ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθεση Αρ.: 1702/23

29 Ιανουαρίου 2025

[Δ. ΚΑΤΣΑΡΙΔΗΣ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.] 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

N.G.U.

Αιτητής

-και-

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ,

μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

  ....................

 

Κ. Αριστοδήμου (κα) για Μ. Παπαλοίζου (κος) Δικηγόρος για τον Αιτητή

 

Γ. Γεωργίου (κος) για Π. Δημητρίου  (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η Αίτηση

Ο Αιτητής είναι παρών.

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Δ. Κατσαρίδης Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Με την υπό εξέταση προσφυγή, ο Αιτητής  αιτείται: Δήλωση  του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση ημερ. 19/05/2023, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 31/05/2023 και με την οποία το αίτημά του για διεθνή προστασία  απορρίφθηκε καθότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 3 και 19 του Περί Προσφύγων Νόμου, είναι άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη, και στερημένη οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος.

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και προκύπτει από το περιεχόμενο του σχετικού Διοικητικού Φάκελου (εφεξής αναφερόμενος ως «Δ.Φ.») της Υπηρεσίας Ασύλου που κατατέθηκε ως Τεκμήριο 1 στα πλαίσια των διευκρινήσεων της παρούσας προσφυγής, τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω:

Ο Αιτητής είναι υπήκοος Νιγηρίας και υπέβαλε αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας στις 05/04/2022. Στις 10/05/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου. Στις 19/05/2023 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου σχετικά με την συνέντευξη του Αιτητή. Στη συνέχεια, αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου ενέκρινε την εισήγηση για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή στις 19/05/2023. Στις 31/05/2023, η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε απορριπτική επιστολή μαζί με την αιτιολόγηση της απόφασής της, σχετικά με το αίτημα του Αιτητή, η οποία παραλήφθηκε και υπογράφτηκε ιδιοχείρως από τον Αιτητή την ίδια μέρα. Η τελευταία αυτή απόφαση, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

Νομικοί ισχυρισμοί

Ο Αιτητής παραθέτει στο εισαγωγικό δικόγραφο της διαδικασίας αρκετούς λόγους ακύρωσης χωρίς αυτοί ωστόσο να συνοδεύονται από σαφή αιτιολογία ή παραπομπή σε συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία του διοικητικού φακέλου. Δια μέσου της γραπτής του αγόρευσης ο συνήγορος του Αιτητή προωθεί ως λόγους ακύρωσης την παραβίαση της ορθής διαδικασίας και την έλλειψη δέουσας έρευνας. Σημειώνεται ότι κατά το στάδιο των διευκρινήσεων η πλευρά του Αιτητή απέσυρε όλους τους νομικούς ισχυρισμούς πλην αυτούς που αφορούν την έλλειψη δέουσας έρευνας.

Από την πλευρά τους οι Καθ΄ ων η αίτηση επισημαίνουν καταρχάς την έλλειψη εξειδίκευσης και/ή τεκμηρίωσης των λόγων ακυρώσεως που προωθεί ο Αιτητής κατά παραβίαση του Κανονισμού 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, υποβάλλοντας ότι για το λόγο αυτό δεν θα πρέπει να τύχουν εξέτασης από το Δικαστήριο. Πέραν τούτου, οι Καθ' ων η αίτηση υπεραμύνονται της νομιμότητας της επίδικης πράξης, εξετάζοντας και αντικρούοντας έκαστο ισχυρισμό του Αιτητή, υποβάλλοντας ότι αυτή λήφθηκε από αρμόδιο όργανο, ότι από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου προκύπτει η τήρηση της ορθής διαδικασίας προς λήψη της απόφασης και ότι η απόφαση είναι δεόντως αιτιολογημένη. Επιπρόσθετα προβάλλουν ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε κατόπιν δέουσας έρευνας και ορθής υπαγωγής των πραγματικών περιστατικών στον νόμο, υποβάλλοντας ότι η αίτηση διεθνούς προστασίας εξετάστηκε ενδελεχώς και, ορθά κατέληξαν ότι στο πρόσωπο του Αιτητή δεν συντρέχουν τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που να δικαιολογούν φόβο δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 και το άρθρο 3(1) του Περί Προσφύγων Νόμου (Ν 6(Ι) 2000).

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Αρχικά θα συμφωνήσω με όσα επικαλούνται δια μέσου της γραπτής τους αγόρευσης οι Καθ’ ων η αίτηση, ήτοι ότι τα όσα υποβάλλει τόσο στο εισαγωγικό δικόγραφο της προσφυγής, αλλά και στην γραπτή αγόρευση του ο Αιτητής δεν αναλύονται, δεν εξειδικεύονται και δεν τεκμηριώνονται οι εγειρόμενοι λόγοι ακύρωσης ούτε και γίνεται υπαγωγή των γεγονότων της  υπόθεσης στα νομικά σημεία που προωθούνται κατά παράβαση του Κανονισμού 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962 ο οποίος εφαρμόζεται κατ’ αναλογία και στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς προστασίας (βλέπε κανονισμό 2 του περί της λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών  3/2019) και ο οποίος ρητώς επιτάσσει όπως:

«7. Εκάστος διαδικος δέον διά των εγγράφων προτάσεων αυτού να εκθέτη τα νομικά σημεία επί των οποίων στηρίζεται αιτιολογών συγχρόνως ταύτα πλήρως»

Σύμφωνα δε με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η απλή επίκληση της παραβίασης ενός συνταγματικού άρθρου, συγκεκριμένων νόμων και γενικών διοικητικών αρχών χωρίς οποιαδήποτε συγκεκριμενοποίηση δεν είναι αρκετή για την εξέταση από το δικαστήριο της νομιμότητας μιας διοικητικής απόφασης (Δημοκρατία v Κουκκουρή (1993 3 Α.Α.Δ. 598). Οι ισχυρισμοί για την ακύρωση μιας διοικητικής απόφασης πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και να εξειδικεύουν ποια νομοθετική πρόνοια ή αρχή διοικητικού δικαίου παραβιάζεται (Latomia Estate Ltd v Δημοκρατία (2001) 3 .Α.Α.Δ. 672). Τέλος στην υπόθεση Βασιλείου v Δήμου Παραλιμνίου (1995) 4 Α.Α.Δ.1275, τονίστηκε ότι τα επίδικα θέματα προσδιορίζονται από τη δικογραφία και ότι προφορική ή γραπτή αγόρευση δεν αποτελεί δικόγραφο ούτε αποδεικτικό μέσο. Δεν αρκεί η παράθεση των συγκεκριμένων διατάξεων της νομοθεσίας που κατ’ ισχυρισμό παραβιάζει η προσβαλλόμενη πράξη, αλλά θα πρέπει επίσης τα επικαλούμενα νομικά σημεία να αιτιολογούνται πλήρως. Οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια σε σχέση με αυτά μπορεί να έχει ως συνέπεια την απόρριψη της προσφυγής. (Δημοκρατία v Shalaeva (2010) 3 A.A.Δ 598).

Συνεπώς όλοι οι εγειρόμενοι λόγοι ακύρωσης απορρίπτονται ως απαράδεκτοι ένεκα της γενικότητας με την οποία αυτοί εγείρονται. (βλ. Md Moin Uddin c Κυπριακή Δημοκρατία μέσω αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων 27.4.2007 Δημοκρατία v Κουκκουρή (1993) 3 ΑΑΔ 598, Latomia Estates Ltd και Άλλοι v Kυπριακή Δημοκρατία (1999) 4 ΑΑΔ 391, U Β v Κυπριακή Δημοκρατία μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου , Υποθ. Αριθ. 1191/2020, 30/07/2021, ΑΜΑ v Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υποθ. Αριθ. 194/20 11/11/2020)

Κατόπιν των ανωτέρω, θα προχωρήσω στην εξέταση του γενικού ισχυρισμού που προβάλλει ο συνήγορος του Αιτητή, περί έλλειψης δέουσας έρευνας  λαμβανομένης και της εξουσίας του παρόντος Δικαστηρίου όπου και σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018, Ν.73(Ι)/2018, το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση επί της ουσίας. Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η παρούσα υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά πληροί τις προϋποθέσεις του άρθρου 11 (2) και (3) του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018, Ν.73(Ι)/2018, οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου της νομιμότητας και ορθότητας της πράξης.

Θα πρέπει πρωτίστως να αναφερθεί πως το αρμόδιο όργανο οφείλει να προβαίνει σε επαρκή έρευνα σε σχέση με όλα τα γεγονότα που αφορούν το αίτημα που έχει ενώπιον του. Δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447).  Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στην διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Ττουσούνα ν. Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2( Α.Α.Δ. 120).  Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο έχει υποχρέωση να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωση του για επαρκή έρευνα. (βλ. JMNA ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, Υπόθεση Αρ. 1429/20, 9/1/2024).

Στη βάση όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, διαφαίνεται ότι, σύμφωνα με τα όσα ο Αιτητής κατέγραψε στην αίτησή του, εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του εξαιτίας απειλής κατά της ζωής του από τον πατέρα του (βλ. ερ 1 δ.φ.). Συγκεκριμένα ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι ο θετός του πατέρας ήθελε να τον χρησιμοποιήσει για τελετουργικούς λόγους. Πρόσθεσε πως κατέφυγε σε μία εκκλησία και ο θετός του πατέρας έστειλε δολοφόνους εναντίον του. Τέλος ανέφερε ότι κατήγγειλε το περιστατικό στις αρχές, οι οποίες ωστόσο δεν μπόρεσαν να προβούν σε κάποια ενέργεια.

Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξής του ο Αιτητής ανέφερε ότι γεννήθηκε και μεγάλωσε στην πόλη Nsukka της πολιτείας Enugu στη Νιγηρία. Είναι χριστιανός και ομιλεί Αγγλικά όπως επίσης και την διάλεκτο Igbo. Ως προς το οικογενειακό του περιβάλλον o Αιτητής δήλωσε ότι είναι ανύπαντρος και ότι η μητέρα και ο πατέρας του, καθώς και ο μικρότερος αδελφός του διαμένουν στη Nsukka της Νιγηρίας. Επιπλέον, ισχυρίστηκε ότι ο πατέρας και η μητέρα του δεν είναι οι βιολογικοί του γονείς, καθώς υιοθετήθηκε από αυτούς από τότε που γεννήθηκε και ζούσε μαζί τους μέχρι δύο μήνες πριν φύγει από τη Νιγηρία. Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο ο Αιτητής δήλωσε ότι φοίτησε στο δημοτικό σχολείο για έξι έτη και στο κοινοτικό γυμνάσιο της Nsukka για τρία έτη. Περαιτέρω, ο Αιτητής ανέφερε ότι είχε την δική του επιχείρηση πουλώντας εξαρτήματα μοτοσικλέτας ωστόσο στην συνέχεια σταμάτησε.

Ως προς τους λόγους που εγκατέλειψε τη χώρα και τόπο συνήθους διαμονής του, ο Αιτητής πρόβαλε ότι έφυγε από τη χώρα του επειδή είχε απειληθεί από τον πατέρα του και από μέλη μιας ομάδας στην οποία συμμετείχε ο πατέρας του, τα οποία προσπάθησαν να τον σκοτώσουν για τελετουργικούς λόγους. Ανέφερε ότι πριν την αναχώρησή του, έμενε ένα με δύο μήνες σε εκκλησία και με τη βοήθεια του πάστορα κατήγγειλαν το περιστατικό στην αστυνομία, η οποία προσπάθησε να μιλήσει με τον πατέρα του, αλλά δεν μπόρεσαν να κάνουν κάτι.

Κατά την αξιολόγηση της αίτησης ασύλου του Αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός διέκρινε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος ισχυρισμός αφορά την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του Αιτητή. Ο δεύτερος ισχυρισμός αφορά τον ισχυριζόμενο φόβο δίωξης από τον πατέρα του και από μέλη μιας ομάδας στην οποία συμμετείχε ο πατέρας του, τα οποία προσπάθησαν να τον σκοτώσουν για τελετουργικούς λόγους.

Ως προς τον πρώτο ισχυρισμό, ο αρμόδιος λειτουργός σημείωσε στην εισήγηση του πως ο Αιτητής γεννήθηκε και μεγάλωσε στην πόλη Nsukka  της πολιτείας Enugu State που ήταν και τελευταίος τόπος συνήθους διαμονής του. Ο εν λόγω ισχυρισμός έγινε αποδεκτός κατόπιν εξέτασης της εσωτερικής αξιοπιστίας του, αλλά και διασταύρωσής του με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης για την χώρα καταγωγής του Αιτητή.

Αναφορικά με τον δεύτερο ισχυρισμό, ήτοι την κατ' ισχυρισμό δίωξη του Αιτητή πρόβαλε ότι έφυγε από τη χώρα του επειδή ισχυρίστηκε ότι είχε απειληθεί από τον πατέρα του και από μέλη μιας ομάδας στην οποία συμμετείχε ο πατέρας του, τα οποία προσπάθησαν να τον σκοτώσουν για τελετουργικούς λόγους.  Ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει σαφείς και ικανοποιητικές απαντήσεις στα ερωτήματα που του τέθηκαν, και υπέπεσε σε αντιφάσεις.

Συγκεκριμένα ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει συγκεκριμένες και συνεκτικές πληροφορίες σχετικά με το γεγονός ότι είχε απειληθεί από τον πατέρα του και ότι τα μέλη της ομάδας στην οποία συμμετείχε ο πατέρας του, προσπάθησαν να τον σκοτώσουν για τελετουργικούς λόγους. Ειδικότερα, όταν ρωτήθηκε πώς είχε απειληθεί από τον πατέρα του και τα μέλη της ομάδας στην οποία συμμετείχε ο πατέρας του δεν παρείχε συγκεκριμένες πληροφορίες απαντώντας γενικά ότι είχαν πολλά προβλήματα με τον πατέρα του, τσακώνονταν και τα προβλήματα ξεκίνησαν μετά την συμμετοχή του πατέρα του σε μια ομάδα 3 μήνες πριν ο Αιτητής αναχωρήσει από τη Νιγηρία. (ερ. 28 δ.φ.) Έδειξε επίσης πλήρη έλλειψη γνώσεων όσον αφορά την ομάδα αυτή, αφού είπε ότι δεν γνώριζε τίποτα γι' αυτήν (ερ.28 δ.φ.). Οι απαντήσεις του Αιτητή ήταν γενικά αόριστες και ασυνάρτητες όσον αφορά το κίνητρο πίσω από τις απειλές που φέρεται να αντιμετώπισε. Όταν ρωτήθηκε για τον λόγο που απειλήθηκε από τον πατέρα του και την ομάδα στην οποία συμμετείχε απάντησε ότι δεν γνωρίζει τους λόγους (ερ. 28 δ.φ.). Ο Αιτητής ισχυρίστηκε επίσης ότι η ομάδα προσπάθησε να τον σκοτώσει, ωστόσο όταν του ζητήθηκε να περιγράψει την ομάδα στην οποία συμμετείχε ο πατέρας του δεν ήταν σε θέση να παράσχει συγκεκριμένες και λεπτομερείς πληροφορίες δηλώνοντας γενικά ότι δύο τύποι ήρθαν δύο φορές και τον πλησίασαν στην εκκλησία που έμενε για δύο μήνες πριν εγκαταλείψει τη χώρα του. (ερ. 27 δ.φ.). Ως εκ τούτου, συνήχθη το συμπέρασμα ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει συγκεκριμένες, λεπτομερείς και συνεπείς πληροφορίες σχετικά με το γεγονός ότι είχε απειληθεί από τον πατέρα του και μέλη μιας άγνωστης ομάδας για τελετουργικούς σκοπούς. 

Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού ο αρμόδιος λειτουργός προέβη  σε σχετική έρευνα επί της χώρας καταγωγής του Αιτητή όπου με βάση πληροφορίες διαπιστώθηκε ότι οι τελετουργικές δολοφονίες πραγματοποιούνται με σκοπό την απόκτηση μερών του ανθρώπινου σώματος και τη μετέπειτα χρησιμοποίησή τους στις τελετουργίες. Αναφέρεται ότι τους πρώτους πέντε μήνες του 2018, προέκυψαν 72 θάνατοι που σχετίζονται με τελετουργικές δολοφονίες. Πηγές πληροφόρησης στις οποίες παραπέμπει ο αρμόδιος λειτουργός αναφέρουν ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων της Νιγηρίας προέτρεψε την κυβέρνηση της χώρας να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης σχετικά με την αύξηση των τελετουργικών δολοφονιών. Αναφέρεται επίσης ότι η αυξημένη συχνότητα των τελετουργικών δολοφονιών στη Νιγηρία μπορεί να ενταχθεί στο πλαίσιο της ευρύτερης οικονομίας της βίας στη χώρα, τα πιο σημαντικά στοιχεία της οποίας είναι η ληστεία και οι απαγωγές, η ανικανότητα της αστυνομίας να αντιμετωπίσει το έγκλημα, η αύξηση της αυτοδικίας, η κυκλοφορία παράνομων όπλων και μια σειρά ανεξιχνίαστων δολοφονιών  (βλ. ερ. 42-40 δ.φ.).. Ωστόσο, λόγω μη τεκμηρίωσης της εσωτερικής αξιοπιστίας του Αιτητή, η οποία προκύπτει από την έλλειψη λεπτομερειών,  αναφορικά με το ότι είχε απειληθεί από τον πατέρα του και από μέλη μιας ομάδας στην οποία συμμετείχε ο πατέρας του, τα οποία προσπάθησαν να τον σκοτώσουν για τελετουργικούς λόγους ο συγκεκριμένος ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός.

Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, λαμβάνοντας υπόψιν τα αποδεκτά στοιχεία, ο αρμόδιος λειτουργός επισημαίνει ότι, σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στον τελευταίο τόπο διαμονής του, δεν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι διατρέχει κίνδυνο να υποστεί δίωξη ή σοβαρή βλάβη. Ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε στην εισήγηση του, ότι έλαβε υπόψη μετά από εξατομικευμένη εξέταση του αιτήματός του, όλα τα συναφή στοιχεία που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματός του, τους λόγους που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή, όπως επίσης και το γεγονός ότι ο Αιτητής δεν υπέστη στη χώρα καταγωγής του ή ότι πρόκειται να υποστεί σε περίπτωση που επιστρέψει σε αυτή, οποιασδήποτε μορφής δίωξης ή κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Ως εκ τούτου, εισηγείται ότι η επιστροφή του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του είναι δυνατή και δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι η περαιτέρω παραμονή του εκτός αυτής είναι δικαιολογημένη.

Κατά τη νομική ανάλυση, ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε ότι τα παρατεθέντα στοιχεία δεν εμπίπτουν στις πρόνοιες του εδαφίου (1) του άρθρου 3 του Περί Προσφύγων Νόμου. Εξετάζοντας τη δυνατότητα να  χορηγηθεί στον Αιτητή το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι με βάση τους ισχυρισμούς του Αιτητή και τις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, δεν εμπίπτει στις πρόνοιες των εδαφίων (1) και (2) του άρθρου 19 του Περί Προσφύγων Νόμου.

Έχω εξετάσει με προσοχή τον διοικητικό φάκελο του Αιτητή και, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που βρίσκονται σ΄ αυτόν, για τους λόγους που εκτενώς αναλύονται στην εισηγητική έκθεση του αρμόδιου λειτουργού, η οποία αποτελεί την αιτιολογική βάση της επίδικης απόφασης, κρίνω ότι ορθά κρίθηκε αξιόπιστος και έγινε αποδεκτός ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός του Αιτητή, εύρημα για τα οποίο το Δικαστήριο δεν εντοπίζει λόγο διαφοροποίησης.

Αναφορικά με τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή περί φόβου δίωξης του  από τον πατέρα του και από τα μέλη της ομάδας στην οποία ανήκει ο τελευταίος συμφωνώ με τα ευρήματα αναξιοπιστίας ως αυτά εντοπίστηκαν από τους Καθ’ ων η αίτηση  και καταγράφονται στην Έκθεση-Εισήγηση των Καθ’ ων η αίτηση. Ο Αιτητής έδωσε αόριστες και ασαφείς απαντήσεις σε διευκρινιστικές ερωτήσεις που του τέθηκαν σχετικά με το αίτημά του, περιορίστηκε σε μονολεκτικές και γενικόλογες αποκρίσεις, χωρίς να παραθέτει λεπτομέρειες και συγκεκριμένες περιγραφές για το κίνητρο και τις ισχυριζόμενες απειλές που δέχθηκε. Οι ανεπαρκείς και ασαφείς απαντήσεις του Αιτητή δεν αντικατοπτρίζουν βιωματικής φύσης γεγονότα. Καθότι πρόκειται για περιστατικά που κατ' ισχυρισμό αποτελούν προσωπική εμπειρία, θα ήταν ευλόγως αναμενόμενο να είναι σε θέση να παραθέσει μεγαλύτερο αριθμό λεπτομερειών και περισσότερα βιωματικά στοιχεία στην αφήγησή του, τόσο για την ομάδα με την οποία εμπλεκόταν ο θετός του πατέρας, όσο για τις απειλές που έλαβε, ενώ για την ανταπόκριση των αρχών μετά την κατ’ ισχυρισμό καταγγελία, ο Αιτητής απάντησε αόριστα ότι νομίζει ότι δεν μπορούν να τον βοηθήσουν. Παρατηρώ πως ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να τεκμηριώσει με επάρκεια πληροφοριών, συνέπεια, ευλογοφάνεια και πειστικότητα τον ανωτέρω ισχυρισμό και δεν υπάρχει λόγος διαφοροποίησης του Δικαστηρίου από τα ανωτέρω συμπεράσματα και ευρήματα  των Καθ’ ων η αίτηση.

Λόγω της ειδικής κατάστασης στην οποία βρίσκονται συχνά οι αιτούντες άσυλο, είναι συχνά αναγκαίο να τους δίνουμε το πλεονέκτημα της αμφιβολίας όσον αφορά την αξιολόγηση της αξιοπιστίας των δηλώσεών τους και των εγγράφων που υποβάλλονται προς στήριξη αυτού. Ωστόσο, όταν παρουσιάζονται πληροφορίες που δίνουν σοβαρούς λόγους αμφισβήτησης της ειλικρίνειας των δηλώσεων ενός αιτούντος άσυλο, το άτομο πρέπει να παρέχει ικανοποιητική εξήγηση για τις εικαζόμενες διαφορές (βλ., μεταξύ άλλων αρχών, Collins and Akaziebie κατά Σουηδίας (απ.), αριθ. 23944/05, 8 Μαρτίου 2007 και Hakizimana κατά Σουηδίας (αποφ.), αρ).

Στο εγχειρίδιο του EASO «Αξιολόγηση αποδεικτικών στοιχείων και αξιοπιστίας στο πλαίσιο του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου», αναφέρεται στην σελίδα 98, παράγραφος 4.5.3 ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να γίνεται μια αντικειμενική και ισορροπημένη στάθμιση του κατά πόσον οι ισχυρισμοί του αιτητή αντικατοπτρίζουν αυτό που θα ήταν εύλογα αναμενόμενο από κάποιον με τις περιστάσεις του ο οποίος εκφράζει δια τούτων μια αληθινή προσωπική εμπειρία («Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται ισορροπημένη και αντικειμενική αξιολόγηση του αν η αφήγηση του αιτούντος αντικατοπτρίζει την αφήγηση που αναμένεται από ένα πρόσωπο στην κατάσταση του αιτούντος το οποίο αφηγείται μια πραγματική προσωπική εμπειρία.»). Περαιτέρω, στην προηγούμενη σελίδα του εγχειριδίου, αναφέρεται ότι είναι γενικά εύλογο να αναμένεται ότι αίτημα θα πρέπει να παρουσιάζεται τεκμηριωμένα και με επαρκείς λεπτομέρειες αλλιώς οι ελλείψεις αυτές στις λεπτομέρειες μπορεί να συνιστούν έλλειψη σχετικών στοιχείων («Η μη επαρκής παροχή λεπτομερειών μπορεί επίσης να ισοδυναμεί με αυτό που αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 5 στοιχείο β) της ΟΕΑΑ (αναδιατύπωση) ως έλλειψη «λυσιτελών στοιχείων»»).[1]

Εναπόκειται στον αιτούντα να υποβάλει το συντομότερο δυνατόν όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης διεθνούς προστασίας και υποχρεούται να λάβει θετικά μέτρα για να υποστηρίξει την αίτησή του με πληροφορίες (judgment of the Court (First Chamber), 22 November 2012 M. M. v Minister for Justice, Equality and Law υποσημείωση 82, σκέψη 65.).  Ωστόσο δεν συνεπάγεται υποχρέωση προσκόμισης εγγράφων ή άλλων αποδείξεων προς υποστήριξη κάθε συναφούς πραγματικού περιστατικού που επικαλείται ο αιτών, εντούτοις οφείλουν προσωπικά να συνεργάζονται για την εξακρίβωση των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης. Εάν τα απαραίτητα στοιχεία της αίτησης δεν επιβεβαιωθούν κατά τη διαδικασία αξιολόγησης, το βάρος της τεκμηρίωσης της αίτησης το φέρει ο Αιτών[2]. Στην παρούσα υπόθεση φρονώ και σε συμφωνία με τα συμπεράσματα των Καθ’ ων η Αίτηση ότι η διαπίστωση της αναξιοπιστίας του Αιτητή, ένεκα των ατεκμηρίωτων ισχυρισμών εκ μέρους του, εύλογα και ορθώς οδήγησαν στην απόρριψη του αιτήματος του για άσυλο.(βλ. Ανωτάτου Δικαστηρίου, Amiri Mohammad ν. Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων και Άλλης (2009) 3 ΑΑΔ 358)

Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του ανωτέρω ισχυρισμού, καθότι ο Αιτητής δεν αναφέρθηκε σε όνομα συγκεκριμένης λατρευτικής ομάδας, αίρεσης, ή θεότητας, ούτε σε κάποια συγκεκριμένη τελετουργική διαδικασία, διεξήχθη γενικά έρευνα για τις παραδοσιακές λατρείες και τις τελετουργικές δολοφονίες στη Νιγηρία .Έκθεση της EUAA του 2017 αναφέρεται ότι πριν το Ισλάμ και τον Χριστιανισμό οι λαοί της Νιγηρίας είχαν δικές τους παραδοσιακές θρησκείες, οι οποίες ναι μεν ήταν διαφορετικές από κοινότητα σε κοινότητα αλλά είχαν και κάποια κοινά χαρακτηριστικά, όπως για παράδειγμα ότι λάτρευαν περισσότερους από έναν θεούς και πίστευαν σε υπερφυσικές δυνάμεις, που επιδίδονταν σε καλές πράξεις αλλά και τιμωρούσαν όταν παραβιάζονταν έθιμα και ταμπού. Οι πνευματικοί αρχηγοί αυτών των παραδοσιακών θρησκειών είναι μεσολαβητές με τον αθέατο κόσμο και παρέχουν θεραπείες τόσο με την έννοια της θεραπείας από ασθένειες, όσο και με την μορφή τελετουργιών και φυλαχτών για προστασία από επιβλαβείς επιθέσεις από υπερφυσικές δυνάμεις. Η πνευματική δύναμη συνδέεται συχνά με άτομα που κληρονόμησαν αυτές τις δυνάμεις από τους προγόνους τους ή με συγκεκριμένα επαγγέλματα (σιδηρουργοί) ή άτομα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως οι αλφικοί ή οι δίδυμοι. Πνευματικοί ηγέτες και άτομα με εξουσία οργανώνονται σε μυστικές κοινωνίες (με την έννοια ότι το να μιλάει κανείς ανοιχτά σχετικά με το τι συμβαίνει σε αυτές τις κοινωνίες είναι ταμπού για άλλους εκτός από τους εμπλεκόμενους) αλλά η ύπαρξή τους είναι κοινώς γνωστή.[3]

Εντοπίστηκαν επίσης παλαιότερες αναφορές περί συλλήψεων ειδωλολατρών που οδηγήθηκαν στα αρμόδια δικαστήρια μετά από καταγγελίες Χριστιανών ότι έκαναν ανθρωποθυσίες ενώ βρέθηκαν στην κατοχή τους 32 κρανία[4].

Οι τελετουργικές δολοφονίες είναι η πράξη της εξωδικαστικής δολοφονίας ανθρώπινων όντων με σκοπό την επίτευξη στόχων στη ζωή, όπως η απόκτηση χρημάτων, ή η επίτευξη επιπλέον ανάπτυξης σε επιχειρήσεις, τράπεζες, εκκλησίες, πολιτική εξουσία, καθώς και προσωπική πνευματική δύναμη. Από την άλλη πλευρά, η ανθρωποθυσία είναι η προσφορά ανθρώπινων όντων σε υπερβατικές δυνάμεις, όπως οι θεότητες, με σκοπό είτε την εξιλέωση για αμαρτίες είτε την αναζήτηση προστασίας ή σχετικής εύνοιας. Η ανθρωποθυσία έχει τις ρίζες της στην αφρικανική παράδοση και ασκείται νόμιμα στο χώρο και το χρόνο της προ-αποικιακής αφρικανικής κοινωνίας, ενώ οι τελετουργικές δολοφονίες φαίνεται να είναι ένα σύγχρονο φαινόμενο που έχει τις ρίζες του στη σύγχρονη αναζήτηση υπέρμετρου πλούτου και επιρροής. Πηγές αναφέρουν ότι οι τελετουργικές δολοφονίες πραγματοποιούνται στη Νιγηρία για τη συγκομιδή ανθρώπινων μελών του σώματος, κατόπιν αιτήματος των επαγγελματιών του βουντού, για φίλτρα, φυλαχτά και άλλες ανάγκες φετίχ για την πρακτική της τελετουργικής θυσίας με την πεποίθηση ότι η θυσία θα φέρει χρήματα στους δράστες. Αναφορικά με τη γεωγραφική κατανομή των τελετουργικών δολοφονιών, οι πηγές αναφέρουν ότι είναι πιο διαδεδομένες στις νότιες περιοχές της χώρας και ως προς τις εμπλεκόμενες εθνοτικές ομάδες, αναφέρεται ότι ποικίλλει και ότι στο νότο, οι δράστες είναι κυρίως Yoruba ή Igbo.

Σχετικά με την ικανότητα του κράτους να παρέχει προστασία, αναφέρεται ότι ακόμη κι αν εξακολουθούν να υπάρχουν κενά στο σύστημα, οι αστυνομικές και δικαστικές αρχές κάνουν ό,τι μπορούν για να επιβάλουν τον ποινικό κώδικα προκειμένου να τιμωρούνται οι τελετουργικές δολοφονίες και οι συναφείς πρακτικές, όπως οι ανθρωποθυσίες, οι juju και η μαγεία. Η κυβέρνηση της Νιγηρίας σε ομοσπονδιακό επίπεδο και σε ορισμένες πολιτείες ανταποκρίθηκε σε αυτή την απειλή (των απαγωγών για τελετουργικούς σκοπούς) με ποινικοποίηση μέσω νομοθετικών διατάξεων και γενική αστυνόμευση. Έχει καταγραφεί μια σειρά συλλήψεων και δικών ύποπτων τελετουργιών και συνεργαζόμενων συνδικάτων απαγωγών. Η αστυνομία παραμένει ωστόσο αδύναμη όσον αφορά την ικανότητα αντιμετώπισης καταστάσεων σε πραγματικό χρόνο, η οποία είναι πολύ σημαντική για την αποτροπή ή την αντιμετώπιση της απειλής. Υπήρξε μικρή δέσμευση για τη διερεύνηση των περιστατικών, την αναζήτηση και τη διάσωση των θυμάτων ή την υιοθέτηση μιας προληπτικής αστυνόμευσης, η οποία περιλαμβάνει την αναζήτηση και την καταστροφή των καταφυγίων των τελετουργιών και των συνδικάτων απαγωγών στη Νιγηρία. Τον Ιανουάριο του 2018 η αστυνομία της Νιγηρίας εγκαινίασε την τη Διμοιρία 63 (Squadron 63), η οποία είναι εξοπλισμένη με δεκάδες αστυνομικούς στην περιοχή Ikorodu στην πολιτεία Lagos. Ωστόσο, σε άρθρο της Vanguard, διαφαίνεται πως οι πολίτες είχαν χάσει την πίστη τους στην ικανότητα της αστυνομίας να εντοπίζει και να τιμωρεί τους τελετουργικούς δολοφόνους, γεγονός που οδήγησε σε αύξηση του λιντσαρίσματος υπόπτων, ώστε οι πολίτες να απονέμουν οι ίδιοι δικαιοσύνη. Οι αρχές δημιούργησαν ένα άλλο πρόσθετο επίπεδο ασφαλείας (το Δίκτυο Ασφαλείας της Δυτικής Νιγηρίας) που βρίσκεται πιο κοντά στον πληθυσμό για να συμπληρώσει τις προσπάθειες που καταβάλλει η αστυνομία σε ζώνες όπου έχουν σημειωθεί αρκετές τελετουργικές δολοφονίες, δημιουργώντας ένα παρατηρητήριο γειτονιάς που συνεργάζεται με ομάδες επαγρύπνησης που οργανώνονται από τις τοπικές κοινότητες. Όσον αφορά την κρατική προστασία, αναφέρεται επίσης ότι δεν υπάρχει ειδική προστασία ή νομικό πλαίσιο κατά των τελετουργικών δολοφονιών. Η πράξη αντιμετωπίζεται ως ποινική υπόθεση όπως, θα αντιμετωπιζόταν και ένας φόνος. Συχνά οι δράστες του εγκλήματος έχουν περισσότερες πιθανότητες να μείνουν ατιμώρητοι λόγω της πιθανής παρέμβασης ισχυρών προσωπικοτήτων που μπορεί να εμπλακούν αν χρησιμοποιηθούν οι δέουσες νομικές διαδικασίες. [5]

Όπως προκύπτει από όσα εκτέθηκαν πιο πάνω, οι δηλώσεις του Αιτητή χαρακτηρίζονται από ασάφειες, αοριστίες και έλλειψη επαρκών πληροφοριών. Ο Αιτητής δεν μπόρεσε να παραθέσει συγκεκριμένες πληροφορίες και λεπτομέρειες ως προς την ομάδα στην οποία ανήκε ο πατέρας του και τι ακριβώς ώθησε τον τελευταίο να στραφεί εναντίον του, και επομένως δεν πληρείται η εσωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού. Ως εκ τούτου, στη βάση των ισχυρισμών του Αιτητή δεν προκύπτει οποιοσδήποτε βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης στη χώρα καταγωγής του. Ο φόβος θεωρείται βάσιμος, εάν διαπιστώνεται ότι υπάρχει «εύλογη» πιθανότητα να υλοποιηθεί στο μέλλον. Για τη διαπίστωση αυτή, είναι απαραίτητο να αξιολογούνται οι δηλώσεις του αιτούντος υπό το πρίσμα όλων των σχετικών περιστάσεων της υπόθεσης ενώ ελέγχονται οι περιστάσεις που επικρατούν στη χώρα καταγωγής του, καθώς και η συμπεριφορά των υπευθύνων δίωξης. Επομένως, η διαπίστωση του βάσιμου φόβου συνδέεται στενά με το καθήκον της αξιολόγησης των αποδεικτικών στοιχείων και της αξιοπιστίας. Εάν τα αποδεικτικά στοιχεία που υπέβαλε ο αιτών γίνουν δεκτά ως αξιόπιστα, ο υπεύθυνος για τη λήψη της απόφασης προχωρά στο δεύτερο στάδιο και εξετάζει κατά πόσον τα γεγονότα και οι περιστάσεις που έγιναν δεκτά ισοδυναμούν με βάσιμο φόβο. Οι πληροφορίες που έδωσε ο Αιτητής σχετικά με τον λόγο και τις συνθήκες υπό τις οποίες απειλήθηκε ήταν πολύ γενικές και ανεπαρκείς, ενώ ούτε για το θέμα της καταγγελίας στην αστυνομία ήταν σε θέση να δώσει συγκεκριμένες και ικανοποιητικές λεπτομέρειες, ενώ όπως διαφάνηκε από τα ευρήματα της έρευνας πιο πάνω, οι αστυνομικές αρχές της χώρας του μπορούν να παρέχουν προστασία σε τέτοιες περιπτώσεις

Τέλος, ο φόβος του Αιτητή δεν κρίνεται ως βάσιμος και δικαιολογημένος. Οι αόριστες αναφορές περί απειλών εναντίον του του ως αναφέρει ο Αιτητής  δεν συνιστούν πράξεις δίωξης ώστε ο Αιτητής  να φοβάται βασίμως, λαμβανομένης υπόψη της εξατομικευμένης καταστάσεώς του, ότι αποτελεί πράγματι αντικείμενο πράξεων διώξεων.[6] Σύμφωνα δε με το αρ.3Γ του Νόμου και αντίστοιχα αρ. 9 της Οδηγίας, η πράξη δίωξης η οποία προκαλεί βάσιμο φόβο καταδίωξης θα πρέπει να «είναι αρκούντως σοβαρή λόγω της φύσης ή της επανάληψής της ώστε να συνιστά σοβαρή παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ειδικά των δικαιωμάτων από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση βάσει του άρθρου 15 παράγραφος 2 της ευρωπαϊκής σύμβασης για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών· ή να αποτελεί σώρευση διαφόρων μέτρων συμπεριλαμβανομένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η οποία να είναι αρκούντως σοβαρή ούτως ώστε να θίγεται ένα άτομο κατά τρόπο αντίστοιχο με τον αναφερόμενο στο στοιχείο».

Λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου το Δικαστήριο κρίνει ότι οι Καθ’ ων η αίτηση έλαβαν υπόψη τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά τα οποία όμως δεν έγιναν αποδεκτά (αξιολόγηση της αξιοπιστίας) και βάση αυτών έκριναν στη συνέχεια ότι δεν υπάρχει πιθανότητα ο Αιτητής να υποβληθεί σε μεταχείριση που συνιστά δίωξη ή σοβαρή βλάβη (εκτίμηση κινδύνου). Ο βασικός λόγος για τον οποίο δεν έγινε δεκτό το αίτημα του αιτητή περί δίωξης του ήταν το γεγονός της μη απόδειξης της αληθοφάνειας των βασικών ισχυρισμών του και του κλονισμού της αξιοπιστίας του, λόγω ουσιωδών αντιφάσεων, ελλείψεων και αδυναμιών οι οποίες εντοπίστηκαν στις δηλώσεις του. Αυτό δε το εμπόδιο αναγνωρίζεται ρητά ως ένα από τα κωλύματα στην έγκριση αιτήματος ασύλου, από τις πρόνοιες του Εγχειριδίου (Βλ.  απόφαση Ανωτάτου Δικαστηρίου EDWARD ESKANDAZ ν. ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ κ.α., Υπόθεση Αρ. 1673/2010, 4/7/2013).

Ο Αιτητής κρίθηκε αναξιόπιστος επειδή ακριβώς δεν κατάφερε να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς του σχετικά με τη θέση του ότι κινδυνεύει από τον πατέρα του λόγω και από κάποια μέλη μιας ομάδας στην οποία συμμετείχε ο πατέρας του οι οποίοι προσπάθησαν να τον σκοτώσουν για κάποια ιεροτελεστία. Τα σημεία αναξιοπιστίας του διαπιστώθηκαν κατά την εξέταση από τον αρμόδιο λειτουργό στη συνέντευξη ημερ. 10/5/2023 πλήττουν σοβαρά την αξιοπιστία του Αιτητή στον πυρήνα του αιτήματός του και δικαιολογημένα εγείρει κώλυμα έγκρισης της αίτησης (Mohammad Amiri ν. Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων κ.α. (2009) 3Α.Α.Δ. 358).  Περαιτέρω, ως νομολογιακά έχει κριθεί, οι αόριστοι ισχυρισμοί σε κινδύνους ζωής, χωρίς στοιχειοθετημένες και τεκμηριωμένες αναφορές, δεν θεμελιώνουν βάσιμο φόβο δίωξης ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. (βλ. υπόθεση υπ' αριθμόν 121/20 A.S.R. ν. Κυπριακή Δημοκρατία, ημερομηνίας 31/7/2020). Το πιο πάνω ιστορικό, επί του οποίου στηρίζεται το αίτημα για παροχή διεθνούς προστασίας που υπέβαλε ο Αιτητής, δεν παρουσιάζει οποιοδήποτε βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του. Ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι συντρέχουν στο πρόσωπό του τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία δικαιολογημένου φόβου δίωξης και το συμπέρασμα αυτό υπήρξε καθοριστικό ως προς την έκβαση του αιτήματός του (JAFAR KALASII ν. ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ κ.α, Υπόθεση Αρ. 626/2010, 8/10/2013).

Πέραν τούτου, διαπιστώνω ότι κατά το στάδιο της διοικητικής διαδικασίας υποβλήθηκαν στον Αιτητή ανοικτής φύσεως ερωτήματα, τα οποία είχε τη δυνατότητα να απαντήσει. Ο αρμόδιος λειτουργός έκανε επαρκείς ερωτήσεις, για να καλύψει τόσο τον πυρήνα του αιτήματος, όσο και τα επιμέρους θέματα, ακολουθώντας την ορθή διερευνητική διαδικασία και επιπρόσθετα συνεργάστηκαν με τον αιτούντα κατά το στάδιο προσδιορισμού των συναφών στοιχείων της αιτήσεως αυτής[7]. Ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε εκτενή ανάλυση εκάστου ουσιώδους ισχυρισμού του Αιτητή ώστε να αξιολογήσει τον πιθανό κίνδυνο που θα διατρέξει σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, προβαίνοντας παράλληλα σε έρευνα και αντιστοίχισή τους προς διαθέσιμες πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής ως προνοείται στο άρθρο 18(3)(α) του περί Προσφύγων Νόμου.

Παράλληλα οι Καθ’ ων η Αίτηση αξιολόγησαν επαρκώς και δεόντως τις δηλώσεις και τα έγραφα που παρέθεσε ο Αιτητής συνεκτιμώντας την ατομική κατάσταση και τις προσωπικές του περιστάσεις. (άρθρο 13 Α (9) του Περί Προσφύγων Νόμου 2000 (6(I)/2000). Επί των όσων ανέφερε ο Αιτητής εύλογα παρατηρούνται  ασυνέπειες, αοριστίες και έλλειψη επαρκών πληροφοριών στα λεγόμενα του που άπτονται των ουσιωδών πραγματικών περιστατικών και οδηγούν σε σαφές και βέβαιο συμπέρασμα ότι τα αποδεικτικά στοιχεία του Αιτητή στερούνται εσωτερικής αξιοπιστίας.

Ούτε και στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας ο Αιτητής ήταν σε θέση να τεκμηριώσει βάσιμο φόβο δίωξης στη βάση των ισχυρισμών του περί κινδύνου από τον πατέρα του, ούτε και προσκόμισε οποιαδήποτε μαρτυρία, ανατρέποντας στην ουσία τα συμπεράσματα των Καθ’ ων η αίτηση, αποδεικνύοντας συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά, που να του προκαλούν κατά τρόπο αντικειμενικώς αιτιολογημένο, φόβο δίωξης στη χώρα του για έναν από τους λόγους που αναφέρει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (Βλ. επίσης νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφάσεις αρ. 1093/2008, 817/2009 και 459/2010). Το βάρος απόδειξης είναι αρχικά στον  Αιτητή ο οποίος οφείλει να τεκμηριώσει την αίτηση ότι υπήρξε θύμα πολιτικής ή άλλης δίωξης στη χώρα του ώστε να πληροί με βάση τα πραγματικά περιστατικά τις προϋποθέσεις για την παραχώρηση της ιδιότητας του πρόσφυγα ή την παροχή της συμπληρωματικής προστασίας (Crisantha Mai Francis Karumarathna v. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 1875/08, ημερ. 1.3.2010 και Εγχειρίδιο του Υπάτου Αρμοστή των Ο.H.E. για τους πρόσφυγες - ότι ο αιτητής οφείλει με ειλικρίνεια να θεμελιώσει το αίτημα του, (βλ. Υπόθεση Αρ. 1119/2009 ημερ. 31 Ιανουάριου 2012 FARHAN KHALIL, και Κυπριακής Δημοκρατίας).

Οι αντιφατικοί ισχυρισμοί του Αιτητή καμία αμφιβολία και/ή περιθώριο περαιτέρω έρευνας άφηναν στους Καθ’ ων η Αίτηση. Ως προς τούτο, παραπέμπω  στη υπόθεση BASSAM ADEL FOUAD NAKHLA υ. ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ, Υπόθεση Αρ. 888/2012, 4/9/2014, ECLI:CY:AD:2014:D641, σκεπτικό το οποίο υιοθετώ:

«Καταδεικνύεται από την έκθεση της Λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου, όσο και της Λειτουργού της Αναθεωρητικής Αρχής, ότι προέβηκαν σε ενδελεχή έρευνα.

Ο αιτητής θεωρήθηκε αναξιόπιστος και στην έκθεση της Λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου καταγράφονται με λεπτομέρεια οι ασαφείς και αντιφατικοί ισχυρισμοί του, οι οποίοι με την ίδια λεπτομέρεια εξετάστηκαν και από την Λειτουργό της Αναθεωρητικής Αρχής. Η διάρκεια των συνεντεύξεων υπήρξε εκτεταμένη και η αρμόδια Λειτουργός υπέβαλε λεπτομερείς ερωτήσεις και διευκρινιστικές σε πολλές περιπτώσεις και ουδόλως μπορεί να χαρακτηριστεί ως τυποποιημένο το ερωτηματολόγιο που του υπεβλήθηκε.»

Η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται. Το κριτήριο για την πληρότητα της έρευνας έγκειται στη συλλογή και τη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων τα οποία παρέχουν ασφαλή συμπέρασμα. (Βλέπε Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.α., Α.Ε. 1518/1.11.96, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου, Α.Ε. 1575/14.7.97 , Α.Ε.2371, Motorways Ltd v Δημοκρατίας ημερ. 25/6/99). Εξετάζοντας τη συνέντευξη που διεξήχθη, την εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού, όλο το υλικό που περιέχεται στον φάκελο της Υπηρεσίας Ασύλου και γενικότερα όλο το υλικό το οποίο είναι ενώπιον μου, κρίνω ότι η Υπηρεσία Ασύλου προέβη σε επαρκή έρευνα όλων των ουσιωδών στοιχείων ενώ συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιον τους, προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση. Η σχετική απόφαση λήφθηκε στα πλαίσια άσκησης της διακριτικής ευχέρειας της διοίκησης και είναι απολύτως νόμιμη και ορθή (ANGELA ATAMANIUC ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, δια του Υπουργού Εσωτερικών κ.α., ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1197/98, 29 Νοεμβρίου, 1999}.

Από το περιεχόμενο του Διοικητικού φακέλου και τα ως άνω αναφερθέντα δεν συντρέχει καμία από τις ως άνω βασικές προϋποθέσεις του Περί Προσφύγων Νόμου ώστε να αναγνωριστεί στο πρόσωπο του Αιτητή το καθεστώς του Πρόσφυγα σύμφωνα με το άρθρο 3 του ιδίου Νόμου. Από τα όσα επικαλείται ο Αιτητής δεν πιθανολογείται ευλόγως ότι θα στοχοποιηθεί σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής του και θα κινδυνεύσει με δίωξη, όπως αυτή ορίζεται στα άρθρα 1 Α παρ. 2 της Σύμβασης της Γενεύης και 9 της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αναδιατύπωση). Ούτε η πιθανολογούμενη δίωξης που επικαλείται  εμπίπτει σε κάποια από την έννοια όπως ορίζεται στα άρθρα 1 Α παρ. 2 της Σύμβασης της Γενεύης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων. Περαιτέρω, οι πιθανολογούμενες βλάβες από τις οποίες θα κινδυνεύσει ο Αιτητής δεν αφορούν στη διακινδύνευση της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας, της προσωπικής ελευθερίας και της αξιοπρέπειάς του, δηλαδή δεν συνιστούν πράξεις «δίωξης», κατά την έννοια του νόμου. Τέλος δεν αποδεικνύεται η ύπαρξη υπευθύνου δίωξης ή σοβαρής βλάβης.

Ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας θα μπορούσε να χορηγηθεί στον Αιτητή. Συμπληρωματική προστασία, δίδεται όταν ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα ιθαγένειας του.

Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), «ουσιώδεις λόγοι».  Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, παραβίασης ανθρωπίνου δικαιώματος, τόσο κατάφωρης ώστε να ενεργοποιούνται οι διεθνείς υποχρεώσεις της Δημοκρατίας ή να υπάρχει απειλή κατά της ζωής, της ασφάλειας ή της ελευθερίας ως αποτέλεσμα άσκησης αδιάκριτης βίας λόγω συνθηκών ένοπλής σύγκρουσης  ή συστηματικών και γενικευμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν ως προς την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι συνιστούν «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).

Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών  8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28/11/2011, αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

Όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζουσα βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας» (Βλ. Απόφαση στην υπόθεση C465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας».

Λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα ασφαλείας του τελευταίου τόπου διαμονής του Αιτητή, όπως προκύπτουν από επικαιροποιημένες διεθνείς πηγές, παρατηρώ τα ακόλουθα:

Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED τη χρονική περίοδο 20/01/2024 – 17/01/2025 καταγράφηκαν στην πολιτεία Enugu, τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή, 113 περιστατικά ασφαλείας στα οποία χάθηκαν 86 ανθρώπινες ζωές. Τα 113 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 6 ταραχές (riots), 23 διαμαρτυρίες (protests), 58 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 39 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, και 26 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 47 ανθρώπινες απώλειες. Στην πόλη Nsukka από όπου κατάγεται και όπου διέμενε ο Αιτητής σημειώθηκαν 10 περιστατικά με συνέπεια μία απώλεια ανθρώπινης

ζωής.^[8] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της πολιτείας Enugu σύμφωνα με εκτιμήσεις για το 2022 ανερχόταν στα 4,690,100.^[9]

Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω δεδομένα δε διακρίνω την ύπαρξη κατάστασης αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης στην πολιτεία Enugu, ή έστω αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης η οποία να εξικνείται σε τέτοιο βαθμό ώστε ο Αιτητής λόγω της παρουσίας του και μόνο στο έδαφος της περιοχής αυτής να έρχεται αντιμέτωπος με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής απειλής κατά το άρθρο 19 στοιχείο (2)(γ). Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, παρατηρώ ότι αυτός είναι άνδρας, ενήλικας, νεαρός, υγιής, ικανοποιητικού μορφωτικού επιπέδου και ικανός προς εργασία με οικογενειακό υποστηρικτικό δίκτυο στην χώρα καταγωγής του. Επισημαίνω τέλος, ότι δεν έχουν εγερθεί ή/και αναδειχθεί ατομικά χαρακτηριστικά ή στοιχεία του Αιτητή που να υποδηλώνουν και να δείχνουν ειδικώς ότι θα τεθεί σε κατάσταση που αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρής βλάβης και δυνατόν να μπορούσε να αντισταθμίσει το επίπεδο αδιάκριτης βίας βάσει της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας.

Δια ταύτα, δεν προκύπτει ότι συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τόπο καταγωγής και τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή, ο βαθμός της οποίας να είναι τόσο υψηλός, ώστε να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμηθεί ότι ο Αιτητής, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94  Elgafaji, σκέψη 43].

Τέλος, φρονώ ότι στην προκείμενη περίπτωση, από το προαναφερόμενο ιστορικό και δεδομένου ότι ο Αιτητής δεν επικαλείται ειδικώς, ότι ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [Βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)], δεν προκύπτει ότι αυτός διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του [βλ. άρθρο 19(2)(α) και (β) περί Προσφύγων Νόμου].

Συνεπώς, οι ισχυρισμοί που προβάλλει, δεν δικαιολογούν την υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Επίσης δεν τεκμηρίωσε οποιοδήποτε ισχυρισμό ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και συνεπώς ορθώς κρίθηκε ότι δεν δικαιολογείται ούτε και η υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 (1) του περί Προσφύγων Νόμου περί Συμπληρωματικής προστασίας άρθρου 15 της Οδηγίας της 2011/95/ΕΕ. Ούτε και στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, ο Αιτητής εξειδικεύει ούτε και τεκμηριώνει τους ισχυρισμούς του περί δίωξης.

Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι οι Καθ’ ων η αίτηση συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση, η δε τελευταία κρίνεται ως επαρκώς αιτιολογημένη, ενώ το περιεχόμενό της Υπηρεσίας Ασύλου συμπληρώνεται από την αιτιολογημένη εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού στην οποία αναφέρονται οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος του Αιτητή (άρθρο 29 του Ν. 158 (Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ., 371).

Αφού εξέτασα τόσο τη νομιμότητα, όσο και την ουσία της παρούσης, κρίνω ότι ορθά η Υπηρεσία Ασύλου κατέληξε ότι, τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης δεν πληρούν τις αναγκαίες προϋποθέσεις για να αναγνωριστεί στον Αιτητή το καθεστώς του πρόσφυγα, ως προβλέπεται στα άρθρα 3-3Δ του Νόμου, αφού δεν τεκμηριώθηκε βάσιμος φόβος δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, που προβλέπεται στο άρθρο 19 του Νόμου, αφού αυτός «δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο, ότι θα υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη, ως καθορίζεται στο άρθρο 19(2)».

Καταληκτικά, λαμβάνω υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών στα πλαίσια των εξουσιών του άρθρου 12 Β τρις του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000, με την ΚΔΠ 191/2024, καθόρισε τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας, εφόσον ικανοποιείται βάσει της νομικής κατάστασης, της εφαρμογής του δικαίου στο πλαίσιο δημοκρατικού συστήματος και των γενικών πολιτικών συνθηκών, ότι στην οριζόμενη χώρα γενικά και μόνιμα δεν υφίστανται πράξεις δίωξης, σύμφωνα με το άρθρο 3Γ, ούτε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία, ούτε απειλή, η οποία προκύπτει από τη χρήση αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης.

Δια τους λόγους που πιο πάνω αναφέρονται η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με έξοδα €1200 υπέρ των Καθ' ων η αίτηση και εναντίον του Αιτητή.

 

 Δ. ΚΑΤΣΑΡΙΔΗΣ Δ.Δ.Δ.Δ.Π.