
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ.: 3526/23
6 Μαΐου, 2025
[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
N.G.A.
Αιτητού
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση
.........
Μ Παπαλοίζου(κος) Δικηγόρος για τον Αιτητή
Χ. Δημητρίου (κος) για Ν. Κουρσάρης (κος), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση
Ρ. Ευαγγέλου (κος), για πιστή διερμηνεία από την αγγλική στην ελληνική και αντίστροφα
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή αιτείται την έκδοση απόφασης από το παρόν Δικαστήριο με την οποία να κηρύσσεται άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 30.8.2023 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία, καθότι καθώς κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2023 (στο εξής: ο περί Προσφύγων Νόμος).
Γεγονότα
1. Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Ο Αιτητής κατάγεται από τη Νιγηρία και περί στις 3.1.2022, υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 2.8.2023, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό. Ακολούθως, ο λειτουργός υπέβαλε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή και επιστροφή στη χώρα καταγωγής του. Η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο στις 8.8.2023. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 30.8.2023, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
Νομικοί Ισχυρισμοί
2. Με τη γραπτή του αγόρευση, ο Αιτητής προωθεί την κατ' ισχυρισμό έκδοση της επίδικης απόφασης στο πλαίσιο μιας αντινομικής διαδικασίας, χωρίς αιτιολογία και χωρίς προηγούμενη δέουσα έρευνα. Τέλος, υποστηρίζεται ότι λανθασμένως απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία (υπαγωγή στο προσφυγικό καθεστώς και επικουρικώς στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας).
3. Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η αίτηση, υπεραμύνονται της ορθότητας της επίδικης πράξης και επισημαίνουν ότι η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ήταν προϊόν δέουσας έρευνας. Παραπέμπουν στους ισχυρισμούς του Αιτητή κατά τη διοικητική διαδικασία και στην εκεί αξιολόγησή τους, υπερθεματίζοντας την ορθότητα των επιμέρους ευρημάτων του που οδήγησαν σε απόρριψη του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού του Αιτητή, περί συμμετοχής του στο κίνημα Indigenous People of Biafra (στο εξής: IPOB) και στη στοχοποίηση της οικογένειάς του ένεκα της συμμετοχής του αυτής. Τέλος, υποστηρίζουν ότι οι περιστάσεις του Αιτητή, το προφίλ του, ο τόπος συνήθους διαμονής του σε συνάρτηση με τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του, δεν δικαιολογούν την υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.
To νομικό πλαίσιο
4. Η Σύμβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων, η οποία υπογράφηκε στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Απριλίου 1954 [Recueil des traités des Nations unies, τόμος 189, σ. 150, αριθ. 2545 (1954)], όπως συμπληρώθηκε με το Πρωτόκολλο περί του καθεστώτος των προσφύγων, το οποίο συνήφθη στη Νέα Υόρκη στις 31 Ιανουαρίου 1967 και τέθηκε σε ισχύ στις 4 Οκτωβρίου 1967 (στο εξής: Σύμβαση της Γενεύης), ορίζει, στο άρθρο 1, τμήμα Α, σημείο 2, πρώτο εδάφιο, ότι ο όρος «πρόσφυγας» εφαρμόζεται επί παντός προσώπου το οποίο, «συνεπεία δικαιολογημένου φόβου διώξεως λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητος, κοινωνικής τάξεως ή πολιτικών πεποιθήσεων, ευρίσκεται εκτός της χώρας της οποίας έχει την ιθαγένεια και δεν δύναται ή, λόγω του φόβου τούτου, δεν επιθυμεί να απολαύει της προστασίας της χώρας ταύτης».
5. Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.
6. Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει τις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα.
7. Το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα εξής:
«Υποχρεώσεις Αιτητή κατά την εξέταση της αίτησης και συναφής υποχρέωση αρμόδιων αρχών
16.-(1) Κατά την εξέταση της αίτησής του, ο Αιτητής οφείλει να συνεργάζεται με την Υπηρεσία Ασύλου με σκοπό την εξακρίβωση της ταυτότητάς του και των υπόλοιπων στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2).
(2) Ιδίως, ο Αιτητής οφείλει-
(α) να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης, τα οποία στοιχεία συνίστανται σε δηλώσεις του Αιτητή και σε όλα τα έγγραφα που έχει ο Αιτητής στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία∙ [...]».
(στο εξής: ο περί Προσφύγων Νόμος). (β) βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του, ή
(γ) σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης...».
8. Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει τις προϋποθέσεις αναγνώρισης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας.
Κατάληξη
9. Ως προς του προωθούμενους λόγους προσφυγής, όπως καταγράφονται στην παράγραφο 2 ανωτέρω, είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί εκ προοιμίου αντιληπτό ότι η δικαιοδοσία του παρόντος δικαστηρίου διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στο λυσιτελές της προβολής των λόγων προσφυγής. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει και την ουσιαστική ορθότητα της επίδικης πράξης de novo και ex nunc, επαναξιολογώντας τα ενώπιόν του δεδομένα (Βλ. Έφεση κατά Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Aρ. 107/2023, Δημοκρατία ν. Q.B.T., απόφαση ημερ. 11.2.2025, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 17/2021 Janelidze ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 21.9.2021· Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 35/2023 Lubangamu ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 5.12.2024). Ο Αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας. Η πιο πάνω ανάλυση λόγω της έκτασης της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου καθιστά αλυσιτελή την προβολή υποπεριπτώσεων λόγων προσφυγής π.χ. έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, πλάνη, ορισμένες διαδικαστικές πλημμέλειες κατά την έκδοση της επίδικης πράξης. Εν προκειμένω, ο Αιτητής εκπροσωπούμενος και δια συνηγόρου, έχει την ευκαιρία να εκθέσει τους ισχυρισμούς του και να λάβει όλα τα δέοντα δικονομικά μέσα προς τεκμηρίωσή τους [Βλ. «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, 14ης Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 260, υποσημ. 72, «Εισηγήσεις Διοικητικού Δικονομικού Δικαίου, Χαράλαμπος Χρυσανθάκης, 2η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 247 και Π.Δ. Δαγτόγλου, (Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο), σελ. 552]. Ως αλυσιτελής χαρακτηρίζεται ο λόγος προσφυγής, ο οποίος ακόμα και αν γίνει δεκτός δεν πρόκειται να οδηγήσει σε ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης [Βλ. Η προβολή ισχυρισμών στις διοικητικές διαφορές ουσίας, Α. Αθ. Αρχοντάκη, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 100]
10. Συναφές εν προκειμένω είναι και το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου και ειδικότερα τα εδάφια (2) και (3) αυτού. Από τις εν λόγω διατάξεις απορρέει καταρχάς η υποχρέωση του Αιτητή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς τεκμηρίωση της αίτησης ασύλου του. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Βλ. ενδεικτικώς, Υπόθ. Αρ. 1721/2011, Ηοοman & Mahiab Khanbabaie v. Aναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 30.6.2016, ECLI:CY:AD:2016:D320) αποτελεί υποχρέωση του Αιτητή ασύλου να επικαλεστεί έστω και χωρίς να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που του προκαλούν κατά τρόπο αντικειμενικώς αιτιολογημένο, φόβο δίωξης στη χώρα του για κάποιον από τους λόγους που αναφέρει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (Βλ. επίσης νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφάσεις αρ. 1093/2008, 817/2009 και 459/2010). Εν συνεχεία ωστόσο, λόγω ακριβώς της δυσχέρειας του Αιτητή ασύλου να τεκμηριώσει με συγκεκριμένα στοιχεία την αίτησή του, γεννάται υποχρέωση της διοίκησης να συνδράμει τον Αιτητή σε αυτήν την προσπάθεια προβολής και τεκμηρίωσης των ισχυρισμών του (Βλ. Εγχειρίδιο για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών παρ. 195 επ., Βλ. επίσης αναφορικά με την ενεργό συνεργασία Απόφαση του ΔΕΕ της 22ας Νοεμβρίου 2012, Υπόθεση C‑277/11, M. M., ECLI:EU:C:2012:744, σκέψεις 63 εώς 68).
11. Εν προκειμένω, ο Αιτητής κατά την καταγραφή της αίτησής του για άσυλο ισχυρίστηκε ότι είναι ο βοηθός συντονιστή του Umuezu Unit 2 (IPOB) και πως άγνωστοι ένοπλοι εισέβαλαν στο σπίτι του σκοτώνοντας τον συντονιστή και την μικρή του αδελφή και έκαψαν το σπίτι του. Κτύπησαν την μητέρα του και την απείλησαν πως όταν εντοπίσουν τον υιό της (τον Αιτητή) θα τον σκοτώσουν. Εξέφρασε φόβο για τη ζωή των μικρότερων αδελφών του και της γυναίκας του.
12. Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι υπήκοος Νιγηρίας με τόπο καταγωγής την πόλη Umuezu στην πολιτεία Imo, την οποία υποδεικνύει ως τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του. Ως προς το θρήσκευμά του, δήλωσε ότι είναι Χριστιανός ενώ ως προς την εθνοτική του καταγωγή, μέλος της εθνοτικής ομάδας των Igbo. Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση, δήλωσε ότι ο πατέρας του αποβίωσε και η μητέρα του διαμένει με τη γιαγιά του στην πολιτεία Imo. Έχει εφτά αδέλφια εκ των οποίων τα 2 διαμένουν με την μητέρα του. Διατηρεί επικοινωνία με την μητέρα του και τα αδέλφια του τα οποία διαμένουν μαζί της. Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο, ανέφερε πως είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ομιλεί αγγλικά και Igbo. Ως προς την επαγγελματική του πείρα, εργάστηκε στη Νιγηρία ως αυτοεργοδοτούμενος (ως φωτογράφος και στον κατασκευαστικό τομέα [construction]).
13. Ερωτηθείς για τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, στο πλαίσιο της ελεύθερης αφήγησής του, δήλωσε πως μετά την ταφή του πατέρα του τo 2014, εντάχθηκε στο κίνημα IPOB, όπου το 2018 έλαβε τη θέση του συντονιστή. Το 2021 ο αρχηγός της οργάνωσης συνελήφθη, με την Κυβέρνηση της χώρας να αναζητεί τους συντονιστές με σκοπό να καταστείλει τη δράση του εν λόγω κινήματος. Στις 31.12.2020, όταν ο ίδιος βρισκόταν για περπάτημα έκαψαν το σπίτι του όπου βρισκόταν η μικρή του αδελφή, λέγοντας στη μητέρα του ότι όπου τον βρουν θα τον σκοτώσουν. Πριν επιστρέψει στο Umuezu όλα είχαν καταστραφεί. Ο ίδιος μετέβη στην Abuja όπου με τη βοήθεια ενός φίλου του και την οικονομική συνδρομή της εκκλησίας ετοίμασε τα έγγραφά του και ήρθε στη Δημοκρατία.
14. Διευκρινιστικής φύσεως ερωτήματα υποβλήθηκαν στον Αιτητή ως προς τις ενδεχόμενες συνέπειες για τον ίδιο εάν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, όπου αποκρινόμενος ανέφερε ότι δεν θα έχει κάπου να μείνει και πως η πολιτεία Imo θεωρείται επικίνδυνη. Ερωτηθείς να συγκεκριμενοποιήσει ποιους φοβάται απάντησε πως φοβάται την κυβέρνηση η οποία εναντιώνεται σε όσους τοποθετούνται κατά της, ενώ ο ίδιος ανήκει στην ομάδα Biafra (η οποία επιδιώκει καλύτερη κυβέρνηση για τη χώρα) (βλ. ερ. 30 του διοικητικού φακέλου, στο εξής: Δ.Φ.). Ακολούθως, υποβλήθηκαν διευκρινιστικής φύσεως ερωτήματα στον Αιτητή αναφορικά με τη συμμετοχή του στην οργάνωση, την ένταξή του σε αυτήν, τα καθήκοντά του ως συντονιστή αλλά και αναφορικά με γενικότερες πληροφορίες για το κίνημα όπως το σύμβολο και τον τρόπο οργάνωσής του. Ερωτηθείς κατά πόσο είχε αντιμετωπίσει οποιαδήποτε προβλήματα με την Κυβέρνηση ως μέλος του IPOB, απάντησε ότι το 2020 η κυβέρνηση αναζητούσε ενεργά πρόσωπα που συμμετέχουν στο ΙPOB ενώ αναφέρθηκε σε ένα μεμονωμένο περιστατικό τον Απρίλιο του 2017 όπου κατευθυνόμενος με άλλα πρόσωπα στην οικία του αρχηγού τους οργάνωσης συνελήφθησαν από μέλη του στρατού, καθώς έφεραν τη σημαία του κινήματος και τραγουδούσαν τραγούδια της Biafra, με αποτέλεσμα να τους υποχρεώσουν να κυλιστούν στη λάσπη και τρία άτομα να χάσουν τη ζωή τους. Εκτός αυτών τίποτε περαιτέρω δεν συνέβη προσωπικά στον Αιτητή μέχρι την αναχώρησή του από τη χώρα τον Οκτώβριο του 2021. (βλ. ερ. 27 του Δ.Φ). Διευκρινιστικής φύσεως ερωτήματα υποβλήθηκαν στον Αιτητή και αναφορικά με την επίθεση της μητέρας του. Αναφορικά με το εάν θα μπορούσε να εγκατασταθεί σε κάποια άλλη περιοχή της Νιγηρίας, όπως για παράδειγμα την Abuja, ο Αιτητής αποκρίθηκε αρνητικά, λέγοντας πως φοβάται για τους συγγενείς του, τη γυναίκα του και τα αδέλφια του αφού εξαρτιόνται από αυτόν (“my siblings, my wife kids depend on me” /βλ. ερ. 25 του Δ.Φ.). Ανέφερε, επίσης, πως τα μέλη του IPOB δεν είναι ασφαλή και πως όλα κρύβονται.
15. Αξιολογώντας τις πιο πάνω δηλώσεις του Αιτητή, οι Καθ' ων η αίτηση σχημάτισαν δυο ουσιώδεις ισχυρισμούς.: Ο πρώτος σχετικά με την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του Αιτητή και ο δεύτερος, ότι είναι μέλος και συντονιστής του IPOB, και ότι η οικογένεια του στοχοποιήθηκε περί το 2020.
16. Ο πρώτος ισχυρισμός του Αιτητή ως προς τον τόπο καταγωγής του έγινε αποδεκτός, καθώς οι πληροφορίες που έδωσε ο Αιτητής κρίθηκαν συνεκτικές, ενώ ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες οι οποίες επιβεβαίωναν την εθνικότητα και τον τόπο γέννησής του και σε συνάρτηση με το γεγονός ότι παρέδωσε στην Υπηρεσία Ασύλου το αυθεντικό διαβατήριο του, το οποίο επιβεβαιώνει τις συναφείς αναφορές του σχετικά με την περιοχή καταγωγής του.
17. Αντίθετα, ο δεύτερος ισχυρισμός του απορρίφθηκε. Ειδικότερα, κρίθηκε πως δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκώς πληροφορίες σε θέματα που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματος του. Πιο συγκεκριμένα, ο Αιτητής δεν παρείχε συγκεκριμένες λεπτομέρειες σχετικά με τη δράση του ως μέλος του IPOB ως προς τα καθήκοντα του και παρ’ όλες τις ευκαιρίες που του δόθηκαν, απάντησε με γενικότητα ότι συμμετείχε σε συνεδρίες. Παρ’ ότι ανέφερε πως προέδρευε συγκεντρώσεων ως συντονιστής στην εν λόγω οργάνωση, παρέμεινε γενικόλογος όταν κλήθηκε να περιγράψει μια συνεδρία. Επίσης, οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν πως ο Αιτητής ήταν ασυνεπής στην εξήγηση που έδωσε όταν ερωτήθηκε το λόγο που οι κατ’ ισχυρισμό διώκτες του πήγαν στη μητέρα του και όχι απευθείας στον ίδιο. Πιο συγκεκριμένα, ο Αιτητής υπέπεσε σε χρονική αντίφαση ως προς το χρόνο που μετέβη στην Abuja και πότε έλαβε χώρα το περιστατικό εμπρησμού της οικίας του από τους κατ’ ισχυρισμό διώκτες του. Περαιτέρω, οι αναφορές του για το τελευταίο αυτό περιστατικό το Δεκέμβριο του 2020 κρίθηκαν γενικές και ανεπαρκείς. Εξετάζοντας την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού του Αιτητή, οι Καθ’ ων η αίτηση ανέτρεξαν σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης από τις οποίες επιβεβαιώθηκε η δράση της IPOB στην Νιγηρία, η οποία επιδιώκει την απόσχιση της περιοχής της Biafra και αναγνώρισής της ως κράτους, ωστόσο, οι ισχυρισμοί του Αιτητή σχετικά με την άμεση επίθεση στον ίδιο και στην οικία του, αλλά και την ισχυριζόμενη προσωπική δίωξη του ιδίου και της οικογένειας του δεν μπόρεσαν να γίνουν δεχτοί λόγω της μη θεμελίωσης της εσωτερικής του αξιοπιστίας.
18. Ακολούθως, κατά την αξιολόγηση κινδύνου βάσει του αποδεκτού ισχυρισμού του Αιτητή, ήτοι ότι πρόκειται για Νιγηριανό υπήκοο με περιοχή καταγωγής την Πολιτεία Imo της Νιγηρίας, οι Καθ' ων η αίτηση αξιολογώντας την κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στη χώρα του και στη βάση επικαιροποιημένων πηγών, σε συνάρτηση με το προφίλ του, έκριναν ότι δεν υφίσταται εύλογη πιθανότητα να αντιμετωπίσει δίωξη ή κίνδυνο σοβαρής βλάβης.
19. Προχωρώντας, τέλος, στην νομική ανάλυση, οι Καθ' ων η αίτηση διαπιστώνουν ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητή δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης δυνάμει του άρθρου 19 του Περί Προσφύγων Νόμου.
20. Ο Αιτητής στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας δεν σχολιάζει ειδικώς τα επιμέρους ευρήματα των Καθ’ ων η αίτηση ούτε και προβάλλει οποιουσδήποτε νέους ισχυρισμούς συναφείς με το αίτημα του για διεθνή προστασία, αλλά παραπέμπει στις δηλώσεις του κατά τη διοικητική διαδικασία, υποστηρίζοντας ότι υπήρξε αξιόπιστος στο σύνολο των ισχυρισμών του.
21. Στο πλαίσιο της de novo και ex nunc αξιολόγησης των ισχυρισμών του Αιτητή, από το παρόν Δικαστήριο συντάσσομαι με την απομόνωση του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού του Αιτητή. Ωστόσο, διαπιστώνεται ακολούθως ο εσφαλμένος διαχωρισμός των ουσιωδών ισχυρισμών στον οποίο προέβησαν οι Καθ' ων η αίτηση. Όπως υποδεικνύει ο Πρακτικός Οδηγός της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO, και πλέον Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο, EUAA), «η προσήκουσα ταυτοποίηση των ουσιωδών ισχυρισμών είναι ουσιώδης τόσο για την αξιολόγηση της αξιοπιστίας όσο και για την αξιολόγηση κινδύνου»[1]. Διαχωρίζοντας κατ' ορθό τρόπο τους ουσιώδεις ισχυρισμούς, επισημαίνεται ότι ως δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός όφειλε να σχηματισθεί η κατ' ισχυρισμό συμμετοχή του Αιτητή στην οργάνωση IPOB και ως έτερος ισχυρισμός η δίωξη της οικογένειάς του και του ιδίου, συμπεριλαμβανομένου του περιστατικού επίθεσης στην οικία της μητέρας του, ένεκα της ιδιότητας του ως μέλος του IPOB από τις κρατικές αρχές.
22. Αναφορικά με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό συντάσσομαι με το εύρημα των Καθ’ ων η αίτηση για αποδοχή του για τους λόγους που καταγράφονται στην υιοθετηθείσα έκθεση εισήγηση. Ο Αιτητής υπήρξε συνεκτικός ως προς τις δηλώσεις του, οι οποίες ενώ εν μέρει επιβεβαιώνονται από το διαβατήριο που προσκόμισε και από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, όπως προκύπτουν από την έκθεση των Καθ’ ων η αίτηση.
23. Όσον αφορά στο δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, διαπιστώνεται καταρχάς ότι ο Αιτητής είχε γνώση ως προς το γενικότερο σκοπό του IPOB[2], το όνομα του αρχηγού της οργάνωσής[3], του γεγονός της σύλληψη του τελευταίου το 2021[4] και εν μέρει του συμβόλου του ΙPOB. Ο Αιτητής αναφέρθηκε εξάλλου στο χρόνο ένταξής του στην οργάνωση και το χρόνο προαγωγής του σε συντονιστή. Ωστόσο, ερωτηθείς για τα συγκεκριμένα καθήκοντά του ως μέλος και ως συντονιστής στο εν λόγω κίνημα ο Αιτητής αποκρινόταν με γενικόλογες απαντήσεις και με έλλειψη βιωματικότητας. Ομοίως στην αναφορά του ότι προέδρευε ως συντονιστής συνεδριάσεων του κινήματος, ο Αιτητής υπήρξε επίσης γενικόλογος και μη επαρκώς λεπτομερής διατυπώνοντας περιορισμένης έκτασης επαναλαμβανόμενες απαντήσεις με έλλειψη βιωματικότητας, δεδομένο που δεν δικαιολογείται λαμβάνοντας υπ’ όψιν την κατ’ ισχυρισμόν εμπλοκή του και την θέση του οποία κατ’ ισχυρισμό κατείχε σε συνάρτηση με το μορφωτικό του επίπεδο (βλ. ερ. 28 του Δ.Φ.). Παρά, συνεπώς, τη γενικότερη γνώση αναφορικά με την επικρατούσα κατάσταση μεταξύ των αρχών και της οργάνωσης IPOB και άλλων σημείων που άπτονται τη γενικότερη λειτουργία του κινήματος, οι αναφορές του Αιτητή ως προς την προσωπική του συνεισφορά και δράση στο κίνημα υπήρξαν λακωνικές και γενικές. Η δε γνώση του ως προς διάφορες πτυχές του κινήματος εύλογα δύναται να θεωρηθούν κοινή γνώση δεδομένου του μορφωτικού επιπέδου του Αιτητή και της παρουσίας του στη συγκεκριμένη περιοχή, δεδομένο που δεν μπορεί να υπερφαλαγγίσει την έλλειψη βιωματικής φύσεως αναφορών και συνεπώς δεν γίνεται δεκτός ο ισχυρισμός του περί συμμετοχής του στην οργάνωση IPOB. Ένεκα αυτού δεν θεμελιώνεται η εσωτερική αξιοπιστία του Αιτητή ως προς τον υπό εξέταση ισχυρισμό.
24. Περαιτέρω, ως προς την εξωτερική πτυχή του εν λόγω ισχυρισμού, ο Αιτητής δεν προσκόμισε οποιαδήποτε μαρτυρία που να αφορά στον ίδιο προσωπικά ως προς την κατ' ισχυρισμό συμμετοχή του στο κίνημα. Σύμφωνα με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, η Biafra αποτελούσε την πρώην Ανατολική Περιφέρεια της Νιγηρίας, η οποία κατοικείτο κυρίως από Igbo Χριστιανούς και από τον Μάιο του 1967 είχε κηρύξει μονομερώς την ανεξαρτησία της από τη Νιγηρία, κάτι το οποίο είχε ως αποτέλεσμα το ξέσπασμα εμφύλιου πολέμου μεταξύ των αποσχιστικών δυνάμεων της Biafra και του Νιγηριανού στρατού ο οποίος διήρκησε μέχρι τον Ιανουάριο του 1970, όπου το κράτος της Biafra ηττήθηκε από τον Νιγηριανό στρατό. Ο πόλεμος αυτός είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο έως και 3 εκατομμυρίων ανθρώπων εθνοτικής καταγωγής Igbo.[5]
25. Ενώ σήμερα το αυτονομιστικό κίνημα δεν αποτελεί σημαντική απειλή στην κατάσταση ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή γνωστή και ως Igboland, το 1999 η ομάδα γνωστή ως The Movement for the Actualization of the Sovereign State of Biafra (MASSOB) κήρυξε την επανέναρξη του αγώνα για ανεξαρτησία της Biafra. Ο αγώνας για τη Biafra φαίνεται να παραμένει επίκαιρος στη νοτιοανατολική Νιγηρία, με ηγετική δύναμη την MASSOB, και πιο πρόσφατα την ομάδα IPOB (Indigenous People of Biafra). [6]
26. Από την ανάλυση των διαθέσιμων πηγών, προκύπτει ότι οι ομάδες που προωθούν την ανεξαρτησία της περιοχής ήταν τουλάχιστον μέχρι το 2020 ειρηνικές, και ότι μέλη ή ακόμα και υποστηρικτές των ομάδων αυτών ή της ιδέας μιας ανεξάρτητης Biafra έχουν όντως στοχοποιηθεί από τις αρχές.[7] Το 2017 ο Νιγηριανός στρατός με την υποστήριξη της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, απαγόρεψε το IPOB και το χαρακτήρισε τρομοκρατική οργάνωση,[8] δήλωση την οποία καταδίκασαν διεθνείς παρατηρητές, όπως Ε.Ε. και ΗΠΑ καθώς υποστήριξαν ότι οι υποστηρικτές IPOB δεν χρησιμοποιούν βία και οι διαδηλώσεις τους είναι ειρηνικές. Αναφορές υπάρχουν επίσης ότι το διάστημα που ακολούθησε άτομα που ανήκουν στην φυλή Igbo και επέστρεψαν στην νότιο-ανατολική Νιγηρία για τις γιορτές των Χριστουγέννων, κρατήθηκαν και υπέστησαν παρενοχλήσεις από Νιγηριανούς στρατιώτες. Επίσης άτομα τα οποία είχαν πάνω τους υλικό υπέρ της δράσης της ομάδας IPOB συνελήφθησαν και διώχθηκαν ποινικά. Μέλη του IPOB κατηγορήθηκαν για εσχάτη προδοσία, έγκλημα το οποίο τιμωρείται με θανατική ποινή στην Νιγηρία.[9]
27. Περαιτέρω, πηγές περιγράφουν τους Ιθαγενείς της Biafra (IPOB) ως «αποσχιστική» οργάνωση ή ως «αποσχιστική» ομάδα. Οι νέοι που ανήκουν σε αποσχιστικές ομάδες όπως η IPOB, ανήκουν κυρίως στην εθνοτική ομάδα των Igbo και «αισθάνονται ότι έχουν υποστεί διακρίσεις από αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία». Ομοίως, οι δραστηριότητες των αυτονομιστικών ομάδων της Biafra, συμπεριλαμβανομένης της IPOB, είναι «μια προσπάθεια να προσελκύσουν την προσοχή και τις δαπάνες της κεντρικής κυβέρνησης,… βασισμένες σε ένα κοκτέιλ μακροχρόνιων και πρόσφατων οικονομικών και πολιτικών παραπόνων». Τα παράπονα της IPOB είναι ότι έχουν περιθωριοποιηθεί πολιτικά, κοινωνικοοικονομικά και πολιτιστικά, ενώ ισχυρίζονται ότι είναι αποδέκτες άνισης μεταχείρισης από την Κυβέρνηση της χώρας.[10] Το IPOB έχει επίσης επικρίνει την ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Νιγηρίας για ανεπαρκείς επενδύσεις, πολιτική αποξένωση, άνιση κατανομή πόρων, περιθωριοποίηση λόγω εθνοτικής καταγωγής καθώς και για σημαντική στρατιωτική παρουσία και εξωδικαστικές δολοφονίες στα Νοτιοανατολικά, Νοτιοκεντρικά και σε τμήματα των Βορειοκεντρικών περιοχών της χώρας. Ο οργανισμός απέκτησε δημοτικότητα προς τα μέσα της δεκαετίας του 2010 και είναι σήμερα ο μεγαλύτερος οργανισμός ανεξαρτησίας της Biafra, όσον αφορά τα μέλη. Τα τελευταία χρόνια, έχει κερδίσει την προσοχή των μέσων ενημέρωσης επειδή είναι τακτικός στόχος της πολιτικής καταστολής της κυβέρνησης της Νιγηρίας. Διαθέτει, επίσης, διάφορους ιστότοπους και κανάλια επικοινωνίας που χρησιμεύουν ως η μόνη αξιόπιστη κοινωνική υποδομή που εκπαιδεύει και ενσταλάζει πληροφορίες και ειδήσεις από πρώτο χέρι στα μέλη της.[11]
28. Σύμφωνα με άρθρο του BBC, ιδρύθηκε το 2012 από δύο άτομα που ανήκαν στην εθνοτική ομάδα των Igbo με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, τους Nnamdi Kanu και Uche Mefor, ως ειρηνικό κίνημα. Εντούτοις, δημιουργήθηκε και μια ένοπλη πτέρυγα, το Eastern Security Network (ESN), στη νοτιοανατολική Νιγηρία το 2020, λέγοντας ότι αυτό συνέβη για να υπερασπιστούν τους Igbo. Ωστόσο, οι επικριτές λένε ότι η ένοπλη πτέρυγα χρησιμοποιεί βία και έχει προκαλέσει τεράστια δεινά. Η κυβέρνηση της Νιγηρίας απαγόρευσε την IPOB και ένα δικαστήριο την έχει χαρακτηρίσει ως «τρομοκρατική οργάνωση». Οι επικριτές της Κυβέρνησης λένε ότι η προσπάθεια καταστροφής της ομάδας μέσω της στρατιωτικής βίας έχει προσθέσει στον πόνο των αμάχων που έχουν δει τα χωριά τους να δέχονται επίθεση από στρατεύματα, και νεαρούς άνδρες να κρατούνται ή να σκοτώνονται απλώς με την υποψία ότι είναι υποστηρικτές του κινήματος. Οι επιθέσεις σε όλη την περιοχή από ένοπλους άνδρες, τους οποίους οι υπηρεσίες ασφαλείας της Νιγηρίας συνδέουν με την ομάδα, οδήγησαν στη δολοφονία εκατοντάδων πολιτών και μελών των δυνάμεων ασφαλείας από την έναρξη της βίας το 2020.[12] Από τις ανωτέρω πηγές επιβεβαιώνεται η αντικαθεστωτική δράσης του IPOB.
29. Το ανωτέρω επιβεβαιώνεται και με βάση την πιο πρόσφατη αναφορά του European Union Agency for Asylum (EUAA), εκδοθείσα το 2021. Στην αναφορά αυτή αναφέρεται πως, από τον Αύγουστο του 2020 και έπειτα, η βία μεταξύ του IPOB και των δυνάμεων ασφαλείας της Νιγηρίας έχει κλιμακωθεί, με αναφερόμενες δολοφονίες αμάχων και αντίποινα. Η βία έχει πάρει τη μορφή συγκρούσεων με χρήση όπλων και η IPOB έχει επίσης κατηγορηθεί για επιθέσεις εναντίον αστυνομικών τμημάτων.[13] Μεταξύ Αυγούστου 2015 και Αυγούστου 2016 οι δυνάμεις ασφαλείας της Νιγηρίας, υπό την ηγεσία του στρατού, διεξήγαγαν μια εκστρατεία καταστολής, σκοτώνοντας εξωδικαστικά τουλάχιστον 150 υποστηρικτές της Biafra.[14] Τον Σεπτέμβριο του 2017, οι δυνάμεις ασφαλείας συνέλαβαν περισσότερα από 100 μέλη του IPOB στην πολιτεία Abia. Περίπου 15 άνθρωποι φέρεται να σκοτώθηκαν καθώς ο στρατός εισέβαλε στο σπίτι του αρχηγού του IPOB, Nnamdi Kanu. Μετά την καταστολή, κατά την οποία ο στρατός σκότωσε και συνέλαβε άγνωστο αριθμό μελών της IPOB, ο στρατός, με την υποστήριξη της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, απαγόρευσε το IPOB και το κήρυξε τρομοκρατική οργάνωση. Αυτή η δήλωση δεν υποστηρίχθηκε από πολλούς Νιγηριανούς και διεθνείς παρατηρητές, όπως την ΕΕ και τις ΗΠΑ επειδή «οι υποστηρικτές του IPOB δεν έχει γίνει γνωστό ότι είναι βίαιοι και ότι οι διαδηλώσεις ήταν σε μεγάλο βαθμό ειρηνικές».[15] Αρκετά μέλη κατηγορούνται για προδοσία, που τιμωρείται με θανατική ποινή στη Νιγηρία, ενώ η απλή κατοχή υλικού της IPOB φαίνεται να συνιστά λόγο σύλληψης και πιθανή δίωξη.[16]
30. Η Διεθνής Αμνηστία σε έκθεση που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2023 για την κατάσταση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Νιγηρία το έτος 2022, αναφέρει ότι στις 23 Ιουνίου, το Ανώτατο Δικαστήριο της Abuja επιδίκασε αποζημίωση στην Glory Okolie για την κράτηση της για 150 ημέρες με κατηγορίες για κατασκοπεία υπέρ της αυτονομιστικής IPOB. Στις 13 Οκτωβρίου, το Εφετείο απάλλαξε τον ηγέτη του IPOB Nnamdi Kanu από ποινικές κατηγορίες και κήρυξε την απαγωγή του από την Κένυα στη Νιγηρία παράνομη επειδή παραβιάστηκε το δικαίωμά του σε δίκαιη δίκη.[17]
31. Παρά τις ανωτέρω, γενικές πληροφορίες, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, οι περιορισμένες αναφορές του Αιτητή ως προς τα προσωπικά του βιώματα ως συντονιστής δεν τον καθιστούν αξιόπιστο αναφορικά με τον ισχυρισμό του περί προσωπικής εμπλοκής του στο κίνημα.
32. Ο ισχυρισμός του Αιτητή περί δίωξης του ιδίου και της οικογένειάς του ένεκα της ιδιότητάς του ως μέλος του IPOB, αναπόδραστα βρίσκεται σε συνάφεια με τoν ήδη απορριφθέντα ισχυρισμό του περί συμμετοχής στο εν λόγω κίνημα. Ωστόσο, εξετάζοντας τις συναφείς του δηλώσεις εντοπίζονται περαιτέρω σημεία, τα οποία θίγουν την αξιοπιστία του. Καταρχάς, ο ίδιος ο Αιτητής, με εξαίρεση το μεμονωμένo περιστατικό που αναφέρει το 2017 (βλ. ερ. 27 του Δ.Φ.), ουδέποτε διώχθηκε προσωπικά. Ως προς την κατ’ ισχυρισμό επίθεση στην οικία της μητέρας του το Δεκέμβριο -ως ανέφερε- του 2020, παρατηρείται μια χρονική αντίφαση καθώς ενώπιον του Δικαστηρίου ανέφερε ότι το εν λόγω περιστατικό έλαβε χώρα τον Ιανουάριου του 2021. Καίτοι μη καταλυτικής φύσεως, η εν λόγω αντίφαση είναι αξιοσημείωτη, δεδομένης της σοβαρότητας και της κρισιμότητας του συμβάντος. Για όλο το διάστημα που ακολούθησε, ο Αιτητής δεν αντιμετώπισε οποιοδήποτε πρόβλημα με τις αρχές της χώρας ούτε επίσης και κατά την αποχώρησή του με νόμιμα μέσα από το αεροδρόμιο της χώρας. Το τελευταίο αποτελεί σημαντική ένδειξη ότι δεν υφίστατο οποιαδήποτε επίσημη διαδικασία αναζήτησής του από τις αρχές της χώρας. Το καθαυτό περιστατικό της επίθεσης στην οικία του, ο Αιτητής το περιγράφει με λακωνικό τρόπο και με έλλειψη βιωματικότητας. Επαναλαμβάνει ότι επιτέθηκαν στο σπίτι της μητέρας του, το οποίο έκαψαν όπως επίσης έκαψαν και την αδελφή του, η οποία βρισκόταν εντός της οικίας, λέγοντας στη μητέρα του ότι εάν τον βρουν θα τον σκοτώσουν. Ωστόσο, ο Αιτητής φαίνεται να παρέμεινε στην ίδια περιοχή για τους επόμενους τρείς μήνες χωρίς να συμβεί οτιδήποτε στον ίδιο και ακολούθως στη χώρα χωρίς επίσης να δεχτεί οποιαδήποτε απειλεί κατά της σωματικής του ακεραιότητας. Η μητέρα του δε παραμένει στη χώρα, με τον Αιτητή να διατηρεί μαζί της επικοινωνία και χωρίς να αναφέρει οποιαδήποτε νέα εξέλιξη ως προς τον ισχυρισμό του περί δίωξής του από τις αρχές. Παρά το γεγονός ότι ο Αιτητής δεν ήταν παρών στο συμβάν επίθεσης στην οικία της μητέρας του εντούτοις, εύλογα αναμένεται από αυτόν εφόσον πληροφορήθηκε το συμβάν και εφόσον διατηρούσε επικοινωνία με τη μητέρα του, η οποία ήταν παρούσα στο συμβάν, να γνωρίζει περισσότερες λεπτομέρειες σε σχέση με αυτό. Επιπλέον, ο Αιτητής αναφέρει κατά την καταγραφή της αίτησής του ότι στο συμβάν σκοτώθηκε και ο συντονιστής του, ενώ κατά τη συνέντευξή του ουδεμία αναφορά γίνεται ότι φονεύθηκε άλλο πρόσωπο πλην της αδελφής του. Αναφέρει, αντίθετα, στη συνέντευξη ότι ο ίδιος εξελέγη ως συντονιστής στο κίνημα όταν απεβίωσε ο συντονιστής, λόγω γήρατος το 2017 (βλ. ερ. 30 και ερ. 27 του Δ.Φ.). Τα ανωτέρω αποτελούν ουσιώδη διαφοροποίηση στο αφήγημά του. Ως εκ τούτου, δεν θεμελιώνεται η εσωτερική αξιοπιστία του Αιτητή ως προς τον υπό εξέταση ισχυρισμό.
33. Εξετάζοντας στην εξωτερική αξιοπιστία, επισημαίνεται ότι προς θεμελίωση των ισχυρισμών του ο Αιτητής προσκόμισε κατά τη διοικητική διαδικασία ο Αιτητής προσκόμισε τρεις φυτογραφίες. Οι δύο απεικονίζουν αμυδρά ένα σπίτι και η τρίτη μια γυναίκα ξαπλωμένη με κλειστά μάτια. Ο Προϊστάμενος δεν αξιολόγησε ως όφειλε τα εν λόγω στοιχεία. Πρέπει να επισημανθεί ότι το παρόν Δικαστήριο συναξιολογεί καταρχάς τα εν λόγω έγγραφα και στοιχεία ακόμα και στις περιπτώσεις όπου δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί η γνησιότητά τους (Βλ. Απόφαση του ΔΕΕ της 10.6.2021, την υπόθεση C‑921/19, LH κατά Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, ECLI:EU:C:2021:478, σκέψεις 44 και 66). Στο πλαίσιο της αξιολόγησης της αυθεντικότητας ενός εγγράφου μπορεί βεβαίως να ληφθούν υπόψη και τυχόν εξόφθαλμες ενδείξεις μεταποίησης του εγγράφου τις οποίες είναι εύκολο να διακρίνει το Δικαστήριο ακόμα και χωρίς την επέμβαση ενός εμπειρογνώμονα[18]. Οι εν λόγω φωτογραφίες εκτιμώμενες ελεύθερα είναι μειωμένης αποδεικτικής αξίας, καθώς ούτε η οικία μπορεί να επιβεβαιωθεί ότι είναι η οικία του Αιτητή ούτε ότι το εικονιζόμενο πρόσωπο ότι είναι η αδελφή του. Επιπλέον, η ποιότητα της εικόνας και το εικονιζόμενο περιεχόμενο δεν αντιστοιχούν με βεβαιότητα στα λεγόμενα του Αιτητή ήτοι ότι η οικία του κάηκε και ότι η γυναίκα που φαίνεται να βρίσκεται στο κρεβάτι είναι νεκρή και μάλιστα μετά από πυρκαγιά. Οι αναφορές του Αιτητή δεν μπορούν εύλογα να επιβεβαιωθούν από έτερες πηγές ένεκα της περιορισμένης κλίμακας των γεγονότων και της προσωπικής τους φύσεως. Ως εκ τούτου, την υπό αναφορά μαρτυρία δεν ανατρέπει το συμπέρασμα ότι δεν θεμελιώνεται η αξιοπιστία του Αιτητή και ως προς τον ισχυρισμό του περί προσωπικής του παρελθούσας δίωξης.
34. Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου στη βάση των αποδεκτών ισχυρισμών, ήτοι των προσωπικών του Αιτητή, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με τη κατάσταση που επικρατεί στον τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, την πολιτεία Imo, στη βάση της φυλετικής καταγωγής και θρησκείας του. Όσον αφορά στη θρησκεία του Αιτητή δεν προκύπτει φόβος δίωξης και/ή κίνδυνος σοβαρής βλάβης, καθώς σύμφωνα με έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για τη Θρησκευτική Ελευθερία στη Νιγηρία για το 2023, o Χριστιανισμός είναι η δεύτερη δημοφιλέστερη θρησκεία συνολικά στη χώρα με ποσοστό 48,1% και μάλιστα, οι χριστιανικές ομάδες των καθολικών, των αγγλικανών και των μεθοδιστών, αποτελούν την πλειονότητα στην Νότια περιοχή της Νιγηρίας.[19] Ούτε, επίσης, προκύπτει τέτοιος βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος λόγω της εθνοτικής καταγωγής του Αιτητή, καθώς σύμφωνα με έτερη εξωτερική πηγή, η φυλή του Αιτητή (Igbo), η οποία κυρίως εμφανίζεται στα ανατολικά, αποτελεί μία εκ των τριών κύριων φυλών στη χώρα του.[20] Επίσης, ανευρέθηκε ότι η «Biafra» είναι μια καθορισμένη περιοχή (με μη σαφή όρια) στα νοτιοανατολικά της Νιγηρίας που περίπου αντιστοιχεί στις πολιτείες Abia, Imo, Ebonyi, Enugu και Anambra. Η περιοχή κατοικείται κυρίως από άτομα της εθνοτικής ομάδας Igbo που όπως προαναφέρθηκε είναι μία από τις τρεις μεγαλύτερες εθνοτικές ομάδες της χώρας.[21] Σύμφωνα με έκθεση της EUAA, στη νοτιοανατολική Νιγηρία υπάρχουν αρκετές ομάδες που στοχεύουν στην απόσχιση/αυτονομία. Οι δύο κύριες ομάδες είναι το κίνημα για την πραγματοποίηση του κυρίαρχου κράτους της Biafra (MASSOB) και οι ιθαγενείς της Biafra (IPOB).[22]
35. Εξετάζονται στη συνέχεια και αξιολογούνται εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στην χώρα καταγωγής του και ειδικότερα στην περιοχή συνήθους διαμονής του. Σύμφωνα με την έρευνα που διενεργήθηκε από το παρόν Δικαστήριο, ως προς τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη Νιγηρία βάσει του Portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, η Νιγηρία είναι αναμεμειγμένη σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις ενάντια στις μη κρατικές ένοπλες ομάδες Boko Haram και ISWAP (Islamic State in West Africa Province.[23]
36. Η Boko Haram δρα στις πολιτείες Borno, Yobe, και Adamawa. Το 2019, παρατηρήθηκε αναζωπύρωση και κλιμάκωση της κρίσης της Boko Haram σε ολόκληρη τη βορειοανατολική Νιγηρία και από το 2019 επεκτάθηκε στη βορειοδυτική Νιγηρία με επιθέσεις που έλαβαν χώρα στην Kaduna, Katsina, Sokoto και Zamfara.[24] Συνεπώς δεν λαμβάνει στον τόπο τελευταίας συνήθους διανομής του Αιτητή, ήτοι την πολιτεία Imo, στη χώρα καταγωγής του οποιαδήποτε εσωτερική ή διεθνής ένοπλη σύρραξη.
37. Ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας, η βάση δεδομένων ACLED κατά την χρονική περίοδο 27.4.2024 έως 25.4.2025 έχει καταγράψει στην πολιτεία Imo, η οποία υπήρξε ο τόπος τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, 102 περιστατικά ασφαλείας τα οποία επέφεραν 146 απώλειες. Eξ αυτών καταγράφηκαν τα 16 ως διαμαρτυρίες (καμία ανθρώπινη απώλεια), τα 48 ως μάχες (97 ανθρώπινες απώλειες), τα 3 ως ταραχές (3 ανθρώπινες απώλειες), τα 2 ως περιστατικά απομακρυσμένης βίας (καμία ανθρώπινη απώλεια)και τα 33 ως βία κατά αμάχων (46 ανθρώπινες απώλειες).[25] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της Πολιτείας Imo, σύμφωνα με πρόβλεψη του 2022, ανέρχεται σε 5.459.300 κατοίκους.[26]
38. Επισημαίνεται ότι στη βάση των ανωτέρω δεδομένων ασφαλείας και δεδομένου του προφίλ του Αιτητής ως νέου, υγιούς άνδρα, ικανού προς εργασία, ο οποίος είναι εξοικειωμένος με την εν λόγω πολιτεία λόγω της μακράς παραμονής του σε αυτήν και χωρίς ιστορικό παρελθούσας δίωξης, δεδομένης της μη αποδοχής του δεύτερου και του τρίτου ουσιώδους ισχυρισμού, δεν διατρέχει ευλόγως οποιοδήποτε κίνδυνο δίωξης ή σοβαρής βλάβης εάν επιστρέψει στον τελευταίο τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του.
39. Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, καταλήγω βάσει όλων των ανωτέρω και από τα στοιχεία του φακέλου που έχω ενώπιον μου ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Φόβος δίωξης δεν προκύπτει καθεαυτός από τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή τα οποία και έχουν γίνει αποδεκτά.
40. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται, επικουρικώς, η υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν τεκμηριώνει, αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία, δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.
41. Ειδικότερα, στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό του Αιτητή δεν προκύπτει, ότι ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)], ότι αυτός διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του [βλ άρθρο 19(2)(α) και (β)]. Παρατηρείται ότι ο Αιτητής, δεν έθεσε υπόψη των Καθ' ων η αίτηση ή του Δικαστηρίου τα πραγματικά περιστατικά εκείνα που θα επέτρεπαν να αντληθούν τέτοια συμπεράσματα.
42. Ούτε εξάλλου, προκύπτει ότι συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, δηλαδή την πολιτεία Imo, ο βαθμός της οποίας να είναι τόσο υψηλός, ώστε να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμηθεί ότι ο Αιτητής, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43].
43. Επισημαίνεται ότι «το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, αναγνωρίζεται σε οποιοδήποτε Αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε Αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δε βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής». Ως «σοβαρή» ή «σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη» ορίζεται δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) ως «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης».
44. Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν ως προς την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι συνιστούν «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).
45. Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.
46. Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ, «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας» (Βλ. Απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας».
47. Επί τη βάσει των ανωτέρω ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων, όπως αναλύθηκαν ανωτέρω, σε σχέση με την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Imo, δεν προκύπτει ότι υφίσταται εσωτερική ένοπλη σύρραξη και δη ότι επικρατούν εκεί συνθήκες αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης οι οποίες να θέτουν σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας μόνο εκ της παρουσίας του στο έδαφος της συγκεκριμένης περιοχής εντός της έννοιας του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου[27]. Αλλά και όλως επικουρικώς των ανωτέρω, δεν εντοπίζω οποιοδήποτε παράγοντα επίτασης κινδύνου εξετάζοντας τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, διαπιστώνοντας ότι αυτός είναι, σε κάθε περίπτωση, νέος, ενήλικας άνδρας, ικανός προς εργασία, ο οποίος έχει γεννηθεί και διαβιώσει για μακρό διάστημα στην εν λόγω περιοχή, κατέχοντας συνεπώς επαρκής γνώση επ' αυτής. Να σημειωθεί πως ο Αιτητής διαθέτει υποστηρικτικό/οικογενειακό δίκτυο στη χώρα καταγωγής του, ήτοι τη γιαγιά, τη μητέρα, τα αδέλφια του (βλ. ερ. 32 του Δ.Φ.).
48. Παράλληλα, ο Αιτητής δεν προβάλλει και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει οτιδήποτε που να συναρτάται με την επικείμενη επιστροφή του σε συνάρτηση με την αρχή της μη επαναπορώθηση, το οποίο δεν εξετάστηκε ήδη ανωτέρω.
49. Ενόψει της πιο πάνω ανάλυσης και διαπίστωσης, η εξέταση των λοιπών λόγων προσφυγής που προώθησε ο Αιτητής καθίσταται αλυσιτελής, ιδίως δεδομένης της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου και της έκτασης του ελέγχου που ασκεί στην επίδικη πράξη.
Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω, με €1000 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] EASO, 'Practical Guide: Evidence Assessment' (2015), διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/sites/default/files/public/EASO-Practical-Guide_-Evidence-Assessment.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 5.5.2025)
[2] Encyclopedia Brittanica, “Biafra”, https://www.britannica.com/place/Biafra (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[3] Ecoi.net, “World Report 2025 - Nigeria”, Author; Human Rights Watch, published on 16.1.2025, https://www.ecoi.net/en/document/2120043.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025); African News, “Nigeria: Separatist leader Nnamdi Kanu to remain in jail after supreme court's ruling”, published on 13.8.2024
https://www.africanews.com/2023/12/15/nigeria-separatist-leader-nnamdi-kanu-to-remain-in-jail-after-supreme-courts-ruling/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[4] African News, “Nigeria: Separatist leader Nnamdi Kanu to remain in jail after supreme court's ruling”, published on 13.8.2024
https://www.africanews.com/2023/12/15/nigeria-separatist-leader-nnamdi-kanu-to-remain-in-jail-after-supreme-courts-ruling/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[5] Encyclopaedia Britannica, ‘Biafra, secessionist state, Nigeria’, Last updated: Mar 04, 2015, available at: Biafra | secessionist state, Nigeria | Britannica; BBC News, ‘Remembering Nigeria's Biafra war that many prefer to forget’, 15 January 2020, available at: Remembering Nigeria's Biafra war that many prefer to forget - BBC News (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[6] DFAT, ‘Country information report: Nigeria’, 9 March 2018, σελ. 7 & σελ. 17 – 19, available at: https://www.dfat.gov.au/sites/default/files/country-information-report-nigeria.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[7] ACLED, Political Violence and the 2023 Nigerian Election, 22/02/2023, available at: file:///C:/Users/chalter/Downloads/Political%20Violence%20and%20the%202023%20Nigerian%20Election.pdf ;The Ministry of Foreign Affairs of the Netherlands, ‘Country of origin information report Nigeria’, March 2021, σελ. 25 – 28, available at: https://www.ecoi.net/en/file/local/2054389/03_2021_MinBZ_NL_COI_Nigeria.pdf ; Immigration and Refugee Board of Canada (IRB), ‘Nigeria: The Indigenous People of Biafra (IPOB), including objectives, structure, activities, relations with other Biafran independence groups and treatment by authorities’, 28/6/2019, available at: https://irb-cisr.gc.ca/en/country-information/rir/Pages/index.aspx?doc=457837 ; Amnesty International, ‘Nigeria: ‘Bullets were raining everywhere’ Deadly Repression of Pro-Biafra Activists’, 24 November 2016, available at: https://www.amnesty.org/en/documents/afr44/5211/2016/en/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[8] USDOS – US Department of State: Country Report on Terrorism 2021 - Chapter 1 - Nigeria, 27 February 2023
https://www.ecoi.net/en/document/2087859.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[9] EASO, Country of Origin Information Report, Nigeria, Targeting of Individuals, November 2018, σελ. 80-86, available at: https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2018_EASO_COI_Nigeria_TargetingIndividuals.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[10] Immigration and Refugee Board of Canada (2016), ‘Nigeria: The indigenous people of Biafra (IPOB), including odjectives, structure, activities, relation with other Biafran independence groups’, available at: Refworld | Nigeria: The Indigenous People of Biafra (IPOB), including objectives, structure, activities, relations with other Biafran independence groups, and treatment by authorities (2014-October 2016), International Crisis Group (2017),’Nigeria: How to solve a problem like Biafra’, available at: Nigeria: How To Solve A Problem Like Biafra | Crisis Group(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[11] International Journal on Research and Innovation in Social Science (June 2022), ‘The State and Separatist Agitations in Nigeria: An analysis of the Dynamics of the Indigenous People of Biafra (IPOB), available at: The State and Separatist Agitations in Nigeria: An Analysis of The Dynamics of The Indigenous People of Biafra (IPOB) (rsisinternational.org), σελ.835 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[12] BBC (January 2023), ‘Biafra quest fuels Nigeria conflict: Too scared to marry and bury bodies’, available at: Biafra quest fuels Nigeria conflict: Too scared to marry and bury bodies - BBC News (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[13] European Union Agency for Asylum (2021), ‘Country guidance: Nigeria’, available at: Country Guidance: Nigeria (October 2021) | European Union Agency for Asylum (europa.eu), σελ.54 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[14] Amnesty International (2016), ‘At least 150 peaceful pro-Biafra activists killed in chilling crackdown’, available at: Nigeria: At least 150 peaceful pro-Biafra activists killed in chilling crackdown - Amnesty International(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[15] Chatham House (2017), ‘Calls for Biafran Independence Return to South East Nigeria’, available at: Calls for Biafran Independence Return to South East Nigeria | Chatham House – International Affairs Think Tank(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[16] Lifos Temaraport (2017), ‘Nigeria: Indigenous People of Biafra’, available at: https://www.ecoi.net/en/file/local/1420588/1226_1515060267_171219102.pdf , σελ.5-6 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[17] AI – Amnesty International: Amnesty Internation al Report 2022/23; The State of the World's Human Rights; Nigeria 2022, 27 March 2023 https://www.ecoi.net/en/document/2089578.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[18] EUAA, ‘Practical Guide on Evidence and Risk Assessment’ (2024), 57-62 διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/publications/practical-guide-evidence-and-risk-assessment (ημερομηνία πρόσβασης 08/07/2024)
[19] USDOS - U.S. Department of State, 2023 Report on International Religious Freedom: Nigeria, 30.6.2024, https://www.state.gov/reports/2023-report-on-international-religious-freedom/nigeria/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[20]Nigeria - Country briefing, https://www.ecoi.net/en/countries/nigeria/briefing/#ftn13 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[21] UK Home office, Country Policy and Information Note Nigeria: Separatist groups in the South-East, V.3, March,2022, σελ. 8, “Biafra is a loosely defined area in the south-east of Nigeria that roughly corresponds to the states of Abia, Imo, Ebonyi, Enugu and Anambra. The area is inhabited principally by Igbo (Ibo) people who are one of the country's 3 largest ethnic groups”
https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/1068774/NGA_CPIN_Separatist_groups_in_the_South-East.pdf (τελευταία ημερομηνία πρόσβασης 5.5.2025)
[22] EASO, Country Guidance: Nigeria, Common analysis and guidance note, October 2021, σελ. 54 «In the South East of Nigeria there are several groups aiming for secession, among which the two main groups are the Movement for the Actualization of the Sovereign State of Biafra (MASSOB) and the Indigenous People of Biafra (IPOB)»
Διαθέσιμο στο:
https://euaa.europa.eu/sites/default/files/Country_Guidance_Nigeria_2021.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.5.2025)
[23] https://www.rulac.org/browse/countries/nigeria#collapse1accord, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 6.5.2025)
[24] Country of Origin Information, Nigeria, security Situation (Ιούνιος 2021), https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/2021_06_EASO_COI_Report_Nigeria_Security_situation.pdf σελ. 32, (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 6.5.2025)
[25] ACLED explorer, filters applied: Events Categories: Select Specific Event Types(Battles, Violence Against Civilians, Explosions-Remote Violence, Riots, Protests, Africa:Nigeria:Imo State, period: 27.4.2024 – 25.4.2025,, available at: https://acleddata.com/explorer/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 6.5.2025)
[26] City Population, Africa: Nigeria: Imo State, https://citypopulation.de/en/nigeria/admin/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 6.5.2025)
[27] Αξιολογώντας τα ως άνω δεδομένα συμφωνώ με το συμπέρασμα του Οδηγού Χώρας (Country Guidance) της Νιγηρίας, εκδοθέντος από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO), ο οποίος δεν αποτελεί δεσμευτικό κείμενο, οφείλει ωστόσο να λαμβάνεται υπόψιν από τα κράτη-μέλη EASO, 'Country Guidance: Nigeria' (2021), σελ.129, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/2022-01/Country_Guidance_Nigeria_2021.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 6.5.2025)
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο