ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθεση Αρ.: 1592/22

 

28 Ιανουαρίου 2025

[Δ. ΚΑΤΣΑΡΙΔΗΣ, ΔΔΔΔΠ.] 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

C. I.

Αιτητής

-και-

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ,

μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ’ ων η Αίτηση

  ....................

 

 

Γ. Βασιλόπουλος για Χρ. Χριστοδουλίδης, Δικηγόρος για τον Αιτητή

Ι. Χαραλάμπους (κα) για Θ. Παπανικολάου (κα), Δικηγόροι της Δημοκρατίας για τους Καθ’ ων η αίτηση.

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Δ. Κατσαρίδης Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Με την υπό εξέταση προσφυγή, ο Αιτητής αιτείται:

Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των Καθ’ ων η Αίτηση ημερομηνίας 14/02/2022, η οποία γνωστοποιήθηκε στον Αιτητή στις 16/03/2022 και με την οποία τον πληροφορούν ότι το αίτημά του για διεθνή προστασία απορρίπτεται καθότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 3 και 19 του Περί Προσφύγων Νόμου, είναι άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη, στερημένη οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος.

 

 

 

 

 

Γεγονότα

 

Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από τον ευπαίδευτο συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω:

Ο Αιτητής είναι υπήκοος της Νιγηρίας και παρέλαβε βεβαίωση υποβολής αίτησης για παροχή διεθνούς προστασίας στις 10/09/2019. Στις 10/01/2022, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο – πρώην EASO, νυν EUAA (εφεξής «ο αρμόδιος λειτουργός»). Στις 03/02/2022, αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση και Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου σχετικά με την συνέντευξη του Αιτητή.  Στη συνέχεια και συγκεκριμένα στις 14/02/2022 αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου, ενέκρινε την εισήγηση για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή. Στις 12/03/2022, η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε απορριπτική επιστολή μαζί με την αιτιολόγηση της απόφασής της σχετικά με το αίτημά του, η οποία παραλήφθηκε και υπογράφηκε ιδιοχείρως από τον Αιτητή στις 16/03/2022. Στις 24/03/2022 καταχωρήθηκε η υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Με την αίτηση ακυρώσεως ο Αιτητής μέσω του συνηγόρου του προβάλλει αριθμό νομικών ισχυρισμών προς ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, πλην όμως με την Γραπτή του Αγόρευση προωθούνται ορισμένοι από αυτούς, τους οποίους περιόρισε στην έλλειψη δέουσας έρευνας. Κατά συνέπεια, οι υπόλοιποι νομικοί ισχυρισμοί αποσύρθηκαν και απορρίφθηκαν από το Δικαστήριο.

Στο πλαίσιο του λόγου ακύρωσης λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας, ο συνήγορος του Αιτητή ισχυρίζεται ότι ο Αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω της κρίσης που συνδέεται με την τρομοκρατική οργάνωση Boko Haram και το κίνημα Biafra, ισχυρισμοί, οι οποίοι έγιναν αποδεκτοί από την Υπηρεσία Ασύλου και αναφέρει ότι το αίτημά του απορρίφθηκε κατόπιν πρόχειρης έρευνας και δεν αξιολογήθηκε ο κίνδυνος κατά της ζωής του σε συνάρτηση με τις πηγές πληροφόρησης. Ο συνήγορος του Αιτητή επισυνάπτει δημοσίευμα για το αληθές του περιστατικού που αφηγήθηκε ο Αιτητής και στο οποίο έλαβε μέρος (δημοσίευμα από την εφημερίδα Vanguard Newspaper Nigeria, ημερομηνίας 31/05/2016). 

Από την πλευρά τους οι Καθ’ ων η Αίτηση υπεραμύνονται της νομιμότητας της επίδικης πράξης, ισχυριζόμενοι ότι οι λόγοι ακυρώσεως που προβάλλει ο Αιτητής διά της καταχωρισθείσας προσφυγής του δεν εγείρονται σύμφωνα με τον Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Δικαστηρίου του 1962. Ισχυρίζονται περαιτέρω ότι ορθά η Υπηρεσία Ασύλου διαπίστωσε ότι δεν τεκμηριώνεται κίνδυνος δίωξης ή σοβαρής βλάβης για τον Αιτητή σε περίπτωση επιστροφής του βάσει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου ή του άρθρου 19 του ίδιου Νόμου, καθότι δεν προκύπτει από τα όσα ο Αιτητής προέβαλε πως οι αρχές της χώρας του ενδιαφέρονται για το πρόσωπό του. Τέλος αναφέρουν επίσης ότι η επίδικη πράξη αυτή έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις νομοθετημένες διατάξεις, μετά από δέουσα έρευνα και ορθή ενάσκηση των εξουσιών που παρέχει ο νόμος και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης.

Στην απαντητική Γραπτή του Αγόρευση ο συνήγορος του Αιτητή ισχυρίζεται ότι ο Αιτητής είναι μέχρι σήμερα ενεργό μέλος της ομάδας Biafra, γεγονός το οποίο θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα του

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Κατόπιν των ανωτέρω, θα προχωρήσω στην αξιολόγηση του ισχυρισμού που προβάλλει ο συνήγορος του Αιτητή, περί έλλειψη δέουσας έρευνας λαμβανομένης και της εξουσίας του παρόντος Δικαστηρίου όπου και σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018, Ν.73(Ι)/2018, το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση επί της ουσίας. Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η παρούσα υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά πληροί τις προϋποθέσεις του άρθρου 11 (2) και (3) του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018, Ν.73(Ι)/2018, οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου της νομιμότητας και ορθότητας της πράξης.

Θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε ο Αιτητής σε όλα τα στάδια της εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αποφάσισε μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της άσκησης των νόμιμων ορίων της διακριτικής του ευχέρειας. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Αιτητή, όπως καταγράφονται στην έκθεση του αρμόδιου λειτουργού, αλλά και όπως διαφαίνονται από τον Διοικητικό φάκελο που κατατέθηκε στο Δικαστήριο ως τεκμήριο 1 κατά το στάδιο των Διευκρινίσεων και δεν αμφισβητούνται, ο Αιτητής είναι ενήλικας, υπήκοος της Νιγηρίας. Κατά την καταγραφή του αιτήματός του για διεθνή προστασία ισχυρίστηκε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω της Bokο Haram.

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, ο Αιτητής ανέφερε σχετικά με το προσωπικό του προφίλ ότι είναι Χριστιανός-Καθολικός στο θρήσκευμα και ανήκει στην εθνοτική ομάδα Igbo. Δήλωσε ότι γεννήθηκε στο χωριό Umuowa της πόλης Orlu της πολιτείας Imo, η οποία αποτελεί και τον τελευταίο τόπο διαμονής του. Ως προς την πατρική του οικογένεια, ο Αιτητής δήλωσε ότι ο πατέρας του απεβίωσε και η μητέρα του, η οποία είναι άρρωστη διαμένει στο χωριό Umuowa. Η αδερφή και ο μικρότερός του αδερφός διαμένουν στο Lagos, ενώ δεν γνωρίζει πού βρίσκεται ο μεγαλύτερος αδερφός του. Ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και ως προς την εργασιακή του πείρα, δήλωσε ότι διατηρούσε από το 2009 χώρο όπου προέβαλε ποδοσφαιρικούς αγώνες και πωλούσε ποτά. Σχετικά με την αναχώρησή του, ο Αιτητής δήλωσε ότι αναχώρησε νόμιμα τον Αύγουστο του 2019, χωρίς να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε θέμα.

Αναφορικά με τον λόγο για τον οποίο εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι μέλος του IPOB, μιας ομάδας που υποστηρίζει την ανεξαρτησία της νοτιοανατολικής περιοχής της Νιγηρίας (Biafra) και η οποία έχει χαρακτηριστεί από την κυβέρνηση της χώρας ως τρομοκρατική οργάνωση. Εξήγησε πως η συμμετοχή του στην IPOB ξεκίνησε με τη φιλοξενία συναντήσεων της ομάδας στο χώρο προβολής αγώνων που διατηρούσε και αργότερα σε χώρο του δημαρχείου. Όταν η ομάδα χαρακτηρίστηκε ως τρομοκρατική από την κυβέρνηση, τα μέλη της, συμπεριλαμβανομένου του Αιτητή, έγιναν στόχος. Ως δήλωσε, οι αρχές άρχισαν να συλλαμβάνουν, να σκοτώνουν και να καίνε τα σπίτια των μελών της IPOB κάτι το οποίο, ως ο Αιτητής ισχυρίστηκε, εξακολουθεί να συμβαίνει και οι βίαιες πράξεις και οι δολοφονίες είναι ευρέως διαδεδομένες και δεν αποτελούν μεμονωμένα περιστατικά. Ο Αιτητής περιέγραψε μια απόπειρα κατά της ζωής του από τις νιγηριανές δυνάμεις ασφαλείας. Δήλωσε επίσης ότι η ομάδα IPOB έχει παράρτημα στη Δημοκρατία και ότι συμμετείχε σε διαμαρτυρία που διοργανώθηκε ενάντια στην απαγωγή του Nnamdi Kanu, του ηγέτη της IPOB από την Κένυα και την επακόλουθη έκδοσή του στη Νιγηρία. Σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία, ο Αιτητής εξέφρασε φόβο ότι οι δυνάμεις ασφαλείας θα τον σκοτώσουν, καθότι ως μέλος της IPOB θεωρείται τρομοκράτης. Διευκρίνισε ότι τα μέλη της IPOB δεν φέρουν όπλα, αλλά αντιθέτως υποστηρίζουν ειρηνικά τον σκοπό τους.

Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις αναφορικά με τη συμμετοχή του στην IPOB, ο Αιτητής δήλωσε ότι το 2016, ο θείος του, πρώην ποδοσφαιριστής με το όνομα Aringo Star, ερχόταν στον χώρο όπου εργαζόταν και του μιλούσε  για την απογοήτευσή του για τα δεινά των ανθρώπων στη Νιγηρία και για τον ηγέτη της IPOB, τον Nnamdi Kanu, πιστεύοντας στο μήνυμά του για μια ανεξάρτητη Biafra και μία δίκαιη μεταχείριση των Igbo. Ο Αιτητής ανέφερε ότι ο θείος του τον έφερε σε επαφή με ένα συντονιστή της ομάδας, και ακολούθως προσχώρησε στην IPOB δίνοντας όρκο μπροστά σε μια μεγάλη ομάδα, υποσχόμενος να μην προδώσει τον αγώνα για την ανεξαρτησία. Σε σχετική ερώτηση ανέφερε ότι είχε τον ρόλο του κινητοποιητή (“mobilizing people”), ο οποίος περιλάμβανε τη διάδοση του μηνύματος της ομάδας (“evangelism”), την ενημέρωση του κόσμου την προώθηση των στόχων της ομάδας. Ανέφερε ότι χρησιμοποίησε το κατάστημά του για να αναρτήσει τη σημαία της IPOB και προέβαλε εκπομπές του Nnamdi Kanu, προσελκύοντας με τον τρόπο αυτό περισσότερα μέλη. Ερωτηθείς για τους στόχους της ομάδας, ο Αιτητής αναφέρθηκε στην επιδίωξη δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Biafra, την εξασφάλιση μίας καλύτερης διακυβέρνησης και την αντιμετώπιση της μακροχρόνιας παραμέλησης των νοτιοανατολικών περιοχών της Νιγηρίας.

Ο Αιτητής κατά την υποβολή διερευνητικών ερωτημάτων, ανέφερε πως η ομάδα IPOB δρούσε κυρίως στις νοτιοανατολικές πολιτείες της Νιγηρίας και χρησιμοποιούσε ειρηνικές μεθόδους, όπως την ευαισθητοποίηση του κόσμου και τη συνεργασία με τις τοπικές κυβερνήσεις. Ο  αγώνας τους στρεφόταν κυρίως κατά της κυβέρνησης της Νιγηρίας, η οποία θεωρούν ότι ευνοεί τους Fulani. Πρόσθετα αναφέρθηκε σε βίαιη καταστολή που δέχθηκε η ομάδα από τον νιγηριανό στρατό, ο οποίος, ως ισχυρίστηκε ο Αιτητής, συχνά αποτελούνταν από στρατιώτες Fulani και η ομάδα αντέδρασε με την δημιουργία του Ανατολικού Δικτύου Ασφάλειας (ESN) για την προστασία των τοπικών κοινοτήτων. Ο Αιτητής υπογράμμισε ότι οι αγώνες των IPOB ήταν ειρηνικοί, και παρόλο που υπήρξαν συγκρούσεις με στρατιωτικές δυνάμεις, ο ίδιος δεν συμμετείχε προσωπικά σε μάχες, ούτε έγινε μάρτυρας επιθέσεων εναντίον αμάχων.

Ο Αιτητής αναφέρθηκε επίσης και σε περιστατικό κατά το οποίο ο ίδιος δέχθηκε επίθεση κατά τη διάρκεια μίας συνάντησης των μελών της IPOB. Κληθείς να αναπτύξει τι συνέβη, ο Αιτητής δήλωσε ότι τον Απρίλιο του 2018 και ενώ βρίσκονταν σε συνάντηση της IPOB σε χώρο του δημαρχείου, ο Νιγηριανός στρατός εισέβαλε και άρχισε να πυροβολεί με συνέπεια όλοι να προσπαθούν να διαφύγουν. Ο ίδιος τραυματίστηκε στο πηγούνι και νοσηλεύτηκε για διάστημα δύο εβδομάδων. Στη συνέχεια, μέλη της ομάδας τον μετέφεραν σε άγνωστη τοποθεσία όπου κρυβόταν. Ισχυρίστηκε ότι τα μέλη της ομάδας τον ενημέρωσαν ότι οι αρχές τον αναζητούσαν και του διευθέτησαν τα απαραίτητα έγγραφα για να ταξιδέψει.  Ο Αιτητής δήλωσε ότι στη Δημοκρατία είναι ενεργό μέλος στο παράρτημα της ομάδας IPOB και ότι η τελευταία συνάντηση στην οποία συμμετείχε ήταν στις 27 Δεκεμβρίου του 2021.

Κληθείς να εξηγήσει τον ισχυρισμό που κατέγραψε στην αίτησή του περί κινδύνου από την Boko Haram, ο Αιτητής διευκρίνισε ότι δεν αντιμετωπίζει οποιοδήποτε θέμα την εν λόγω ομάδα και ότι στα νότια της χώρας τους αποκαλούν ληστές (“bandits”). Σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία, ο Αιτητής ανέφερε ότι όλα τα μέλη της IPOB αναζητούνται από τις αρχές και ότι η κατάσταση στη χώρα δεν είναι καλή.

Κατά την αξιολόγηση της αίτησης διεθνούς προστασίας του Αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός σχημάτισε τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς: ο πρώτος αναφορικά με την ταυτότητα, το προφίλ και την χώρα καταγωγής του Αιτητή, ο δεύτερος σχετικά με το ότι ο Αιτητής είναι μέλος της ομάδας IPOB και ο τρίτος αναφορικά με το ότι οι δυνάμεις ασφαλείας της Νιγηρίας επιτέθηκαν στον Αιτητή κατά τη διάρκεια μίας συνάντησης της IPOB τον Απρίλιο του 2018.  Όλοι οι ουσιώδεις ισχυρισμοί του Αιτητή έγιναν αποδεκτοί ως εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστοι.

Ειδικότερα, ως προς τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, έγινε αποδεκτό ότι ο Αιτητής είναι υπήκοος της Νιγηρίας, με τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής την πολιτεία Imo.

Σχετικά με τον ισχυρισμό ότι είναι μέλος της ομάδας IPOB, o λειτουργός κατέγραψε στην εισηγητική του έκθεση ότι ο Αιτητής ήταν σε θέση να παράσχει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες υπό τις οποίες εντάχθηκε στην ομάδα, δηλώνοντας ότι το 2016, ο θείος του τον παρέπεμψε σε έναν συντονιστή της ομάδας, με το όνομα John-Paul, ο οποίος τον έφερε σε επαφή με την ομάδα IPOB και ακολούθως έδωσε όρκο προκειμένου να γίνει μέλος. Επιπλέον, ο Αιτητής ήταν σε θέση να προσδιορίσει λεπτομερώς τα κίνητρα πίσω από την απόφασή του να ενταχθεί στην ομάδα, αναφέροντας ότι οι Igbo δεν τυγχάνουν δίκαιης μεταχείρισης από την κυβέρνηση της Νιγηρίας, ότι υπάρχει έλλειψη βασικών υπηρεσιών, όπως νερό και ηλεκτρικό ρεύμα, καθώς και υποδομών και ότι πολλοί άνθρωποι σκοτώνονται από τις αρχές της χώρας. Ο Αιτητής δήλωσε με επαρκείς λεπτομέρειες ότι ένας άλλος λόγος για τον οποίο προσχώρησε στην ομάδα ήταν επειδή η IPOB εκπροσωπεί τον αυτόχθονα λαό Igbo και μέσω των μηνυμάτων του ηγέτη της ομάδας, Nnamdi Kanu, μπόρεσε και ο ίδιος να ανακαλύψει την εθνοτική του καταγωγή και ταυτότητα, καθώς και τα δικαιώματα των Igbo. Ερωτηθείς για τα καθήκοντά του εντός της ομάδας, ο Αιτητής παρέθεσε λεπτομερώς ότι, μέσω της επιχείρησης που διατηρούσε (χώρος για προβολή αγώνων), ενημέρωνε και κινητοποιούσε τον κόσμο για τον σκοπό της ομάδας IPOB, για το τι πρεσβεύει, καταφέρνοντας με τον τρόπο αυτό να προσελκύσει περισσότερους υποστηρικτές. Ο Αιτητής έδωσε πληροφορίες για τους στόχους της ομάδας, αναφέροντας ότι απαιτούσαν όπως αποκατασταθούν οι υποδομές και η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και να διεξαχθεί δημοψήφισμα προκειμένου η Biafra να ανακηρυχθεί ανεξάρτητη. Ανέφερε επιπλέον ότι η ομάδα IPOB χρησιμοποιούσε μόνο ειρηνικές μεθόδους για να επιτύχει τους στόχους της. Πρόσθετα ο Αιτητής ήταν σε θέση να εξηγήσει ότι η IPOB αντιτάχθηκε, με ειρηνικό τρόπο, τόσο στην κυβέρνηση της Νιγηρίας, η οποία έχει επικηρύξει την ομάδα ως τρομοκρατική, όσο και στους Fulani, οι οποίοι εμπλέκονται σε εδαφικές διαφορές με τους Igbo από το 2015, όταν ο πρόεδρος Buhari εξέδωσε απόφαση ότι κάθε πολιτεία της Νιγηρίας θα πρέπει να τους παρέχει γη. Ο Αιτητής προχώρησε σε διευκρινίσεις, αναφέροντας ότι η ομάδα IPOB αντιτίθεται κυρίως στον πρόεδρο της Νιγηρίας, ο οποίος παρέμεινε αδρανής όσον αφορά τα εγκλήματα που διαπράττονται από μέλη της φυλής Fulani, επειδή ανήκει και ο ίδιος στη φυλή αυτή. Περαιτέρω, ο Αιτητής ανέπτυξε ότι ο πρώην ηγέτης της ομάδας, ο Nnamdi Kanu, δημιούργησε το 2021 την οργάνωση Eastern Security Network (ESN), με σκοπό να αντιμετωπίσει τις επιθέσεις κατά των ατόμων της φυλής Igbo. Προέβη σε περιγραφή της σημαίας της ομάδας και ανέφερε ότι δραστηριοποιείται στο νοτιοανατολικό τμήμα της Νιγηρίας και συγκεκριμένα στις πολιτείες Imo, Anambra, Abia, Ebonyi, Enugu και στο Obibo στο Port Harcourt. Επιπλέον, ο Αιτητής περιέγραψε με επαρκείς λεπτομέρειες τη δομή της οργάνωσης, αναφέροντας ότι τα τμήματα της ομάδας, που ονομάζονται μονάδες (“units”), σχηματίζονται σε τοπικό επίπεδο, δηλαδή σε επίπεδο χωριού, και τους ανατίθεται ένας αριθμός, ενώ πρόσθεσε επίσης ότι οι μονάδες απευθύνονται στις γειτονικές τους κοινότητες προκειμένου να τις βοηθήσουν να δημιουργήσουν τις δικές τους μονάδες. Ο ίδιος δήλωσε ότι άνηκε στη Μονάδα με τον αριθμό 2, η οποία είχε 8 μέλη, κατονομάζοντας τρία εξ αυτών. Περαιτέρω, όσον αφορά τον πρώην ηγέτη της ομάδας, Nnamdi Kanu, ο Αιτητής ανέφερε ότι ζούσε στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά όταν ταξίδεψε στην Κένυα, απήχθη και εκδόθηκε στη Νιγηρία, όπου του έχει αποστερηθεί το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη. Ήταν επίσης σε θέση να αναφέρει τον τωρινό ηγέτη, Simon Ekpa. Υπήρξε λεπτομερής στις δηλώσεις του σχετικά με τον τόπο και το περιεχόμενο των συναντήσεων στις οποίες συμμετείχε ως μέλος της IPOB, δηλώνοντας ότι μια γενική συνάντηση γινόταν μία φορά το μήνα στο δημαρχείο της κοινότητάς του, με περίπου 80 συμμετέχοντες, ενώ ξεχωριστές συναντήσεις διεξάγονταν επίσης μεταξύ των συντονιστών της ομάδας. Σε σχετική ερώτηση ο Αιτητής διευκρίνισε ότι ο ίδιος δεν είχε συγκεκριμένο ρόλο σε αυτές τις συναντήσεις. Τέλος, ο Αιτητής ήταν σε θέση να παράσχει συγκεκριμένες λεπτομέρειες σχετικά με τις δραστηριότητες της ομάδας IPOB στη Δημοκρατία, αναφέροντας ότι τα μέλη της IPOB πραγματοποιούν συναντήσεις στη Λευκωσία, με την τελευταία να έγινε στις 27 Δεκεμβρίου 2021. Δήλωσε ότι ο ίδιος διατηρεί σελίδα στο Facebook, μέσω της οποίας μοιράζεται πληροφορίες που λαμβάνει από τους ηγέτες της ομάδας. Αναφέρθηκε επίσης σε συμμετοχή του σε διαμαρτυρία μπροστά από τις πρεσβείες της Βρετανίας και της Κένυας στη Λευκωσία, η οποία διοργανώθηκε ως αντίδραση στην έκδοση του ηγέτη Kanu από την Κένυα στη Νιγηρία. O λειτουργός καταλήγει ότι οι δηλώσεις του Αιτητή σχετικά με τη συμμετοχή του στην ομάδα IPOB ήταν συνεκτικές, συνεπείς και επαρκώς λεπτομερείς και συγκεκριμένες και ως εκ τούτου έκρινε ότι η εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεών του τεκμηριώνεται.

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού, ο λειτουργός προέβη σε έρευνα, της οποίας τα ευρήματα επιβεβαιώνουν τα όσα ανέφερε ο Αιτητής (βλ. ερυθρά έρευνας 57, 55, 53-50 του δ.φ.). Βάσει της ανωτέρω ανάλυσης, ο ισχυρισμός του Αιτητή ότι είναι μέλος της ομάδας IPOB κρίθηκε εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστος.

Αναφορικά με τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό, ήτοι ότι δέχθηκε επίθεση από τις δυνάμεις ασφαλείας της Νιγηρίας κατά τη διάρκεια συνάντησης της ομάδας IPOB τον Απρίλιο του 2018, ο Αιτητής, ως διαπίστωσε ο λειτουργός, ήταν σε θέση να περιγράψει λεπτομερώς το περιστατικό της επίθεσης, αναφέροντας ότι, κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης της IPOB σε χώρο του δημαρχείου, ορισμένα μέλη του νιγηριανού στρατού, τα οποία έφεραν όπλα, φορούσαν στολές και έφεραν τη νιγηριανή σημαία στον ώμο τους, έφτασαν με οχήματα “Hilux” και άρχισαν να πυροβολούν και να χτυπούν τα άτομα που συμμετείχαν στη συνάντηση, ενώ ο ίδιος κτυπήθηκε κατά την προσπάθεια του να διαφύγει. Ο Αιτητής επιπλέον αναφέρθηκε με συνοχή και επαρκή περιγραφικότητα στα γεγονότα που ακολούθησαν το περιστατικό αυτό, αναφέροντας ότι αρχικά νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο St. Mary’s Hospital για διάστημα δύο εβδομάδων και ακολούθως μεταφέρθηκε από τα μέλη της ομάδας σε δύο διαφορετικούς τόπους όπου κρυβόταν και όπου του παρείχαν τροφή.

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού, ο λειτουργός παρέπεμψε σε πηγές πληροφόρησης, βάσει των οποίων οι αρχές της Νιγηρίας προχώρησαν σε αρκετές καταστολές κατά των μελών της IPOB κατά τα έτη 2017 και 2018, ενώ από τις 15 Σεπτεμβρίου έως τις 15 Οκτωβρίου του 2017, ο Νιγηριανός στρατός ξεκίνησε μια στρατιωτική επιχείρηση με την ονομασία «Python Dance II» στη Νοτιοανατολική Νιγηρία για την αντιμετώπιση  των «βίαιων ταραχών και απαγωγών», η οποία συνεχίστηκε και τον Φεβρουάριο του 2018 με την επιχείρηση «Python Dance III» (ερυθρό 48 του δ.φ.). Ο λειτουργός βάσει των ανωτέρω, έκρινε ότι στοιχειοθετείται τόσο η εσωτερική, όσο και η εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού.

Κατά την αξιολόγηση του κινδύνου σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του, επί τη βάσει των αποδεκτών ισχυρισμών του, ο λειτουργός έκρινε ότι παρόλο που έγινε αποδεκτό ότι ο Αιτητής είναι μέλος της ομάδας IPOB και δέχθηκε επίθεση από τις νιγηριανές δυνάμεις ασφαλείας τον Απρίλιο του 2018, εντούτοις, ο ρόλος και τα καθήκοντα του εντός της ομάδας, ήτοι ότι κινητοποιούσε τον κόσμο και τον ενημέρωνε για τους στόχους της ομάδας, καθώς και το γεγονός ότι στις μηνιαίες συναντήσεις στις οποίες συμμετείχε δεν είχε συγκεκριμένο ρόλο, καταδεικνύουν ότι ο Αιτητής δεν ήταν μέλος υψηλού προφίλ και ότι η φύση της συμμετοχής του στην ομάδα ήταν περιορισμένη. Επιπλέον, ο λειτουργός επεσήμανε το γεγονός ότι οι νιγηριανές δυνάμεις ασφαλείας δεν στοχοποίησαν προσωπικά τον Αιτητή κατά τη διάρκεια της επίθεσης στη συνάντηση της IPOB τον Απρίλιο του 2018, αλλά στράφηκαν εναντίον όλων των παρευρισκόμενων στη συνάντηση, όπως καθολική ήταν και η επακόλουθη αναζήτηση των μελών μετά το περιστατικό αυτό. Ο λειτουργός παρέθεσε πηγές, οι οποίες αναφέρουν ότι το 2020 και το 2021, η κυβέρνηση της Νιγηρίας στοχεύει πρόσωπα για τα οποία υπάρχουν υποψίες ότι είναι μέλη της IPOB. Από τον Αύγουστο του 2020, η βία μεταξύ της IPOB και των νιγηριανών δυνάμεων ασφαλείς έχει κλιμακωθεί, με αναφορές για δολοφονίες (κατ’ υποψία) μελών της ομάδας. Τον Δεκέμβριο του 2020, η IPOB δημιούργησε μια παραστρατιωτική πτέρυγα, το Ανατολικό Δίκτυο Ασφαλείας (ESN) και ακολούθησαν ένοπλες συγκρούσεις με τις κρατικές δυνάμεις της Νιγηρίας. Η κατάσταση ασφαλείας σε σχέση με την IPOB στη Νοτιοανατολική Νιγηρία, επιδεινώνεται ραγδαία. Το 2021, οι δυνάμεις ασφαλείας αύξησαν τις επιχειρήσεις κατά του ESN και τον Ιανουάριο του ίδιου έτους, η IPOB δήλωσε ότι ο «δεύτερος πόλεμος Νιγηρίας/Μπιάφρας» είχε αρχίσει. Στις 18 Φεβρουαρίου 2021, ελικόπτερα και εκατοντάδες στρατιώτες επιστρατεύτηκαν στην πολιτεία Imo, ισοπεδώνοντας αρκετά στρατόπεδα του ESN (ερυθρό 46 του δ.φ.). Παρά τις προαναφερθείσες πληροφορίες, ο λειτουργός κατέγραψε ότι οι πηγές πληροφόρησης αναφέρουν επίσης ότι η ιδιότητα του μέλους της ομάδας IPOB δεν αρκεί από μόνη της, αλλά απαιτούνται πρόσθετες προσωπικές περιστάσεις προκειμένου να συναχθεί το συμπέρασμα ότι ένας αιτητής κινδυνεύει να υποστεί κακομεταχείριση, όπως το επίπεδο και η φύση της συμμετοχής του, η προβολή του αιτούντος (π.χ. υψηλό προφίλ, προηγούμενη σύλληψη, εμφάνιση στα μέσα ενημέρωσης) και η συμμετοχή σε συγκεντρώσεις ή εκδηλώσεις. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, ο λειτουργός συνήγαγε το συμπέρασμα ότι στο πρόσωπο του Αιτητή δεν πληρούνται οι προαναφερθείσες προσωπικές περιστάσεις που θα μπορούσαν να αυξάνουν τον κίνδυνο να υποστεί δίωξη ή σοβαρή βλάβη από τις νιγηριανές αρχές λόγω της συμμετοχής του στην ομάδα IPOB, δεδομένου ότι δεν ήταν μέλος της IPOB υψηλού προφίλ και η φύση της συμμετοχής του στην ομάδα ήταν περιορισμένη, καθώς και ότι δεν είχε στοχοποιηθεί ή συλληφθεί προσωπικά σε κανένα σημείο.

Ακολούθως, κατά τη νομική ανάλυση, ο αρμόδιος λειτουργός σημειώνει αρχικά ότι από τους προβαλλόμενους ισχυρισμούς του Αιτητή, το προφίλ του και την αξιολόγηση κινδύνου, διαφάνηκε ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου για αναγνώρισή του ως πρόσφυγα. Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε και ως προς την συνδρομή των προϋποθέσεων των παραγράφων (α) και (β) του άρθρου 15 της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ για την αναγνώριση στον Αιτητή καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Προχωρώντας στην εξέταση των προϋποθέσεων του άρθρου  15 παράγραφος (γ), ο λειτουργός επισήμανε ότι με βάση πληροφορίες αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Imo της Νιγηρίας, ήτοι στην περιοχή καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή, λαμβάνοντας υπόψη και τα προσωπικά του χαρακτηριστικά, δεν υφίσταται πραγματικός κίνδυνος ο Αιτητής να υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, καθότι η κατάσταση στην εν λόγω περιοχή δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως τέτοια. Ως εκ τούτου, ο λειτουργός εισηγήθηκε όπως απορριφθεί το αίτημα του Αιτητή και ως προς τη συμπληρωματική προστασία.

Λαμβάνοντας υπόψιν το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, οι Καθ’ ων η Αίτηση αξιολόγησαν τους ουσιώδεις ισχυρισμούς του Αιτητή (αξιολόγηση αξιοπιστίας) και αφού τους έκαναν αποδεκτούς στο σύνολό του, έκριναν στη συνέχεια ότι δεν υπάρχει πιθανότητα ο Αιτητής να υποβληθεί σε μεταχείριση που συνιστά δίωξη ή σοβαρή βλάβη (αξιολόγηση κινδύνου). 

 

Ως προς τον ισχυρισμό που προβάλλει ο Αιτητής μέσω του συνηγόρου περί έλλειψης δέουσας έρευνας, έχει πλειστάκις νομολογηθεί ότι η έκταση, ο τρόπος και η διαδικασία που ακολουθείται ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια της διοίκησης. Περαιτέρω η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται. Το  κριτήριο για την πληρότητα της έρευνας έγκειται στη συλλογή και τη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων τα οποία παρέχουν ασφαλή συμπέρασμα. (Βλέπε Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.α., Α.Ε. 1518/1.11.96, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου, Α.Ε.1575/14.7.97 , Α.Ε.2371, Motorways Ltd v Δημοκρατίας ημερ. 25/6/99).  

Το Δικαστήριο στα πλαίσια ελέγχου της προσβαλλόμενης απόφασης εξετάζει κατά πόσον το αρμόδιο όργανο ερεύνησε όλα εκείνα τα στοιχεία που όφειλε να ερευνήσει και να συνεκτιμήσει για να καταλήξει στην απόφασή του σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου. Η έρευνα θεωρείται πλήρης όταν το διοικητικό όργανο συλλέξει και εξετάσει όλα τα ουσιώδη στοιχεία μιας υπόθεσης ώστε να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα. Το είδος και η έκταση της έρευνας εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια του αποφασίζοντος οργάνου και διαφέρει κατά περίπτωση (βλ. απόφαση αρ. 128/2008 JAMAL KAROU V Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 1 Φεβρουαρίου, 2010).

Δεδομένου ότι όλοι οι ουσιώδεις ισχυρισμοί έχουν γίνει αποδεκτοί από τη διοίκηση, βάσει της αρχής της απαγόρευσης της reformatio in peius, το Δικαστήριο δεν είναι δυνατό να προβεί σε άλλη αξιολόγηση. Πράγματι, «Το Διοικητικό Δικαστήριο δεν μπορεί να εξέρχεται των ορίων που θέτει η αίτηση ακυρώσεως αλλά ούτε και μπορεί να χειροτερεύει τη θέση του Αιτητή (απαγόρευση της reformation in peius). Επειδή το δικαίωμα άσκησης προσφυγής κατοχυρώνεται από το ίδιο το Σύνταγμα (Άρθρο 146) προκειμένου να διασφαλισθεί η προστασία του προσφεύγοντος, δεν μπορεί το Διοικητικό Δικαστήριο με απόφασή του να χειροτερεύσει τη θέση του Προσφεύγοντος [.]. Συνεπώς, δεν μπορεί να υπάρξει «επί τα χείρω μεταβολή» (reformatio in pejus)» (Κ. Παρασκευά, Κυπριακό Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο, Νομική Βιβλιοθήκη, 2020, σελ. 108)

 

Σύμφωνα εξάλλου με απόφαση της Προέδρου του παρόντος Δικαστηρίου, Μ. Παπαντωνίου (ΔΔΔΠ, Υποθ. Αρ. 7397/21, Ν. D. v. Υπηρεσία Ασύλου, ημερ. 09.05.2023) την οποία υιοθετώ:

«Δεδομένου ότι οι ισχυρισμοί της Αιτήτριας έχουν κριθεί αξιόπιστοι από την διοίκηση και έχει γίνει αποδεκτός ο ουσιώδης ισχυρισμός της ότι είναι θύμα σεξουαλικής βίας χωρίς υποστηρικτικό περιβάλλον στην χώρα της, τίθεται σε ισχύ η αρχή της απαγόρευσης της χειροτερεύσεως (reformation in peius), σύμφωνα με την οποία δεν μπορεί κατ' αρχήν το δικαστήριο να χειροτερεύσει τη θέση του προσφεύγοντος, εφόσον το δικαίωμα προσφυγής χορηγείται από τον νόμο για την προστασία του.  Η απαγόρευση αυτή απορρέει από την ίδια την έννοια και τον σκοπό της προσφυγής και ισχύει ακόμα και όταν δεν προβλέπεται ρητώς από τον νόμο (βλ. Π.Δ. Δαγτόγου, «Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο», έκτη έκδοση, Εκδόσεις Σάκκουλα, σελ. 638-639)  και το δικαστήριο δεν μπορεί να ακυρώσει ευνοϊκό τμήμα της πράξεως που δεν προσβάλλεται με την προσφυγή.   Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο θα εξετάσει την υπαγωγή της Αιτήτριας σε καθεστώς διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου και της Σύμβασης της Γενεύης, στη βάση του ουσιώδους ισχυρισμού της που έγινε αποδεκτός από τους Καθ' ων η Αίτηση.»

Με δεδομένη επαναλαμβάνω τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου προς έλεγχο της νομιμότητας και της ορθότητας της επίδικης απόφασης, δια της πλήρους και ex nunc εξέτασης των γεγονότων και νομικών ζητημάτων που διέπουν αυτή, θα προχωρήσω σε αξιολόγηση κινδύνου προκειμένου να διαπιστώσω εάν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητή επί τη βάσει των ισχυρισμών και στοιχείων που έχουν γίνει αποδεκτά.

Η στέρηση της ελευθερίας για λόγους πολιτικών πεποιθήσεων αποτελεί αδιαμφισβήτητα λόγος  δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 άρθρο 3 του Περί Προσφύγων Νόμου. Λόγοι δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3Δ (ε)  του Περί Προσφύγων Νόμου και ειδικότερα η έννοια των πολιτικών πεποιθήσεων κατά την αξιολόγηση των λόγων δίωξης περιλαμβάνει ιδίως την υποστήριξη άποψης, ιδέας ή πεποιθήσεως επί ζητήματος που σχετίζεται με τους, ενδεχόμενους φορείς δίωξης που καθορίζονται στο άρθρο 3Α και με τις πολιτικές ή τις μεθόδους τους, ανεξαρτήτως του εάν ο Αιτητής έχει εκδηλώσει εμπράκτως την εν λόγω άποψη, ιδέα ή πεποίθηση.  Περαιτέρω και σύμφωνα με το άρθρο 3Δ (2) κατά την αξιολόγηση του βάσιμου του φόβου του αιτητή ότι θα υποστεί δίωξη, δεν ασκεί επιρροή το εάν ο Αιτητής χαρακτηρίζεται πράγματι από το φυλετικό, θρησκευτικό, εθνικό, κοινωνικό ή πολιτικό στοιχείο, το οποίο προκαλεί τη δίωξη, υπό την προϋπόθεση ότι το χαρακτηριστικό αυτό του αποδίδεται από το δράστη της δίωξης.

Στην υπόθεση C‑151/22, S,A v Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie 21/9/2023,ενώπιον του ΔΔΕ λέχθηκαν τα εξής τα οποία σχετίζονται άμεσα με τα όσα άνω αναφερθέν: (υπογράμιση του Δικαστηρίου)

«27. Κατά το άρθρο 10, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, της οδηγίας 2011/95, «η έννοια των πολιτικών πεποιθήσεων περιλαμβάνει, ιδίως, την υποστήριξη άποψης, ιδέας ή πεποιθήσεως επί ζητήματος που σχετίζεται με τους ενδεχόμενους φορείς δίωξης του άρθρου 6 και με τις πολιτικές ή τις μεθόδους τους, ανεξαρτήτως του εάν ο αιτών έχει εκδηλώσει εμπράκτως την εν λόγω άποψη, ιδέα ή πεποίθηση». Κατά το άρθρο 10, παράγραφος 2, της οδηγίας, «[κ]ατά την αξιολόγηση του βασίμου του φόβου του αιτούντος ότι θα υποστεί δίωξη, δεν ασκεί επιρροή το εάν ο αιτών χαρακτηρίζεται πράγματι από το […] πολιτικό στοιχείο, το οποίο προκαλεί τη δίωξη, υπό την προϋπόθεση ότι το χαρακτηριστικό αυτό του αποδίδεται από τον δράστη της δίωξης»

Προχωρώντας, για παραχώρηση προσφυγικού καθεστώτος θα πρέπει οι επίσης οι πράξεις για τις οποίες ο αιτών εκφράζει φόβο να πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν ως πράξεις διώξεις βάσει του άρθρου 3Γ του Περί Προσφύγων Νόμου. Θα πρέπει να υπάρχει υπεύθυνος δίωξης όπως ορίζεται και με βάση το άρθρο 3A του Περί Προσφύγων Νόμου, Θα πρέπει να απουσιάζει αποτελεσματική και διαρκής προστασία κατά των πράξεων διώξεις στην χώρα καταγωγής του αιτούντος και καταλυτικά να υπάρχει σύνδεση μεταξύ αφενός των πράξεων δίωξης  και αφετέρου ενός η περισσότερων  εκ των λόγων δίωξης οι οποίοι προσδιορίζονται στο άρθρο 3Δ του Περί Προσφύγων Νόμου.

Ακόμη, ο «βάσιμος φόβος» περιλαμβάνει μια μελλοντική αξιολόγηση του κινδύνου δίωξης, το άρθρο 4 παράγραφος 4 της οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αναδιατύπωση) απαιτεί σε μια τέτοια αξιολόγηση να λαμβάνεται υπόψη η προηγούμενη δίωξη ή σοβαρή βλάβη που πιθανόν να υπέστη ο Αιτητής ως  μια «σοβαρή ένδειξη του βάσιμου φόβου του αιτούντος για δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, εκτός εάν υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να θεωρηθεί ότι αυτή η δίωξη ή σοβαρή βλάβη δεν θα επαναληφθεί». Το άρθρο 4 παράγραφος 4 της οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αναδιατύπωση) είναι επίσης σχετικό κατά την αξιολόγηση του κινδύνου. Απαιτεί αξιολόγηση οποιασδήποτε προηγούμενης δίωξης ή σοβαρής βλάβης και απειλών τέτοιας μεταχείρισης.

Σε κάθε περίπτωση ο όρος «βάσιμος φόβος» σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει έγκυρη αντικειμενική βάση για τον φόβο δίωξης του αιτούντος. Το συγκεκριμένο στοιχείο του ορισμού του πρόσφυγα αφορά τον κίνδυνο ή την πιθανότητα να υποστεί δίωξη. Ο φόβος θεωρείται βάσιμος, εάν διαπιστώνεται ότι υπάρχει «εύλογη» πιθανότητα να υλοποιηθεί στο μέλλον. Για τη διαπίστωση αυτή, είναι απαραίτητο να αξιολογούνται οι δηλώσεις του αιτούντος υπό το πρίσμα όλων των σχετικών περιστάσεων της υπόθεσης [άρθρο 4 παράγραφος 3 της ΟΕΑΑ (οδηγία 2013/32/ΕΕ αναδιατύπωση)] και να ελέγχονται οι περιστάσεις που επικρατούν στη χώρα καταγωγής του, καθώς και η συμπεριφορά των φορέων δίωξης. Επομένως, η διαπίστωση του βάσιμου φόβου συνδέεται στενά με το καθήκον αξιολόγησης των αποδεικτικών στοιχείων και της αξιοπιστίας που διέπεται πρωτίστως από το άρθρο 4 της ΟΕΑΑ (οδηγία 2013/32/ΕΕ αναδιατύπωση).

Έχοντας αποδεχθεί ότι ο Αιτητής είναι Νιγηριανός υπήκοος, μέλος της ομάδας IPOB και ότι τραυματίστηκε σε επίθεση των δυνάμεων ασφαλείας κατά τη διάρκεια συνάντησης της ομάδας, το Δικαστήριο θα προβεί σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την ομάδα IPOB και την μεταχείριση των μελών της από τις αρχές της Νιγηρίας για να διαπιστωθεί κατά πόσο θα μπορούσε να υπαχθεί σε καθεστώς πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.

Σημειώνεται ότι ο καθορισμός διεθνούς προστασίας γίνεται μέσω δυο σταδίων όπως έχει εξάλλου νομολογηθεί ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (ΔΕΕ) στην υπόθεση  C-277/11, M.M. v Minister for Justice, Equality and Law Reform, Ireland, Attorney General CJEU, judgment of 22 November 2012 (επισυνάπτεται στον κατάλογο υποθέσεων αριθμός 1). Ως εκ τούτου και όπως αναφέρεται στην σκέψη 64 « Το πρώτο στάδιο αφορά τη διαπίστωση της συνδρομής των πραγματικών περιστατικών που αποδεικνύουν τη βασιμότητα της αιτήσεως, ενώ το δεύτερο στάδιο αφορά τη νομική εκτίμηση των εν λόγω αποδεικτικών στοιχείων, προκειμένου να αποφασισθεί αν πληρούνται, υπό το φως των πραγματικών περιστατικών της συγκεκριμένης υποθέσεως, οι ουσιαστικές προϋποθέσεις που θέτουν τα άρθρα 9 και 10 ή 15 της οδηγίας 2004/83 για την παροχή διεθνούς προστασίας.»

Ανατρέχοντας στην ιστορία της Biafra, αυτή αποτελούσε την πρώην ανατολική περιφέρεια της Νιγηρίας, η οποία κατοικείτο κυρίως από Igbo Χριστιανούς και από τον Μάιο του 1967 είχε κηρύξει μονομερώς την ανεξαρτησία της από τη Νιγηρία, κάτι το οποίο είχε ως αποτέλεσμα το ξέσπασμα εμφύλιου πολέμου μεταξύ των αποσχιστικών δυνάμεων της Biafra και του Νιγηριανού στρατού ο οποίος διήρκησε μέχρι τον Ιανουάριο του 1970, όπου το κράτος της Biafra ηττήθηκε από τον Νιγηριανό στρατό. Ο πόλεμος αυτός είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο έως και 3 εκατομμυρίων ανθρώπων εθνοτικής καταγωγής Igbo.^[1]

Ενώ σήμερα το αυτονομιστικό κίνημα δεν αποτελεί σημαντική απειλή στην κατάσταση ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή γνωστή και ως Igboland, το 1999 η ομάδα γνωστή ως The Movement for the Actualization of the Sovereign State of Biafra (MASSOB) κήρυξε την επανέναρξη του αγώνα για ανεξαρτησία της Biafra. Ο αγώνας για τη Biafra φαίνεται να παραμένει επίκαιρος στη νοτιοανατολική Νιγηρία, με ηγετική δύναμη την MASSOB, και πιο πρόσφατα την ομάδα IPOB (Indigenous People of Biafra). ^[2]

Από την ανάλυση των διαθέσιμων πηγών, προκύπτει ότι οι ομάδες που προωθούν την ανεξαρτησία της περιοχής ήταν τουλάχιστον μέχρι το 2020 ειρηνικές, και ότι μέλη ή ακόμα και υποστηρικτές των ομάδων αυτών ή της ιδέας μιας ανεξάρτητης Biafra έχουν όντως στοχοποιηθεί από τις αρχές.^[3] Το 2017 ο Νιγηριανός στρατός με την υποστήριξη της κυβέρνησης, απαγόρεψε την ομάδα IPOB και την χαρακτήρισε τρομοκρατική οργάνωση,^[4] δήλωση την οποία καταδίκασαν διεθνείς παρατηρητές, όπως Ε.Ε. και Η.Π.Α., καθώς υποστήριξαν ότι οι υποστηρικτές IPOB δεν χρησιμοποιούν βία και οι διαδηλώσεις τους είναι ειρηνικές. Αναφορές υπάρχουν επίσης ότι το διάστημα που ακολούθησε άτομα που ανήκουν στην φυλή Igbo και επέστρεψαν στην νοτιο-ανατολική Νιγηρία για τις γιορτές των Χριστουγέννων, κρατήθηκαν και υπέστησαν παρενοχλήσεις από Νιγηριανούς στρατιώτες. Επίσης άτομα τα οποία είχαν πάνω τους υλικό υπέρ της δράσης της ομάδας IPOB συνελήφθησαν και διώχθηκαν ποινικά. Μέλη του IPOB κατηγορήθηκαν για εσχάτη προδοσία, έγκλημα το οποίο τιμωρείται με θανατική ποινή στην Νιγηρία.^[5]

Πηγές περιγράφουν την ομάδα IPOB ως «αποσχιστική» οργάνωση ή ως «αποσχιστική» ομάδα. Οι νέοι που ανήκουν σε αποσχιστικές ομάδες όπως η IPOB, ανήκουν κυρίως στην εθνοτική ομάδα των Igbo και «αισθάνονται ότι έχουν υποστεί διακρίσεις από αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία». Ομοίως, οι δραστηριότητες των αυτονομιστικών ομάδων της Biafra, συμπεριλαμβανομένης της IPOB, είναι «μια προσπάθεια να προσελκύσουν την προσοχή και τις δαπάνες της κεντρικής κυβέρνησης, βασισμένες σε ένα κοκτέιλ μακροχρόνιων και πρόσφατων οικονομικών και πολιτικών παραπόνων». Τα παράπονα της IPOB είναι ότι έχουν περιθωριοποιηθεί πολιτικά, κοινωνικοοικονομικά και πολιτιστικά, ενώ ισχυρίζονται ότι είναι αποδέκτες άνισης μεταχείρισης από την Κυβέρνηση της χώρας.^[6] Η ομάδα IPOB έχει επίσης επικρίνει την κυβέρνηση της Νιγηρίας για ανεπαρκείς επενδύσεις, πολιτική αποξένωση, άνιση κατανομή πόρων, περιθωριοποίηση λόγω εθνοτικής καταγωγής καθώς και για σημαντική στρατιωτική παρουσία και εξωδικαστικές δολοφονίες στα Νοτιοανατολικά, Νοτιοκεντρικά και σε τμήματα των Βορειοκεντρικών περιοχών της χώρας. Η ομάδα απέκτησε δημοτικότητα προς τα μέσα της δεκαετίας του 2010 και είναι σήμερα η μεγαλύτερη ομάδα ανεξαρτησίας της Biafra, όσον αφορά τα μέλη. Τα τελευταία χρόνια, έχει κερδίσει την προσοχή των μέσων ενημέρωσης επειδή είναι τακτικός στόχος της πολιτικής καταστολής της κυβέρνησης της Νιγηρίας. Διαθέτει επίσης διάφορους ιστότοπους και κανάλια επικοινωνίας που χρησιμεύουν ως η μόνη αξιόπιστη κοινωνική υποδομή που εκπαιδεύει και ενσταλάζει πληροφορίες και ειδήσεις από πρώτο χέρι στα μέλη της.^[7]

Σύμφωνα με άρθρο του BBC, ιδρύθηκε το 2012 από δύο άτομα που ανήκαν στην εθνοτική ομάδα των Igbo με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, τους Nnamdi Kanu και Uche Mefor, ως ειρηνικό κίνημα. Εντούτοις, δημιουργήθηκε και μια ένοπλη πτέρυγα, το Eastern Security Network (ESN), στη νοτιοανατολική Νιγηρία το 2020, λέγοντας ότι αυτό συνέβη για να υπερασπιστούν τους Igbos. Ωστόσο, οι επικριτές λένε ότι η ένοπλη πτέρυγα χρησιμοποιεί βία και έχει προκαλέσει τεράστια δεινά. Η κυβέρνηση της Νιγηρίας απαγόρευσε την IPOB και ένα δικαστήριο την έχει χαρακτηρίσει ως «τρομοκρατική οργάνωση». Οι επικριτές της κυβέρνησης λένε ότι η προσπάθεια καταστροφής της ομάδας μέσω της στρατιωτικής βίας έχει προσθέσει στον πόνο των αμάχων που έχουν δει τα χωριά τους να δέχονται επίθεση από στρατεύματα, και νεαρούς άνδρες να κρατούνται ή να σκοτώνονται απλώς με την υποψία ότι είναι υποστηρικτές του κινήματος. Οι επιθέσεις σε όλη την περιοχή από ένοπλους άνδρες, τους οποίους οι υπηρεσίες ασφαλείας της Νιγηρίας συνδέουν με την ομάδα, οδήγησαν στη δολοφονία εκατοντάδων πολιτών και μελών των δυνάμεων ασφαλείας από την έναρξη της βίας το 2020.^[8]

Το ανωτέρω επιβεβαιώνεται και με βάση την πιο πρόσφατη έκθεση της EUAA, εκδοθείσα το 2021. Στην εν λόγω έκθεση αναφέρεται πως, από τον Αύγουστο του 2020 και έπειτα, η βία μεταξύ της ομάδας IPOB και των δυνάμεων ασφαλείας της Νιγηρίας έχει κλιμακωθεί, με αναφερόμενες δολοφονίες αμάχων και αντίποινα. Η βία έχει πάρει τη μορφή συγκρούσεων με χρήση όπλων και η IPOB έχει επίσης κατηγορηθεί για επιθέσεις εναντίον αστυνομικών τμημάτων.^[9] Μεταξύ Αυγούστου 2015 και Αυγούστου 2016 οι δυνάμεις ασφαλείας της Νιγηρίας, υπό την ηγεσία του στρατού, διεξήγαγαν μια εκστρατεία καταστολής, σκοτώνοντας εξωδικαστικά τουλάχιστον 150 υποστηρικτές της Biafra.^[10] Τον Σεπτέμβριο του 2017, οι δυνάμεις ασφαλείας συνέλαβαν περισσότερα από 100 μέλη της IPOB στην πολιτεία Abia. Περίπου 15 άνθρωποι φέρεται να σκοτώθηκαν καθώς ο στρατός εισέβαλε στο σπίτι του αρχηγού του IPOB, Nnamdi Kanu. Μετά την καταστολή, κατά την οποία ο στρατός σκότωσε και συνέλαβε άγνωστο αριθμό μελών της IPOB, ο στρατός, με την υποστήριξη της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, απαγόρευσε την ομάδα IPOB και την κήρυξε τρομοκρατική οργάνωση».^[11] Αρκετά μέλη κατηγορούνται για προδοσία, που τιμωρείται με θανατική ποινή στη Νιγηρία, ενώ η απλή κατοχή υλικού της IPOB φαίνεται να συνιστά λόγο σύλληψης και πιθανή δίωξη.^[12]

Αναφορικά με το έτος 2021, οι δυνάμεις ασφαλείας της Νιγηρίας επιδόθηκαν σε υπερβολική χρήση βίας, σωματική κακοποίηση, μυστικές κρατήσεις, εκβιασμό, εμπρησμό σπιτιών, κλοπές και εξωδικαστικές εκτελέσεις υπόπτων. Ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκτίμησαν ότι ο αριθμός των νεκρών από τη βία μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουνίου 2021 στις πολιτείες Anambra, Imo, Abia και Ebonyi ανήλθε σε εκατοντάδες. Η Διεθνής Αμνηστία διεξήγαγε εκτεταμένη έρευνα για να τεκμηριώσει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα εγκλήματα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο στις πολιτείες Anambra, Imo, Ebonyi και Abia από τον Ιανουάριο του 2021 και έπειτα. Η οργάνωση κατέγραψε 52 περιστατικά παράνομων δολοφονιών και 62 περιπτώσεις αυθαίρετων συλλήψεων, κακομεταχείρισης και βασανιστηρίων. Αναφορές μέσων ενημέρωσης, βίντεο και ηχογραφήσεις που εξετάστηκαν δείχνουν ότι οι δυνάμεις ασφαλείας της Νιγηρίας χρησιμοποίησαν υπερβολική βία και άλλα παράνομα μέσα για να αντιμετωπίσουν την αυξανόμενη βία.^[13] Στις 13 Οκτωβρίου, το Εφετείο απάλλαξε τον ηγέτη της IPOB Nnamdi Kanu από ποινικές κατηγορίες και κήρυξε την απαγωγή του από την Κένυα στη Νιγηρία παράνομη επειδή παραβιάστηκε το δικαίωμά του σε δίκαιη δίκη.^[14]

Ως προς την πρακτική των εξαφανίσεων και την παραβίαση του δικαιώματος στη ζωή και την ελευθερία από τις κρατικές αρχές κατά των μελών της IPOB, η ίδια ως άνω έκθεση αναφέρει ότι αρκετοί άνδρες εξαφανίστηκαν βίαια από τις αρχές ως απάντηση στις δραστηριότητες της IPOB. Επιπλέον, διεξήχθησαν στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά της ληστείας στα βορειοδυτικά και κατά του Ανατολικού Δικτύου Ασφαλείας του IPOB στα νοτιοανατολικά. Οι δυνάμεις ασφαλείας παραβίαζαν συστηματικά τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο αυτών των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με αναφορές των μέσων ενημέρωσης, στις 17 Απριλίου, στρατιωτικοί άνοιξαν πυρ εναντίον αμάχων πολιτών στο Orlu, στην πολιτεία Imo, σκοτώνοντας περίπου τέσσερα άτομα.^[15]

Πρόσφατη έκθεση της EUAA για τη Νιγηρία αναφέρει ότι το 2023 οι κύριοι πρωταγωνιστές των εντάσεων στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας είναι οι «αυτονομιστικές παρατάξεις» ή οι αυτόχθονες της Biafra (IPOB) και το Ανατολικό Δίκτυο Ασφαλείας (ESN). Η παρουσία των αυτονομιστών στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας, περιγράφονται ως «ο νόμος τώρα» έχοντας αναλάβει τις εξουσίες των κυβερνητικών αξιωματούχων και των παραδοσιακών ηγετών στην περιοχή. Οι κρατικές δυνάμεις ήταν επίσης παρούσες στη Νοτιοανατολική Νιγηρία το 2023. Η Premium Times, επικαλούμενη επίσημες πηγές, ανέφερε ότι, κατά την περίοδο μεταξύ της 11^ης Φεβρουαρίου 2024 και της 7^ης Μαρτίου 2024, οι συνδυασμένες δυνάμεις ασφαλείας σκότωσαν μεγάλο αριθμό ύποπτων μελών της IPOB και της ένοπλης μαχητικής πτέρυγας του, του Ανατολικού Δικτύου Ασφαλείας (ESN), σε όλη τη νοτιοανατολική χώρα. Σύμφωνα με έναν αξιωματούχο, οι επιχειρήσεις διεξήχθησαν από την κοινή επιχειρησιακή δύναμη της επιχείρησης Udoka, αποτελούμενη από προσωπικό του νιγηριανού στρατού, του ναυτικού, της αεροπορίας και προσωπικού της κρατικής υπηρεσίας ασφαλείας, καθώς και της αστυνομίας  και της πολιτικής άμυνας. Το Nigeria Watch ανέφερε για το 2023 ότι οι δραστηριότητες της ομάδας IPOB και του ESN, καθώς και οι αντι-επιχειρήσεις των κρατικών δυνάμεων είχαν ως αποτέλεσμα 245 θανάτους στην νοτιοανατολική περιοχή. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε ότι το 2023 ο ηγέτης της IPOB, ο Nnamdi Kanu, απαλλάχθηκε και αθωώθηκε από τις κατηγορίες που αφορούσαν την προδοσία από το Εφετείο της Νιγηρίας, αλλά συνέχισε να βρίσκεται υπό κράτηση εν αναμονή της έφεσης που άσκησε στο Ανώτατο Δικαστήριο. Οι νοτιοανατολικές πολιτείες επιχείρησαν να τερματίσουν μια «εντολή να παραμείνουν στο σπίτι τους» που εξέδωσε η IPOB, ωστόσο, ενώ η IPOB ισχυρίστηκε ότι η εντολή αυτή είχε ανασταλεί, ένοπλοι συνέχισαν να την επιβάλλουν σκοτώνοντας, στοχοποιώντας και καταστρέφοντας την περιουσία των πολιτών που δεν ακολουθούσαν την εντολή. Η ίδια έκθεση αναφέρει ότι οι αυτονομιστές της Biafra φέρεται να εμπλέκονται σε δολοφονίες, απαγωγές και εκβιασμούς στις νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας.[16]

Με βάση τα ανωτέρω επιβεβαιώνονται τα όσα με λεπτομέρεια ο Αιτητής περιέγραψε κατά τη συνέντευξή του και τα οποία ακολούθως ενδελεχώς καταγράφηκαν και αξιολογήθηκαν από τον λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου.  Έκθεση της EUAA αναφέρει πως οι συνέπειες στις οποίες θα μπορούσαν να εκτεθούν άτομα υπό αυτό το προφίλ είναι τόσο σοβαρής φύσης που θα ισοδυναμούσε με δίωξη (π.χ. δολοφονίες, θανατική ποινή, αυθαίρετες συλλήψεις). Επισημαίνεται ωστόσο ότι δεν θα αντιμετωπίσουν όλα τα άτομα αυτού του προφίλ το επίπεδο του κινδύνου που απαιτείται για να στοιχειοθετηθεί βάσιμος φόβος δίωξης. Η ατομική εκτίμηση για το εάν υπάρχει εύλογος βαθμός ότι ένα άτομο θα αντιμετωπίσει δίωξη, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη περιστάσεις που επηρεάζουν τον κίνδυνο, όπως: το επίπεδο και τη φύση της εμπλοκής στην οργάνωση και τη δημοσιότητα του αιτητή (π.χ. υψηλό προφίλ, προηγούμενη σύλληψη, εμφάνιση σε μέσα ενημέρωσης, συμμετοχή σε συγκεντρώσεις ή εκδηλώσεις).^[17] Η έκθεση του DFAT εκτιμά ότι, ως μέλη μιας απαγορευμένης οργάνωσης, τα μέλη της IPOB αντιμετωπίζουν κίνδυνο σύλληψης που πιθανόν να είναι υψηλότερος για όσους βρίσκονται σε ηγετικές θέσεις. Τα απλά μέλη των IPOB, του MASSOB και άλλων αποσχιστικών ομάδων της Biafra που συμμετέχουν σε πολιτικές διαδηλώσεις ή συγκεντρώσεις αντιμετωπίζουν μέτριο κίνδυνο να υποστούν βία από τις κρατικές δυνάμεις ασφαλείας.^[18]

Προβαίνοντας σε ατομική εκτίμηση και αξιολογώντας το προφίλ και την ανάμειξη του Αιτητή στην IPOB διαπιστώνονται τα ακόλουθα: Όπως ο ίδιος ο Αιτητής δήλωσε, υπήρξε ένα απλό μέλος της ομάδας με περιορισμένα καθήκοντα, αναφέροντας συγκεκριμένα ότι δεν είχε οποιοδήποτε ρόλο στις συναντήσεις όπου συμμετείχε και ότι απλά μετέδιδε τα όσα η ομάδα πρεσβεύει. Σε σχετική ερώτηση δήλωσε πως κινητοποιούσε τον κόσμο και μιλούσε για την ομάδα (βλ. ερυθρά 34:4χ, 33:1χ και 31:2χ του δ.φ.). Περαιτέρω, ο Αιτητής δεν αναφέρθηκε σε σύλληψή του από τις αρχές της χώρας του, γεγονός που καταδεικνύει έλλειψη προηγούμενης δίωξης. Το περιστατικό τραυματισμού του κατά τη διάρκεια επίθεσης του νιγηριανού στρατού σε συνάντηση που είχε η ομάδα τον Απρίλιο του 2018,  αποτελεί συνέπεια μίας γενικότερης επίθεσης των αρχών σε δράσεις της ομάδας IPOB και όπως ορθά επεσήμαναν οι Καθ’ ων η Αίτηση δεν διαπιστώνεται προσωπική στοχοποίηση του Αιτητή. Στόχος διαφαίνεται με βάση τα όσα αφηγήθηκε ήταν η διάλυση της συγκέντρωσης των μελών της ομάδας και όχι η στοχευμένη επίθεση κατά του Αιτητή. Επίσης, ενώ ως ισχυρίστηκε νοσηλεύτηκε για δύο εβδομάδες σε νοσοκομείο της περιοχής, δεν τέθηκε υπό κράτηση από τις αρχές της χώρας, παρά το ότι ήταν εκτεθειμένος για μεγάλο χρονικό διάστημα, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι δεν αποτελούσε πρόσωπο του ενδιαφέροντος των αρχών. Μετά το περιστατικό αυτό και την πάροδο ενός περίπου έτους, ο Αιτητής ήταν σε θέση να αναχωρήσει από τη χώρα του νόμιμα, με διαβατήριο που εξέδωσε, χωρίς να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρμόδιες αρχές της χώρας. Περαιτέρω, ο Αιτητής ανέφερε ότι η μητέρα του εξακολουθεί να διαμένει στην πολιτεία Imo, χωρίς να έχει αντιμετωπίσει οποιοδήποτε κίνδυνο.

Σημαντικό επίσης να αναφερθεί ότι ο Αιτητής με βάση τα όσα αφηγήθηκε, δεν συμμετείχε σε επιθέσεις του ένοπλου/παραστρατιωτικού τμήματος της ομάδας, ESN (Eastern Security Network), δεν έφερε όπλο, ενώ υποστήριξε τις ειρηνικές μεθόδους επίτευξης των στόχων της IPOB. Σε αντίθετη περίπτωση η πιθανότητα προσέλκυσης του ενδιαφέροντος των αρχών θα ήταν μεγαλύτερη.

Ως προς την παρούσα δράση του στην ομάδα και τις ενέργειές του στη Δημοκρατία, το γεγονός ότι ο Αιτητής διατηρεί σελίδα σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης (Facebook) μέσω του οποίου ως ισχυρίστηκε μοιράζεται υλικό για την ομάδα, δεν στοιχειοθετεί προβολή τέτοιου μεγέθους που να αυξάνει τις ενδείξεις κινδύνου προς το πρόσωπό του. Πρόσθετα, ο Αιτητής αναφέρθηκε σε συμμετοχή του σε διαμαρτυρία στη Δημοκρατία τον Δεκέμβριο του 2021 (βλ. ερυθρό 29:1χ του δ.φ.) ενώ δεν αναφέρεται σε οποιαδήποτε δραστηριοποίησή του έκτοτε. Σημειώνεται ότι στην Απαντητική Γραπτή Αγόρευση του συνηγόρου του Αιτητή, ενώ αναφέρεται γενικά πως ο Αιτητής εξακολουθεί να είναι ενεργό μέλος της ομάδας, δεν γίνεται οποιαδήποτε συγκεκριμένη και εξειδικευμένη αναφορά σε ενέργειές του που να αποδεικνύουν την ενεργή συμμετοχή του.   Σε κάθε περίπτωση και όπως εξάλλου είναι παγίως νομολογημένο,  η αγόρευση, γραπτή ή προφορική, δεν αποτελεί μέσο προσαγωγής μαρτυρίας και οι αναφορές σε μαρτυρίες οι οποίες δεν προκύπτουν από το περιεχόμενο του φακέλου στερούνται οποιοσδήποτε σημασίας. (ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ν. ΔΗΜΟΣ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΚΑΙ/Ή ΑΛΛΟΥ, (1995), 4 ΑΑΔ 1275, ANTENNA ΛΤΔ ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (Αρ. 1) (2013) 3 ΑΑΔ 242, Κοιν. Λυσού ν. Δημοκρατία (1998) 3 ΑΑΔ 537). Εάν η πλευρά του Αιτητή επιθυμούσε να προσαγάγει μαρτυρία, προς υποστήριξη των πιο πάνω όφειλε να ακολουθήσει το ορθό δικονομικό βήμα.

Ο συνήγορος του Αιτητή στη Γραπτή του Αγόρευση επισύναψε άρθρο από την εφημερίδα “Vanguard Newspaper Nigeria” ημερομηνίας 31 Μαΐου 2016 στο οποίο αναφέρεται ότι διαμαρτυρίες που έλαβαν χώρα στις 30 Μαΐου του 2016 είχαν ως συνέπεια τον θάνατο και τη σύλληψη αρκετών ατόμων και ότι ανάμεσα στα μέλη που διέφυγαν καταγράφεται το όνομα του Αιτητή. Το άρθρο αυτό, πέραν του ότι δεν έγινε εφικτή η ανεύρεσή του στο διαδίκτυο, αναφέρεται σε περιστατικό στο οποίο ο Αιτητής ουδέποτε έκανε αναφορά, με αποτέλεσμα να τίθεται υπό αμφισβήτηση η γνησιότητά του. Ο Αιτητής αναφέρθηκε σε συμμετοχή του σε συναντήσεις της ομάδας που λάμβαναν χώρα είτε στο χώρο προβολής αγώνων στον οποίο εργαζόταν, είτε σε χώρο του δημαρχείου. Ο Αιτητής σε κανένα σημείο δεν ανέφερε συμμετοχή του σε διαδήλωση της ομάδας ΙPOB.

Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα προέβαλε ο Αιτητής σε συνδυασμό με τα ευρήματα από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης διαπιστώνεται πως παρόλο που το αφήγημά του έγινε αποδεκτό στο σύνολό του και παρά τη γενικότερη αστάθεια που επικρατεί στις ανατολικές περιοχές της Νιγηρίας σε σχέση με τις αποσχιστικές ομάδες, ο Αιτητής πρόκειται για ένα χαμηλού προφίλ μέλος, χωρίς προηγούμενη σύλληψη στο ιστορικό του, χωρίς ιδιαίτερη προβολή ή δράση στη Δημοκρατία και ως εκ τούτου διαφαίνεται ότι αυτός δεν ανήκει σε κατηγορίες προσώπων υψηλού κινδύνου που θα ενέπιπταν στους στόχους επιθέσεων από τις αρχές της Νιγηρίας. Βάσει της ανωτέρω ανάλυσης, συντάσσομαι με την κατάληξη των Καθ’ ων η Αίτηση ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου για αναγνώρισή του Αιτητή ως πρόσφυγα.

Επιπρόσθετα, ούτε στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας εμπίπτει o Αιτητής, η οποία δίδεται όταν ο αιτητής πρόκειται να αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα ιθαγένειας του.

Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), «ουσιώδεις λόγοι».  Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, παραβίασης ανθρωπίνου δικαιώματος, τόσο κατάφωρης ώστε να ενεργοποιούνται οι διεθνείς υποχρεώσεις της Δημοκρατίας ή να υπάρχει απειλή κατά της ζωής, της ασφάλειας ή της ελευθερίας ως αποτέλεσμα άσκησης αδιάκριτης βίας λόγω συνθηκών ένοπλής σύγκρουσης  ή συστηματικών και γενικευμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν ως προς την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι συνιστούν «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (ΔΕΕ, C-901/19,ημερομηνίας 10/06/2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).

Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07και 11449/07, ημερομηνίας 29/11/2011), αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

Όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως η χαρακτηρίζουσα βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας» (Βλ. απόφαση στην C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji - Staatssecretaris van Justitie ημ. 17/12/2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας».

Ως προς τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας σύμφωνα με το διαδραστικό χάρτη του RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, η Νιγηρία εμπλέκεται σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις κατά των μη κρατικών ένοπλων ομάδων Boko Haram και Ισλαμικού Κράτους (Islamic State in West Africa Province/ISWAP). Επιπλέον, υπάρχει μια μη διεθνής ένοπλη σύγκρουση μεταξύ του Ισλαμικού Κράτους (ISWAP) και της Boko Haram. Από το 2014, η πολυεθνική ομάδα που δημιουργήθηκε (Multinational Joint Task Force) - η οποία περιλαμβάνει στρατεύματα από το Καμερούν, το Τσαντ, το Νίγηρα, το Μπενίν και τη Νιγηρία- έχει παρέμβει προς υποστήριξη της νιγηριανής κυβέρνησης, αφήνοντας έτσι αμετάβλητο τον χαρακτηρισμό της κατάστασης ως μη διεθνούς^[19]. Σημειώνεται ότι οι ανωτέρω διεθνείς ένοπλες συρράξεις, δεν εκτείνονται στο τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή, ήτοι την πολιτεία Imo.

Λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα ασφαλείας στον τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή, όπως προκύπτουν από επικαιροποιημένες διεθνείς πηγές, παρατηρώ τα ακόλουθα: σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED τη χρονική περίοδο 13/01/2023 έως 10/01/2024 καταγράφηκαν στην πολιτεία Imo 113 περιστατικά ασφαλείας από τα οποία προέκυψαν 181 απώλειες ανθρώπινων ζωών. Τα 113 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 4 ταραχές (riots) με 3 απώλειες, 17 διαμαρτυρίες (protests), 35 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 56 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, 56 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 122 ανθρώπινες απώλειες και 1 περιστατικό έκρηξης/απομακρυσμένης βίας (explosions/remote violence).^[20] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της πολιτείας Imo το 2022 εκτιμάται ότι ανερχόταν στα 5,459,300^[21].  Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στην πόλη Orlu από όπου κατάγεται και όπου διέμενε ο Αιτητής κατά την προαναφερθείσα χρονική περίοδο προέκυψε μόνο ένα περιστατικό ασφαλείας. ^[22]

Κατά συνέπεια, παρά τα περιστατικά ασφαλείας που έλαβαν χώρα στον τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή, με βάση τα παρατεθέντα στοιχεία συνάγεται ότι το επίπεδο της βίας δεν είναι τόσο υψηλό ούτως ώστε να θεωρηθεί ότι ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στην πολιτεία Imo της Νιγηρίας, θα κινδυνεύσει ως μόνο λόγω της παρουσίας του στην περιοχή. Συνεπώς, απαιτείται η ύπαρξη ορισμένων προσωπικών χαρακτηριστικών στο πρόσωπο του Αιτητή ούτως ώστε να συναχθεί ότι θα κινδυνεύει από βία ασκούμενη αδιακρίτως σε περίπτωση επιστροφής του στη πολιτεία Imo. Εν προκειμένω, o Αιτητής πρόκειται για ένα νεαρό άνδρα, με ικανοποιητικό μορφωτικό επίπεδο, ικανό προς εργασία και χωρίς κάποιο πρόβλημα υγείας και ως εκ τούτου δεν έχουν αναδειχθεί ατομικά χαρακτηριστικά που να υποδηλώνουν και να δείχνουν ειδικώς ότι ο Αιτητής θα τεθεί σε κατάσταση που αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρής βλάβης και δυνατόν να μπορούσε να αντισταθμίσει το επίπεδο αδιάκριτης βίας βάσει της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας. Συνεπώς, δεν πληρούνται στο πρόσωπο του Αιτητή οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας με βάση το άρθρο 19 του Περί Προσφύγων Νόμου.

Τέλος, φρονώ ότι στην προκείμενη περίπτωση, από το προαναφερόμενο ιστορικό και δεδομένου ότι ο Αιτητής δεν επικαλείται ειδικώς, ότι ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, δεν προκύπτει ότι αυτός διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του [βλ. άρθρο 19(2)(α) και (β) περί Προσφύγων Νόμου].

Με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου και αφού εξέτασα τόσο τη νομιμότητα, όσο και την ουσία της παρούσης, καταλήγω ότι το αίτημα του Αιτητή εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και εύλογα απορρίφθηκε η αίτησή του για διεθνή προστασία. Η απόφαση της Διοίκησης, αποτελεί προϊόν επαρκούς έρευνας και ορθής αξιολόγησης όλων των δεδομένων και στοιχείων, σύμφωνα και με το Νόμο και είναι πλήρως αιτιολογημένη.

Ορθά η Διοίκηση, κατέληξε ότι τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης δεν στοιχειοθετούσαν τις αναγκαίες προϋποθέσεις για να αναγνωριστεί στον Αιτητή το καθεστώς του πρόσφυγα, ως προβλέπεται στα άρθρα 3-3Δ του Νόμου, αφού δεν στοιχειοθετήθηκε βάσιμος φόβος δίωξης, για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 του Νόμου, αφού δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο ότι θα υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη, ως καθορίζεται στο άρθρο 19(2).

Καταληκτικά, λαμβάνω υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών στα πλαίσια των εξουσιών του άρθρου 12 Β τρις του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000, με την ΚΔΠ 191/2024 ημερομηνίας 31/05/2024, καθόρισε τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας, εφόσον ικανοποιείται βάσει της νομικής κατάστασης, της εφαρμογής του δικαίου στο πλαίσιο δημοκρατικού συστήματος και των γενικών πολιτικών συνθηκών, ότι στην οριζόμενη χώρα γενικά και μόνιμα δεν υφίστανται πράξεις δίωξης, σύμφωνα με το άρθρο 3Γ, ούτε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία, ούτε απειλή, η οποία προκύπτει από τη χρήση αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης.

Δια τους λόγους που πιο πάνω αναφέρονται η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με έξοδα €1000 υπέρ των Καθ’ ων η Αίτηση και εναντίον του Αιτητή.

 

    

                     Δ. ΚΑΤΣΑΡΙΔΗΣ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.