Κ.Ο.Ο. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ, Υπόθ. Αρ.: 1584/2024, 6/3/2025
print
Τίτλος:
Κ.Ο.Ο. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ, Υπόθ. Αρ.: 1584/2024, 6/3/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 1584/2024

 

06 Μαρτίου, 2025

[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

Κ.Ο.Ο., εκ Καμερούν

 

Αιτητής

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ

Καθ' ων η Αίτηση

Εμφανίσεις:

Κ. Κουπαρή (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή.

Ρ. Χαραλάμπους (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 22/04/24 (του κοινοποιήθηκε αυθημερόν) με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας ως άκυρη και στερημένη οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος και/ή ζητείται παραχώρηση σε αυτόν του καθεστώτος πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 05/05/22, ακολούθησε η συνέντευξη του στις 08/03/24, στις 19/03/24 ετοιμάστηκε έκθεση/εισήγηση και στις 24/03/24 απορρίφθηκε το αίτημα του, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Μέσω της Γραπτής Αγόρευσης υιοθετείται η ουσία του αιτήματος διεθνούς προστασίας του Αιτητή προβάλλοντας έλλειψη έρευνας επί των περιστάσεων της υπόθεσης του. Εγείρεται δε ισχυρισμός για αναρμοδιότητα οργάνου που έλαβε την απόφαση επί του αιτήματος ασύλου ήτοι ότι ο κ. Α. Αγρότης έχει εξουσιοδότηση να ελέγχει μόνο αορίστου χρόνου λειτουργούς και/ή ότι δεν υπάρχει κάποιο έγγραφο το οποίο να επικυρώνει το είδος της σύμβασης του χειριστή της υπόθεσης λειτουργού CAS80 που προχώρησε στην εξέταση και/ή σύνταξη εισηγητικής/έκθεσης που ενέκρινε ο κ. Α. Αγρότης. Υποδεικνύεται, επίσης, ότι παραβιάστηκε το δικαίωμα ακρόασης του Αιτητή όπως αυτό διαφυλάσσεται στο Άρθρο 30 του Συντάγματος και στα Άρθρα 13Α(7) και 18(1) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023 (Ν. 6(Ι)/2000) και αναφέρει ότι στα πλαίσια της συνέντευξης δεν παρασχέθηκε διερμηνέας αγγλικής γλώσσας και η συνέντευξη/επικοινωνία διενεργήθηκε στην αγγλική γλώσσα μόνο μεταξύ λειτουργού-εξεταστή και Αιτητή. Πουθενά, αναφέρει, δεν προκύπτουν στοιχεία τα οποία να διασφαλίζουν τα εχέγγυα ικανότητας του λειτουργού να διεξάγει την συνέντευξη στην αγγλική γλώσσα. Παραπέμποντας σε αποφάσεις διατείνεται ότι η απουσία διερμηνείας μπορεί να οδηγήσει σε παραβίαση του δικαιώματος πραγματικής προσφυγής, ότι η ακριβής διερμηνεία διασφαλίζει την ποιότητα της πρωτοβάθμιας διαδικασίας και η μη παραχώρηση διερμηνείας αποτελεί παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας που θα πρέπει να οδηγήσει σε ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης. Επιπλέον, ο Αιτητής υποστηρίζει ότι παραβιάστηκαν τα Άρθρα 9 και 15 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023 (Ν. 6(Ι)/2000), σε συνάρτηση με το αφήγημα του, τον φόβο δίωξης του και της αξιολόγησης εσωτερικής του αξιοπιστίας. Προβάλλεται ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις πρόσφυγα και/ή τουλάχιστον δικαιούται καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας λόγω της κατάστασης ασφαλείας σε συνάρτηση με τις δηλώσεις του. Ούτε είναι εφικτή η εσωτερική μετεγκατάσταση λόγω των περιστάσεων του και/ή  εξαιτίας του γενικευμένου κινδύνου που επικρατεί.

 

Οι Καθ΄ ων η Αίτηση σε απάντηση των ισχυρισμών του Αιτητή υιοθέτησαν το περιεχόμενο της Ένστασης και/ή της έκθεσης/εισήγησης του διοικητικού φακέλου και ανέφεραν ότι οι λόγοι ακύρωσης δεν χρήζουν οποιασδήποτε απάντησης. Υποστηρίζουν ότι το Δικαστήριο δεν μπορεί να εξετάσει λόγους ακύρωσης που δεν έχουν δεόντως δικογραφηθεί στην προσφυγή, εξάλλου δε παρουσιάζοντας ταυτόχρονα σχετική επιστολή ημερομηνίας 11/09/24 της Υπηρεσίας Ασύλου προκύπτει συναφώς ότι η λειτουργός CAS80 που συνέταξε και/ή υπέβαλε την έκθεση/εισήγηση για έγκριση ήτο με το καθεστώς ορισμένου χρόνου ως και το περιεχόμενο της εξουσιοδότησης που αφορά τον  κο Α. Αγρότη.

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Η δικηγόρος του Αιτητή μέσω της Γραπτής Αγόρευσης ήγειρε επιπλέον λόγο ακύρωσης της προσβαλλόμενης πράξης, χωρίς αυτός να τυγχάνει ειδικής δικογράφησης στην Προσφυγή, ήτοι ότι δεν προκύπτει από τον διοικητικό φάκελο κατά πόσο η λειτουργός «CAS80» που υπέβαλε την έκθεση/εισήγηση για έγκριση ήτο με το καθεστώς ορισμένου χρόνου, συνεπώς,  η απόφαση από τον Α. Αγρότη λήφθηκε αναρμοδίως. Η θέση αυτή της δικηγόρου του Αιτητή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή για εξέταση και αξιολόγηση για αριθμό λόγων:

-          «η αιτιολόγηση των νομικών σημείων είναι απαραίτητη για την εξέταση των λόγων ακύρωσης από το δικαστήριο. Οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια, αναπόφευκτα επηρεάζει τη νομική βάση των λόγων, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να κριθούν αναιτιολόγητοι και ανεπίδεκτοι δικαστικής εκτίμησης.»

-          στην υπό εξέταση υπόθεση εμφανώς η διατύπωση των λόγων ακύρωσης στην προσφυγή του Αιτητή είναι λακωνική και κατά παράβαση των σχετικών διαδικαστικών κανονισμών - απλή επίκληση της παραβίασης του Συντάγματος, Νόμων και γενικών διοικητικών αρχών χωρίς οποιαδήποτε συγκεκριμενοποίηση δεν είναι αρκετή

-          ο λόγος ακύρωσης που επικαλείται η δικηγόρος του Αιτητή, εκτός του ότι είναι συγκεχυμένος και/ή ασαφής δεν καλύπτεται ούτε κατά προσέγγιση από τους νομικούς ισχυρισμούς όπως αυτοί διατυπώνονται στα σημεία 1-4 του δικογραφου της προσφυγής,  

-          η νομολογία έχει με σταθερότητα καθιερώσει την αρχή ότι δεν επιτρέπεται η εισαγωγή εντελώς νέων λόγων ακύρωσης μέσω Αγορεύσεων πέραν εκείνων που έχουν καταγραφεί στην αίτηση. Αντικείμενο της διαδικασίας καθορίζεται στη δικογραφία η οποία αποτελεί το δικονομικό μέσο για την έκθεση και προσδιορισμό των επιδίκων θεμάτων, ούτε και μπορεί ο συγκεκριμένος λόγος ακύρωσης να προβληθεί σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας. Χωρίς το εν λόγω θέμα να είχε προηγουμένως διατυπωθεί στη προσφυγή ως επίδικο και να αιτιολογηθεί πλήρως θα ήταν εσφαλμένη η ενασχόληση του παρόντος Δικαστηρίου και η διατύπωση κρίσης σε σχέση με αυτό το ζήτημα,

-          ο εξεταστικός χαρακτήρας της διαδικασίας κάτω από το Άρθρο 146 του Συντάγματος, δεν καταργεί τη δικογραφία ως το μέσο προσδιορισμού των επίδικων θεμάτων, 

-          δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί ισχυρισμοί που δεν εξειδικεύονται ή δεν αιτιολογούνται διότι με αυτό τον τρόπο το Δικαστήριο, παρόλο που ασκεί και έλεγχο ουσίας, θα οδηγείτο σε συζήτηση σχεδόν οιουδήποτε θέματος κατά παράβαση των δικονομικών διατάξεων και του ρόλου που διαδραματίζουν στον καθορισμό των επίδικων θεμάτων και της διεξαγωγής της διοικητικής δίκης,

 

(Βλέπε Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, που εφαρμόζεται κατ΄ αναλογία και από το παρόν Δικαστήριο - Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας  Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2022 (3/2019), και των λεχθέντων στη Δημοκρατία ν. Κουκκουρή(1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Latomia Estate Ltd v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672, Δημοκρατία ν. Σπύρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 533, Ιωσηφίδης ν. Γενικού Εισαγγελέα (1990) 3 Α.Α.Δ. 4599 (Απόφαση Πογιατζή, Δ.), Kadivari ν. Δημοκρατίας (αρ. 2) (1992) 4 Α.Α.Δ. 2924 (Απόφαση Πική, Δ. - όπως ήταν τότε) Τα πιο πάνω επιβεβαιώνονται και σε νεότερη απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου ήτοι στην Υπόθ. Αρ. 107/2017, Χριστόδουλος Μιχαήλ (Συνταγματάρχης) κ.α. ν. Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Υπουργού Άμυνας, ημερομηνίας 11/12/2017.

 

Συνεπώς, το Δικαστήριο δεν μπορεί βάσει της πιο πάνω νομολογίας να εξετάσει τον συγκεκριμένο λόγο ακύρωσης στο στάδιο και/ή με τον τρόπο τον οποίο εγείρεται χωρίς πρώτα να τυγχάνει ειδικής δικογράφησης, ούτε είναι ακριβώς κατανοητή η θέση της συνηγόρου του Αιτητή για το τί ζητείται από το Δικαστήριο να εξετάσει και δεν αποτελεί αμιγώς ζήτημα δημοσίας τάξεως (Κυριάκος Τριανταφυλλίδης κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1993) 3 Α.Α.Δ. 429, «Η Συνταγματική και Διοικητική Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας», Ιωάννη Δ. Σαρμά σελ. 447-449, Δημοκρατία ν. Γεωργιάδη (1972) 3 Α.Α.Δ. 594, Όθωνος κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1989) 3(A) Α.Α.Δ. 475, Δημοκρατία ν. Χατζηπαντελή (1989) 3 (Β) Α.Α.Δ. 961Οικονομίδης κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1996) Α.Α.Δ. 1009). Εξάλλου, η προσβαλλόμενη απόφαση ημερομηνίας 24/03/24 λήφθηκε από τον κο Α. Αγρότη στη βάση ισχύουσας εξουσιοδότησης ημερομηνίας 09/06/22 που εντοπίζεται ως ερυθρό 61 του διοικητικού φακέλου (στο εξής «ΔΦ»). Με βάση αυτήν δόθηκε εξουσιοδότηση από τον τέως Υπουργό Εσωτερικών προς τον κο Αγρότη όπως εκτελεί τα καθήκοντα Προϊσταμένου, στα πλαίσια έκδοσης αποφάσεων επί αιτημάτων διεθνούς προστασίας σε πλήρη σύμπνοια με το Άρθρο 2 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000). Υπάρχει δηλαδή, ρητή διάταξη Νόμου που να επιτρέπει την μεταβίβαση της εξουσίας λήψης τέτοιων αποφάσεων σε οποιοδήποτε άλλο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου εκτός από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας αυτής (Βλέπε σχετικό Άρθρο 17(4) του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου 1999 έως 2020 (Ν. 158 (Ι)/1999), βλέπε επίσης Α.Ε. αρ. 2115,Ανδρούλλας Ζηνοβίου ν Κυπριακής Δημοκρατίας, (1997) 3 Α.Α.Δ 385). Δεδομένου του ότι η απόφαση η οποία λήφθηκε ήτο από εξουσιοδοτημένο από τον Υπουργό Εσωτερικών πρόσωπο, δεδομένου του ότι επιτρέπεται η εκχώρηση αυτών των εξουσιών δυνάμει του πιο πάνω Άρθρου 2 του Ν.6(Ι)/2000 δεν προκύπτει οτιδήποτε το μεμπτό στη διαδικασία, ούτε γενικά ανατράπηκε από την δικηγόρο του Αιτητή το τεκμήριο της κανονικότητας που διέπει διοικητικές πράξεις της διοίκησης με βάση τη πάγια νομολογία (Βλέπε Υπόθ.Αρ.801/1999, Μαυρονύχη v. Δημοκρατίας,  ημερ.12/03/2001, Χριστίνα Μιχαηλίδου ν. Δημοκρατίας, (2009) 4 Α.Α.Δ. 929) η διοίκηση τεκμαίρεται πως λειτουργεί σύμφωνα με το Νόμο, εκτός όπου καθαρά αποδεικνύεται πως αυτό δεν συμβαίνει (Υποθ. Αρ. 623/21,  Κumar v. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Διευθυντή Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης , ημερ.15/07/21, Υποθ. Αρ.1303/18 Fakir v. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Διευθυντή Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης,  ημερ.30/06/21). Συμπληρωματικά θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο συγκεκριμένος ισχυρισμός έχει απασχολήσει το παρόν Δικαστήριο σε πολλές άλλες υποθέσεις και έχει τύχει απόρριψης (Βλέπε σχετικά Υποθ. Αρ. 1244/24, ΕΤΒ ν Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω του Διευθυντού της Υπηρεσίας Ασύλου, ημερομηνίας 05/12/24). Όπως δε προκύπτει από κατάλογο/επιστολή ημερομηνίας 11/09/24 με αριθμό 05.06.004 (που υποβλήθηκε από τους Καθ΄ ων η αίτηση για σκοπούς ελέγχου από το Δικαστήριο) διαπιστώνεται ότι η λειτουργός «CAS 80», κωδικός που αντιστοιχεί στην κα Ξ. Ιακωβίδη (όπως προκύπτει και από το minute sheet του φακέλου), αποτελεί λειτουργό ορισμένου χρόνου.

 

Αναφορικά, τώρα, με τον ισχυρισμό ότι παραβιάστηκε το δικαίωμα ακρόασης του Αιτητή όπως αυτό διαφυλάσσεται στο Άρθρο 30 του Συντάγματος και στα Άρθρα 13Α(7) και 18(1) του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν. 6(Ι)/2000) και/ή ότι δεν παρασχέθηκε διερμηνέας κατά τη συνέντευξη και/ή ήτο υποχρέωση των Καθ’ ων η Αίτηση να εξασφάλιζαν μεταφραστή κατά τη συνέντευξη και/ή ούτε προκύπτει οτιδήποτε που να υποστηρίζει την κατάρτιση του λειτουργού στην αγγλική γλώσσα, επίσης, απορρίπτεται. Όπως έχει κριθεί στην Υποθ. Αρ. 3534/23 Ρ.Ο.Α. ν Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ, ημερομηνίας 14/02/24 (απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου) οι διατάξεις του Άρθρου 18 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023 (Ν. 6(Ι)/2000) και του Άρθρου 12(1)(β) της Οδηγίας 2013/32/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου 2013 σχετικά με κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας (αναδιατύπωση) δεν καθιστούν υποχρεωτική την διερμηνεία σε όλες τις περιπτώσεις. Η διερμηνεία στα πλαίσια της συνέντευξης αιτούντα άσυλο παρέχεται όπου αυτή είναι αναγκαία και/ή στην περίπτωση κατά την οποία δεν μπορεί να εξασφαλισθεί η δέουσα επικοινωνία (μεταξύ λειτουργού-εξεταστή και αιτούντα άσυλο) χωρίς διερμηνέα. Ούτε αποτελεί προαπαιτούμενο η παροχή διερμηνείας για τη διεξαγωγή της συνέντευξης, αλλά ούτε και στην παρούσα περίπτωση αποτελεί πλημμέλεια στη διαδικασία της συνέντευξης, όπου η επικοινωνία διενεργήθηκε στην αγγλική γλώσσα μόνο μεταξύ λειτουργού-εξεταστή και Αιτητή. Ο ίδιος ο Αιτητής στην αίτηση ασύλου του (συνταγμένη στην αγγλική) καταγράφει ότι ομιλεί την Αγγλική (ερυθρό 3 ΔΦ), όλη η διαδικασία της συνέντευξης διενεργήθηκε στην Αγγλική γλώσσα (ερυθρό 36 ΔΦ) και όλο το πρακτικό της συνέντευξης είναι συνταγμένο στην Αγγλική γλώσσα (ερυθρά 36-27 ΔΦ). Με το πέρας της συνέντευξης προκύπτει ότι τόσο ο λειτουργός όσο και ο Αιτητής υπέγραψαν κάθε σελίδα της συνέντευξης και κατόπιν ανάγνωσης του κειμένου των πρακτικών της συνέντευξης, υπέγραψε βεβαιώνοντας πως όσα καταγράφονται (στο πρακτικό της συνέντευξης του) αντικατοπτρίζουν επακριβώς τις δηλώσεις του. Ούτε προκύπτει, από τα πρακτικά της συνέντευξης και/ή τα στοιχεία του φακέλου ότι δεν αντιλαμβανόταν την διαδικασία ή την οποιαδήποτε ερώτηση και θα μπορούσε σε κάθε περίπτωση να ζητήσει οποιεσδήποτε διευκρινίσεις από τον ίδιο τον εξεταστή-λειτουργό της υπόθεσης του. Εξάλλου, στο πρακτικό της συνέντευξης γίνεται ενδελεχής ενημέρωση του για τη διαδικασία της συνέντευξης και της διενέργειας της και/ή κατά πόσο είναι σε θέση να παρακολουθήσει την εν λόγω διαδικασία και/ή δεν εντοπίζω οτιδήποτε παράτυπο, παράνομο και μεμπτό στην διαδικασία που ακολουθήθηκε που μπορεί να οδηγήσει σε ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης.

 

Αναφορικά με τον ισχυρισμό του Αιτητή περί παράβασης των Άρθρων 9 και 15 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν. 6(Ι)/2000) αυτός δεν γίνεται αποδεκτός. Το σχετικό άρθρο του Νόμου για ιατρική και ψυχολογική εξέταση αιτητή αφορά στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν: «(α) Ενδείξεις που ενδεχομένως υποδηλώνουν διώξεις ή σοβαρή βλάβη που υπέστη κατά το παρελθόν∙ και (β) συμπτώματα και ενδείξεις βασανιστηρίων ή άλλων σοβαρών πράξεων σωματικής ή ψυχολογικής βίας, περιλαμβανομένων των πράξεων σεξουαλικής βίας.». Στην παρούσα περίπτωση, ο λειτουργός δεν έκρινε σκόπιμο ο Αιτητής να παραπεμφθεί σε ειδική εξέταση σε ιατρό ή ψυχολόγο ούτε αυτό εμπόδισε τον Προϊστάμενο να λάβει απόφαση επί της αίτησης. Άλλωστε έγινε σχετική αξιολόγηση του Αιτητή στη βάση του Άρθρου 9ΚΔ(3)(α) του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν. 6(Ι)/2000) (ερυθρά 19-11 ΔΦ) βάση των οποίων δεν καταδειχθήκαν ουσιαστικές ενδείξεις ευαλωτότητας που να επηρεάζουν την διαδικασία συνέντευξης. Εξάλλου, κατά το στάδιο της συνέντευξής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν αντιμετωπίζει οποιοδήποτε ιατρικό πρόβλημα ή πρόβλημα με την υγεία του, ούτε ότι έχει οιεσδήποτε ειδικές ανάγκες (ερυθρό 36-27 ΔΦ). Σημειώνεται δε ότι ούτε η συνήγορος του Αιτητή υπέδειξε μέσω τεκμηριωμένων λόγων ακύρωσης κατά πόσο επηρεάστηκαν οι δηλώσεις του Αιτητή κατά την συνέντευξη λόγω δυσχερούς ψυχολογικής και/ή σωματικής κατάστασης και/ή ούτε υποδείχθηκαν σοβαρές ενδείξεις ευαλωτότητας και/ή οποιαδήποτε ένδειξη ότι ο Αιτητής χρήζει ψυχολογικής ή ψυχιατρικής παρακολούθησης ή νοσηλείας που τυχόν επηρέαζε την αξιολόγηση του αιτήματος του.

 

Ανεξαρτήτως των πιο πάνω το Δικαστήριο αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν. 73(I)/2018), προχωρεί σε εξέταση της ουσίας της αίτησης του Αιτητή σε συνδυασμό με τους εγειρόμενους λόγους ακύρωσης που αφορούν έλλειψη δέουσας έρευνας, ανεπαρκούς αιτιολόγησης και/ή τους λόγους που συναρτώνται με την μη εξατομικευμένη αξιολόγηση της περίπτωσης του.

 

Κατά τη συνέντευξή ο Αιτητής δήλωσε ενήλικας, υπήκοος Καμερούν. Δήλωσε ότι γεννήθηκε στη Muyuka της περιοχής Southwest, όπου και έζησε έως το 2016, μετακόμισε στην πόλη Beau (σημείωση: λογικά εννοεί Buea), όπου και έζησε για περίπου 4 έτη, και μετέπειτα μετέβη στην Yaounde. Δήλωσε άγαμος και άτεκνος με την πατρική του οικογένεια να βρίσκονται στην Muyuka, ενώ έχει δύο αδερφές και έναν αδερφό που διαβιούν στην Buea. Πρόβαλε δε ότι υπάρχει επικοινωνία μεταξύ αυτού και της οικογένειάς του. Δήλωσε, επίσης, ότι είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και ότι είχε ξεκινήσει να σπουδάζει λογιστική σε πανεπιστήμιο της Yaounde ωστόσο διέκοψε τις σπουδές του για οικονομικούς λόγους. Κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησής του και αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους έφυγε από το Καμερούν, επανέλαβε τα όσα δήλωσε στην αίτηση του για την κατάσταση ασφαλείας στο αγγλόφωνο κομμάτι του Καμερούν καθώς και τα σχετικά με την οικία του που καταστράφηκε και με τον αδερφό του που έχασε τη ζωή του. Προσέθεσε δε ότι και ένας ξάδερφός του πέθανε λόγω πυροβολισμών. 

 

Κατά το στάδιο της αξιολόγησης αξιοπιστίας ο λειτουργός αποδέχθηκε και τους δύο (2) ισχυρισμούς του Αιτητή ως αξιόπιστους και προχωρώντας στο στάδιο της αξιολόγησης κινδύνου αξιολόγησε το μελλοντοστραφές ρίσκο του σε περίπτωση επιστροφής του. Όσον αφορά τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή, κρίθηκε πως σε περίπτωση επιστροφής του στον τόπο συνήθους διαμονής του ήτοι το Mbengwi του Βορειοδυτικού Καμερούν (σημείωση: πρόκειται μάλλον περί τυπογραφικού λάθους καθότι από όλη την έκθεση το όνομα αναφοράς είναι η περιοχή Muyuka, περιοχή Southwest) δύναται να υποστεί δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω της ανασφάλειας στην περιοχή. Προχώρησε δε και σε παράθεση σωρείας πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν. Όσον αφορά δε τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας, διαπίστωσε ότι ο εν λόγω ουσιώδης ισχυρισμός δε μπορεί να συνδεθεί με οποιαδήποτε πράξη δίωξης κατά του Αιτητή ή κινδύνου σοβαρής βλάβης. Τονίζει περαιτέρω ότι η απόφαση του Αιτητή να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του δε συνδέεται με την οποιαδήποτε παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ το περιστατικό το οποίο ανέφερε επρόκειτο για ένα τυχαίο περιστατικό και όχι περιστατικό προσωπικής δίωξης. Τέλος, επισημάνθηκε ότι ο Αιτητής έφυγε από τον τόπο διαμονής του το 2020 και ζούσε στη Yaounde έως το 2022 χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα. Η κατάληξη δε είναι ότι δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι για να γίνει αποδεκτό ότι σε περίπτωση επιστροφής του θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη λόγω της κατάστασης ασφαλείας στο Καμερούν. Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, ο λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δε μπορεί να υπαχθεί στο καθεστώς του πρόσφυγα (ερυθρό 70-63, 58-37 ΔΦ). Το Δικαστήριο αξιολογώντας αυτό το σημείο το αιτήματος του Αιτητή όπως δε και το αφήγημα του διαπιστώνει ότι η αρνητική  κατάληξη της Υπηρεσίας Ασύλου σε σχέση με τις προϋποθέσεις πρόσφυγα είναι ορθή. Από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον της και από τις παραστάσεις του Αιτητή που έγιναν αποδεκτές προκύπτει ότι δεν αποτελεί μέλος καμίας πολιτικής, θρησκευτικής, φυλετικής, εθνοτικής, στρατιωτικής ή κοινωνικής οργάνωσης ή ομάδας στη χώρα καταγωγής του που να αντιμετωπίζει δίωξη, ενώ σε περίπτωση επιστροφής του δεν θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρχές της χώρας του και/ή δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).

 

Εξετάζοντας δε το εάν ο Αιτητής θα μπορούσε να υπαχθεί στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (που είναι και ο βασικός ισχυρισμός του για την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας) προκύπτει ότι ο λειτουργός κατά την νομική ανάλυση και/ή κατά την υπαγωγή των προσωπικών του δεδομένων του Αιτητή εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), καταλήγοντας ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται. Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[1] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός εξέτασε κατά την νομική ανάλυση σε συνάρτηση με τη περιοχή καταγωγής του Αιτητή ότι δεν θα επηρεαστεί προσωπικά κατά την έννοια του Άρθρο 15 (γ) της Οδηγίας 95/11/ΕΕ δηλαδή λόγω ύπαρξης σοβαρής και προσωπικής απειλής κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου λόγω αδιάκριτης ασκήσεως βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης. Εξάλλου, η ύπαρξη «ένοπλης σύρραξης» στο έδαφος μιας χώρας ή μιας περιοχής της ή διάφορων περιοχών της, (όπως στην προκειμένη περίπτωση) αν και αναγκαία, δεν είναι επαρκής προϋπόθεση από μόνη της για παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας. Συγκεκριμένα, λαμβάνοντας υπόψη την έννοια της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας» (ως διατυπώθηκε από το ΔΕΕ στην υπόθεση Elgafaji C-465/07[2], σκέψεις 39 και 43, καθώς και στην υπόθεση Diakité C-285/12[3], σκέψεις 30 και 31), λαμβάνοντας υπόψη το προφίλ και των ισχυρισμών του Αιτητή δεν εγείρονται στοιχεία που να υποδεικνύουν ότι μπορεί να τύχει συμπληρωματικής προστασίας (υπόθεση Elgafaji C-465/07, σκέψη 39, και υπόθεση Diakité C-285/12, σκέψη 31). Παρόλο που ο λειτουργός σημειώνει ότι σύμφωνα με τα δεδομένα που αφορούν την κατάσταση που επικρατεί στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν, διαπιστώνεται ότι οι εν λόγω περιοχές βρίσκονται υπό κατάσταση εσωτερικής ένοπλης σύρραξης με αποτέλεσμα να δημιουργούνται συνθήκες και περιστατικά αδιακρίτως ασκούμενης βίας, ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψιν τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, δεν υφίστανται εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή λόγω της παρουσίας του και μόνον στη συγκεκριμένη περιοχή όπου αναμένεται να επιστρέψει. Από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου τα περιστατικά ασφαλείας στην περιοχή καταγωγής του Αιτητή παραμένουν σε υψηλά επίπεδα[4], αλλά λαμβάνοντας υπόψη την έννοια της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας» δεν υφίστανται εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή (ως η ανωτέρω ανάλυση), αλλά ούτε (εύρημα του Δικαστηρίου) δε αποτελεί μέρος της διαμάχης μεταξύ των κρατικών δυνάμεων και των αυτονομιστών[5]. Εξάλλου, θα έπρεπε ο λειτουργός να αξιολογήσει και τον τόπο τελευταίας διαμονής του Αιτητή αφού κατά την τελευταία διετία αυτός διέμενε στην Yaounde, η οποία βρίσκεται στις γαλλόφωνες περιοχές της χώρας. Μάλιστα, ερωτήθηκε κατά το στάδιο της συνέντευξης σχετικώς με την παραμονή του στη Yaounde και δήλωσε ότι στη Yaounde πήγαινε στο σχολείο (ερυθρά 33/2Χ ΔΦ), πως είχε ξεκινήσει να φοιτά σε πανεπιστήμιο (ερυθρά 33/3Χ ΔΦ), ενώ επιβεβαίωσε έπειτα από σχετική ερώτηση πως τόπος τελευταίας διαμονής του στη χώρα καταγωγής του ήταν η Yaounde (ερυθρά 31/1Χ ΔΦ). Επομένως, το Δικαστήριο βάσει των εξουσιών του[6] και του περιεχομένου των δηλώσεων του Αιτητή κρίνει ότι τελευταίος τόπος διαμονής του θα έπρεπε να θεωρηθεί η Yaounde, όπου είχε αναπτύξει βιοτικούς δεσμούς με την πόλη από τη στιγμή που φοιτούσε σε σχολείο και σε πανεπιστήμιο εκεί. Από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου[7] σε σχέση με την Yaounde, όπου ο Αιτητής διέμενε κατά τα τελευταία δύο έτη πριν την αποχώρησή του από τη  χώρα καταγωγής του, διαφαίνεται ότι στη Yaounde δεν επικρατούν συνθήκες εσωτερικής ή διεθνούς ένοπλης σύρραξης, καθώς τέτοιες συνθήκες είναι τοπικά περιορισμένες στις περιοχές Southwest, Northwest και Far North. Τα πλέον πρόσφατα αριθμητικά δεδομένα για την κατάσταση ασφαλείας στην περιοχή Centre, όπου υπάγεται διοικητικά η πόλη Yaounde. για την περίοδο 24/02/24 – 21/02/25, σημειώθηκαν 8 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως απόρροια συνολικά 4 απώλειες. Εξ’ αυτών, τα 5 κωδικοποιήθηκαν ως βία κατά αμάχων (2 απώλειες), το 1 ως μάχη (1 απώλεια), το 1 ως εξέγερση (1 απώλεια) και το 1 ως διαμαρτυρία (0 απώλειες).[8] Σύμφωνα δε με εκτιμήσεις, ο πληθυσμός της περιοχής ανέρχεται σε 4.159.500 κατοίκους.[9] Ως εκ τούτου δεν υπάρχουν υψηλοί αριθμοί περιστατικών ασφαλείας στην περιοχή συνήθους και τελευταίας διαμονής του Αιτητή.

 

Η δε διαδικασία εξέτασης της αίτησης ασύλου του Αιτητή διενεργήθηκε σε πλήρη σύμπνοια με τις διατάξεις των Άρθρων 13, 13Α  και 18 περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν. 6(Ι)/2000), αλλά και με βάση τα κριτήρια και/ή προϋποθέσεις που τηρούνται κατά την εξέταση αίτησης ασύλου. Ο Αιτητής ενημερώθηκε πλήρως από τον λειτουργό για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του και κατά τη συνέντευξη του έγιναν επαρκείς ερωτήσεις για να περιγράψει τους λόγους που υπέβαλε αίτημα ασύλου όπως επίσης και άλλα ζητήματα που αφορούν τις προσωπικές του περιστάσεις. Επομένως, δεν εντοπίζω οτιδήποτε παράτυπο, παράνομο και μεμπτό στην διαδικασία που ακολουθήθηκε που μπορεί να οδηγήσει σε ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης. Διενεργήθηκαν εκτενείς ερωτήσεις, τόσο κλειστού όσο και ανοικτού τύπου, όπως επίσης και διευκρινιστικές ερωτήσεις για να μπορεί ο ενδιαφερόμενος να τοποθετηθεί στα βιώματα και τις εμπειρίες του, ωστόσο, δεν κατάφερε να τεκμηριώσει με τις απαντήσεις του επαρκώς το αίτημα του. Σε αντίθεση με τις θέσεις της συνηγόρου του, υπάρχει εκτενέστατη αξιολόγηση όλων των συναφών στοιχείων του αιτήματος του Αιτητή από τον λειτουργό στο μέρος της έκθεσης/εισήγησης και/ή αξιολόγησης κινδύνου επιστροφής σε συνάρτηση με την κατάσταση ασφαλείας και/ή τις συγκρούσεις που επικρατούν στο Καμερούν[10] σε συνάρτηση με το αίτημα του.

 

Ακόμα δε και η αξιολόγηση για επιστροφή του Αιτητή στον τελευταίο τόπο διαμονής του αντί στην περιοχή καταγωγής του δεν αλλάζει το αποτέλεσμα ως προς την πλήρωση των προϋποθέσεων για το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

Το Δικαστήριο μετά από έλεγχο νομιμότητας/ορθότητας και πραγματικό έλεγχο των περιστάσεων του Αιτητή, καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δηλαδή δεν μπορεί να του αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.

 

Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση.

 

Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

 

                          

 

Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.



[1] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας

[2]Απόφαση του ΔΕΕ (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 17/02/09 C-465/07, MekiElgafaji και NoorElgafaji κατά StaatssecretarisvanJustitie

[3]Απόφαση του ΔΕΕ της 30/01/14 στην υπόθεση C-285/12, Aboubacar Diakité κατά Commissaire général aux réfugiés etaux apatrides

[4] Με βάση τη βάση δεδομένων ACLED, κατά την περίοδο 24/02/2024 με 21/02/2025 σημειώθηκαν στην περιοχή Southwest 769 περιστατικά ασφαλείας με 739 ανθρώπινες απώλειες, εκ των οποίων τα 455 κωδικοποιήθηκαν ως βία κατά αμάχων (149 απώλειες), τα 273 ως μάχες (569 απώλειες), τα 15 ως εκρήξεις / απομακρυσμένη βία (16 απώλειες) και τα 26 ως εξεγέρσεις (5 απώλειες) με πληθυσμό της περιοχής Southwest ανερχόταν το 2015 σε 1.553.300 κατοίκους

[5] CGRS-CEDOCA - Office of the Commissioner General for Refugees and Stateless Persons (Belgium), COI unit: Cameroun; Régions anglophones : situation sécuritaire, 28/06/24, GPC - Global Protection Cluster: Protection Incident Trend Analysis: February 2024, 15/05/24
HRW - Human Rights Watch: World Report 2024 - Cameroon, 11/01/24

[6] Άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν. 73(I)/2018),

[7] Explorer - ACLED (acleddata.com) κατά την περίοδο 24/02/24 - 21/02/25 σημειώθηκαν στην περιοχή Southwest 977 περιστατικά ασφαλείας με 481 ανθρώπινες απώλειες, εκ των οποίων τα 627 κωδικοποιήθηκαν ως βία κατά αμάχων (154 απώλειες), τα 290 ως μάχες (302 απώλειες), τα 31 ως εκρήξεις / απομακρυσμένη βία (17 απώλειες) τα 26 ως εξεγέρσεις (6 απώλειες) και τα 3 ως διαμαρτυρίες (2 απώλειες). Σύμφωνα δε με εκτιμήσεις, ο πληθυσμός της περιοχής Northwest ανερχόταν το 2015 σε 1.728.953 κατοίκους (Citypopulation, ‘Cameroon: Regions, Major cities and Towns – Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Wed Information’, διαθέσιμο στη διεύθυνση: Cameroon: Regions, Major Cities & Towns - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information)

[8] Explorer - ACLED (acleddata.com) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/02/2025)

[9] Citypopulation, ‘Cameroon: Regions, Major cities and Towns – Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Wed Information’, διαθέσιμο στη διεύθυνση: Cameroon: Regions, Major Cities & Towns - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information

[10] Βλέπε, μεταξύ άλλων, Rulac, 'Non-international Armed Conflicts in Cameroon' - https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon, CGVS/CGRA (Belgium), 'COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONESITUATION SECURITAIRE' https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation, USDOS, '2021 Country Reports on Human Rights Practices: Cameroon' (2022),  UN OCHA, 'Cameroon Situation Report' - https://reports.unocha.org/en/country/cameroon/, UK Home Office, 'Country Background Note Cameroon' (2020)

 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο