ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπoθ. Αρ.:7556/22
11 Δεκεμβρίου, 2024
[K. ΚΛΕΑΝΘΟΥΣ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
R. I. L.
Αιτητού,
και
Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση,
.........
Κ. Κουπαρή (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή
N. Τζιρτζιπή (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή αιτείται την έκδοση απόφασης από το παρόν Δικαστήριο με την οποία να κηρύσσεται άκυρη, παράνομη και στερούμενη οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος η απόφαση των Καθ’ ων η αίτηση ημερομηνίας 4.12.2022, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για διεθνή προστασία, καθότι κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2022 (στο εξής: ο Περί Προσφύγων Νόμος).
Γεγονότα
1. Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Ο Αιτητής κατάγεται από το Καμερούν. Εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές και περί τις 10.9.2019 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 6.9.2022, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (στο εξής: EUAA). Στις 14.10.2022, λειτουργός υπέβαλε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή. Η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο την 4.12.2022. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 16.12.2022, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
Νομικοί Ισχυρισμοί
2. Ο Αιτητής δια της συνηγόρου του προωθεί ως μόνο λόγο προσφυγής της κατ’ ισχυρισμό έλλειψης δέουσας έρευνα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη λανθασμένη κρίση των Καθ’ ων η αίτηση επί της αξιολόγησης της αξιοπιστίας του και εντέλει την απόρριψη της αίτησής του για διεθνής προστασία. Με την ένορκή του δήλωση ημερομηνίας 31.5.2023, προσκόμισε επιπλέον μαρτυρία προς υποστήριξη των αιτιάσεών του, η οποία καταγράφεται αναλυτικά στη συνέχεια.
3. Από την πλευρά τους οι Καθ’ ων η αίτηση υπεραμύνονται της επίδικης πράξης. Με παραπομπή στο συναφές νομοθετικό πλαίσιο, υποστηρίζουν ότι ο Αιτητής φέρει το βάρος να αποδείξει ότι πληρούνται στο πρόσωπό του οι προϋποθέσεις υπαγωγής του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας, καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια να παρουσιάσει και να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς του. Οι Καθ’ ων η αίτηση, παραπέμπουν στις αναφορές του Αιτητή κατά τη διοικητική διαδικασία και ειδικότερα κατά τη διάρκεια της συνέντευξης επισημαίνοντας τα σημεία, τα οποία οδήγησαν σε εύρημα αναξιοπιστίας Επισημαίνουν δε, ότι βασικός ισχυρισμός του ως προς το λόγο που εγκατέλειψε τη χώρα του ήταν η απαγωγή του από του αποσχιστές εξαιτίας τη θέσης που κατείχε ο θείος του. Αντικρούοντας τον επιμέρους λόγο προσφυγής, υποστηρίζουν ότι η επίδικη απόφαση αποτελεί προϊόν δέουσας έρευνας και αιτιολογίας ότι δεν εμφιλοχώρησε οποιαδήποτε πλάνη στην κρίση τους. Υποστηρίζουν εξάλλου ότι ο ισχυρισμός του Αιτητή περί κατάχρησης εξουσίας είναι γενικός και αόριστος. Ακολούθως, σημειώνουν ότι εξετάστηκε η κατάσταση ασφαλείας στο τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή όπου, σε συνάρτηση και με τις προσωπικές του περιστάσεις δεν προκύπτει κίνδυνος του ως αμάχου εξαιτίας αδιάκριτης βίας. Οι Καθ’ ων η αίτηση σχολιάζουν εξάλλου την προσαχθείσα από τον Αιτητή μαρτυρία, την οποία προσκόμισε στο πλαίσιο της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, υποστηρίζοντας ότι τα όσα προσκόμισε έχουν μειωμένη αποδεικτική αξία και ότι δεν μπορούν να ανατρέψουν τα ευρήματα των Καθ’ ων η αίτηση περί αναξιοπιστίας του Αιτητή ως προς τις δηλώσεις που συνθέτουν τον πυρήνα το αιτήματός του για διεθνή προστασία. Τέλος, εισηγούνται ότι με βάση το μόνο αποδεκτό ισχυρισμό του Αιτητή, δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.
4. Ο Αιτητής με την απαντητική γραπτή του αγόρευση εμμένει στη θέση του ότι σε περίπτωση που επιστρέψει στη χώρα του κινδυνεύει να στοχοποιηθεί εκ νέου από τους αποσχιστές. Υποστηρίζει δε ότι στην περίπτωσή του, θα έπρεπε να τύχει εφαρμογής του ευεργέτημα της αμφιβολίας. Ειδική μνεία γίνεται και στις ουλές τις οποίες φέρει στο σώμα του, απότοκο, ως ισχυρίζεται, της κακοποίησης που υπέστη κατά την κράτησή του από τους αποσχιστές. Πέραν τούτου, επικαλείται εκ νέου την έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στη χώρα του και τον τρόπος που τυγχάνουν αντιμετώπισης οι επιστραφέντες στο Καμερούν, και εισηγείται ότι δικαιούται καθεστώς διεθνούς προστασίας.
Το νομικό πλαίσιο
5. Η Σύμβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων, η οποία υπογράφηκε στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Απριλίου 1954 [Recueil des traités des Nations unies, τόμος 189, σ. 150, αριθ. 2545 (1954)], όπως συμπληρώθηκε με το Πρωτόκολλο περί του καθεστώτος των προσφύγων, το οποίο συνήφθη στη Νέα Υόρκη στις 31 Ιανουαρίου 1967 και τέθηκε σε ισχύ στις 4 Οκτωβρίου 1967 (στο εξής: Σύμβαση της Γενεύης), ορίζει, στο άρθρο 1, τμήμα Α, σημείο 2, πρώτο εδάφιο, ότι ο όρος «πρόσφυγας» εφαρμόζεται επί παντός προσώπου το οποίο, «συνεπεία δικαιολογημένου φόβου διώξεως λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητος, κοινωνικής τάξεως ή πολιτικών πεποιθήσεων, ευρίσκεται εκτός της χώρας της οποίας έχει την ιθαγένεια και δεν δύναται ή, λόγω του φόβου τούτου, δεν επιθυμεί να απολαύη της προστασίας της χώρας ταύτης».
6. Ο Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έχει ως ακολούθως (η υπογράμμιση είναι δική μου):
«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ΄ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».
7. Ο Κανονισμός 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962 προβλέπει τα εξής:
«Έκαστος διάδικος δέον δια των εγγράφων προτάσεων αυτού να εκθέτη τα νομικά σημεία επί των οποίων στηρίζεται και αιτιολογών συγχρόνως ταύτα πλήρως. Διάδικος εμφανιζόμενος άνευ συνηγόρου δεν υποχρεούται εις συμμόρφωσιν προς τον κανονισμό αυτόν».
8. Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.
9. Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει την έννοια του όρου πρόσφυγας και τις προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτόν τον ορισμό.
10. Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τις περιπτώσεις, όπου χορηγείται το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Κατάληξη
11. Ως προς προωθούμενο λόγο προσφυγής περί έλλειψης δέουσας έρευνας, είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό ότι η δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στο λυσιτελές προβολής των λόγων προσφυγής. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως Δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιόν του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής, που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει την ουσιαστική ορθότητά της, σε επικαιροποιημένη βάση (ex nunc). Ο Αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας. Η έκταση του ελέγχου που ασκεί το παρόν Δικαστήριο επί της επίδικης απόφασης καθιστά αλυσιτελή την προβολή υποπεριπτώσεων λόγων προσφυγής π.χ. έλλειψη δέουσας έρευνας, ορισμένες διαδικαστικές πλημμέλειες κατά την έκδοση της επίδικης πράξης. Εν προκειμένω, ο Αιτητής, εκπροσωπούμενος δια συνηγόρου, έχει στη διάθεσή του όλα τα δικονομικά μέσα προς προβολή και τεκμηρίωση των ισχυρισμών που συνθέτουν τον πυρήνα της αίτησής του για διεθνή προστασία.
12. Προχωρώντας στην εξέταση της ουσίας των ισχυρισμών του Αιτητή, επισημαίνονται συναφώς τα ακόλουθα: Ο Αιτητής κατά την καταγραφή της αίτησής του δήλωσε ότι ο θείος του είναι νομοθέτης και διώκεται από τους αυτονομιστές. Επειδή ο θείος του κρύβεται, οι αυτονομιστές συνέλαβαν τον ίδιο, καθώς διέμενε με το θείο του, και τον απείλησαν ότι εάν δεν τον καταδώσει θα τον σκοτώσουν. Για το λόγο αυτό, εγκατέλειψε τη χώρα του με τη βοήθεια του θείου του.
13. Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξής του, ο Αιτητής, δήλωσε ότι γεννήθηκε στην Βuea (γεννηθείς το 1997) του Καμερούν, όπου έμεινε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, ενώ με το θάνατο του πατέρα του το 2014, εγκαταστάθηκε στο χωριό Mbangen, όπου διέμενε με το θείο του μέχρι το 2016. Στη συνέχεια διέμενε μεταξύ Limbe και Βuea, μέχρι που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του το 2019. Αναφορικά με τη θρησκεία του δήλωσε ότι είναι χριστιανός. Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση, ο Αιτητής ανέφερε ότι είναι μονήρης, χωρίς παιδιά και ότι ο πατέρας του απεβίωσε για ιατρικούς λόγους το 2014 ενώ η μητέρα του τούς εγκατέλειψε όταν ο ίδιος ήταν ακόμα νήπιο. Δεν έχει αδέλφια και δεν βρίσκεται σε επικοινωνία με οποιοδήποτε μέλος της ευρύτερης οικογένειάς του, παρά μόνο με λίγους φίλους. Ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσης, ενώ εξαιτίας της πολιτικής κρίσης, δεν προχώρησε με τις σπουδές τους. Εργάστηκε υπό καθεστώς μερικής απασχόλησης σε μία εταιρεία καθαρισμού μεταξύ 2012 και 2014.
14. Ως προς το λόγο που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής κατά την ελεύθερη του αφήγηση, εξήγησε ότι απήχθη από τους Αμπαζόνιανς αποσχιστές διότι ο θείος του εργαζόταν ως σύμβουλος του κράτους. Στις 19.5.2018, εισέβαλαν στο σπίτι όπου διέμενε με το θείο του και εφόσον δεν εντόπισαν τον θείο του, απήγαγαν τον Αιτητή. Μαζί με τον Αιτητή απήγαγαν και του υιούς του δημάρχου της πόλης. Μετά από δύο ημέρες ο Αιτητής κατόρθωσε να διαφύγει και στη συνέχεια λάμβανε απειλές.
15. Ακολούθως υποβλήθηκαν διερευνητικής φύσεως ερωτήματα στον Αιτητή αναφορικά με τη θέση που κατείχε ο θείος του στην κυβέρνηση. την επικοινωνίας τους από τότε που εγκατέλειψε ο Αιτητής τη χώρα. Σε αυτό το στάδιο, ο Αιτητής ανέφερε ότι ο θείος του απολύθηκε, καθώς θεωρήθηκε, δεδομένης της διαφυγής του Αιτητή, ότι αυτός συνεργάζεται με τους αποσχιστές. Εξετάστηκαν επίσης οι περιστάσεις γύρω από το γεγονός της απαγωγής και της κράτησης του Αιτητή, των τηλεφωνικών απειλών των οποίων υπήρξε αποδέκτης, τον τόπο διαμονής του μέχρι και το Σεπτέμβριο του 2019 όπου και εγκατέλειψε τη χώρα. Ερωτηθείς ο Αιτητής κατά πόσον ζήτησε τη συνδρομή των αρχών της χώρας του αποκρίθηκε αρνητικά, εξηγώντας ότι δεν ήθελε να εμπλακεί περισσότερο. Ο Αιτητής ανέφερε ότι η εμπλοκή του στην κρίση περιορίζεται σε αυτά τα γεγονότα και ότι δεν είχε οποιοδήποτε άλλο πρόβλημα είτε με τους αποσχιστές είτε με τις αρχές της χώρας του (ερ. 31 του διοικητικού φακέλου)
16. Αξιολογώντας το αίτημα διεθνούς προστασίας του Αιτητή, οι Καθ’ ων η αίτηση σχημάτισαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ο μεν πρώτος αναφέρεται στην ταυτότητα και την χώρα καταγωγής του, ο δεύτερος στο γεγονός ότι οι Ambazonians τον απήγαγαν εξαιτίας της εργασίας του θείου του ως σύμβουλου των αρχών της χώρας. Ο πρώτος ισχυρισμός του Αιτητή έγινε αποδεκτός, δεδομένου ότι ο Αιτητής υπήρξε συνεκτικός και συγκεκριμένος στις συναφείς δηλώσεις του ενώ επέδειξε στους Καθ’ ων η αίτηση αντίγραφο της ταυτότητας του. Το τελευταίο αυτό στοιχείο στοιχείο που επιβεβαιώνει κάποια από τα προσωπικά δεδομένα του Αιτητή και ταυτόχρονα εξωτερικές πηγές επιβεβαιώνουν τις ονομασίες και την ύπαρξη όλων όσων ανέφερε σχετικά με τον τόπο καταγωγής και διαμονής του.
17. Αντιθέτως, ο δεύτερος ισχυρισμός έτυχε απόρριψης. Συγκεκριμένα προς τούτο, αξιολογήθηκε ότι δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς και ικανοποιητικές λεπτομέρειες αναφορικά με διάφορες εκφάνσεις του εν λόγω ισχυρισμού.
18. Σε σχέση με την εξωτερική αξιοπιστία του Αιτητή, καίτοι επιβεβαιώθηκε από εξωτερικές πηγές ότι στις πρακτικές των αποσχιστών περιλαμβάνονται απαγωγές και άλλες παραβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων προσώπων που υπηρετούν στην κυβέρνηση, εντούτοις κρίθηκε ότι αυτά τα ευρήματα δεν επαρκούν για τη θεμελίωση της αξιοπιστίας του Αιτητή, δεδομένης της μη αποδοχής της εσωτερικής του αξιοπιστίας.
19. Κατά την αξιολόγηση κινδύνου στη βάση του ισχυρισμού, ο οποίος έγινε αποδεκτός, ήτοι τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή και η χώρα καταγωγής του Αιτητή κρίθηκε ότι αυτός ενδέχεται καταρχήν να αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης.
20. Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, διαπιστώθηκε ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητή δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης αυτού, δυνάμει του άρθρου 19(2)(α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου. Στο πλαίσιο εξέτασης της υπαγωγής του Αιτητή στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου. Προς τούτο λήφθηκε υπόψη το γεγονός ότι επικρατεί ένοπλη σύρραξη στη χώρα καταγωγής του Αιτητή μεταξύ των αγγλόφωνων κατοίκων και της κυβέρνησης, η οποία εστιάζεται κυρίως στις περιοχές Βορειοδυτικές και Νοτιοδυτικές περιοχές. Συνυπολογίζοντας ωστόσο τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, κρίθηκε ότι αυτός δεν διατρέχει σοβαρή και προσωπική απειλή στο πλαίσιο της εσωτερικής ένοπλης σύρραξης που υφίσταται στον τόπο συνήθους διαμονής του.
21. Στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, κατόπιν άδειας του παρόντος Δικαστηρίου, ο Αιτητής προσκόμισε ένορκη δήλωση ημερομηνίας 1.12.2023, στην οποία επαναλαμβάνει τα περί δίωξής του από τους αποσχιστές. Επίσης προβάλλει ο Αιτητής καινοφανώς ότι οι στρατιωτικοί ανακάλυψαν τους μαχητές στο σπίτι του, διαμορφώνοντας έτσι οι τελευταίοι την εντύπωση ότι ο Αιτητής συνεργάζεται με τους αποσχιστές. Ακολούθησαν ως αναφέρει τηλεφωνήματα από εκπροσώπους του στρατού. Επισυνάπτεται ως Παράρτημα 1 στην ένορκη δήλωση φωτογραφία, η οποία απεικονίζει, κατά τον ισχυρισμό του Αιτητή, τον ίδιο μετά τον τραυματισμό του από τους αποσχιστές κλινήρη. Ως Παράρτημα 2, επισυνάπτεται ιατρική βεβαίωση, της οποία η σφραγίδα δεν είναι ευκρινής, με την οποία πιστοποιείται η ύπαρξη ουλών στο αριστερό άνω άκρο του Αιτητή. Τέλος, ως Παράρτημα 3, η απόδειξη αποστολής του εγγράφου που ο Αιτητής επισυνάπτει ως Παράρτημα 4, ενώ τα Παραρτήματα 4, 5 και 6 αφορούν σε δημοσίευμα αναφορικά με τη δίωξη του Αιτητή από τους αποσχιστές και το οποίο αναφέρει ότι καταζητείται από το στρατό της χώρας του.
22. Προχωρώντας στην de novo και ex nunc εξέταση των ενώπιόν μου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, αρχικά συντάσσομαι ως προς τη διάκριση των ουσιωδών ισχυρισμών. Επίσης συντάσσομαι με τους Καθ’ ων η αίτηση ως προς, με την ανάλυση και την αποδοχή του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού, αφού ο Αιτητής παρείχε επαρκείς και συγκεκριμένες πληροφορίες αναφορικά με την ταυτότητα, το προσωπικό του προφίλ και την χώρα καταγωγής του, έχοντας ως τόπο τελευταίας διαμονής του την πόλη Buea, της Νοτιοδυτικής περιφέρειας του Καμερούν. Ήταν σε θέση να δώσει πληροφορίες σχετικά με γειτονικές περιοχές και σε συνδυασμό με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώθηκαν τα λεγόμενά του.
23. Αναφορικά με το δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, ήτοι τον ισχυρισμό περί απαγωγής του Αιτητή από τους Ambazonians, εξαιτίας της ιδιότητας του θείου του ως συμβούλου των αρχών της χώρας, παρατηρώ ότι ορθώς ο Προϊστάμενος αξιολόγησε τις δηλώσεις του ως αόριστες και γενικές, απορρίπτοντάς τον. Ειδικότερα, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς πληροφορίες για το συμβάν της απαγωγής του, την κράτησηάτου για δύο ημέρες από τους Ambazonians και τον τρόπο διαφυγής του, καθώς και για την ιδιότητα του θείου του ως συμβούλου του κράτους. Δεδομένης της βιωματικής φύσης των ισχυρισμών, αλλά και του μορφωτικού επιπέδου του Αιτητή, εύλογα θα αναμένονταν να είναι σε θέση να παράσχει επαρκείς πληροφορίες για τους ανωτέρω ισχυρισμούς. Εξίσου, και αναφορικά με τις απειλές που φέρεται να δέχτηκε ο Αιτητής μετά τη διαφυγή του, χαρακτηρίζονται στο σύνολό τους από ασάφεια και γενικότητα, καθώς δεν ήταν σε θέση να αποδώσει ούτε το περιεχόμενό και τη συχνότητά τους, αλλά ούτε και να θεμελιώσει τους λόγους που θεωρούσε ότι προέρχονταν από τους Ambazonians. Εξάλλου, ούτε κατά την ενώπιόν μου διαδικασία, ο Αιτητής ήταν σε θέση να εισφέρει σαφείς και συνεκτικές πληροφορίες σε σχέση με τους ανωτέρω ισχυρισμούς.
24. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, κατ’ αρχάς παρατηρώ ότι όπως προέκυψε από την έρευνα των Καθ’ ων η αίτηση, επιβεβαιώθηκε τόσο η μέθοδος των απαγωγών όσο και η στοχοποίηση ανθρώπων που φέρονται να συνεργάζονται με τη κυβέρνηση. Περαιτέρω, σύμφωνα με άρθρο του ειδησεογραφικού πρακτορείου The East African, προκύπτει ότι ο δήμαρχος της Bangem στο Νοτιοδυτικού Καμερούν, κ. Simon Ekuh, απήχθη από αποσχιστές στις 20/5/2018, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς του Αιτητή περί απαγωγής των μελών της οικογενείας του.[1]
25. Σχετικά με τα τεκμήρια 1 και 2 που προσκόμισε ο Αιτητής με την ένορκη δήλωση του, σημειώνεται ότι μεν πρώτο αποτελεί ιδιωτική φωτογραφία, όπου ακόμη και αν ήθελε υποτεθεί αληθινή, δεν δύναται δίχως άλλο να επιβεβαιώσει τους ισχυρισμούς του Αιτητή περί βασανισμού του και να αναπληρώσει την έλλειψη εσωτερικής αξιοπιστίας στις δηλώσεις του, ενώ ως προς το δεύτερο, συνομολογεί μεν την ύπαρξη ουλών στο αριστερό χέρι του Αιτητή, χωρίς εντούτοις να δύναται να συνδεθεί με τους ισχυρισμούς του ως προς την προέλευση του τραύματος.
26. Επιπλέον και σε σχέση με το αντίγραφο της εφημερίδα με την επωνυμία “The Guardian Post” ημερομηνίας 11.6.2019, ασχέτως με τη γνησιότητα του αποκόμματος, η οποία φαίνεται να επιβεβαιώνεται από τη συνομιλία της συνηγόρου του Αιτητή με τμήμα επικοινωνίας της ανωτέρω εφημερίδας, το περιεχόμενο του επίμαχου άρθρου εγείρει σοβαρές αμφιβολίες ως προς την αξιοπιστία του και την αντικειμενικότητά του. Τούτο διότι αφενός μεν εξεδόθη περί το ένα έτος μετά την συντέλεση των επίμαχων συμβάντων, ενώ ως προς τις πληροφορίες που παρέχει, παρά τις ερωτήσεις που τέθηκαν στον Αιτητή, δεν ήταν σε θέση να δώσει σαφείς απαντήσεις για τον τρόπο που οι ανωτέρω πληροφορίες, αλλά και η ιδιωτική φωτογραφία γνωστοποιήθηκαν στον εκδότη του άρθρου, παρά το γεγονός ότι αφορούσαν προσωπικές του πληροφορίες και βιώματα.
27. Ως προς τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό περί στοχοποίησής του από το στρατό, επειδή θεωρήθηκε ότι συνεργάζεται με τους αποσχιστές, σημειώνεται ότι οι δηλώσεις του Αιτητή στο σύνολό τους παρουσιάζονται ασαφείς, γενικές και αόριστες. Επίσης, δεν παροράται το γεγονός ότι ουδέποτε ο Αιτητής αναφέρθηκε στον συγκεκριμένο ισχυρισμό, πλην της ενώπιον μου διαδικασίας. Εξάλλου, και κατά την ακρόαση στις 12.4.2024, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ερωτήθηκε σχετικά με τον πυρήνα του ισχυρισμού του, δεν ήταν σε θέση να δώσει κάποια πληροφορία σχετικά με τη στοχοποίηση του από το στρατό, αλλά και τις απειλές που δέχτηκε.
28. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού σημειώνεται κατ’ αρχάς ότι στο ανωτέρω άρθρο που προσκόμισε ο Αιτητής, φαίνεται να γίνεται αναφορά σε στοχοποίησή του λόγω της άρνησής του να παράσχει πληροφορίες για τους Ambazonians, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με τον ισχυρισμό του ότι στοχοποιήθηκε λόγω του ότι ο στρατός κατά την απαγωγή του εντόπισε μέλη των Ambazonians στην οικία του.
29. Εξάλλου, από διαθέσιμες εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, επιβεβαιώνεται το γεγονός ότι η κυβέρνηση διώκει πρόσωπα που συμπράττουν με τους αυτονομιστές. Ειδικότερα, στις πηγές εντοπίστηκε περίπτωση επιχειρηματία, ο οποίος είχε οδηγηθεί ενώπιον στρατιωτικού δικαστηρίου στο Καμερούν για παροχή οικονομικής βοήθειας στους Ambazonians[2]. Έτερη πηγή αναφέρει ότι επικεφαλής ιατρός σε περιφερειακό νοσοκομείο στην Bafut στο βορειοδυτικό τμήμα της χώρας συνελήφθη από τον στρατό τον Ιούλιο 2022 ως ύποπτος για παροχή βοήθειας στους αυτονομιστές. Η σύλληψη του επιβεβαιώθηκε από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Καμερούν (Cameroon Human Rights Commission CHRC) δηλώνοντας ότι αρχικά συνελήφθη για υποψία χρηματοδότησης της τρομοκρατίας[3]. Από τα πιο πάνω, διαπιστώνεται ότι πολίτες στοχοποιούνται ενίοτε από το κράτος για πιθανή εμπλοκή τους ή υποβοήθηση στον αγώνα των αυτονομιστών. Εντούτοις, οι γενικές αυτές πηγές καίτοι επιβεβαιώνουν ότι η κυβέρνηση διώκει άτομα, τα οποία φέρονται να συνεργάζονται με τους αυτονομιστές, εντούτοις αυτά τα δεδομένα δεν επαρκούν προκειμένου να καλυφθεί το κενό της εσωτερικής αξιοπιστίας του Αιτητή και συνεπώς, ο εν λόγω ισχυρισμός επίσης απορρίπτεται ως αναξιόπιστος.
30. Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου στην βάση του μόνου αποδεκτού ισχυρισμού του Αιτητή, κρίνεται καταρχάς σκόπιμο να εξετασθεί η γενικότερη κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στην χώρα καταγωγής του Αιτητή. Ειδικότερα, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων RULAC (Rule of Law in Armed Conflict)[4] παρατηρείται ότι το Καμερούν εμπλέκεται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη με την Boko Haram στην περιοχή Far North. Στις περιοχές Northwest (Βορειοδυτικά) και Southwest (Νοτιοδυτικά), αναφέρεται ότι αριθμός αγγλόφωνων αποσχιστικών ομάδων μάχεται έναντι της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία των περιοχών[5].
31. Οι απαρχές της σύγκρουσης εντοπίζονται κατά το 2016 όταν αγγλόφωνοι δικηγόροι, μαθητές και δάσκαλοι ξεκίνησαν να διαδηλώνουν λόγω της υπο-εκπροσώπησής τους και της περιθωριοποίησής τους από την κυβέρνηση, ενώ η συμβολική μονομερής ανακήρυξη του ανεξάρτητου κράτους της Αμπαζονίας την πρώτη Οκτωβρίου 2017 επέφερε την άμεση χρήση του στρατού στις αγγλόφωνες περιοχές[6]. Προέκυψαν από τις άνω εξελίξεις διάφορες αυτονομιστικές ομάδες οι οποίες υποστηρίζουν τη δημιουργία της «Δημοκρατίας της Αμπαζονίας» στη βορειοδυτική και τη νοτιοδυτική περιφέρεια[7].
32. Οι αντιμαχόμενες πλευρές αποτελούνται από τις δυνάμεις ασφαλείας του Καμερούν και από τις ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες. Οι δυνάμεις των αυτονομιστών παρουσιάζονται διαιρεμένες, αν και το μεταξύ τους επίπεδο συνεργασίας παραμένει ασαφές[8]. Παρατηρείται διαρκώς αυξανόμενη προσπάθεια των ομάδων προς συνεργασία, μεταξύ των οποίων η πραγματοποίηση συναντήσεων τον Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2022, όταν αποπειράθηκαν να ευθυγραμμίσουν τους σκοπούς και να εξεύρουν κοινή στρατηγική στις διενέξεις αυτών[9]. Οι ομάδες αυτές φαίνεται να πολλαπλασιάζονται και να αποκτούν οικονομική και αποφασιστική αυτονομία έναντι της διασποράς στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, η οποία έδιδε πολιτική κατεύθυνση σε αυτές[10]. H στρατιωτική ικανότητα των αυτονομιστών αξιολογείται περί τις δύο με τέσσερις χιλιάδες μαχητές[11].
33. Περαιτέρω, ως προς τις χρησιμοποιούμενες τακτικές, μεθόδους, μέσα και όπλα πολέμου αξιολογούνται τα κάτωθι. Το 2021 φαίνεται να έλαβε χώρα στρατιωτική αναδιοργάνωση εντός των αποσχιστικών ομάδων, οι οποίες προκρίνουν την τακτική της φθοράς και στοχεύουν συγκεκριμένα το στρατό[12]. Πιο συγκεκριμένα, αντί να χτυπούν τα αστικά κέντρα προς δημιουργία χάους, προκρίνουν κατά προτεραιότητα τη στοχοποίηση του στρατού από την αρχή της χρονιάς[13]. Ένας περισσότερο τελειοποιημένος εξοπλισμός και ελαφρύς οπλισμός, ο οποίος καθιστά δυσχερή την αναγνώριση των αυτονομιστών έχει βοηθήσει στη στρατηγική αυτή[14]. Κατά τη διάρκεια των επιθέσεών τους στο στρατό, οι αυτονομιστές χρησιμοποιούν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς, καθώς και περισσότερο προηγμένα όπλα, όπως εκτοξευτές αντιαρματικών. [15]
34. Παρά τη γενικότερη έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στο Καμερούν, θα πρέπει να εξεταστεί ειδικότερα η περιοχή στην νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν, τόπος καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED αναφορικά με τα περιστατικά ασφαλείας που συνέβησαν στη συνήθη διαμονή του Αιτητή, κατά το διάστημα 2.12.2023 – 29.11.2024 σημειώθηκαν στη νοτιοδυτική περιφέρεια συνολικά 828 περιστατικά ασφαλείας με 759 ανθρώπινες απώλειες, από τα οποία τα 294 αφορούσαν μάχες (538 απώλειες), 33 διαμαρτυρίες (7 απώλειες), 12 εκρήξεις/απομακρυσμένη βία (14 απώλειες) και 489 περιστατικά βίας κατά αμάχων (200 απώλειες)[16]. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με εκτίμηση του 2015 ο πληθυσμός της νοτιοδυτικής περιφέρειας ανέρχεται στους 1.553.232 κατοίκους[17]. Ειδικότερα στην πόλη Buea, τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, έχουν καταγραφεί 30 περιστατικά ασφαλείας από τα οποία προέκυψαν 23 ανθρώπινες απώλειες, και εκ των οποίων τα 2 αφορούσαν μάχες (3 απώλειες), 6 διαμαρτυρίες (1 απώλειες) και 22 περιστατικά βίας κατά αμάχων (19 απώλειες)[18]. Με βάση τα ανωτέρω ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα, δεν προκύπτει ότι ο Αιτητής εκ της παρουσίας του και μόνο διατρέχει κίνδυνο βλάβης, λαμβάνοντας υπόψη και τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, ήτοι ότι πρόκειται περί υγιούς, πεπαιδευμένου, νεαρού άνδρα.
35. Καταληκτικά, ενόψει των ανωτέρω και από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει δυνατότητα υπαγωγής του Αιτητή στην προστατευτική διάταξη του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Τέτοιος φόβος δίωξης δεν προκύπτει καθαυτός ούτε από τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή τα οποία και έχουν γίνει αποδεκτά.
36. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται η υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν επικαλέστηκε κατά βάσιμο τρόπο αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.
37. Ειδικότερα, στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό και δεδομένου ότι ο Αιτητής δεν προκύπτει, ότι ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)] και δεν προκύπτει ότι αυτός διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής [βλ άρθρο 19(2)(α) και (β)].
38. Ούτε εξάλλου, προκύπτει ότι συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή, ο βαθμός της οποίας να είναι τόσο υψηλός, ώστε να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμηθεί ότι ο Αιτητής, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43].
39. Σημειώνεται συναφώς ότι «το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, αναγνωρίζεται σε οποιοδήποτε Αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε Αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δε βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής». Ως «σοβαρή» ή «σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη» ορίζεται δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) ως «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης».
40. Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν ως προς την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι συνιστούν «[…]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).
41. Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.
42. Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ, «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας» (Βλ. Απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας».
43. Με βάση λοιπόν τα όσα καταγράφονται ανωτέρω, παρά το ότι αδιάκριτη βία λαμβάνει χώρα στην νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν, εντούτοις, τα επίπεδα της αδιάκριτης βίας δεν είναι υψηλά ούτως ώστε να θεωρηθεί ότι υπάρχει εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής να αντιμετωπίσει κίνδυνο πραγματικής βλάβης απλώς και μόνο λόγω της παρουσίας του στην περιοχή. Προς τούτου λαμβάνονται υπόψη οι προσωπικές περιστάσεις του Αιτητής, καθώς πρόκειται για ενήλικα νεαρό άνδρα, μορφωμένο χωρίς κάποιο πρόβλημα υγείας ή κάποια άλλη ευαλωτότητα. Επιπλέον, έχοντας ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν, είναι εξοικειωμένος με την περιοχή και άρα σε θέση να εντοπίζει και να αξιολογεί επαρκώς τους κινδύνους.
44. Ως προς τον ισχυρισμό του Αιτητού για παραβίαση του Άρθρο 15 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2020 (Ν.6(Ι)/2000) το σχετικό άρθρο του Νόμου για ιατρική και ψυχολογική εξέταση αφορά στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν «(α) ενδείξεις που ενδεχομένως υποδηλώνουν διώξεις ή σοβαρή βλάβη που υπέστη κατά το παρελθόν∙ και (β) συμπτώματα και ενδείξεις βασανιστηρίων ή άλλων σοβαρών πράξεων σωματικής ή ψυχολογικής βίας, περιλαμβανομένων των πράξεων σεξουαλικής βίας». Ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου δεν έκρινε σκόπιμο ο Αιτητής να παραπεμφθεί σε ειδική εξέταση καθότι ερωτήθηκε κατά την προσωπική του συνέντευξη εάν μπορεί να προχωρήσει σε συνέντευξη και αν έχει κάτι που τον ενοχλεί για να μπορούν να προχωρήσουν σε συνέντευξη και δεν ανέφερε οποιοδήποτε πρόβλημα, διαβεβαιώνοντας έτσι το αποφασίζον όργανο ότι δεν πάσχει από προβλήματα υγείας (σωματικής ή/και ψυχικής) για τα οποία να χρήζει ιατρικού ελέγχου ή φαρμακευτικής περίθαλψης. Παράλληλα, από τα πρακτικά της συνέντευξης, προκύπτει ότι ο Αιτητής ήταν σε θέση να απαντήσει στα ερωτήματα που του είχαν υποβληθεί. Σημειώνεται ότι καίτοι απαιτείται η ενημερωμένη συγκατάθεση του Αιτητού για τη διενέργεια των εν λόγω εξετάσεων, παρά ταύτα η απάντηση του Αιτητού ότι είναι καλά και δεν χρειάζεται εξέταση, δεν αποτελεί καταλυτικής φύσεως κριτήριο για τη μη διενέργεια αυτών. Εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του λειτουργού να το κρίνει ως αναγκαίο και να παραπέμψει σε αυτές, εάν λάβει προηγουμένως τη συγκατάθεση του εκάστοτε αιτητή. Σύμφωνα δε με το εδάφιο (8) του άρθρου 15 όταν δεν διενεργείται ιατρική ή/και ψυχολογική εξέταση σύμφωνα με το εδάφιο (1), οι αιτητές δικαιούνται με δική τους πρωτοβουλία και δικά τους έξοδα να μεριμνήσουν για την ιατρική ή/και ψυχολογική τους εξέταση όσον αφορά ενδείξεις που ενδεχομένως υποδηλώνουν διώξεις ή σοβαρές βλάβες, που υπέστησαν κατά το παρελθόν. Επιπλέον, ο Αιτητής θα μπορούσε να λάβει τα δέοντα δικονομικά μέσα προς περαιτέρω τεκμηρίωση και εξειδίκευση των ισχυρισμών του. Παρατηρείται συναφώς ότι, ο Αιτητής δεν προσκόμισε οποιαδήποτε μαρτυρία περί της κατάστασης της υγείας του ή και αναφορικά με τα κατ’ ισχυρισμό τραύματα που αυτός φέρει.
45. Παρατηρώ εξάλλου ότι ο Αιτητής δια του συνηγόρου του δεν προβαίνει σε οποιαδήποτε ανάλυση της ζημίας που έχει υποστεί εκ της κατ' ισχυρισμό διαδικαστικής αυτής παράληψης ούτε και προβαίνει σε σύνδεση του και ανάλυση σε σχέση με κάποιο ουσιώδη ισχυρισμό.
46. Τέλος ως προς τον καινοφανή ισχυρισμό του ότι ως επιστραφέντας αιτητής ασύλου κινδυνεύει στη χώρα του παρατηρούνται τα εξής. Καταρχάς σημειώνεται ότι πρόκειται περί καινοφανούς ισχυρισμού που προβάλλεται απαραδέκτως για πρώτη φορά στη γραπτή του αγόρευση.
47. Σε κάθε περίπτωση, επισημαινεται ότι, η συλλογή πληροφοριών του Συμβουλίου για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες του Καναδά αναφέρει το 2018 ότι στη Yaoundé, υποστηρίζεται ότι «αυτοί που βρίσκονται στη διασπορά είναι αυτοί που πρωτοστατούν στον πόλεμο». Ομοίως, το Αφρικανικό Κέντρο για την Εποικοδομητική Επίλυση Διαφορών (ACCORD), «μια οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών με έδρα τη Νότια Αφρική που δραστηριοποιείται σε ολόκληρη την Αφρική» σημειώνει ότι ορισμένοι κρατικοί αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι οι διαμαρτυρίες στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν «πυροδοτήθηκαν από το εξωτερικό».[19] Σύμφωνα με το NDH-Cameroun, οι Αγγλόφωνοι Καμερουνέζοι που ζουν στο εξωτερικό και έχουν σχέση με την κρίση θα «εντοπίζονται και θα συλλαμβάνονται, όπου κι αν βρίσκονται», όπως «επίσημα» δήλωσε το Υπουργείο Διοίκησης (minisτère de l'Administration).[20] Όποιος έχει ενεργή δράση στη διασπορά κατά των αρχών του Καμερούν θα αντιμετωπίσει είτε θάνατο είτε βασανιστήρια και φυλάκιση.[21]
48. Έτερη έκθεση αναφέρει ότι ανεξάρτητα από την καταγωγή τους (γαλλόφωνη ή αγγλόφωνη), οι υπήκοοι του Καμερούν που έχουν ιστορικό πολιτικών δραστηριοτήτων κατά του κράτους κινδυνεύουν να συλληφθούν κατά την επιστροφή τους στη χώρα και να τεθούν υπό κράτηση. Ορισμένοι διώκονται και δικάζονται σύμφωνα με όχι πολύ διαφανείς δικαστικές διαδικασίες, άλλοι δεν δικάζονται ποτέ. Οι αγγλόφωνοι δεν στοχοποιούνται μόνο εξ’ αυτού του λόγου – μόνο όσοι είναι ύποπτοι ή άμεσα εγγεγραμμένοι στην αποσχιστική κρίση αποτελούν στόχους για τις αρχές. Προς διευκρίνιση από ποιο επίπεδο εμπλοκής ένας αγγλόφωνος θεωρείται από τις εθνικές του αρχές ότι διαδραματίζει ενεργό ρόλο στη σύγκρουση στην αγγλόφωνη ζώνη που ενδέχεται να προκαλέσει μέτρα αντιποίνων εναντίον του, ένα άτομο που παίρνει θέση υπέρ του σκοπού δεν πρέπει ανησυχεί απαραίτητα. Οι αγγλόφωνοι που διαδραματίζουν ενεργό ρόλο, ήτοι που είναι εγγεγραμμένοι σε υποστηρικτικά κινήματα, χρηματοδοτούν ή προμηθεύουν όπλα στις ένοπλες ομάδες βρίσκονται στο στόχαστρο των αρχών.[22] Συνεπώς, βάσει των ανωτέρω προκύπτει ότι ο Αιτητής μη προβάλλοντας οποιεσδήποτε ειδικές περιστάσεις κατά τρόπο αξιόπιστο που να συντρέχουν στο πρόσωπό του που να τον εντάσσουν σε κάποιο από τα προφίλ επιστραφέντων που κινδυνεύουν, δεν διατρέχει οποιοδήποτε βάσιμο κίνδυνο επιστροφής στη χώρα του, με μόνο το λόγο ότι υπήρξε αιτητής ασύλου, δεδομένο, το οποίο δεν είναι σαφές εάν δύνανται οι αρχές σε κάθε περίπτωση να διαγνώσουν. Κατά την διάρκεια της συνέντευξης του δεν δήλωσε ότι ανήκει ή/και υποστηρίζει κάποιο πολιτικό κόμμα, ή κάποια ομάδα υψηλού ενδιαφέροντος όπως ούτε οι προσωπικές του περιστάσεις και το προφίλ του συνιστούν άτομο υψηλού ενδιαφέροντος από τις αρχές.
49. Όλως επικουρικώς, ο Αιτητής, θα μπορούσε εάν το επιθυμούσε, να διαμείνει στην πόλη Kumba, όπου διατηρεί την επιχείρησή του. Κατόπιν αναζήτησης στη βάση δεδομένων ACLED προέκυψε ότι στη διάρκεια ενός έτους και συγκεκριμένα το διάστημα από τις 16.2.2023 έως 16.2.2024 στην πόλη Kumba καταγράφηκαν μόλις 2 περιστατικά ασφαλείας τα οποία οδήγησαν σε 2 ανθρώπινες απώλειες, και τα 2 αυτά περιστατικά καταγράφηκαν ως βία κατά πολιτών «violence against civilians». Ο περιορισμένος αριθμός των περιστατικών ασφαλείας και των συνακόλουθων απωλειών σε συνάρτηση με τον πληθυσμό της πόλης Kumba στη νοτιοδυτική περιφέρεια (εκτιμώμενος πληθυσμός τον Μάρτιο του 2005 στην πόλη Kumba: 144.268 κάτοικοι[23]) επιβεβαιώνει ότι στην πόλη Kumba δεν παρατηρούνται συνθήκες διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης.
Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με €1000 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] The East African, Cameroon mayor explains reason for his abduction, 22/5/2018, διαθέσιμο σε: https://www.theeastafrican.co.ke/tea/news/central-africa/cameroon-mayor-explains-reason-for-his-abduction-1394326 (ημερομηνία προβολής 11/12/2024)
[2] Amnesty International (AI), 'With us or Against Us: People of the North - West Region of Cameroon Caught between the Army, Armed Separatists and Militias', 2023, https://www.amnesty.ch/de/laender/afrika/kamerun/dok/2023/graeueltaten-muessen-gestoppt-und-untersucht-werden/afr-17_6838_2023-with-or-against-us-people-of-the-north-west-region-of-cameroon-caught-between-the-army-armed-separatists-and-militias.pdf, σελ. 42, ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 9.12.2024
[3] ΑCCORD, Cameroon: The Cameroon Anglophone Crisis (2021-2023) 4 January 2024 Διαθέσιμο στο https://www.ecoi.net/en/file/local/2102908/a-12289.pdf σελ. 20 4
[4] https://www.rulac.org/browse/countries/cameroon ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 9.12.2024
[5] https://www.rulac.org/browse/countries/cameroon Σύμφωνα με το ως άνω portal η βία στις αγγλόφωνες περιοχές δεν εξικνείται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη, το RULAC ωστόσο χρησιμοποιεί κριτήρια του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου https://www.rulac.org/about#collapse2accord, υπό What Methodology is Used (ημερομηνία πρόσβασης 16/2/2023) Για την αυτοτελή ωστόσο ερμηνεία της έννοιας της μη διεθνούς ένοπλης σύρραξης στο πλαίσιο του άρθρου 15γ' της Οδηγίας 2004/83/ΕΚ (και κατ' αντιστοιχία της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ) βλ. σχετικά ΔΕΕ, C‑285/12, ημερ. 30/01/2014, σκ. 21 επ.
[6] CGVS/CGRA (Belgium), 'COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE' (19.11.2021), 7-8 διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf
[7] https://www.acaps.org/country/cameroon/crisis/country-level ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 9.12.2024
[8] https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon#collapse2accord ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 9.12.2024
[9] https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon#collapse2accord ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 9.12.2024
[10] CGVS/CGRA (Belgium), 'COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE' (19.11.2021), 7-8 διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 9.12.2024
[11]CGVS/CGRA (Belgium), 'COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE' (19.11.2021), 36 διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 9.12.2024
[12] https://www.rfi.fr/fr/afrique/20210923-cameroun-la-nouvelle-strat%C3%A9gie-des-s%C3%A9paratistes ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 9.12.2024
[13] https://www.rfi.fr/fr/afrique/20210923-cameroun-la-nouvelle-strat%C3%A9gie-des-s%C3%A9paratistes ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 9.12.2024
[14] CGVS/CGRA (Belgium), 'COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE' (19.11.2021), 12 διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 9.12.2024
[15] https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon#collapse2accord ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 9.12.2024
[16] https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (Region-Middle Africa-Cameroon-Sud-West) ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 9.12.2024
[18] https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (Region-Middle Africa-Cameroon-Sud-West-Βuea) ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 9.12.2024
[19] African Centre for the Constructive Resolution of Disputes (ACCORD). 21 July 2017. Ateki Seta Caxton. "The Anglophone Dilemma in Cameroon - The Need for Comprehensive Dialogue and Reform." Available at: http://www.accord.org.za/conflict-trends/anglophone-dilemma-cameroon/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 31/07/2023)
[20] Nouveaux droits de l'homme Cameroun (NDH-Cameroun). August 2018. La situation des anglophones au Cameroun. Sent to the Research Directorate by a representative, 9 August 2018 σε CGRS-CEDOCA – Office of the Commissioner General for Refugees and Stateless Persons (Belgium), COI unit (Author): Cameroun; Situation sécuritaire liée au conflit anglophone, 16 October 2020 https://www.ecoi.net/en/file/local/2039864/coi_focus_cameroun._situation_securitaire_liee_au_conflit_anglophone_20201016.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 31/07/2023)
[21] IRB – Immigration and Refugee Board of Canada (Author): Cameroon: Situation of Anglophones, including returnees, in Bamenda, Yaoundé and Douala; treatment by society and by the authorities (2016-August 2018) [CMR106141.E], 24 August 2018 https://www.ecoi.net/en/document/2021673.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 31/07/2023)
[22] Belgium - Cedoca (CGVS/CGRA, COI Focus. Cameroun. Le traitement réservé par les autorités nationales aux anglophones de retour dans le pays, 16/05/2022, https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/coi_focus_cameroun_le_traitement_reserve_par_les_autorites_nationales_aux_anglophones_20220516.pdf σελ. 3-4 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 31/07/2023)
[23] City Population, Cameroon, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.citypopulation.de/en/cameroon/cities/
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο