Z. E. B. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Aρ.: 1076/23, 9/12/2024
print
Τίτλος:
Z. E. B. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Aρ.: 1076/23, 9/12/2024
Ημερομηνία:
9 Δεκεμβρίου 2024
Z. E. B. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Aρ.: 1076/23, 9/12/2024

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

    Υπόθεση Aρ.: 1076/23

 

9 Δεκεμβρίου 2024

 

[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

Z. E. B.

                                                     

Aιτητής,

 

και

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η αίτηση

 .........

 

Ο Αιτητής εμφανίζεται προσωπικά

 

I.              A. Γεωργίου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

Η. Φανούς (κ.) για πιστή διερμηνεία από την Ελληνική στη Γαλλική, και αντίστροφα

 

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

Κ. Κ. Κλεάνθους Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή στρέφεται κατά της  απόφασης των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 30.12.2022, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία και κατά της απόφασης επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του.

 

Γεγονότα

1.             Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Ο Αιτητής κατάγεται από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό (στο εξής: ΛΔΚ). Περί τις 8.11.2022, υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας, αφού προηγουμένως εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία. Στις 22.11.2022, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό. Στις 15.12.2022, ο λειτουργός υπέβαλε σχετική Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: ο Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης του Αιτητή. Στις 30.12.2022, η εισήγηση για απόρριψη της αίτησης του και για επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 15.3.2023 και αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας.  

 

Νομικοί Ισχυρισμοί

2.             Στο εισαγωγικό δικόγραφο της παρούσας διαδικασίας, ο Αιτητής δηλώνει ότι δεν μπορεί να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού, καθώς η οικογένειά του τον απειλεί και για το λόγο αυτό εγκατέλειψε τη χώρα του.

3.             Στο πλαίσιο της γραπτής του αγόρευσης, αναφέρει ότι οι αντιφάσεις που προέκυψαν κατά την συνέντευξή του οφείλονται στο γεγονός ότι δεν ήταν έτοιμος ψυχικά και πνευματικά. Εξηγεί στη συνέχεια, ότι βίωσε την απόρριψη από την οικογένειά του και από την κοινωνία και ότι στη χώρα του βίωσε την ομοφοβία, καθώς εκεί θεωρείται βλασφημία και ντροπή. Δεν ζούσε ειρηνικά με την οικογένειά του και την κοινωνία και ήταν αναγνωσμένος σε σημείο που εκδήλωνε αυτοκτονικές τάσεις. Ηταν αποδέκτης προσβλητικών σχολείων στη γειτονιά του και ήταν αποδέκτης ομοφοβικών απειλών. Η οικογένειά του πριν τον διώξει τον πήρε σε διάφορες εκκλησίες για να απαλλαγεί από τα κακά πνεύματα. Όταν έφυγε από το σπίτι του, ζούσε με άλλους φίλους του επίσης ομοφυλόφιλους.  

4.             Κατά την ακροαματική διαδικασία ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, ο Αιτητής επανέφερε τους ισχυρισμούς περί εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής του εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού. Υποβλήθηκαν ερωτήματα στο Αιτητή αναφορικά με τα στάδια συνειδητοποίησης της σεξουαλικής του ταυτότητας και της στάσης της οικογένειάς του. Ο Αιτητής αναφέρθηκε στη σωματική και λεκτική κακοποίηση την οποία υφίστατο από την οικογένειά του και στην εν τέλει δίωξή του από την οικογενειακή του στέγη. Ο Αιτητής ανέφερε ότι αφότου εγκατέλειψε την οικία του, κατέφυγε στην οικία κάποιου φίλου του με τον οποίο συγκατοικήσαν και έκτοτε η οικογένειά του δεν τον αναζήτησε. Ο Αιτητής δήλωσε ότι ο νόμος δεν προστατεύει τα άτομα με το δικό του προσανατολισμό. Ως προς τον λοιπό κοινωνικό του περίγυρο, ο Αιτητής ανέφερε ότι κάποια αγόρια στη γειτονία τον αποκαλούσαν, ομοφυλόφιλο, με τρόπο προσβλητικό.

5.             Από την πλευρά τους οι Καθ’ ων η αίτηση υπεραμύνονται της επίδικης πράξης. Υποδεικνύουν με αναφορές στην Έκθεση/Εισήγηση τα σημεία στα οποία στηρίζεται το συμπέρασμα περί αναξιοπιστίας του Αιτητή ως προς τους ισχυρισμούς του περί της σεξουαλικής του ταυτότητας και περί της υποβολής του σε εξορκισμό από την οικογένειά του για το λόγο αυτό. Υποστηρίζουν περαιτέρω, ότι η κατάσταση ασφαλείας στο τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή δεν είναι σε τέτοια επίπεδα ώστε να μπορεί να υπάρξει εύρημα για ύπαρξη κατάστασης ανωτέρας βίας. Καθώς δεν διαπιστώθηκε βάσιμος φόβος δίωξής του Αιτητή  ούτε και κίνδυνος βλάβης του σε περίπτωση που επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του. Εισηγούνται τέλος ότι δεν μπορεί να υπαχθεί σε καθεστώς διεθνούς προστασίας δυνάμει των άρθρων 3 ή 19 του περί Προσφύγων Νόμων του 2020 έως 2022.

 

 To νομικό πλαίσιο

6.             Η Σύμβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων, η οποία υπογράφηκε στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Απριλίου 1954 [Recueil des traités des Nations unies, τόμος 189, σ. 150, αριθ. 2545 (1954)], όπως συμπληρώθηκε με το Πρωτόκολλο περί του καθεστώτος των προσφύγων, το οποίο συνήφθη στη Νέα Υόρκη στις 31 Ιανουαρίου 1967 και τέθηκε σε ισχύ στις 4 Οκτωβρίου 1967 (στο εξής: Σύμβαση της Γενεύης), ορίζει, στο άρθρο 1, τμήμα Α, σημείο 2, πρώτο εδάφιο, ότι ο όρος «πρόσφυγας» εφαρμόζεται επί παντός προσώπου το οποίο, «συνεπεία δικαιολογημένου φόβου διώξεως λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητος, κοινωνικής τάξεως ή πολιτικών πεποιθήσεων, ευρίσκεται εκτός της χώρας της οποίας έχει την ιθαγένεια και δεν δύναται ή, λόγω του φόβου τούτου, δεν επιθυμεί να απολαύη της προστασίας της χώρας ταύτης».

7.             Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.

8.             Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα ακόλουθα:

«Πρόσφυγας

3.-(1) Ως πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο που, λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγενείας του και δεν είναι σε θέση, ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής, ή πρόσωπο, που δεν έχει ιθαγένεια, το οποίο, ενώ είναι εκτός της χώρας της προηγούμενης συνήθους διαμονής του ως αποτέλεσμα αυτών των καταστάσεων, δεν είναι σε θέση ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο να επιστρέψει σ' αυτή και στο οποίο δεν έχει εφαρμογή το άρθρο 5.».

9.             Το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα εξής:

«Υποχρεώσεις αιτητή κατά την εξέταση της αίτησης και συναφής υποχρέωση αρμόδιων αρχών

16.-(1) Κατά την εξέταση της αίτησής του, ο αιτητής οφείλει να συνεργάζεται με την Υπηρεσία Ασύλου με σκοπό την εξακρίβωση της ταυτότητάς του και των υπόλοιπων στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2).

(2)  Ιδίως, ο αιτητής οφείλει-

(α) να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης, τα οποία στοιχεία συνίστανται σε δηλώσεις του αιτητή και σε όλα τα έγγραφα που έχει ο αιτητής στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία∙

 [.]

10.          Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τα εξής:

«Αναγνώριση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας

19.-(1) Ο Προϊστάμενος, με απόφασή του αναγνωρίζει καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, σε οποιοδήποτε αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δεν βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής.

(2) Για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου, "σοβαρή βλάβη" ή "σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη" σημαίνει-

(α) θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή

(β) βασανιστήρια ή απάνθρωπη  ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του αιτητή στη χώρα καταγωγής του, ή

(γ) σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης...».

 

Κατάληξη

11.          Είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό εκ προοιμίου ότι το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει και την ουσιαστική ορθότητά της  (στο πλαίσιο πάντα που καθορίζουν οι ισχυρισμοί του εκάστοτε αιτητή και των ενώπιον του Δικαστηρίου δεδομένων).

12.          Προχωρώντας στην εξέταση της ουσίας των ισχυρισμών του Αιτητή, επισημαίνονται συναφώς τα ακόλουθα. Στην αίτησή του για διεθνή προστασία, ως προς τους λόγους που τον ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη ΛΔΚ εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού. H οικογένειά του τον απέρριψε διότι είναι χριστιανοί και τον έδιωξαν από το σπίτι. Στην κουλτούρα του είναι απαγορευμένο να είναι κανείς ομοφυλόφιλος. Έμεινε στο δρόμο για δύο χρόνο χωρίς σπίτι και αποφάσισε να φύγει εξαιτίας της δίωξης. Υπέφερε πολλά τόσο ψυχικά όσο και σωματικά, καθώς η οικογένειά του τον έπαιρνε στην εκκλησία για τον αλλάξουν. Επίσης η πατρική του οικογένεια και οι γείτονές του του επιτίθεντο σωματικά. 

13.          Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, και ως προς τα προσωπικά του στοιχεία, ο Αιτητής ανέφερε ως τόπο γέννησής του το 1996, συνήθους και τελευταίας διαμονής του, την πόλη Κινσάσα. Δήλωσε ότι είναι χριστιανός ευαγγελιστής και ότι ως προς την οικογενειακή του κατάσταση είναι άγαμος και άτεκνος.

14.          Ο Αιτητής ανέφερε, ότι και οι δύο γονείς του βρίσκονται εν ζωή και είναι διαζευγμένοι, με τη μητέρα του να διαμένει στη χώρα καταγωγής του και τον πατέρα του στην Κένυα.  Έχει επίσης 5 αδέλφια (τρεις αδελφούς και δύο αδελφές). Ερωτηθείς σχετικά ανέφερε ότι έχει καλές σχέσεις με τους γονείς του αλλά δεν υποστηρίζουν τον σεξουαλικό του προσανατολισμό. Αναφορικά με το μορφωτικό του επίπεδο, ο Αιτητής ανέφερε ότι είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ενώ ως προς την εργασιακή του πείρα, δήλωσε ότι εργάστηκε ως πωλητής αγαθών στην Κινσάσα, έχοντας τη δική του επιχείρηση. Διέμενε στο ίδιο σπίτι με τη γιαγιά του από τη μητρική ρίζα, το σύζυγό της και τα αδέλφια του (Αιτητή). Εγκατέλειψε τη χώρα του το 2021 χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα.

15.          Ως προς τους λόγους εγκατάλειψης της χώρα του, ο Αιτητής ανέφερε ότι ο λόγος για τον οποίο εγκατέλειψε τη χώρα του είναι ο σεξουαλικός του προσανατολισμός. Η οικογένειά του λόγω των θρησκευτικών και πολιτισμικών της πεποιθήσεων δεν αποδέχονται το σεξουαλικό του προσανατολισμό και τον οδήγησαν σε διάφορες εκκλησίες στην Κινσάσα για να του κάνουν εξορκισμό και ναι να εκβάλουν τα κακά πνεύματα που εισέβαλαν στην ψυχή και στο σώμα του, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά. Υπέστη διακρίσεις και απόρριψη εξαιτίας αυτού και επίσης κακοποιήθηκε και σωματικά από τα μέλη της οικογένειάς τους. Έχει ως ανέφερε σημάδια από εργαλεία με τα οποία τον τραυμάτισαν. Καθώς τον θεωρούσανε ντροπή για την οικογένεια τον έδιωξαν από τον σπίτι, αποκόπτοντας μαζί του κάθε επαφή. Ακολούθως ο Αιτητής, διέμεινε με κάποιους φίλους του οι οποίοι είχαν τον ίδιο σεξουαλικό προσανατολισμό. Υπέφερε και είχε ακόμα και σκέψεις για αυτοκτονία. Σε μετέπειτα στάδιο εγκατέλειψε την οικία των φίλων του για να μείνει στη εκκλησία. Η ζωή του άρχισε να γίνεται δύσκολη καθώς δεν λάμβανε πλέον οικονομική ενίσχυση, έπρεπε ο ίδιος να συντηρεί τον εαυτό του και δεν μπορούσε να συνεχίσει τις σπουδές του. Για το λόγο αυτό, αποφάσισαν με το σύντροφό του να εγκαταλείψουν τη χώρα. Κατόπιν ακόλουθης ερώτησης αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα του, ο Αιτητής δήλωσε ότι ως ομοφυλόφιλος στη ΛΔΚ δεν διαθέτει κανείς προστασία από το νόμο και ότι είναι πολύ εύκολό να σε προσβάλουν φυσικά και λεκτικά. Επιθυμεί να ζει ελεύθερος, να εργάζεται και να έχει πρόσβαση στην εκπαίδευση παρά το σεξουαλικό του προσανατολισμό. Διευκρινιστικής φύσεως ερωτήματα υποβλήθηκαν στη συνέχεια στον Αιτητή αναφορικά με τις περιστάσεις που οδήγησαν τον ίδιο να φύγει από τη χώρα, όπου ο Αιτητής αναφέρθηκε σε ένα περιστατικό λεκτικής  προβολής και απειλών από άγνωστα τρία πρόσωπα. Επίσης, δήλωσε ότι δεν μπορεί κανείς να εκδηλώσει ελεύθερα τον προσανατολισμό διότι θα φυλακιστεί για 3, 4 ή 5 χρόνια. Ερωτηθείς για τις ενδεχόμενες συνέπειες της επιστροφής του, ο Αιτητής ανέφερε ότι μπορεί να υποστεί απειλές και βία που ενδέχεται να οδηγήσουν σε θάνατο. Ακολούθως διερευνητικής φύσεως ερωτήματα υποβλήθηκαν στο Αιτητή αναφορικά με το χρονικό της διαμονής του στην οικογενειακή οικία του, τις περιστάσεις της εκδίωξή του από εκεί, τη συνειδητοποίηση της σεξουαλικής του ταυτότητας, τα συναισθήματά του, την αντιμετώπισή του από τον κοινωνικό και οικογενειακό του περίγυρο. Αναφέρθηκε μεταξύ άλλων σε φίλους και φίλες του, οι οποίοι γνωρίζουν για το σεξουαλικό του προσανατολισμό και τη στάση τους απέναντί του. Ερωτήθηκε εξάλλου για τη στάση της κοινωνίας, της πολιτείας και της θρησκείας του απέναντι στην ομοφυλοφιλία. Διαδοχικά ερωτήματα υποβλήθηκαν στον Αιτητή που αφορούσαν στις απόπειρες της οικογένειάς του να εκβάλει τα κακά πνεύματα από μέσα του με επισκέψεις σε εκκλησίες και τις περιστάσεις γύρω από αυτές καθώς και για τις προηγούμενες σχέσεις του με άτομα του ιδίου φύλου. Προς τέλος της συνέντευξής του ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν μπορεί κανείς να ζήσει ελεύθερα ως ομοφυλόφιλος στη ΛΔΚ.(βλ. ερ. 24 του διοικητικού φακέλου). Υποβλήθηκαν ερωτήματα ως προς το ενδεχόμενο μετεγκατάστασης του Αιτητή στο Lubumbashi.

16.           Αξιολογώντας το αίτημα διεθνούς προστασίας του Αιτητή, οι Καθ’ ων η αίτηση σχημάτισαν τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος, ως προς την ταυτότητα, το προφίλ, τη χώρα καταγωγής και συνήθους διαμονής  του Αιτητή. Ο δεύτερος ισχυρισμός, ότι εγκατέλειψε τη χώρα του εξαιτίας της σεξουαλικής του ταυτότητας ως ομοφυλοφίλου και ο τρίτος ως προς την καταπίεση που υφίστατο από την οικογένειά του και η εξαναγκαστική συμμετοχή του σε εξορκισμούς εξαιτίας της σεξουαλικής του ταυτότητας.

17.          Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, δεδομένου ότι κρίθηκε πως ο Αιτητής  παρείχε κατά εξαντλητικό τρόπο πληροφορίες που επίσης βρίσκονταν σε συμφωνία με το προσκομισθέν διαβατήριο από τον ίδιο  και τις πληροφορίες από εξωτερικές πηγές σχετικά με τη χώρα καταγωγής του.

18.          Ο δεύτερος και ο τρίτος ισχυρισμός  απορρίφθηκαν.  Ως προς την εσωτερική αξιοπιστία του Αιτητή αναφορικά με το συγκεκριμένο ισχυρισμό, κρίθηκε ότι οι δηλώσεις και απαντήσεις που παρείχε ήταν γενικώς αόριστες, μη επαρκείς, μη λεπτομερείς και ότι διέπονταν από ανακολουθίες.

19.          Στη βάση του ισχυρισμού ο οποίος έγινε αποδεκτός, ήτοι η ταυτότητα και η χώρα καταγωγής του Αιτητή και λαμβανομένων υπόψιν τόσο του προσωπικού προφίλ, όσο και των πληροφοριών από τη χώρα καταγωγής, και ειδικότερα πληροφορίες για την κατάσταση ασφαλείας στην πόλη Kinshasa, δεν διαπιστώθηκε η συνδρομή φόβου δίωξης ή βλάβης του Αιτητή. Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, διαπιστώθηκε ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητή δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης αυτού, δυνάμει του άρθρου 19(2)(α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου. Στο πλαίσιο εξέτασης της υπαγωγής του Αιτητή στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, λαμβάνοντας υπόψη το ατομικό προφίλ του Αιτητή σε συνάρτηση με επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην πόλη Kinshasa, κρίθηκε ότι αυτός δεν διατρέχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας ως άμαχος, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας καθώς η Kinshasa δεν εμπλέκεται σε οποιαδήποτε διεθνή ή εσωτερική ένοπλη διαμάχη.

20.          Στο πλαίσιο της ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον του Δικαστηρίου, ο Αιτητής δήλωσε όσα καταγράφονται ανωτέρω, υπό τον τίτλο «Νομικοί Ισχυρισμοί».  

21.          Προχωρώντας στην de novo και ex nunc εξέταση των ενώπιόν μου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, επισημαίνονται τα εξής:

22.          Ως προς τη διάκριση των ουσιωδών ισχυρισμών συντάσσομαι με τους Καθ’ ων η αίτηση ότι ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός είναι τα προσωπικά στοιχεία και η χώρα καταγωγής του Αιτητή με την αποδοχή του οποίου συμφωνώ. Ο Αιτητής κατέθεσε πρωτότυπο διαβατήριο από το οποίο προκύπτουν τα στοιχεία της ταυτότητάς του και ο τόπος γέννησής του.

23.          Ως προς τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι είναι ομοφυλόφιλος και σχετικά με μοντέλο ανάλυσης που χρησιμοποιήσαν οι Καθ' ων η αίτηση (Difference, Stigma, Shame, Harm (DSSH) model), σημειώνεται ο σκεπτικισμός γύρω από τη χρήση του, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθούν στερεότυπα και να καταλήξει η αξιολόγηση αξιοπιστίας του Αιτητή σε ένα κατάλογο τυποποιημένων στοιχείων που ένας αιτών θα πρέπει ή όχι να πληροί, εις βάρος της εξατομικευμένης εξέτασης.[1] Χωρίς το εν λόγω μοντέλο να αποκλείεται ως καθοδηγητική μέθοδος για την αξιολόγηση της αξιοπιστίας του Αιτητή, εν προκειμένω, το παρόν Δικαστήριο αξιολογεί τον εν λόγω ισχυρισμό στη βάση των κοινώς αποδεκτών δεικτών αξιοπιστίας, χωρίς να γίνεται ειδική αναφορά στο εν λόγω μοντέλο για τους λόγους που εξηγήθηκαν ανωτέρω.

24.          Επί της ουσίας του ισχυρισμού, παρατηρώ ότι οι δηλώσεις του Αιτητή χαρακτηρίζονται στο σύνολό τους από συνοχή, συνέπεια επάρκεια πληροφοριών καθώς και βιωματικότητα. Ειδικότερα, ο Αιτητής παρέθεσε με επαρκή λεπτομέρεια τα στάδια της συνειδητοποίησης της διαφορετικότητάς του, την εξέλιξη του ψυχικού του κόσμου και των συναισθημάτων που βίωνε από την αρχή μέχρι και το πέρας της συνειδητοποίησης, όντας σαφής για τους παράγοντες που συνέβαλαν στην αναγνώριση της διαφορετικότητάς του. Οι δηλώσεις του σχετικά με τις αντιδράσεις των οικείων του, αλλά και του ευρύτερου κοινωνικού του περιβάλλοντος χαρακτηρίζονται σε μεγάλο βαθμό από βιωματικότητα, αφού απέδωσε επαρκώς τόσο την στάση των ανωτέρω και τον τρόπο με τον οποίο περιήλθε σε γνώση τους ο σεξουαλικός του προσανατολισμός, όσο και τα συναισθήματά του εξαιτίας της αντίδρασής τους. Περαιτέρω υπήρξε αρκετά σαφής και περιγραφικός αναφορικά με τις σχέσεις του και τη σεξουαλική του ζωή εν γένει. Πράγματι, οι αφηγήσεις του για τους συντρόφους του εμπεριείχαν επαρκείς λεπτομέρειες, περιγράφοντας τόσο τον τρόπο γνωριμίας, την ταυτότητα των προσώπων και την εξέλιξη της σχέσης του, παραθέτοντας παράλληλα τα συναισθήματα του. Σαφής υπήρξε και αναφορικά με τη στάση της εκκλησίας απέναντι στην ομοφυλοφιλία, τις περιστάσεις γύρω από τις επισκέψεις του σε πάστορα προκειμένου να εκβάλει τα ακάθαρτα πνεύματα και τη ψυχική του στάση γύρω από αυτό, ενώ παρείχε επαρκείς πληροφορίες για το πώς ο ίδιος βίωσε αυτή τη στάση, που οδήγησε και στην διαφοροποίησή του στα θρησκευτικά του πιστεύω. Βάσει των ανωτέρω και δεδομένης της προσωπικής φύσης του ισχυρισμού που δε δύναται να αντιπαραβληθεί με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, ο ισχυρισμός γίνεται αποδεκτός ως αξιόπιστος. Εκ της προσωπικής και περιορισμένης έκτασης των περιστάσεων του εν λόγω ισχυρισμού δεν είναι δυνατή η αξιολόγησή στη βάση εξωτερικών πηγών.

25.          Ως προς τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό, σχετικά με τη καταπίεση που βίωσε από την οικογένειά του και την κατ’ εξακολούθηση υποβολή του σε εξορκισμούς εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού, παρατηρώ ότι οι δηλώσεις του Αιτητή, χαρακτηρίζονται από επάρκεια πληροφοριών, περιγραφική λεπτομέρεια και σαφήνεια. Ειδικότερα, ο Αιτητής, υπήρξε αρκετά σαφής σε σχέση με τον τρόπο που οικογένεια του ξεκίνησε να τον υποπτεύεται και το χρονικό πλαίσιο που συνέβη παραθέτοντας βιωματικά τις αντιδράσεις τους και τις μεταξύ τους συζητήσεις. Όσον αφορά την προσφυγή στη εκκλησία και τους εξορκισμούς που υπέστη, υπήρξε επαρκώς λεπτομερής για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε, τη μεταχείριση που τύγχανε από εκπροσώπους της εκκλησίας, τις πρακτικές που του επέβαλαν καθώς και το τρόπο με τον οποίο ο ίδιος βίωνε όλη αυτή τη κατάσταση. Τέλος, οι δηλώσεις του σχετικά με την επίθεση που δέχτηκε από τους οικείους και την αποβολή του από την οικεία της γιαγιάς του χαρακτηρίζονται από βιωματικότητα και επαρκή λεπτομέρεια, καθώς απέδωσε γλαφυρά τη στιχομυθία μεταξύ τους, τους λόγους της συνάντησης και το αποτέλεσμα της.

26.          Ως προς την εξωτερικής αξιοπιστία του ισχυρισμού, κατόπιν έρευνας του Δικαστηρίου, η οποία άπτεται και της αξιολόγησης κινδύνου, προέκυψαν τα κάτωθι. Η διάκριση κατά των LGBTQ+ ατόμων είναι βαθιά ριζωμένη στην κοινωνία,[2] με τις μη ετεροφυλοφιλικές σχέσεις και τις προσωπικές ταυτότητες να παραμένουν πολιτισμικό ταμπού.[3] Τα LGBTQ+ άτομα αντιμετωπίζουν διακρίσεις ακόμη και από τις ίδιες τις οικογένειές τους[4], όπως και στους τομείς της υγείας[5], της εκπαίδευσης και της εργασίας. Οι γονείς αντιδρούν συχνά αρνητικά όταν ανακαλύπτουν τη σεξουαλική ταυτότητα του παιδιού τους, οδηγώντας ορισμένα άτομα στην αστεγία.[6]

27.          Περαιτέρω, όσον αφορά στην πρακτική της «θεραπείας» που ακολουθείται σε περιπτώσεις ομοφυλοφιλίας, όπως προέκυψε από την έρευνα που διεξήγαγαν και οι Καθ’ ων η αίτηση, είναι ένα φαινόμενο υπαρκτό στη χώρα καταγωγής του Αιτητή (βλ. ερ. 70 και 69 του διοικητικού φακέλου).

28.          Συνεπώς, δεδομένης της εσωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού του Αιτητή και των εξωτερικών πηγών που επιβεβαιώνουν τις δηλώσεις του, ο ισχυρισμός γίνεται αποδεκτός στο σύνολό του.

29.          Προχωρώντας σε αξιολόγηση κινδύνου βάσει των ισχυρισμών που έγιναν αποδεκτοί το Δικαστήριο προχώρησε σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, σχετικά με τη κατάσταση που επικρατεί για τα μέλη της LGBTQ κοινότητας στη ΛΔΚ, από την οποία προέκυψαν τα εξής:

30.          Η  ομοφυλοφιλία είναι νόμιμη στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και ποτέ δεν έχει ρητά απαγορευθεί από τον Ποινικό Κώδικα  (1940). Η ηλικία συναίνεσης είναι η ίδια με αυτήν για τα ετεροφυλόφιλα ζευγάρια. Ο γάμος ομοφύλων δεν αναγνωρίζεται στο άρθρο 40 του  Συντάγματος του Κονγκό : «Όλα τα άτομα έχουν το δικαίωμα να παντρευτούν ένα άτομο της επιλογής τους του αντίθετου φύλου και να δημιουργήσουν οικογένεια». Δεν υπάρχει νόμος κατά των διακρίσεων που να προστατεύει από την παρενόχληση λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού. Σε σχέση με τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν τα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας ωστόσο από την ευρύτερη κοινωνία, η ίδια πηγή αναφέρει ότι η κοινωνία ευνοεί την ποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας γιατί θεωρείται ταμπού, έστω και παράνομη. Τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ συχνά δεν είναι ανοιχτά σχετικά με τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό επειδή δεν γίνονται αποδεκτά από την κοινωνία. Όσοι είναι ανοιχτοί σχετικά με τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό αντιμετωπίζουν εχθρότητα, εκτεταμένες διακρίσεις, απόρριψη, κοινωνικό αποκλεισμό και παρενόχληση. Η κοινότητα LGBTQI+ στερείται οποιουδήποτε είδους υπηρεσιών υποστήριξης[7]. Συν τοις άλλοις, το Δικαστήριο εντόπισε έρευνα της EQUALDEX του Ιουνίου του 2023 με θέμα το «Πόσο κατάλληλη είναι η χώρα καταγωγής για μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας σύμφωνα με τους κατοίκους της»,  η οποία αναφέρει ότι από τις 124 χώρες οι οποίες έλαβαν μέρος σε αυτήν, η Λ.Δ.Κ. κατέκτησε την 101η θέση.[8] Άλλωστε, έκθεση του Υπουργείου Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου (Η.Β.) το 2023,  επιβεβαιώνει ότι η ομοφυλοφιλία δεν είναι παράνομη στη ΛΔΚ, αλλά πολλοί την αποδοκιμάζουν. Δεν υπάρχει νομική αναγνώριση ομόφυλων ζευγαριών ή γάμου ομοφύλων. Μέλη της LGBT κοινότητας είναι γνωστό ότι παρενοχλούνται. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα άτομα ενδέχεται να κατηγορηθούν για αδικήματα σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα της ΛΔΚ για «εγκλήματα κατά της οικογενειακής ζωής». Δεν υπάρχουν ειδικοί νόμοι κατά των διακρίσεων που να προστατεύουν τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα.[9] Περαιτέρω, στο Σύνταγμα της χώρας υπάρχει πρόνοια ενάντια στις διακρίσεις (όχι συγκεκριμένα για LGBTQ άτομα), αλλά οι διακρίσεις εναντίον των LGBTQ ατόμων είναι ευρέως διαδεδομένες. [10]

31.          Ως προς τον κοινωνικό στιγματισμό που υπόκεινται τα εν λόγω άτομα, η επιτροπή του ΟΗΕ CESCR, σημείωσε στις 28 Μαρτίου 2022 ότι η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα αντιμετωπίζει στιγματισμό και διακρίσεις κατά την απόλαυση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών τους δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην εργασία, τη στέγαση, την υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση.[11]

32.          Σε σχετικό σημείωμα της ACCORD, αναφέρεται ότι τον Φεβρουάριο του 2022, η Διεθνής Ένωση Λεσβιών, Γκέι, Αμφιφυλόφιλων, Τρανς και Διαφυλικών (ILGA) σε συνεργασία με τη μη κυβερνητική οργάνωση WEKA Organisation (WEO) που εδρεύει στη ΛΔΚ δημοσίευσε μια έκθεση (‘shadow report’) για την προαναφερθείσα Επιτροπή για την Κρατική Έκθεση για την εφαρμογή του Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα, η οποία αναφέρει ότι, κατόπιν έρευνας που έγινε στην χώρα περί το 2015 η Κονγκολέζικη κοινωνία παραμένει βαθιά ομοφοβική, εφόσον 96% των Κονγκολέζων δεν πιστεύουν ότι η ομοφυλοφιλία πρέπει να γίνεται αποδεκτή, ενώ παρόμοιο ποσοστό δεν θα ανεχόταν ομοφυλόφιλους γείτονες.[12] Η ίδια πηγή αναφέρει ότι το 2021 καταγγέλθηκαν 179 περιστατικά σε τοπικές οργανώσεις, καταγράφοντας 226 παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων των LGBTQ ατόμων.[13]

33.          Σύμφωνα με το United States Department of State στην Έκθεση που δημοσιεύτηκε το 2023 κα αφορά στο έτος 2022, άτομα της εν λόγω κοινότητας υπόκεινται σε παρενόχληση, στιγματισμό, βία, ενώ LGBTQ γυναίκες ήταν θύματα έμφυλης βίας, συμπεριλαμβανομένου του ‘διορθωτικού βιασμού’ (corrective rape). Τοπικές οργανώσεις ανέφεραν ότι υπήρξε αύξηση στην LGBTQ βία, απειλές και διακρίσεις κατά την διάρκεια του COVID-19.[14]

34.          Περαιτέρω δε, η ίδια ως άνω έκθεση σημειώνει ότι τοπικοί οργανισμοί ανέφεραν αρκετές περιπτώσεις όπου LGBTQ άτομα υποβλήθηκαν σε ψυχιατρική θεραπεία ή θρησκευτικά τελετουργικά για να ‘αλλάξουν’ τον σεξουαλικό προσανατολισμό του ατόμου. Σε κάποιες περιπτώσεις, υπέστησαν και σωματική βία. Ακόμη, LGBTQ οργανώσεις στην ΛΔΚ δεν μπόρεσαν να εγγράψουν οργανισμούς επειδή οι αρχές το αρνήθηκαν, ενώ άλλων ομάδων η εγγραφή καθυστέρησε χρόνια.[15]

35.          Όσον αφορά την κρατική προστασία, πηγές παραπέμπουν σε τοπικές οργανώσεις οι οποίες αναφέρουν ότι οι αρχές σπανίως προέβαιναν στην διερεύνηση, δίωξη ή τιμωρία οργάνων του κράτους που πραγματοποιούσαν παραβιάσεις δικαιωμάτων των LGBTQ ατόμων.[16] Ακόμη δε, σύμφωνα με συλλογή πληροφοριών της ΑCCORD, 23 LGBTI άτομα συνελήφθησαν αφότου αναζήτησαν προστασία από την αστυνομία, ενώ 4 ομοφυλόφιλοι άνδρες συνελήφθησαν επειδή ‘έμοιαζαν’ ομοφυλόφιλοι.[17] Σε άλλο περιστατικό, τον Οκτώβριο του 2021, η ILGA σημειώνει ότι «7 άνδρες, συμπεριλαμβανομένων και ακτιβιστών, ‘εγκλωβίστηκαν’ στα γραφεία ενός μη – κυβερνητικού οργανισμού με ένα πλήθος κόσμου απ’ έξω να φωνάζει ομοφοβικές προσβολές στους άνδρες. Παρ’ ότι η Αστυνομία διασκόρπισε το πλήθος, εντούτοις στην συνέχεια προσέβαλε και συνέλαβε τους 7 κατηγορώντας τους για το αδίκημα της «σαρκικής επαφής ενάντια στην φυσική τάξη» και υποβάλλοντας τους σε πρωκτικές εξετάσεις».[18]

36.          Σύμφωνα με έναν τοπικό οργανισμό, παρά το γεγονός ότι η μεταχείριση της Αστυνομίας και του στρατού προς τα LGBTQ άτομα είχε βελτιωθεί κατά τις χρονιές 2019 – 2020, το 2021 η κατάσταση χειροτέρεψε καθ’ ότι σημειώθηκαν μαζικές συλλήψεις.[19]

37.          Σύμφωνα με έκθεση του Καναδικού Συμβουλίου για τη Μετανάστευση και της Πρόσφυγες, οι πληροφορίες για την κρατική προστασία ήταν σπάνιες μεταξύ των πηγών που συμβουλεύτηκε η Διεύθυνση Έρευνας εντός των χρονικών περιορισμών της έκθεσης. Χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες, εκπρόσωπος της προαναφερθείσας τοπικής οργάνωσης Rainbow Sunrise Mapambazuko (RSM) δήλωσε ότι «οι σεξουαλικές μειονότητες και οι μειονότητες λόγω φύλου δεν μπορούν να απευθυνθούν στην αστυνομία για προστασία». Ο εκπρόσωπος της RSM ανέφερε ότι δεν υπάρχουν υπηρεσίες υποστήριξης για μέλη σεξουαλικών μειονοτήτων και μειονοτήτων λόγω φύλου στη ΛΔΚ.[20]

38.          Από τις ανωτέρω πληροφορίες, προκύπτει ότι παρά το γεγονός ότι η ομοφυλοφιλία δεν θεωρείται κατ’ αρχήν παράνομη, εντούτοις τα ομοφυλόφιλά άτομα υπόκεινται συχνά σε διακριτική μεταχείριση και κοινωνικό στιγματισμό, ενώ παρά την βελτίωση της κρατικής προστασίας απέναντι στα εν λόγω άτομα, αυτή εξακολουθεί να παραμένει σε πολλές περιπτώσεις ελλιπής. Εξάλλου, όπως έγινε ήδη αποδεκτό ανωτέρω, ο Αιτητής υπήρξε και ο ίδιος θύμα αυτού του στιγματισμού και της κακοποιητικής συμπεριφοράς και απομόνωσής, δια της υποβολής του σε θρησκευτικές τελετουργίες και της αποβολής του από την οικεία που διέμενε. Εντούτοις, η αξιολόγηση της εύλογης πιθανότητας ο Αιτητής να υποστεί βλάβη άμα τη επιστροφή του, θα πρέπει να γίνει εξατομικευμένα, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή. Εν προκειμένω, παρατηρώ, ότι ο Αιτητής μετά την αποβολή του από την οικία του, παρέμεινε στη χώρα καταγωγής του για 1,5 έτος περίπου χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα, πλην κάποιων υβριστικών σχολίων από τρίτα πρόσωπα. Εξάλλου, ούτε και ο ίδιος επικαλέστηκε κάποια προσωπική στοχοποίηση, ή διακριτική μεταχείριση εις βάρος του κατά το διάστημα αυτό. Μάλιστα, ερωτηθείς για την δυνατότητα πρόσβασης του σε εργασία, δεν έκανε κάποιο συσχετισμό με τον σεξουαλικό του προσανατολισμό και τυχόν προβλήματα λόγω αυτού. Παρατηρώ επίσης, ότι κατά το διάστημα αυτό ο Αιτητής υπήρξε κοινωνικά ενεργός, δημιουργώντας ένα κοινωνικό δίκτυο υποστηρικτικό προς τον ίδιο. Εξάλλου, και η ίδια του η οικογένεια μετά την αποβολή του από την οικία του, σταμάτησε να τον ενοχλεί, ενώ τα περιστατικά που βίωσε από την κοινωνία ήταν σποραδικά, χωρίς προσωπική στοχοποίηση. Επίσης ο ίδιος είχε πρόσβαση στην εκπαίδευση, όπου σύμφωνα με τις αναφορές του, η αδυναμία του να συνεχίσει οφείλεται στην έλλειψη επαρκών οικονομικών πόρων, χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε άμεση διασύνδεση με το σεξουαλικό του προσανατολισμό. Συνεπώς, λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, θεωρώ ότι άμα την επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του, δε συντρέχει εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής να υποστεί βλάβη. Επικουρικώς, ακόμα και ήθελε υποτεθεί ότι ο Αιτητής θα αντιμετώπιζε κοινωνικό στιγματισμό, η ένταση του όπως προέκυψε από τις ανωτέρω πληροφορίες σε συνδυασμό με το προσωπικό του προφίλ, δεν φτάνει στα επίπεδα της δίωξης. Υπενθυμίζεται, ότι κατά το άρθρο 3Γ του περί Προσφύγων Νόμου ότι ως πράξεις δίωξης ορίζονται όσες είναι αρκούντως σοβαρές λόγω της φύσης ή της επανάληψης τους ώστε να συνιστούν σοβαρή παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ειδικά των δικαιωμάτων από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση, βάσει του άρθρου 15 παράγραφος 2, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών. Εξάλλου, ούτε από κάποιο άλλο στοιχείο του προφίλ του Αιτητή προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του.  

39.          Το Δικαστήριο θα προχωρήσει σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή, και ειδικότερα στην πόλη συνήθους διαμονής του, ήτοι την πόλη Kinshasa.

40.          Κατόπιν έρευνας σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ανευρέθη ότι, δεν δραστηριοποιούνται μη κρατικοί ένοπλοι φορείς στην Kinshasa, αλλά μόνο στις ανατολικές περιοχές της ΛΔΚ, ήτοι Ituri, Kasai, και Kivu.[21]

41.          Για την πληρότητα της έρευνας θα παρατεθούν και αριθμητικά δεδομένα από τη βάση δεδομένων ACLED. Πρέπει να σημειωθεί ότι αυτά τα δεδομένα  αφορούν συνολικά την επαρχία της Kinshasa, της οποίας η πόλη Kinshasa αποτελεί πρωτεύουσα. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED), τη χρονική περίοδο 2.12.2023 – 29.11.2024 καταγράφηκαν στην πόλη Kinshasa 33 περιστατικά ασφαλείας στα οποία χάθηκαν 154 ανθρώπινες ζωές. Τα 104 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 17 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 132 ανθρώπινες απώλειες, 10 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 17 ανθρώπινες απώλειες, 4 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 5 ανθρώπινες απώλειες και 2 διαμαρτυρίες (protests) από τις οποίες δεν προέκυψε κάποια ανθρώπινη απώλεια.[22] Δεδομένου δε ότι ο συνολικός πληθυσμός της πόλης Kinshasa ανέρχεται σήμερα (2024) σε περίπου 17.032.000 κατοίκους[23],  καθίσταται κατανοητό ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή από περιστατικά ασφαλείας (154 θάνατοι) δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε η κατάσταση στην εν λόγω περιοχή να μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένοπλη σύρραξη επιφέρουσα συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας.

42.          Υπό το φως των ανωτέρω, καταλήγω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα, καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης σε σχέση με το πρόσωπό του για κάποιον από τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.

43.          Ούτε επίσης τεκμηριώνεται υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν επικαλείται αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

44.          Στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό και δεδομένου ότι ο Αιτητής δεν καταδεικνύει ειδικώς, ότι ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)], πιο συγκεκριμένα ότι δεν προκύπτει ότι αυτός διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής του (βλ. άρθρο 19(2)(α) και (β)).

45.          Ούτε εξάλλου, προκύπτει ότι συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή, ήτοι την πόλη Kinshasa, λόγω της ύπαρξης διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης, όπου, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43].

46.          Ιδίως ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν κατά την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι λαμβάνονται υπόψη «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (Βλ.  απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C-285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (Βλ. C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).

47.          Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών  8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

48.          Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.» (απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας».

49.          Ενόψει των ανωτέρω ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών, ιδίως δε του χαμηλού βαθμού απομακρυσμένης βίας, η οποία είναι εκ φύσεως δυνατό να επιφέρει απώλειες αμάχων, καθώς και του σχετικά χαμηλού αριθμού μαχών και περιστατικών βίας κατά αμάχων, σε σχέση και με το συνολικό πληθυσμό της περιοχής, δεν είναι δυνατό η επικρατούσα κατάσταση στην πόλη Kinshasa να χαρακτηριστεί ως αδιάκριτη βία λόγω ένοπλης σύρραξης η οποία εξικνείται σε τέτοιο βαθμό ώστε ο Αιτητής μόνο λόγω της παρουσίας του εκεί να έρχεται αντιμέτωπος με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης εντός του πλαισίου του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου. Tην ίδια στιγμή δεν προκύπτει οποιοσδήποτε παράγοντας επίτασης του κινδύνου στο πρόσωπο του Αιτητή, δεδομένου ότι αυτός είναι άρρεν, νεαρής ηλικίας, χωρίς κάποιο πρόβλημα υγείας και με υποστηρικτικό δίκτυο.

50.          Υπό το φως της πιο πάνω ανάλυσης, δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν καταδεικνύεται ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

51.          Παράλληλα, ο Αιτητής δεν προβάλλει και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει οτιδήποτε που να συναρτάται με την επικείμενη επιστροφή του που να οδηγεί σε παράβαση της αρχής της μη επαναπορώθηση, πέραν των όσων ήδη εξετάστηκαν στο πλαίσιο της αίτησής του για διεθνή προστασία.

Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω, με €300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.

 Κ. Κ. Κλεάνθους,  Δ.Δ.Δ.Δ.Π.    

 

          



[1] EUAA, Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System Judicial analysis, Second edition, σ. 263-266, διαθέσιμο σε: https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/2023-02/Evidence_credibility_judicial_analysis_second_edition.pdf

[2] NPR, Gay, Out And On The Airwaves In Kinshasa, 21 November 2017, διαθέσιμο σε: https://www.npr.org/sections/goatsandsoda/2017/11/21/565683670/gay-out-and-on-the-airwaves-in-kinshasha?t=1630910431266 [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[3]  OSAC, Democratic Republic of the Congo 2019 Crime & Safety Report, 4 April 2019, διαθέσιμο σε: https://www.osac.gov/Content/Report/09b61b82-602a-43fa-8dfb-15f4aec11692 ; NPR, Gay, Out And On The Airwaves In Kinshasa, 21 November 2017, διαθέσιμο σε: https://www.npr.org/sections/goatsandsoda/2017/11/21/565683670/gay-out-and-on-the-airwaves-in-kinshasha?t=1630910431266 [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[4] World (The), Abuse of Congo's LGBT community puts US Supreme Court ruling in perspective, 2 July 2015, διαθέσιμο σε: https://theworld.org/stories/2016/07/30/abuse-congos-lgbt-community-puts-us-supreme-court-ruling-perspective-photos  ; New Humanitarian (The), Paul, gay rights campaigner in DRC: ‘’They said I was the Antichrist’, 18 August 2014, διαθέσιμο σε: https://www.thenewhumanitarian.org/interview/2014/08/18/paul-gay-rights-campaigner-drc-they-said-i-was-antichrist  ; Global Press Journal, Members of the LGBT Community in DRC Face Violence and Excommunication, 3- March 2018, διαθέσιμο σε: https://globalpressjournal.com/africa/democratic-republic-of-congo/members-lgbt-community-drc-face-violence-excommunication/ [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[5] New Humanitarian (The), Paul, gay rights campaigner in DRC: ‘’They said I was the Antichrist’, 18 August 2014, διαθέσιμο σε: https://www.thenewhumanitarian.org/interview/2014/08/18/paul-gay-rights-campaigner-drc-they-said-i-was-antichrist [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[6] UNHCR, UNHCR helps gay Congolese rejected by his mother find a new home, 16 December 2014, διαθέσιμο σε: https://www.unhcr.org/news/stories/unhcr-helps-gay-congolese-rejected-his-mother-find-new-home  [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[7] Amera International, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό LGBTQI+ Πόροι, n.d., διαθέσιμο σε https://amerainternational.org/sexual-orientation-and-gender-identity-country-list/democratic-republic-of-the-congo-lgbtqi-resources/#r-p, [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]  

[8] Equaldex, Perceptions of local area as a "good place" for gay and lesbian people, June 2023, διαθέσιμο σε https://www.equaldex.com/surveys/perceptions-of-local-area-as-a-good-place-for-gay-lesbian-people-2023, [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024].

[9] Gov.uk, Foreign travel advice - Democratic Republic of the Congo, Updated 2023, διαθέσιμο σε https://www.gov.uk/guidance/lesbian-gay-bisexual-and-transgender-foreign-travel-advice, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 08/01/2024).

[10] RSM - Rainbow Sunrise Mapambazuko: About Us, ohne Datum https://www.rainbowsunrisemapambazuko.org/about_us στην οποία παραπέμπει η ACCORD, Anfragebeantwortung zur Demokratischen Republik Kongo: Lage homosexueller Personen (Diskriminierung, Repressionen) [a-11950], 20 Ιουλίου 2022, url (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 09/08/2023)

[11] CESCR – UN Committee on Economic, Social and Cultural Rights: Concluding observations on the sixth periodic report of the Democratic Republic of the Congo [E/C.12/COD/CO/6], 28 March 2022
https://www.ecoi.net/en/file/local/2072082/G2229422.pdf [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[12]   ILGA World / WEO - WEKA Organisation: Shadow report on social, economic and cultural rights of LGBTI people in the Democratic Republic of Congo; Submitted for the DRC review at the 71st Session of the Committee on Economic, Social and Cultural Rights (CESCR), Februar 2022https://tbinternet.ohchr.org/Treaties/CESCR/Shared%20Documents/COD/INT_CESCR_CSS_COD_47507_E.docx [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[13]   ILGA World / WEO - WEKA Organisation: Shadow report on social, economic and cultural rights of LGBTI people in the Democratic Republic of Congo; Submitted for the DRC review at the 71st Session of the Committee on Economic, Social and Cultural Rights (CESCR), Februar 2022https://tbinternet.ohchr.org/Treaties/CESCR/Shared%20Documents/COD/INT_CESCR_CSS_COD_47507_E.docx [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[14] USDOS , 2022 Country Report on Human Rights Practices: Democratic Republic of the Congo, 20 Μαρτίου 2023,url, [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[15] USDOS , 2022 Country Report on Human Rights Practices: Democratic Republic of the Congo, 20 Μαρτίου 2023,url, [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[16] USDOS , 2022 Country Report on Human Rights Practices: Democratic Republic of the Congo, 20 Μαρτίου 2023,url, ημερ. Πρόσβασης 8/8/2023/ UN - CESCR, Concluding observations on the sixth periodic report of the Democratic Republic of the Congo, url, παρ. 28 – 29, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 09/08/2023)

[17] ACCORD, Anfragebeantwortung zur Demokratischen Republik Kongo: Lage homosexueller Personen (Diskriminierung, Repressionen) [a-11950], 20 Ιουλίου 2022, url , [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[18] ILGA World / WEO - WEKA Organisation: Shadow report on social, economic and cultural rights of LGBTI people in the Democratic Republic of Congo; Submitted for the DRC review at the 71st Session of the Committee on Economic, Social and Cultural Rights (CESCR), Februar 2022 https://tbinternet.ohchr.org/Treaties/CESCR/Shared%20Documents/COD/INT_CESCR_CSS_COD_47507_E.docx σελ. 5-6 [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[19] WEO – WEKA Organisation: The South Kivu Report of Human Rights Violations on the Basis of Sexual Orientation and Gender Identity 2021, Dezember 2021
https://www.wekaorganisation.org/_files/ugd/6e72a3_e4b56dd1cb294050b79c8fbb070a763e.pdf [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[20] IRB – Immigration and Refugee Board of Canada: Democratic Republic of the Congo: Treatment of individuals based on their sexual orientation, gender identity and expression, and/or sex characteristics (SOGIESC) by society and authorities, including legislation, state protection and support services (2020–February 2022) [COD200957.E], 22 March 2022 https://www.ecoi.net/en/document/2071920.html [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[21] RULAC, Non-international Armed Conflicts in Democratic Republic of Congo, 13 April 2021, https://www.rulac.org/news/drc-a-new-conflict-in-ituri-involving-the-cooperative-for-development-of-th [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[22] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (βλ. πλατφόρμα Dashboard, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: 12.4.2023 – 12.4.2024, ΤΥΠΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests, και ΠΕΡΙΟΧΗ: Middle Africa – Democratic Republic of Congo – Kinshasa) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]

[23] Macrotrends.net, Kinshasa, Republic of Congo Metro Area Population 1950-2023, διαθέσιμο σε https://www.macrotrends.net/cities/20853/kinshasa/population, [Ημερομηνία Πρόσβασης: 9.12.2024]


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο