Ι. Τ. κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση αρ.1157/23, 8/5/2025
print
Τίτλος:
Ι. Τ. κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση αρ.1157/23, 8/5/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 

                                                                                      Υπόθεση αρ.1157/23

 

8 Μαΐου 2025

 

[Α. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

1.    Ι. Τ.

2.    Μ. Κ.

3.    Μ. Κ.

4.    Α. Κ.

                                                                                                                        Αιτητές

Και

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

                                                                                                                        Καθ’ ων η αίτηση

 

Κκ Έλενα Μαλά & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, Δικηγόροι για Αιτητές

Κα Α. Κίτσιου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ’ ων η αίτηση

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Με την προσφυγή η αιτήτρια αιτείται την ακύρωση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου η οποία της κοινοποιήθηκε στις 21/09/22, με επιστολή ίδιας ημερομηνίας, δια της οποίας απορρίφθηκε η αίτηση της για παροχή διεθνούς προστασίας.

Ως εκτίθεται στην Ένσταση που καταχωρήθηκε από τους καθ’ ων η αίτηση και προκύπτει από τον Διοικητικό Φάκελο που κατατέθηκε στα πλαίσια των διευκρινήσεων, η αιτήτρια 1 (στο εξής η αιτήτρια) κατάγεται από το Πακιστάν, εισήλθε στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές παρατύπως, μέσω κατεχομένων, μαζί με τα ανήλικα τέκνα της (αιτητές 2, 3 και 4), στις 23/08/21 και υπέβαλε την επίδικη αίτηση διεθνούς προστασίας στις 08/09/21 (ερ.1-3, 27, 60).

Στις 11/10/22 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη με την αιτήτρια από την Υπηρεσία Ασύλου προς εξέταση του αιτήματός για διεθνή προστασία όπου της δόθηκε η ευκαιρία, μέσα από σχετικές ερωτήσεις, μεταξύ άλλων, να εκθέσει τους λόγους στους οποίους στηρίζει το αίτημα της (ερ.45-60). Μετά το πέρας της συνέντευξης ετοιμάστηκε σχετική Έκθεση- Εισήγηση και στις 03/02/23 απορρίφθηκε το αίτημα για διεθνή προστασία (ερ.97-114).

Ακολούθως ετοιμάστηκε σχετική επιστολή ενημέρωσης της αιτήτριας για την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία της δόθηκε διά χειρός 22/03/23 στη μητρική της γλώσσα (ερ.115, 3).

Επί της επίδικης αιτήσεως ασύλου η αιτήτρια καταγράφει ότι είχε νυμφευθεί προ 15 ετών, έχει 3 παιδιά, ο σύζυγος της απεβίωσε, τα πεθερικά της δεν της συμπεριφέρονταν καλά και πολλά προβλήματα/ζητήματα προέκυψαν μετά τον θάνατο του συζύγου της, ο οποίος ήταν εθισμένος στα ναρκωτικά. Αυτοί, ως αναφέρει, είναι οι λόγοι που δεν είναι ασφαλείς εδώ. Ως περαιτέρω αναφέρει, τα πεθερικά της δεν της παρείχαν χρήματα ή στήριξη για τα έξοδα των τέκνων της, δεν ήθελαν αυτά να λάβουν μόρφωση και της έλεγαν να μην τα μόρφωση αλλά να τα στείλει για εργασία ώστε να φέρνουν κι’ αυτά εισόδημα ώστε να τα βγάζουν πέρα οικονομικά. Ο αδελφός του συζύγου της ήθελε δε να την παντρευτεί όμως η αιτήτρια αρνήθηκε και τότε η ίδια «μπούχτισε» με τις περιστάσεις που βίωνε από τα πεθερικά της και αποφάσισε να φύγει στο εξωτερικό, καθότι, ως αναφέρει, αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες και προβλήματα και χρειάζεται βοήθεια.

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης που διενεργήθηκε η αιτήτρια ανέφερε ότι οι γονείς της έχουν αποβιώσει, έχει αδερφή, με την οποία δεν έχει επαφή, είναι μουσουλμάνα, διέμενε στη Lahore, μεγάλη πόλη και πρωτεύουσα της επαρχίας Punjab, έχει φοιτήσει σε σχολείο για 12 έτη και περί τα 10 έτη εργαζόταν ως οικιακή βοηθός.

Αναφορικά με τους λόγους που έφυγε από τη χώρα καταγωγής της η αιτήτρια κατ’ ουσία επανέλαβε τα όσα είχε καταγράψει στην επίδικη αίτηση και ανέφερε ότι σύναψε γάμο με συνοικέσιο το 2006, στην πορεία κατάλαβε ότι ο σύζυγός της ήταν ναρκομανής, το 2008 γέννησε την μεγαλύτερη κόρη της, γεγονός που δυσαρέστησε την οικογένεια του συζύγου της, ιδιαίτερα την πεθερά της, που επιθυμούσε αγόρι, ενώ δύο χρόνια αργότερα, γέννησε τη δεύτερη κόρη της. Όταν γέννησε τον γιο της τα πράγματα δεν άλλαξαν και η οικογένεια του συζύγου της εξακολουθούσε να της συμπεριφέρεται άσχημα, ο δε σύζυγός της την κακομεταχειριζόταν και την χτυπούσε, λόγω και της εξάρτησής του. Της επέβαλε να μένει στο σπίτι και να μην αγοράζει καν τα αναγκαία για την διαβίωση των παιδιών τους και ο ίδιος δεν εργαζόταν και ήταν γενικά απαθής και αδιάφορος ως πατέρας και σύζυγος. Η αιτήτρια, ως ανέφερε, είχε μεγαλώσει σε χωριό του Πακιστάν και η οικογένειά της παρότι θρησκευόμενη, ήταν πολύ πιο ανεκτική ως προς τις υποχρεώσεις της θρησκείας και τη θέση της γυναίκας. Όταν ο σύζυγός της αποβίωσε το 2016, η οικογένειά του συνέχισε να της συμπεριφέρεται άσχημα και να μην υποστηρίζει με κανέναν τρόπο την ανατροφή των παιδιών, ενώ ο αδερφός του συζύγου της, ο οποίος είχε ήδη δική του οικογένεια, πίεζε την αιτήτρια να γίνει σύζυγός του. Εξαιτίας αυτής της κατάστασης, η αιτήτρια μετέβη μαζί με τα παιδιά της στο χωριό στο πατρικό της, έως ότου ο πεθερός της την ανάγκασε να επιστρέψει στο σπίτι τους μαζί με τα παιδιά της και τότε, μη μπορώντας να συνεχίσει υπό αυτές τις συνθήκες να προσφέρει στα παιδιά της ό,τι αυτή επιθυμούσε, όπως το να πάνε σχολείο και να συνεχίσουν με σπουδές, η αιτήτρια αποφάσισε να εγκαταλείψει μαζί τους τη χώρα καταγωγής τους

Ερωτηθείσα ως προς τις συνέπειες σε περίπτωση επιστροφής τους στο Πακιστάν, η αιτήτρια υποστήριξε πως δε θα είναι σε θέση να εκπληρώσει τις ανάγκες και τα όνειρα των παιδιών της να σπουδάσουν, δεδομένου ότι είναι μόνη της, δεν έχει την ανάλογη οικονομική δυνατότητα και η εκπαίδευση είναι ακριβή στο Πακιστάν. Η ίδια, ως περαιτέρω ανέφερε, δεν έχει σπουδάσει και θα αναγκαστεί να εργαστεί ξανά ως οικιακή βοηθός, εργασία που δεν έχει αρκετές απολαβές. Πιο σημαντικά, η αιτήτρια υποστήριξε πως δεν θα είναι σε θέση να επιβιώσει στην κοινωνία του Πακιστάν ως μόνη μητέρα, δεδομένου ότι και ο πατέρας της έχει αποβιώσει, καθώς θεωρείται ότι μια γυναίκα δε μπορεί να ζει χωρίς την υποστήριξη ενός άνδρα.

Οι καθ’ ων η αίτηση εξετάζοντας έκαστο των ισχυρισμών της αιτήτριας, εντόπισαν τους ακόλουθούς ουσιώδεις ισχυρισμούς:

1.    Χώρα καταγωγής, τόπος διαμονής και προφίλ της αιτήτριας

2.    Η αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι νυμφεύθηκε ναρκομανή, ο οποίος την κακοποιούσε και η ίδια αντιμετώπιζε προβλήματα με την πεθερά της

3.    Η αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι μετά τον θάνατο του συζύγου της ο αδελφός του ήθελε να τη νυμφευθεί

4.    Η αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι έφυγε από τη χώρα της λόγω οικονομικών δυσκολιών, στοχεύοντας τα παιδιά της να έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση

Εξετάζοντας τα λεγόμενα της αιτήτριας, οι καθ’ ων η αίτηση αποδέχθηκαν ως αξιόπιστους και αληθείς άπαντες τους ως άνω ισχυρισμούς της, καθώς, ως λεπτομερώς καταγράφουν στα ερ.104-111 της επίδικης έκθεσης, πέραν του ότι το αφήγημα της αιτήτριας επί όλων των ως άνω διατηρούσε εσωτερική συνοχή, τα όσα ανέφερε συνάδουν με διαθέσιμες σχετικά πληροφορίες (ΠΧΚ) στις οποίες και ανέτρεξαν.

Συγκεκριμένα, οι ισχυρισμοί της κρίθηκαν συνεπείς, συνεκτικοί, με πλούσιες βιωματικές λεπτομέρειες και στοιχεία. Αναφορικά δε με την εξωτερική συνοχή των ισχυρισμών της αιτήτριας, εντοπίστηκε ότι όντως καταγράφονται υψηλοί αριθμοί ενδοοικογενειακής βίας κατά γυναικών στο Πακιστάν, ο δε γάμος χήρας με τον αδελφό του αποβιώσαντος είναι έθιμο που απαντάται στον ισλαμικό πληθυσμό της χώρας (η αιτήτρια είναι μουσουλμάνα) και η δε πρόσβαση στην εκπαίδευση παρουσιάζει σημαντικές και πολλές προκλήσεις για τα παιδιά στη χώρα, ιδιαίτερα για τα κορίτσια, περισσότερες για τον πληθυσμό εκτός αστικών κέντρων και χαμηλού βιοτικού επιπέδου.

Ενόψει των ως άνω, κατά την αξιολόγηση κινδύνου επί του συνόλου των ισχυρισμών της αιτήτριας, ως αυτοί έγιναν αποδεκτοί ως αξιόπιστοι, κρίθηκε, κατόπιν και επισκόπησης διαθέσιμων σχετικά ΠΧΚ, ότι δεν υφίσταται εν προκειμένω, δεδομένου του προφίλ της αιτήτριας εύλογη πιθανότητα αυτή ή τα ανήλικα τέκνα της να αντιμετωπίσουν δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής τους στη χώρα καταγωγής.

Συγκεκριμένα, σε σχέση με τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα, σε συνάρτηση με το προφίλ της αιτήτριας, δεν διαπιστώνεται κίνδυνος στη βάση ΠΧΚ στις οποίες και ανέτρεξαν οι καθ’ ων η αίτηση. Αναφορικά με τη προηγούμενη βία που δέχθηκε από τον αποβιώσαντα σύζυγο της, κρίθηκε ότι, δεδομένου ότι, ως η αιτήτρια ανέφερε, μετά τον θάνατο του η ίδια μετακόμισε στην οικογένεια της χωρίς προβλήματα και λαμβανομένου υπόψη του ότι έγιναν πρόσφατα, σύμφωνα με ΠΧΚ που εντοπίστηκαν, σημαντικά βήματα για την πάταξη του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας στη χώρα, με την παροχή στήριξης αλλά και πρόσβασης στη δικαιοσύνη για την τιμωρία των δραστών, δεν μπορεί να λεχθεί ότι διατρέχει κίνδυνο σ’ αυτή τη βάση. Αναφορικά με την πρόταση του αδελφού το αποθανόντος συζύγου της να τη νυμφευθεί, δεδομένου και του μακρού χρόνου που έχει παρέλθει έκτοτε χωρίς η αιτήτρια να αντιμετωπίσει κάτι άλλο σχετικά, δεν υφίσταται τέτοιος κίνδυνος για το μέλλον σ’ αυτή τη βάση.

Αναφορικά τέλος με τον 4ο ουσιώδη ισχυρισμό, ήτοι την πρόσβαση των παιδιών της στην εκπαίδευση και τους συνδεδεμένους μ’ αυτό οικονομικούς λόγους, κατόπιν εντοπισμού και αξιολόγησης ΠΧΚ εκ των οποίων καταδεικνύεται ότι η χώρα έχει κάνει μεγάλα και σημαντικά βήματα προς την οικονομική πρόοδο και, ομοίως, ως προς τη βελτίωση της πρόσβαση στην εκπαίδευση, σε άτομα όλων των οικονομικών στρωμάτων αλλά και στην επαρχία, λαμβανομένου υπόψη και του προφίλ της αιτήτριας, ήτοι του ότι είναι άτομο με οικογενειακό δίκτυο, έχει λάβει η ίδια ικανοποιητική μόρφωση, υγιής ενήλικη γυναίκα, με εργασιακή εμπειρία, δεν καταδεινύεται για το μέλλον κίνδυνος οικονομικής ανέχειας ή και στέρησης της πρόσβασης των παιδιών της στην εκπαίδευση.

Για τους πιο πάνω λόγους η επίδικη αίτηση απορρίφθηκε ως αβάσιμη και εκδόθηκε απόφαση επιστροφής των αιτητών στη χώρα καταγωγής τους.

Κατά τις διευκρινήσεις η συνήγορος των αιτητών απέσυρε ρητά τους λοιπούς νομικούς ισχυρισμούς προωθώντας εν τέλει μόνο τον ισχυρισμό περί μη δέουσας έρευνας.

Οι καθ' ων η αίτηση αντιτάσσουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι καθ' όλα νόμιμη και κατ’ ουσία ορθή και ζητούν απόρριψη της προσφυγής.

Δεδομένου ότι άπαντες οι προωθούμενοι εν τέλει ισχυρισμοί των αιτητών άπτονται της μη δέουσας έρευνας και συμπλέκονται με την ορθότητα της προσβαλλόμενης δια της παρούσης απόφασης προχωρώ με επί της ουσίας εξέταση αυτής, η οποία και τελείται βεβαίως σε κάθε περίπτωση (βλ. Έφεση κατά απόφασης Δ.Δ.Δ.Π. Αρ.107/2023, Q. B. T. v. Κυπριακής Δημοκρατίας, ημ.11/02/25).

Ενόψει λοιπόν του ότι εν προκειμένω όλοι οι ισχυρισμοί των αιτητών έγιναν αποδεκτοί ως αξιόπιστοι, κατάληξη με την οποία συμφωνώ, καθότι θεωρώ ότι ορθώς κρίθηκε ότι τα λεγόμενα της αιτήτριας διατηρούν εσωτερική και εξωτερική συνοχή, απομένει λοιπόν η αξιολόγηση των ενώπιον μου στοιχείων και των αναγκών διεθνούς προστασίας που εξ αυτών ήθελε προκύψουν.

Σε σχέση κατ’ αρχήν με τους 2ο και 3ο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ήτοι της κακομεταχείρισης που υπέστη από την οικογένεια του αποθανόντος συζύγου της, τη σωματική κακοποίηση που υπέστη όταν ζούσε και την πρόταση του αδελφού του να νυμφευθεί την αιτήτρια κατόπιν του θανάτου του αδελφού του, σημειώνω τα εξής.

Αναφορικά με τον 2ο ισχυρισμό, δεδομένου ότι ο σύζυγος της έχει πλέον αποβιώσει και συνεπώς ουδείς κίνδυνος στο μέλλον μπορεί να προκύψει εξ αυτού και, αναφορικά την κακομεταχείριση από την οικογένεια του αποθανόντος, λαμβανομένου υπόψη του ότι η αιτήτρια έχει διαβιώσει μόνη της στην πατρική της εστία περί τα 2 χρόνια με τον πατέρα της (απεβίωσε το 2018) και περί τα 3 χρόνια εντελώς μόνη, με τα παιδιά της, χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο κίνδυνο πέραν ενός περιορισμένης έκτασης κοινωνικού στίγματος, ως ανέφερε η ίδια (ερ.47), δεν μπορώ να εντοπίσω κίνδυνο δίωξης ή σοβαρής βλάβης σε μελλοντοστραφή βάση.

Αναφορικά με τον 3ο ουσιώδη ισχυρισμό, δεδομένου ότι, ως η αιτήτρια ανέφερε (ερ.49), οι προτάσεις του αδελφού του αποθανόντος συζύγου της να τον νυμφευθεί άρχισαν μετά τον θάνατο του και σταμάτησαν εντελώς όταν η ίδια «αρνήθηκ[ε] οριστικά» να το πράξει, δεν θεωρώ ότι υφίσταται κίνδυνος δίωξης ή σοβαρής βλάβης σε μελλοντοστραφή βάση εξ αυτού.

Αναφορικά τώρα με τον 1ο και 4ο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ήτοι τους ισχυρισμούς περί της οικονομικής κατάστασης τους σε περίπτωση επιστροφής των αιτητών και της πρόσβασης στην εκπαίδευση των αιτητών 2, 3 και 4 (ανήλικα τέκνα αιτήτριας), σε συνάρτηση βεβαίως και με το προφίλ της αιτήτριας, σημειώνω τα εξής. Προτού δε προχωρήσω θα πρέπει να σημειωθεί ότι η αιτήτρια 2 ενηλικιώνεται τον Αύγουστο 2025, η αιτήτρια 3 τον Μάϊο 2028 και ο αιτητής 4 τον Απρίλιο 2030, ήτοι σε 3 μήνες, 3 έτη και 5 έτη από σήμερα, αντίστοιχα.

Σε σχέση με τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες αλλά και την πρόσβαση στην εκπαίδευση από τα παιδιά, στη χώρα γενικότερα ως και στον τόπο διαμονής της αιτήτριας ειδικότερα, πέραν όσων οι καθ’ ων η αίτηση έχουν αξιολογήσει, εντοπίζω τα εξής.

Αναφορικά κατ’ αρχήν με τις επικρατούσες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες που αφορούν μονογονεϊκές οικογένειες αλλά και εν γένει την πρόσβαση των γυναικών στην εργασία και τον βιοπορισμό, παραθέτω τα κάτωθι.

Σύμφωνα με απάντηση που έλαβε το Συμβούλιο Μετανάστευσης και Προσφύγων του Καναδά σε αίτημα για πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν το 2010,[1] (παρ. «Μπορούν οι ανύπανδρες γυναίκες να ζήσουν μόνες;»), αναφέρεται ότι:

«Το αν και πώς θα ζήσει μια γυναίκα μόνη και ανύπανδρη στο Πακιστάν, θα εξαρτηθεί από το σε ποια επαρχία και σε ποιο πλαίσιο ζει, ανέφερε ένας Επίκουρος Καθηγητής του Κολλεγίου του Ντένβερ. Εξήγησε ότι, κοινωνικοοικονομικά, «στο Πακιστάν υπάρχει πολύ έντονο χάσμα ανάμεσα στις αγροτικές και τις αστικές περιοχές.

Στις αγροτικές περιοχές υπάρχουν περισσότεροι αγράμματοι και φτωχοί και οι γυναίκες δεν αναγνωρίζονται ως μεμονωμένα μέλη της κοινότητας, αλλά ως μέλη της ανδροκρατούμενης οικογένειάς τους. Δεν υπάρχει η έννοια της «αδέσμευτης» γυναίκας, οφείλει να ζει με την οικογένειά της. Οι χήρες, οι διαζευγμένες και οι ανύπανδρες ζουν με τους γονείς τους ή τους γονείς του συζύγου τους. Οι μεγαλύτερες γυναίκες με μεγάλα παιδιά συνήθως εξαρτώνται από τους γιους ή τις κόρες τους. Στις πόλεις είναι διαφορετικά αλλά και πάλι υπάρχουν δυσκολίες για τις ανύπανδρες γυναίκες. Εκεί, η κοινωνική τάξη είναι ο καθοριστικός παράγοντας για τις επιλογές της γυναίκας ως προς τον τρόπο ζωής της. Έτσι, οι μορφωμένες γυναίκες που έχουν εργασία ή κάποιο εισόδημα δεν θα είχαν μεγάλη δυσκολία να ζήσουν μόνες. Ο καθηγητής Νομικής είπε επίσης ότι «όλα εξαρτώνται από το ποιος είσαι, τί πόρους έχεις, από ποιο μέρος της χώρας προέρχεσαι και σε τί εκπαιδευτική, οικονομική και επαγγελματική κατάσταση είσαι». Περαιτέρω, στην ίδια πηγή περιγράφονται οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μόνες γυναίκες να νοικιάζουν ακίνητα σε αστικές περιοχές, στη βάση λόγων ασφαλείας και κοινωνικών περιορισμών. Οι διαζευγμένες αντιμετωπίζουν στιγματισμό και κοινωνική απόρριψη.»

Αναφορικά με τις μονογονεϊκές οικογένειες, σε άρθρο της Express Tribune του 2015, σημείωσε ότι «[δ]εδομένου ότι το Πακιστάν εξακολουθεί να λειτουργεί με μια σχετικά συντηρητική νοοτροπία, οτιδήποτε ξεφεύγει από τον κανόνα της πυρηνικής οικογένειας – δηλαδή πατέρας, μητέρα και παιδί – κρίνεται ως «διαφορετικό» και άξιο μομφής». Υπάρχουν επίσης διαφορές στο πώς οι μονογονείς εκλαμβάνονται από την κοινωνία ανάλογα με το αν είναι έχουν διαζύγιο ή έχουν χηρεύσει, με την τελευταία περίπτωση να λαμβάνει πολύ λιγότερο αρνητική αντιμετώπιση.[2]

Όπως καταγράφεται στην πιο πρόσφατη Έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για την κατάσταση των δικαιωμάτων του ανθρώπου στο Πακιστάν,[3] έχουν γίνει κάποια σημαντικά βήματα στην προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι η κυβέρνηση του Punjab χρηματοδότησε κέντρα σταδιοδρομίας για γυναίκες σε πανεπιστήμια του Punjab, 12 κέντρα έκτακτης ανάγκης, τα οποία παρέχουν υπηρεσίες νομικής και ψυχολογικής υποστήριξης σε γυναίκες, καθώς και καταφύγια έκτακτης ανάγκης για γυναίκες και παιδιά. Ίδρυσε επίσης 16 ξενώνες γυναικών σε 12 περιοχές για να βοηθήσουν τις γυναίκες να βρουν ασφαλές, οικονομικά προσιτό, προσωρινό κατάλυμα κατά τη διάρκεια αναζήτησης εργασίας. Στις 3 Οκτωβρίου, το Συμβούλιο των Κυβερνήσεων ενέκρινε τη δημιουργία άλλων 30 κέντρων σε όλο το Punjab. Η τοπική κυβέρνηση ξεκίνησε επίσης προγράμματα οικονομικής ενδυνάμωσης, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας Ανάπτυξης Συνεργασίας για Μικρές Βιομηχανίες στο Punjab και του έργου Kisan Ki Beti (Farmer’s Daughter), τα οποία στοχεύουν στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των γυναικών που ζουν σε αγροτικές περιοχές μέσω ανάπτυξης δεξιοτήτων.

Σε πρόσφατη αναφορά του EUAA (Δεκέμβριος 2024), αναφέρεται ότι, παρότι εξακολουθεί η επιρροή πατριαρχικών πρακτικών, κυρίως στην ύπαιθρο και λιγότερο σε αστικά κέντρα, έχουν εντούτοις γίνει σημαντικά βήματα για την βελτίωση της ισότητας των φύλων και έχουν προς τούτο υιοθετηθεί πολλές καλές πρακτικές. Επίσης, παρά τα υψηλά επίπεδα του πληθυσμού με ανεπαρκή εισοδήματα, τα οποία αφορούν κυρίως της περιοχές του Balochistan, Khyber Pakhtunkhwa and Sindh (οι αιτήτριες διέμεναν στη Lahore, που είναι εκτός των ως άνω περιοχών, στην Punjab, επαρχία Lahore), η ανεργία διατηρείται σε χαμηλά σχετικά ποσοστά (8,2% για το 2024) και αγγίζουν κυρίως άτομα εθνοτικών μειονοτήτων.[4]

Η πόλη Lahore είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στο Πακιστάν, μετά την πρωτεύουσα Karachi, με πληθυσμό άνω των 7 εκατομμυρίων κατοίκων στο αστικό κέντρο και περί των 12 εκατομμυρίων στην ευρύτερη περιοχή, στην επαρχία Punjab, της οποίας είναι η τοπική πρωτεύουσα, με υψηλό ρυθμό ανάπτυξης (5,6% για το 2025), πλούσια οικονομία (περί τα 100 δισεκατομμύρια σε USD) και αρκετά ανεπτυγμένους τομείς παροχής υπηρεσιών αλλά και βιομηχανίας. [5]

Αναφορικά τώρα με την πρόσβαση στην εκπαίδευση, εντοπίζονται τα ακόλουθα.

Σύμφωνα με Έκθεση της Επιτροπής του Πακιστάν για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, του 2023,[6] τα στοιχεία για την κατάσταση στην εκπαίδευση δείχνουν ότι το 45%των μαθητών της πέμπτης τάξης δεν μπορούσαν να διαβάσουν στα Ουρντού ή σε άλλη μητρική γλώσσα, ενώ το 44% δεν μπορούσε να διαβάσει στα αγγλικά. Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022, δάσκαλοι κολεγίων και πανεπιστημίων βγήκαν στους δρόμους της Lahore για πάνω από ένα μήνα απαιτώντας προστασία των υπηρεσιών και των μισθών τους από την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε δραστικές περικοπές του μισθού τους.[7]

Σύμφωνα με στοιχεία της UNICEF [8] για τη σχολική εκπαίδευση στο Punjab, το ποσοστό ολοκλήρωσης πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης ανέρχεται μόλις στο 66%. Συνολικά, το 36 τοις εκατό των παιδιών ηλικίας 7 έως 14 έχουν βασικές δεξιότητες ανάγνωσης και το 12 τοις εκατό των παιδιών ηλικίας 7 έως 14 έχουν βασικές δεξιότητες αριθμητικής. Μόνο το 46 τοις εκατό από αυτά που έχουν φοιτήσει μόνο στο δημοτικό μπορούσαν να διαβάσουν σύντομες, απλές δηλώσεις. Οι παρατηρήσεις της έκθεσης της UNICEF για τα παιδιά που δεν έχουν φοιτήσει ποτέ σε σχολείο αναφέρουν ότι, «[σ]το Punjab, το 13 τοις εκατό των παιδιών ηλικίας δημοτικού, είναι εκτός σχολείου. Στο μέσο σχολικό επίπεδο, το ποσοστό των παιδιών που βρίσκονται εκτός σχολείου αυξάνεται σε 21 τοις εκατό, και στο κατώτερο και ανώτερο δευτεροβάθμιο επίπεδο αυξάνεται σε 34 και το 47 τοις εκατό αντίστοιχα».

Στην ίδια έκθεση της UNISEF (στο εξής η έκθεση) αναφέρεται ότι η πρόσβαση στην εκπαίδευση συναρτάται ουσιωδώς με τον τόπο διαμονής, το βιοτικό επίπεδο των γονιών των παιδιών και την θέληση αυτών να παρέχουν μόρφωση στα παιδιά τους. Σημειώνεται δε ότι στην Lahore έχουν καταγραφεί από τα υψηλότερα ποσοστά ολοκλήρωσης σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, δημοτική, μέση και δευτεροβάθμια, σε ποσοστό (77%) πολύ πέραν του εθνικού μέσου όρου, που βρίσκεται μόλις στο 60% αναφορικά με τη δημοτική εκπαίδευση, και πέραν του διπλάσιου του μέσου όρου σχετικά με την ολοκλήρωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (λύκειο), το οποίο κατατάσσει την περιοχή 2η στο Πακιστάν, στο 45%, έναντι μέσου όρου περί του 20% (σελ.8 έκθεσης). Αναφορικά τώρα με την μη ολοκλήρωση όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης η εν λόγω αναφορά δεν καταγράφει σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο φύλων, με απόκλιση μόλις περί το 2% υπέρ των αγοριών έναντι των κοριτσιών. Οι δε διαφορές μεταξύ των διάφορων οικονομικών στρωμάτων του πληθυσμού αναφορικά με την ολοκλήρωση των βαθμίδων εκπαίδευσης μειώνονται πολύ σημαντικά όσο ανεβαίνει η βαθμίδα και σχεδόν εξισώνονται αναφορικά με τα τρία κατώτερα οικονομικά στρώματα στα ίδια ποσοστά ολοκλήρωσης της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εκ του οποίου μπορεί να συναχθεί ότι, εφόσον ένα παιδί συνεχίσει στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, το πιθανότερο είναι ότι αυτό θα ολοκληρώσει την βαθμίδα αυτή, αφού τα ποσοστά ολοκλήρωσης της junior και senior (γυμνάσιο και λύκειο στα κυπριακά δεδομένα) βαθμίδα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ταυτίζονται (σελ.9 έκθεσης). Οι δείκτες ολοκλήρωσης όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης παραμένουν ουσιωδώς υψηλότεροι σε αστικές περιοχές, έναντι της υπαίθρου (σελ. 11 έκθεσης), τα δε ποσοστά αναλφαβητισμού κυμαίνονται κάτω του 16% στα αστικά κέντρα, ουσιωδώς χαμηλότερα του 33% σε αγροτικές περιοχές (σελ.16 έκθεσης).

Αξιολογώντας και αποτιμώντας τα ως άνω δεδομένα καταλήγω ότι οι αιτητές αναμένεται κατά την επιστροφή στη χώρα καταγωγής να αντιμετωπίσουν δυσκολίες και αντιξοότητες αναφορικά με τη στέγαση και τον βιοπορισμό τους και η αιτήτρια 1 θα πρέπει να εργαστεί προκειμένου να θρέψει και να φροντίσει τα τέκνα της. Θα πρέπει σχετικώς να ληφθεί κατά την εκτίμηση αυτή το γεγονός ότι, ως και ανωτέρω αναφέρω, η αιτήτρια 2 θα ενηλικιωθεί τον προσεχή Αύγουστο (2025), η δε αιτήτρια 3 και αιτητής 4 θα ενηλικιωθούν εντός 3 και 5 χρόνων και είναι σήμερα ηλικίας 15 και 13 ετών αντίστοιχα. Τούτο σημαίνει ότι η αιτήτρια 2 αναμένεται ότι θα είναι σε θέση, ως ενήλικη πλέον, να αυτοσυντηρηθεί και να στηρίξει την μητέρα αλλά και τα αδέλφια της αν παραστεί ανάγκη, οι δε αιτητές 3 και 4 είναι σήμερα μιας σχετικά ώριμης ηλικίας (13 και 15 ετών), η οποία τους επιτρέπει, κατ’ ελάχιστο, να αυτοσυντηρούνται αναφορικά με την καθημερινότητα τους στο σπίτι και δεν αναμένεται να επιβαρύνουν ή να περιορίσουν την αιτήτρια αναφορικά με την εργασία και τα ωράρια της.

Θα πρέπει περαιτέρω κατά την παρούσα αξιολόγηση να συνυπολογιστεί ότι η τοπική οικονομία στη Lahore φαίνεται να βρίσκεται σε καλή κατάσταση, διατηρεί καλούς ρυθμούς ανάπτυξης και τα ποσοστά ανεργίας σε εθνικό αλλά και τοπικό επίπεδο είναι σχετικά χαμηλά, πράγμα που επιτρέπει να θεωρηθεί ότι η αιτήτρια 1, αρχηγός της μονογονεϊκής οικογένειας των αιτητών, δύναται να εξεύρει εργασία με αποδεκτά εισοδήματα, δεδομένης της ικανοποιητικής μόρφωσης της (12ετής), της προηγούμενης πολυετούς εργασιακής της εμπειρίας αλλά και του ότι κατάφερε να τα φέρει εις πέρας, έχοντας και τα τρία τέκνα της (αιτητές 2, 3 και 4), σε κατά πολύ μικρότερη ηλικία τότε (6, 8 και 10 ετών, αντίστοιχα) υπό τη φύλαξη και φροντίδα της στο παρελθόν περί τα 3 έτη, μετά τον θάνατο του πατέρα της το 2018 και μέχρι να φύγει από τη χώρα το 2021, χωρίς να αντιμετωπίσει υπαρξιακά προβλήματα.

Περαιτέρω και επιπροσθέτως των ως άνω αξιολογώ, στη βάση των ως άνω δεδομένων και στοιχείων που αφορούν την πρόσβαση στην εκπαίδευση, ότι τα τέκνα της αιτήτριας δεν αναμένεται, συνυπολογιζόμενων και των στοιχείων που αφορούν τους αιτητές, ως πιο πάνω αναλύονται, να στερηθούν της πρόσβασης στην περαιτέρω μόρφωση τους, με δεδομένη και την επιθυμία της αιτήτριας 1 να τους προσφέρει τέτοια εκπαίδευση. Προς τούτο θα πρέπει να υπολογιστεί και το υψηλό ποσοστό ολοκλήρωσης των βαθμίδων εκπαίδευσης που αφορούν τον τόπο διαμονής τους (Lahore) αλλά και τα σχετικά υψηλά ποσοστά που αφορούν χαμηλά και μέσα εισοδήματα σε αστικά κέντρα γενικώς αλλά και το ότι ο αναλφαβητισμός αφορά κυρίως εθνοτικές μειονότητες, που δεν είναι οι αιτητές, καθώς ουδέν περί τούτου αναφέρθηκε, είναι δε μουσουλμάνοι, που αποτελούν και τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού της χώρας.

Τέλος θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι, ως και εκ των ως άνω πληροφοριών αναφέρεται, το κοινωνικό στίγμα και εχθρικές συμπεριφορές αφορούν κυρίως διαζευγμένες γυναίκες και όχι χήρες, ως η αιτήτρια 1, η οποία επιπροσθέτως, ως και ανωτέρω αναφέρω, έχει λάβει 12ετή μόρφωση, έχει προηγούμενη εργασιακή εμπειρία και αναμένεται να ζήσει στο ιδιαίτερα ανεπτυγμένο αστικό κέντρο της πόλης Lahore, όπου διέμενε προηγουμένως. Σ’ αυτά προστίθεται και το ότι, ως οι ως άνω ΠΧΚ αναφέρουν, έχουν γίνει βήματα ώστε να αντιμετωπιστεί η ανισότητα των φύλων, τη βελτίωση της προσβασιμότητας των γυναικών στην εργασία και την παροχή κοινωνικής στήριξης σ’ αυτές τα τελευταία έτη στο Πακιστάν, στα οποία εν προκειμένω θα πρέπει να προστεθεί και το ότι η αιτήτρια 1 αναμένεται να ανακτήσει κατά την επιστροφή της επικοινωνία και επαφή με την αδελφή της, με την οποία έχασε επαφή, ως η ίδια αναφέρει, λόγω του ότι αυτή δεν χρησιμοποιεί κινητό. Είναι λοιπόν εύλογο να αναμένεται, εφόσον ουδεμία έχθρα ή άλλο ζήτημα υπάρχει μεταξύ τους, ότι θα επιχειρήσει να ανακτήσει επαφή μαζί της κατά την επιστροφή της, προκειμένου να λάβει την ελάχιστη στήριξη και βοήθεια κατά την επανένταξη της στην τοπική κοινωνία.

Αξίζει δε να σημειωθεί ότι – σε κάθε περίπτωση – δεν τέθηκαν ενώπιον μου ισχυρισμοί για πράξεις δίωξης που να σχετίζονται ή να απορρέουν από το φύλο (των αιτητών 1, 2 και 3) ή την ανηλικότητα (των αιτητών 2, 3 και 4) και οι ως άνω ΠΧΚ δεν δεικνύουν ότι εφαρμόζονται στο Πακιστάν, ως στο εγχειρίδιο του EASO «Προϋποθέσεις χορήγησης διεθνούς προστασίας (οδηγία 2011/95/ΕΕ)», σελ.39-40, περιγράφονται, διάφορα μεροληπτικά μέτρα, η σώρευση των οποίων ενδεχομένως να έχει «σημαντικές επιζήμιες συνέπειες για το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, όπως για παράδειγμα στέρηση του δικαιώματος βιοπορισμού, του δικαιώματος άσκησης της θρησκείας ή άρνηση κάθε πρόσβασης σε κανονικά διαθέσιμες εκπαιδευτικές υπηρεσίες» (βλ. σχετικώς απόφαση ΔΕΕ στην C-608/22, AH and FN, ημ.04/10/24 και C‑621/21, WS, ECLI:EU:C:2024:47, ημ.16/01/24). Διευκρινίζεται δε στο ίδιο εγχειρίδιο ότι «το ζήτημα του κατά πόσον υφίσταται σώρευση μπορεί να έχει ιδιαίτερη σημασία». Εν προκειμένω οι προβαλλόμενοι εκ των αιτητών ισχυρισμοί περιστρέφονται γύρω από την πρόσβαση στην εκπαίδευση των αιτητών 2, 3 και 4, σε συνάρτηση με τις οικονομικές δυνατότητες της αιτήτριας 1, η οποία δεν αμφισβητεί ότι θα μπορέσει να εξεύρει εργασία με την επιστροφή της, όμως αναφέρει ότι τα εισοδήματα της ενδεχομένως δεν θα είναι αρκετά για να προσφέρει τις καλύτερες ευκαιρίες για τα τέκνα της στον μετέπειτα βίο τους, ουδέν εκ των οποίων σχετίζεται με λόγο δίωξης αλλά με οικονομικούς λόγους.

Παρεμφερώς θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να σημειωθεί ότι στο ως άνω εγχειρίδιο του EASO, σελ.36 επ., αναφέρονται και τα εξής:

«Από τη συλλογιστική του ΔΕΕ συνάγεται ότι παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τα οποία χωρεί παρέκκλιση, όπως τα δικαιώματα που κατοχυρώνονται στο άρθρο 7 του Χάρτη της ΕΕ/στο άρθρο 8 της ΕΣΔΑ, πρέπει να υπερβαίνουν ένα υψηλότερο κατώτατο όριο σοβαρότητας, ενώ η παραβίαση δικαιωμάτων από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση, μπορεί να συνιστά δίωξη λόγω της ίδιας της φύσης της πράξης.

[…]

Το κατά πόσον οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα τα οποία κατοχυρώνονται στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του 1961 (146) ή στο Διεθνές Σύμφωνο για τα οικονομικά, κοινωνικά και μορφωτικά δικαιώματα του 1966 (147) μπορούν να θεωρηθούν «βασικά» ανθρώπινα δικαιώματα εξαρτάται από τη δυνητική σοβαρότητα της επέμβασης στις βασικές συνθήκες διαβίωσης ενός προσώπου. Γενικά, τα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώ­ματα δεν πληρούν το κριτήριο δυνητικής σοβαρότητας συγκρίσιμης με παράβαση δικαιωμάτων από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση.

[…]

Στην περίπτωση περιορισμών που βασίζονται στη δημόσια τάξη και ασφάλεια, ο χαρακτήρας της παράβασης ως παραβίασης βασικού ανθρώπινου δικαιώματος πρέπει να εξετάζεται λαμβάνοντας υπόψη τη γενική κατάσταση που επικρατεί στη χώρα καταγωγής και τις προσωπικές περιστάσεις του αιτούντος διεθνή προστασία.

[…]

Η έννοια της προσωπικής ακεραιότητας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, καθώς και ο τρόπος και ο βαθμός οποιασδήποτε βλάβης ή απειλής βλάβης που θίγει την ατομική κατάσταση του αιτούντος, συμπεριλαμβανομένων παραγόντων όπως το προσωπικό ιστορικό, το φύλο και η ηλικία, είναι στοιχεία λυσιτελή για την εκτίμηση αυτή (154). Η παραβίαση βασικού ανθρώπινου δικαιώματος μπορεί να χαρακτηρισθεί σοβαρή λόγω του ιδιαίτερου αντικτύπου της σε συγκεκριμένο αιτούντα.»

Εδώ λοιπόν, δεδομένης και της κατάληξης μου ότι δεν αναμένεται στέρηση πρόσβασης των αιτητών στην εκπαίδευση και στην αξιοπρεπή διαβίωση, οι όποιες στερήσεις ή άλλες αντιξοότητες ήθελε αντιμετωπίσουν κατά την επιστροφή τους, που σχετίζονται με αμιγώς οικονομικές αιτίες, περιλαμβανομένου ίσως και ήπιου κοινωνικού στίγματος, λόγω του ότι προέρχονται από μονογονεϊκή οικογένεια, δεν θεωρώ ότι «μπορεί να χαρακτηρισθεί σοβαρή λόγω του ιδιαίτερου αντικτύπου της» στους αιτητές, λαμβανομένου βεβαίως υπόψη και του ότι, άνευ ετέρου λόγου «[γ]ενικά, τα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώ­ματα δεν πληρούν το κριτήριο δυνητικής σοβαρότητας συγκρίσιμης με παράβαση δικαιωμάτων από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση.».

Σε σχέση τέλος με την έκταση και εύρος προστασίας που παρέχεται από την αρχή της μη επαναπροώθησης, ως κατοχυρώνεται στο αρ.3 της Ευρωπαϊκής Συμβάσης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, έχει πολλάκις απασχολήσει τη νομολογία του ΕΔΑΔ, που στην απόφαση του στην M.S.S. v Belgium and Greece [GC], Application No. 30696/09, ημ.21/01/11, παρ.263, συνδέει την παράβαση του αρ.3 της ΕΣΔΑ με την εκεί διαπιστούμενη παντελή απουσία προοπτικών βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης του αιτητή, καταλήγοντας στα εξής:

«In the light of the above and in view of the obligations incumbent on the Greek authorities under the Reception Directive (see paragraph 84 above), the Court considers that the Greek authorities have not had due regard to the applicant’s vulnerability as an asylum-seeker and must be held responsible, because of their inaction, for the situation in which he has found himself for several months, living on the street, with no resources or access to sanitary facilities, and without any means of providing for his essential needs. The Court considers that the applicant has been the victim of humiliating treatment showing a lack of respect for his dignity and that this situation has, without doubt, aroused in him feelings of fear, anguish or inferiority capable of inducing desperation. It considers that such living conditions, combined with the prolonged uncertainty in which he has remained and the total lack of any prospects of his situation improving, have attained the level of severity required to fall within the scope of Article 3 of the Convention. »

Στην πιο πάνω απόφαση, ως και από το ως άνω απόσπασμα προκύπτει, καθοριστικής σημασίας για την διαπιστούμενη παράβαση του αρ.3 ήταν το γεγονός ότι ο εκεί αιτητής βρισκόταν χωρίς επαρκείς συνθήκες υποδοχής, χωρίς ουσιαστική πρόσβαση στην αγορά εργασίας και χωρίς πιθανότητες βελτίωσης της κατάστασης του στο άμεσα προβλέψιμο μέλλον, δεδομένης και της επί μακρόν αβεβαιότητας στην οποία βρισκόταν, συνεπεία μη ολοκλήρωσης της εξέτασης της εκκρεμούσης αιτήσεως διεθνούς προστασίας.

Τα ως άνω δεν ισχύουν εν προκειμένω, ως εξηγείται πιο πάνω.

Είναι εκ των ως άνω κατάληξη μου ότι δεν τεκμηριώνεται βάσιμος φόβος «καταδίωξης [των αιτητών] για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων» και ότι δεν έχουν καταδειχθεί «ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψ[ουν] στη χώρα ιθαγένειάς [τους], θα αντιμετωπίσ[ουν] πραγματικό κίνδυνο να υποστ[ούν] σοβαρή βλάβη», ως αμφότερες οι έννοιες ορίζονται στα αρ.3 και 19 του Νόμου.

Περαιτέρω, τυχόν επιστροφή των αιτητών στη χώρα καταγωγής τους, ως οικογένεια, υπό τη φύλαξη και φροντίδα της αιτήτριας 1, η οποία άλλωστε παρέχεται εξ ανέκαθεν απ’ αυτήν, δεδομένων όσων πιο πάνω εξηγώ, δεν θα είναι σε παράβαση της κατοχυρωμένης εκ του αρ.3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) προστασίας από επαναπροώθηση και δεν θα εκθέσει τους αιτητές σε απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση.

Ενόψει δε των ως άνω διαπιστώσεων μου, λαμβανομένου υπόψη του ότι ουδέν έχει τεθεί ενώπιον μου από τους αιτητές και ουδέν συνάγεται εκ των ενώπιον μου στοιχείων, ως ανωτέρω αξιολογούνται, περί του αντιθέτου, δεν θεωρώ ότι θίγεται εκ της επιστροφής των αιτητών 2, 3 και 4 το βέλτιστο συμφέρον αυτών, το οποίο άλλωστε, παρότι σταθμίζεται, δεν δύναται θεωρώ να αποτελέσει αυτοτελή λόγο παροχής προστασίας, ιδίως όταν αυτοί θα επιστρέψουν με την μητέρα τους και υπό τις ως άνω περιγραφόμενες περιστάσεις.

Σημειώνεται καταληκτικά ότι το Πακιστάν έχει καθοριστεί στις Κ.Δ.Π. 198/2020, 225/2021, 202/2022,  166/2023 και 191/2024, που εκδόθηκαν δυνάμει του αρ.12Βτρις του Νόμου, ως ασφαλής χώρα ιθαγενείας και στην παρούσα ουδέν στοιχείο προσκομίστηκε στη βάση του οποίου θα μπορούσε να «θεωρηθεί ότι η χώρα αυτή δεν είναι ασφαλής […] στη συγκεκριμένη περίπτωσή», στη βάση των όσων διαλαμβάνονται από το αρ.12Βτρις (6).

Δεν διαφεύγουν της προσοχής μου οι τεταμένες σχέσεις του Πακιστάν με τη γειτνιάζουσα Ινδία, οι οποίες έχουν πολύ προσφάτως οδηγήσει σε ανταλλαγή πυρών μεταξύ των δύο, με χτύπημα στις 08/05/25 στη Lahore [9] (τόπος διαμονής αιτητών), όμως δεν θεωρώ ότι εκ τούτου θα μπορούσε σήμερα να αχθεί συμπέρασμα ότι επίκειται ευρύτερη σύρραξη και συνεπώς δεν μπορεί να διαφοροποιήσει τα δεδομένα, ως ανωτέρω περιγράφονται.

Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με έξοδα €500 υπέρ των καθ' ων η αίτηση και εναντίον της αιτήτριας.

 

Α. Χριστοφόρου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.



[1] Canada: Immigration and Refugee Board of Canada, Pakistan: Circumstances under which a woman has the legal right to get a divorce through the courts (judicial divorce) through her own initiative; circumstances under which single women can live alone, 17 November 2010, PAK103608.E , available at: https://www.refworld.org/docid/4dd1015f17.html

[2] Express Tribune, ‘Surviving as a single parent’, 31 August 2015, available at: https://tribune.com.pk/story/945987/surviving-as-a-single-parent/

[3] USDOS – US Department of State (Author): 2022 Country Report on Human Rights Practices: Pakistan, 20 March 2023, available at: https://www.ecoi.net/en/document/2089066.html (under Section 6, “Discrimination and Societal Abuses -Women”)

[6] HRCP – Human Rights Commission of Pakistan (Author): Human Rights Commission of Pakistan State of Human Rights in 2022, 2023
https://hrcp-web.org/hrcpweb/wp-content/uploads/2020/09/2023-State-of-human-rights-in-2022.pdf , p. 26

[7] Ό.π., p. 42


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο