A.G.C.T. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 1694/2024, 7/5/2025
print
Τίτλος:
A.G.C.T. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 1694/2024, 7/5/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 1694/2024

07 Μαΐου, 2025

[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

A.G.C.T.

Αιτήτρια

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

Εμφανίσεις:

Η Αιτήτρια παρούσα

A. Δημητριάδη (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.

Μ. Nassr (κος) για πιστή μετάφραση από Αγγλικά στα Ελληνικά και αντίστροφα.

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Με την παρούσα προσφυγή η Αιτήτρια προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 17/04/24, η οποία της κοινοποιήθηκε αυθημερόν, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά της για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Η Αιτήτρια, υπήκοος Καμερούν, υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 04/04/22, στις 11/03/24 πραγματοποιήθηκε η συνέντευξή της, ακολούθησε έκθεση/εισήγηση λειτουργού ημερομηνίας 26/03/24 και στις 29/03/24 αποφασίστηκε η απόρριψη της αίτησης, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Η Αιτήτρια μέχρι την ημερομηνία ακρόασης της υπόθεσης εκπροσωπείτο από δικηγόρο ο οποίος είχε καταχωρίσει Γραπτή Αγόρευση με τους νομικούς και πραγματικούς λόγους που θεωρεί η πρώτη ότι πάσχει η προσβαλλόμενη απόφαση. Η Αιτήτρια εκπροσωπώντας πλέον τον εαυτό της υιοθέτησε το περιεχόμενο της Γραπτής Αγόρευσης ημερομηνίας 15/10/24, με βάση αυτήν διατείνεται ότι η Υπηρεσία Ασύλου λανθασμένα απέρριψε το αίτημα της και/ή ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει λόγω πλάνης, ελλιπούς έρευνας και αιτιολογίας και/ή ότι η απόφαση λήφθηκε από αναρμόδιο όργανο.

 

Οι Καθ΄ ων η αίτηση υιοθέτησαν το περιεχόμενο της ένστασης και υποστήριξαν ότι οι ισχυρισμοί της δεν εμπίπτουν στην έννοια του καθεστώτος πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας καθότι κρίθηκε αναξιόπιστη. Προβάλλουν ότι η απόφαση είναι αποτέλεσμα δέουσας έρευνας, είναι αιτιολογημένη και ότι η Αιτήτρια δεν έχει τεκμηριώσει ότι δεν είναι ασφαλής λόγω των ειδικών της περιστάσεων.

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Αρχικά θα πρέπει να υποδειχθεί ότι ένα μεγάλο μέρος της Γραπτής Αγόρευσης αναλώνεται μόνο στην επανάληψη διατάξεων νόμων και κανόνων δικαίου χωρίς να γίνεται υπαγωγή τους σε πραγματικά γεγονότα και νομικά δεδομένα της υπόθεσης με αποτέλεσμα να καθίστανται ανεπαρκούς αιτιολόγησης.  Με βάση τον Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, που εφαρμόζονται κατ’ αναλογία και από το παρόν Δικαστήριο (Βλέπε Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας  Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2022 (3/2019), επιβάλλεται η υποχρέωση στον αιτητή όχι μόνο να εγείρει με το δικόγραφο του όλα τα σημεία τα οποία υποστηρίζουν την προσφυγή του αλλά ταυτόχρονα να τα αιτιολογεί πλήρως.  Η αιτιολόγηση νομικών σημείων είναι απαραίτητη για την εξέταση λόγων ακύρωσης από το Δικαστήριο, οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια, αναπόφευκτα επηρεάζει τη νομική τους βάση με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να κριθούν αναιτιολόγητοι και ανεπίδεκτοι δικαστικής εκτίμησης. Επομένως, δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί ισχυρισμοί που δεν εξειδικεύονται ή δεν αιτιολογούνται διότι με αυτό τον τρόπο το Δικαστήριο, παρόλο που ασκεί και έλεγχο ουσίας, θα οδηγείτο σε συζήτηση σχεδόν οιουδήποτε θέματος κατά παράβαση των δικονομικών διατάξεων και του ρόλου που διαδραματίζουν στον καθορισμό των επίδικων θεμάτων και της διεξαγωγής της διοικητικής δίκης. (Βλέπε σχετικάΔημοκρατία ν. Κουκκουρή (1993) 3 Α.Α.Δ. 598Latomia Estate Ltd v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672Δημοκρατία ν. Σπύρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 533Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 Α.Α.Δ. 598, επίσης - Ιωσηφίδης ν. Γενικού Εισαγγελέα (1990) 3 Α.Α.Δ. 4599Kadivari ν. Δημοκρατίας (αρ. 2) (1992) 4 Α.Α.Δ. 2924, βλέπε επίσης Υπόθ. Αρ. 107/2017, Χριστόδουλος Μιχαήλ (Συνταγματάρχης) κ.α. ν. Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Υπουργού Άμυνας, ημερομηνίας 11/12/2017 -όπου γίνεται επανάληψη της πάγιας νομολογίας επί του ζητήματος).

 

Υπό το φως των πιο πάνω, προχωρώ να εξετάσω λόγους ακύρωσης που πληρούν τις προϋποθέσεις αιτιολόγησης που επιτάσσουν οι σχετικοί διαδικαστικοί κανονισμοί και η σχετική νομολογία.

 

Προέχει η εξέταση του εγειρόμενου λόγου ακύρωσης αναφορικά με την αρμοδιότητα του οργάνου που έλαβε την προσβαλλόμενη απόφαση καθότι αποτελεί ισχυρισμό που άπτεται δημόσιας τάξης και εξετάζεται σε κάθε περίπτωση και από το ίδιο το Δικαστήριο ακόμα και εάν δεν έχει δικογραφηθεί (Βλέπε σχετικά «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, 14ης Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 260 και «Εισηγήσεις Διοικητικού Δικονομικού Δικαίου», Χαράλαμπος Χρυσανθάκης, 2η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 247).

 

Η θέση της Αιτήτριας ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν λήφθηκε από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου απορρίπτεται ως αβάσιμη. Όπως προκύπτει από την Ένσταση και το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου (στο εξής Δ.Φ.) η απόφαση και/ή η έγκριση της έκθεσης για απόρριψη της αίτησης λήφθηκε από τον κ. Π. Καζαντζή που είναι εγκύρως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό για να εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου και/ή να προχωρεί σε έκδοση αποφάσεων επί αιτημάτων διεθνούς προστασίας με βάση την σχετική εξουσιοδότηση ημερομηνίας 09/06/22 που βρίσκεται στο ερυθρό 44 Δ.Φ. (η οποία εξουσιοδότηση είναι σε σύμπνοια με το Άρθρο 2 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000). Υπάρχει, δηλαδή, ρητή διάταξη του Νόμου που να επιτρέπει την μεταβίβαση της εξουσίας λήψης τέτοιων αποφάσεων σε οποιοδήποτε άλλο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου εκτός από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας αυτής (Βλέπε σχετικό Άρθρο 17(4) του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου, Ν. 158 (Ι)/1999 έως 2020, βλέπε επίσης Α.Ε. αρ. 2115, Ανδρούλλας Ζηνοβίου ν Κυπριακής Δημοκρατίας, (1997) 3 Α.Α.Δ 385). Όπως καταδεικνύεται και από τον φάκελο της υπόθεσης ο κ. Π. Καζαντζής ενέκρινε την απόφαση του λειτουργού και δεν υπάρχει οτιδήποτε που να καταδεικνύει ότι δεν μελέτησε την αίτηση, των σχετικών στοιχείων της υπόθεσης και των αιτιάσεων της Αιτήτριας προτού λάβει την προσβαλλόμενη απόφαση, τεκμαίρεται δε ότι συμφώνησε προς όλα όσα τέθηκαν ενώπιον του στην λεπτομερή εισήγηση μετά από εξέταση τους και/ή η έγκριση της απόρριψης της αίτησης ασύλου της Αιτήτριας ενσωματώνει στην ουσία και την έκθεση/εισήγηση του λειτουργού η οποία είναι υπό τύπο πρακτικού απόφασης.

 

Ανεξαρτήτως, των πιο πάνω το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τα όσα υποστηρίζονται από την Αιτήτρια, αυτά που απάντησαν οι Καθ’ ων η αίτηση, του περιεχομένου του φακέλου και αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν. 73(I)/2018), προχωρεί να εξετάσει την ουσία του αιτήματός της, σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς πλάνης, ανεπαρκούς έρευνας και αιτιολογίας.

 

Όπως προκύπτει από το περιεχόμενο της συνέντευξης και της έκθεσης/εισήγησης πρόκειται για αγγλόφωνη υπήκοο Καμερούν, με τόπο καταγωγής τη Buea του Νοτιοδυτικού τμήματος του Καμερούν και τελευταίο τόπο διαμονής τη Douala. Φυλετικής καταγωγής Bamileke, χριστιανή, έγγαμη,  υγιής, απόφοιτος πανεπιστημιακής  εκπαίδευσης, εργαζόταν ως δασκάλα. Ο σύζυγός της, αιτητής ασύλου, διαβιεί μαζί της στη Δημοκρατία. Η πατρική της οικογένεια αποτελείται από τους γονείς της και τρία αδέρφια, όλοι τους διαμένοντας στη Mutengene του Νοτιοδυτικού Καμερούν. Πλην της αγγλικής που αποτελεί τη μητρική της γλώσσα, ομιλεί γαλλικά.  Εγκατέλειψε τη χώρα της αεροπορικώς στις 23/02/22.

 

Κατά τη καταγραφή της αίτησής της για χορήγηση διεθνούς προστασίας, δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή, εξαιτίας της δίωξης που υπέστη, λόγω της ιδιότητας της ως δασκάλα. Αναφέρθηκε δε στη φυλάκισή της, το ξυλοδαρμό της ίδιας και του συζύγου της, καθώς και σε απειλητικά τηλεφωνήματα από γαλλόφωνους συναδέλφους. Κατά τη προσωπική της συνέντευξη επανέλαβε τους ισχυρισμούς περί στοχοποίησής της από τις αρχές της χώρα καταγωγής της, λόγω της συμμετοχής της σε διαμαρτυρία το 2016, στο Ombe, στα πλαίσια της αγγλόφωνης κρίσης και της κράτησης της, καθώς και στη στοχοποίηση της από τους Ambazonians και τις απειλές που δέχτηκε από αυτούς, λόγω της ιδιότητας της ως δασκάλα.

 

Ο λειτουργός στο πλαίσιο της έκθεσης-εισήγησής του εντόπισε τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς, ο μεν πρώτος σχετικά με τα προσωπικά στοιχεία της Αιτήτριας, ο οποίος έγινε αποδεκτός στο σύνολό του, ο δεύτερος σχετικά με τη κράτηση της από τις αρχές της χώρα καταγωγής της το 2016, λόγω της συμμετοχής της σε διαδήλωση κατά της κυβέρνησης στα πλαίσια της αγγλόφωνης κρίσης, ο οποίος απορρίφθηκε και ο τρίτος σχετικά με το φόβο δίωξης της από τους Ambazonians το 2016 – 2017, στον τόπο εργασίας της, το Mutengene, ο οποίος και έγινε αποδεκτός. Στην σχετική έκθεση/εισήγηση καταγράφονται, αναφορικά με τον ανωτέρω απορριφθέντα δεύτερο ισχυρισμό, αρκετά σημεία στα λεγόμενα της Αιτήτριας όπου διαπιστώθηκε ασάφεια, ανεπάρκεια πληροφοριών και αντιφάσεις. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, προκύπτει ότι η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς πληροφορίες σχετικά με τη διαδήλωση που συμμετείχε, ενώ οι δηλώσεις σχετικά με τις συνθήκες κράτησής της κρίθηκαν ως ασαφείς και γενικές. Επιπλέον, δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκή εξήγηση για τη διαφοροποίηση των δηλώσεων της σχετικά με το χρόνο κράτησής της, αναφέροντας κατά τη καταγραφή 3 ημέρες ενώ κατά τη συνέντευξη 10 ημέρες. Επιπρόσθετα, αντιφατικές κρίθηκαν οι δηλώσεις της σχετικά με το περιστατικό επίθεσης εις βάρος της στο σχολείο, όπου η Αιτήτρια αφενός αναφέρθηκε σε σχολείο στη Douala, αφετέρου στη Mutengene, χωρίς να είναι σε θέση να δώσει σαφείς εξηγήσεις για την εν λόγω αντίφαση. Τέλος, οι εξηγήσεις που παρείχε σχετικά με την απουσία αναφοράς στις απειλές κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, κρίθηκαν ως ασαφείς και αόριστες. Σημειώνεται ότι υπάρχει και εκτενέστατη αξιολόγηση μέσω εξωτερικών πηγών πληροφόρησης όπου ο λειτουργός έκρινε ότι επί αυτού του δεύτερου ισχυρισμού είναι και εξωτερικά αναξιόπιστη.

 

Μετά από συνολική αξιολόγηση της γενικότερης αξιοπιστίας της Αιτήτριας, των όσων τέθηκαν ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου υπό μορφή δηλώσεων διαπιστώνω ότι η αξιοπιστία της επί αυτού του σημείου του αιτήματος της (ισχυρισμός 2) δεν τεκμηριώνεται. Η πλήρης εικόνα που διαμορφώνεται μέσω των στοιχείων του φακέλου της, κατόπιν ορθολογικής ανάλυσης και δίκαιης στάθμισής τους[1], επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα του λειτουργού. Δεν παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής της επί αυτού του ισχυρισμού, ούτε τον τεκμηρίωσε με επαρκή λεπτομέρεια (Βλέπε Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131). Σύμφωνα και με την §205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών, θα πρέπει, μεταξύ άλλων, ο αιτών να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του, να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο μέσο, να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων και να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς. Ουδόλως έχει τεκμηριωθεί από την Αιτήτριας ότι έτυχε και/ή τυγχάνει δίωξης από τις κρατικές δυνάμεις  λαμβάνοντας δεόντως υπόψη ότι αποχώρησε νόμιμα από την χώρα της χωρίς οποιοδήποτε πρόβλημα. Ούτε, όμως, η αποδοχή του τρίτου ουσιώδη ισχυρισμού της την καθιστούν πρόσφυγα. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του τρίτου ισχυρισμού, ο λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την αγγλόφωνη κρίση και κατά την αξιολόγηση του κινδύνου, λαμβάνοντας υπόψη το προφίλ της Αιτήτριας, τη προγενέστερη διαμονή της στη Douala επί 5ετία, της κατάστασης ασφαλείας που επικρατεί στο τελευταίο τόπο διαμονής της στην χώρα καταγωγής της, κατέληξε ότι δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα η Αιτήτρια να αντιμετωπίσει κίνδυνο που ισοδυναμεί με δίωξη ή σοβαρή βλάβη, σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της. Το Δικαστήριο προβαίνοντας σε επαναξιολόγηση των προσωπικών της περιστάσεων που αφορούν τον αποδεκτό τρίτο ισχυρισμό της Αιτήτριας θεωρεί ορθή την κατάληξη του λειτουργού. Δεν υπάρχει εύλογη αιτία να πιστεύεται πως σε περίπτωση επιστροφής της θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε ζήτημα και/ή δεν υπάρχει βάσιμος φόβος και/ή μελλοντοστραφής κίνδυνος και/ή οιανδήποτε μορφής δίωξης ή βλάβης. Σύμφωνα με το εγχειρίδιο EASO «Δικαστική Ανάλυση του (2018) Προϋποθέσεις Χορήγησης Διεθνούς Προστασίας (Οδηγία 95/2011/ΕΕ)», σελίδα 92:

 

«Ο όρος «βάσιμος φόβος» σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει έγκυρη αντικειμενική βάση για τον φόβο δίωξης του αιτούντος. Το συγκεκριμένο στοιχείο του ορισμού του πρόσφυγα αφορά τον κίνδυνο ή την πιθανότητα να υπο­στεί δίωξη. Ο φόβος θεωρείται βάσιμος, εάν διαπιστώνεται ότι υπάρχει «εύλογη» πιθανότητα να υλοποιηθεί στο μέλλον[2]. Για τη διαπίστωση αυτή, είναι απαραίτητο να αξιολογούνται οι δηλώσεις του αιτούντος υπό το πρί­σμα όλων των σχετικών περιστάσεων της υπόθεσης [άρθρο 4 παράγραφος 3 της ΟΕΑΑ (αναδιατύπωση)[3]] και να ελέγχονται οι περιστάσεις που επικρατούν στη χώρα καταγωγής του, καθώς και η συμπεριφορά των υπευθύνων δίωξης[4]. Επομένως, η διαπίστωση του βάσιμου φόβου συνδέεται στενά με το καθήκον της αξιολόγησης των αποδεικτικών στοιχείων και της αξιοπιστίας που διέπεται πρωτίστως από το άρθρο 4 της ΟΕΑΑ (αναδιατύπωση). Η αξιολόγηση των αποδεικτικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης της αξιοπιστίας, είναι το πρώτο στάδιο. Εάν τα αποδεικτικά στοιχεία που υπέβαλε ο αιτών γίνουν δεκτά ως αξιόπιστα, ο υπεύθυνος για τη λήψη της απόφασης προχωρά στο δεύτερο στάδιο και εξετάζει κατά πόσον τα γεγονότα και οι περιστάσεις που έγιναν δεκτά ισοδυναμούν με βάσιμο φόβο. Το ΔΕΕ ενέκρινε αυτή την προσέγγιση δύο σταδίων:

 

Στην πραγματικότητα, η «αξιολόγηση» αυτή γίνεται σε δύο αυτοτελή στάδια. Το πρώτο στάδιο αφορά τη διαπίστωση της συνδρομής των πραγματικών περιστατικών που αποδεικνύουν τη βασιμότητα της αιτή­σεως, ενώ το δεύτερο στάδιο αφορά τη νομική εκτίμηση των εν λόγω αποδεικτικών στοιχείων, προκει­μένου να αποφασισθεί αν πληρούνται, υπό το φως των πραγματικών περιστατικών της συγκεκριμένης υποθέσεως, οι ουσιαστικές προϋποθέσεις που θέτουν τα άρθρα 9 και 10 ή 15 της οδηγίας 2004/83 για την παροχή διεθνούς προστασίας[5]

 

Σύμφωνα με το ίδιο εγχειρίδιο[6]:

«Ο όρος «φόβος» αντικατοπτρίζει τη μελλοντοστραφή έμφαση των ορισμών της σύμβασης για τους πρόσφυγες και της ΟΕΑΑ. Η ΟΕΑΑ (αναδιατύπωση) επεκτείνει την προστασία όχι μόνο στα πρόσωπα που υπέστησαν πραγματικά δίωξη, αλλά και σε εκείνα που διατρέχουν κίνδυνο δίωξης[7]. Αντικατοπτρίζει επίσης την αποδοχή της ιδέας ότι η απειλή δίωξης αρκεί για να διαπιστωθεί ύπαρξη δίωξης. Επομένως, ένα πρόσωπο δεν χρειάζεται να περιμένει να υποστεί διώξεις για να υποβάλει αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας, αλλά μπορεί να «φοβάται» μελλοντική δίωξη.

 

Το ΔΕΕ τόνισε τον μελλοντοστραφή χαρακτήρα του βάσιμου φόβου στην απόφαση που εξέδωσε στην υπόθεση Y και Z, όπου αποφάνθηκε ότι:

[ο]σάκις οι αρμόδιες αρχές καλούνται να εκτιμήσουν, σύμφωνα με το άρθρο 2 στοιχείο γ) αυτής, αν ο αιτών διακατέχεται βασίμως από τον φόβο ότι θα διωχθεί, οφείλουν να διερευνήσουν αν οι στοιχειοθετημένες περιστάσεις συνιστούν ή όχι τέτοια απειλή, ώστε ο ενδιαφερόμενος να φοβείται βασίμως, λαμβανομένης υπόψη της εξατομικευμένης καταστάσεώς του, ότι αποτελεί πράγματι αντικείμενο πράξεων διώξεως[8].»

 

(ο τονισμός δικός μου)

 

Βάσει της ανωτέρω ανάλυσης δεν διαπιστώνεται προσωπική δίωξή στο μέλλον και/ή δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο της εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής της και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Από τα στοιχεία που τέθηκαν τόσο ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου όσο και του Δικαστηρίου απέτυχε να τεκμηριώσει ότι σε περίπτωση επιστροφής της στην χώρα καταγωγής, υπάρχει κίνδυνος δίωξης της για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, συνεπώς, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).

 

Ως προς το εάν η περίπτωση της Αιτήτριας εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής της στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και κατέληξε ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται. Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι η ίδια προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[9] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημειώνει ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνεται ότι στην περιοχή της Αιτήτριας δεν παρατηρούνται σε υψηλό επίπεδο συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων. Για λόγους πληρότητας της έρευνας, ωστόσο, θα παρατεθούν αριθμητικά στοιχεία αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας και από τη βάση δεδομένων ACLED (Armed Conflict Location and Event Data) για την περίοδο 27/04/24 με 25/04/25 στην επαρχεία Littoral του Καμερούν σημειώθηκαν 8 περιστατικά ασφαλείας τα οποία επέφεραν 4 θανάτους. Σε αυτά περιλαμβάνονται 4 περιστατικά βίας κατά αμάχων (2 θάνατοι), και 4 περιστατικά εξεγέρσεων (2 θάνατοι).[10] Ειδικότερα για τη Douala (τόπος συνήθους διαμονής της Αιτήτριας) για το ίδιο χρονικό διάστημα καταγράφηκαν 7 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία επέφεραν 3 θανάτους. Σε αυτά περιλαμβάνονται 2 περιστατικά βίας κατά αμάχων (καμία απώλεια) και 1 μάχες (1 θάνατος).[11] Σημειώνεται, ότι o πληθυσμός της Douala καταγράφεται στους 4.203.000 κατοίκους.[12]  Συνεπώς, δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις συμπληρωματικής προστασίας. Βάσει των ανωτέρω ποσοτικών και ποιοτικών πληροφοριών, δεν προκύπτει ότι στον τόπο τελευταίας διαμονής της Αιτήτριας λαμβάνει χώρα διεθνής ή εσωτερική ένοπλη σύρραξη εντός του πλαισίου του Άρθρου 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και ως εκ τούτου, παρέλκει περαιτέρω διερεύνηση των προσωπικών της περιστάσεων της για λόγους εφαρμογής της «αναπροσαρμοσμένης κλίμακας» όπως αυτή απορρέει από τη Νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης[13].

 

Ανεξαρτήτως των πιο πάνω και λόγω της αποδοχής του τρίτου ουσιώδης ισχυρισμού της ούτε ως αγγλόφωνη και/ή εσωτερικά εκτοπισθείσα από τον τόπο καταγωγής της θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από της αρχές της χώρα της. Η πιο πρόσφατη σχετική πηγή που ευρέθη κατά την έρευνα δημοσιεύτηκε το 2020 από την Βελγική Υπηρεσία CGRS-CEDOCA – Office of the Commissioner General for Refugees and Stateless Persons COI unit στην οποία αναφέρεται ότι πολλοί εκτοπισμένοι μετακινούνται στη γαλλόφωνη περιοχή, ιδιαίτερα στην πόλη Douala, αλλά ο αριθμός τους δεν είναι γνωστός επειδή δεν έχουν εγγραφεί εκεί. Άλλωστε οι τελευταίοι πηγαίνουν σε οικογένειες και σε γνωστούς. Το πρόβλημα της ασφάλειας παραμένει το μειονέκτημα που εμποδίζει αυτούς τους εκτοπισμένους πληθυσμούς να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Δεν υπάρχει ακόμη επιστροφή εκτοπισμένων στην αγγλόφωνη περιοχή.[14] Η πλειοψηφία των πιο πρόσφατων πηγών υποδεικνύει ότι υπάρχει μια ήπια συνύπαρξη μεταξύ αγγλόφωνων και γαλλόφωνων πολιτών και πως ο εσωτερικά εκτοπισμένος αγγλόφωνος πληθυσμός στο γαλλόφωνο τμήμα δεν υφίσταται συστηματικά διάκριση από τις αρχές.[15] Η Africa Report δημοσίευσε στις 20 Απριλίου 2020 ένα άρθρο αφιερωμένο στην κατάσταση των αγγλόφωνων εκτοπισμένων στην πόλη της Douala, όπου η πλειοψηφία των αγγλόφωνων εκτοπισμένων δήλωσε ότι αισθανόταν ασφαλής εκεί[16]. Αναλυτικότερα, αποτελεί και το οικονομικό κέντρο της χώρας όπου οι κάτοικοί του προέρχονται, όχι μόνο από τις αγγλόφωνες περιοχές, αλλά και από όλες τις δέκα περιοχές του Καμερούν. Ο εκπρόσωπος της International Crisis Group είπε ότι ο πληθυσμός της αγγλόφωνης περιοχής είναι «κυρίαρχος σε πολλές γειτονιές» στη Douala. Πολλοί άνθρωποι είναι δίγλωσσοι, μιλώντας εξίσου αγγλικά και γαλλικά, μερικές φορές λόγω γάμων μεταξύ αγγλόφωνων και γαλλόφωνων. Σύμφωνα με τη Διεθνή Ομάδα Κρίσεων, πολλοί άνθρωποι που ξεφεύγουν από τη βία στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν αναζητούν καταφύγιο με τους συγγενείς τους σε γειτονιές που κυριαρχούν οι αγγλόφωνοι. Η συμβίωση μεταξύ αγγλόφωνων και γαλλόφωνων παραμένει φιλική και αδερφική, με τις αλληλεπιδράσεις να είναι κυρίως ειρηνικές, εκτός από εξαιρετικές περιπτώσεις. Οι αγγλόφωνοι που ζουν εκεί δεν αντιμετωπίζουν προς το παρόν μεγάλες απειλές για την ασφάλεια από τους γαλλόφωνους, ωστόσο, οι άνθρωποι φοβούνται να συζητήσουν ανοιχτά την αγγλόφωνη κρίση για να αποφύγουν πιθανά αντίποινα από τον στρατό. Για τους περισσότερους γαλλόφωνους, το πρόβλημα των αγγλόφωνων θεωρείται ως αντανάκλαση ευρύτερων εθνικών ζητημάτων όπως ο συγκεντρωτισμός, η κακή διακυβέρνηση και το χάσμα των γενεών, όπου η ταύτιση των φυλών παίζει σημαντικότερο ρόλο από τη γλώσσα.[17] Η ΕUAA (πρώην EASO) αναφέρει, επί αυτού του ζητήματος, ότι «μεταξύ των πηγών που συμβουλεύτηκαν και απαριθμήθηκαν, και εντός του χρονικού πλαισίου που διατέθηκε για την απάντηση αυτής της ερώτησης, δεν βρέθηκαν συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση για τους αγγλόφωνους στις γαλλόφωνες περιοχές του Καμερούν. Οι πηγές αντανακλούν κυρίως την κατάσταση στο Βορειοδυτικό και Νοτιοδυτικό Καμερούν, που αναφέρεται ως «Ambazonia» από τους αγγλόφωνους».[18]

 

Ούτε τεκμηριώνεται από τους γενικούς ισχυρισμούς της που να δεικνύει πως η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει είτε νομικά είτε ως προς τα ουσιαστικά γεγονότα που παρουσιάστηκαν ενώπιον της διοικητικής αρχής κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης που να οδηγούν σε ακύρωση της απόφασης και/ή ουδόλως έχουν υποδειχθεί συγκεκριμένα και/ή λεπτομερή στοιχεία που να ανατρέπουν τα όσα καταγράφονται λεπτομερώς στην έκθεση/εισήγηση του λειτουργού εξεταστή της υπόθεσης που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης απόρριψης ασύλου της Αιτήτριας (Βλέπε Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 503, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου (1997) 3 Α.Α.Δ. 270, Α.Ε.Aρ.3017, Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, ημερ. 05/06/2002, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345). Καταλήγω ότι η Υπηρεσία Ασύλου μετά από ενδελεχή έρευνα, αιτιολογημένα απέρριψε την αίτηση της Αιτήτριας αφού δεν ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις για να της αναγνωρισθεί η ιδιότητα πρόσφυγα και/ή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Ως εκ των ανωτέρω, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €800 έξοδα εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

                          Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

 



[1] Βλέπε High Court (Ανώτερο Δικαστήριο) (Ιρλανδία), IR κατά Minister for Justice Equality & Law Reform & anor, [2009] IEHC 353, ημερ. 24/07/2009.

[2] Απόφαση του ΔΕΕ, Y και Z, ό.π., υποσημείωση 33, σκέψη 51· απόφαση του ΔΕΕ, Χ, Y και Z, ό.π., υποσημείωση 20, σκέψη 43.

[3] Οδηγία 2011/95/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας (αναδιατύπωση)

[4] Απόφαση του ΔΕΕ, Y και Z, ό.π., υποσημείωση 33, σκέψη 51· απόφαση του ΔΕΕ, Χ, Y και Z, ό.π., υποσημείωση 20, σκέψη 43. Βλέπε επίσης την προηγούμενη διατύπωση του ΔΕΕ στην απόφαση που εξέδωσε στην υπόθεση Abdulla κ.λπ., ό.π., υποσημείωση 336, σκέψη 57 (χωρίς ρητή παραπομπή σε υπευθύνους δίωξης).

[5] Απόφαση του ΔΕΕ της 22ας Νοεμβρίου 2012 στην υπόθεση C-277/11, M. κατά Minister for Justice, Equality and Law Reform, Ιρλανδίας, Attorney General, EU:C:2012:744

[6] EASO (2018), Δικαστική Ανάλυση «Προϋποθέσεις Χορήγησης Διεθνούς Προστασίας (Οδηγία 95/2011/ΕΕ), διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://euaa.europa.eu/sites/default/files/qip-ja_el.pdf, σελ. 94-95

[7] ΔΕΕ, Y και Z, ό.π., υποσημείωση 33, σκέψη 74 και 75· και απόφαση του ΔΕΕ, Χ, Y και Z, ό.π., υποσημείωση 20, σκέψη 63 και 64. Βλέπε επίσης Εγχειρίδιο UNHCR, ό.π., υποσημείωση 107, σκέψη 45.

[8] Απόφαση του ΔΕΕ, Y και Z, ό.π., υποσημείωση 33, σκέψη 76. Βλέπε επίσης απόφαση του ΔΕΕ, Abdulla και λοιποί, ό.π., υποσημείωση 336, σκέψη 89· και απόφαση του ΔΕΕ, Χ, Y και Z, ό.π., υποσημείωση 20, σκέψη 72.

[9] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας.

[10] Acled Explorer, Africa, Cameroon, Littoral, διαθέσιμο σε: https://acleddata.com/explorer/ (ημ. προσβ. 2/5/2025)

[11] Acled Explorer, Africa, Cameroon, Littoral, Douala, διαθέσιμο σε: https://acleddata.com/explorer/ (ημ. προσβ. 2/5/2025)

[13] EASO, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική Ανάλυση, Νοέμβριος 2014, 1.6.2. έννοια της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας» https://euaa.europa.eu/sites/default/files/public/Article-15c-Qualification-Directive-201195EU-A-judicial-analysis.pdf

 

[14] CGRS-CEDOCA – Office of the Commissioner General for Refugees and Stateless Persons (Belgium), COI unit (Author): Cameroun; Situation sécuritaire liée au conflit anglophone, 16 October 2020 https://www.ecoi.net/en/file/local/2039864/coi_focus_cameroun._situation_securitaire_liee_au_conflit_anglophone_20201016.pdf

[15] CGVS/CGRA (Belgium), ‘COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE’ (19.11.2021), p. 25-27, (ημ. προσβ. 2/5/2025), https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf

[16] The Africa Report, Fleeing violence in Anglophone Cameroon, life in Douala is a different hardship, 20/04/2020

[17] ICG – International Crisis Group (Author): Dialogue is Essential to Unite Cameroon’s Disparate Voices, 27 July 2018 https://www.ecoi.net/en/document/1440059.html

[18] EUAA – European Union Agency for Asylum (formerly: European Asylum Support Office, EASO) (Author): 1. Background information on the Anglophone crisis. 2. Information on the situation for Anglophones in Cameroon’s Francophone regions and in Northwest/Southwest Cameroon. 3. Information on the recent security situation in the city of Bamenda. 4. Information on the availability of state protection for Anglophones in Cameroon., 30 January 2018

https://www.ecoi.net/en/file/local/1427920/1226_1522236999_53-q-cameroon-anglophones-bamenda-state-protection-53.pdf σελ. 7 (ημ. προσβ. 2/5/2025)


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο