ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

Υπόθεση Αρ.: 1726/2023

 

3 Ιανουαρίου, 2025

 

[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

Α. M. N.

Αιτήτριας

 

και

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου Υπηρεσίας Ασύλου

 

Καθ' ων η αίτηση

 .........

 

Δ. Κυριάκου (κα), Δικηγόρος για την Αιτήτρια

 

Μ. Φιλίππου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας για τους Καθ’ ων η αίτηση

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Η Αιτήτρια με την παρούσα προσφυγή αιτείται την έκδοση απόφασης από το παρόν Δικαστήριο με την οποία να κηρύσσεται άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 23.1.2023 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά της για διεθνή προστασία, καθώς κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2022 (στο εξής: ο περί Προσφύγων Νόμος).

Γεγονότα

1.             Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Η Αιτήτρια κατάγεται από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό (στο εξής: ΛΔΚ). Εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής της κατά δήλωσή της στις 4.12.2023 και στη συνέχεια εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία. Περί τις 10.3.2023, υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 28.11.2022, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της Αιτήτριας από λειτουργό, ο οποίος υπέβαλε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησής της και επιστροφή στη χώρα καταγωγής της. Η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο στις 23.1.2023. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στην Αιτήτρια στις 12.5.2023, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

 

Νομικοί Ισχυρισμοί

2.                Η Αιτήτρια προωθεί, ως δήλωσε δια της συνηγόρου της κατά την ακροαματική διαδικασία της παρούσας προσφυγής, μόνο τον ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας. Αναφερόμενη στις περιστάσεις του πυρήνα του αιτήματός της για διεθνή προστασία, δηλώνει ότι μετά το θάνατο της μητέρα της, η θείας της, αδελφή της μητέρας της και ο σύζυγός της, κατηγόρησαν την ίδια την Αιτήτρια και τα αδέλφια της ως υπαίτιους του θανάτου της μητέρας της εκδιώχνοντάς τους από την οικία τους. Παράλληλα, ο σύζυγός της θείας της ανακοίνωσε στην Αιτήτρια ότι εάν είχε σεξουαλικές σχέσεις μαζί του θα έπαυε τις απειλές. Φοβούμενη η Αιτήτρια για τη σωματική της ακεραιότητα εγκατέλειψε τη χώρα της. Οι λόγοι δικαιολογούν κατά την ίδια την υπαγωγή της σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.

 

3.                Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η αίτηση, υπεραμύνονται της επίδικης απόφασης προβάλλοντας κατά τη γραπτή τους αγόρευση ότι η Αιτήτρια προβάλλει τους ισχυρισμούς της κατά τρόπο γενικό και αόριστο ενώ προβάλλει καινοφανώς στην γραπτή αγόρευση ισχυρισμούς, απαραδέκτως. Αντικρούοντας το μοναδικό λόγο προσφυγής που προωθεί η Αιτήτρια παραπέμπουν στα επιμέρους ευρήματα των Καθ’ ων η αίτηση όπως καταγράφονται στην έκθεση εισήγηση, η οποία αποτελεί την αιτιολογική βάση της επίδικης απόφασης. Υποβάλλουν ότι ορθώς αυτή κρίθηκε αναξιόπιστη ως προς τον ισχυρισμό της περί δίωξής της από τη μητρική της οικογένεια και ότι οι λοιπές περιστάσεις της δεν δικαιολογούν την υπαγωγή της σε καθεστώς διεθνούς προστασίας καθώς δεν προκύπτει βάσιμος φόβος δίωξης ούτε κίνδυνος σοβαρής βλάβης στο πρόσωπό της.

Το νομικό πλαίσιο

4.                Ο Κανονισμός 2 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έχει ως ακολούθως:

«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διαδικαστικοί Κανονισμοί (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας  από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ΄ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».

5.                Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (στο εξής: o περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.

 

6.                Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει τις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα.

 

7.                Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει τις προϋποθέσεις αναγνώρισης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας.

 

Κατάληξη

8.                  Είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό εκ προοιμίου ότι η δικαιοδοσία του παρόντος δικαστηρίου διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στο λυσιτελές της προβολής των λόγων προσφυγής. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει και την ουσιαστική ορθότητά της  (στο πλαίσιο πάντα που καθορίζουν οι ισχυρισμοί του εκάστοτε Αιτητή). Συνεπώς, η επίκληση έλλειψης δέουσας έρευνας δεν επαρκεί από μόνη της για να ανατρέψει την επίδικη απόφαση. Η Αιτήτρια αναμένεται  να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας. Το γεγονός ότι, όπως κατ' ισχυρισμό προβάλλει, δεν είχε την δυνατότητα να εκθέσει προσηκόντως τις θέσεις του ενώπιόν της διοίκησης για τους πιο πάνω λόγους, ουδεμία σημασία μπορεί να έχει πλέον, υπό το φως της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου. Εν προκειμένω, η Αιτήτρια εκπροσωπούμενος και δια συνηγόρου, έχει την ευκαιρία να εκθέσει τους ισχυρισμούς της και να λάβει όλα τα δέοντα δικονομικά μέσα προς τεκμηρίωσή τους, καθώς το παρόν Δικαστήριο προβαίνει σε εξ υπαρχή και ex nunc έλεγχο των περιστάσεων της αιτήσεως του εκάστοτε Αιτητή. Συνεπώς, οι εν λόγω ισχυρισμοί εγείρονται αλυσιτελώς στην παρούσα υπόθεση, [Βλ. «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, 14^ης Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 260, υποσημ. 72, «Εισηγήσεις Διοικητικού Δικονομικού Δικαίου, Χαράλαμπος Χρυσανθάκης, 2^η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 247 και Π.Δ. Δαγτόγλου, (Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο), σελ. 552]. 

 

9.                Προχωρώντας στην εξέταση της ουσίας των ισχυρισμών της Αιτήτριας, επισημαίνονται συναφώς τα ακόλουθα. Ως προς τα προσωπικά της στοιχεία, η Αιτήτρια δήλωσε ότι κατάγεται από τη ΛΔΚ, γεννηθείσα στην πόλη Kinshasa (έτος γέννησης 1996), όπου παρέμεινε καθόλη τη διάρκεια της ζωής της ενόσω βρισκόταν στη χώρα της. Δήλωσε χριστιανή προτεστάντης. Ως προς την οικογενειακή της κατάσταση, η Αιτήτρια, καίτοι άγαμη, δήλωσε ότι έχει ένα παιδί, κορίτσι, γεννηθέν το 2014, το οποίο διαμένει στην Kinshasa υπό τη φύλαξη μιας φίλης της μητέρας της. Με τον πατέρα του παιδιού, ο οποίος επίσης διαμένει στην Kinshasa, η Αιτήτρια δεν έχει επικοινωνία. Η μητέρα της απεβίωσε από διαβήτη το Δεκέμβριο του 2019, ενώ ουδέποτε γνώρισε τον πατέρα της. Τα τέσσερα μικρότερα αδέλφια της διαμένουν επίσης με τη φίλη της μητέρας της και διατηρεί μαζί τους επικοινωνία. Η ίδια είναι η μόνη που τους συνδράμει στέλνοντάς τους χρήματα καθώς τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς τους, τους έχουν εγκαταλείψει. Η Αιτήτρια διαθέτει επίσης δύο θείους και δύο θείες από την μητρική ρίζα με τους οποίους δεν διατηρεί επικοινωνία. Ως προς το εκπαιδευτικό της υπόβαθρο, η Αιτήτρια δήλωσε ότι παρακολούθησε μαθήματα μέχρι και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, την οποία ωστόσο δεν ολοκλήρωσε ένεκα έλλειψης οικονομικών πόρων. Η επαγγελματική ενασχόληση της στη ΛΔΚ περιοριζόταν στην πώληση αγαθών που η μητέρας της έφερνε από τα ταξίδια της προτού η τελευταία αρρωστήσει. Ταξίδεψε στη Δημοκρατία λαμβάνοντας οικονομική συνδρομή από το σύζυγο της φίλης της μητέρας της. 

 

10.             Ερωτηθείσα ως προς τους λόγους εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής της, η Αιτήτρια, κατά την ελεύθερή της αφήγηση, ισχυρίστηκε ότι μετά το θάνατο της μητέρας της, η ίδια και τα αδέλφια της εκδιώχθηκαν από την οικία τους, με αποτέλεσμα να μην έχουν κάπου να μείνουν. Κατέφυγαν στην εκκλησία ενώ η ίδια ήρθε στη Δημοκρατία με σκοπό να εξεύρει τρόπο να βοηθήσει τα αδέλφια της και ενδεχομένως να επανενωθούν φέρνοντας και αυτά στη Δημοκρατία. Οι θείοι τους δεν τους θέλουν και δεν έχουν κάπου να μείνουν. Ακολούθως υποβλήθηκαν στην Αιτήτρια διευκρινιστικής φύσεως ερωτήματα αναφορικά με τη στάση των θείων της απέναντί της, όπου εξήγησε ότι απαίτησαν τα χρήματα που πίστευαν ότι η ίδια η Αιτήτρια κατείχε από τις επαγγελματικές δραστηριότητες της μητέρας της και ότι με τη βοήθεια μίας φίλης της μητέρας της εκποίησε κάποια αγαθά της μητέρας της και με τα χρήματα αυτά ταξίδεψε στη Δημοκρατία.  Όταν ζητήθηκε από αυτήν να εξηγήσει τι φοβάται ότι θα συμβεί σε περίπτωση που επιστρέψει στη χώρα της η Αιτήτρια αποκρίθηκε ότι δεν θα έχει κάπου να μείνει και ότι δεν έχει οποιαδήποτε υποστήριξη. Διερευνήθηκε στη συνέχεια το προφίλ και η σχέση της Αιτήτριας με τους θείους της καθώς επίσης και το περιεχόμενο των απειλών που απηύθυναν σε αυτήν. Η Αιτήτρια εξήγησε ότι εκδιώχθηκε από το σπίτι όπου διέμενε η ίδια, τα αδέλφια και το παιδί της, γεγονός το οποίο τοποθετεί χρονικά τον Ιανουάριο του 2019. Η Αιτήτρια εξήγησε ότι καθώς δεν είχε κάτι να τους δώσει την κατηγόρησαν ότι εξαιτίας αυτής και των αδελφών της και εξαιτίας μαγείας η μητέρας τους έχασε τη ζωή της. Στο πλαίσιο των αποκρίσεών της, η Αιτήτρια δήλωσε ότι έρχονταν έξω από το σπίτι της φίλης της μητέρας της που τους φιλοξενούσε και φώναζαν ενώ ένας εκ των θείων της τής πρότεινε να έχουν σεξουαλική επαφή προκειμένου να της επιτρέψει να έρθει στο σπίτι. Εξάλλου, η Αιτήτρια δήλωσε ότι εξαιτίας της στάσης του συζύγου της θείας της, μετέβη στην αστυνομία το 2020 (η Αιτήτρια δεν μπορούσε να ανακαλέσει την ακριβή ημερομηνία) μετά από παρότρυνση της φίλης της μητέρας της, ωστόσο δεν έγινε κάτι, αλλά αντίθετα κατηγόρησαν την Αιτήτρια ότι ψεύδεται και η ίδια θεωρεί ότι η αστυνομία χρηματίστηκε από την οικογένεια της μητέρας της. Μετά το εν λόγω περιστατικό, η Αιτήτρια παρέμεινε περί το ένα έτος σε μία φίλη της σε άλλη περιοχή της Kinshasa και στη συνέχεια επέστρεψε στη φίλη της μητέρας της.

 

11.             Αξιολογώντας τις ανωτέρω δηλώσεις της Αιτήτριας, οι Καθ' ων η αίτηση σχημάτισαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς^. ο μεν πρώτος αναφορικά με τη χώρα καταγωγής, τον τόπο καταγωγής και τα προσωπικά στοιχεία της Αιτήτριας, ο δε δεύτερος αναφορικά με τις κατ’ ισχυρισμό απειλές που δέχτηκε από τον Δεκέμβριο του 2019 έως τον Οκτώβριο του 2021 από την οικογένεια της μητέρας της. Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, καθώς οι δηλώσεις της Αιτήτριας κρίθηκαν ως συγκεκριμένες, συνεκτικές και σύμφωνες με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης. Παράλληλα η ταυτοποίηση της Αιτήτριας και κάποια από τα προσωπικά της στοιχεία προκύπτουν και από το διαβατήριο που προσκόμισε ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου.

 

12.             Αντίθετα ο δεύτερος ισχυρισμός του έτυχε απόρριψης, καθώς κρίθηκε πως η εσωτερική αξιοπιστία αυτής δεν έχει στοιχειοθετηθεί. Πιο συγκεκριμένα, οι δηλώσεις της Αιτήτριας αναφορικά με περισσότερες παραμέτρους του εν λόγω ισχυρισμού ήταν γενικές και μη συνεκτικές. Ως γενικές κρίθηκαν οι δηλώσεις της ως προς τη συχνότητα και τις περιστάσεις γύρω από τις απειλές που έλαβε από τους θείους της ενώ ομοίως γενικόλογες κρίθηκαν οι αναφορές της σε σχέση με την καταγγελία που υπέβαλε στην αστυνομία.

 

13.             Με βάση το μόνο αποδεκτό ισχυρισμό της Αιτήτριας, το προφίλ (μόνη γυναίκα με παιδί, με μόρφωση και εργασιακή πείρα στη χώρα της, χωρίς σοβαρά προβλήματα υγείας) και τον τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής κρίθηκε ότι αυτή δε θα βρεθεί αντιμέτωπη με εύλογη πιθανότητα να υποστεί δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό. Προς τούτο, λήφθηκαν υπόψη εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με τη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας όπου γίνεται αναφορά σε περιστατικά έμφυλης βίας και την αντιμετώπιση από τις αρχές της χώρας καταγωγής της Αιτήτριας, σε συνάρτηση με τις προσωπικές πηγές της Αιτήτριας, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι αυτή διέμενε επί έτη στην Kinshasa χωρίς να κάνει μνεία σε κάποιο συγκεκριμένο συμβάν σε σχέση με την ίδια. Υπόψη επίσης λήφθηκε και η κατάσταση ασφαλείας στον τόπο διαμονής της Αιτήτριας. Στο πλαίσιο της νομικής ανάλυσης, κατέληξαν ότι δεν προκύπτει δικαιολογημένος φόβος δίωξης Αιτήτριας δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης αυτού δυνάμει του άρθρου 19(2) του περί Προσφύγων Νόμου. Ειδικά σχετικά με ενδεχόμενη υπαγωγή της στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, παρατέθηκαν πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας από τις οποίες δεν προκύπτει η ύπαρξη ένοπλης σύρραξης στην Kinshasa. (ερυθρά 40-42 του διοικητικού φακέλου)

 

14.             Στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, η Αιτήτρια δεν προέβαλε οποιοδήποτε νέο, ειδικό και τεκμηριωμένο ισχυρισμό συναφή με τον πυρήνα του αιτήματός του για διεθνή προστασία. Οφείλει εξάλλου να επισημανθεί ότι από τη γραπτή αγόρευση της Αιτήτριας καίτοι γίνεται αναφορά στα γεγονός που υποστηρίζουν τον πυρήνα του αιτήματός της απουσιάζει η υπαγωγή των πραγματικών περιστάσεων της υπόθεσης του Αιτητή στα άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου. Αφ' ης στιγμής, όπως εξηγείται, το παρόν δικαστήριο εξετάζει την αίτηση της Αιτήτριας εξ υπαρχής, η εν λόγω ανάλυση θα έπρεπε να αποτελεί την πεμπτουσία της γραπτής αγόρευσης της Αιτήτριας, γεγονός που δεν παρατηρείται εν προκειμένω.

 

15.             Το Δικαστήριο είχε τη δυνατότητα να υποβάλει ερωτήματα στην Αιτήτρια κατά τη διαδικασία ενώπιον του Δικαστηρίου. Στο πλαίσιο ερωτήσεων που της υποβλήθηκαν, η Αιτήτρια επανέλαβε ότι μετά από το θάνατο της μητέρας της από διαβήτη την 1.1.2019 δέχτηκε απειλές από τα μέλη της οικογένειας της τελευταίας, απαιτώντας από την Αιτήτρια το χρήματα της μητέρας της και απειλώντας την. Επιπλέον, η Αιτήτρια δήλωσε ότι τα μέλη αυτά της οικογένειάς της κατηγορούν την ίδια και τα αδέλφια της ότι σκότωσαν με μάγια τη μητέρα τους. Η Αιτήτρια ξεκαθάρισε ότι από το 2019 και έπειτα δεν είχε επικοινωνία με τους συγγενείς της μητέρας της.

 

16.             Προχωρώντας στην de novo και ex nunc εξέταση των ενώπιόν μου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, με βάση τα ενώπιον μου δεδομένα, αρχικά συντάσσομαι με το εύρημα των Καθ’ ων η αίτηση περί αξιοπιστίας του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού για τους ίδιους λόγος που αναπτύσσονται στην εισηγητική έκθεση, η οποία αποτελεί και την αιτιολογική βάση της επίδικης απόφασης.

 

17.             Όσον αφορά στο δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, περί δίωξης της Αιτήτριας από μέλη της οικογένειάς της, μετά το θάνατο της μητέρας της παρατηρούνται τα ακόλουθα.

 

18.             Προβαίνοντας στην αξιολόγηση του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού, επισημαίνεται καταρχάς ότι ως προς το πραγματικό υπόβαθρο αυτού του ισχυρισμού, η Αιτήτρια υποστήριξε  ότι μετά το θάνατο της μητέρας της οι θείοι και οι θείες της απαίτησαν από την ίδια τα χρήματα της μητέρας της, χρήματα τα οποία η Αιτήτρια δεν κατείχε με αποτέλεσμα να εκδιώξουν την ίδια και τα αδέλφια της από την οικία τους και να τους κατηγορήσουν ότι μέσω μαγείας προκάλεσαν το θάνατο της μητέρας τους. Η Αιτήτρια με τα αδέλφια της κατέφυγαν αρχικώς στην εκκλησία και ακολούθως στο σπίτι μιας φίλης της μητέρας της, η οποία με το σύζυγό της εξακολουθεί να φροντίζει τόσο το παιδί της Αιτήτριας όσο και τα αδέλφια της. Συναφώς σημειώνονται τα ακόλουθα. Η Αιτήτρια τόσο στην ελεύθερή της αφήγηση όσο και στο πλαίσιο των διερευνητικών ερωτήσεων που της υποβλήθηκαν αναφορικά με το μελλοντοστραφή φόβο της σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της δήλωσε ότι η μόνη της ανησυχία είναι να κατορθώσει να επανενωθεί με τα αδέλφια της καθώς δεν διαθέτει τους πόρους να τους υποστηρίξει διότι οι θείοι της τους έχουν εκδιώξει και δεν έχουν κάπου να μείνουν (βλ. ερ. 33 και ερ. 24 και 25).   Υπενθυμίζεται δε ότι η Αιτήτρια εγκατέλειψε τη χώρα της το Δεκέμβριο του 2021 ενώ το κομβικό συμβάν του θανάτου της μητέρας έλαβε χώρα τον Ιανουαρίου του 2019 και λίγες ημέρες αργότερα η Αιτήτρια και τα αδέλφια εκδιώχθηκαν κατ΄ισχυρισμό από την οικία τους.  Η Αιτήτρια δεν παρέχει επαρκείς λεπτομέρειες αναφορικά με τις περιστάσεις της εκδίωξής τους από την οικία τους. Εντούτοις ακόμα και εάν θεωρηθεί ότι όντως οι θείοι τους τους έδιωξαν, στη συνέχεια κατά τις δηλώσεις της ίδιας βρήκαν καταφύγιο αρχικώς στην εκκλησία και στη συνέχεια σε μια φίλη της μητέρας τους, με την οποία τα αδέλφια της Αιτήτρια και  το παιδί της εξακολουθούν να παραμένουν. Αρχικώς, το περιστατικό της εκδίωξής της από την οικία της παρουσιάζεται πολύ λακωνικά και χωρίς βιωματικής φύσεως περιγραφικές λεπτομέρειες. Στη συνέχεια, η Αιτήτρια δήλωσε ότι στο διάστημα που μεσολάβησε από την εκδίωξή της από το σπίτι μέχρι και τον Οκτώβριο του 2021, λίγο προτού εγκαταλείψει τη χώρα της λάμβανε πολλές φορές απειλές, όπου οι θείοι της αξίωναν τα χρήματα της μητέρας της που πίστευαν ότι αυτή κατείχε. Σε διαδοχικές ερωτήσεις που υποβλήθηκαν στην Αιτήτρια, τής δόθηκε η δυνατότητα να παρέχει περαιτέρω λεπτομέρειες αναφορικά με τις εν λόγω απειλές, με την τελευταία να απαντά ότι την απείλησαν πολλές φορές, χωρίς ωστόσο να προσφέρει οποιεσδήποτε σαφείς και λεπτομερείς απαντήσεις ως προς το περιεχόμενο και τις περιστάσεις τους όπως ευλόγως αναμένεται δεδομένης της ηλικίας της, του μορφωτικού της επιπέδου και της συχνότητας που κατ΄ ισχυρισμό αυτές λάμβαναν χώρα. Κατά την ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου ακροαματική διαδικασία η Αιτήτρια ανέφερε σε αντίθεση με τους ανωτέρω ισχυρισμούς της ότι από το 2019 δεν έχει οποιαδήποτε επαφή με την οικογένεια της μητέρας της. Η Αιτήτρια αναφέρθηκε επίσης και σε ένα περιστατικό όπου ένας εκ των θείων της της πρότεινε να συνευρεθεί μαζί του προκειμένου να παύσουν τις απειλές. Η Αιτήτρια και σε αυτό το σημείο δεν παρείχε οποιεσδήποτε λεπτομέρειες του σχετικού περιστατικού, δεδομένο που θίγει την αξιοπιστία της αλλά και σε κάθε περίπτωση δεν αφήνει να νοηθεί ότι η ανήθικη αυτή πρόταση θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξαναγκασμό της προς τούτο, ούτε και η ίδια ανέφερε οτιδήποτε πέραν της λεκτικής πρότασης. Η Αιτήτρια παρέμεινε επίσης στην Kinshasa το 2020 σε ένα άλλο φιλικό της πρόσωπο και στη συνέχεια προτού φύγει από τη χώρα παρέμεινε στη φίλη της μητέρας της. Γενικότερα, πέραν της εκδίωξης της ίδιας και των οικείων της από το σπίτι, τα τρία περίπου έτη που ακολούθησαν πριν την έξοδο της Αιτήτριας από τη χώρα δεν προέκυψε κάποιο άλλο συμβάν εναντίον της ίδιας, το οποίο να περιγράφει η Αιτήτρια κατά τρόπο επαρκώς λεπτομερή και από το οποίο να συνεπάγεται βλάβη για την ίδια. Να σημειωθεί εξάλλου ότι σύμφωνα με τις αναφορές της ίδιας όλο αυτό το διάστημα τόσο η ίδια όσο και οι κατ’ ισχυρισμό φορείς δίωξής της παρέμειναν στην Kinshasa.  Η Αιτήτρια αναφέρθηκε και στην καταγγελία στην οποία προέβη στην αστυνομία, όπου σύμφωνα με δική της εικασία οι θείοι της χρημάτισαν τις αρχές, με την αστυνομία να της επιστρέφει την κατηγορία ότι ψεύδεται.  Δεδομένων των κενών που παρουσιάζει η αφήγησή ως προς τις υπόλοιπες παραμέτρους του εν λόγω ισχυρισμού, οι γενικές δηλώσεις της περί της καταγγελίας δεν μπορούν να διαφοροποιήσουν τη διαπίστωση ότι η Αιτήτρια δεν κρίνεται αξιόπιστη ως προς την κατ΄ ισχυρισμό δίωξή της από τα μέλη της οικογένειας της μητέρας της. Τέλος, σχολιάζεται ότι η κατηγορία που απηύθυνε η οικογένειά της μητέρας της προς την ίδια και τα αδέλφια της ότι έκαναν μάγια στη μητέρα τους και ότι σε αυτούς οφείλεται ο θάνατός της, φαίνεται να αποτελεί κατά τις δηλώσεις θέση που οι ίδιοι διατύπωσαν μετά τη διαπίστωση ότι η Αιτήτρια δεν είχε κάποια χρήματα να τους προσφέρει. Ταυτόχρονα η Αιτήτρια εξήγησε ότι η μητέρας της αντιμετώπιζε πρόβλημα διαβήτη και ότι αυτή ήταν η αιτία του θανάτου της, δεδομένο που εύλογα αναμένεται να γνώριζαν οι θείοι της καθώς έμεναν μαζί της. Επιπλέον, τη θέση αυτή δεν συμμερίζεται ο κοινωνικός περίγυρός της Αιτήτριας, ο οποίος θεωρούσε τους θείους της κακά άτομα τα οποία εγκατέλειψαν τα παιδιά της αδελφής τους (βλ. 32  του διοικητικού φακέλου).

 

19.             Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του συναφούς ισχυρισμού, δεδομένης της προσωπικής του φύσης, δε δύναται να διασταυρωθεί με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης. Εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη τους ισχυρισμούς περί κατηγοριών για μαγεία, το Δικαστήριο προέβη σε έρευνα σχετικά με τις κατηγορίες γυναικών για μαγεία και την αντιμετώπισή τους, από την οποία προέκυψαν τα κάτωθι: Η GALLUP, μια αμερικανική εταιρεία ανάλυσης και παροχής συμβουλών, διεξήγαγε μια έρευνα για τις πεποιθήσεις περί μαγείας σε 18 αφρικανικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της ΛΔΚ, το 2010. Η έρευνα αποκάλυψε ότι η μαγεία είναι ευρέως διαδεδομένη στην υποσαχάρια Αφρική. Στη ΛΔΚ, περίπου το 76% του πληθυσμού δήλωσε ότι πίστευε προσωπικά στη μαγεία ενώ ο μέσος όρος όσων πιστεύουν σε ολόκληρη την περιοχή στη μαγεία ανήλθε σε 55%.^[1]

 

20.             Οι πιο πρόσφατες εκθέσεις που δημοσιεύτηκαν το 2023 από το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ και η συλλογή πληροφοριών της EUAA αναφέρουν ότι είναι συχνό φαινόμενο στην ΛΔΚ γυναίκες και παιδιά να κατηγορούνται για μαγεία. Σε πολλές περιπτώσεις τέτοιου είδους στοχοποιήσεις γυναικών κατέληξαν σε δολοφονίες. Το 2013, το CEDAW ανέφερε ότι οι γυναίκες που κατηγορούνταν για μαγεία υπέστησαν βασανιστήρια και άλλου είδους κακομεταχείριση στη ΛΔΚ.^[2] Μια έκθεση του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τόνισε ότι, στο παρελθόν, κύριος στόχος των κατηγοριών ήταν οι χήρες και οι ανύπαντρες γυναίκες, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι κατηγορούμενες γυναίκες απομονώνονταν στα όρια των κοινοτήτων. Η ίδια πηγή παρατήρησε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 μια μετατόπιση των κατηγοριών προς τα παιδιά, που έχουν γίνει πλέον ο κύριος στόχος.^[3],[4] Η έκθεση του USDOS του Απριλίου 2022 αναφέρει ότι οι κατηγορίες για μαγεία συχνά στόχευαν γυναίκες και κατέληξαν σε δολοφονίες με πυρπόληση και καύση.^[5]

 

21.             Οι ως άνω πληροφορίες επιβεβαιώνουν ότι οι πεποιθήσεις περί μαγείας και οι κατηγορίες προσώπων εξαιτίας αυτών των πεποιθήσεων είναι ένα υπαρκτό φαινόμενο στην χώρα καταγωγής της Αιτήτριας. Εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη την έλλειψη αξιοπιστίας στις δηλώσεις της, ο εν λόγω ισχυρισμός απορρίπτεται.

 

22.             Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που διατρέχει η Αιτήτρια, στη βάση του πρώτου και μόνου αποδεκτού ουσιώδους ισχυρισμού, ήτοι την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και τα προσωπικά στοιχεία προφίλ της Αιτήτριας, το Δικαστήριο προέβη σε έρευνα σχετικά με τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και δη όσες αποτελούν μέλη μονογονεικής οικογένειας με ανήλικο τέκνο. Η Έκθεση της Αυστριακής ACCORD του Νοεμβρίου του 2020 αναφέρει ότι στη ΛΔΚ, μια από τις χώρες με τη χαμηλότερη κατάταξη στον δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης, οι γυναίκες είναι επίσης σαφώς αντικείμενο διακρίσεων. Ήδη ευάλωτη ως γυναίκα, μια μόνη γυναίκα χωρίς οικογένεια ή κοινωνικό δίκτυο είναι ακόμη πιο ευάλωτη εάν παραμείνει στερημένη από οικονομικά μέσα.^[6] Σε έκθεση της Υπηρεσίας Ασύλου της Δανίας αναφέρεται ότι: «Η Ελβετική Κρατική Γραμματεία για τη Μετανάστευση ορίζει μια ανύπαντρη γυναίκα στο πλαίσιο της Κινσάσα ως ενήλικη γυναίκα με ή χωρίς παιδιά, που συντηρείται χωρίς άνδρα σύντροφο.^[7] Όπως προαναφέρθηκε η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό είναι μια πατρογονική κοινωνία, που σημαίνει ότι οι γενιές συνδέονται μέσω του πατέρα μιας οικογένειας.^[8] Στο πλαίσιο του Κονγκό, αυτό σημαίνει περαιτέρω ότι μια γυναίκα στη ΛΔΚ ορίζεται πάντα μόνο σε σχέση με έναν άνδρα συγγενή. Ως εκ τούτου, γυναίκες που απομακρύνονται από αυτόν τον παραδοσιακό τρόπο θεώρησης της οικογένειας εκλαμβάνονται αρνητικά από την κοινωνία και ενίοτε από τη δική τους οικογένεια.^[9] Αυτές οι μεροληπτικές συμπεριφορές έναντι των γυναικών έχουν συμβάλει σε μια γενικά χαμηλή ισότητα των φύλων και σε εκτεταμένη σεξουαλική βία και βία με βάση το φύλο. Οι ανύπαντρες γυναίκες χωρίς το υποστηρικτικό δίκτυο που προσφέρει ένας άνδρας συχνά αντιμετωπίζονται αρνητικά (σ.σ. από την κοινωνία), βρίσκονται σε πιο ευάλωτη θέση και πολλές αποφασίζουν να κάνουν συναλλακτικό σεξ για να αποκτήσουν πρόσβαση σε καταφύγιο και εργασία».^,[10]

 

23.             H ίδια ως άνω έκθεση συνεχίζει: «Οι ανύπαντρες γυναίκες στην Κινσάσα συχνά βρίσκονται σε πιο ευάλωτη θέση, για τον λόγο αυτό πολλές γυναίκες από μητριαρχικά νοικοκυριά προσποιούνται ότι είναι παντρεμένες σε μια προσπάθεια να αποφύγουν τον στιγματισμό και να ελαττώσουν την ευαλωτότητά τους.^[11] Από την άλλη πλευρά, η [ΜΚΟ] Afia Mama εκτίμησε ότι οι ανύπαντρες και μορφωμένες γυναίκες στην Κινσάσα θα ήταν πιο χειραφετημένες από πολλές παντρεμένες γυναίκες στη ΛΔΚ, επειδή έχουν μεγαλύτερη επίγνωση των δικαιωμάτων τους από τις γυναίκες χωρίς μόρφωση.^[12] Η πηγή πρόσθεσε ότι οι ανύπαντρες γυναίκες συχνά θεωρείται ότι είναι ιερόδουλες στην Κινσάσα και συνεπώς, η σεξουαλική συναλλαγή αναμένεται από αυτές. Καθώς οι ανύπαντρες γυναίκες βρίσκονται σε μια πιο ευάλωτη θέση, υπόκεινται σε άτυπη φορολογία από την αστυνομία ή άλλους επιθεωρητές προκειμένου να έχουν πρόσβαση στην τοπική αγορά.^[13] Στις χήρες και στις γυναίκες που ηγούνται νοικοκυριών παρουσιάζονται λιγότερες ευκαιρίες, καθώς είναι γενικά πιο ευάλωτες και χαρακτηρίζονται από υψηλότερα ποσοστά φτώχειας και ακραίας φτώχειας, επειδή δεν είναι σε θέση να κληρονομήσουν την περιουσία και τα περιουσιακά στοιχεία του εκλιπόντος συζύγου τους^[14]». ^[15]Περαιτέρω, η απάντηση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (πλέον Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο) αναφορικά με την κατάσταση των γυναικών χωρίς υποστηρικτικό δίκτυο στην Κινσάσα κατά το διάστημα 2017 – 2019, επιβεβαιώνει όλα τα ανωτέρω για τις γυναίκες χωρίς υποστηρικτικό δίκτυο.^[16]

 

24.             Αναφορικά με την πρόσβαση στην εργασία συλλογή πληροφοριών του Συμβουλίου για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες του Καναδά δημοσιευμένη το 2019, παραπέμπει σε πηγές οι οποίες αναφέρουν ότι οι γυναίκες στην Κινσάσα στρέφονται προς το άτυπο εμπόριο^[17] για να διασφαλίσουν την επιβίωσή τους. Ένα άρθρο στη L' Avenir,^[18] μιας καθημερινής εφημερίδας της Κινσάσα, σχετικά με τις ανάγκες των ανύπαντρων γυναικών στο νοικοκυριό, αναφέρει: [μετάφραση] «Αυτές οι γυναίκες χρησιμοποιούν διάφορες τακτικές για να επιβιώσουν. Μερικές ασχολούνται με μικρές επιχειρήσεις, όπως η πώληση ψωμιού, το πλέξιμο των μαλλιών, το ράψιμο και ακόμη και η πορνεία» και «αδράχνουν κάθε ευκαιρία που προκύπτει στο δρόμο τους, δηλαδή ως ‘nounou’ (υπηρέτρια ή οικονόμος) προκειμένου να φροντίσουν το σπίτι τους».^[19] Πολλές γυναίκες από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό ανέλαβαν το ρόλο του κύριου παρόχου για τις οικογένειές τους. Εργάζονται συχνά σε χαμηλά αμειβόμενες και σωματικά απαιτητικές θέσεις εργασίας και πλήττονται δυσανάλογα από τη φτώχεια. Σύμφωνα με το UNDP (2017), η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας είναι 61.2% σε σύγκριση με 69.1% για τους άνδρες.^[20]

 

25.             Από τις ανωτέρω πληροφορίες, προκύπτει ότι οι γυναίκες επικεφαλής μονογονεϊκών οικογενειών βρίσκονται αντιμέτωπες τόσο με τον κοινωνικό στιγματισμό όσο και με λοιπές δυσχέρειες οικονομικής και όχι μόνο φύσεως, ιδίως δε όσες δεν έχουν την υποστήριξη οικογενειακού δικτύου. Εντούτοις, λαμβάνοντας τις ιδιαίτερες περιστάσεις της Αιτήτριας, η οποία διατηρεί πλούσιο υποστηρικτικό δίκτυο στη χώρα καταγωγής της, τόσο οικογενειακό όσο και φιλικό, που μάλιστα φαίνεται ήδη να την υποστήριξε κατά τη προηγούμενη παραμονή της στη χώρα καταγωγής της, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι αποτελεί νέα γυναίκα, ικανή προς εργασία, η οποία μάλιστα εργαζόταν κατά το παρελθόν, και χωρίς κάποια άλλη ευαλωτότητα στο πρόσωπό της, κρίνεται ότι δεν συντρέχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι θα εκτεθεί σε κίνδυνο ως γυναίκα, επικεφαλής μονογονεϊκής οικογένειας, άμα επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της.

 

 

26.             Εξάλλου, σημειώνεται ότι ακόμα και εάν γίνει δεκτό ότι η Αιτήτρια εκδιώχθηκε από την οικία της και αποστερήθηκε ένα σημαντικό μέσο επιβίωσης, εντούτοις δεν προκύπτει η ίδια να απειλήθηκε στη συνέχεια, όπου επί τρία έτη παρέμεινε στην ίδια περιφέρεια με τους κατ΄ισχυρισμό φορείς δίωξής της κατά τρόπο που να τίθεται σε κίνδυνο η σωματική της ακεραιότητα. Μάλιστα, σε όλη αυτή τη διάρκεια έμπρακτα η Αιτήτρια έλαβε βοήθεια από το κοινωνικό υποστηρικτικό δίκτυο που η ίδια διαθέτει στη χώρα της ήτοι την εκκλησία, τη φίλη της μητέρας της και τρίτο φιλικό πρόσωπο το οποίο τη φιλοξένησε για το 2020.

 

27.             Συμπερασματικά, από τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας δεν προκύπτουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς της, θα αντιμετωπίσει φόβο δίωξης ή πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη για κάποιο λόγο που απορρέει από το προφίλ της.

 

28.             Ως εκ τούτου, έχοντας ενώπιόν μου τον διοικητικό φάκελο κρίνω ότι  δεν δικαιολογείται η υπαγωγή της Αιτήτριας στο καθεστώς του πρόσφυγα καθώς δεν προβλήθηκε ισχυρισμός και κατ΄ επέκταση δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για κάποιον από τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.

 

29.              Ούτε επίσης τεκμηριώνεται υπαγωγή της στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς η Αιτήτρια δεν επικαλείται κατά βάσιμο τρόπο, αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς της, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη. 

 

30.             Ειδικότερα, στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό της Αιτήτριας, ενόψει των προσωπικών της περιστάσεων, δεν πιθανολογείται ότι θα εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)], ότι διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής της [βλ άρθρο 19(2)(α) και (β)].

 

31.             Ως προς την υπαγωγή της Αιτήτριας στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, επισημαίνω τα κατωτέρω. Ιδίως ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν κατά την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι λαμβάνονται υπόψη «[…]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).

 

32.             Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών  8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

 

33.             Περαιτέρω, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ’, της οδηγίας.» (απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009) Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.».

 

34.             Επισημαίνω στο πλαίσιο αυτό, ως προς τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής, ότι βάσει της ιστοσελίδας Rule of Law in Armed Conflict (RULAC), πρωτοβουλίας της Ακαδημίας της Γενεύης για το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα[21], η Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό είναι αναμεμειγμένη σε αρκετές μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις οι οποίες λαμβάνουν χώρα στο έδαφός της κατά μη κρατικών ένοπλων ομάδων[22], μεταξύ των οποίων οι ADF (Allied Democratic Forces), Mai- Mai Yakutumba, FDLR (Forces démocratiques de libération du Rwanda), CODECO (Coopérative de développement économique du Congo) και M23.[23] Η ADF και η Μ23 παρουσιάζονται ως οι πλέον ενεργές οργανώσεις.[24] Ειρηνευτική αποστολή των Ηνωμένων Εθνών (UN Organization Stabilization Mission in the Democratic Republic of the Congo- MONUSCO) υποστηρίζει τις ένοπλες δυνάμεις της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κογκό, ενώ η Ρουάντα έχει επέμβει στη χώρα προς υποστήριξη της ομάδας M23.[25] Με το ψήφισμά του 2717/2023, το Συμβούλιο Ασφαλείας αποφάσισε την επέκταση μέχρι τις 20/12/2024 της εντολής της MONUSCO.[26]

 

35.             Ειδικά στην Kinshasa, οι ανωτέρω οργανώσεις δεν παρουσιάζονται δρώσες.[27] Η σύρραξη ωστόσο η οποία ξεκίνησε στα μέσα του 2022 στην επικράτεια του Kwamouth, μεταξύ των κοινοτήτων Teke και Yaka, επεκτάθηκε σε γειτονικές επικράτειες, μεταξύ των οποίων στην Kinshasa, όπου διαμένουν μέλη των δύο κοινοτήτων καθώς και εκτοπισθέντες από τη σύρραξη, ιδίως στις περιοχές Maluku, Kimbaseke, Masina και Ndjili, τόπου τελευταίας διαμονής του Αιτητή.[28] Οι Mobondo συνιστούν ομάδα μαχητών των Yaka και συμμάχων κοινοτήτων, η οποία σχηματίσθηκε έπειτα από τις επιθέσεις των Teke σε κοινότητες τις οποίες θεωρούν «μη ιθαγενείς».[29] Βάσει της οργάνωσης Global Protection Cluster, οι περιοχές Maluku II και Masina II κατέγραψαν τουλάχιστον πενήντα περιστάσεις παραβιάσεων ανθρώπινων δικαιωμάτων κατά το Δεκέμβριο του 2023 εκ μέρους της παραστρατιωτικής οργάνωσης Mobondo.[30] Σε άρθρο  δημοσιευθέν στις 12 Φεβρουαρίου 2024 στο χώρο της The New Humanitarian, ανεξάρτητο και μη κερδοσκοπικό ειδησεογραφικό χώρο[31], αναφέρεται επικοινωνία με ερευνητή ανθρώπινων δικαιωμάτων, βάσει του οποίου «η απάντηση του στρατού στην παραστρατιωτική οργάνωση όταν εισήλθε στην επαρχία της Kinshasa ήταν «θηριώδης» […]» ενώ προσέθεσε ότι οι Mobondo απωθήθηκαν στο αγροτικό Kwamouth, αν και κάνουν επιδρομές ακόμα σε άλλες περιοχές.[32]

 

36.             Από 30/12/2023 έως και 27/12/2024, 24 περιστατικά ασφαλείας έλαβαν χώρα στην Kinshasa, τα οποία επέφεραν 152 απώλειες. 4 εξ αυτών καταγράφηκαν ως μάχες (5 απώλειες), 10 ως ταραχές (131 απώλειες), 8 ως βία κατά αμάχων (16 απώλειες) και 2 ως εξεγέρσεις (καμία απώλεια).[33]

 

37.              Λαμβάνοντας υπόψιν τα ανωτέρω ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα δε διακρίνω την ύπαρξη ένοπλης σύρραξης στον τόπο συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, ήτοι την πόλη της Kinshasa, ούτε με την καθημερινή του όρου έννοια (ΔΕΕ, C-285/12, Diakité, ημερ. 30/01/2014, σκ. 27-28). Ενόψει της έλλειψης της ουσιώδους αυτής προϋπόθεσης εφαρμογής του άρθρου 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου, δεν παρίσταται δυνατή η υπαγωγή της Αιτήτριας στο ανωτέρω άρθρο.

 

Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω, με €1000 έξοδα εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.

 

                                                                Κ.Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.