O.A. κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ, Υπόθ. Αρ.: 4164/2024, 16/4/2025
print
Τίτλος:
O.A. κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ, Υπόθ. Αρ.: 4164/2024, 16/4/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 4164/2024

 

16 Απριλίου, 2025

[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

1.    O.A.

2.    U.D.U. (ανήλικο τέκνο δια της μητέρας της)

Αιτήτριες

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ

 

Καθ' ων η Αίτηση

Εμφανίσεις:

Η Αιτήτρια 1 και 2 παρούσες

Κ. Χρυσοστόμου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η αίτηση.

M. Nasr (κος) για πιστή μετάφραση από τα Αγγλικά στα Ελληνικά και αντίστροφα.

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Με την παρούσα προσφυγή οι Αιτήτριες προσβάλλουν την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 07/10/24, η οποία τους κοινοποιήθηκε αυθημερόν, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα τους για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.  

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

H Αιτήτρια 1 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας στις 28/02/22 και στις 05/08/24 πραγματοποιήθηκε η προσωπική συνέντευξη της. Στις 07/08/24 εκδόθηκε η σχετική έκθεση/εισήγηση και αυθημερόν ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Με την καταχώρηση της προσφυγής της η Αιτήτρια 1 καταγράφει ότι φοβάται να επιστρέψει λόγω της θείας της που την εξανάγκασε να παντρευτεί (στην προσφυγή καταγράφεται θείος - το διόρθωσε κατά την δικαστική διαδικασία) και από την γυναίκα που την έφερε στην Κύπρο (και την έκανε πόρνη) και/ή ότι θα βασανιστεί και θα εξευτελιστεί. Επιπρόσθετα, καταγράφει ως φόβο δίωξης λόγω μεταστροφής θρησκείας ότι δηλαδή αυτή και η θυγατέρα της (Αιτήτρια 2) άλλαξαν θρησκεία και ότι η ανήλικη θυγατέρα της (Αιτήτρια 2) θα υποστεί ακρωτηριασμό γυναικείων γεννητικών οργάνων (στο εξής «ΑΓΓΟ») σε περίπτωση επιστροφής τους. Η Αιτήτρια 1, κατά την ενώπιον μου διαδικασία, υιοθέτησε τους λόγους που ανέφερε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης της στην Υπηρεσία Ασύλου, προσθέτοντας τους πιο πάνω λόγους δίωξης υποδεικνύοντας ως φορέα δίωξης την θεία της. Κατατέθηκαν δε μετά από άδεια του Δικαστηρίου (α) Βεβαίωση του Νοσοκομείου Αρχ. Μακάριος Γ’ ημερομηνίας 22/11/24, από την οποία προκύπτει ότι η Αιτήτρια 1 έχει υποστεί ΑΓΓΟ Τύπου 1, (β) Πιστοποιητικό Βαπτίσεως της Ιεράς Μητρόπολης Ταμασού και Ορεινής (Αιτήτριας 2) ημερομηνίας 20/12/23, (γ) Βεβαίωση του Μητροπολίτη Ταμασού και Ορεινής ημερομηνίας 19/12/23.

 

Οι Καθ' ων η αίτηση υιοθέτησαν το περιεχόμενο της Ένστασης και έκθεσης/εισήγησης και ανέφεραν ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις διεθνούς προστασίας.

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τα όσα υποστηρίζονται από την Αιτήτρια 1, αυτά που απάντησαν οι Καθ΄ ων η αίτηση και αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν.73(Ι)/2018), προχωρεί να εξετάσει την ουσία του αιτήματος της.

 

Καταρχάς μετά από αξιολόγηση των πρακτικών της συνέντευξης το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι ο εξεταστής της υπόθεσης ενημέρωσε την Αιτήτρια 1 για τα δικαιώματα και υποχρεώσεις της (ερυθρό 4 του διοικητικού φακέλου στο εξής «Δ.Φ.») και κατά την διάρκεια της συνέντευξης της έθεσε διάφορα ερωτήματα για να καλύψει τόσο τον πυρήνα του αιτήματος της όσο και τα επιμέρους ζητήματα. Της διαβάστηκαν όσα καταγράφηκαν στη συνέντευξη και επιβεβαίωσε πως όσα καταγράφηκαν αντικατοπτρίζουν επακριβώς τις δηλώσεις της (ερυθρό 34 Δ.Φ.).

 

Με την αίτηση της για διεθνή προστασία, η Αιτήτρια 1 δήλωσε ότι εγκατάλειψε τη χώρα καταγωγής της και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή, εξαιτίας των πιέσεων της θείας για να τελέσει εξαναγκαστικό γάμο με τρίτο πρόσωπο, για διευθέτηση οφειλής των γονέων της (ερυθρό 1 Δ.Φ.). Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής της η Αιτήτρια 1 δήλωσε ότι κατάγεται από τη πόλη Benin, της πολιτείας Edo, που αποτελεί και το συνήθη τόπο διαμονής της στη χώρα καταγωγής της, ότι είναι χριστιανή, απόφοιτη δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ότι εργαζόταν ως καθαρίστρια. Οι γονείς της έχουν αποβιώσει, ενώ έχει αδέλφια. Σχετικά δε με τη κατάσταση της υγείας της, κατά τη συνέντευξή της δήλωσε υγιής. Η ανήλικη θυγατέρα της (Αιτήτρια 2) γεννήθηκε στη Δημοκρατία, ο δε πατέρας της, είναι υπήκοος Νιγηρίας, διαμένων στη Δημοκρατία. Εγκατέλειψε αεροπορικώς τη χώρα της στις 06/09/21 (ερυθρά 42-40 Δ.Φ.).

 

Κατά τη προσωπική της συνέντευξη επανέλαβε τους ισχυρισμούς της περί πιέσεων της θείας της για να τελέσει εξαναγκαστικό γάμο προς διευθέτηση οφειλής των γονέων της. Ειδικότερα, δήλωσε ότι οι γονείς απεβίωσαν όταν η ίδια βρισκόταν στην ηλικία των 5 ετών, χωρίς να γνωρίζει περαιτέρω πληροφορίες. Έκτοτε και μέχρι να εγκαταλείψει τη χώρα της διέμενε με τη θεία της, η οποία την κακομεταχειρίζονταν για άγνωστους προς την ίδια λόγους. Σε ηλικία 17 ετών της ανακοινώθηκε η συμφωνία των γονέων της προς τον δανειστή τους για την αποπληρωμή της οφειλής, με την ίδια να αντιδρά και να δέχεται επίθεση. Τα επόμενα δύο χρόνια και μέχρι να εγκαταλείψει τη χώρα παρέμεινε στην οικεία της θείας της χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα. Αναφορικά με τους λόγους δανεισμού και το προφίλ του δανειστή η Αιτήτρια 1 δήλωσε ότι δεν γνωρίζει πληροφορίες και ότι ο τελευταίος ήταν πολύ ισχυρό πρόσωπο. Επιπρόσθετα, ερωτηθείσα σχετικώς, δήλωσε ότι κατά τη παραμονή της στις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές, τα πρόσωπα που την βοήθησαν στο ταξίδι επιχείρησαν να την εξαναγκάσουν σε πορνεία, με την ίδια να αρνείται, χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα. Ως προς το μελλοντικό της φόβο δήλωσε ότι θα την σκοτώσουν σε περίπτωση επιστροφής της, ενώ για τη δυνατότητά της να εγκατασταθεί σε κάποια άλλη περιοχή της χώρα καταγωγής της απάντησε αρνητικά (ερυθρά 39-34 Δ.Φ.).

 

Ο λειτουργός στο πλαίσιο της έκθεσης-εισήγησής του εντόπισε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ο μεν πρώτος σχετικά με τα προσωπικά στοιχεία της Αιτήτριας 1, ο οποίος έγινε αποδεκτός στο σύνολό του, (ερυθρά 62-61 Δ.Φ.) ο δε δεύτερος σχετικά με τον εξαναγκαστικό γάμο και τη σεξουαλική εκμετάλλευση της, ο οποίος απορρίφθηκε (ερυθρά 61-60Δ.Φ.). Στην σχετική έκθεση/εισήγηση καταγράφονται, αναφορικά με τον ανωτέρω απορριφθέντα ισχυρισμό, αρκετά σημεία στα λεγόμενα της Αιτήτριας 1 όπου διαπιστώθηκε ασάφεια, ανεπάρκεια πληροφοριών και αντιφάσεις. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, προκύπτουν τα ακόλουθα:

-       Η Αιτήτρια 1 δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς πληροφορίες για το θάνατο των γονιών της και τους λόγους που προέβησαν σε δανεισμό. Παρομοίως, δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς πληροφορίες τόσο και για την κακομεταχείριση που βίωσε από τη θεία της κατά τη παιδική της ηλικία, αλλά και το πρόσωπο με το οποίο την πίεσε η θεία της να παντρευτεί, προς διευθέτηση της οφειλής των γονιών της (ερυθρά 38 Δ.Φ.).

-       Περαιτέρω, μη ευλογοφανής κρίθηκε ο ισχυρισμός της ότι από το 2019 που δέχτηκε την επίθεση, μέχρι το 2021 που εγκατέλειψε τη χώρα της, δε της συνέβη κάποιο άλλο περιστατικό, δεδομένου του προφίλ του κατ’ ισχυρισμό διώκτη της, ενώ οι δηλώσεις της σχετικά με τη διαβίωση της, κρίθηκαν αντιφατικές, ισχυριζόμενη αφενός ότι συντηρούσε τον εαυτό της από την εργασία με τη θεία της και στη συνέχεια δηλώνοντας ότι η θεία της δεν την πλήρωνε για την εργασία της (ερυθρά 38-37 Δ.Φ.).

-       Όσον αφορά το διάστημα που παρέμεινε στις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές, κρίθηκε ότι δεν ήταν σε θέση να περιγράψει με λεπτομέρεια το χώρο που διέμενε και τις εν γένει συνθήκες που επικρατούσαν, ενώ ως μη ευλογοφανής κρίθηκε ο ισχυρισμός περί παραμονής στην ίδια οικεία χωρίς συνέπειες παρά την άρνησή της να έρθει σε σεξουαλική επαφή με τρίτα πρόσωπα. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού  ο λειτουργός έκρινε πως δε συντρέχουν εύλογοι λόγοι που να δικαιολογούν την αντιπαραβολή των ισχυρισμών με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης (ερυθρά 38-36 Δ.Φ.).

 

Κατά την αξιολόγηση του κινδύνου, λειτουργός λαμβάνοντας υπόψη το προσωπικό προφίλ της Αιτήτριας 1, την απουσία προγενέστερης δίωξης και την απουσία ένοπλων συγκρούσεων στη πολιτεία διαμονής της, κατέληξε ότι δεν συντρέχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι σε περίπτωση επιστροφής της θα αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Επιπλέον, εξετάζοντας το βέλτιστο συμφέρον του ανήλικου τέκνου της, ο λειτουργός με μία εκτεταμένη σε λεπτομέρειες έκθεση/εισήγηση και λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες που επικρατούν στη Νιγηρία, μεταξύ των οποίων η απουσία ένοπλων συγκρούσεων, η αναπτυξιακή πολιτική με γνώμονα την ευημερία των πολιτών και των ανηλίκων και η δυνατότητα της Αιτήτριας 1 να λάβει υποστήριξη από ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στη χώρα της, κρίθηκε ότι η επιστροφή τους εξυπηρετεί το βέλτιστο συμφέρον της Αιτήτριας 2.  Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, ο λειτουργός κατέληξε ότι οι Αιτήτριες δε μπορούν να υπαχθούν στο καθεστώς του πρόσφυγα, ούτε συντρέχουν οι προϋποθέσεις για υπαγωγή τους στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (ερυθρά 60-54 Δ.Φ.).

 

Κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία η Αιτήτρια 1 προσέθεσε άλλους 2 ουσιώδεις ισχυρισμούς ήτοι ως φόβο δίωξης λόγω μεταστροφής θρησκείας αυτής και της ανήλικης θυγατέρας της (Αιτήτρια 2) και ότι η Αιτήτρια 2 θα υποστεί ΑΓΓΟ σε περίπτωση επιστροφής τους (προσκομίζοντας έγγραφα-αποδεικτικά στοιχεία). Το Δικαστήριο μετά από ερωτήσεις προς την Αιτήτρια 1 απάντησε και/ή υπέδειξε εκ νέου ως φορέα δίωξης και για τους δύο λόγους την θεία της ενώ σε ερώτηση του Δικαστηρίου για το έτος που είχε υποστεί η ίδια ΑΓΓΟ ανέφερε το 2003 (σε ηλικία δηλαδή  περίπου 14 ετών/ έτος γέννησης 1989). Από τα στοιχεία που υπέβαλε η Αιτήτρια 1 στο Δικαστήριο δεν αμφισβητείται η υποβολή της σε ΑΓΓΟ, ως αυτό πιστοποιείται άλλωστε από την Βεβαίωση του Νοσοκομείου Αρχ. Μακάριος Γ’ ημερομηνίας 22/11/24, από την οποία προκύπτει ότι η Αιτήτρια 1 έχει υποστεί ΑΓΓΟ Τύπου 1. Δημιουργούνται, όμως, αμφιβολίες ως προς το χρονικό σημείο που αυτή το επικαλέστηκε ως λόγο δίωξης της Αιτήτριας 2 στην χώρα καταγωγής της, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη το γεγονός ότι ο κατ΄ ισχυρισμό διώκτης είναι η θεία της – την υπέδειξε ως ιδιωτικό φορέα δίωξης στα περιστατικά εξαναγκαστικού γάμου που πρόβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου και κρίθηκε αναξιόπιστη. Ουδέποτε δε πρόβαλε ως λόγο δίωξης της την υποβολή αυτής σε ΑΓΓΟ ή της ανήλικης θυγατέρας της (Αιτήτριας 2) σε κανένα από τα στάδια αξιολόγησης του αιτήματος της στην Υπηρεσία Ασύλου. Ειδικότερα:

-       Καμία αναφορά εντοπίζεται επί του ζητήματος ΑΓΓΟ στην αίτηση διεθνούς προστασίας της η οποία συμπληρώθηκε στην αγγλική γλώσσα η οποία χρησιμοποιείται από την Αιτήτρια 1, (ερυθρά 3-1 Δ.Φ.).

-       Καμία αναφορά ή υπόδειξη γίνεται σε σχέση με λόγο δίωξης είτε της ιδίας και/ή εξαναγκασμού της ιδίας σε ΑΓΓΟ ως εντοπίζεται στο ειδικό έντυπο αναφορικά με ειδικές ανάγκες υποδοχής (ερυθρά 28-07 Δ.Φ.).

-       Καμία αναφορά ή υπόδειξη γίνεται σε σχέση με λόγο δίωξης της ιδίας και/ή εξαναγκασμού της σε ΑΓΓΟ ή της ανήλικης θυγατέρας της (Αιτήτριας 2) ως εντοπίζεται σε όλο το πρακτικό της συνέντευξης της (ερυθρά 42-34 Δ.Φ.). Η ίδια δε σε ερωτήσεις του λειτουργού τοποθετήθηκε ότι είναι υγιής και δεν αντιμετωπίζει οποιοδήποτε πρόβλημα, (ερυθρό 41 Δ.Φ.), ότι εξήλθε από την χώρα της με «φοιτητική θεώρηση» στις μη ελεγχόμενες από την Δημοκρατία περιοχές(ερυθρό 40 Δ.Φ.), ότι δεν υπάρχει άλλος λόγος (πέραν του εξαναγκαστικού γάμου) που εγκατέλειψε την χώρα της (ερυθρό 38 Δ.Φ.), τοποθετήθηκε γενικά δε ότι σε περίπτωση επιστροφής της θα την σκοτώσουν χωρίς να αναφέρει οτιδήποτε άλλο (ερυθρό 35 Δ.Φ.), σε ερώτηση εάν έχει άλλα έγγραφα η απάντηση της ήτο επίσης αρνητική (ερυθρό 35 Δ.Φ.).

 

Μετά από εξωτερική αξιολόγηση των ισχυρισμών της Αιτήτριας 1 επί του ζητήματος ΑΓΓΟ προκύπτει ότι σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Freedom House για τη Νιγηρία το 2023, παρά τους αυστηρούς νόμους σε σχέση με την εν λόγω πρακτική παρέμενε ευρέως διαδεδομένη.[1] Το 15,1 % των γυναικών ηλικίας 15-49 ετών ανέφεραν ότι έχουν υποβληθεί σε οποιαδήποτε μορφής ΑΓΓΟ σύμφωνα με έρευνα Multiple Indicator Cluster Survey που εκπονήθηκε από Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (NBS) και τη UNICEF.[2] Επιπλέον, η έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των Κάτω Χωρών για τη Νιγηρία του 2023, επικαλούμενη πολυάριθμες πηγές, ανέφερε ότι το ΑΓΓΟ συνέβαινε, με τα υψηλότερα ποσοστά στις νότιες περιοχές.[3] Το ΑΓΓΟ ήταν συνηθέστερο στην εθνοτική ομάδα των Yoruba, με ποσοστό 33,7 %, και ακολουθούν οι Edo με ποσοστό 32,6 % και οι Igbo με ποσοστό 22.4 %.[4] Σύμφωνα με την έκθεση 2023 για τη Νιγηρία του Υπουργείου Εξωτερικών των Κάτω Χωρών, η οποία επικαλείται εμπιστευτικές πηγές, η απόφαση για την κλειτοριδεκτομή λαμβάνεται από τους γονείς, καθώς οι περισσότερες κλειτοριδεκτομές πραγματοποιούνται πριν το κορίτσι φτάσει στην ηλικία των πέντε ετών. Η ίδια πηγή περιέγραψε περαιτέρω ότι οι παράγοντες για τη μη περιτομή των κοριτσιών και των γυναικών ήταν «η ευαισθητοποίηση των γονέων και της κοινότητας σχετικά με τους κινδύνους του FGM, η απομάκρυνση από την κοινότητα, η επιβολή του νόμου και η θρησκευτική παρέμβαση». Οι γονείς, οι παραδοσιακοί άρχοντες και ο επικεφαλής της οικογένειας ήταν «οι βασικοί άνθρωποι» που θα μπορούσαν να αποτρέψουν το ΑΓΓΟ.[5] Επιπλέον, μια εμπιστευτική πηγή που αναφέρεται στην ίδια έκθεση πρόσθεσε ότι για τα μεγαλύτερα κορίτσια είναι δυνατόν να ξεφύγουν από το ΑΓΓΟ, ιδίως με τη βοήθεια των ανθρώπων με επιρροή στην κοινότητα καθώς και ότι τα κορίτσια και οι γυναίκες μπορούν να ξεφύγουν από το ΑΓΓΟ με το να εγκατασταθούν σε μια περιοχή όπου δεν πραγματοποιείται ΑΓΓΟ.[6] Τα βασικά ευρήματα πρόσφατης έρευνας για τη Νιγηρία της FGM/C Research Initiative, από τον Μάρτιο του 2023, περιγράφουν ότι οι γυναίκες υποβάλλονταν σε ΑΓΓΟ λόγω κοινωνικής πίεσης από τις μητέρες, τις πεθερές και τις γιαγιάδες τους, οι οποίες αναφέρονται ως προστάτιδες της παράδοσης αυτής της πρακτικής[7]. Πηγές σε έκθεσή του Landinfo του 2023 σχετικά με το ΑΓΓΟ στη Νιγηρία, αναφορικά με το αν οι γονείς και οι γυναίκες έχουν περιθώριο στην απόφαση για το αν θα πραγματοποιήσουν ακρωτηριασμό των γυναικείων γενετικών οργάνων, περιέγραψαν ότι: «Παρόλο που τα μέλη της ίδιας οικογένειας συχνά μοιράζονται το ίδιο εθνοτικό υπόβαθρο και βασικά τις ίδιες παραδόσεις, δεν είναι ασυνήθιστο να υπάρχουν μερικές φορές μεγάλες διαφορές εντός των οικογενειών όσον αφορά το επίπεδο εκπαίδευσης, την προσέγγιση των "σύγχρονων αξιών" και τις απόψεις για τις τοπικές παραδόσεις. Επιπλέον, η γνώση που έχουν οι άνθρωποι για τις βλαβερές πρακτικές του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων ποικίλλει. Έτσι, θα υπάρξουν γονείς που θα αντιμετωπίσουν πίεση από διάφορα μέλη της οικογένειας να εκθέσουν τις κόρες τους σε ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων, αλλά και σε πολλές περιπτώσεις θα μπορούσαν επίσης να βρουν υποστήριξη από άλλα μέλη της οικογένειας για (μια απόφαση να) μην το κάνουν.[8] Όσον αφορά τη χρήση εξαναγκασμού για να υποβληθούν σε ΑΓΓΟ, το Landinfo ανέφερε ότι η χρήση εξαναγκασμού «δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη» και «υπάρχει ευρεία συμφωνία μεταξύ των πηγών ότι η χρήση του εξαναγκασμού αποτελεί όλο και περισσότερο παρελθόν».[9] Σύμφωνα με το Landinfo, αναφέρεται ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με παραδείγματα όπου γονείς ή γυναίκες που απέφευγαν να εκθέσουν τις κόρες τους σε ΑΓΓΟ να υφίστανται βία ή απειλές.[10] Η έκθεση 2023 για τη Νιγηρία του Υπουργείου Εξωτερικών των Κάτω Χωρών ανέφερε ότι «οι μη περιτομημένες γυναίκες συχνά αντιμετωπίζουν χλευασμό, έλλειψη σεβασμού, κοινωνική αποδοκιμασία και μειωμένες προοπτικές γάμου» σε κοινότητες όπου το ΑΓΓΟ θεωρείται σημαντικός κοινωνικός κανόνας.[11]

 

Αναφορικά δε με την κρατική προστασία ο νόμος VAPP (Violence against Persons [Prohibition] Act), ένας ομοσπονδιακός νόμος που τέθηκε σε ισχύ το 2015, απαγορεύει το ΑΓΓΟ και ορίζει ότι όποιος εκτελεί ή εμπλέκει άλλον στη διενέργεια αυτής της πρακτικής μπορεί να αντιμετωπίσει ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα τέσσερα έτη ή πρόστιμο που δεν υπερβαίνει τα 200.000 Nairas ή και τα δύο.[12] Το Υπουργείο Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (USDOS) στην ετήσια έκθεσή του για το 2022 επιβεβαίωσε περαιτέρω ότι κάθε άτομο που διαπράττει ΑΓΓΟ θα τιμωρείται από το νόμο. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Freedom House για τη Νιγηρία το 2023, αν και υπήρχαν αυστηροί νόμοι για το ΑΓΓΟ, υπήρχαν «χαμηλά ποσοστά καταγγελιών και διώξεων».[13] Η έκθεση των Κάτω Χωρών, ωστόσο, ανέφερε ότι η εισαγωγή του νόμου VAPP (Violence against Persons [Prohibition] Act) και τα κυβερνητικά μέτρα συνέβαλαν στη μείωση του ΑΓΓΟ στη Νιγηρία.[14]

 

Το ότι ανέφερε η Αιτήτρια 1 στο Δικαστήριο ότι έχει υποστεί ΑΓΓΟ σε ηλικία 14 ετών βρίσκεται γενικά σε αντίφαση με τις πιο πάνω εξωτερικές πηγές, υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι ήτο σε προγενέστερο στάδιο (ηλικία μικρότερη). Εξάλλου, δεν έχει αναφερθεί από την ίδια ότι κινδυνεύει επανάληψης ή ότι αποτελούσε λόγο δίωξης στην χώρα καταγωγής της αλλά μόνο σε σχέση με την Αιτήτρια 2. Το γεγονός δε ότι η Αιτήτρια 1 αποτελεί ενήλικο πρόσωπο με μέτριο εκπαιδευτικό υπόβαθρο μόρφωσης, με εργασιακή εμπειρία, χωρίς την ύπαρξη (κατά τους ισχυρισμούς της) γονέων της που θα μπορούσαν να επιβάλουν ΑΓΓΟ στην Αιτήτρια 2 (δεν γίνεται αποδεκτός ο ισχυρισμός ως φορέας δίωξης η θεία της), ενώ η απόφαση για αυτή την πρακτική στην ουσία ανήκει στην ίδια, κρίνεται ότι  δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα να υποβληθεί σε αυτήν την πρακτική η Αιτήτρια 2.

 

Δημιουργούνται δε, επιπλέον αμφιβολίες στο σύνολο της εσωτερικής αξιοπιστίας της Αιτήτριας 1 και σε σχέση με την επίκληση εκ μέρους της για τον δεύτερο πρόσθετο λόγο δίωξης από την θεία της ήτοι μεταστροφής θρησκείας της ιδίας και της Αιτήτριας 2. Ειδικότερα:

-       Ουδέποτε πρόβαλε ως λόγο δίωξης την θρησκεία κατά την υποβολή της αίτησης διεθνούς προστασίας της η οποία συμπληρώθηκε στην αγγλική γλώσσα η οποία χρησιμοποιείται από την Αιτήτρια 1, ενώ στην αίτηση της καταγράφει ότι είναι Χριστιανή (ερυθρά 3-1 Δ.Φ.).

-       Καμία αναφορά ή υπόδειξη γίνεται επί αυτού στο ειδικό έντυπο αναφορικά με ειδικές ανάγκες υποδοχής (ερυθρά 28-07 Δ.Φ.).

-       Καμία αναφορά ή υπόδειξη γίνεται επί αυτού του ισχυρισμού σε όλο το πρακτικό της συνέντευξης της (ερυθρά 42-34 Δ.Φ.). Η ίδια δε σε ερωτήσεις του λειτουργού τοποθετήθηκε ότι είναι υγιής και δεν αντιμετωπίζει οποιοδήποτε πρόβλημα, (ερυθρό 41 Δ.Φ.), ότι εξήλθε από την χώρα της με «φοιτητική θεώρηση» στις μη ελεγχόμενες από την Δημοκρατία περιοχές(ερυθρό 40 Δ.Φ.), ότι δεν υπάρχει άλλος λόγος (πέραν του εξαναγκαστικού γάμου) που εγκατέλειψε την χώρα της (ερυθρό 38 Δ.Φ.), τοποθετήθηκε γενικά δε ότι σε περίπτωση επιστροφής της θα την σκοτώσουν χωρίς να αναφέρει οτιδήποτε άλλο (ερυθρό 35 Δ.Φ.), σε ερώτηση εάν έχει άλλα έγγραφα η απάντηση της ήτο επίσης αρνητική (ερυθρό 35 Δ.Φ.).

-       Δεν αμφισβητείται η αυθεντικότητα του Πιστοποιητικού Βαπτίσεως της Ιεράς Μητρόπολης Ταμασού και Ορεινής (Αιτήτριας 2) ημερομηνίας 20/12/23. Η Βεβαίωση, όμως, όπως αυτή εκδόθηκε μέσω του Μητροπολίτη Ταμασού και Ορεινής ημερομηνίας 19/12/23 δημιουργεί ουσιώδη αντίφαση ως προς την ειλικρίνεια των ισχυρισμών της Αιτήτριας 1 καθότι σε αυτήν αναγράφεται ότι ήτο μέλος Ισλαμικής Θρησκείας – ενώ κάτι τέτοιο ουδόλως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου της και δη της αίτησης διεθνούς προστασίας και συνέντευξης της.

 

Μετά από συνολική αξιολόγηση της γενικότερης αξιοπιστίας της Αιτήτριας 1, των όσων τέθηκαν ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου υπό μορφή δηλώσεων μόνο αλλά και κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία υπό μορφή δηλώσεων και εγγράφων διαπιστώνω ότι αυτή δεν τεκμηριώνεται. Το αφήγημα της μέσω των στοιχείων της αίτησης, εντύπου ευαλωτότητας και συνέντευξης ενέχει στοιχεία αντιφάσεων, σοβαρών ελλείψεων, ενώ παρουσιάζονται λεπτομέρειες  στις περιγραφές της που δημιουργούν ισχυ­ρούς λόγους αμφισβήτησης της αλήθειας όλων των δηλώσεών της και η ίδια δεν έχει παράσχει ικανοποιητικές εξηγήσεις των προβαλλόμενων ανακριβειών της[15]. Οι συνθήκες δίωξής της, οι περιγραφές των πρωταγωνιστών του αφηγήματός της και γενικότερα οι ελλιπείς και αντιφατικές πληροφορίες που παρέθεσε, αποδυναμώνουν σημαντικά τους δείκτες αξιοπιστίας της στο σύνολό τους. Δεν παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής της, ούτε τεκμηρίωσε για κάθε ένα ξεχωριστά από τα περιστατικά που ισχυρίστηκε ότι έζησε τόσο κατά την διαδικασία ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου όσο και κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία (Βλέπε Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131, § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ικανοποιούνται γενικά τα κριτήρια αξιοπιστίας του αιτούντα (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Αναφορικά με τα περιστατικά εξαναγκαστικού γάμου που παρουσίασε ενώπιον της αρμόδιας αρχής επιβεβαιώνονται τα συμπεράσματα του λειτουργού ως προς την εσωτερική αναξιοπιστίας της εφόσον οι περιγραφές της βρίθουν αντιφάσεων (όπως περιγράφονται αναλυτικά στην έκθεση/εισήγηση και καταγράφονται συνοπτικά ανωτέρω). Υπάρχουν δε και ισχυρές αμφιβολίες ως προς τους δύο πρόσθετους λόγους δίωξης που επικαλέστηκε και στο Δικαστήριο λόγω του χρονικού σημείου που αυτή τους ήγειρε λαμβάνοντας δεόντως υπόψη το γεγονός ότι ο κατ΄ ισχυρισμό διώκτης είναι η θεία της. Η δε μη συμπερίληψη των δύο ουσιωδών ισχυρισμών που προβλήθηκαν στο Δικαστήριο μετά το πέρας 3 ετών από το αίτημα της και/ή ενώ είχε ήδη αποκτήσει την Αιτήτρια 2 κατά τον χρόνο της συνέντευξης της αποδυναμώνουν σημαντικά τους δείκτες αξιοπιστίας της στο σύνολό τους. Επομένως, από τα γεγονότα της περίπτωσης της σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις της δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο της εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής της και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Ούτε έχει τεκμηριώσει με τις αιτιάσεις της ότι έχει καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται είτε από τις αρχές της χώρας της είτε από άλλους φορείς δίωξης (Βλέπε Άρθρα και του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000). Αποτελεί δε καθήκον της αρμόδιας αρχής να αξιολογεί σε συνεργασία με τον αιτούντα τα συναφή στοιχεία της αίτησής του και/ή ότι αυτή η ευθύνη μοιράζεται μεταξύ του λειτουργού και του αιτούντα, αυτό όμως δεν αναιρεί την υποχρέωση του να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης του, ήτοι δηλώσεις/έγγραφα που έχει στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία και/ή ότι εναπόκειται πρώτα στον ίδιο τον αιτούντα να έχει καταβάλει πραγματική προσπάθεια να τεκμηριώσει την αίτησή του[16]. Από τα στοιχεία που τέθηκαν τόσο ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου όσο και του Δικαστηρίου κρίνω ότι η Αιτήτρια 1 και μέσω αυτής η Αιτήτρια 2 απέτυχε να τεκμηριώσει ότι σε περίπτωση επιστροφής τους, υπάρχει κίνδυνος δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, συνεπώς, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).

 

Μετά από μελέτη της έκθεσης/εισήγησης προκύπτει ότι ο λειτουργός εξέτασε και κατά πόσο η Αιτήτρια 1 μαζί με την Αιτήτρια 2 (ανήλικο τέκνο) θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής τους στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), καταλήγοντας ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται. Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι η ίδια προσωπικά ή το παιδί της, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής, θα υποβληθούν σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[17] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Αξιολογώντας δε, την κατάσταση ασφαλείας στον τόπο συνήθους διαμονής των Αιτήτριών βάσει των συνθηκών που επικρατούν στην εν λόγω περιοχή σε συνδυασμό με τις προσωπικές περιστάσεις τους δεν καθιστούν επικίνδυνη την επιστροφή τους - ήτοι η Αιτήτρια 1 αποτελεί υγιές ενήλικα, χωρίς θέματα ευαλωτότητας, με μορφωτικό επίπεδο και εργασιακή εμπειρία και η Αιτήτρια 2 (ανήλικο τέκνο) λαμβάνοντας δεόντως υπόψη το βέλτιστο συμφέρον της ως παιδί έχει διενεργηθεί εκτεταμένη έρευνα από το λειτουργό σε σχέση με υποδομές ασφάλειας, ευημερίας και ανάπτυξης της (ερυθρό 59-56 Δ.Φ.). Σημειώνεται σε αυτό το σημείο ότι η όλη διαδικασία εξέτασης της αίτησης ασύλου της Αιτήτριας 1 διενεργήθηκε σε πλήρη σύμπνοια με τις διατάξεις των Άρθρων 13, 13Α  και 18 περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν. 6(Ι)/2000), αλλά και με βάση τα κριτήρια και/ή προϋποθέσεις που τηρούνται κατά την εξέταση αίτησης ασύλου. Διενεργήθηκαν εκτενείς ερωτήσεις, τόσο κλειστού όσο και ανοικτού τύπου, όπως επίσης και διευκρινιστικές ερωτήσεις για να μπορεί η ενδιαφερόμενη να τοποθετηθεί στα βιώματα και τις εμπειρίες της, ωστόσο, δεν κατάφερε να τεκμηριώσει με τις απαντήσεις της επαρκώς το αίτημα της. Υπάρχει δε εκτενέστατη αξιολόγηση όλων των συναφών στοιχείων του αιτήματος της Αιτήτριας 1 από τον λειτουργό στο μέρος της έκθεσης/εισήγησης και/ή αξιολόγησης κινδύνου επιστροφής σε συνάρτηση με την κατάσταση ασφαλείας στην περιοχή συνήθους διαμονής της. Μετά δε από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου τα περιστατικά ασφαλείας σε σχέση με την περιοχή συνήθους διαμονής της Αιτήτριας 1 επικαιροποιημένες πληροφορίες βάσει στοιχείων από το ACLED, για την περίοδο 06/04/24 με 04/04/25 στη πόλη Benin καταγράφηκαν μόνο 54 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία επέφεραν 46 θανάτους. Σε αυτά περιλαμβάνονται 13 περιστατικά βίας κατά αμάχων (7 θάνατοι), 34 μάχες (39 θάνατοι), 7 περιστατικό εξέγερσης (καμία απώλεια),.[18] Σημειώνεται, o συνολικός πληθυσμός του Benin είναι στα 1,680,000 άτομα[19].  Ως εκ τούτου δεν υπάρχουν υψηλοί αριθμοί περιστατικών ασφαλείας στον τόπο συνήθους και τελευταίας διαμονής της Αιτήτριας 1 και/ή δεν υφίστανται εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι θα υποστεί προσωπικά σοβαρή και προσωπική απειλή κατά την επιστροφή της αλλά ούτε τo προφίλ της παρουσιάζει χαρακτηριστικά ευαλωτότητας ή σημεία ευπάθειας, καθώς πρόκειται για ενήλικο πρόσωπο, με προφίλ μόρφωσης, ικανότητα να εργαστεί, να έχει πρόσβαση σε μέσα αυτοσυντήρησης για την ίδια και το παιδί της (Αιτήτρια 2).

 

Ως εκ των ανωτέρω, καταλήγω ότι η Υπηρεσία Ασύλου μετά από ενδελεχή έρευνα, αιτιολογημένα απέρριψε την αίτηση της Αιτήτριας 1 για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Δεν ικανοποιεί τις προϋποθέσεις για να της αναγνωρισθεί η ιδιότητα πρόσφυγα και/ή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας και δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του δικαιολογημένου φόβου δίωξης και/ή να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σύμφωνα με τα Άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000). Το Δικαστήριο μετά από έλεγχο νομιμότητας/ορθότητας και πραγματικό έλεγχο όλων των περιστάσεων της Αιτήτριας 1 και 2 και των ισχυρισμών που προβλήθηκαν στην δικαστική διαδικασία, όπως αναλύεται ανωτέρω, καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δηλαδή δεν μπορεί να τους αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.

 

Για όλους τους πιο πάνω λόγους η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €600 έξοδα εναντίον των Αιτητριών και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

 

 

                 

                         Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

 

 

 



[1] Freedom House, Freedom in the World 2023 – Nigeria, 9 March 2023, διαθέσιμο σε: https://freedomhouse.org/country/nigeria/freedom-world/2023 , (ημ. προσβ. 14/4/2025)

[2] Nigeria, NBS and UNICEF, Nigeria: 2021 Multiple Indicator Cluster Survey, Survey Findings Report, August 2022.

[3] Netherlands, Ministry of Foreign Affairs, General Country of Origin Information Report Nigeria, 31 January 2023,

[4] Nigeria, NBS and UNICEF, Nigeria: 2021 Multiple Indicator Cluster Survey, Survey Findings Report, August 2022

[5] IBID 3.

[6] IBID 3.

[7] FGM/C Research Initiative, FGM/C: Key Findings, March 2023 , διαθέσιμο σε: https://www.fgmcri.org/resource/fgmc-in-nigeria-country-profile-update-2023-english/

[9] IBID 8.

[10] IBID 8.

[11] IBID 3.

[12] Nigeria, Violence Against Persons (Prohibition) Act, 2015

[13] Freedom House, Freedom in the World 2023 – Nigeria, 9 March 2023, διαθέσιμο σε: https://freedomhouse.org/country/nigeria/freedom-world/2023 , (ημ. προσβ. 14/4/2025)

[14] IBID 3.

 

[15] Η απόφαση του ΕΔΔΑ, M.A. κατά Ελβετίας, προσφυγή αριθ. 52589/13, σκέψεις 62-67 παρέχει μια χρήσιμη αποτύπωση του τρόπου με τον οποίο το ΕΔΔΑ αξιολόγησε τη βαρύτητα που δόθηκε σε κλήτευση και απόφαση τις οποίες υπέβαλε ο αιτών, επιβεβαιώνοντας στη σκέψη 62 ότι το αληθές της ιστορίας του αιτούντος πρέπει επίσης να αξιολογείται στο πλαίσιο των υποβαλλόμενων εγγράφων

[16] Άρθρο 16 & 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).

[17] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας

[18] Acled Explorer, Africa, Nigeria, Edo State, Benin, διαθέσιμο σε: https://acleddata.com/explorer/ (ημ. προσβ. 14/4/2025)

[19]  City Population, Africa, Nigeria, διαθέσιμο σεhttps://www.citypopulation.de/en/nigeria/cities/agglos/    (ημ. προσβ. 14/4/2025)


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο