ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 

Υπoθ. Αρ.: 5125/2022 

 

28 Απριλίου 2025 

[Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ, ΔΔΔΔΠ.] 

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ: 

T. T.

Αιτητής 

-και- 

Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω

Υπηρεσίας Ασύλου 

Καθ' ων η Αίτηση 

 

Μ. Μπαγιαζίδου (κα) για τον Αιτητή

Ν. Κουρσάρης (κος) Δικηγόρος της Δημοκρατίας για τους Καθ' ων η Αίτηση.  

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η 

 

Α.Α.ΑΓΡΟΤΗ Δ. ΔΔΔΠ: Με την παρούσα προσφυγή, ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία περιέχεται σε επιστολή ημερομηνίας 08/08/2022 σύμφωνα με την οποία το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε και καλεί το Δικαστήριο όπως κηρύξει αυτήν, άκυρη παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος (αιτούμενη θεραπεία Α), εκδίδοντας νέα απόφαση επί της ουσίας του αιτήματος του Αιτητή προς αντικατάσταση της προσβαλλόμενης (αιτούμενη θεραπεία Β).

 

Όπως προκύπτει τόσο από την Ένσταση αλλά και από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, που αποτελεί τεκμήριο Α στην παρούσα διαδικασία, τα ουσιώδη γεγονότα που αφορούν την υπό εξέταση υπόθεση είναι τα ακόλουθα:

 

Ο Αιτητής είναι ενήλικας, υπήκοος της Δημοκρατίας του Καμερούν (εφεξής Καμερούν), ο οποίος σύμφωνα με δηλώσεις του εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του τον Νοέμβριο 2017 και δια θαλάσσης αφίχθηκε σε άγνωστο στον ίδιο μέρος της Κύπρου, υποβάλλοντας στις 03/07/2018 αίτηση διεθνούς προστασίας.

 

Την 14/04/2022 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη στον Αιτητή από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (EUAA), παρέχοντάς του δωρεάν βοήθεια διερμηνέα. Στις 26/05/2022, ο αρμόδιος λειτουργός συνέταξε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, με την οποία εισηγείτο την απόρριψη του αιτήματος του Αιτητή και στις 07/07/2022, συγκεκριμένος λειτουργός δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών να ασκεί καθήκοντα Προϊστάμενου της Υπηρεσίας Ασύλου, ενέκρινε την εισήγηση και αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης του Αιτητή.

 

Η απορριπτική απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου με επισυναπτόμενη την αιτιολογία αυτής περιέχεται στην επιστολή των Καθ’ ων η αίτηση ημερομηνίας 08/08/2022 και παραλήφθηκε από τον Αιτητή ιδιοχείρως στις 09/08/2022, θέτοντας την υπογραφή του, ούσα μεταφρασμένη σε γλώσσα κατανοητή από τον Αιτητή, ήτοι την αγγλική.

 

Εμπρόθεσμα ο Αιτητής καταχώρησε την με τον πιο πάνω αριθμό και τίτλο προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.

 

Με την αίτηση ακυρώσεως η συνήγορος για τον Αιτητή προβάλλει αριθμό νομικών ισχυρισμών προς υποστήριξη του αιτήματος για ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης και αναγνώριση αυτού ως πρόσφυγας, πλην όμως με τη γραπτή της αγόρευση η κ. Μπαγιαζίδου προωθεί τη θέση ότι οι Καθ’ ων η αίτηση παρέλειψαν να ερευνήσουν δεόντως το αίτημα του Αιτητή καθώς επίσης παρέλειψαν να ερευνήσουν δεόντως την κατάσταση που επικρατεί στο Καμερούν στα πλαίσια εξέτασης των προϋποθέσεων χορήγησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας.  

 

Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η αίτηση, μέσω της δικής τους αγόρευσης, υπεραμύνονται της νομιμότητας και της ορθότητας της υπό εξέταση απόφασης. Αποτελεί θέση τους ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και σωστή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης και η περίπτωση του Αιτητή εξετάστηκε ορθά και δίκαια. Τέλος, ισχυρίζονται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Καταλήγοντας, οι Καθ' ων η αίτηση προβάλλουν ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το αναλογούν βάρος απόδειξης, με αποτέλεσμα οι Καθ' ων η αίτηση να έχουν ορθώς απορρίψει το αίτημα του για διεθνή προστασία, καλώντας το Δικαστήριο όπως απορρίψει την προσφυγή του Αιτητή.

 

Κατά το στάδιο των διευκρινήσεων, συνήγοροι των μερών υιοθέτησαν τους εκατέρωθεν ισχυρισμούς τους. Σε κατοπινό στάδιο το Δικαστήριο διάταξε το επανάνοιγμα της υπόθεσης ώστε να τεθούν στον Αιτητή διευκρινιστικές ερωτήσεις σχετικά με έγγραφα που βρίσκονται μεν στο διοικητικό φάκελο δεν αξιολογήθηκαν δε από τους Καθ’ων η αίτηση, κυρίως σε σχέση με ένα  προσκομησθέν από τον Αιτητή ένταλμα σύλληψης ημερομηνίας 29/06/2018. Ειδικότερα τα έγγραφα αυτά αφορούν σε (α) ένταλμα σύλληψης ημερομηνίας 29/06/2018, (β) επιστολή ανακοίνωσης καταζητούμενου προσώπου (συνταγμένο στη γαλλική γλώσσα), (γ) φωτογραφία στην οποία απεικονίζεται μέρος κατεστραμμένου κτιρίου, (δ) φωτογραφία στην οποία απεικονίζονται στρατιώτες και νεαρά άτομα να κάθονται στο έδαφος, (ε) πιστοποιητικού θανάτου της μητέρας του Αιτητή και (στ) ένορκη δήλωση του πατέρα του Αιτητή ημερομηνίας 22/03/2022.

 

Ειδικότερα, ερωτηθείς σχετικά με το ένταλμα σύλληψης ημερομηνίας 29/06/2018, ο Αιτητής δήλωσε ότι ο ίδιος έλαβε γνώση αυτού μέσω του δικηγόρου του στη χώρα καταγωγής του, κατά το διάστημα που βρισκόταν στη Κύπρο, χωρίς να γνωρίζει το χρόνο έκδοσης και το περιεχόμενό του, αλλά μόνον ότι αφορούσε τις πράξεις που συνέβησαν στην περιοχή του και ότι ο ίδιος κατηγορείται λόγω της ιδιότητάς του ως αρχηγός των νέων. Ως προς το έγγραφο με τίτλο «Avis De Recherch Sur Instruction» χωρίς ημερομηνία έκδοσης δήλωσε ότι δεν γνωρίζει το περιεχόμενό του καθώς είναι συνταγμένο στη γαλλική γλώσσα, παρά μόνο γνωρίζει ότι αφορά τις κατηγορίες ότι είναι αυτονομιστής. Έλαβε γνώση του εγγράφου μέσω του δικηγόρου του, ενώ δεν γνωρίζει το χρόνο έκδοσής του.

 

Έχω μελετήσει με μεγάλη προσοχή τα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από τους συνηγόρους των διαδίκων και δεδομένου ότι το Δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018, Ν. 73(Ι)/2018 κέκτηται εξουσίας όπως εξετάζει πέραν από την νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης και την ορθότητα αυτής, ήτοι εξέταση επί της ουσίας του αιτήματος του Αιτητή, κρίνω σκόπιμο όπως παραθέσω πιο κάτω όλους τους ισχυρισμούς που αυτός προέβαλε σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν οι Καθ' ων η αίτηση αποφάσισαν μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της διακριτικής τους ευχέρειας, εξετάζοντας παράλληλα και τους προβαλλόμενους προς ακύρωση ισχυρισμούς του Αιτητή.

 

Με την αίτηση του για παροχή διεθνούς προστασίας, ο Αιτητής δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του εξαιτίας της πολιτικής αστάθειας και των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων∙ αναφέρθηκε δε σε μια ειρηνική διαδήλωση που έλαβε χώρα την 1^η Οκτωβρίου, η οποία οδήγησε σε εμπρησμούς σπιτιών και δολοφονίες νέων ανθρώπων εκ μέρους του στρατού.

 

Στα πλαίσια της συνέντευξής του και ως προς τα προσωπικά του στοιχεία, δήλωσε υπήκοος Καμερούν, γεννηθείς στο χωριό Kembong της περιφέρειας Manyu, της Νοτιοδυτικής περιφέρειας του Καμερούν, τόπος που αποτελεί και το συνήθη τόπο διαμονής του στη χώρα καταγωγής του. Χριστιανός, άγαμος και άτεκνος, απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, και σωματικά υγιής, εργαζόταν ως έμπορος πετρελαίου από το 2013 έως το 2017. Η πατρική του οικογένεια αποτελείται από τον πατέρα του και τέσσερα αδέρφια, όλοι τους διαμένοντες στη Mamfe, η δε μητέρα του απεβίωσε ύστερα από πυρκαγιά στην οικεία τους. Σε σχέση με τη κατάσταση της ψυχικής του υγείας, ανέφερε ότι το τραύμα που αντιμετώπισε τον επηρεάζει στη μνήμη του. Πέραν της αγγλικής, ομιλεί λίγα γαλλικά.

 

Όσον αφορά τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής αναφέρθηκε στη στοχοποίηση του από το στρατό, εξαιτίας της εμπλοκής του στις κινητοποιήσεις των νεών ενάντια στη βία που τους ασκούσε ο στρατός του Καμερούν.

 

Ειδικότερα, ο Αιτητής δήλωσε ότι τα προβλήματα ξεκίνησαν περί το Σεπτέμβριο του 2017, όταν και το χωριό που διέμενε, το Kembong, ξεκίνησε να δέχεται μια σειρά επιθέσεων από το στρατό, οι οποίες διογκώθηκαν τους επόμενους δύο μήνες, με μαζικές δολοφονίες πολιτών και λεηλασίες περιουσιών. Ο ίδιος, εκλεχθείς αρχηγός των νέων της περιοχής, οργάνωνε ειρηνικές διαδηλώσεις που αποσκοπούσαν στην εξάλειψη της βίας που τους ασκούσε ο στρατός, εστιάζοντας σε δύο από αυτές, στις 22/9/2017 και την 1^η/10/2017.

 

Επιπλέον, ο Αιτητής αναφέρθηκε στην προσέγγισή του από ομάδα νέων που ήθελαν να δημιουργήσουν μια ομάδα που θα αντιμάχεται το στρατό, με την ονομασία Amba boys, με τον ίδιο να τάσσεται υπέρ της ειρηνικής επίλυσης των συγκρούσεων. Επιπρόσθετα δήλωσε πως στο αποκορύφωμα των συγκρούσεων, περί τα τέλη του Οκτωβρίου, κατά τη διάρκεια συμπλοκής μεταξύ του στρατού και των νέων, ένα στρατιωτικό όχημα πυρπολήθηκε, με τον ίδιο να κατηγορείται για τη προμήθεια εύφλεκτου υλικού στους δράστες. Στις 5 Νοεμβρίου και ενώ ο ίδιος απασχολούνταν με αγροτικές εργασίες, έλαβε μια κλήση όπου τον ενημέρωναν να παραμείνει εκεί που είναι, με τον ίδιο να μεταβαίνει στην οικεία του και να την βλέπει τυλιγμένη στις φλόγες. Έτσι, παρέμεινε κρυμμένος στο δάσος για λίγες ημέρες και έπειτα μετέβη στη Νιγηρία.

 

Σχετικά με τη διαδήλωση στις 22/9/2017, δήλωσε ότι επρόκειτο για μια ειρηνική διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε σε ολόκληρο το Νότιο τμήμα του Καμερούν, χωρίς να συμβεί κάτι αξιοσημείωτο, δηλώνοντας πως λίγες ημέρες μετά τη διαδήλωση εμφανίστηκε ο στρατός. Ερωτηθείς για το λόγο της διαδήλωσης, απάντησε ότι την οργάνωναν οι δάσκαλοι και οι δικηγόροι, διεκδικώντας ισότητα και πως ο ίδιος συμμετείχε ζητώντας ειρήνη, έχοντας κατά νου τις βιαιοπραγίες που συντελούνταν. Όταν του ζητήθηκε να εξηγήσει τα αίτια πίσω από τις επιθέσεις του στρατού και των διαδηλώσεων, αναφέρθηκε στη δυσκολία επικοινωνίας με το στρατό λόγω της διαφορετικής γλώσσας. Περαιτέρω δήλωσε ότι κατά τη διαδήλωση, προσπάθησε να προσεγγίσει τον διοικητή του στρατεύματος, εξηγώντας του πως η βία θα προκαλέσει βλάβες, με τον τελευταίο να μην καταλαβαίνει λόγω της διαφορά της γλώσσας και να εντείνει τις επιθέσεις.

 

Σχετικά με τη διαδήλωση την 1/10/2017, δήλωσε ότι αφορούσε τους εορτασμούς της ημέρας ανεξαρτησίας. Τα στρατεύματα είχαν συγκεντρωθεί ήδη από τις 22/9/2017 και την μέρα του εορτασμού ξεκίνησαν να πυροβολούν το πλήθος. Ο ίδιος προσέγγισε εκ νέου τον διοικητή του στρατεύματος, εξηγώντας του ότι δεν επιθυμούν πόλεμο, με τον τελευταίο να τον χτυπάει και τον Αιτητή να τρέπεται σε φυγή. Ερωτηθείς περαιτέρω για τον τρόπο διαφυγής του, δήλωσε ότι ενώ ήταν στο πάτωμα και τον χτυπούσαν, κάποιοι από τους στρατιώτες κατευθύνθηκαν προς άλλους διαδηλωτές, με τον ίδιο να βρίσκει την ευκαιρία να διαφύγει.

 

Όταν του ζητήθηκε να περιγράψει το συμβάν που έλαβε χώρα τα τέλη Οκτωβρίου 2016, δήλωσε ότι δεν γνωρίζει ποιοι εμπλέκονταν, ότι θεωρήθηκε υπαίτιος για τη πώληση καυσίμου στους Ambazonians, κάτι που του μετέφερε τρίτο πρόσωπο, ενώ όταν ρωτήθηκε πως το πρόσωπο αυτό το γνώριζε απάντησε ότι όλοι γνώριζαν τα νέα.

 

Τέλος, σχετικά με τον εμπρησμό της οικείας του, δήλωσε ότι μετά το ανωτέρω συμβάν, ο στρατός εντόπισε την οικεία του, και στις 5/11/2017 του τηλεφώνησε ο ξάδερφός του, ενώ ίδιος ήταν στα χωράφια. Όταν πήγε στην οικεία του την είδε να φλέγεται. Εκεί, ένας στρατιώτης τον αντιλήφθηκε και ο Αιτητής τράπηκε σε φυγή στο δάσος.

 

Ερωτηθείς σχετικά με το μελλοντικό του φόβο σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του αναφέρθηκε στο ένταλμα σύλληψης που εκκρεμεί εις βάρος του.

 

Σχετικά με τη δυνατότητά του να μετεγκατασταθεί στη Yaoundé, απάντησε αρνητικά λόγω του εντάλματος σύλληψης που εκκρεμεί εις βάρος του.

 

Όταν του ζητήθηκε να επεξηγήσει το μεταγενέστερο χρόνο έκδοσης του εντάλματος σύλληψης, ήτοι 7 μήνες μετά την αναχώρησή του από το Καμερούν, δήλωσε ότι εκδόθηκε τότε επειδή γνώριζαν που βρισκόταν, με σκοπό να τον εντοπίσουν.

 

Ο αρμόδιος λειτουργός της EUAA στην εισηγητική του έκθεση σχημάτισε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς με βάση τις δηλώσεις του Αιτητή. Ο μεν πρώτος αφορά την ταυτότητα, το προφίλ, τη χώρα καταγωγής και τον συνήθη τόπο διαμονής του Αιτητή, ο δεύτερος τα προβλήματα που αντιμετώπισε ο Αιτητής από το στρατό.

 

O πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός στο σύνολό του, καθότι ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε τις δηλώσεις του Αιτητή ως σαφείς, συνεπείς και συγκεκριμένες, παράλληλα επιβεβαιώθηκαν και εντοπίστηκαν από λοιπές εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.

 

Αναφορικά με τον δεύτερο ισχυρισμό, αυτός έτυχε απόρριψης, ελλείψει εσωτερικής αξιοπιστίας στις δηλώσεις του Αιτητή, καθώς κρίθηκαν ανεπαρκείς πληροφοριών, ασαφείς και αόριστες. Ειδικότερα, κρίθηκε ότι οι δηλώσεις του σχετικά με τις επιθέσεις που έγιναν στον τόπο διαμονής του από το στρατό ήταν γενικόλογες και ανεπαρκείς πληροφοριών, χωρίς να είναι σε θέση να παράσχει συγκεκριμένες πληροφορίες για τα πεπραγμένα, κάτι που εύλογα αναμενόταν, λόγω της κατ’ ισχυρισμόν ιδιότητας του ως αρχηγός του χωριού και της βιωματικής φύσης του ισχυρισμού, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την τυχόν συναισθηματική φόρτιση του Αιτητή κατά την ανασκόπηση των εν λόγω γεγονότων. Περαιτέρω, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να αποδώσει με επάρκεια λεπτομερειών και  βιωματικότητα τις διαδηλώσεις που έλαβαν χώρα στις 22/9/2017 και 1/10/2017, απαντώντας γενικόλογα, τόσο σχετικά με τις συνθήκες και τους λόγους των διαδηλώσεων, όσο και για τις μετέπειτα επιθέσεις του στρατού, τα αίτιά τους και τον τρόπο με τον οποίο ο ίδιος κατάφερε να διαφύγει. Παρομοίως και σχετικά με τον εμπρησμό του αυτοκινήτου που έθεσε στο στόχαστρο των αρχών τον Αιτητή, κρίθηκε ότι παρά το γεγονός ότι παρείχε κάποιες βασικές πληροφορίες σχετικά με το συμβάν, δεν ήταν σε θέση να αποδώσει επαρκώς τους λόγους που θεωρήθηκε ο ίδιος υπαίτιος. Τέλος, αναφορικά με την επίθεση και τον εμπρησμό της οικείας του από το στρατό, κρίθηκε ότι οι δηλώσεις του ήταν γενικόλογες και αόριστες, χωρίς να είναι σε θέση να παράσχει μια εύλογη εξήγηση για τους λόγους στοχοποίησής του από το στρατό, αλλά και παρέχοντας ανεπαρκείς πληροφορίες για τον τρόπο διαφυγής του.

 

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες σχετικά με τη κατάσταση που επικρατεί στο Βορειοδυτικό και Νοτιοδυτικό τμήμα του Καμερούν λόγω της αγγλόφωνης κρίσης, από τις οποίες επιβεβαιώνονται οι επιθέσεις εκ μέρους του στρατού, οι λεηλασίες περιουσιών και μια σειρά από παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Παρόλα αυτά, ο λειτουργός έκρινε ότι η εσωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού δεν θεμελιώθηκε και συνεπώς ο ισχυρισμός απερρίφθη.

 

Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου, ο λειτουργός έκρινε ότι, επί τη βάσει του μοναδικού αποδεκτού ισχυρισμού, συναξιολογώντας και τη κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στο τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, τη Mamfe, υπάρχει εύλογη πιθανότητα να υποστεί σοβαρή βλάβη ο Αιτητής, αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, βλάβη ωστόσο που δεν συνδέεται με κάποιον από τους περιοριστικά αναφερόμενους λόγους δίωξης της Σύμβασης της Γενεύης 1951, καταλήγοντας ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό του οι προϋποθέσεις χορήγησης προσφυγικού καθεστώτος.

 

Περαιτέρω, κατά την εξέταση παροχή καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, ο λειτουργός έκρινε ότι δε συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας βάσει του άρθρου 19 (1) (α) ή (β) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 - 2020. Ειδικά ως προς την πιθανότητα χορήγησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας βάσει του άρθρου 19 (1) (γ), ο λειτουργός ανέτρεξε σε αξιόπιστες πηγές εκ των οποίων επιβεβαιώθηκε ότι στις Αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν επικρατούν συνθήκες εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, πλην όμως τα επίπεδα αδιακρίτως ασκούμενης βίας δεν φτάνουν σε τέτοιο επίπεδο προκειμένου να συναχθεί ότι ο Αιτητής, ως άμαχος, θα κινδυνεύσει αποκλειστικά λόγω της φυσικής παρουσίας εκεί, ειδικότερα από τη στιγμή που δεν φέρει οποιαδήποτε επιβαρυντική περίσταση. Ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι το προφίλ του Αιτητή δε φέρει οποιαδήποτε ευαλωτότητα, είναι δε νέος και υγιής, με προηγούμενη εργασιακή εμπειρία και απουσία οποιασδήποτε προγενέστερης δίωξης εις βάρος του. 

 

Ως εκ τούτου, το αίτημα του Αιτητή απορρίφθηκε και ως προς το ενδεχόμενο υπαγωγής στο άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν.6(Ι)/2000, «πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο, που λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγένειας του και δεν είναι σε θέση ή λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής». Είναι καθόλα κατανοητό, ότι για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό όσο και το αντικειμενικό στοιχείο πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση.

 

Περαιτέρω το άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6(Ι)/2000 προνοεί ότι «εναπόκειται στον αιτητή να τεκμηριώσει την αίτηση διεθνούς προστασίας», χωρίς να απαιτείται να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία.   Ο/Η αιτητής/τρια  έχει την ευθύνη να εκθέσει με την αίτησή του/της αλλά και μέσα από την ενώπιον της αρμόδιας αρχής συνέντευξη του/της ακόμα και ενώπιον του Δικαστηρίου, μέσω της ορθής δικονομική διαδικασίας, με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του/της προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης υφιστάμενο στη χώρα καταγωγής του/της. Ο/Η αιτητής/τρια οφείλει να επικαλεστεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το υποβληθέν αίτημά του/της για διεθνή προστασία, το δε αρμόδιο όργανο εξετάζοντας την αίτηση του/της αιτητή/τριας, οφείλει να λάβει υπόψη του κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός.

 

Είναι πάγια νομολογημένο ότι δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447).  Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Ττουσούνα ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2013) 3 Α.Α.Δ. 120, Α. Παπουτέ ν. Χρ. Κασάπη και Κυπριακής Δημοκρατίας, Συν. Αναθ. Έφεση 112/15 και 131/15 ημερομηνίας 13/07/2022).  Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή έρευνα.

 

Από το ιστορικό του Αιτητή όπως αυτό φαίνεται πιο πάνω, στη βάση των δεδομένων του διοικητικού φακέλου, προκύπτει ότι οι Καθ’ ων η αίτηση προέβησαν σε έρευνα όλων των ενώπιων τους ουσιωδών στοιχείων και δεδομένων. Συγκεκριμένα, ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε τα γεγονότα της υπόθεσης, τους ισχυρισμούς που προέβαλε ο Αιτητής κατά τη συνέντευξή του, καθώς και σε αντιστοίχιση των αποδεκτών ισχυρισμών με πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, επεξηγώντας τους λόγους αποδοχής ή απόρριψης κάθε ισχυρισμού αλλά και τον λόγο για τον οποίο εν τέλει απορρίφθηκε το αίτημα του Αιτητή.

 

Προχωρώντας στην αξιολόγηση της αξιοπιστίας των ισχυρισμών του Αιτητή, με σκοπό να εξεταστεί ο ισχυρισμός του Αιτητή περί πάσχουσας έρευνας, το Δικαστήριο μελετώντας το σύνολο του διοικητικού φακέλου, αποδέχεται τον ισχυρισμό του Αιτητή σχετικά με τα προσωπικά του στοιχεία, τον τόπο καταγωγής και τελευταίας συνήθους διαμονής καθώς δεν προέκυψαν περί του αντιθέτου στοιχεία και σύμφωνα με την Έκθεση/Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού, οι δηλώσεις του Αιτητή επιβεβαιώθηκαν και/ή εντοπίστηκαν σε εξωτερικές πηγές.

 

Ως προς την αξιολόγηση του δεύτερου ισχυρισμού, η ανάλυση του λειτουργού, κρίνεται επαρκής και ορθή. Διαφαίνεται από το πρακτικό της συνέντευξης ότι οι  δηλώσεις του Αιτητή στερούνται λεπτομέρειας, συνοχής και σαφήνειας. Ειδικότερα, κληθείς να παραθέσει πληροφορίες αναφορικά με τις επιθέσεις που δέχθηκε το χωριό του από τον στρατό, ο Αιτητής δήλωσε ότι υπήρχε πρόβλημα επικοινωνίας, καθώς ο στρατός δεν μιλούσε την αγγλική γλώσσα. Ως υποστηρίζει, προσπάθησε να μιλήσει με το διοικητή για να εξηγήσει ότι οι διαδηλώσεις των νέων ήταν ειρηνικές, ωστόσο λόγω έλλειψης επικοινωνίας τα λεγόμενα του ερμηνεύονταν ως προσβολές. Επιπρόσθετα, οι αναφορές του σε σχέση με τις δυο διαδηλώσεις (22/09/2017 και 01/10/2017) στις οποίες ο Αιτητής είχε συντονιστικό ρόλο, κρίνονται ως γενικές και αόριστες. Συγκεκριμένα, κληθείς να περιγράψει τη διαδήλωση στις 22/09/2017, ο Αιτητής επιγραμματικά απάντησε ότι ήταν μια ειρηνική διαδήλωση, όπου τραγουδούσαν και φορούσαν άσπρες φανέλες. Επιπλέον, σε ερωτήσεις αναφορικά με τη διαδήλωση της 01/10/2017, ο Αιτητής δήλωσε ότι ήταν ένας εορτασμός για τη μέρα ανεξαρτησίας του Νότιου Καμερούν. Ωστόσο ως χαρακτηριστικά ανέφερε, είναι ‘ματωμένη’ μέρα καθώς ο στρατός και η κυβέρνηση του Καμερούν δεν συμφωνούν. Κληθείς να περιγράψει πιο συγκεκριμένα και με λεπτομέρεια τη διαδήλωση της οποίας ηγήθηκε στο χωριό του την συγκεκριμένη μέρα, ο Αιτητής ανέφερε ότι ο στρατός άρχισε να πυροβολεί κόσμο κατά τη διάρκεια του εορτασμού. Όντως, παρατηρώ ότι στις δηλώσεις του Αιτητή δεν παρουσιάζονται ιστορικές πληροφορίες αναφορικά με την αγγλόφωνη κρίση ως θα αναμένετο από άτομο το οποίο είχε ενεργή ανάμειξη σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας όπως ο Αιτητής. Η έλλειψη συνειρμικής σκέψης, και η προβολή της έλλειψης επικοινωνίας λόγω γλώσσας, ως το πρόβλημα μεταξύ στρατού και κατοίκων του Νότιου Καμερούν καταδεικνύει την άγνοια του Αιτητή ως προς τον πυρήνα της Αγγλόφωνης κρίσης. Περαιτέρω διαπιστώνω ότι από τις δηλώσεις και αναφορές του Αιτητή ελλείπει το βιωματικό στοιχείο, η προσωπική εμπειρία, η παραστατικότητα και η αμεσότητα, στοιχεία που συνιστούν καταλυτικό ρόλο στην αξιολόγηση του αφηγήματος του εκάστοτε Αιτητή. Δεν παραβλέπω ότι εντοπίζεται σημαντική χρονική ανακολουθία όσον αφορά την εκλογή του ως αρχηγού των νέων. Οι δηλώσεις του είναι συγκεχυμένες, καθώς ενώ αρχικά αναφέρει ότι εξελέγην πριν το 2017, στην ίδια δήλωση αναφέρει ότι εξελέγην πριν το 2016∙ενώ στη συνέχεια σε σχετική και πάλι ερώτηση, αναφέρει ότι εξελέγην τέλος του 2015 αρχές του 2016. Η εκλογή του Αιτητή ως αρχηγός των νεών αποτελεί ορόσημο και θα αναμένετο να είναι σε θέση να αναφέρει με ακρίβεια τη χρονιά της εκλογής του. Γενική και μη παραστατική κρίνεται και η περιγραφή του αναφορικά με την καταστροφή του σπιτιού του. Σε ένα τόσο τραγικό γεγονός, το οποίο στοίχισε τη ζωή στη μητέρα του, θα αναμένετο οι δηλώσεις του Αιτητή να χαρακτηρίζονταν από συναισθηματική φόρτιση, ωστόσο με επιγραμματικό τρόπο ανέφερε ότι βρήκαν το σπίτι του, ευτυχώς ο ίδιος δεν ήταν μέσα καθώς βρισκόταν στη φάρμα, και έβαλαν φωτιά. Τον ειδοποίησε ο ξάδερφος του, πήγε στο σπίτι, το είδε στις φλόγες και έφυγε τρέχοντας καθώς κάποιος στρατιώτης τον εντόπισε.

 

Προς υποστήριξη του αιτήματος του, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, ο Αιτητής υπέβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου τα ακόλουθα έγγραφα:

 

1.    Αντίγραφο εντάλματος σύλληψης

2.    Αντίγραφο ανακοίνωσης καταζητούμενου προσώπου στη γαλλική γλώσσα

3.    Αντίγραφο φωτογραφίας στο οποίο απεικονίζεται μέρος κατεστραμμένου κτιρίου

4.    Αντίγραφο φωτογραφίας στο οποίο απεικονίζονται στρατιώτες και νεαρά άτομα να κάθονται στο έδαφος

5.    Αντίγραφο πιστοποιητικού θανάτου (ο Αιτητής ανέφερε ότι είναι το πιστοποιητικό θανάτου της μητέρας του)

6.    Αντίγραφο ένορκης δήλωσης (Affidavit) του πατέρα του Αιτητή

 

Τονίζω ότι ο αρμόδιος λειτουργός δεν προέβη σε καμία αναφορά και αξιολόγηση των εν λόγω εγγράφων όπως διαφαίνεται από την Έκθεση/Εισήγηση την οποία ετοίμασε.

 

Το Δικαστήριο θα προχωρήσει στην αξιολόγηση των ανωτέρω εγγράφων και κυρίως του εντάλματος σύλληψης του Αιτητή, στη  βάση της συνάφειας τους με το αίτημα ασύλου, εφόσον τα έγγραφα πρέπει να εξετάζονται από κοινού με άλλα αποδεικτικά στοιχεία που προσκομίζονται για να τεκμηριώσουν το συγκεκριμένο ουσιώδες πραγματικό περιστατικό καθώς και με άλλα στοιχεία της αξιολόγησης της αξιοπιστίας.[1] 

 

Εκκινώ την αξιολόγηση του εν λόγω εντάλματος σύλληψης με ημερομηνία έκδοσης την 29/06/2018, έχοντας κατά νου το γεγονός ότι ο Αιτητής ενώπιον του Δικαστηρίου δήλωσε άγνοια του περιεχομένου του αλλά και του χρόνου έκδοσης του, ενώ περιορίστηκε να αναφέρει ότι έλαβε γνώση αυτού μέσω του δικηγόρου του στη χώρα καταγωγής του, ενώσω βρισκόταν στην Κύπρο. Αποτελεί θέση του Αιτητή ότι το εν λόγω ένταλμα σύλληψης αφορά τις πράξεις που συνέβησαν στην περιοχή του και ότι ο ίδιος κατηγορείται λόγω της ιδιότητάς του ως αρχηγός των νέων.

 

Από το εν λόγω έγγραφο παρατηρώ ότι αυτό είναι συμπληρωμένο χειρόγραφα,  αναφέρονται μεν τα στοιχεία του Αιτητή και οι εναντίον του κατηγορίες που αφορούν σε τρομοκρατία, διάδοση ψευδών πληροφοριών, απόσχιση και εξέγερση, ωστόσο πουθενά στο έγγραφο δεν αναφέρεται ο αριθμός υπόθεσης (File No) που παραμένει κενό, αλλά και οι επί τούτου σφραγίδες είναι αλλοιωμένες και δυσανάγνωστες, στοιχεία που αποδυναμώνουν την αξιοπιστία του. Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το εν λόγω έγγραφο εκδόθηκε περί το ένα έτος μετά τα κατ’ ισχυρισμό γεγονότα που οδήγησαν τον Αιτητή στην εγκατάλειψη της χώρας του, της άγνοιας του ιδίου περί του περιεχομένου του και του τρόπου απόκτησής του από τον δικηγόρο του στο Καμερούν αλλά και του γεγονότος ότι ήδη ο συγκεκριμένος ισχυρισμός του κρίθηκε αναξιόπιστος, το Δικαστήριο κρίνει το εν λόγω έγγραφο, μηδενικής αξίας. Έτι περαιτέρω, τόσο ο Αιτητής όσο και η συνήγορός του ουδέν προώθησαν περί του εν λόγω εντάλματος, στοιχείο που αποδυναμώνει επιπλέον τον ισχυρισμό του Αιτητή.

 

Ως προς το έγγραφο αναζήτησής του, καίτοι αυτό είναι συνταγμένο στη γαλλική, παρατηρώ ότι δεν φέρει ημερομηνία έκδοσης, ο Αιτητής ουδέποτε ενδιαφέρθηκε να ενημερωθεί για το περιεχόμενό του ώστε μέσω της συνηγόρου του να συνδέσει αυτό με το αίτημά του για άσυλο ως εκ τούτου επίσης κρίνεται μηδενικής αξίας.

 

Μηδενικής επίσης αξίας κρίνονται και τα αντίγραφα των φωτογραφιών που περιέχονται στο διοικητικό φάκελο, εφόσον από αυτές δε δύναται, να γίνει οποιοσδήποτε άμεσος συσχετισμός των εν λόγω εικόνων με τους ισχυρισμούς του Αιτητή.

 

Το πέμπτο έγγραφο αποτελεί αντίγραφο πιστοποιητικού θανάτου της μητέρας του Αιτητή, εκδοθέν την 01/12/2017. Και πάλι δεν δύναται να αξιολογηθεί η γνησιότητα του, καθώς οι σφραγίδες, το όνομα και η υπογραφή του προσώπου από το οποίο εκδόθηκε είναι δυσδιάκριτα, ενώ δεν αναφέρεται πουθενά η αιτία θανάτου, στοιχείο που θα είχε κάποια σημασία στην υπό εξέταση περίπτωση. Σε κάθε περίπτωση τόσο η Υπηρεσία Ασύλου όσο και το Δικαστήριο δεν αμφισβητεί το γεγονός του θανάτου της μητέρας του και δεν έχει αποδειχθεί και δεν αποδεικνύεται από το εν λόγω έγγραφο ότι κατά την εναντίον του Αιτητή επίθεση στην οικεία του, η μητέρα του βρισκόταν εντός αυτής και σκοτώθηκε.

 

Τέλος, το έκτο έγγραφο, που αποτελεί ένορκη δήλωση του πατέρα του Αιτητή, που εκδόθηκε από το δικηγορικό γραφείο The Suits Law Chambers στις 22/03/2022, χρόνια μετά την εγκατάλειψη από τον Αιτητή της χώρας καταγωγής του, σύμφωνα με την οποία ο πατέρας του Αιτητή επιβεβαιώνει τους ισχυρισμούς του τελευταίου. Αποτελεί κρίση μου ότι το εν λόγω έγγραφο δίδει μηδενική αξία στην υπόθεση του Αιτητή, εφόσον ο ομνύοντας αυτήν, δεν ήταν ο ίδιος μάρτυρας στα εν λόγω περιστατικά, παρά αποτελούν πληροφορίες που περιήλθαν εις γνώση του από τρίτα άτομα, πέραν του γεγονότος ότι το εν λόγω έγγραφο συντάχθηκε χρόνια μετά την εγκατάλειψη από τον Αιτητής της χώρας του και όχι άμεσα.  

 

Εν κατακλείδι, επισημαίνεται ότι η αξιολόγηση των εγγράφων γίνεται πάντα σε συνάρτηση με τις δηλώσεις και τους ισχυρισμούς του Αιτητή. Η σημασία των εγγράφων καταδεικνύεται στην ενίσχυση των λεγομένων του Αιτητή, η παρουσία τους από μόνη της δεν είναι δυνατή για να τεκμηριώσει τη θέση του. Στην προκείμενη περίπτωση, λόγω έλλειψης εσωτερικής αξιοπιστίας, ο εν λόγω ισχυρισμός απορρίπτεται.

 

Προχωρώντας στην αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του υπό εξέταση ισχυρισμού, το Δικαστήριο προέβη σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την Αγγλόφωνη κρίση και τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή.  

 

Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης παρατηρείται ότι το  Καμερούν εμπλέκεται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη με την Boko Haram στο Βορρά  (περιοχή Far North)∙[2] ενώ στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές (Northwest και Southwest ) αναφέρεται ότι αριθμός αγγλόφωνων αποσχιστικών ομάδων μάχεται έναντι της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία των περιοχών. Ωστόσο, η βία δεν ισοδυναμεί με μη διεθνή ένοπλή σύρραξη.^[3]

 

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με έκθεση του Παρατηρητηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (Human Rights Watch) που αναφέρεται σε περιστατικά που έλαβαν χώρα το 2023, η βία στις δύο αγγλόφωνες περιοχές, τη Βορειοδυτική και Νοτιοδυτική περιφέρεια, συνεχίστηκε για έκτο έτος.[4] Περαιτέρω, πρόσφατη έρευνα της ACCORD που ετοιμάστηκε ως απάντηση σε ερώτημα αναφορικά με την αγγλόφωνη κρίση και δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2024, αναφέρει ότι κατά την περίοδο αναφοράς (2021-2023), η βίαιη σύγκρουση μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας και άμυνας και των ενόπλων αυτονομιστικών ομάδων συνέχισε να μαίνεται στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές του Καμερούν. Η κατάσταση ασφαλείας στις αγγλόφωνες περιοχές αναφέρεται ότι επιδεινώθηκε, με την εξέγερση να γίνεται πιο δομημένη και την κρίση πιο περίπλοκη.[5]

 

Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που ενδεχομένως ο Αιτητής να αντιμετωπίσει σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής και δη στην πόλη Mamfe, τόπο συνήθους διαμονής του στη βάση των στοιχείων του διοικητικού φακέλου αλλά και από την ανωτέρω αξιολόγηση των ισχυρισμών του από το παρόν Δικαστήριο, προκύπτει ότι αυτός δεν στοιχειοθέτησε κανένα απολύτως ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα.

 

Ο «Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων» (Μάρτιος 2015) καθορίζει πως στη βάση της συλλογής πληροφοριών θα πρέπει να προσδιορίζονται τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά, τα οποία στη συνέχεια θα πρέπει να συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του πρόσφυγα και αν δεν υπάρχει κατάληξη ότι μπορεί να δοθεί προσφυγικό καθεστώς, τότε το αρμόδιο όργανο θα πρέπει να εκτιμήσει εάν τα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά συνδέονται με τις απαιτήσεις του ορισμού του προσώπου που δικαιούται συμπληρωματική προστασία.

 

Εξετάζοντας πλήρως την υπόθεση, διαπιστώνω, απορρίπτοντας τον ισχυρισμό του Αιτητή, ότι ορθά κρίθηκε από τους Καθ’ ων η αίτηση ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19 του Ν.6(Ι)/2000 για να παρασχεθεί στον Αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα του.

 

Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν.6(Ι)/2000 «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν.6(Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015, ECLI:CY:AD:2015:D619).

 

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, τόσο κατά τη διοικητική, όσο και κατά την παρούσα διαδικασία δεν προέκυψαν στοιχεία που να συνηγορούν στο ότι σε περίπτωση επιστροφής του στην πόλη Mamfe, ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει κίνδυνο θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 19 (2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Σε σχέση δε με το άρθρο 19(2)(γ) του ανωτέρω Νόμου, ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψη προς αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι συνιστούν «[…]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).

 

Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 και 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

 

Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ, «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας» (Βλ. Απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας».

 

Εν προκειμένω, ως προς τον κίνδυνο που ενδέχεται να αντιμετωπίσει ο Αιτητής λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, το Δικαστήριο προχώρησε σε επικαιροποιημένη έρευνα και ανέτρεξε σε πρόσφατες και έγκυρες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στην πόλη Mamfe του Νοτιοδυτικού Καμερούν, ήτοι τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή.

 

Σύμφωνα με το Portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης το Καμερούν συμμετέχει σε μια μη διεθνή ένοπλη σύγκρουση (NIAC) κατά της Μπόκο Χαράμ στον Άπω Βορρά. Στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές, ορισμένες αγγλόφωνες αυτονομιστικές ομάδες μάχονται εναντίον της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία της περιοχής. Ωστόσο, η βία δεν ισοδυναμεί με μη διεθνή ένοπλη σύγκρουση (NIAC).[6] Σε έκθεση για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Καμερούν κατά το έτος 2023 από την πηγή Amnesty International επιβεβαιώνεται η ύπαρξη της κρίσης μεταξύ του Καμερουνέζικου στρατού και των αποσχιστών στο νοτιοδυτικό, όπου ανήκει ο τόπος συνήθους διαμονής της Αιτήτριας και βορειοδυτικό τμήμα της χώρας και αναφέρεται πως περισσότεροι από 630.000 άνθρωποι εκτοπίστηκαν εσωτερικά λόγω ένοπλης βίας στις αγγλόφωνες περιοχές.[7]

 

Περαιτέρω, ως προς τη βία που σχετίζεται με τις εν λόγω συγκρούσεις στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν, παρατηρούνται τα ακόλουθα. Στην αναφορά για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Καμερούν για το 2023, καταγράφεται ότι «Δημοσιογράφοι και ΜΚΟ ανέφεραν πολυάριθμες αυθαίρετες και παράνομες δολοφονίες αμάχων από μη κρατικές ένοπλες ομάδες στις συγκρούσεις που συνεχίστηκαν στις περιφέρειες Northwest, Southwest και Far North.», ως επίσης ότι «Υπήρξαν αναφορές για καταχρήσεις που σχετίζονται με τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις στις Βορειοδυτικές και Νοτιοδυτικές Περιφέρειες, όπου οι κυβερνητικές δυνάμεις συγκρούστηκαν με αυτονομιστές. Οι καταχρήσεις περιλάμβαναν δολοφονίες και απαγωγές τόσο από κυβερνητικές δυνάμεις όσο και από ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες.», ενώ «Υπήρξαν αναφορές ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις και οι αυτονομιστές μαχητές σκότωσαν σκόπιμα πολλούς αμάχους.» και «Ένοπλοι αυτονομιστές φέρεται να απήγαγαν αρκετά άτομα επειδή δεν σεβάστηκαν τα μέτρα κατ' οίκον περιορισμού που επιβλήθηκαν από τους αυτονομιστές. Οι αυτονομιστές κρατούσαν ομήρους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων δημοσίων αξιωματούχων, πολιτικών ηγετών, δασκάλων, μαθητών και θρησκευτικών και παραδοσιακών ηγετών. Υπήρξαν αναφορές ότι οι απαγωγείς κακοποίησαν σωματικά τα θύματά τους.».[8] Σε άλλη έγκυρη πηγή, καταγράφεται αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν κατά τη σχετική περίοδο αναφοράς (2021-2023), ότι «.η βίαιη σύγκρουση μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας και άμυνας και ένοπλων αυτονομιστικών ομάδων φέρεται να συνεχίζει να μαίνεται...», ως επίσης «Η κατάσταση ασφαλείας στις αγγλόφωνες περιοχές αναφέρεται ότι επιδεινώνεται, με την εξέγερση να γίνεται πιο δομημένη και την κρίση πιο περίπλοκη.».[9]

 

Ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας γενικότερα στη Νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν, όπου υπάγεται το χωριό του Αιτητή, μεταξύ 24.2.2024 και 21.2.2025 καταγράφηκαν από τη βάση δεδομένων του ACLED συνολικά 769 περιστατικά βίας (455 περιστατικά βίας εναντίον των πολιτών/αμάχων, 273 περιστατικά μαχών, 26 περιστατικά ταραχών/εξεγέρσεων, 15 περιστατικά διαδηλώσεων και 15 περιστατικά εκρήξεων / βίας εξ αποστάσεως) εκ των οποίων προέκυψαν 739 απώλειες (149 από τα περιστατικά βίας εναντίον των πολιτών/αμάχων, 569 από τα περιστατικά μαχών, 5 από τα περιστατικά ταραχών/εξεγέρσεων και 16 από τα περιστατικά εκρήξεων / βίας εξ αποστάσεως.[10] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της Νοτιοδυτικής περιφέρειας του Καμερούν εκτιμάται στους 1.553.300 κατοίκους (με βάση την επίσημη εκτίμηση για το 2015).[11]

 

Ειδικότερα, ως προς τον αριθμό των περιστατικών στον τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, για το ίδιο διάστημα καταγράφηκε 1 περιστατικό ασφαλείας από τη βάση δεδομένων του ACLED που συνιστούσε βία εναντίον των πολιτών/αμάχων και το οποίο επέφερε 1 απώλεια..[12]  

 

Κατά συνέπεια, η διαπίστωση των Καθ΄ ων η αίτηση ότι ο Αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις για αναγνώριση του καθεστώτος του πρόσφυγα αλλά ούτε του καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας κρίνονται εύλογα επιτρεπτές ενόψει όλων των στοιχείων που η διοίκηση είχε ενώπιον της.

 

Ενόψει των ανωτέρω, κρίνω, υπό τις περιστάσεις, ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει σε κανένα στάδιο της διαδικασίας τη βασιμότητα του αιτήματός του για αναγνώριση της ιδιότητας του πρόσφυγα, δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου και της Σύμβασης της Γενεύης, ούτε για την παραχώρηση της συμπληρωματικής προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 του Νόμου. Η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε στο πλαίσιο άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του αρμόδιου διοικητικού οργάνου, το οποίο συνεκτίμησε όλα τα πραγματικά στοιχεία και εξέδωσε τελική αιτιολογημένη απόφαση. Δεν έχει καταδειχθεί οτιδήποτε το μεμπτό, ούτως ώστε να δικαιολογείται επέμβαση του παρόντος Δικαστηρίου. Η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και επαρκώς αιτιολογημένη.

 

Με βάση όλα τα πιο πάνω, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με €1000 έξοδα υπέρ των Καθ' ων η αίτηση και εναντίον του Αιτητή. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

 

Α. AΓΡΟΤΗ, Δ. ΔΔΔΠ