ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 534/2023

24 Μαρτίου, 2025

[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

H.A.

Αιτητή

-και-

 

Υπηρεσίας Ασύλου

 

Καθ' ων η Αίτηση

Εμφανίσεις:

Κ. Χαρίτου (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή

Α. Αναστασιάδη (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 09/01/23 (του κοινοποιήθηκε 18/01/23) με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, παράνομη και στερούμενη κάθε έννομου αποτελέσματος και/ή ζητά απόφαση με την οποία να αναγνωρίζεται ως πρόσφυγάς ή δικαιούχος συμπληρωματικής προστασίας και/ή ότι δικαιούται προστασίας από μη επαναπροώθηση καθότι αυτό θα ισοδυναμούσε με παραβίαση του Άρθρου 2 & 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και/ή ζητά ακύρωση της απόφασης επιστροφής.

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 15/06/22, πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη του στις 20/10/22 και σχετική έκθεση/εισήγηση ημερομηνίας 08/12/22, με εισήγηση την απόρριψη του αιτήματός του. Ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης στις 30/12/22, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Η δικηγόρος για τον Αιτητή υιοθέτησε τους λόγους αιτήματος διεθνούς προστασίας και υποστήριξε ότι αποτελεί πρόσωπο με κινητική αναπηρία, ευάλωτο πρόσωπο που χρήζει ειδικών διαδικαστικών εγγυήσεων. Χρειάζεται φροντίδα και εξυπηρέτηση προκειμένου να διαβιώνει με αξιοπρέπεια και ανεξαρτησία, ενώ η ψυχολογία του είναι εξαιρετικά εύθραυστή. Εγείρονται ισχυρισμοί για παραβίαση των Άρθρων 9ΚΔ(3) (β) και 15 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000),  καθότι δεν έγιναν/παραπέμφθηκε σε ιατρικές εξετάσεις. Ενώ έγιναν αποδεκτοί όλοι οι ισχυρισμοί του Αιτητή δεν έγινε εξατομικευμένη, αντικειμενική και αμερόληπτη αξιολόγηση του λαμβάνοντας υπόψη το μορφωτικό επίπεδο του, την προέλευση/καταγωγή του, την κουλτούρα/εθιμικούς παράγοντες και την γενικότερη ψυχολογική του κατάσταση/ευαλωτότητα. Δεν έγινε ορθά η αξιολόγηση κινδύνου, δεν φαίνεται να του δόθηκε το ευεργέτημα αμφιβολίας και/ή η αρμόδια αρχή υπέπεσε σε νομική πλάνη καθότι ως άτομο με αναπηρία εμπίπτει σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα. Παραπέμποντας στις δηλώσεις του Αιτητή, σε νομοθεσία, εκθέσεις και/ή πηγές για την χώρα καταγωγής του υποστηρίζει ότι (α) δεν είναι διαθέσιμη προστασία και/ή πρόοδος των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, (β) δεν υπάρχει επαρκής έρευνα για το αδύνατο εξεύρεσης και/ή πρόσβασης στην εργασία στην χώρα καταγωγής, (γ) δεν γίνεται επαρκής ανάλυση/αξιολόγηση σε σχέση με την απουσία κοινωνικής προστασίας/πρόνοιας και/ή κοινωνικού στιγματισμού/παρενόχλησης στην χώρα καταγωγής, (δ) υπάρχει εσφαλμένη και/ή γίνεται υποτίμηση των ελλείψεων/εμποδίων και διακρίσεων στον τομέα της υγείας για τα άτομα με αναπηρία (σχετικές θεραπείες λ.χ. φυσιοθεραπεία, αποκατάσταση – παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας) (ε) ελλείπουν οι οποιεσδήποτε αναφορές για άλλα δικαιώματα λ.χ. δικαιώματα σε προσβασιμότητα, συμμετοχή στην κοινότητα, εκπαίδευση – ούτε το γεγονός ύπαρξης οργανώσεων με αναπηρία αυτό καταδεικνύει υψηλό επίπεδο προστασίας των δικαιωμάτων ατόμων με αναπηρία κ.τ.λ. Διατείνεται στην συνέχεια ότι ο Αιτητής θα πρέπει να αναγνωριστεί ως πρόσφυγας (ή τουλάχιστον να του αναγνωριστεί συμπληρωματική προστασία – παραπέμποντας σε σχετικά άρθρα της νομοθεσίας, Οδηγίας και κατευθυντήριες Γραμμές της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης Ασύλου και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες) καθότι (α) ανήκει σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα, (β) δεν είναι σε θέση και/ή δεν επιθυμούν και/ή αδυνατούν οι αρχές της χώρας του να του παρέχουν επαρκή προστασία και/ή αυτή δεν είναι αποτελεσματική, (γ) υπάρχουν ελλείψεις πρόνοιας και/ή προστασίας δικαιωμάτων προσώπων με αναπηρία, (δ) δεν υπάρχει προστασία από μη «κρατικούς διώκτες» και/ή μέλη τοπικής κοινωνίας και/ή μέλη οικογενείας, (ε) πληρούνται σωρευτικά οι προϋποθέσεις πράξης δίωξης και/ή σοβαρής βλάβης λόγω συσχετισμού όλων των παραγόντων που αφορούν την περίπτωση του Αιτητή. Ούτε αναμένεται από τα μέλη της οικογενείας του να τον προστατεύσουν και/ή να τον φροντίσουν και/ή δεν είναι λόγος για να θεωρηθεί ότι είναι διαθέσιμη προστασία στη χώρα καταγωγής, ούτε οι μη κυβερνητικές οργανώσεις μπορούν να θεωρηθούν ότι παρέχουν προστασία έναντι των κρατικών αρχών του Πακιστάν. Τέλος, αναφέρει ότι η απόφαση επιστροφής είναι παράνομη αφού παραβιάζει την αρχή της μη επαναπροώθησης – λόγω των κινδύνων που θα αντιμετωπίσει ήτοι αποκλεισμού και/ή διακρίσεων και/ή λόγω της ιδιάζουσας περίπτωσης του κατά την επιστροφή του. Σημειώνεται ότι μετά από άδεια του Δικαστηρίου κατατέθηκε Ένορκη Δήλωση από εκπρόσωπο του Αιτητή (λόγω των προβλημάτων κινητικότητας του) ημερομηνίας 12/01/24 με επισυναπτόμενα επί αυτής έγγραφα που αφορούν την κατάσταση της υγείας του Αιτητή (αναλύονται κατωτέρω στο μέρος της κατάληξης).

 

Οι Καθ' ων η αίτηση υιοθέτησαν το περιεχόμενο της ένστασης και του διοικητικού φακέλου, τονίζοντας ότι η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, μετά από δέουσα έρευνα και είναι δεόντως αιτιολογημένη. Διαφωνούν με τις εισηγήσεις της συνηγόρου του Αιτητή και αναφέρουν (παραπέμποντας σε σχετικά άρθρα της νομοθεσίας, Οδηγίας, κατευθυντήριες Γραμμές της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης Ασύλου και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και σχετικές αποφάσεις) ότι: (α) δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις πράξεων δίωξης στην περίπτωση του, (β) δεν συνιστούν οι διακρίσεις (και τα περιστατικά που περιέγραψε ο Αιτητής) αρκούντως σοβαρές πράξεις που να οδηγούν σε δίωξη, (γ) δεν έχει υποστεί και/ή έχει διωχθεί και/ή δεν αντιμετωπίζει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις κρατικές αρχές στην χώρα του, (δ) υπάρχει ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο για την προστασία και/ή την προώθηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στο Πακιστάν, (ε) δεν έχει τεκμηριώσει με τις δηλώσεις του ότι έχει τύχει αποκλεισμού από την εκπαίδευση και/ή εργασία λόγω της αναπηρίας του, (στ) από τα περιστατικά της περίπτωσης του δεν προκύπτει να αποτελεί μέλος ιδιαίτερης κοινωνικής ομάδας που να υφίσταται δίωξη, (ζ) οι λόγοι που γίνεται επίκληση για παροχή διεθνούς προστασίας δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της σχετικής οδηγίας, (η) δεν παρέχεται διεθνής προστασία εάν δεν προκύπτει εκ προθέσεως αποστέρηση στον ενδιαφερόμενο σε πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, (θ) δεν παραβιάζεται η αρχή της μη επαναπροώθησης λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει λάβει εκπαίδευση, υπάρχει υποστηρικτικό δίκτυο και η περιοχή του δεν πλήττεται από εσωτερική ή διεθνή ένοπλη σύρραξη.  

 

Με την Απαντητική Αγόρευση της συνηγόρου του Αιτητή εισηγείται ότι δεν αντικρούονται οι κρίσιμες θέσεις όπως αυτές αναπτύσσονται στη Γραπτή Αγόρευση. Τονίζεται ότι θα έπρεπε να του δοθεί το ευεργέτημα αμφιβολίας στους ισχυρισμούς του και/ή σε σχέση με τον βαθμό φόβου δίωξης του σε συνάρτηση με το στιγματισμό, εμπόδια, διακρίσεις, κακουχίες και την στέρηση πρόσβασης σε θεμελιώδη δικαιώματα που θα υφίσταται στη χώρα του. Επαναλαμβάνονται δε οι ισχυρισμοί για έλλειψη επαρκών νομοθετικών ρυθμίσεων σε σχέση με τα δικαιώματα των αναπήρων, κοινωνικής πρόνοιας, υπηρεσιών υγείας και/ή άλλων δικαιωμάτων και παροχών που αφορούν ανάπηρα πρόσωπα όπως επίσης ότι θα είναι εκτεθειμένος σε σωρεία διακρίσεων και/ή άλλων μορφών βίας με αποτέλεσμα αυτό να οδηγεί σε δίωξη, βασανιστήρια, απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση. Προσθέτει, καταληκτικά ότι εκτός της σωματικής του αναπηρίας είναι ορατή και η ψυχική του κατάσταση η οποία είναι δυσχερής – στοιχείο που δεν αξιολογήθηκε από την αρμόδια αρχή κατά την αξιολόγηση της αίτησης του. 

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Όλοι οι ισχυρισμοί της συνηγόρου του Αιτητή επικεντρώνονται στην ανικανότητα/αναπηρία του σε συνδυασμό με το ότι ανήκει σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα, ότι η συμπεριφορά/αντιμετώπιση/διακρίσεις/στιγματισμός που έχει υποστεί φθάνει στα όρια δίωξης και ότι δεν υπάρχει επαρκής/αποτελεσματική/μόνιμη/ουσιαστική προστασία από τις κρατικές αρχές της χώρας του. Επομένως, αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν.73(Ι)/2018), προχωρώ σε αξιολόγηση της ουσίας του αιτήματος του Αιτητή στη βάση του περιεχομένου του διοικητικού φακέλου (στο εξής «ΔΦ») και των θέσεων που αναπτύχθηκαν κατά την ενώπιον μου διαδικασία. 

 

Στην αίτηση του για διεθνή προστασία ο Αιτητής δήλωσε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω της φτώχειας και πως μετέβη στη Δημοκρατία για να εργαστεί και να στηρίξει οικονομικά την οικογένειά του καθώς ο πατέρας του είναι μεγάλος σε ηλικία. Υποστήριξε πως τον βοήθησαν να εγκαταλείψει την χώρα του τα αδέλφια του και ότι στη χώρα του τον κορόιδευαν λόγω της αναπηρίας του, με αποτέλεσμα να μη μπορεί να επιστρέψει. Θα ήθελε να εργαστεί στη Δημοκρατία, είναι ανίκανος αλλά δεν έχει νοητικά προβλήματα (ελεύθερη μετάφραση ερυθρό 1 ΔΦ). Κατά την συνέντευξή δήλωσε ότι είναι άγαμος και άτεκνος με τους γονείς του, τρεις αδερφές του και ένα αδερφό του να διαβιούν στον τόπο συνήθους διαμονής του (χωριό Malian Walla της περιοχής Sialkot του Πακιστάν και υπάρχει επικοινωνία μεταξύ τους). Δήλωσε πως έχει λάβει εκπαίδευση συνολικά για 8 έτη, ότι δεν εργαζόταν στην χώρα του και ότι πάσχει από αναπηρία κάτω άκρων με αποτέλεσμα να χρησιμοποιεί αμαξίδιο για τις μετακινήσεις του (ερυθρά 94-92, 39-38 ΔΦ). Αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα του επανέλαβε τα όσα είχε δηλώσει στην αίτηση ήτοι τα περί οικονομικής στήριξης της οικογένειάς του. Αναφερόμενος στην κατάσταση της υγείας του, ισχυρίστηκε ότι δε μπορούσε να αντέξει περαιτέρω τις προσβολές και τη συμπεριφορά της κοινωνίας απέναντί του λόγω της αναπηρίας του και ότι έφυγε από το Πακιστάν επειδή η οικογένειά του δε μπορούσε να τον στηρίξει και δε μπορούσε να έχει την κατάλληλη βοήθεια για τα θέματα υγείας που αντιμετωπίζει. Ταυτόχρονα, δήλωσε ότι η κοινωνία του Πακιστάν δεν του συμπεριφερόταν ανθρώπινα και βίωνε διακριτική μεταχείριση. Ο λειτουργός-εξεταστής σύμφωνα με την έκθεση – εισήγησή αποδέχθηκε τόσο το μέρος του αιτήματος του που αφορά τις προσωπικές του περιστάσεις όσο και περί του ότι εγκατέλειψε το Πακιστάν λόγω των δυσκολιών που αντιμετώπιζε ως άτομο με αναπηρία. Κρίθηκε, ότι περιέγραψε με λεπτομερή και συνεκτικό τρόπο γενικά την αντιμετώπιση του ως προς τον κοινωνικό του αποκλεισμό, τα περιστατικά λεκτικής και μεμονωμένων περιστατικών βίας που είχε υποστεί από την κοινωνία (όχι από την οικογένεια του), καθώς και το πως αυτά επέδρασσαν στην ψυχολογία του. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ο λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την αντιμετώπιση των ατόμων με αναπηρία στο Πακιστάν (ερυθρό 92-90, 36-32 ΔΦ).

 

Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, εκτιμήθηκε το μελλοντοστραφές ρίσκο του σε περίπτωση επιστροφής του καταγράφοντας πληροφορίες αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στον τόπο συνήθους διαμονής του, σε συνδυασμό με το προφίλ του και το επίπεδο μόρφωσής του, κρίνοντας ότι δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα να υποστεί ο Αιτητής συμπεριφορά που να ισοδυναμεί με δίωξη ή με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του στο Πακιστάν. Σε σχέση δε με την κατάσταση της υγείας του αναφορικά με το ότι δεν μπορούσε να εξεύρει εργασία με αποτέλεσμα να μην μπορεί να συνεχίσει την εκπαίδευσή του λόγω της κατάστασης της υγείας του, τονίστηκε πως είχε αναφερθεί σε μεμονωμένο περιστατικό και πως στα λεγόμενά του δεν παρατηρήθηκε ένταση ή επανάληψη στον αποκλεισμό του από την αγορά εργασίας. Αναφορικά με το ότι δεν κατέστη εφικτό στο να συνεχίζει με την εκπαίδευσή του, αποτελεί εύρημα του λειτουργού-εξεταστή ότι ο Αιτητής δήλωσε πως δεν μπορούσε να συνεχίσει να πηγαίνει στο σχολείο για οικονομικούς λόγους. Παρατέθηκαν δε σχετικές εξωτερικές πηγές πληροφόρησης για την ανεργία στο Πακιστάν, αλλά και για την οικονομική κατάσταση της χώρας. Σχετικά με το ότι αντιμετώπιζε διακριτική μεταχείριση από την κοινωνία λόγω της αναπηρίας του με αποτέλεσμα να σκέφτεται μέχρι και την αυτοκτονία, ο λειτουργός σημείωσε πως παρά το γεγονός ότι τα στοιχεία αυτά έγιναν αποδεκτά, εντούτοις θα πρέπει να εξεταστεί και το σχετικό μελλοντοστραφές ρίσκο του σε περίπτωση επιστροφής του στο Πακιστάν. Ως προς αυτό τονίστηκε πως δεν ανέκυψαν σχετικά στοιχεία κατά τη συνέντευξη του Αιτητή, παρατέθηκαν πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης που δεικνύουν ότι στο Πακιστάν έχει ψηφιστεί νομοθεσία για τα άτομα με αναπηρία, με σκοπό τη δημιουργία μίας πιο συμπεριληπτικής και ανεκτικής κοινωνίας. Ταυτόχρονα, επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη οργανώσεων που έχουν ως στόχο τη συνδρομή των ατόμων με αναπηρία, καταλήγοντας πως δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα να υποστεί ο Αιτητής συμπεριφορά που να ισοδυναμεί με δίωξη ή με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του. Συνεχίζοντας, στο στάδιο της νομικής ανάλυσης, κρίθηκε ότι ο Αιτητής δε μπορεί να υπαχθεί στο προσφυγικό καθεστώς ή στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (ερυθρό 95-48 ΔΦ).

 

Το Δικαστήριο από συνολική αξιολόγηση της γενικότερης αξιοπιστίας του Αιτητή, των όσων τέθηκαν ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου υπό μορφή δηλώσεων επιβεβαιώνεται ότι αυτή τεκμηριώνεται. Δεν υπάρχει κάποιο στοιχείο μέσω των δηλώσεων του που να υποδηλώνει ότι το αφήγημα του εμπεριέχει δηλώσεις που να καθιστούν μη εσωτερικά αξιόπιστους τους ισχυρισμούς του λαμβάνοντας υπόψη δεόντως και τα σοβαρά προβλήματα κινητικότητας του. (Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131, βλέπε επίσης, § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Θεωρώ όμως, σε αντίθεση με τις τοποθετήσεις της συνηγόρου του Αιτητή, ότι δεν έχει τεκμηριωθεί επαρκώς ότι ο Αιτητής υφίστατο σε πράξεις δίωξης στη χώρα του οι οποίες «[…] κατά την έννοια του άρθρου 1Α της Σύμβασης […] είναι αρκούντως σοβαρές λόγω της φύσης ή της επανάληψης τους ώστε να συνιστούν σοβαρή παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ειδικά των δικαιωμάτων από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση, βάσει του άρθρου 15 παράγραφος 2, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, ή (β) να αποτελούν σώρευση διαφόρων μέτρων συμπεριλαμβανομένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η οποία να είναι αρκούντως σοβαρή, ούτως ώστε να θίγεται ένα άτομο κατά τρόπο αντίστοιχο με το αναφερόμενο στην παράγραφο (α).»[1] Ούτε δε ευσταθεί η θέση της για ύπαρξη φορέα δίωξης. Από τις γενικές αναφορές του Αιτητή περί διάκρισης και/ή χλευασμού και/ή μεμονωμένων περιστατικών λεκτικής και σωματικής βίας (του πέταξαν πέτρες, τον έσπρωξαν) γενικά από αριθμό προσώπων του γενικότερου κοινωνικού συνόλου, δεν προκύπτει ότι ικανοποιείται σωρευτικά (σε εξατομικευμένο επίπεδο αξιολόγησης) ο ορισμός του μη κρατικού φορέα δίωξης[2]. Από μελέτη όλων των στοιχείων της υπόθεσης και των δηλώσεων του προκύπτει ότι έτυχε μόνο χλευασμού και/ή ανάρμοστης συμπεριφοράς από αριθμό προσώπων (γενικά και/ή αόριστα) λόγω της αναπηρίας και/ή προβλημάτων κινητικότητας του, ούτε προκύπτει να έτυχε σωματικής ή έστω σοβαρής λεκτικής/ψυχολογικής βίας από τα μέλη της οικογενείας του – τουναντίον μέσω των δηλώσεων του προκύπτει η υποστήριξη και/ή η φροντίδα της οικογενείας του λόγω των κινητικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει. Όλες οι αναφορές της συνηγόρου του Αιτητή μέσω των γραπτών της προτάσεων (περί του βαθμού μεταχείρισης/δίωξης/βίας/βλάβης αυτού) παραμένουν σε γενικά υποκειμενικό/θεωρητικό επίπεδο και/ή ερμηνείας της ίδιας και/ή δεν επιβεβαιώνεται τέτοιος βαθμός έντασης των περιστατικών που δήλωσε ο Αιτητής ότι βίωσε είτε μέσω της αίτησης διεθνούς προστασίας είτε μέσω της συνέντευξης του. Επί τούτου, υιοθετείται για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης απόσπασμα από την απόφαση της αδελφής Δικαστού κ. Κλεάνθους στην Υποθ.Αρ.834/21, V.K. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, ημερομηνίας 30/11/23:

 

«Σημειώνεται συναφώς, ότι ως προς το συστατικό στοιχείο της δίωξης, ο περί Προσφύγων Νόμος ορίζει, μεταξύ άλλων, στο άρθρο 3Γ(1)(α) τις πράξεις δίωξης ως πράξεις «[.] αρκούντως σοβαρές λόγω της φύσης ή της επανάληψης τους ώστε να συνιστούν σοβαρή παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ειδικά των δικαιωμάτων από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση, βάσει του άρθρου 15 παράγραφος 2, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών.», μεταφέροντας στην εθνική έννομη τάξη το αντίστοιχο άρθρο 9(α) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας [στο εξής: Οδηγία 2011/95/ΕΕ]. Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 3Γ(2) του περί Προσφύγων Νόμου «Οι ακόλουθες πράξεις συνιστούν μη εξαντλητικό κατάλογο πράξεων δίωξης, κατά την έννοια του εδαφίου (1): (α) πράξεις σωματικής ή ψυχικής βίας, συμπεριλαμβανομένων πράξεων σεξουαλικής βίας, (β) νομικά, διοικητικά, αστυνομικά ή/και δικαστικά μέτρα, τα οποία εισάγουν διακρίσεις αφ' εαυτού ή εφαρμόζονται κατά τρόπο εισάγοντα διακρίσεις, (γ) ποινική δίωξη ή επιβολή ποινής η οποία είναι δυσανάλογη ή μεροληπτική, (δ)[.], (ε) [.],(στ) πράξεις που στοχεύουν το φύλο ή τα παιδιά.». Περαιτέρω, όπως έχει αποφανθεί το ΔΕΕ για να συνιστά μια προσβολή των θεμελιωδών δικαιωμάτων δίωξη υπό την έννοια του άρθρου 1Α, της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 σχετικά με το Καθεστώς των Προσφύγων, η προσβολή αυτή πρέπει να είναι σοβαρή σε ορισμένο τουλάχιστον βαθμό [απόφαση του ΔΕΕ της 7^ης Νοεμβρίου 2013 στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C‑199/12 έως C‑201/12, EU:C:2013:720, σκέψεις 51 έως 53]. Εν προκειμένω, δεν προκύπτει ότι η κοινωνική στάση απέναντι στην αναπηρία του Αιτητή, η οποία προήλθε από ατύχημα, θα οδηγήσει σε διακρίσεις σε επίπεδο δίωξης, ενώ αντίθετα διαπιστώνεται η λήψη μέτρων από πλευράς του κράτους για κοινωνική ένταξη των ατόμων με αναπηρία. Ως εκ τούτου, δεν διαπιστώνεται η οποιαδήποτε υπαίτια αποστέρηση εν προκειμένω της πρόσβασης του Αιτητή στις υπηρεσίες υγείας του κράτους του (Βλ. ανωτέρω απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση M' Bodj, σκέψη 36).»

 

Ανεπιτυχής είναι και η προσπάθεια συσχετισμού των περιστάσεων της υπόθεσης του Αιτητή με τις ανεπάρκειες του κρατικού μηχανισμού πρόνοιας, υγείας, εκπαίδευσης και εργασίας για να καταδειχθεί ότι δεν υπάρχει κρατική προστασία. Ακόμα και στην περίπτωση ελλείψεων του συστήματος πρόνοιας και/ή δικαιωμάτων σε άτομα με αναπηρίες στη χώρα καταγωγής του Αιτητή (ως και οι σχετικές παραπομπές της συνηγόρου του) αυτό δεν συναρτάται με την εισήγηση της συνηγόρου του ήτοι απαιτούμενης προστασίας που θα πρέπει να παρέχεται κατά διώξεων ή σοβαρής βλάβης και/ή ούτε αυτό συνδέεται με την μη λήψη εύλογων μέτρων από το κράτος καταγωγής αποτροπής δίωξης ή πρόκλησης σοβαρής βλάβης, με τη λειτουργία αποτελεσματικού νομικού συστήματος για τον εντοπισμό, την ποινική δίωξη και τον κολασμό πράξεων που συνιστούν δίωξη ή σοβαρή βλάβη, και/ή ούτε (ως η ανωτέρω ανάλυση) στην προκειμένη περίπτωση πληρούνται τα κριτήρια φορέα δίωξης και/ή πράξεων δίωξης ή σοβαρής βλάβης. Επομένως, επιβεβαιώνονται ως ορθά  τα συμπεράσματα του λειτουργού ότι εξ ορισμού του Άρθρο 3Γ του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023 (Ν6(Ι)/2000) και βάσει των προσωπικών περιστάσεων του Αιτητή δεν πληρούνται σωρευτικά οι προϋποθέσεις του ορισμού δίωξης, δεν έχει καταδικασθεί, συλληφθεί, καταζητείται είτε από τις αρχές της χώρας του είτε από άλλους φορείς δίωξης, ότι έχει αποχωρήσει νόμιμα από την χώρα καταγωγής του μέσω τρίτων χωρών, ότι αποχώρησε με δική του επιθυμία και συνδρομή της οικογένειας του για ένα καλύτερο μέλλον, ότι έχει χρησιμοποιήσει το διαβατήριο της χώρας του (ερυθρό 5 ΔΦ) και ότι μέχρι την αναχώρηση του είχε την υποστήριξη, φροντίδα και κατανόηση της οικογενείας του. Συνεπώς, από τα στοιχεία που τέθηκαν τόσο ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου όσο και του Δικαστηρίου ο Αιτητής απέτυχε να τεκμηριώσει ότι σε περίπτωση επιστροφής του, υπάρχει κίνδυνος δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων και/ή δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).

 

Ούτε η περίπτωση του Αιτητή εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής σε αυτόν καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), καταλήγοντας ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται. Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ  που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Επί αυτού του σημείου, υπάρχει εκτενέστατη αξιολόγηση όλων των συναφών στοιχείων του αιτήματος του Αιτητή από τον λειτουργό στο μέρος της έκθεσης/εισήγησης και/ή αξιολόγησης κινδύνου επιστροφής σε συνάρτηση τόσο με την κοινωνικοοικονομική κατάσταση στη χώρα, το τί επικρατεί αναφορικά με τα άτομα με αναπηρίες στη χώρα καταγωγής και/ή σε σχέση με υποδομές προνοίας, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και οργανισμοί που συνδράμουν σε άτομα με αναπηρίες (όπου γίνεται παράθεση πληροφοριών και/ή εκτενής καταγραφή εξωτερικών πηγών πληροφόρησης) (ερυθρά 37 ΔΦ). Παρόλες τις προκλήσεις, δυσχέρειες και διάκριση που υπάρχει σε σχέση με τα άτομα με αναπηρίες και ανικανότητα στη χώρα καταγωγής και πως αυτά τα πρόσωπα αντιμετωπίζονται από τις οικογένειες τους ^[3] από τα περιστατικά που περιγράφει ο Αιτητής δεν υφίσταται ο ίδιος δίωξη κατά την έννοια της νομοθεσίας και/ή νομολογίας ούτε απόρριψη της οικογενείας του. Επιβεβαιώνεται (ως η θέση της συνηγόρου του Αιτητή) ότι τα πρόσωπα με αναπηρίες εξακολουθούν να αναφέρονται με μειωτικούς όρους ^[4] αυτό, όμως, ως η ανωτέρω ανάλυση δεν φθάνει στο όριο δίωξης. Παρόλο που εντοπίζονται ελλείψεις και ανεπάρκειες στους κρατικούς μηχανισμούς αναφορικά με τα ανάπηρα πρόσωπα υπάρχει νομοθεσία που αφορά ειδικά τα άτομα με αναπηρίες, το Διάταγμα για τα Άτομα με Αναπηρίες (Απασχόληση και Αποκατάσταση) του 1981, όπου ορίζεται ότι οι εργοδότες με 100 ή περισσότερους εργαζομένους πρέπει να διασφαλίσουν ότι τουλάχιστον το 2% του συνολικού εργατικού δυναμικού τους αποτελείται από άτομα με αναπηρίες ή να πληρώσουν έναν φόρο. Σύμφωνα με το Διάταγμα για τα Άτομα με Αναπηρίες, έχουν ιδρυθεί το Εθνικό Συμβούλιο για την Αποκατάσταση των Ατόμων με Αναπηρίες (NCRDP) και τα Περιφερειακά CRDP με στόχο την ενίσχυση των προσπαθειών απασχόλησης, ευημερίας και αποκατάστασης των ατόμων με αναπηρίες. Κατά την εφαρμογή της «Εθνικής Πολιτικής για τα Άτομα με Αναπηρίες, 2002», εντοπίστηκαν κάποια δομικά ελαττώματα. Επομένως, μετά από τέσσερα χρόνια, εισήχθη το «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Άτομα με Αναπηρίες» το 2006. Ο νέος Νόμος για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, που εγκρίθηκε στις 10/02/22, παρέχει ένα ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο για την προστασία και προώθηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες στο Πακιστάν.^[5] Όσον αφορά το Disability Rights Act, ανακοίνωση του οργανισμού ‘Sightsavers’ αναφέρει ότι θεωρούν τον Νόμο για την Αναπηρία ως ένα «ορόσημο» στην ιστορία του Πακιστάν και ως ένα ζωτικής σημασίας εργαλείο «για να καταστεί η πακιστανική κοινωνία πιο συμπεριληπτική και να εξασφαλιστεί η συνεχιζόμενη δέσμευση της κυβέρνησης για ένταξη των ατόμων με αναπηρίες». Ο Νόμος παρέχει ένα νομικό πλαίσιο για τα άτομα με αναπηρίες ώστε αυτά να αποκτούν ισότητα ενώπιον του νόμου, το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα, την εύκολη πρόσβαση και κινητικότητα σε δημόσια κτίρια και ιδρύματα, προστασία από βία και διακρίσεις που σχετίζονται με την κατάστασή τους ως άτομα με αναπηρίες, και ισότητα στην εργασία, την εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη. Παρέχει δικαιώματα στα άτομα με αναπηρίες να ζουν ανεξάρτητα στις κοινότητές τους, το δικαίωμα σε σπίτι, οικογένεια και στην κατοχή περιουσίας, ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης, δικαιώματα πολιτικής συμμετοχής, πρόσβαση στη δικαιοσύνη, καθώς και δικαιώματα συμμετοχής σε αθλητικές, πολιτιστικές και αναψυχαστικές δραστηριότητες.^[6] Πέραν τούτου, ούτε μπορεί να αποδοθεί καθεστώς διεθνούς προστασίας λόγω μόνο της κατάστασης της υγείας του Αιτητή. Όπως έχει λεχθεί στην απόφαση του ΔΕΕ C-542/13, Mohamed M’Bodj v Βελγικού Δημοσίου, ημερομηνίας 18/12/14:

 

«35. Συγκεκριμένα, το άρθρο 6 της οδηγίας αυτής απαριθμεί τους φορείς σοβαρής βλάβης, γεγονός που επιβεβαιώνει την άποψη ότι οι βλάβες αυτές πρέπει να απορρέουν από συμπεριφορά τρίτου και δεν μπορούν, κατά συνέπεια, να αποτελούν απλώς και μόνο συνέπεια των γενικών ανεπαρκειών του συστήματος υγείας της χώρας καταγωγής.

36. Ομοίως, η αιτιολογική σκέψη 26 της εν λόγω οδηγίας διευκρινίζει ότι οι κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται εν γένει ο πληθυσμός ή τμήμα του πληθυσμού μιας χώρας δεν συνιστούν συνήθως, αυτοί καθαυτοί, προσωπική απειλή που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως σοβαρή βλάβη. Επομένως, ο κίνδυνος επιδεινώσεως της καταστάσεως του πάσχοντος από σοβαρή ασθένεια υπηκόου τρίτης χώρας, ο οποίος απορρέει από την ανυπαρξία κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής στη χώρα καταγωγής του, δεν αρκεί προκειμένου να χορηγηθεί η επικουρική προστασία, εκτός αν απορρέει από την εκ προθέσεως άρνηση χορηγήσεως ιατρικής περιθάλψεως στον εν λόγω υπήκοο τρίτης χώρας.

[…]

40. Εντούτοις, το γεγονός ότι, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, δεν είναι δυνατή, δυνάμει του άρθρου 3 της ΕΣΔΑ, όπως έχει ερμηνευτεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η απομάκρυνση πάσχοντος από σοβαρή ασθένεια υπηκόου τρίτης χώρας προς χώρα στην οποία δεν υπάρχει κατάλληλη θεραπευτική αγωγή δεν σημαίνει ότι είναι υποχρεωτικό να του χορηγηθεί άδεια διαμονής σε κράτος μέλος, δυνάμει του καθεστώτος επικουρικής προστασίας που προβλέπει η οδηγία 2004/83.

41. Λαμβανομένων υπόψη των προεκτεθέντων, το άρθρο 15, στοιχείο β΄, της οδηγίας 2004/83 έχει την έννοια ότι η σοβαρή προσβολή που αυτό διαλαμβάνει δεν καλύπτει περίπτωση κατά την οποία τυχόν απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση, κατά τα προβλεπόμενα από την εφαρμοστέα στην υπόθεση της κύριας δίκης εθνική νομοθεσία, την οποία ενδέχεται να υποστεί αιτών διεθνή προστασία σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του είναι απόρροια της ελλείψεως κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής στη συγκεκριμένη χώρα, εκτός αν συντρέχει περίπτωση εκ προθέσεως αρνήσεως χορηγήσεως ιατρικής περιθάλψεως στον εν λόγω αιτούντα.

[…]

43. Εντούτοις, η επιφύλαξη του άρθρου 3 της οδηγίας 2004/83 απαγορεύει στα κράτη μέλη να θεσπίζουν ή να διατηρούν σε ισχύ διατάξεις που χορηγούν το προβλεπόμενο από την οδηγία καθεστώς της επικουρικής προστασίας σε υπήκοο τρίτης χώρας πάσχοντα από σοβαρή ασθένεια λόγω του κινδύνου επιδεινώσεως της καταστάσεως της υγείας του συνεπεία της ελλείψεως κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής στη χώρα καταγωγής, καθόσον τέτοιου είδους διατάξεις δεν συνάδουν με τη συγκεκριμένη οδηγία.»

 

Σε αντίθεση με το τί γίνεται επίκληση από την συνήγορο του Αιτητή η δίωξη ή η σοβαρή βλάβη θα πρέπει αυτή να πηγάζει από συμπεριφορά τρίτου, κάτι που δεν υφίσταται στην παρούσα περίπτωση. Οι δε παραπομπές της σε δυσχερείς κοινωνικοοικονομικές ή υγειονομικές και/ή επαρκών συνθηκών πρόνοιας στο Πακιστάν, χωρίς την ύπαρξη άλλων (παραγόντων ως ανωτέρω φορέα δίωξης/πράξεων αρκούντων σοβαρών που να συνιστούν δίωξη) δεν μπορούν, από μόνες τους να οδηγήσουν σε επιτυχία της αίτησης διεθνούς προστασίας και/ή προστασίας που παρέχεται από την Σύμβαση της Γενεύης. Επίσης, ζητήματα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και/ή πρόνοιας λόγω της αναπηρίας του Αιτητή, ούτε αυτό επηρεάζει με θετικό πρόσημο το αίτημα ασύλου του. Όπως καταγράφεται στην M' Bodj ανωτέρω σκέψη 31:

 

«Οι κίνδυνοι υπηκόου τρίτης χώρας που δεν απορρέουν από εκ προθέσεως άρνηση χορηγήσεως ιατρικής περιθάλψεως στον συγκεκριμένο υπήκοο τρίτης χώρας, ως προς τους οποίους η εφαρμοστέα στην υπόθεση της κύριας δίκης εθνική νομοθεσία παρέχει προστασία, δεν καλύπτονται από το άρθρο 15, στοιχεία α΄ και γ΄, της εν λόγω οδηγίας, καθόσον οι προσβολές που ορίζει η διάταξη αυτή συνίστανται, αντιστοίχως, σε ποινή θανάτου ή εκτελέσεως και σε σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου λόγω αδιάκριτης ασκήσεως βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.

32. Το άρθρο 15, στοιχείο β΄, της οδηγίας 2004/83 ορίζει ως σοβαρή βλάβη την επιβολή σε υπήκοο τρίτης χώρας βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχειρίσεως στη χώρα καταγωγής του. [.]

35. Συγκεκριμένα, το άρθρο 6 της οδηγίας αυτής απαριθμεί τους φορείς σοβαρής βλάβης, γεγονός που επιβεβαιώνει την άποψη ότι οι βλάβες αυτές πρέπει να απορρέουν από συμπεριφορά τρίτου και δεν μπορούν, κατά συνέπεια, να αποτελούν απλώς και μόνο συνέπεια των γενικών ανεπαρκειών του συστήματος υγείας της χώρας καταγωγής.

36. Ομοίως, η αιτιολογική σκέψη 26 της εν λόγω οδηγίας διευκρινίζει ότι οι κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται εν γένει ο πληθυσμός ή τμήμα του πληθυσμού μιας χώρας δεν συνιστούν συνήθως, αυτοί καθαυτοί, προσωπική απειλή που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως σοβαρή βλάβη. Επομένως, ο κίνδυνος επιδεινώσεως της καταστάσεως του πάσχοντος από σοβαρή ασθένεια υπηκόου τρίτης χώρας, ο οποίος απορρέει από την ανυπαρξία κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής στη χώρα καταγωγής του, δεν αρκεί προκειμένου να χορηγηθεί η επικουρική προστασία, εκτός αν απορρέει από την εκ προθέσεως άρνηση χορηγήσεως ιατρικής περιθάλψεως στον εν λόγω υπήκοο τρίτης χώρα».

 

Η ίδια προσέγγιση ακολουθήθηκε και/ή επαναβεβαιώνεται και στην ΔΕΕ C-353/16, MP ν. Secretary of State for the Home Department, ημερ.24/04/18:

 

«57. Εναπόκειται κατά συνέπεια στο αιτούν δικαστήριο να διαπιστώσει, υπό το πρίσμα όλων των πρόσφατων και κρίσιμων στοιχείων, ιδίως δε των εκθέσεων διεθνών οργανισμών και μη κυβερνητικών οργανώσεων προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου, εάν, εν προκειμένω, ο MP ενδέχεται να εκτεθεί, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, σε κίνδυνο να μην του παρασχεθεί εκ προθέσεως η κατάλληλη περίθαλψη για την αντιμετώπιση των σωματικών ή ψυχολογικών συνεπειών από τα βασανιστήρια που υπέστη από τις αρχές της εν λόγω χώρας. Τούτο θα συμβαίνει αν [.] είναι προφανές ότι οι ίδιες αυτές αρχές, παρά την υποχρέωση που απορρέει από το άρθρο 14 της Συμβάσεως κατά των βασανιστηρίων, δεν θα ήσαν διατεθειμένες να διασφαλίσουν την επαναπροσαρμογή του. Ένας τέτοιος κίνδυνος θα μπορούσε επίσης να ανακύψει εάν διαφαινόταν ότι οι εν λόγω αρχές επιδεικνύουν συμπεριφορά που εισάγει διάκριση, όσον αφορά την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, με αποτέλεσμα να καθίσταται δυσχερέστερη, για ορισμένες εθνοτικές ομάδες ή ορισμένες κατηγορίες προσώπων, στις οποίες ανήκει ο MP, η πρόσβαση στην κατάλληλη περίθαλψη για την αντιμετώπιση των σωματικών ή ψυχολογικών συνεπειών από τα βασανιστήρια που διέπραξαν οι αρχές αυτές.».

 

Επανερχόμενοι σε σχέση με την κατάσταση της υγείας του Αιτητή στη βάση της Ένορκης Δήλωσης που κατατέθηκε ημερομηνίας 12/01/24 προκύπτουν τα ακόλουθα:

(α) Τεκμήριο 2 αναλύσεις επί της κατάστασης της υγείας του από το ιατρικό κέντρο Dr. Abdul Sattar’s Lab το οποίο εντοπίζεται στη χώρα καταγωγής μέσω διαδικτύου από έρευνα του Δικαστηρίου[7],

(β) Τεκμήριο 3 αποτελεί ιατρική συνταγή/παραπεμπτικό από προσωπικό γιατρό για νευρολόγο στο οποίο καταγράφεται ότι «παρουσιάζει δυσκολία βάδισης μετά από ατύχημα που είχε όταν ήταν 6 χρονών (Πτώση από ψηλό κτίριο). Παρακαλώ προς εκτίμηση και αντιμετώπιση»,

(γ) Τεκμήριο 4 αποτελείται από έγγραφο/έκθεση ημερομηνίας 04/08/23 από ειδικό νευρολόγο όπου καταγράφονται τα ακόλουθα:

 

«Καταγωγή από Πακιστάν. Διαταραχή βάδισης από την ηλικία των 6-7 ετών μετά από τραυματισμό (πτώση από ψηλό ύψος) προηγουμένως βάδιζε φυσιολογικά.

ΝΕ ήπια αδυναμία στην κάμψη και έκταση δακτύλων και καρπού κυρίως δεξιά, λιγότερο αριστερά (κατανομή Αθ-Θ1), Κάμψη μηρού δε 3-4, αρ 3, Έκταση μηρού 1, Έκταση κνήμης 1, Κάμψη κνήμης 3+, Κάμψη άκρου ποδός 3-, Έκταση άκρου ποδός 3-, αισθητικότητα Θ5 επίπεδο, σπαστικότητα προσαγωγών και οπίσθιων μηριαίων, βάδιση με κάμψη των γονάτων, κλόνος κάτω άκρων, Babinski άμφω

Συστάσεις

-Έναρξη Baclofen 5mg το βράδι, μετά από 5 ημέρες 5mg το πρωί και 5mg βράδυ και μετά από άλλες 5 ημέρες 5mg το πρωί, μεσημέρι και βράδι, μετά επανεξέταση και ενδεχομένως αύξηση δόσης 6/9 13.00

-Ενδεχόμενο ενέσιμης θεραπείας με botulinum toxin στους προσαγωγούς και οπίσθιους μηριαίους τους επόμενους μήνες, ο ασθενής θα κληθεί από εμάς.»

 

(δ) Τεκμήρια 4.2, 4.3 αποτελούν ιατρικές συνταγές ημερομηνίας 04/08/23 και την ίδια ειδικό νευρολόγο με φαρμακευτική αγωγή όπως περιγράφεται ανωτέρω (λήψης Baclofen 5mg για τρείς μήνες)

 

Από τα έγγραφα που έχει προσκομίσει ο Αιτητής απλά επιβεβαιώνονται τα σοβαρά προβλήματα κινητικότητας του και/ή η ανικανότητα του σε σχέση με τα άνω και κάτω άκρα του. Από πουθενά δεν πιστοποιείται ο βαθμός αναπηρίας και/ή ανικανότητας του Αιτητή ούτε από την Υπηρεσία Ασύλου αλλά ούτε από τα στοιχεία/έγγραφα που προσκόμισε ο ίδιος ο Αιτητής (ενώ είχε δοθεί άδεια από το Δικαστήριο μετά από αίτημα της συνηγόρου του για προσκόμιση συναφών στοιχείων σε σχέση με την υγεία του). Χωρίς βέβαια να αμφισβητείται το σοβαρότατο πρόβλημα κινητικότητας που αντιμετωπίζει ο Αιτητής, δεν έχει προσκομιστεί οποιοδήποτε μαρτυρία η οποία να τεκμηριώνει επαρκώς κάποια εξειδικευμένη θεραπεία ή φαρμακευτική αγωγή η οποία δεν θα είναι διαθέσιμη ή προσβάσιμη στη χώρα καταγωγής του. Το δε φάρμακο Baclofen 5mg το οποίο (προκύπτει) να χρησιμοποιεί ο Αιτητής είναι ευρέως προσβάσιμο και διαθέσιμο και/ή συμπεριλαμβανομένης και της χώρας καταγωγής του (Lioresal, Baclin, Fexibil, Baclorax και Βeclotab^[8] φάρμακα με την ίδια δραστική ουσία), ενώ σκοπός του είναι γενικά για να καθίσταται ευκολότερη η διαχείριση της ιδιάζουσας περίπτωσης του ως μυοχαλαρωτικό χάπι και αντισπασμωδική θεραπεία και μειώνουν συμπτώματα μυϊκής σπαστικότητας ή άλλων νευρολογικών παθήσεων[9]. Εντοπίστηκε παράλληλα ότι στην πόλη Sialkot, πλησίον της οποίας εντοπίζεται ο τόπος τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, δραστηριοποιείται εδώ και ένα χρόνο το κέντρο υγείας Chiraghdin Community Health Centre, το οποίο σε διάστημα ενός έτους, έχει καθιερωθεί ως ένα από τα πιο αξιόπιστα ιατρικά κέντρα για τους κατοίκους του Sialkot και των γύρω περιοχών. Το εν λόγω κέντρο παρέχει υπηρεσίες προηγμένης ποιότητας, συμπεριλαμβανομένων δωρεάν συμβουλών από έμπειρους και ειδικούς γιατρούς, φάρμακα, εργαστηριακές εξετάσεις και εμβολιασμούς για παιδιά και ενήλικες. Η εγκατάσταση στεγάζει επίσης μια κοινοτική αίθουσα που παρέχει εκπαίδευση και συμβουλευτική στους ασθενείς σχετικά με μολυσματικές ασθένειες. Με βάση τα επίσημα, δημοσίως προσβάσιμα δεδομένα τα οποία δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα της, η εν λόγω κλινική έχει εξυπηρετήσει πάνω από 43.500 ασθενείς και έχει χορηγήσει δωρεάν φάρμακα σε πάνω από 30.297 ασθενείς κατά το τελευταίο έτος^[10]. Στην πόλη Sialkot εντοπίζεται επίσης και ο ΜΚΟ Rose Human Rights Welfare Organization, ο οποίος σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα του, ιδρύθηκε το 2005 και αποτελεί ένα μικρό, μη κυβερνητικό, μη κερδοσκοπικός οργανισμός, που ιδρύθηκε για την ανάπτυξη και την εξύψωση των φτωχών μελών της κοινότητας που ζουν σε αγροτικές και αστικές παραγκουπόλεις του Σιαλκότ-Πακιστάν μέσω μιας ποικιλίας αναπτυξιακών προγραμμάτων με τη βοήθεια και την υποστήριξη των φιλικών συντελεστών και συνεργατών μελών. Η εν λόγω ΜΚΟ είναι εγγεγραμμένη στο Τμήμα Κοινωνικής Πρόνοιας του Πακιστάν σύμφωνα με τον Νόμο για τις Κοινωνικές Υπηρεσίες του 1961 και έκτοτε συμμετέχει ενεργά στην ανάπτυξη και ανάπτυξη των μελών της κοινότητας^[11].

 

Πέραν των πιο πάνω, ούτε από τα προσωπικά περιστατικά του Αιτητή προκύπτει να υφίστανται σοβαροί και αποδεδειγμένοι λόγοι να θεωρηθεί ότι θα εκτεθεί, σε περίπτωση επιστροφής του, σε πραγματικό κίνδυνο απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης. Όπως έχει αποφασιστεί και στην απόφαση του ΔΕΕ C-69/21, X ν.  Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, ημερομηνίας 22/11/22,:

 

«όταν υφίστανται σοβαροί και αποδεδειγμένοι λόγοι να θεωρηθεί ότι υπήκοος τρίτης χώρας που διαμένει παρανόμως σε κράτος μέλος θα εκτεθεί, σε περίπτωση επιστροφής σε τρίτη χώρα, σε πραγματικό κίνδυνο απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης, κατά την έννοια του άρθρου 4 του Χάρτη, σε συνδυασμό με το άρθρο 1 και το άρθρο 19, παράγραφος 2, του Χάρτη, δεν μπορεί να εκδοθεί εις βάρος του απόφαση επιστροφής στη χώρα αυτή, για όσο διάστημα εξακολουθεί να υφίσταται τέτοιος κίνδυνος. […]

60    Κατά τρίτον, δυνάμει του άρθρου 52, παράγραφος 3, του Χάρτη, τα δικαιώματα που κατοχυρώνει το άρθρο 4 του Χάρτη, εφόσον αντιστοιχούν σε εκείνα τα οποία κατοχυρώνονται στο άρθρο 3 της ΕΣΔΑ, έχουν την ίδια έννοια και την ίδια εμβέλεια με αυτές που τους προσδίδει το άρθρο 3 της ΕΣΔΑ [απόφαση της 24ης Απριλίου 2018, MP (Επικουρική προστασία θύματος παρελθόντων βασανιστηρίων), C‑353/16, EU:C:2018:276, σκέψη 37].

61      Εν προκειμένω, από τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου επί του άρθρου 3 της ΕΣΔΑ συνάγεται ότι ο πόνος από ασθένεια οφειλόμενη σε φυσικά αίτια, ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για σωματική ή ψυχική νόσο, είναι δυνατόν να εμπίπτει στο άρθρο 3 σε περίπτωση που επιδεινώνεται ή υπάρχει κίνδυνος να επιδεινωθεί λόγω μεταχείρισης που απορρέει από συνθήκες κράτησης, από απέλαση ή από άλλα μέτρα για τα οποία οι αρχές μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνες, τούτο δε υπό τον όρο ότι ο προκαλούμενος πόνος έχει τον ελάχιστο βαθμό σοβαρότητας που απαιτείται κατά το άρθρο 3 [πρβλ. απόφαση Paposhvili, § 174 και 175, και απόφαση της 24ης Απριλίου 2018, MP (Επικουρική προστασία θύματος παρελθόντων βασανιστηρίων), C‑353/16, EU:C:2018:276, σκέψη 38].

 

[ο τονισμός δικός μου]

 

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή δεν προκύπτουν αλλά ούτε επικαλείται οποιαδήποτε υπαίτια αποστέρηση από αυτόν της πρόσβασής του σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ούτε έχει τεκμηριώσει με αποδεικτικά στοιχεία και/ή μέσω μαρτυρίας και/ή εμπεριστατωμένης ιατρικής έκθεσης ότι η κατάσταση της υγείας του σε περίπτωση απομάκρυνσης του ελλείψει κατάλληλης αγωγής στη χώρα προορισμού, διατρέχει κίνδυνο να εκτεθεί σε ταχεία, σημαντική και μη αναστρέψιμη επιδείνωση της υγείας του, ούτε συνιστά (ως η ανωτέρω ανάλυση) λόγο παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας λόγω μόνο του προβλήματος υγείας που αντιμετωπίζει και/ή ότι η επιστροφή του συνεπάγεται με απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση^[12], αλλά ούτε προκύπτει υποχρέωση της χώρας υποδοχής (Κυπριακής Δημοκρατίας) να παράσχει ειδικά στην περίπτωση του Αιτητή απεριόριστη ιατροφαρμακευτική ή άλλη περίθαλψη (που είναι άλλωστε διαθέσιμη στην χώρα καταγωγής) ή κοινωνική πρόνοια σε σχέση με την κατάσταση του. Συνεπώς, δεν τεκμηριώνεται ότι η απόφαση για παραχώρηση χρονικού πλαισίου οικειοθελούς επιστροφής του (αφού δεν έχουν ληφθεί αναγκαστικά μέτρα απομάκρυνσης του) παραβιάζει το Άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής «ΕΣΔΑ»)

 

Ούτε οι αναφορές μέσω Γραπτών Αγορεύσεων της συνηγόρου του επί της δυσχερούς ψυχολογικής του κατάστασης μπορούν να ληφθούν υπόψη (αφού δεν μπορεί να υποβληθεί μαρτυρία μέσω Γραπτών Αγορεύσεων) και/ή φαίνεται να επηρεάζουν το αίτημα διεθνούς προστασίας λαμβάνονται δεόντως υπόψη ότι:

(α) δεν προκύπτουν οποιαδήποτε ζητήματα σοβαρής ψυχολογικής ή ψυχιατρικής υγείας (ερυθρό 1 ΔΦ) και το μόνο που καταγράφεται στο έντυπο ευαλωτότητας (Άρθρου 9ΚΔ(3)(α) του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν. 6(Ι)/2000) είναι ότι πρόκειται για άτομο με ανικανότητα (ερυθρά 7-6 ΔΦ), το ίδιο προκύπτει και από τις δηλώσεις του στη συνέντευξη, πέραν της ευερεθιστότητας που έχει λόγω της αναπηρίας του,

(β) ότι στην χώρα του άτομα των χλεύαζαν λόγω της κατάστασης του, αλλά υπήρχαν πρόσωπα που ήτοι ευγενικοί μαζί του και τον σεβόντουσαν (ερυθρό 44/1Χ ΔΦ),

(γ) ότι δεν ένοιωθε καλά είχε σκέψεις να τερματίσει την ζωή του γιατί αισθανόταν να είναι βάρος της οικογένειας του και επέλεξε την Ευρώπη για καλύτερες ευκαιρίες/μέλλον και καλύτερη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη (ερυθρό 44/2Χ-3Χ ΔΦ),

(δ) ότι στην χώρα του τύγχανε βοήθειας και υποστήριξης από την οικογένεια του, ότι στην Δημοκρατία έχει καλύτερες συνθήκες διαβίωσης από την χώρα του, ότι δεν υπάρχει εργασία/πρόνοια για ανάπηρα πρόσωπα (ερυθρό 43 ΔΦ),

(ε) ότι στην Δημοκρατία λαμβάνει ψυχολογική υποστήριξη λόγω των κακών σκέψεων που έχει (για να βάλει τέλος στη ζωή του), λαμβάνει φάρμακα για να νιώθει καλύτερα, (ερυθρό 41-40 ΔΦ) - αλλά ενώ δόθηκε επαρκέστατος χρόνος για προσκόμιση μαρτυρίας από τον Αιτητή κανένα στοιχείο δεν προσκομίστηκε από το οποίο να τεκμηριώνει/επιβεβαιώνει ότι χρήζει συνεχούς ψυχολογικής ή ψυχιατρικής υποστήριξης και/ή ότι λαμβάνει φάρμακα για τους λόγους αυτούς και/ή ότι με την επιστροφή του θα στερηθεί αυτής της πρόσβασης με δυσχερείς επιπτώσεις στην ψυχολογική υγεία του. (Βλέπε Applicant v Territorial Commission for the Recognition of International Protection (Foggia)^[13], Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών, Υπόθεση 531/2020^[14] (σημειώνεται ότι δεν θα καθίστατο δικαιούχος διεθνούς προστασίας πιθανόν όμως να επηρέαζε την απόφαση επιστροφής του ή να ήτο δικαιούχος άλλης προστασίας συμπεριλαμβανομένου ανθρωπιστικού).

Αναφορικά, τώρα, ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφιο (γ), του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000) επιβεβαιώνονται τα συμπεράσματα του λειτουργού ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης δεν παρατηρούνταν συνθήκες ενόπλων συγκρούσεων στην περιοχή του και/ή δεν αναμένεται ότι θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα κατά την επιστροφή του[15]. Επί αυτού του σημείου λαμβάνω υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών στα πλαίσια των εξουσιών του με την τελευταία Κ.Δ.Π. 191/2024 ορίζει την χώρα καταγωγής του ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας και δεν τεκμηριώθηκε με οποιοδήποτε τρόπο ότι η χώρα δεν είναι ασφαλής ειδικά για την περίπτωση του. Σημειώνεται επί τούτου και οι σχετικές δηλώσεις του Αιτητή των οικονομικών κινήτρων και/ή καλύτερων συνθηκών για εργασία – ως πρόσθετους λόγους εγκατάλειψης της χώρας του - λόγοι που δεν εμπίπτουν στο καθεστώς διεθνούς προστασίας (Βλέπε ενδεικτικά Υποθ.Αρ.2319/2006 Md Jakir Hossain v. Κυπριακής Δημοκρατίας, ημερ.16/07/2008, Υποθ.Αρ.883/2008, Barakan Petrosyan κ.α. v. Κυπριακής Δημοκρατίας, ημερ.10/02/2010, Υποθ.Αρ.1051/2010 Irene Fesenko v. Κυπριακής Δημοκρατίας, ημερ.21/12/2011, επίσης, § 62^[16] του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων). Καταληκτικά, όπως καταγράφεται και ανωτέρω ο Αιτητής διαθέτει οικογενειακό δίκτυο στη χώρα του το οποίο θα μπορούσε να του προσφέρει υποστήριξη/βοήθεια/προστασία, δεδομένου μάλιστα ότι ο Αιτητής διέμενε με την οικογένεια του πριν εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του.

 

Όλα τα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη από την αρμόδια αρχή κατά την εξέταση της αίτησης ασύλου του Αιτητή δεν καταδεικνύουν ελλιπή έρευνα αλλά ούτε πλάνη περί το νόμο και των πραγματικών δεδομένων κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης (Βλέπε  Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ). Η δε επάρκεια της αιτιολογίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα πραγματικά και νομικά περιστατικά της υπόθεσης, ενώ η αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης συμπληρώνεται και/ή αναπληρώνεται μέσα από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου του Αιτητή ήτοι της έκθεσης/εισήγησης του λειτουργού η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης του εξουσιοδοτημένου από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιου λειτουργού, όπως επίσης και από το σύνολο της όλης διοικητικής ενέργειας με αποτέλεσμα να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270). Το Δικαστήριο μετά από έλεγχο νομιμότητας/ορθότητας και πραγματικό έλεγχο όλων των περιστάσεων του Αιτητή, συμπεριλαμβανομένης και της προσκομισθείσας μαρτυρίας, καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δηλαδή δεν μπορεί να του αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.

 

Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται. Δεν επιδικάζονται έξοδα της διαδικασίας λόγω των ιδιαίτερων περιστάσεων του Αιτητή και λαμβανομένου υπόψη ότι ο τελευταίος προώθησε την υπόθεση του με νομική αρωγή (τα έξοδα της συνηγόρου του καλύπτονται από το Ταμείο Νομικής Αρωγής).

                         

 

Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.