M.S.K ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Αρ. 3258/23, 12/5/2025
print
Τίτλος:
M.S.K ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Αρ. 3258/23, 12/5/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

Υπόθεση Αρ. 3258/23

 

12 Μαΐου, 2025

 

[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

 

 

M.S.K

 

Αιτήτρια

 

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω

Υπηρεσίας Ασύλου

 

                                                                                                    Καθ' ων η αίτηση

 

....................................

 

Κατερίνα Αριστοδήμου για Μάριο Παπαλοίζου, Δικηγόρος για την αιτήτρια

 

Χριστίνα Δημητρίου για Σταυρινή Φυλακτού, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.:  Η αιτήτρια προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 27/04/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά της για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω:  Η αιτήτρια είναι υπήκοος της Σιέρρα Λεόνε και υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας στις 25/03/2022, αφού εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές.  Την 31/03/2022, η αιτήτρια παρέλαβε βεβαίωση υποβολής αίτησης διεθνούς προστασίας.

 

Στις 05/04/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της αιτήτριας από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος στις 19/04/2023 ετοίμασε Έκθεση - Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας σχετικά με τη συνέντευξη της αιτήτριας. Στη συνέχεια, ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, αφού υιοθέτησε την Έκθεση - Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού απέρριψε το αίτημα της αιτήτριας στις 27/04/2023.

 

Η Υπηρεσία Ασύλου την 01/08/2023 εξέδωσε επιστολή, στην οποία συμπεριέλαβε την απορριπτική της απόφαση σχετικά με το αίτημα της αιτήτριας, η οποία παραλήφθηκε από την αιτήτρια στις 16/08/2023.  Στη συνέχεια, η αιτήτρια καταχώρησε την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της προαναφερόμενης απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.

 

Θα πρέπει να αναφερθεί πως η συνήγορος της αιτήτριας κατά την δικάσιμο όπου η υπόθεση ήταν ορισμένη για διευκρινίσεις και παρουσίαση φακέλου, απέσυρε όλους τους νομικούς ισχυρισμούς που προωθούνται στην Γραπτή της Αγόρευση και περιορίστηκε στο νομικό ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Κατά συνέπεια, οι νομικοί ισχυρισμοί που αποσύρθηκαν, απορρίφθηκαν από το Δικαστήριο κατά την ίδια δικάσιμο.  Η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση αντιτείνει πως η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ορθή, νόμιμη, αιτιολογημένη και αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και ορθής εφαρμογής της νομοθεσίας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. 

 

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας.  Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η υπό εξέταση υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά εμπίπτει στις προϋποθέσεις του άρθρου 11 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης. 

 

Προχωρώ να εξετάσω τους ισχυρισμούς που προωθεί η αιτήτρια περί του ότι εσφαλμένα και λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας, το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημά του για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε η αιτήτρια σε όλα τα στάδια της εξέτασης του αιτήματός της, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αποφάσισε μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.

 

Η αιτήτρια στην αίτηση που υπέβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε πως η ζωή της ήταν σκληρή μετά τον θάνατο των γονιών της από τον ιό έμπολα. Συγκεκριμένα, ισχυρίστηκε ότι κληρονόμησε ένα σπίτι από τον πατέρα της, το οποίο ο θείος της οικειοποιήθηκε και υποσχέθηκε ότι θα την σκοτώσει σε περίπτωση που διεκδικούσε το σπίτι (ερυθρό 1, του διοικητικού φακέλου). 

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης και ως προς τα προσωπικά της στοιχεία, η αιτήτρια δήλωσε ότι κατάγεται από τη Σιέρρα Λεόνε και η περιοχή καταγωγής της είναι η πόλη Freetown και τόπος τελευταίας διαμονής της η πόλη Calaba   (ερυθρό 22 του διοικητικού φακέλου). H αιτήτρια δήλωσε ότι ομιλεί τη γλώσσα Krio και την Αγγλική γλώσσα (ερυθρό 27 του διοικητικού φακέλου) και ως προς την εθνοτική της καταγωγή δήλωσε «Temene» (ερυθρό 22 του διοικητικού φακέλου). Σε σχέση με το μορφωτικό της επίπεδο, ανέφερε πως έχει λάβει δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην χώρα καταγωγής της λαμβάνοντας στη συνέχεια δίπλωμα στη μηχανική υπολογιστών, ενώ σε σχέση με το επαγγελματικό της προφίλ ανέφερε πως διατηρούσε επιχείρηση ένδυσης για περίοδο δύο ετών (ερυθρό 26-1χ,2χ,6χ του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με την οικογενειακή της κατάσταση δήλωσε άγαμη, ότι οι γονείς της απεβίωσαν την 21/05/2018 και ότι η αδελφή της απεβίωσε στις 18/03/2020.  Πρόσθετα δήλωσε πως έχει ένα διευρυμένο δίκτυο συγγενών αποτελούμενο από θείους και  ξαδέρφια που όλοι ζουν στη  Σιέρρα Λεόνε (ερυθρά 25-23 του διοικητικού φακέλου).

 

H αιτήτρια ανέφερε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της, μετά τον θάνατο του πατέρα της, επειδή ο θείος της άρχισε να την απειλεί.  Όπως ισχυρίστηκε, έστειλε ανθρώπους να της επιτεθούν και αρκετές φορές της ανέφερε ότι εάν πλησιάσει την οικία θα την σκοτώσει. Όταν απεβίωσαν οι γονείς και η αδελφή της αποφάσισε να μετοικήσει (ερυθρό 20-1χ του διοικητικού φακέλου).

 

Ισχυρίστηκε πως ο θείος της έστειλε τρεις φορές άτομα να της επιτεθούν. Ερωτηθείσα πότε έγιναν οι επιθέσεις στην οικία της ανέφερε ότι η πρώτη έγινε τον Σεπτέμβριο του 2018, η δεύτερη τον Οκτώβριο 2021 και η τρίτη στις 03/12/2021 (ερυθρό 19-2χ του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με την πρώτη επίθεση, σε άλλο σημείο της συνέντευξης ισχυρίστηκε ότι έλαβε χώρα περί τον Ιούνιο του 2021, όταν τρία άτομα της επιτέθηκαν, χτυπώντας την, ενώ η αιτήτρια βρισκόταν στην πατρική της οικία και την απείλησαν πως εάν δεν εγκαταλείψει την οικία ότι θα την σκότωναν.  Σε άλλο σημείο τη συνέντευξης ανέφερε πως η δεύτερη επίσκεψη από τα άτομα έγινε τον Σεπτέμβριο του 2021 και όχι τον Οκτώβριο του 2021 όπως αρχικά ισχυρίστηκε.  Ανέφερε ότι κάθε φορά τα άτομα ήταν διαφορετικά αλλά δεν μπορούσε να τους αναγνωρίσει καθότι φορούσαν μάσκες και ήταν άνδρες.  Διευκρίνισε βέβαια πως μόνο την πρώτη φορά της επιτέθηκαν (ερυθρά 20,21,18-1χ,2χ του διοικητικού φακέλου).

 

Αναφορικά με την οικία του πατέρα της, η αιτήτρια δήλωσε πως ιδιοκτήτης ήταν ο πατέρας της και ότι το έγγραφο ιδιοκτησίας το κατέχει ο θείος της (ερυθρό 17 του διοικητικού φακέλου).  Όπως ανέφερε τον Ιανουάριο του 2021, μετακόμισε από την οικία του ξαδέλφου της στη πατρική της οικία και ο θείος της άρχισε να της λέει ότι η οικία του ανήκει και πως θα πρέπει να εγκαταλείψει την οικία της διότι πρέπει να παντρευτεί. Πρόσθεσε ότι μετά τις επιθέσεις που δέχθηκε, φοβήθηκε και αποφάσισε να εγκαταλείψει την οικία.

 

Δήλωσε ότι κατάγγειλε τον θείο της στην αστυνομία αλλά δεν προέβησαν σε οποιαδήποτε πράξη, προκειμένου να την προστατέψουν.  Ερωτηθείσα για ποιο λόγο δεν προσπάθησε να αποκτήσει έγγραφο που να αποδεικνύει ότι η οικία της ανήκει προκειμένου να προστατεύσει τον εαυτό της, απάντησε ότι φοβόταν. Η αιτήτρια ανέφερε ότι είδε για πρώτη φορά τον θείο της να διαμένει στην οικία της τον Ιανουάριο του 2022, ο οποίος δήλωσε στην αστυνομία ότι η οικία του ανήκει, με τον αστυνομικό να αναφέρει στην αιτήτρια ότι πρέπει να αποχωρήσει από την οικία (ερυθρά 16 και 13 του διοικητικού φακέλου). Η αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι επισκέφθηκε ξανά την οικία και τον παρακάλεσε να την εγκαταλείψει αλλά αυτός αρνήθηκε. Ερωτηθείσα εάν προτίθεται να διεκδικήσει την οικία της, απάντησε ότι επιθυμεί να κινηθεί νομικά, αλλά δεν το έπραξε κατά τη παραμονή της στη χώρα καταγωγής της διότι φοβόταν τον θείο της.  Όταν κλήθηκε να διευκρινίσει εάν της συνέβη οτιδήποτε από τον θείο της, εκτός από τις λεκτικές απειλές, απάντησε αρνητικά (ερυθρό 15 του διοικητικού φακέλου).

 

Στη βάση των ανωτέρω προβαλλόμενων ισχυρισμών, ο αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου στην Έκθεση-Εισήγησή του σχημάτισε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, οι οποίοι προκύπτουν από τις δηλώσεις της αιτήτριας ως κατωτέρω:  Ο πώτος ισχυρισμός σε σχέση με την υπηκοότητα, τόπο καταγωγής και τόπο τελευταίας διαμονής της αιτήτριας και ο δεύτερος ισχυρισμός είναι αναφορικά με τον κίνδυνο που ισχυρίστηκε ότι διέτρεχε από τον θείο της, ο οποίος επιθυμούσε να αποκτήσει την οικία του πατέρα της, που απεβίωσε το 2018. Ο αρμόδιος λειτουργός έκανε αποδεκτούς τους ισχυρισμούς της αιτήτριας ως προς τα προσωπικά της στοιχεία καθώς οι δηλώσεις της αιτήτριας κρίθηκαν σαφείς, συνεκτικές ενώ διασταυρώθηκαν και από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.

 

Ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός από την Υπηρεσία Ασύλου, καθώς ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι η αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να περιγράψει και να παραθέσει  επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονταν του πυρήνα του αιτήματός της και υπέπεσε σε ασάφειες, αντιφάσεις και αοριστίες. Ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε με λεπτομέρεια στην Έκθεση-Εισήγησή του τις ανεπάρκειες του αφηγήματος της αιτήτριας.  Προχωρώντας στη διερεύνηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του δεύτερου ισχυρισμού, κρίθηκε από τον αρμόδιο λειτουργό ότι οι δηλώσεις της αιτήτριας αποτελούσαν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός της, και δεν υπήρχαν εύλογοι λόγοι ως προς την περαιτέρω ανάλυσή τους μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης.  Αφού συνεκτιμήθηκαν όλα τα δεδομένα που πλαισίωναν τον εν λόγω ισχυρισμό και τα ευρήματα του αρμόδιου λειτουργού επί τούτου, ο ισχυρισμός δεν έτυχε αποδοχής και απορρίφθηκε στο σύνολό του.

 

Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός, λαμβάνοντας υπόψη τους αποδεκτούς ισχυρισμούς, δηλαδή το προσωπικό προφίλ της αιτήτριας και τη χώρα καταγωγής της, έκρινε πως δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα σε περίπτωση που η αιτήτρια επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της να αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Πρόσθεσε πως η αιτήτρια είναι υγιής, με στοιχειώδη εκπαίδευση και δεν παρουσιάζει στοιχεία ευαλωτότητας. Στη συνέχεια, διεξήγαγε έρευνα σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι η Σιέρρα Λεόνε, τόπος καταγωγής της είναι ασφαλής, αφού βεβαίως εξέτασε την κατάσταση ασφαλείας στην πόλη Calaba, που αναμένεται η αιτήτρια να επιστρέψει.

 

Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε πως οι λόγοι που ώθησαν την αιτήτρια να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής της δεν θεμελιώνουν φόβο δίωξης, λόγω του προσωπικού της προφίλ. Ο αρμόδιος λειτουργός λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα έρευνας για την κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής της αιτήτριας, συγκεκριμένα στη πόλη Calaba,  κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι δεν υφίστανται συνθήκες αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, κατέληξε πως δεν συντρέχει οποιοσδήποτε λόγος παραχώρησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Το περιεχόμενο της υπό αναφορά Έκθεσης-Εισήγησης υιοθέτησε ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου και απέρριψε το αίτημα της αιτήτριας.

 

Στα πλαίσια εξέτασης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχωρώ να εξετάσω κατ' ουσίαν το αίτημα της αιτήτριας λαμβάνοντας υπόψη βεβαίως όλα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από το συνήγορό της, αλλά και από την συνήγορο που εκπροσωπεί τους καθ' ων η αίτηση.  Με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, ο οποίος ορθά έγινε αποδεκτός, δεν θεωρώ αναγκαίο να ασχοληθώ εφόσον ούτως ή άλλως δεν αμφισβητήθηκε.  Ακολούθως, θα συμφωνήσω με τα ευρήματα του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου περί αναξιοπιστίας της αιτήτριας ως προς τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό. Ειδικότερα, όπως ορθώς επισημαίνεται στην Έκθεση-Εισήγησή του, η αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να παρουσιάσει με σαφή και συγκεκριμένο τρόπο τις απειλές που ισχυρίζεται ότι δέχθηκε από θείο της. Αντιφατικές ήταν οι δηλώσεις της ως προς το πότε πραγματοποιήθηκαν οι επισκέψεις από άγνωστους άνδρες.

 

Αρχικά ανέφερε ότι η πρώτη επίθεση εναντίον της έγινε τον Σεπτέμβριο του 2018, ακολούθως υποστήριξε τον Ιούνιο του 2021 Ενώ στη συνέχεια αναφέρθηκε σε διαφορετικούς μήνες ως προς την δεύτερη επίθεση, όπως προκύπτει και από την πιο πάνω ανάλυση (ερυθρά 18,19-2χ,20-4χ του διοικητικού φακέλου). Επιπρόσθετα, ενώ αρχικά ισχυρίστηκε ότι ο θείος της διέμενε στην οικία της από το έτος 2019 (ερυθρό 23 του διοικητικού φακέλου), κατόπιν διευκρινιστικών ερωτήσεων ισχυρίστηκε τελικά πως από τον Ιανουάριο του 2022 ο θείος της διέμενε στη οικία της. Η αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι η ίδια αποφάσισε να εγκαταλείψει την οικία της τον Δεκέμβριο του 2021 και ακολούθως διέμενε σε φιλικό της πρόσωπο στη πόλη Freetown(ερυθρό 15, του διοικητικού φακέλου).

 

Ενόψει του βιωματικού χαρακτήρα των εν λόγω περιστατικών και του γεγονότος ότι αυτά συνδέονται άρρηκτα με τον ισχυριζόμενο φόβο δίωξής της στη χώρα καταγωγής της, ευλόγως αναμενόταν από την αιτήτρια να είναι σε θέση να περιγράψει με συγκεκριμένο και λεπτομερή τρόπο τον πυρήνα του αιτήματός της, ενέργεια στην οποία ωστόσο δεν προέβη. Επιπρόσθετα, από την συνέντευξη της αιτήτριας διαπιστώνεται ότι η αιτήτρια δεν απάντησε συγκεκριμένα στις ερωτήσεις που της τέθηκαν αλλά το αφήγημά της περιείχε ανακρίβειες και ασυνέπειες χωρίς να είναι σε θέση να δώσει συγκεκριμένες και συνεκτικές πληροφορίες αλλά και λεπτομέρειες σε σχέση με τον πυρήνα του αιτήματος της.

 

Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι αν γινόταν δεκτός ως αξιόπιστος ο εν λόγω ισχυρισμός της περί φόβου δίωξης από τον θείο της λόγω της διεκδίκησης και απόκτησης της πατρικής της οικίας, σημειώνεται πως πρόκειται για μία προσωπική διαφορά και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να οδηγήσει σε χορήγηση προσφυγικού καθεστώτος ή καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, με τον τρόπο τουλάχιστον που προωθούνται οι ισχυρισμοί αυτοί. Αναφορικά με τον αόριστο κίνδυνο που ισχυρίζεται η αιτήτρια ότι διατρέχει στη χώρα καταγωγής της, όπως έχω αναφέρει στην απόφασή μου στην υπόθεση υπ' αριθμόν 121/20, A.S.R. v. Κυπριακή Δημοκρατία, ημερομηνίας 31/7/2020:

 

«Η αόριστη επίκληση ενός κινδύνου ζωής, όταν όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν συνεπικουρείται εξ' ουδενός αντικειμενικού στοιχείου, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι αρκούντως σοβαρή, ώστε να ισοδυναμεί με εκείνη της προσβολής των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση και δεν στοιχειοθετεί περιστάσεις, οι οποίες λαμβανομένης υπόψη της εξατομικευμένης κατάστασης του αιτητή να συνιστούν απειλή έτσι ώστε ευλόγως να δύναται να θεωρηθεί ότι ο αιτητής έχει «βάσιμο φόβο δίωξης».  Ούτως ή άλλως, οποιαδήποτε προσβολή ενός δικαιώματος δεν υποχρεώνει τις αρχές να χορηγήσουν το καθεστώς του πρόσφυγα στον υφιστάμενο την προσβολή.»

 

Όλο το πιο πάνω ιστορικό στο οποίο στηρίζεται το αίτημα διεθνούς προστασίας που υπέβαλε η αιτήτρια δεν παρουσιάζει οποιοδήποτε βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής της. Όπως διαφαίνεται, η αιτήτρια δεν προώθησε κανένα απολύτως ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα. Το μόνο πρόβλημα που επικαλέστηκε είναι η ιδιωτική διαφορά με τον θείο της. Τα στοιχεία αυτά, δεν θα μπορούσαν να εντάξουν την αιτήτρια στην έννοια του πρόσφυγα, έτσι όπως αυτή η έννοια ερμηνεύεται από την Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και από το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000.

 

Είναι ξεκάθαρο τόσο από το άρθρο 3 του Ν.6(Ι)/2000, όσο και από το άρθρο 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, πως για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό, όσο και το αντικειμενικό στοιχείο, πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση (βλ. παραγράφους 37 και 38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών).

 

Αδιαμφισβήτητα όπως προκύπτει από το άρθρο 18 (5) του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000), ο αιτητής που επιθυμεί την υπαγωγή του στο ειδικό προστατευτικό καθεστώς της Σύμβασης, οφείλει να εκθέσει στη διοίκηση με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής της.  Η αιτήτρια δεν ήταν υποχρεωμένη να προσκομίσει για την απόδειξη των ισχυρισμών της, τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, αυτό όμως δεν αίρει την υποχρέωσή της να επικαλεσθεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το αίτημα που υπέβαλε στις αρμόδιες αρχές.

 

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την παράγραφο 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια του Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών, ο αιτητής πρέπει (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):

 

«(i) να λέει την αλήθεια και να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του με κάθε δυνατό τρόπο

(ii) Να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο τεκμήριο και να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων. Αν είναι αναγκαίο πρέπει να καταβάλει προσπάθεια να προσκομίσει επιπρόσθετα τεκμήρια.

(iii) Να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς. Αναμένεται ότι θα του ζητηθεί να δώσει μια συνεκτική εξήγηση όλων των λόγων που επικαλείται για υποστήριξη του αιτήματός του για προσφυγικό καθεστώς και θα πρέπει να απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις που θα του υποβληθούν

 

Σχετικά με τις προϋποθέσεις του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 για να παραχωρηθεί στην αιτήτρια το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας και τη διαπίστωση του πραγματικού κινδύνου καθορίζεται πως θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν. 6(Ι)/2000, «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής ή εκτέλεσης βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (Βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015), ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619 .

 

Με βάση τα πιο πάνω δεδομένα, λαμβάνοντας υπόψη και τις προσωπικές περιστάσεις της αιτήτριας, δεν διαπιστώνεται πως προκύπτουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, υπό τη μορφή θανατικής ποινής ή εκτέλεσης, ή βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία στη χώρα της, κατά την έννοια του άρθρου 19(2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000.

 

Σύμφωνα με τις δηλώσεις της αιτήτριας και βάσει της αξιολόγησης της αξιοπιστίας των ισχυρισμών της ως παρατέθηκε ανωτέρω, η περιοχή τελευταίας διαμονής της στη χώρα της ήταν η  πόλη Calaba. Προκειμένου δε να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της, η αιτήτρια θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής της ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 ανέτρεξα σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής της, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν προκειμένου να υπάρχει επικαιροποιημένη έρευνα επί τούτου, παρόλο που ο αρμόδιος λειτουργός διεξήγαγε σχετική έρευνα κατά το χρόνο σύνταξης της έκθεσής του.

 

Σύμφωνα με το RULAC, μια πρωτοβουλία της «Geneva Academy of International Humanitarian Law and Human Rights» για τον προσδιορισμό και την καταγραφή των ενόπλων συγκρούσεων, η Σιέρρα Λεόνε δεν βρίσκεται υπό ένοπλη σύρραξη.[1]  Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED,  στο διάστημα μεταξύ 02/05/2024 έως 02/05/2025 καταγράφηκαν στην Δυτική Περιοχή της  Σιέρρα Λεόνε, όπου εντοπίζεται και η πόλη Calaba, τόπος προηγούμενης συνήθους διαμονής της αιτήτριας, 9 περιστατικά ασφαλείας από τα οποία επήλθε ο θάνατος συνολικά 2 πολιτών.  Αναλυτικά, 5 εξ αυτών καταγράφηκαν ως διαδηλώσεις (με 0 θύματα), 2 ως εξέγερση/αναταραχή (με 0 θύματα) και 2 ως περιστατικά χρήσης βίας κατά πολιτών (με 2 θύματα), ενώ δεν καταγράφηκαν καθόλου περιστατικά μαχών ή εξ αποστάσεως χρήσης βίας.[2] Ο πληθυσμός της Σιέρρα Λεόνε σύμφωνα με εκτιμήσεις για το 2024 κυμαίνεται στα 9,121,049.[3] 

 

Λαμβάνοντας υπόψιν και τις προσωπικές περιστάσεις της αιτήτριας, ότι πρόκειται για μία νέα, υγιή και ενήλικη γυναίκα, ικανοποιητικού μορφωτικού επιπέδου, ικανή προς εργασία, με υποστηρικτικό/οικογενειακό δίκτυο, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της. 

 

Στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, κρίνω πως η αιτήτρια δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η νομιμότητα και ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, ούτε ότι στο πρόσωπό της πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή της στο καθεστώς του πρόσφυγα ή στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6(Ι)/2000) και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.

 

Κατά πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (Βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447).  Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (βΒλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Ττουσούνα ν. Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2 Α.Α.Δ. 120). Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (Βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή και/ή δέουσα έρευνα.

 

Οι καθ' ων η αίτηση συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση και ενόψει των ισχυρισμών που πρόβαλε η αιτήτρια, δεν είχαν υποχρέωση να προβούν σε οποιαδήποτε εξειδικευμένη έρευνα, αλλά διεξήγαγαν τη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα, εκδίδοντας με τον τρόπο αυτό πλήρως αιτιολογημένη απόφαση και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.  Ως εκ τούτου, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου απορρίπτεται στο σύνολό του.

 

Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι το αίτημα της αιτήτριας εξετάστηκε με επάρκεια και επιμέλεια και υπήρξε η δέουσα έρευνα και αιτιολόγηση εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Το περιεχόμενο της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία συμπληρώνεται από την αιτιολογημένη Έκθεση-Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου, στην οποία εκτίθενται λεπτομερώς οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος, αποκαλύπτει ότι η απόφασή της είναι  απόλυτα ορθή και στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας.  Επιπρόσθετα, από τον κατ’ουσίαν έλεγχο του αιτήματός της αιτήτριας, στον οποίο προέβηκα σύμφωνα με την υποχρέωση μου που απορρέει από τη σχετική νομοθεσία, δεν προέκυψε η ανάγκη χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα €1000 υπέρ των καθ' ων η αίτηση, και εναντίον της αιτήτριας.

 

 

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.



[1] RULAC, Geneva Academy, map, διαθέσιμο σε: https://www.rulac.org/browse/map

[2] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο: https://acleddata.com/explorer/  (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 02.05.2024 – 02.05.2025, REGION: Africa, COUNTRY: Sierra Leone ADMIN UNIT: Western)


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο