ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 4084/2024

07 Μαΐου, 2025

[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

J.C.L.M. από το Κογκό και τώρα στη Λευκωσία

Αιτητής

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υφυπουργείου Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας, Υπηρεσίας Ασύλου

 

Καθ' ων η Αίτηση

Εμφανίσεις:

Χ. Παφίτη (κα) για Α. Λαζάρου (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή.

Ρ. Προδρόμου (κα) για Β. Θωμά (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ΄ ων η αίτηση.

Ο Αιτητής Παρών.

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 11/10/24 (του κοινοποιήθηκε αυθημερόν), με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερούμενη κάθε έννομου αποτελέσματος και/ή ζητά την έκδοση νέας απόφασης για παραχώρηση σε αυτόν καθεστώτος διεθνούς προστασίας καθώς και οποιαδήποτε άλλη θεραπεία το Δικαστήριο κρίνει δίκαια υπό τις περιστάσεις.

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Ο Αιτητής, υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία την 01/12/21, στις 22/05/24 διεξήχθη η συνέντευξή του, στις 05/09/24 ετοιμάστηκε σχετική έκθεση/εισήγηση και ακολούθησε στις 13/09/24 απορριπτική απόφαση από εξουσιοδοτημένο από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία, η δικηγόρος για τον Αιτητή υιοθέτησε τους λόγους αιτήματος διεθνούς προστασίας και περιόρισε τους λόγους ακύρωσης στο ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε χωρίς δέουσα έρευνα και αναιτιολόγητα παραπέμποντας σε σχετική νομολογία και νομοθεσία. Αποσύρθηκε ο ισχυρισμός για αναρμοδιότητα οργάνου που έλαβε την απόφαση.

 

Οι Καθ' ων η Αίτηση, σε απάντηση των εν λόγω ισχυρισμών, υιοθέτησαν το περιεχόμενο της ένστασης και του διοικητικού φακέλου αναφέροντας ότι η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου είχε ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και ορθή ενάσκηση των εκ του Νόμου εξουσιών τους, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, καθώς και ότι η επίδικη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης των ισχυρισμών επί των οποίων θεμελιώνεται το αίτημά του για διεθνή προστασία αλλά ούτε και να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για να του παραχωρηθεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή της συμπληρωματικής προστασίας.

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Στην υπό εξέταση υπόθεση εμφανώς η διατύπωση των λόγων ακύρωσης στην προσφυγή του Αιτητή, είναι εξαιρετικά λακωνική και είναι κατά παράβαση των σχετικών διαδικαστικών κανονισμών - απλή επίκληση παραβίασης του Συντάγματος, Νόμων και γενικών αρχών διοικητικού δικαίου χωρίς οποιαδήποτε συγκεκριμενοποίηση δεν είναι αρκετή. Η δε αιτιολόγηση νομικών σημείων είναι απαραίτητη για την εξέταση λόγων ακύρωσης από το Δικαστήριο, οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια, αναπόφευκτα επηρεάζει τη νομική βάση των λόγων, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να κριθούν αναιτιολόγητοι και ανεπίδεκτοι δικαστικής εκτίμησης. Ούτε μπορούν να γίνουν αποδεκτοί ισχυρισμοί που δεν εξειδικεύονται ή δεν αιτιολογούνται διότι με αυτό τον τρόπο το Δικαστήριο, παρόλο που ασκεί και έλεγχο ουσίας, θα οδηγείτο σε συζήτηση σχεδόν οιουδήποτε θέματος κατά  παράβαση των δικονομικών διατάξεων και του ρόλου που διαδραματίζουν στον καθορισμό των επίδικων θεμάτων και της διεξαγωγής της διοικητικής δίκης. (Βλέπε Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, που εφαρμόζεται κατ΄ αναλογία και από το παρόν Δικαστήριο - Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας  Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2022 (3/2019), και των λεχθέντων στη  Δημοκρατία ν. Κουκκουρή (1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Latomia Estate Ltd v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672, Δημοκρατία ν. Σπύρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 533, Ιωσηφίδης ν. Γενικού Εισαγγελέα (1990) 3 Α.Α.Δ. 4599 (Απόφαση Πογιατζή, Δ.), Kadivari ν. Δημοκρατίας (αρ. 2) (1992) 4 Α.Α.Δ. 2924 (Απόφαση Πική, Δ. - όπως ήταν τότε).

 

Το Δικαστήριο αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν.73(Ι)/2018), προχωρεί σε αξιολόγηση της ουσίας του αιτήματος ασύλου του Αιτητή σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς της δικηγόρου του, των θέσεων των Καθ΄ ων η αίτηση και του περιεχομένου του διοικητικού φακέλου (στο εξής «ΔΦ»).

 

Μετά τη διενέργεια σχετικής συνέντευξης, ο λειτουργός εξετάζοντας τα όσα λέχθηκαν σε αυτήν, εντόπισε και αξιολόγησε πέντε ισχυρισμούς του Αιτητή.  Αποδέχτηκε τον ισχυρισμό του ως προς την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του (ερυθρά 118-116 ΔΦ), πλην όμως απέρριψε ως εσωτερικά αναξιόπιστους τους λοιπούς ισχυρισμούς του. Στη σχετική έκθεση/εισήγηση, καταγράφηκαν οι ασυνέπειες, η έλλειψη επάρκειας πληροφοριών, οι γενικότητες και οι αοριστίες στα λεγόμενά του. Σε ότι αφορά τον ισχυρισμό του ότι ακολούθως του θανάτου του πατέρα του, ο θείος του ήθελε να πάρει την περιουσία της οικογένειας του, ο λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν παρέθεσε εξηγήσεις σχετικά με το λόγο που ενώ η οικία ανήκε στον πατέρα του, εντούτοις οι τίτλοι ιδιοκτησίας γι’ αυτήν βρίσκονταν στα χέρια του θείου του. Ούτε και συγκεκριμενοποίησε αν οι τίτλοι αφορούσαν τη γη στην οποία χτίστηκε η οικεία ή αυτή καθ’ εαυτή την οικία (ερυθρά 68 – 67 ΔΦ).  Για τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε κατόπιν πρωτοβουλίας του θείου του, ο Αιτητής αρκέστηκε σε γενικές και αόριστες αναφορές, χωρίς να μιλήσει για τις εκεί συζητήσεις και τις αντιδράσεις των συμμετεχόντων στα όσα λέχθηκαν (ερυθρό 66 ΔΦ). Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης οι οποίες επιβεβαίωναν την ύπαρξη περιουσιακών διαφορών στη χώρα.  Ωστόσο, η παράθεση μη επαρκών και συνεκτικών στοιχείων από πλευράς του, οδήγησαν στην απόρριψη του ισχυρισμού (ερυθρό 114 ΔΦ).

 

Αναφορικά με τον ισχυρισμό του ότι απειλήθηκε και χτυπήθηκε από το θείο και τα ξαδέλφια του και αυτό λόγω των μεταξύ τους περιουσιακών διαφορών, ο λειτουργός πρόβαλε ότι ο Αιτητής δήλωσε ότι δεχόταν συνεχείς απειλές από το θείο του για να αφήσει την οικία, αλλά δεν ανέφερε επαρκή στοιχεία γι’ αυτές.  Το μόνο παράδειγμα που μοιράστηκε ως προς τις απειλές και τα χτυπήματα αφορούσε ένα περιστατικό κατά τη διάρκεια του οποίου έσπρωξε το θείο του, με αποτέλεσμα να επέμβουν τα ξαδέλφια του, να αρχίζουν να τον χτυπούν και εν τέλει να χάνει το ένα του δόντι, χωρίς ωστόσο να παραθέτει οιανδήποτε άλλη πληροφορία (ερυθρά 65 - 64 ΔΦ).                     Ο λειτουργός απέρριψε τον ισχυρισμό αφού παρά τα όσα ανέφεραν οι εξωτερικές πηγές σχετικά με τα περιουσιακά ζητήματα, η εσωτερική αξιοπιστία των λεγομένων του δεν στοιχειοθετήθηκε. (ερυθρό 112 ΔΦ)

 

Ως προς τον ισχυρισμό του ότι αφού βίασε την εγγονή του θείου του για να εκδικηθεί το θάνατο της μητέρας του, τον συνέλαβαν και τον οδήγησαν στον αστυνομικό σταθμό, ο λειτουργός ανέφερε ότι ο Αιτητής δεν μπόρεσε να τεκμηριώσει το ότι η μητέρα του πέθανε συνεπεία της θλίψης της επειδή ο θείος του, τους ζήτησε να εγκαταλείψουν την οικία. Σχετικά με το κακούργημα του βιασμού, ερωτηθείς πως ήταν δυνατόν να μην έλαβε υπόψιν ότι διαπράττοντας αυτό, θα τιμωρείτο με δια βίου φυλάκιση, απάντησε ότι σκέφτηκε ότι ήταν προτιμότερο να βιάσει την εν λόγω κοπέλα παρά να σκοτώσει κάποιον. Ο Αιτητής, παρέθεσε ελάχιστες πληροφορίες για τις ενέργειες στις οποίες προέβη καθ’ όλη τη διάρκεια του βιασμού ενώ παρέλειψε να αναφέρει στοιχεία για την εκεί αντίδραση της κοπέλας (ερυθρά 63 - 61 ΔΦ). Εν σχέση με τη σύλληψη και φυλάκιση του, δεν μίλησε για το πως οι γείτονες κατάφεραν να τον μεταφέρουν στον αστυνομικό σταθμό και οι δηλώσεις του για την όλη διαδικασία της ανάκρισης ήταν γενικευμένες (ερυθρά 61 – 60 ΔΦ).  Όσον αφορά την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο λειτουργός κατέγραψε πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης για την αυξητική τάση που εμφάνιζε η σεξουαλική βία στη χώρα, αλλά η παράθεση γενικών και αόριστων πληροφοριών από πλευράς του, οδήγησε στην απόρριψη του ισχυρισμού (ερυθρό 109 ΔΦ).

 

Σε ότι αφορά τον ισχυρισμό του ότι ο θείος του και η υπόλοιπη οικογένεια της κοπέλας τον έψαχναν επειδή τη βίασε, ο λειτουργός έκρινε ότι από το αφήγημα του Αιτητή έλειπαν τα βιωματικά στοιχεία, αφού ισχυρίστηκε ότι οι αδελφές του ήταν εκείνες οι οποίες τον ενημέρωσαν ότι ήθελαν να τον βρουν για να τον σκοτώσουν.  Ο Αιτητής, ανέφερε ότι ο πατέρας της κοπέλας δήλωσε στις αδελφές του ότι με το που τον έβρισκε θα τον σκότωνε και ζητηθείς να παραθέσει περαιτέρω πληροφορίες, απάντησε ότι δεν είχε κάτι άλλο να προσθέσει. (ερυθρό 59 ΔΦ)  Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο λειτουργός κατέληξε ότι συνεπεία της προσωπικής φύσεως του ισχυρισμού, μοναδικό τεκμήριο αυτού αποτελούσαν τα λεγόμενα του Αιτητή και ως εκ τούτου δεν ήταν εφικτή η περαιτέρω έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης (ερυθρό 108 ΔΦ)

 

Από την έκθεση/εισήγηση προκύπτει ότι η έρευνα του λειτουργού ήτο ενδελεχής και επεκτάθηκε σε όλα τα στοιχεία που προσκομίστηκαν, ενώ από δε από συνολική αξιολόγηση της γενικότερης αξιοπιστίας του, των όσων τέθηκαν ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου υπό μορφή δηλώσεων^[1] διαπιστώνω ότι αυτή δεν τεκμηριώνεται. Επιβεβαιώνονται, δε τα ευρήματα και συμπεράσματα του λειτουργού.  Ούτε παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής του, ούτε τεκμηρίωσε τους ισχυρισμούς του με επαρκή λεπτομέρεια. (Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 (Ν. 6(Ι)/2000) έως 2023), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131, επίσης, § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Σε αρκετές διευκρινιστικές ερωτήσεις του λειτουργού για αριθμό ζητημάτων ο Αιτητής δεν ήταν ικανός να παράσχει ικανοποιητικές απαντήσεις^[2] αλλά ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντα. (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Από τα γεγονότα της περίπτωσης του σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Δεν έπεισε για το υπαρκτό των απειλών ή οιασδήποτε μορφής δίωξη.  Ούτε τεκμηριώνεται ότι ανήκει σε οποιαδήποτε πολιτική, θρησκευτική, εθνική, στρατιωτική ή κοινωνική οργάνωση ή ομάδα στη χώρα καταγωγής του που να αντιμετωπίζει δίωξη, ενώ σε περίπτωση επιστροφής του δεν θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρχές της χώρας του. Δεν έχει τεκμηριώσει με τις αιτιάσεις του ότι έχει καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται είτε από τις αρχές της χώρας του είτε από άλλους φορείς δίωξης (Βλέπε Άρθρα 3Α και 3Β του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000). Ούτε η θολή εικόνα που πρόβαλε για τις κατ΄ ισχυρισμό απειλές που δέχθηκε, πληρούν τα κριτήρια μορφής δίωξης ως οι πρόνοιες του Άρθρου 3Γ του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023,(Ν.6(Ι)/2000). Υπάρχουν δε επί της έκθεσης-εισήγησης εκτεταμένες καταγραφές του λειτουργού ως προς τα ευρήματα αναξιοπιστίας του Αιτητή ως επίσης και εκτενείς παραπομπές σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σε σχέση με το τί επικρατεί στην χώρα καταγωγής, τα οποία ουδόλως αμφισβητήθηκαν επαρκώς κατά την δικαστική διαδικασία από τη συνήγορο του και/ή ούτε κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία υπέδειξε σημεία επί της συνέντευξης ή της έκθεσης/εισήγησης που να τεκμηριώνουν ελλιπή υπό τις περιστάσεις έρευνα της αρμόδιας αρχής κατά την αξιολόγηση των ισχυρισμών του. Συνεπώς δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).

 

Ως προς το εάν η περίπτωση του Αιτητή εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και κατέληξε ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίστατο Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηρίωνε την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να θεωρείτο ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβαλλόταν σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ^[3] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημείωσε ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιωνόταν ότι στην περιοχή του Αιτητή δεν παρατηρούνταν συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων.  Σημειώνεται ότι, ο ίδιος σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης της αίτησής του ανέφερε ότι κινδύνευε λόγω ένοπλης σύρραξης στη χώρα του, ενώ από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ανευρέθηκε ότι δεν δραστηριοποιούνται μη κρατικοί ένοπλοι φορείς στην Κινσάσα, αλλά μόνον στις ανατολικές περιοχές της ΛΔΚ ^[4], ενώ από τη βάση δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project) προκύπτει ότι τα περιστατικά  ασφαλείας που αφορούν συνολικά την Κινσάσα παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα^[5]  (ως και τα συμπεράσματα του λειτουργού), έτσι ώστε η κατάσταση στην εν λόγω περιοχή να μην μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένοπλη σύρραξη επιφέρουσα συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας.  Εξάλλου, ούτε τα ατομικά χαρακτηριστικά και στοιχεία του Αιτητή, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι με την επιστροφή του στον τόπο διαμονής, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη.

 

Για όλους τους πιο πάνω λόγους, δεν διαπιστώνω ελλιπή έρευνα αλλά ούτε πλάνη περί το νόμο και των πραγματικών δεδομένων που λήφθηκαν υπόψη από την Υπηρεσία Ασύλου κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης (Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ) ούτε προκύπτει ανεπαρκής αιτιολόγηση της διοικητικής απόφασης (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270).

 

Συνεπώς, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση.

 

Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.