ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 4594/2024

16 Απριλίου, 2025

[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

C.Μ.K., ARC XXXXXXXXX από το Κογκό και τώρα στην Πάφο

Αιτήτρια

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω του Διευθυντού της Υπηρεσίας Ασύλου

 

Καθ' ων η Αίτηση

Εμφανίσεις:

Ζ. Ποντίκη (κα) για Αλταχέρ Μπενέτης και Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., Δικηγόροι για την Αιτήτρια.

Ι. Χαραλάμπους (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ΄ ων η αίτηση.

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Με την παρούσα προσφυγή η Αιτήτρια προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 18/10/24, της κοινοποιήθηκε αυθημερόν, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά της για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος και/ή ζητά απόφαση του Δικαστηρίου για την παραχώρηση σε αυτήν καθεστώτος πρόσφυγα ή δικαιούχου συμπληρωματικής προστασίας και/ή ότι αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της θα παραβιαστεί το άρθρο 2 ή 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. 

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Η Αιτήτρια, υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 03/06/21, στις 04/09/24 διεξήχθη η συνέντευξή της, στις 27/09/24 ετοιμάστηκε σχετική έκθεση/εισήγηση και ακολούθησε στις 30/09/24 απορριπτική απόφαση από εξουσιοδοτημένο από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία η δικηγόρος της Αιτήτριας περιόρισε τους λόγους ακύρωσης που αναπτύσσονται στην Γραπτή Αγόρευση στους ισχυρισμούς έλλειψης δέουσας έρευνας της αρμόδιας αρχής κατά την εξέταση του αιτήματος ασύλου της Αιτήτριας.

 

Οι Καθ' ων η Αίτηση, σε απάντηση των εν λόγω ισχυρισμών υιοθέτησαν το περιεχόμενο της ένστασης και του διοικητικού φακέλου, αναφέροντας ότι η Αιτήτρια απέτυχε να τεκμηριώσει ότι αντιμετώπιζε δίωξη στη χώρα καταγωγής της και/ή κρίθηκε αναξιόπιστη. Ως υποστηρίζουν, δεν ενέπιπτε στο καθεστώς πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας. 

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Το Δικαστήριο αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν.73(Ι)/2018), προχωρεί σε αξιολόγηση της ουσίας του αιτήματος ασύλου σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς της δικηγόρου της Αιτήτριας στη βάση του περιεχομένου του διοικητικού φακέλου (στο εξής «ΔΦ»). 

 

Στη συνέντευξή της, κατά το στάδιο που αφορούσε τα προσωπικά στοιχεία, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής,  η Αιτήτρια παρέθεσε ως τόπο γέννησης την πόλη Kinshasa της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (στο εξής «ΛΔΚ») η οποία αποτελεί και τον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής της στη χώρα (ερυθρό 41 2Χ-3Χ ΔΦ). Η Αιτήτρια, ανέφερε ότι ο πατέρας της απεβίωσε στις 04/04/14 και ότι η μητέρα, τα αδέλφια όπως και η ανήλικη κόρη της ζουν στην Kinshasa (ερυθρό 42 1Χ-2Χ, 4Χ-5Χ ΔΦ).  Κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησης, η Αιτήτρια δήλωσε ότι ανήκε στην ομάδα του προσωπικού ιατρού που φρόντιζε το στρατηγό Celestin Kanyama, συμπεριλαμβανομένης της οικογένειάς του.  Αφότου η κόρη του προέβηκε σε διακοπή της κύησής της με έκτρωση, ένοιωθε κάποια αδυναμία και γι’ αυτό εξετάστηκε από την ομάδα και της χορηγήθηκε φάρμακο από την Αιτήτρια.  Στις 10/02/21, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Monkole όπου και πέθανε μέσα σε 30 λεπτά.  Στις 11/02/21, η μητέρα της κόρης του, τηλεφώνησε στην Αιτήτρια και άρχισε να την κατηγορεί για το θάνατό της.  Στις 12/02/21, ο ιατρός, επικοινωνώντας με την Αιτήτρια, την πληροφόρησε για το άγνωστο απειλητικό τηλεφώνημα που έλαβε.  Ακολούθως, η Αιτήτρια, μετέβηκε στο σπίτι ενός φίλου του πατέρα της, του εξήγησε την κατάσταση και εκείνος τη συμβούλευσε όπως φύγει από τη χώρα. Από τη στιγμή που η Αιτήτρια εγκατέλειψε τη χώρα και έπειτα, έμαθε ότι ο ιατρός βρέθηκε νεκρός μέσα στο αυτοκίνητό του (ερυθρό 40 ΔΦ).  Στις διευκρινιστικές ερωτήσεις που τέθηκαν ως προς τους προβαλλόμενους ισχυρισμούς της, η Αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι τη μέρα που της τηλεφώνησε ο ιατρός, της ανέφερε τόσο ότι τον απείλησαν όσο και ότι οι ιατροί ενημέρωσαν το στρατηγό ότι η κόρη του πέθανε εξαιτίας της έκτρωσης.  Ο θάνατός της δεν καταγγέλθηκε στις αρχές και αυτό επειδή ο στρατηγός ήταν ο αρχηγός της αστυνομίας.  Ερωτηθείσα πως γινόταν ο στρατηγός να κατείχε τέτοια θέση, αλλά να μην την είχαν συλλάβει για εγκληματική αμέλεια ή κατηγορήσει για το θάνατό της, απάντησε ότι αφ’ ης στιγμής η μητέρα της κόρης του, βοήθησε την κόρη με την έκτρωση, γνώριζε ότι αν συλλάμβαναν την Αιτήτρια οδηγώντας την στο Δικαστήριο, η τελευταία θα απαλλασσόταν από τις κατηγορίες.  Κληθείσα να απαντήσει για ποιο λόγο παρέλειψε να μεταβεί στις αρχές ώστε να εξηγήσει την κατάσταση, ανέφερε ότι κατόπιν οδηγιών του φίλου του πατέρα της, έπρεπε να φύγει από τη χώρα καθώς οι αρχές δεν θα την πίστευαν.  (ερυθρά 39 1Χ, 3Χ-4Χ, 38 ΔΦ).  Σε ερωτήσεις σχετικές με το αν την αναζήτησαν αφότου έφυγε από τη ΛΔΚ, η Αιτήτρια δήλωσε ότι μια συνάδελφός της, της οποίας δεν θυμόταν το όνομα, την πληροφόρησε ότι κάποια άτομα μετέβησαν στα μέρη όπου εργαζόταν και ρωτούσαν να μάθουν που βρισκόταν (ερυθρό 38 1Χ ΔΦ).

 

Ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου εντόπισε και αξιολόγησε δυο συνολικά ισχυρισμούς της Αιτήτριας.  Αποδέχθηκε τον ισχυρισμό περί των προσωπικών στοιχείων, του προφίλ και της χώρας καταγωγής της, όμως απέρριψε το λοιπό ισχυρισμό της. Στη σχετική έκθεση/ εισήγηση καταγράφηκαν οι αντιφάσεις, οι ασυνέχειες, η έλλειψη επάρκειας πληροφοριών, οι γενικότητες και οι αοριστίες στα λεγόμενα της Αιτήτριας.  Ειδικότερα, η Αιτήτρια όσον αφορά το ότι η ζωή της κινδύνευε λόγω του ότι ενεπλάκη στο θάνατο της κόρης του στρατηγού:

- όσα ανέφερε ως προς τους λόγους που δεν έγινε ενημέρωση των αρχών για την υπόθεση στερούνταν λογικής, αφού στην αρχή παρέθεσε ότι δεν καταγγέλθηκε ο θάνατος επειδή ο στρατηγός ήταν ο αρχηγός της αστυνομίας και μεταγενέστερα ότι η ίδια ουδέποτε αντιμετώπισε κατηγορίες αφ’ ης στιγμής η μητέρα της κόρης του στρατηγού, γνώριζε ότι αν την συλλάμβαναν, οδηγώντας την στο Δικαστήριο, θα την απάλλασσαν από τις κατηγορίες.  (ερυθρά 39 3Χ-4Χ, 38 ΔΦ).

- οι απαντήσεις της σχετικά με το αξίωμα του στρατηγού χαρακτηρίζονταν από αντιφάσεις δεδομένου του ότι ενώ μιλούσε για τη θέση του ως αρχηγός της αστυνομίας, κληθείσα να αποσαφηνίσει τη θέση του αξιώματός του, απάντησε ότι ήταν ο αρχηγός του στρατού.  (ερυθρά 38, 36 2Χ, 3Χ ΔΦ).

- οι αναφορές της για τις απειλές που δέχτηκε από τη μητέρα της κόρης του στρατηγού ήταν αντιφατικές καθώς δήλωσε μεν ότι την απείλησε τηλεφωνώντας της και κατηγορώντας την για το θάνατό της, όμως σε κατοπινό σημείο άλλαξε τις δηλώσεις της ισχυριζόμενη ότι ουδέποτε απειλήθηκε ευθέως.  (ερυθρό 36 5Χ-7Χ ΔΦ).

- δεν μπορούσε να παραθέσει ικανοποιητικές πληροφορίες σχετικά με πρόσωπο που την ενημέρωσε για τα άτομα που την αναζήτησαν αφότου έφυγε από τη ΛΔΚ (ερυθρό 38 1Χ ΔΦ).

- σε σχέση με την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο λειτουργός κατέληξε πως συνεπεία της προσωπικής φύσεως του ισχυρισμού της Αιτήτριας, μοναδικό τεκμήριο αυτού αποτελούσαν τα λεγόμενα της Αιτήτριας και ως εκ τούτου δεν ήταν εφικτή η περαιτέρω έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης (ερυθρό 72 ΔΦ).

 

Μετά από συνολική αξιολόγηση της γενικότερης αξιοπιστίας της Αιτήτριας, των όσων τέθηκαν ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου υπό μορφή δηλώσεων διαπιστώνω ότι η αξιοπιστία της επί του πιο πάνω σημείου του αιτήματός της, δεν τεκμηριώνεται.  Η πλήρης εικόνα που διαμορφώνεται μέσω των στοιχείων του φακέλου της, κατόπιν ορθολογικής ανάλυσης και δίκαιης στάθμισής τους^[1], επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα του λειτουργού. Το αφήγημά της εμπεριέχει δηλώσεις που ελλείπουν βιωματικά στοιχεία και ευλογοφάνεια που να τεκμηριώνουν προσωπική εμπλοκή και δίωξη. Δεν παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής της, ούτε τεκμηρίωσε για κάθε ένα ξεχωριστά από τα περιστατικά που ισχυρίστηκε ότι έζησε, ούτε τεκμηρίωσε τους ισχυρισμούς της με επαρκή λεπτομέρεια (Βλέπε Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131, § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντα (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Θα αναμενόταν για ένα τόσο σοβαρό γεγονός, στο οποίο στηρίζεται ο πυρήνας του αιτήματός της να είναι σταθερή στις απαντήσεις της και να είναι σε θέση να παρουσιάσει επαρκή περιγραφή του αφηγήματός της. Η μη ύπαρξη βιωματικών στοιχείων αποδυναμώνουν σημαντικά τους δείκτες αξιοπιστίας της στο σύνολό τους. Δεν προκύπτει, επομένως, να συντρέχουν στο πρόσωπο της εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα της και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Υπάρχουν δε επί της έκθεσης-εισήγησης εκτεταμένες καταγραφές του λειτουργού ως προς τα ευρήματα αναξιοπιστίας της Αιτήτριας, τα οποία ουδόλως αμφισβητήθηκαν επαρκώς κατά την δικαστική διαδικασία από τη συνήγορο της και/ή ούτε κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία υπέδειξε σημεία επί της συνέντευξης ή της έκθεσης/εισήγησης που να τεκμηριώνουν ελλιπή υπό τις περιστάσεις έρευνα της αρμόδιας αρχής κατά την αξιολόγηση των ισχυρισμών της, ούτε προσκομίστηκε οποιαδήποτε μαρτυρία για αξιολόγηση και/ή για να ενισχυθεί το αίτημά της. Συνεπώς, από τα στοιχεία που τέθηκαν τόσο ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου όσο και του Δικαστηρίου η Αιτήτρια απέτυχε να τεκμηριώσει ότι σε περίπτωση επιστροφής της, υπάρχει κίνδυνος δίωξης της για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, συνεπώς, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).

 

Ως προς το εάν η περίπτωση της Αιτήτριας εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής της στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και κατέληξε ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίστατο (ερυθρά 70-69 ΔΦ). Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηρίωνε την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να θεωρείτο ότι η ίδια προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της, θα υποβαλλόταν σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ^[2] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημείωσε ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιωνόταν ότι στην περιοχή της Αιτήτριας δεν παρατηρούνταν συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων. Σημειώνεται ότι, η ίδια σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης της αίτησής της ανέφερε ότι κινδύνευε λόγω ένοπλης σύρραξης στη χώρα της, ενώ από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ανευρέθηκε ότι δεν δραστηριοποιούνται μη κρατικοί ένοπλοι φορείς στην Κινσάσα, αλλά μόνον στις ανατολικές περιοχές της ΛΔΚ ^[3], ενώ από τη βάση δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project) προκύπτει ότι τα περιστατικά  ασφαλείας που αφορούν συνολικά την επαρχία της Κινσάσα παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα^[4]  (ως και τα συμπεράσματα του λειτουργού), έτσι ώστε η κατάσταση στην εν λόγω περιοχή να μην μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένοπλη σύρραξη επιφέρουσα συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας. Ως εκ τούτου, παρέλκει περαιτέρω διερεύνηση των προσωπικών του περιστάσεων για λόγους εφαρμογής της «αναπροσαρμοσμένης κλίμακας» όπως αυτή απορρέει από τη Νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης^[5]. Εξάλλου, ούτε τα ατομικά χαρακτηριστικά και στοιχεία της Αιτήτριας, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι με την επιστροφή της στον τόπο διαμονής, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη.

 

Ως εκ των ανωτέρω δεν διαπιστώνεται ελλιπής έρευνα της Υπηρεσίας Ασύλου κατά την έκδοση της απόφασης (Βλέπε  Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ). Η επάρκεια της αιτιολογίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα πραγματικά και νομικά περιστατικά της υπόθεσης, ενώ η αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης συμπληρώνεται και/ή αναπληρώνεται μέσα από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου της Αιτήτριας ήτοι της έκθεσης/εισήγησης του λειτουργού η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης του εξουσιοδοτημένου από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιου λειτουργού, όπως επίσης και από το σύνολο της όλης διοικητικής ενέργειας με αποτέλεσμα να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270). Το Δικαστήριο μετά από έλεγχο νομιμότητας/ορθότητας και πραγματικό έλεγχο των περιστάσεων της Αιτήτριας, όπως αναλύεται ανωτέρω, καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δηλαδή δεν μπορεί να της αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.

 

Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση.

 

Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.