαδικασία ανανέωσης του συμβολαίου του συνειδητοποίησε ότι ο φάκελός του έχει κλείσει. Για το λόγο αυτό υποβάλλει τη εν λόγω αίτηση για να καταγράφει το παράπονό του. Σε αυτήν επισύναψε και ένα ενοικιαστήριο συμβόλαιο.
24. Αξιολογώντας τους ισχυρισμούς του οι Καθ’ ων η αίτηση, απέρριψαν τη μεταγενέστερη αίτησή του ως απαράδεκτη, κρίνοντας ότι οι τα όσα κατέγραψε σε αυτήν δεν είναι συναφή με την αίτησή του για διεθνή προστασία και ότι δεν αυξάνουν τις πιθανότητες υπαγωγής του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.
25. Πράγματι με βάση τα ενώπιόν μου στοιχεία, διαπιστώνω ότι οι ισχυρισμοί που προέβαλε ο Αιτητής στο πλαίσιο της μεταγενέστερης αίτησής του δεν αποτελούν νέα στοιχεία με την έννοια του άρθρου 16Δ καθώς δεν συναρτώνται με την αίτησή του για διεθνή προστασία και κατ’ επέκταση δεν αυξάνουν τις πιθανότητες υπαγωγής του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.[1] Αντίθετα οι δηλώσεις του αφορούν την κατ’ ισχυρισμό μη κοινοποίηση σε αυτόν της απόφασης επί της πρώτης αίτησής του, η οποία όπως εξηγήθηκε δεν είναι επίδικη εν προκειμένω, και της επιθυμίας του να ανανεώσει το συμβόλαιο εργοδότησής του. Ως εκ τούτου, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις παραδεκτού της μεταγενέστερης αίτησής του.
26. Ως προς τα έγγραφα που ο Αιτητής προσκόμισε για πρώτη φορά στο πλαίσιο της ένορκης δήλωσής του που συνοδεύει το εισαγωγικό έγγραφο της παρούσας διαδικασίας, σημειώνεται ότι αυτά δεν είχαν εκ των πραγμάτων αξιολογηθεί από τους Καθ’ ων η αίτηση κατά εξέταση του παραδεκτού της μεταγενέστερης αίτησής του. Όπως επισημαίνει το ΔΕΕ στην απόφασή τους της 9ης Σεπτεμβρίου 2020, C-651/19, JP κατά Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, ECLI:EU:C:2020:681, σκέψεις 58 έως 61, το δικαστήριο που επιλαμβάνεται προσφυγής κατά απόφασης με την οποία απορρίπτεται ως απαράδεκτη μεταγενέστερη αίτηση διεθνούς προστασίας πρέπει να ελέγξει μόνον κατά πόσον, αντιθέτως προς ό,τι αποφάσισε η αρμόδια αρχή, από την προκαταρκτική εξέταση της αίτησης αυτής προέκυψαν νέα στοιχεία ή πορίσματα, κατά τα διαλαμβανόμενα στην προηγούμενη σκέψη. Εξ αυτού συνάγεται ότι, στο δικόγραφο της προσφυγής του ενώπιον του δικαστηρίου αυτού, ο αιτών πρέπει, κατ’ ουσίαν, απλώς να αποδείξει ότι βασίμως θεώρησε ότι υφίστανται νέα στοιχεία ή πορίσματα σε σχέση με εκείνα που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της προηγούμενης αιτήσεώς του.
27. Επομένως, το κρίσιμο περιεχόμενο του δικογράφου στο πλαίσιο μιας τέτοιας προσφυγής όχι μόνον περιορίζεται στα στοιχεία που αναφέρονται στην προηγούμενη σκέψη, αλλά επίσης συνδέεται στενά με το περιεχόμενο της μεταγενέστερης αίτησης επί της οποίας εκδόθηκε η απορριπτική απόφαση.
28. Υπό το φως των ανωτέρω, δεδομένου αντικειμένου της παρούσας προσφυγής η οποία αφορά σε μεταγενέστερη αίτηση, τα έγγραφα, τα οποία ο Αιτητής προσκόμισε στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, και τα οποία ως υποστηρίζει σχετίζονται με τον πυρήνα του αιτήματός του, χωρίς προηγουμένως να έχουν προσκομιστεί ενώπιον της διοίκησης προς αξιολόγηση δεν θα τύχουν περαιτέρω εξέτασης από το παρόν Δικαστήριο. Ο Αιτητής έχει το δικαίωμα να τα προσκομίσει ενώπιον της διοίκησης στο πλαίσιο έτερης μεταγενέστερης αίτηση το πλαίσιο του συναφούς εντύπου.
29. Περαιτέρω, με την απορριπτική απόφαση του Προϊσταμένου, επικυρώνεται και επεκτείνεται κατ΄ουσία η ισχύς της απόφαση επιστροφής του. Oι Καθ΄ ων η αίτηση καταλήγουν ότι δεν συντρέχει κίνδυνος παράβασης της αρχής της μη επαναπροώθησης σε περίπτωση επιστροφής του στο Καμερούν, χωρίς ωστόσο να εντοπίζεται οποιαδήποτε νέα έρευνα επί της κατάστασης ασφαλείας στο τόπο συνήθους διαμονής του εντός του διοικητικού φακέλου. Η απόφαση επί της πρώτης αίτησης του εκδόθηκε στις 12.1.2024 και η απόφαση επί της μεταγενέστερης αίτησής του οκτώ μήνες αργότερα. Προς τούτο οι Καθ’ ων η αίτηση όφειλαν να επανεξετάσουν την κατάσταση ασφαλείας στον τόπο συνήθους διαμονής του σε επικαιροποιημένη βάση (Βλ. απόφαση της της 17ης Οκτωβρίου 2024, υπόθεση C‑156/23 [Ararat] K, L, M, N κατά Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, ECLI:EU:C:2024:892
30. Σημειώνεται, συναφώς, ότι βάσει πληροφοριών από τον ανεξάρτητο οργανισμό ACAPS, η κρίση που ξέσπασε στις Αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν (ήτοι στις περιφέρειες Northwest και Southwest) περί τα τέλη του 2016 οδήγησε στην εμφάνιση διαφόρων αποσχιστικών ομάδων και σε ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ του κρατικού στρατού και των ενόπλων δυνάμεων των αυτονομιστών, που έχουν εντείνει την ανασφάλεια στις αγγλόφωνες περιοχές, «αφήνοντας 638.400 άτομα εσωτερικά εκτοπισμένα και 64.000 να αναζητούν καταφύγιο στη γειτονική Νιγηρία» (κατάσταση ως καταγράφεται στις 9 Φεβρουαρίου 2024).[2] Εκ των όσων επίσης αναφέρονται στην ίδια πηγή, οι απαρχές της σύγκρουσης εντοπίζονται στα μακροχρόνια προβλήματα στην αγγλόφωνη κοινότητα στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές της χώρας, λόγω της περιθωριοποίησης τους από τη γαλλόφωνη κυβέρνηση, «που κλιμακώθηκαν σε εκτεταμένες διαμαρτυρίες και απεργίες περί τα τέλη του 2016».[3]
31. Οι αντιμαχόμενες πλευρές αποτελούνται από τις ένοπλες κρατικές δυνάμεις ασφαλείας του Καμερούν που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή (συμπεριλαμβανομένης της επίλεκτης μονάδας μάχης) και από διάφορες ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες (που αριθμούν πέραν των 7 διαφορετικών ενόπλων ομάδων, συνολικής δυναμικότητας 2.000-4.000 μαχητών, που κατά τις επιθέσεις τους εναντίον του κρατικού στρατού χρησιμοποιούν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς, καθώς και πιο προηγμένο οπλισμό όπως εκτοξευτές αντιαρματικών), που δρουν (κυρίως) στις αγγλόφωνες περιοχές (παρά το ότι εμφανίζονται με ορισμένο διαχωρισμό, οι ομάδες αυτές προσπαθούν όλο και περισσότερο να συντονιστούν μεταξύ τους, ενώ «οι συνεχιζόμενες εχθροπραξίες παρουσιάζουν ένα συλλογικό χαρακτήρα»).[4]
32. Ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας γενικότερα στη Νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν, ευρύτερη περιοχή στην οποία βρίσκεται ο τόπος συνήθους διαμονής του Αιτητή, μεταξύ 11.11.2023 και 8.11.2024 καταγράφηκαν από τη βάση δεδομένων του ACLED συνολικά 800 περιστατικά βίας, που είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο 741 ανθρώπων. Από τα περιστατικά αυτά τα 482 καταγράφηκαν ως περιστατικά βίας εναντίον των πολιτών/αμάχων (201 ανθρώπινες απώλειες), 277 περιστατικά μαχών (495 ανθρώπινες απώλειες), 31 περιστατικά ταραχών/εξεγέρσεων (7 ανθρώπινες απώλειες) και 10 περιστατικά εκρήξεων / βίας εξ αποστάσεως (11 ανθρώπινες απώλειες).[5] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της περιφέρειας Southwest του Καμερούν εκτιμάται στους 1.553.300 κατοίκους (με βάση την επίσημη εκτίμηση για το 2015).[6]
33. Ειδικότερα, ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας εντός της πόλης Buea (τόπος συνήθους διαμονής του Αιτητή), μεταξύ 11.11.2023 και 8.11.2024 καταγράφηκαν από τη βάση δεδομένων του ACLED 26 περιστατικά βίας που είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 15 ανθρώπων. Από τα περιστατικά αυτά τα 19 καταγράφηκαν ως περιστατικά βίας εναντίον των πολιτών/αμάχων (11 απώλειες), τα 2 ως περιστατικά μαχών (3 απώλειες) και τα 5 ως περιστατικά διαδηλώσεων (1 απώλεια).[7] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της πόλης Buea εκτιμάται στους 90,090 κατοίκους (σύμφωνα με την επίσημη καταμέτρηση πληθυσμού το 2005).[8]
34. Κατά τα παραπάνω, προκύπτει πως στη Νοτιοδυτική Περιφέρεια (Southwest Region) του Καμερούν, όπου βρίσκεται γεωγραφικά ο τόπος συνήθους διαμονής του Αιτητή, λαμβάνει χώρα εσωτερική ένοπλη σύρραξη υπό το σύνηθες νόημα στην καθημερινή γλώσσα, όπου οι τακτικές δυνάμεις ασφαλείας της χώρας συγκρούονται με ένοπλες ομάδες αυτονομιστών (Βλ. συναφώς Απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση, Diakite, C‑285/12, ημερ. 30.1.2014, σκέψεις 27 και 28). Λαμβάνοντας υπόψιν τον αριθμό των καταγεγραμμένων περιστατικών ασφαλείας και των εξ αυτών θανάτων που καταγράφηκαν στην εν λόγω περιφέρεια κατά τους τελευταίους 12 μήνες (ως αυτά ήδη αναφέρονται ανωτέρω), συγκριτικά με το μέγεθος του πληθυσμού και συνδυαστικά με τη φύση των επιθέσεων και του εξοπλισμού που χρησιμοποιείται, προκύπτει ότι η αδιάκριτη βία λόγω της ως άνω σύρραξης στην εν λόγω (ευρύτερη) περιοχή, φθάνει σε σχετικά μεγάλο βαθμό. Λαμβάνοντας υπόψη, ειδικότερα, τα αντίστοιχα στοιχεία που αφορούν τα περιστατικά βίας και θανάτους που καταγράφηκαν συγκεκριμένα στην πόλη Buea (όπου αναμένεται να επιστρέψει ο Αιτητής), συγκριτικά με τον αριθμό των κατοίκων και τη φύση των επιθέσεων, δεν προκύπτει ότι η αδιάκριτη βία εξικνείται σε τέτοιο μεγάλο βαθμό, ώστε μόνη η παρουσία του Αιτητή εκεί να τον θέσει αντιμέτωπο με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής και προσωπικής απειλής.
35. Λαμβάνοντας υπόψιν προς τούτο και τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή (απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψεις 36 έως 40), αυτός συνιστά ενήλικα και μορφωμένο άντρα, χωρίς προβλήματα υγείας και με σαφή γνώση του τόπου συνήθους διαμονής του (όπου φαίνεται να έζησε για αρκετό καιρό), με επαρκές υποστηρικτικό δίκτυο, και επιπλέον δεν υφίστανται οποιοδήποτε παράγοντες, σε σχέση με τον Αιτητή, επίτασης του κινδύνου που ενδέχεται να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή του στη χώρα καταγωγής.
36. Συνεπώς, βάσει των ανωτέρω, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι άμα τη επιστροφή του ο Αιτητής θα διατρέξει κίνδυνο να υποβληθεί σε βασανιστήρια ή σε απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση, ή τιμωρία κατά παράβαση του άρθρου 3 της ΕΣΔΑ και της αρχής της μη επαναπροώθησης.
37. Συνεπώς, ορθώς η μεταγενέστερη αίτησή του απορρίφθηκε ως απαράδεκτη, καθώς συντρέχουν οι εκ του νόμου προϋποθέσεις παραδεκτού.
Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω, χωρίς καμία διαταγή για έξοδα δεδομένης της ανωτέρω διαπιστωθείσας παράλειψης των Καθ’ ων η αίτηση.
Κ.Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Ως προς την έννοια των νεών στοιχείων, βλ. EASO (2021) Πρακτικός οδηγός για τις μεταγενέστερες αιτήσεις, διαθέσιμος σε: https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/2023-05/Practical_Guide_Subsequent_Applications_EL.pdf, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/11/2024)
[2] ACAPS, Country analysis: Cameroon, https://www.acaps.org/en/countries/cameroon# [ημερ. πρόσβασης 18/11/2024]
[3] ACAPS, Country analysis: Cameroon, https://www.acaps.org/en/countries/cameroon# [ημερ. πρόσβασης 18/11/2024]
[4] Geneva Academy of International Humanitarian Law and Human Rights - RULAC: Rule of Law in Armed Conflicts, Non-international Armed Conflicts in Cameroon, Last updated: 12th January 2023, https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon [ημερ. πρόσβασης 18/11/2024]
[5] Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED), ACLED Explorer, https://acleddata.com/explorer/ (Metric: Event Counts / Fatality Counts, Date range: 11/11/2023-8/11/2024, Region: Africa, Country: Cameroon, Admin: Sud-Ouest) [ημερ. πρόσβασης 18/11/2024]
[6] CITY POPULATION, Africa / CAMEROON: Regions: Sud-Ouest (Region) [Table], https://www.citypopulation.de/en/cameroon/cities/ [ημερ. πρόσβασης 18/11/2024]
[7] Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED), ACLED Explorer, https://acleddata.com/explorer/ (Metric: Event Counts / Fatality Counts, Date range: 26/08/2023-23/08/2024, Region: Africa, Country: Cameroon, Admin: Sud-Ouest, Location: Kumba) [ημερ. πρόσβασης 18/11/2024]
[8] CITY POPULATION, Africa / CAMEROON: Cities & Towns: Buea (in Sud-Ouest) [Table], https://www.citypopulation.de/en/cameroon/cities/ [ημερ. πρόσβασης 18/11/2024]
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο