ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Νομική Αρωγή Αρ. 206/24
20 Δεκεμβρίου, 2024
[Κ.Κ. ΚΛΕΑΝΘΟΥΣ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΑΡ.1 ΤΟΥ 2003, ΩΣ ΕΧΕΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΕΙ ΚΑΙ ΤΟΥΣ
ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ 2002 ΜΕΧΡΙ 2024
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ:
R.A.
Αιτητού
......................
Ο Αιτητής είναι παρών
(κα) Θ. Παπανικολάου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας
(κ.) A. Turkhail για πιστή διερμηνεία από την ελληνική σε παστού και αντίστροφα
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Κ. Κ. Κλεάνθους, ΔΔΔΔΠ.: Ο Αιτητής με την αίτησή του ημερομηνίας 19.11.2024 αιτείται την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής για την προώθηση της καταχωρισθείσας προσφυγής του υπ’ αριθμόν 4602/24, εναντίον της απόφασης του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: ο Προϊστάμενος) ημερομηνίας 24.2.2024, με την οποία απορρίπτεται η αίτησή τoy για διεθνή προστασία δυνάμει των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2023 (στο εξής: ο περί Προσφύγων Νόμος).
1. Τα γεγονότα της υπόθεσης όπως προκύπτουν από το διοικητικό φάκελο που κατέθεσε η εκπρόσωπος για το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας έχουν ως ακολούθως:
2. Ο Αιτητής από το Αφγανιστάν. Περί τις 24.7.2024 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας και αυθημερόν παρέλαβε βεβαίωση υποβολής της αίτησής της για διεθνή προστασία, αφότου εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία μέσω Τουρκίας. Στις 6.9.2024, πραγματοποιήθηκε συνέντευξή του από λειτουργό. Στις 30.9.2024, ο Προϊστάμενος ενέκρινε την έκθεση εισήγηση για απόρριψη της αίτησής διεθνούς προστασίας του Αιτητή. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, κοινοποιήθηκε σε αυτήν στις 11.11.2024. Εναντίον της απορριπτική αυτής απόφασης καταχωρίστηκε η προσφυγή υπ’ αριθμόν 4602/24.
3. To άρθρο 6Β των περί Νομικής Αρωγής Νόμων του 2002 μέχρι 2019 (ο περί Νομικής Αρωγής Νόμος) προβλέπει τα εξής (η υπογράμμιση είναι δική μου):
«Νομική αρωγή σε αιτητές και δικαιούχους διεθνούς προστασίας
6Β. (1) [...]
(2) Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε αιτητή διεθνούς προστασίας, ο οποίος ασκεί προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου, δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος -
(α) Kατά δυσμενούς απόφασης του Προϊσταμένου επί της αίτησης διεθνούς προστασίας του εν λόγω αιτητή, την οποία απόφαση ο Προϊστάμενος έλαβε δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 5, 12Βδις, 12Βτετράκις, 12Δ ή 13 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, ή
(β) […]
υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
(αα) Η δωρεάν νομική αρωγή αφορά μόνο την πρωτοβάθμια εκδίκαση της προσφυγής ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος, και όχι την εκδίκαση έφεσης ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά της δικαστικής απόφασης η οποία εκδίδεται στα πλαίσια της εν λόγω πρωτοβάθμιας εκδίκασης, ούτε άλλο ένδικο μέσο∙ και
(ββ) κατά την κρίση του Διοικητικού Δικαστηρίου, η προσφυγή έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας:
Νοείται ότι οι διατάξεις της παραγράφου (ββ) εφαρμόζονται χωρίς να περιορίζουν αυθαίρετα την παροχή της δωρεάν νομικής αρωγής και χωρίς να εμποδίζεται η ουσιαστική πρόσβαση του αιτητή διεθνούς προστασίας στη δικαιοσύνη».
4. Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τις προϋποθέσεις υπαγωγής στο καθεστώς του πρόσφυγα.
5. Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει τις προϋποθέσεις αναγνώρισης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας.
6. Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.
Κατάληξη
7. O Αιτητής έχει καταχωρίσει την προσφυγή υπ’ αριθμό 4602/24 κατά της δυσμενούς απόφασης του Προϊσταμένου δυνάμει των άρθρων 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου. Η περίπτωση αυτή εμπίπτει στο άρθρο 6Β(2)(α) του περί Νομικής Αρωγής Νόμου.
8. Πρώτο κριτήριο χορήγησης νομικής αρωγής σε αιτητή διεθνούς προστασίας που θεσπίζεται με την υπό αναφορά διάταξη αποτελεί η ύπαρξη, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, πραγματικής πιθανότητας επιτυχίας της σκοπούμενης προσφυγής.
9. Δίδεται δε ευρεία διακριτική ευχέρεια στο Δικαστήριο να αποφασίσει κατά πόσον, με βάση τα ενώπιόν του στοιχεία, η προσφυγή του αιτητή έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας (Απόφαση στην Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ. 23/2010, Farshad Khamsen, ημερ. 14/10/2010).
10. Οι πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας θα πρέπει να εξετάζονται και υπό το φως της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου, το οποίο δυνάμει του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου εξετάζει τα ενώπιον του πραγματικά και νομικά ζητήματα των πραγματικών όσο και των νομικών ζητημάτων εξ υπαρχής και ex nunc.
11. Περαιτέρω, το Δικαστήριο θα πρέπει να λάβει υπόψη του το δικαίωμα του αιτητή να ακουστεί στη βάση του άρθρου 146 του Συντάγματος, αλλά θα πρέπει περαιτέρω να εξετάσει την αίτηση με βάση το υλικό που έχει ενώπιόν του, χωρίς να δίδονται νομικές αρωγές ανεξέλεγκτα σε υποθέσεις που δεν έχουν πιθανότητες επιτυχίας (Βλ. Αποφάσεις στην Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ. 10/2010, Αlali Abdulhamid, ημερ. 6.5.2010 και στην Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ. 25/2010, Antonia Adahor, ημερ. 13.12.2010).
12. Κατά την εξέταση των ισχυρισμών, το Δικαστήριο προβαίνει σε εκ πρώτης όψεως εξέταση της υπόθεσης, χωρίς βεβαίως το Δικαστήριο να καλείται να αποφασίσει επί της οριστικής τύχης της προσφυγής που πιθανόν να καταχωρήσει ο αιτητής. Σημειώνεται, πως το αποτέλεσμα της παρούσας αίτησης για νομική αρωγή, δεν θα επηρεάσει την τελική έκβαση της προσφυγής που έχει καταχωρίσει ο Αιτητής, εφόσον το Δικαστήριο στην παρούσα διαδικασία δεν αποφασίζει επί της οριστικής τύχης της προσφυγής (Αποφάσεις στις Yπoθ. αρ. 278/09, Durgo Man v. Δημοκρατίας, ημερ. 15.7.2009, Baghour και Yπoθ. αρ. 7/11 και 8/11, Roud Gad, ημερ. 28.3.2011).
13. Σημειώνεται, εξάλλου, ότι το Δικαστήριο προβαίνει στην αξιολόγηση της βασιμότητας της αίτησης παροχής νομικής αρωγής στη βάση του υλικού που τίθεται ενώπιόν του [Bλ. απόφαση στην Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 31/2013, Singh Khushwant, ημερ. 23.12.2013].
14. Εν προκειμένω, σημειώνεται ότι η ευπαίδευτη εκπρόσωπος του Γενικού Εισαγγελέα, εισηγήθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που θέτει ο περί Νομικής Αρωγής Νόμος για την παραχώρηση του ευεργετήματος της νομικής αρωγής στον Αιτητή.
15. Έχω μελετήσει προσεκτικά το διοικητικό φάκελο της αίτησης του Αιτητή και τις ενώπιον του παρόντος δικαστηρίου εκατέρωθεν δηλώσεις, του Αιτητή αφενός και της εκπροσώπου του Γενικού Εισαγγελέα αφετέρου.
16. Από τα ενώπιόν μου δεδομένα, διαπιστώνεται ότι αποτέλεσε αποδεκτό ισχυρισμό του Αιτητή ότι αυτός κατάγεται από το Αφγανιστάν και ότι περαιτέρω, ο πατέρας του ήταν στρατιωτικό στον Υπουργείο Εξωτερικών πριν την ανατροπή του καθεστώτος από τους Ταλιμπάν το 2021. Ως τόπος τελευταίας συνήθους διαμονής του θεωρήθηκε η Καμπούλ. στο πλαίσιο της καταγραφής της αίτησής της. Διαπιστώνεται ότι ως προς τον πυρήνα του αιτήματός του, ο Αιτητής επικαλέστηκε φόβο διώξής του από τους Ταλιμπάν εξαιτίας την προηγούμενης ιδιότητας του πατέρα του ως στρατιωτικού υπό το προηγούμενο καθεστώς. Καίτοι ο Αιτητής κρίθηκε αξιόπιστος ως προς τους επιμέρους ισχυρισμούς του και παρά την ύπαρξη πηγών πληροφόρησης, από τις οποίες προκύπτει δίωξη από το υφιστάμενο καθεστώς στελεχών του προηγούμενου καθεστώτος κρίθηκε κατά την εξατομικευμένη ανάλυση κινδύνου ότι ο Αιτητής δεν διατρέχει βάσιμο φόβο δίωξής του ή κίνδυνο σοβαρής βλάβης προσωπικά, λαμβάνοντας υπόψη και το μεγάλο χρονικό διάστημα που διέρρευσε όντας ο Αιτητής στη χώρα του χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο περιστατικό που να θίγει προσωπικά την ασφάλειά του. Κατ΄επέκταση κατά τη νομική υπαγωγή των ανωτέρω στα άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία.
17. Στη βάση των ανωτέρω κρίνεται, ότι δεδομένης της δικαιοδοσίας του παρόντος δικαστηρίου για εξ υπαρχής και ex nunc αξιολόγηση των ενώπιόν του δεδομένων, της αποδοχής όλων των ουσιωδών ισχυρισμών του Αιτητή, συμπεριλαμβανομένης της ιδιότητας του πατέρα ως στρατιωτικού, των εξωτερικών πηγών της χώρας καταγωγής του περί δίωξης πρώην στελεχών της διοίκησης του προηγούμενου καθεστώτος, υφίστανται πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας της προσφυγής που έχει καταχωρίσει ο Αιτητής. Παρά το γεγονός ότι δεν εντοπίζεται εκ πρώτης όψεως οποιαδήποτε ουσιώδης παράλειψη του Προϊσταμένου κατά την αξιολόγηση κινδύνου που προσωπικά ενδέχεται αντιμετωπίσει ο Αιτητής, οι αναφορές του ιδίου κατά την ενώπιόν μου ακροαματική διαδικασία ότι οι οικείοι του που παραμένουν στο κράτος του εξακολουθούν να παρενοχλούνται από το καθεστώς σε συνάρτηση με τα δεδομένα που παρέθεσα ανωτέρω καθιστούν δικαιολογημένη την αποδοχή της παρούσας αίτησης και προς το συμφέρον απονομής της δικαιοσύνης.
18. Περαιτέρω, δυνάμει του άρθρου 7 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002, Ν.165(Ι)/2002, το Δικαστήριο προτού προχωρήσει στην έκδοση πιστοποιητικού για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής, συνεκτιμά την κοινωνικοοικονομική κατάσταση του εκάστοτε αιτητή καθώς επίσης και τη σοβαρότητα της υπόθεσης ή άλλων περιστάσεων της υπόθεσης προκειμένου να αξιολογήσει κατά πόσον είναι επιθυμητό για το συμφέρον της δικαιοσύνης ο εκάστοτε αιτητής να τύχει δωρεάν νομικής αρωγής για την προετοιμασία και το χειρισμό της υπόθεσής του.
19. Σύμφωνα με τα ενώπιόν μου δεδομένα, ο Αιτητής δεν διαθέτει ουσιώδη περιουσία ή οποιαδήποτε ουσιώδη εισοδήματα.
20. Επισημαίνεται στο σημείο αυτό ότι κριτήριο δυνάμει του άρθρου 7 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002 είναι κατά πόσο η οικονομική κατάσταση του εκάστοτε αιτητή επιτρέπει ή όχι την εξασφάλιση νομικής αρωγής και όχι το κατά πόσον αυτός είναι άπορος. (Ποινική Έφεση Αρ. 255/2014, Αλέξης Αναστασίου ν. Αστυνομίας, 8.11.2014)
Δεδομένων των γεγονότων της παρούσας υπόθεσης, ότι δηλαδή η προσφυγή που καταχώρισε ο Αιτητής έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας και του γεγονότος ότι αυτός δεν διαθέτει κάποιο ουσιώδη οικονομικό πόρο και γενικότερα η οικονομική του κατάσταση δεν του επιτρέπει να λάβει νομική αρωγή, καθώς και υπό το φως των εφαρμοστέων νομικών διατάξεων που παρέθεσα ανωτέρω, αποφασίζω ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την έκδοση πιστοποιητικού Νομικής Αρωγής. Ως εκ τούτου εντέλλεται το αρμόδιο Πρωτοκολλητείο να προχωρήσει στις νενομισμένες διαδικασίες για διορισμό δικηγόρου σύμφωνα με τον περί Νομικής Αρωγής Διαδικαστικό Κανονισμό και δυνάμει του σχετικού Νόμου.
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο