
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 1114/2024
18 Μαρτίου, 2025
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Β.Α.Μ., ARC XXXXXXXXX από το Κογκό και τώρα στη Λάρνακα
Αιτητής
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω του Διευθυντού της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Εμφανίσεις:
Γ. Βασιλόπουλος (κος) για Δ. Ζησιμοπούλου - Κυριάκου (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή.
Κ. Χρυσοστόμου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 03/03/2024 (του κοινοποιήθηκε αυθημερόν), με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερημένη κάθε έννομου αποτελέσματος και ως αποτέλεσμα πλάνης και κακής εφαρμογής του Νόμου.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Ο Αιτητής, υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 14/12/20, στις 23/01/24 διεξήχθη η συνέντευξή του, στις 19/02/24 ετοιμάστηκε σχετική έκθεση/εισήγηση και ακολούθησε στις 24/02/24 απορριπτική απόφαση από εξουσιοδοτημένο από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Η δικηγόρος του Αιτητή ισχυρίζεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε καθ’ υπέρβαση και/ή κατάχρηση και/ή παράβαση διαδικασίας, προέκυψε από πλάνη περί τα πράγματα και/ή το νόμο και ελλιπή έρευνα, αντιβαίνει προς τον Νόμο, το Σύνταγμα, τον περί Προσφύγων Νόμο, τις Διεθνείς Συμβάσεις για τους πρόσφυγες, το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, τις γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου και της φυσικής διοίκησης και είναι αναιτιολόγητη και/ή στερείται δέουσας αιτιολογίας. Αποτελεί θέση της ότι δεν αξιολογήθηκαν ορθά τα δεδομένα/προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή και οι παράμετροι του Νόμου και της νομολογίας, ούτε είχε προσμετρήσει η προηγούμενη βλάβη που (κατ’ ισχυρισμόν) υπέστη ο Αιτητής, ως προς το ότι είναι πιθανός και βάσιμος ο φόβος του για ενδεχόμενη μετέπειτα δίωξη στη χώρα καταγωγής. Τέλος, υποστηρίζει ότι με την επίδικη απόφαση, παραβιάζεται η αρχή της μη επαναπροώθησης (κατά παράβαση της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το καθεστώς των προσφύγων και το πρόσθετο πρωτόκολλο του 1967, ενώ υπάρχει και σχετική νομολογία από αποφάσεις του ΕΔΔΑ). Αποσύρθηκαν δε οι ισχυρισμοί για αναρμοδιότητα αποφασίζοντος οργάνου.
Οι Καθ' ων η Αίτηση, αντικρούουν τους ισχυρισμούς που προβάλλονται και αντιτείνουν ότι η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου είχε ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και ορθή ενάσκηση των εκ του Νόμου εξουσιών τους, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, καθώς και ότι η επίδικη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης των ισχυρισμών επί των οποίων θεμελιώνεται το αίτημά του για διεθνή προστασία αλλά ούτε και να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για να του παραχωρηθεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή της συμπληρωματικής προστασίας.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Προτού το Δικαστήριο προβεί σε εξέταση λόγων ακύρωσης θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή όπως αυτοί προβάλλονται μέσω της συνηγόρου του στο δικόγραφο της προσφυγής, δεν αναπτύσσονται επαρκώς. Απλή επίκληση παραβίασης Νόμων και γενικών αρχών διοικητικού δικαίου, χωρίς οποιαδήποτε συγκεκριμενοποίηση δεν είναι αρκετή. Η αιτιολόγηση νομικών σημείων είναι απαραίτητη για την εξέταση λόγων ακύρωσης από το Δικαστήριο, οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια, αναπόφευκτα επηρεάζει τη νομική τους βάση με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να κριθούν αναιτιολόγητοι και ανεπίδεκτοι δικαστικής εκτίμησης. Ούτε μπορούν να γίνουν αποδεκτοί ισχυρισμοί που δεν εξειδικεύονται ή δεν αιτιολογούνται, διότι με αυτό τον τρόπο το Δικαστήριο, παρόλο που ασκεί και έλεγχο ουσίας, θα οδηγείτο σε συζήτηση σχεδόν οιουδήποτε θέματος κατά παράβαση των δικονομικών διατάξεων και του ρόλου που διαδραματίζουν στον καθορισμό των επίδικων θεμάτων και της διεξαγωγής της διοικητικής δίκης (Βλέπε Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, που εφαρμόζεται κατ’ αναλογία και από το παρόν Δικαστήριο - Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2022 (3/2019), και των λεχθέντων στη Δημοκρατία ν. Κουκκουρή (1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Latomia Estate Ltd v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672, Δημοκρατία ν. Σπύρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 533, Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 Α.Α.Δ. 598, επίσης - Ιωσηφίδης ν. Γενικού Εισαγγελέα (1990) 3 Α.Α.Δ. 4599, Kadivari ν. Δημοκρατίας (αρ. 2) (1992) 4 Α.Α.Δ. 2924). Σημειώνεται δε, ότι λόγοι ακύρωσης που καταγράφονται στην προσφυγή, αλλά δεν έχουν αναπτυχθεί μέσω της γραπτής αγόρευσης θεωρείται, με βάση την πάγια νομολογία, ότι έχουν εγκαταλειφθεί.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω που εφαρμόζονται και στην παρούσα υπόθεση, προχωρώ να εξετάσω μόνο τους λόγους ακύρωσης που καλύπτονται επαρκώς από τους νομικούς ισχυρισμούς του δικογράφου της προσφυγής και πληρούν τις προϋποθέσεις αιτιολόγησης.
Αναφορικά με τον ισχυρισμό για παραβίαση προνοιών του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν.6(Ι)/2000) κατά την διενέργεια συνέντευξης, διαπιστώνω από τα στοιχεία του φακέλου του Αιτητή ότι ενημερώθηκε πλήρως από τον ερευνώντα λειτουργό για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του και κατά την συνέντευξη του έγιναν επαρκείς ερωτήσεις για να περιγράψει τους λόγους που υπέβαλε αίτημα ασύλου όπως επίσης και άλλα ζητήματα που αφορούν τις προσωπικές του περιστάσεις. Τηρήθηκε η νενομισμένη διαδικασία και του παραχωρήθηκε το δικαίωμα της δωρεάν βοήθειας διερμηνέα στη Lingala, μετά δε το πέρας αυτής ο λειτουργός/εξεταστής, ο διερμηνέας και ο Αιτητής υπέγραψαν κάθε σελίδα της συνέντευξης όπως επίσης στο τέλος του πρακτικού, βεβαιώνοντας πως όσα καταγράφηκαν αντικατοπτρίζουν επακριβώς τις δηλώσεις του (ερυθρά 36-23 ΔΦ). Επομένως, δεν εντοπίζω οτιδήποτε παράτυπο, παράνομο και μεμπτό στην διαδικασία που ακολουθήθηκε που μπορεί να οδηγήσει σε ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης. Η διαδικασία της συνέντευξης ήτο σε πλήρη σύμπνοια με τα Άρθρα 13, 13Α 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν.6(Ι)/2000). Σε κανένα σημείο από τα πρακτικά της συνέντευξης υποδεικνύεται ότι δεν αντιλαμβανόταν την διαδικασία ή την οποιαδήποτε ερώτηση που θα μπορούσε, εξάλλου, να ζητήσει διευκρινίσεις από τον διερμηνέα (Βλέπε Abul Kalam ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 585).
Σε κάθε περίπτωση το Δικαστήριο, προχωρεί σε εξέταση των στοιχείων του ΔΦ του Αιτητή σε συνδυασμό με τους υπολειπόμενους λόγους ακύρωσης που αφορούν έλλειψη δέουσας έρευνας, αιτιολογίας και/ή κατ΄ ισχυρισμό πλάνης της προσβαλλόμενης απόφασης (– καθότι όπως αναφέρεται ανωτέρω κανένας άλλος λόγος τεκμηριώνεται και αιτιολογείται μέσω της Γραπτής Αγόρευσης του Αιτητή).
Στη συνέντευξή του, κατά το στάδιο που αφορούσε τα προσωπικά στοιχεία, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής, ο Αιτητής ανέφερε ως τόπο γέννησης την πόλη Κινσάσα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (στο εξής «ΛΔΚ») η οποία αποτελεί και τον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του στη χώρα. (ερυθρό 32 8Χ-9Χ ΔΦ) Ο Αιτητής, δήλωσε άγαμος και άτεκνος και πρόσθεσε ότι ο πατέρας του απεβίωσε το 2002, ότι η μητέρα του ζει στην Angola, ότι το ένα από τα τέσσερα αδέλφια του πέθανε το 2011 ενώ τα άλλα τρία βρίσκονται τα δυο στην Κινσάσα και το ένα μαζί του στην Κύπρο. (ερυθρό 33 5Χ ΔΦ). Κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησης, ισχυρίστηκε ότι πολλά άτομα από την οικογένειά του από την πλευρά της μητέρας του ανήκαν στη θρησκεία BDK, της οποίας ιδρυτής ήταν ο Zacharie Badiengila. Οι αρχές της χώρας αρνούνταν να αναγνωρίσουν τη BDK ως θρησκεία ενώ τη θεωρούσαν ως επικίνδυνη αίρεση. Αργότερα, η BDK, μετεξελίχθηκε σε πολιτικό κόμμα και ο πνευματικός αρχηγός (Zacharie), έγινε ο πρόεδρος του κόμματος. Το 2007, δολοφονήθηκαν, μεταξύ άλλων, και 14 συγγενείς του Αιτητή και αυτό επειδή ήταν κατά των εκλογών για την ανάδειξη του κυβερνήτη στην επαρχία της περιφέρειας Bas-Congo. Το 2011, ο Αιτητής εντάχθηκε στη BDK. Το 2017, κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας εναντίον του Kabila ο οποίος ήθελε να επανεκλεγεί για 3η θητεία -αυτό ήταν αντισυνταγματικό καθώς το Σύνταγμα προέβλεπε επανεκλογή μόνο για 2η θητεία- ο Zacharie συνελήφθη και μεταφέρθηκε στη φυλακή. Ο Αιτητής μαζί με άλλα μέλη της BDK, πήγαν να τον ελευθερώσουν και εκείνη τη μέρα δραπέτευσαν 4000 φυλακισμένοι συμπεριλαμβανομένου του Zacharie. Ακολούθως, ο Αιτητής έφυγε και πήγε στο δήμο Kimbaseke όπου οι αρχές τον βρήκαν, συνέλαβαν τον ίδιο και τον αδελφό του και τους οδήγησαν στη φυλακή. Με τη βοήθεια ενός υπουργού, τον οποίο παρακάλεσε η θεία του, τους άφησαν ελεύθερους και έπειτα μετέβησαν στην κοινότητα Mont Ngafula. Το 2018, αν και ο πρόεδρος άλλαξε, εξακολουθούσε να βρίσκεται υπό τον έλεγχο του Kabila και γι’ αυτό η θεία του από την πλευρά του πατέρα του αποφάσισε να τους βοηθήσει να φύγουν από τη χώρα και κανόνισε τα του ταξιδιού τους για την Κύπρο. (ερυθρά 31 4Χ, 30 1Χ ΔΦ)
Στις διευκρινιστικές ερωτήσεις που τέθηκαν ως προς τους προβαλλόμενους ισχυρισμούς του, ο Αιτητής σχετικά με τις ενέργειες του από τον καιρό που έγινε μέλος της BDK και έπειτα, πρόβαλε ότι δυο φορές τη βδομάδα μαζεύονταν σε ιδιοκτησία της πολιτείας Ngaliema όπου προσεύχονταν και παράλληλα διδάσκονταν πνευματικές πρακτικές για να αφυπνίσουν τα έγχρωμα άτομα ώστε να προσεύχονται στο δικό τους θεό και να μη λατρεύουν τα είδωλα. Ο Αιτητής όπως και άλλα άτομα από την περιφέρεια Bas-Congo, όντας πνευματικά εκπαιδευμένοι, μετέτρεπαν καρπούς φοινικόδεντρων σε εκρηκτικές ύλες. (ερυθρά 29 3Χ, 28 1Χ ΔΦ). Εν σχέση με τη BDK, ο Αιτητής δήλωσε ότι μετεξελίχθηκε σε πολιτικό κόμμα το 2006 και ότι εκείνη την περίοδο δεν πίστευαν ότι ήταν επικίνδυνο και παράνομο και ότι θεωρήθηκε ως επικίνδυνη αίρεση μόνο όταν ο αρχηγός άρχισε να πολεμά τον Kabila. Το όραμα της BDK ήταν να ελευθερώσει τη χώρα από τις δυτικές χώρες που εξακολουθούσαν να αποικίζουν τη ΛΔΚ. (ερυθρά 28 3Χ, 5Χ ΔΦ) Ως προς τη δολοφονία των 14 ατόμων από την οικογένεια του από την πλευρά της μητέρας του που συνέβη το 2007, ο Αιτητής ανέφερε ότι τα άτομα της Bas-Congo ψήφισαν ως επί το πλείστον το Zacharie αλλά συνεπεία του ότι ήταν μισητός από τον Kabila και το κυβερνών πολιτικό κόμμα, διέπραξαν νοθεία και κέρδισε άτομο από το κόμμα τους. Εξαιτίας αυτού, μέλη του BDK προέβησαν σε διαμαρτυρία κατά τη διάρκεια της οποίας οι στρατιωτικοί πυροβόλησαν και σκότωσαν μεταξύ άλλων και 14 συγγενείς του. (ερυθρό 27 3Χ του Δ.Φ.)
Ο Αιτητής ανέφερε ότι στις 16 ή στις 17/05/17, ο ίδιος και άλλα μέλη της BDK, συγκεντρώθηκαν για να ελευθερώσουν το Zacharie. Τότε, επιτέθηκαν στους φρουρούς πετώντας τους καρπούς φοινικόδεντρων οι οποίοι μετατρέπονταν σε βόμβες ενώ την ώρα που τους πυροβολούσαν οι φρουροί, οι σφαίρες δεν τους χτυπούσαν λόγω του ότι είχαν πνευματική προστασία από το κόκκινο ύφασμα που φορούσαν στο κεφάλι. Ακολούθως, συνέχιζαν να πετούν τους καρπούς φοινικόδεντρων και αυτό οδήγησε στο να καταστραφεί το κελί του Zacharie. Έπειτα, ο Αιτητής μετέβηκε στο δήμο Kimbaseke και εκεί έμεινε για δυο εβδομάδες προτού οι αρχές τον βρουν, συλλάβουν τον ίδιο και τον αδελφό του και τους οδηγήσουν στη φυλακή όπου παρέμειναν για 26 μήνες. Ως προς τις εκεί συνθήκες κράτησης, ο Αιτητής δήλωσε ότι τους χτυπούσαν βάναυσα, τους ανάγκαζαν να κάνουν δύσκολες δουλειές και τους βίαζαν (ερυθρά 26 2Χ-4Χ ΔΦ). Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι δεν εκκρεμούσε ένταλμα σύλληψης εναντίον του αλλά ότι αν επέστρεφε στη ΛΔΚ, η ζωή του θα κινδύνευε καθώς θα εύρισκαν τρόπο να τον σκοτώσουν και συγκεκριμένα ότι θα τον σκότωναν με το να τον δηλητηριάσουν (ερυθρό 24 1Χ, 4Χ ΔΦ).
Ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου εντόπισε και αξιολόγησε δυο συνολικά ισχυρισμούς του Αιτητή. Αποδέχθηκε τον ισχυρισμό περί των προσωπικών στοιχείων, του προφίλ και της χώρας καταγωγής του, όμως απέρριψε το δεύτερο ισχυρισμό του. Στη σχετική έκθεση/ εισήγηση καταγράφηκαν οι αντιφάσεις, οι ασυνέχειες, η έλλειψη ευλογοφάνειας και επάρκειας πληροφοριών, οι γενικότητες και οι αοριστίες στα λεγόμενα του Αιτητή. Ειδικότερα, ο Αιτητής όσον αφορά το ότι σε περίπτωση επιστροφής του φοβόταν ότι θα φυλακιζόταν επειδή απελευθέρωσε τον πολιτικό-θρησκευτικό ηγέτη της BDK στην οποία ανήκε και ο ίδιος:
- οι δηλώσεις του αναφορικά με το πότε ο ίδιος και ο αδελφός του εντάχθηκαν στη BDK χαρακτηρίστηκαν από αντιφάσεις και ασυνέχειες, αφού στην αίτηση ασύλου ανέφερε ότι αμφότεροι έγιναν πραγματικά μέλη της BDK τον Ιανουάριο του 2011 ενώ στη συνέντευξη ισχυρίστηκε ότι εκείνος έγινε μέλος το Μάρτιο του 2011 και ότι η μύηση του αδελφού του επακολούθησε της δικής του. (ερυθρά 1, 15, 30 3Χ ΔΦ)
- δεν ήταν σε θέση να παραθέσει πληροφορίες ως προς το λόγο που οι αρχές της χώρας θεωρούσαν τη BDK ως επικίνδυνη αίρεση και οι ισχυρισμοί του εν σχέση με το χρονικό διάστημα κατά το οποίο άρχισαν να τη θεωρούν ως τέτοια, ήταν αντιφατικοί. (ερυθρά 31 4Χ, 29 2Χ-3Χ ΔΦ)
- δεν μπόρεσε να εξηγήσει τις καταγραφές του στην αίτηση ασύλου και συγκεκριμένα ερωτηθείς τι εννοούσε καταγράφοντας ότι είχε υποχρέωση να έρθει και να απελευθερώσει το Zacharie, απάντησε χωρίς καμία λογική ότι εκείνος όπως και άλλα άτομα της περιφέρειας Bas-Congo, όντας πνευματικά εκπαιδευμένοι, μετέτρεπαν καρπούς φοινικόδεντρων σε εκρηκτικές ύλες. (ερυθρό 28 1Χ ΔΦ)
- όσα παρέθεσε ως προς τον Zacharie ήταν μη επαρκή και συνεκτικά αφού αρκέστηκε στο να αναφέρει γενικές και αόριστες πληροφορίες για την οικογένειά του αλλά και για τη φυλάκισή του. (ερυθρά 31 4Χ, 28 4Χ, 27 5Χ, 26 1Χ-2Χ ΔΦ)
- εντοπίστηκαν αντιφάσεις στις δηλώσεις του εν σχέση με τη δολοφονία των 14 ατόμων δεδομένου ότι ενώ αρχικά ανέφερε ότι τους σκότωσαν επειδή ήταν κατά των εκλογών για την ανάδειξη του κυβερνήτη στην επαρχία της περιφέρειας Bas-Congo, μεταγενέστερα ισχυρίστηκε ότι τους πυροβόλησαν κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας την οποία πραγματοποίησαν συνεπεία της νοθείας που έγινε από τον Kabila και το κυβερνών πολιτικό κόμμα εναντίον του Zacharie. (ερυθρά 31 4Χ, 27 3Χ ΔΦ)
- οι απαντήσεις του σχετικά με την ημέρα που συγκεντρώθηκαν για να ελευθερώσουν τον Zacharie ήταν ελλιπείς και μη ευλογοφανείς καθώς πέραν του ότι δεν ήξερε την ακριβή ημερομηνία της συγκέντρωσης, οι περιγραφές του ως προς τις ενέργειες τους προκειμένου να τον ελευθερώσουν στερούνταν κάθε λογικής υπό την έννοια του ότι μίλησε για το ότι επιτέθηκαν στους φρουρούς με καρπούς φοινικόδεντρων οι οποίοι μετατρέπονταν σε βόμβες αλλά και για το ότι οι σφαίρες από πλευράς των φρουρών δεν τους άγγιξαν εξαιτίας της ιδιαίτερης πνευματικής προστασίας που είχαν. (ερυθρό 26 2Χ ΔΦ)
- δεν εκχώρησε επαρκείς και συνεκτικές πληροφορίες για τη σύλληψη και φυλάκισή του αλλά και για τις συνθήκες κράτησής του. (ερυθρό 26 3Χ-4Χ ΔΦ)
Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικές με την πολιτικό-θρησκευτική αίρεση και/ή οργάνωση BDK και συγκεκριμένα εν σχέση με τη δράση του αρχηγού της του Zacharie Badiengila ή αλλιώς Ne Muanda Nsemi, τις τεταμένες του σχέσεις με τον Joseph Kabila, την κλιμάκωση της μεταξύ τους έντασης στις αρχές του 2017, τη σύλληψη και απόδραση του από τις φυλακές στα μέσα Μάϊου του 2017 ως επίσης και το θάνατό του. Ωστόσο, το ότι οι δηλώσεις του έβρισκαν, εν μέρει, έρεισμα στις διαθέσιμες πληροφορίες, αφού διασταυρώνονταν μόνο ορισμένα από τα στοιχεία που παρέθεσε, σε συνδυασμό με το ότι το αφήγημά του δεν αποκάλυψε τη βασιμότητα των ισχυρισμών του και αρκέστηκε σε γενικές, αόριστες, αντιφατικές και μη ευλογοφανείς αναφορές, οδήγησαν στην απόρριψη του ισχυρισμού. (ερυθρά 110 – 104 ΔΦ).
Το Δικαστήριο αφού διεξήλθε των λεπτομερειών της συνέντευξης διαπιστώνει, όπως και η εισήγηση του λειτουργού, ότι δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό αυτό το μέρος του αιτήματος του Αιτητή. Δεν παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής του, ούτε τεκμηρίωσε τους ισχυρισμούς του με επαρκή λεπτομέρεια (Βλέπε Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131, § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Το αφήγημα του Αιτητή ενέχει στοιχεία αντιφάσεων, σοβαρών ελλείψεων, ενώ παρουσιάζονται λεπτομέρειες στις περιγραφές του που δημιουργούν ισχυρούς λόγους αμφισβήτησης της αλήθειας των δηλώσεών του και ο ίδιος δεν έχει παράσχει ικανοποιητικές εξηγήσεις των προβαλλόμενων ανακριβειών του[1]. Οι συνθήκες δίωξής του, οι περιγραφές των πρωταγωνιστών του αφηγήματός του και γενικότερα οι ελλιπείς και αντιφατικές πληροφορίες που παρέθεσε, αποδυναμώνουν σημαντικά τους δείκτες αξιοπιστίας του στο σύνολό τους. Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντα. (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Από τα γεγονότα της περίπτωσης του σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Ούτε έχει τεκμηριώσει με τις αιτιάσεις του ότι έχει καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται είτε από τις αρχές της χώρας του είτε από άλλους φορείς δίωξης (Βλέπε Άρθρα 3Α και 3Β του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000). Σημειώνεται ότι ούτε κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία υπέδειξε σημεία επί της συνέντευξης ή της έκθεσης/εισήγησης που να τεκμηριώνουν ελλιπή υπό τις περιστάσεις έρευνα της αρμόδιας αρχής κατά την αξιολόγηση των ισχυρισμών του, ούτε προσκομίστηκε οποιαδήποτε μαρτυρία για αξιολόγηση και/ή για να ενισχυθεί το αίτημα του. Αποτελεί καθήκον της αρμόδιας αρχής να αξιολογεί σε συνεργασία με τον αιτούντα τα συναφή στοιχεία της αίτησής του και/ή ότι αυτή η ευθύνη μοιράζεται μεταξύ του λειτουργού και του αιτούντα, αυτό όμως δεν αναιρεί την υποχρέωση του ιδίου να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης του, ήτοι δηλώσεις/έγγραφα που έχει στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία και/ή ότι εναπόκειται πρώτα στον ίδιο τον αιτούντα να έχει καταβάλει πραγματική προσπάθεια να τεκμηριώσει την αίτησή του[2].
Ως προς το εάν η περίπτωση του Αιτητή εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και κατέληξε ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίστατο (ερυθρά 101 - 100 ΔΦ). Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηρίωνε την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να θεωρείτο ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβαλλόταν σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[3] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημείωσε ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιωνόταν ότι στην περιοχή του Αιτητή δεν παρατηρούνταν συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων. Σημειώνεται ότι, ο ίδιος σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης της αίτησής του ανέφερε ότι κινδύνευε λόγω ένοπλης σύρραξης στη χώρα του, ενώ από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ανευρέθηκε ότι δεν δραστηριοποιούνται μη κρατικοί ένοπλοι φορείς στην Κινσάσα, αλλά μόνον στις ανατολικές περιοχές της ΛΔΚ [4], ενώ από τη βάση δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project) προκύπτει ότι τα περιστατικά ασφαλείας που αφορούν συνολικά την επαρχία της Κινσάσα παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα[5] (ως και τα συμπεράσματα του λειτουργού), έτσι ώστε η κατάσταση στην εν λόγω περιοχή να μην μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένοπλη σύρραξη επιφέρουσα συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας. Ως εκ τούτου, παρέλκει περαιτέρω διερεύνηση των προσωπικών του περιστάσεων για λόγους εφαρμογής της «αναπροσαρμοσμένης κλίμακας» όπως αυτή απορρέει από τη Νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης[6]. Εξάλλου, ούτε τα ατομικά χαρακτηριστικά και στοιχεία του Αιτητή, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι με την επιστροφή του στον τόπο διαμονής, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη.
Με βάση όλα τα ανωτέρω δεν διαπιστώνω ελλιπή έρευνα αλλά ούτε πλάνη περί το νόμο και των πραγματικών δεδομένων που λήφθηκαν υπόψη από την Υπηρεσία Ασύλου κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης (Βλέπε Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ). Η επάρκεια της αιτιολογίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα πραγματικά και νομικά περιστατικά της υπόθεσης, ενώ η αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης συμπληρώνεται και/ή αναπληρώνεται μέσα από τα στοιχεία του φακέλου του Αιτητή ήτοι της έκθεσης/εισήγησης του λειτουργού η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης του εξουσιοδοτημένου από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιου λειτουργού, όπως επίσης και από το σύνολο της όλης διοικητικής ενέργειας με αποτέλεσμα να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270). Συνεπώς, η προσβαλλόμενη απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ότι ο Αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις του δικαιολογημένου φόβου δίωξης και/ή να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ήταν εύλογα επιτρεπτή υπό τις περιστάσεις.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση.
Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Η απόφαση του ΕΔΔΑ, M.A. κατά Ελβετίας, προσφυγή αριθ. 52589/13, σκέψεις 62-67 παρέχει μια χρήσιμη αποτύπωση του τρόπου με τον οποίο το ΕΔΔΑ αξιολόγησε τη βαρύτητα που δόθηκε σε κλήτευση και απόφαση τις οποίες υπέβαλε ο αιτών, επιβεβαιώνοντας στη σκέψη 62 ότι το αληθές της ιστορίας του αιτούντος πρέπει επίσης να αξιολογείται στο πλαίσιο των υποβαλλόμενων εγγράφων
[2] Άρθρο 16 & 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).
[3] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας.
[4]βλ. ενδεικτικά RULAC, Non-international Armed Conflicts in Democratic Republic of Congo, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.rulac.org/news/drc-a-new-conflict-in-ituri-involving-the-cooperative-for-development-of-th, UN Security Council Resolutions για τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό στη διεύθυνση: https://www.securitycouncilreport.org/un_documents_type/security-council-resolutions/?ctype=Democratic%20Republic%20of%20the%20Congo&cbtype=democratic-republic-of-the-congo , καθώς και το πλέον πρόσφατο ψήφισμα που υιοθετήθηκε στις 30/06/2022, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.securitycouncilreport.org/atf/cf/%7B65BFCF9B-6D27-4E9C-8CD3-CF6E4FF96FF9%7D/s_res_2641.pdf, HRW, Democratic Republic of Congo, Events of 2021, 13 January 2021, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.hrw.org/world-report/2022/country-chapters/democratic-republic-congo, UNHCR, Attacks by armed groups displace 20 000 civilians in eastern DRC, 16 July 2021, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.unhcr.org/news/briefing/2021/7/60f133814/attacks-armed-group-displace-20000-civilians-eastern-drc.html , USAID, Democratic Republic of the Congo – Complex Emergency, Fact Sheet #3, 13 May 2022, διαθέσιμο σε διεύθυνση της ιστοσελίδας reliefweb: https://reliefweb.int/report/democratic-republic-congo/democratic-republic-congo-complex-emergency-fact-sheet-3-fiscal-9 και CFA, Global Conflict Tracker, Center for Preventive Action, Instability in the Democratic Republic of Congo, last updated 03 August 2022, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.cfr.org/global-conflict-tracker/conflict/violence-democratic-republic-congo (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης στις 17/03/2025)
[5] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ τα πιο πρόσφατα δεδομένα κατά το διάστημα 09/03/24 – 07/03/25 καταδεικνύουν 121 περιστατικά ασφαλείας με 232 ανθρώπινες απώλειες. Εξ’ αυτών, τα 5 κωδικοποιήθηκαν ως μάχες (11 ανθρώπινες απώλειες), τα 58 ως διαμαρτυρίες (καμία ανθρώπινη απώλεια), τα 19 ως εξεγέρσεις (202 ανθρώπινες απώλειες), τα 29 ως στρατηγικές εξελίξεις (καμία ανθρώπινη απώλεια) και τα 10 ως βία κατά αμάχων (19 ανθρώπινες απώλειες) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης στις 17/03/2025)
[6] EASO, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική Ανάλυση, Νοέμβριος 2014, σελ. 26 – 1.6.2. έννοια της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας»
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο