ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

Υπόθεση Αρ. 4498/23

 

14 Μαΐου, 2025

 

[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

 

 

R.Α.Ο.

 

Αιτήτριας

 

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω

Υπηρεσίας Ασύλου

 

                                                                                         Καθ' ων η αίτηση

 

.............................................

 

Παναγιώτης Μπενέτης για Αλ Ταχερ, Μπενέτη και Συνεργάτες ΔΕΠΕ, Δικηγόρος για την αιτήτρια

 

Χριστίνα Δημητρίου για Βασιλική Θωμά, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.:  Η αιτήτρια προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 31/08/2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά της για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω:  Η αιτήτρια είναι υπήκοος της Νιγηρίας και υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας στις 24/10/2022, αφού εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές.  Η αιτήτρια παρέλαβε αυθημερόν βεβαίωση υποβολής αίτησης διεθνούς προστασίας.

 

Στις 18/08/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της αιτήτριας από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (European Union Agency for Asylum - στο εξής: E.U.A.A.), ο οποίος στις 29/08/2023 ετοίμασε Έκθεση - Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας σχετικά με τη συνέντευξη της αιτήτριας. Στη συνέχεια, ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, αφού υιοθέτησε την Έκθεση - Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού απέρριψε το αίτημα της αιτήτριας στις 31/08/2023.  Η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε στις 03/10/2023 επιστολή στην οποία συμπεριέλαβε την απόφασή της, η οποία αποστάλθηκε ταχυδρομικώς στην αιτήτρια. Στη συνέχεια, η αιτήτρια καταχώρησε την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της προαναφερόμενης απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.

 

Ηγέρθη προδικαστική ένσταση από τους καθ' ων η αίτηση μέσω της Ένστασης που καταχωρήθηκε στο Δικαστήριο, πως η παρούσα προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί ως εκπρόθεσμη, καθώς καταχωρήθηκε μετά την προθεσμία των 30 ημερών κατά παράβαση του άρθρου 146 του Συντάγματος και του άρθρου 12 Α (1) του Νόμου 73(I)/2018. Η ευπαίδευτη συνάδελφος των καθ’ ων η αίτηση ενώπιον του Δικαστηρίου κατά τη δικάσιμο ημερομηνίας 05/02/2025, απέσυρε την προδικαστική ένσταση και κατά συνέπεια απορρίφθηκε από το Δικαστήριο κατά την ίδια δικάσιμο.

 

Θα πρέπει να αναφερθεί πως ο συνήγορος της αιτήτριας κατά την δικάσιμο ημερομηνίας 05/02/2025, όπου η υπόθεση ήταν ορισμένη για διευκρινίσεις και παρουσίαση φακέλου, απέσυρε όλους τους νομικούς ισχυρισμούς που προωθούνται στην Γραπτή της Αγόρευση και περιορίστηκε στο νομικό ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας της προσβαλλόμενης απόφασης εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Κατά συνέπεια, οι νομικοί ισχυρισμοί που αποσύρθηκαν, απορρίφθηκαν από το Δικαστήριο κατά την ίδια δικάσιμο.  Η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση αντιτείνει πως η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ορθή, νόμιμη, αιτιολογημένη και αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και ορθής εφαρμογής της νομοθεσίας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. 

 

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας.  Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η υπό εξέταση υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά εμπίπτει στις προϋποθέσεις του άρθρου 11 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.

 

Προχωρώ να εξετάσω τους ισχυρισμούς που προωθεί η αιτήτρια περί του ότι εσφαλμένα και λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας, το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημά της για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε η αιτήτρια σε όλα τα στάδια της εξέτασης του αιτήματός της, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αποφάσισε μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.

 

H αιτήτρια στην αίτηση που υπέβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της λόγω της ανασφάλειας που επικρατεί. Όπως ανέφερε, καθημερινά πραγματοποιούνται διαμαρτυρίες και κάποια στιγμή θα τραυματιζόταν από σφαίρα. Όπως ισχυρίστηκε, υπάρχουν συγκρούσεις, χωρίς να γνωρίζει ποιοι πυροβολούν και εάν ανήκουν ή όχι στη κυβέρνηση.  Όπως ανέφερε, οι συνθήκες είναι επικίνδυνες και μάλλον θα σκοτωνόταν. Τέλος, δήλωσε πως με τη βοήθεια ενός συγγενή της εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της (ερυθρό 1, του διοικητικού φακέλου).

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής της στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε ότι κατάγεται από τη Νιγηρία, και ανέφερε πως η περιοχή καταγωγής της είναι η πόλη Port Harcourt, της πολιτείας Rivers και τόπος συνήθους διαμονής της η πόλη Mbieri, της πολιτείας Imo. Είναι απόφοιτη κολεγίου και ανέφερε ότι εργαζόταν ως δασκάλα. Είναι άγαμη και άτεκνη, οι γονείς της και η αδελφή της διαμένουν στη πόλη Mbieri, της πολιτείας Imo. Η αιτήτρια ανέφερε πως ομιλεί την γλώσσα Igbo και την Αγγλική γλώσσα (ερυθρά 39,38, του διοικητικού φακέλου).  

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής της ανέφερε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της λόγω της κρίσης που υπάρχει στη Νιγηρία, με αποτέλεσμα να αποκτήσει μεταξύ άλλων υψηλή πίεση, άγχος και αυπνίες. Πρόσθεσε πως όταν υπάρχουν πυροβολισμοί, φοβάται τον ήχο και αρχίζει να τρέμει. Αναφέρθηκε σε ένα περιστατικό που πραγματοποιήθηκε κατά τον Αύγουστο του 2022, όπου κατά την επιστροφή της από την εργασία της μαζί με άλλους συναδέλφους της, παγιδεύτηκαν σε μια ανταλλαγή πυροβολισμών και κρύφτηκαν σε μια οικία για 5 ώρες. Δήλωσε ότι ξάπλωσαν στο έδαφος και μια σφαίρα πέρασε από το πόδι της, χωρίς να την χτυπήσει. Ακολούθως την μετέφεραν στο νοσοκομείο και της χορήγησαν αγωγή για να ηρεμήσει. Ισχυρίστηκε ότι δεν γνωρίζει ποιοι πυροβολούσαν εκείνη την ημέρα, ούτε τον λόγο. Ερωτηθείσα τι φοβάται σε περίπτωση επιστροφής της, δήλωσε ότι φοβάται όταν ακούει πυροβολισμούς και ανησυχεί μήπως εμπλακεί σε τέτοια επεισόδια  (ερυθρό 36 του διοικητικού φακέλου).

 

Στη βάση των ανωτέρω προβαλλόμενων ισχυρισμών, ο αρμόδιος λειτουργός της Ε.U.A.A στην Έκθεση-Εισήγησή του σχημάτισε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς.  Ο πρώτος ισχυρισμός αφορά την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και τον τόπο συνήθους διαμονής της αιτήτριας και ο δεύτερος αφορά το ότι τον Αύγουστο του 2022, ενεπλάκη σε πυροβολισμούς, κατά την επιστροφή της στην οικία της μαζί με συναδέλφους της και φοβάται να μην εμπλακεί σε τυχαίους πυροβολισμούς. Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, καθότι ο λειτουργός έκρινε ότι πληρείται τόσο η εσωτερική, όσο και η εξωτερική αξιοπιστία των προβληθέντων ισχυρισμών, ενώ ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός από την Υπηρεσία Ασύλου, καθώς ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι η αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να περιγράψει και να παραθέσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονταν του πυρήνα του αιτήματός της και οι απαντήσεις της στις ερωτήσεις του αρμόδιου λειτουργού, χαρακτηρίζονταν από γενικότητα και αοριστία.  Ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε με λεπτομέρεια στην Έκθεση-Εισήγησή του τις γενικότητες και αοριστίες του αφηγήματος της αιτήτριας.

 

Προχωρώντας στη διερεύνηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του δεύτερου ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός προχώρησε σε έρευνα αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Imo, καταγράφοντας ότι παρατηρούνται πράξεις βίας, ωστόσο η κατάσταση θεωρείται σταθερή. Ενόψει, ωστόσο, της έλλειψης εσωτερικής αξιοπιστίας στις δηλώσεις της αιτήτριας, ο ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός.

 

Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός, λαμβάνοντας υπόψη τους αποδεκτούς ισχυρισμούς, δηλαδή το προσωπικό προφίλ της αιτήτριας τη χώρα καταγωγής της και τον τόπο διαμονής της, έκρινε πως δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα σε περίπτωση που η αιτήτρια επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της να αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Πρόσθεσε πως η αιτήτρια είναι άγαμη, μορφωμένη, άτεκνη, με υποστηρικτικό/οικογενειακό δίκτυο.  Στη συνέχεια, διεξήγαγε έρευνα σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι η Νιγηρία, τόπος καταγωγής και συνήθους διαμονής της είναι ασφαλής, αφού βεβαίως εξέτασε την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Imo, που αναμένεται η αιτήτρια να επιστρέψει.

 

Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε πως οι λόγοι που ώθησαν την αιτήτρια να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής της δεν θεμελιώνουν φόβο δίωξης, λόγω του προσωπικού της προφίλ. Ο αρμόδιος λειτουργός λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα έρευνας για την κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής της αιτήτριας, κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι δεν υφίστανται συνθήκες αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, κατέληξε πως δεν συντρέχει οποιοσδήποτε λόγος παραχώρησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Το περιεχόμενο της υπό αναφορά Έκθεσης-Εισήγησης υιοθέτησε ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου και απέρριψε το αίτημα της αιτήτριας.

 

Στα πλαίσια εξέτασης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχωρώ να εξετάσω κατ' ουσίαν το αίτημα της αιτήτριας λαμβάνοντας υπόψη βεβαίως όλα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από το συνήγορό της αλλά και από τη συνήγορο που εκπροσωπεί τους καθ' ων η αίτηση.  Με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, ο οποίος ορθά έγινε αποδεκτός, δεν θεωρώ αναγκαίο να ασχοληθώ εφόσον ούτως ή άλλως δεν αμφισβητήθηκε. 

 

Ακολούθως, θα συμφωνήσω με τα ευρήματα του αρμόδιου λειτουργού των καθ' ων η αίτηση περί αναξιοπιστίας της αιτήτριας ως προς τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό.  Από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου προκύπτει πως η αιτήτρια στα πλαίσια της επεξήγησης του πυρήνα του αιτήματός της δεν έδωσε επαρκείς πληροφορίες, λεπτομέρειες και πειστικές εξηγήσεις για τον κίνδυνο που επικαλέστηκε ότι διατρέχει. Συγκεκριμένα, η αιτήτρια αναφέρθηκε στη γενικότερη κατάσταση που επικρατεί στο τόπο διαμονής της, χωρίς ωστόσο να αναφερθεί σε συγκεκριμένα περιστατικά ή γεγονότα που συνέβησαν εναντίον της. Οι απαντήσεις της στα ερωτήματα που της τέθηκαν, παρουσιάζονται από γενικόλογες διατυπώσεις, γεγονός που δημιουργεί αμφιβολίες σε σχέση με τον πυρήνα του αιτήματός της. Ως προς τους πυροβολισμούς που έλαβαν χώρα στο δρόμο, διαφαίνεται από το αφήγημά της ότι αποτελεί ένα τυχαίο περιστατικό και δεν ήταν σε θέση να παρέχει λεπτομέρειες για τους δράστες και τον λόγο που πραγματοποιήθηκε. Η αιτήτρια δεν παρέθεσε οποιαδήποτε γεγονότα που να αποδεικνύουν στοχοποίησή της ή προσωπική δίωξή της.

 

Κατά συνέπεια, κρίνω, όπως και οι καθ' ων η αίτηση, ότι δεν στοιχειοθετείται η εσωτερική αξιοπιστία του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού της αιτήτριας. Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, παρά την έλλειψη εσωτερικής συνοχής των δηλώσεων της αιτήτριας, ως αυτές επεξηγήθηκαν ανωτέρω, για σκοπούς πληρότητας της παρούσας, θα  διεξάγω συμπληρωματικά έρευνα σε πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής της αιτήτριας. 

Οι κύριοι πρωταγωνιστές στην πολιτεία Imo είναι οι βοσκοί Fulani, διάφορες τοπικές πολιτοφυλακές, τοπικές ομάδες αιρέσεων, μέλη της IPOB/MASSOB/ESN, μαχητές από πολιτικά κόμματα και η νιγηριανή αστυνομία και οι δυνάμεις ασφαλείας. Το 2020 καταγράφηκαν διάφορες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην πολιτεία Imo, μεταξύ άλλων, καταχρήσεις από τις δυνάμεις ασφαλείας, βία από συμμορίες και αιρέσεις, αυτοδικία και βία του όχλου. Σημειώθηκαν επίσης συγκρούσεις με βοσκούς Fulani, που σχετίζονται με τις συγκρούσεις για τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Επιπλέον, η αντιπαλότητα μεταξύ αιρέσεων οδήγησε σε αρκετούς θανάτους και τραυματισμούς και προκάλεσε πανικό στους κατοίκους. Οι οργανώσεις MASSOB και IPOB/ESN έχουν εμπλακεί σε συγκρούσεις με την αστυνομία και πολλά μέλη τους έχουν συλληφθεί. Οι δυνάμεις ασφαλείας πραγματοποίησαν επιπλέον επιδρομές σε καταυλισμούς του ESN στην περιοχή. Στην περιοχή έχουν επίσης αναφερθεί διαδηλώσεις διαμαρτυρίας #EndSARS. Αυξημένες περιπτώσεις ένοπλων ληστειών και κλοπών έχουν αναφερθεί στην πολιτεία Imo.[1]

 

Το έτος 2023,  κύριοι πρωταγωνιστές που ενεπλάκησαν σε εντάσεις στη νοτιοανατολική Νιγηρία ήταν το κίνημα των Αυτόχθονων Λαών της Biafra ή το Ανατολικό Δίκτυο Ασφαλείας και άλλες «άγνωστες» ένοπλες ή εγκληματικές ομάδες.[2]  Το έτος 2024, η εξέγερση υπέρ της Biafra στη Νοτιοανατολική Νιγηρία στοίχησε τη ζωή σε 379 άτομα , με την πολιτεία Imo να καταγράφει τον υψηλότερο αριθμό θανάτων (174), ακολουθούμενη από την Anambra (114), την Enugu (50), την Abia (34) και την Ebonyi (7). Οι κοινότητες στις LGAs Orsu και Ehime Mbano της πολιτείας Imo και στις LGAs Ihiala και Aguata της πολιτείας Anambra επλήγησαν περισσότερο. Πολλά από τα θύματα ήταν μέλη της IPOB και του ESN που σκοτώθηκαν σε ειδικές επιχειρήσεις των κυβερνητικών δυνάμεων ασφαλείας. Ωστόσο, άλλα θύματα ήταν παραδοσιακοί άρχοντες, πολιτικοί, επιχειρηματίες και στελέχη των υπηρεσιών ασφαλείας.[3]

 

Από τις πιο πάνω πληροφορίες προκύπτει ότι παρατηρούνται περιστατικά ασφαλείας ή εντάσεων, ωστόσο λαμβάνεται υπόψη ότι σύμφωνα και με τις δηλώσεις της, δεν προκύπτει οποιαδήποτε προσωπική στοχοποίηση της αιτήτριας από τους κύριους δρώντες στη περιοχή και οι δηλώσεις της κρίνονται ως αντικατοπτρίζουσες ευρέως γνωστές πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής της και όχι προσωπικά βιώματα.  Συνεπώς, οι πηγές πληροφόρησης δεν αρκούν από μόνες τους για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας εφόσον δεν αποδεικνύεται ότι η αιτήτρια αποτελεί  άμεσο και ατομικό στόχο των επικρατουσών συνθηκών ή ότι συντρέχουν εξατομικευμένοι λόγοι δίωξης σε βάρος της.  Επιπρόσθετα, δεν προσκομίστηκαν από την αιτήτρια συγκεκριμένα και αξιόπιστα στοιχεία από τα οποία να προκύπτει ότι η ίδια  έχει τεθεί σε προσωπικό κίνδυνο ή ότι έχει αποτελέσει άμεσο στόχο βίας ή δίωξης.

 

Όπως προκύπτει από το πιο πάνω ιστορικό, η αιτήτρια δεν έχει επικαλεσθεί  στη συνέντευξή της κανένα απολύτως ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις υπαγωγής ατόμου σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Τα εν λόγω στοιχεία δεν θα μπορούσαν να εντάξουν την αιτήτρια στην έννοια του πρόσφυγα, έτσι όπως αυτή η έννοια ερμηνεύεται από τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων και από το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000).

 

Είναι ξεκάθαρο τόσο από το άρθρο 3 του Ν.6(Ι)/2000, όσο και από το άρθρο 1 Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, πως για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό, όσο και το αντικειμενικό στοιχείο, πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση (βλ. παραγράφους 37 και 38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών).

 

Αδιαμφισβήτητα όπως προκύπτει από το άρθρο 18 (5) του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000), ο αιτητής που επιθυμεί την υπαγωγή του στο ειδικό προστατευτικό καθεστώς της Σύμβασης, οφείλει να εκθέσει στη διοίκηση με στοιχειώδη σαφήνεια, τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τα οποία του προκαλούν, κατά τρόπο αντικειμενικό, δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του.  Ο αιτητής δεν είναι υποχρεωμένος να προσκομίσει για την απόδειξη των ισχυρισμών του, τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, αυτό όμως δεν αίρει την υποχρέωσή του να επικαλεσθεί με λεπτομέρεια, σαφήνεια και αληθοφάνεια συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που στηρίζουν το αίτημα που υπέβαλε στις αρμόδιες αρχές.

 

Ως νομολογιακά έχει κριθεί, γενικοί και αόριστοι ισχυρισμοί, καθώς και ισχυρισμοί για κίνδυνο ζωής χωρίς στοιχειοθετημένες και τεκμηριωμένες αναφορές, δεν θεμελιώνουν βάσιμο φόβο δίωξης ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, ώστε να ισοδυναμεί με εκείνη της προσβολής των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση και δεν στοιχειοθετεί περιστάσεις, οι οποίες λαμβανομένης υπόψη της εξατομικευμένης κατάστασης της αιτήτριας να συνιστούν απειλή έτσι ώστε ευλόγως να δύναται να θεωρηθεί ότι η αιτήτρια έχει βάσιμο φόβο δίωξης (βλ. απόφασή στην υπόθεση υπ' αριθμόν 121/20, A.S.R. v. Κυπριακή Δημοκρατία, ημερομηνίας 31/7/2020).

 

Κατά συνέπεια, στην προκειμένη περίπτωση, προκύπτει πως ορθά αποφασίστηκε από την Υπηρεσία Ασύλου, ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπο της αιτήτριας εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που στοιχειοθετούν δικαιολογημένο φόβο δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3(1) του Περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000, καθώς δεν προέκυψε καμία ένδειξη πραγματικής, υφιστάμενης και έμπρακτης απειλής της αιτήτριας από οποιοδήποτε φορέα, κρατικό ή μη, στη χώρα καταγωγής της.

 

Πρόσθετα, ορθά κρίθηκε από τον δεόντως εξουσιοδοτημένο λειτουργό που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 για να παραχωρηθεί στην αιτήτρια το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της.

 

Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν. 6(Ι)/2000, «ουσιώδεις λόγοι».  Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής ή εκτέλεσης βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (Βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015), ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619.

 

Σύμφωνα με τις δηλώσεις της αιτήτριας και βάσει της αξιολόγησης της αξιοπιστίας των ισχυρισμών της ως παρατέθηκε ανωτέρω, ο τόπος συνήθους διαμονής της στη χώρα της ήταν η πολιτεία Imo, στη πόλη Mbieri.Προκειμένου δε να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της, η αιτήτρια θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής της ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 ανέτρεξα σε έγκυρες επικαιροποιημένες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής της, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί σε αυτήν.

 

Κατόπιν αναζήτησης στη βάση δεδομένων ACLED προέκυψε ότι κατά το διάστημα από τις 09/05/2024 έως τις 09/05/2025 στην πολιτεία Imo της Νιγηρίας καταγράφηκαν συνολικά 107 περιστατικά ασφαλείας και 147 απώλειες ζωών, εκ των οποίων 19 διαμαρτυρίες (καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής), 3 εξεγέρσεις (3 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 47 μάχες (94 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 36 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (50 απώλειες ανθρώπινων ζωών) και 2 περιστατικά έκρηξης/απομακρυσμένης χρήσης βίας (καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής).[4] Σύμφωνα με την ίδια πηγή, για το ως άνω χρονικό διάστημα, στην πόλη Mbieri  της πολιτείας Imo, καταγράφηκαν συνολικά 2 περιστατικά ασφαλείας και 1 απώλεια ζωών, εκ των οποίων 1 μάχη (1 απώλεια ανθρώπινης ζωής) και 1 έκρηξη/απομακρυσμένη χρήση βίας (καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής).[5] Ο συνολικός πληθυσμός της πολιτείας Imo της Νιγηρίας ανέρχεται σε 5,459,300 κατοίκους σύμφωνα με την πιο πρόσφατη επίσημη εκτίμηση που έγινε το 2022.[6]

  

Αποτιμώντας τα προαναφερόμενα δεδομένα, δεν καταδεικνύεται εύλογη πιθανότητα η αιτήτρια να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή της κίνδυνο σοβαρής βλάβης, καθότι η συχνότητα περιστατικών ασφαλείας στον τόπο όπου διέμενε και στον οποίο αναμένεται να επιστρέψει, δεν είναι τέτοιας έντασης ώστε να διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας της στην περιοχή.  Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις της αιτήτριας, ότι πρόκειται για νεαρή, υγιή γυναίκα, χωρίς εξαρτώμενα, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, με εργασιακή εμπειρία και υποστηρικτικό/οικογενειακό δίκτυο, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της.

 

Επιπρόσθετα, λαμβάνεται υπόψιν ότι ο Υπουργός Εσωτερικών στα πλαίσια των εξουσιών του δυνάμει του άρθρου 12Β τρις του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000) με την ΚΔΠ 191/2024, καθόρισε τη χώρα καταγωγής της αιτήτριας ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας, εφόσον ικανοποιήθηκε βάσει της νομικής κατάστασης, της εφαρμογής του δικαίου στο πλαίσιο δημοκρατικού συστήματος και των γενικών πολιτικών συνθηκών, ότι στην οριζόμενη χώρα γενικά και μόνιμα δεν υφίστανται πράξεις δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3Γ, ούτε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, ούτε απειλή η οποία προκύπτει από τη χρήση αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης.

 

Κατά πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (Βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447).  Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (Βλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Τουσούνα ν. Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2 Α.Α.Δ. 120).  Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (Βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή και/ή δέουσα έρευνα.

 

Οι καθ' ων η αίτηση συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιον τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση και ενόψει των ισχυρισμών που πρόβαλε η αιτήτρια προέβησαν στη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα, εκδίδοντας με τον τρόπο αυτό πλήρως αιτιολογημένη απόφαση και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.

 

Ο συνήγορος της αιτήτριας, στα πλαίσια του ισχυρισμού του περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου, προβάλλει ότι οι καθ’ ων η αίτηση παρέλειψαν να αξιολογήσουν τα προσωπικά δεδομένα και περιστάσεις της αιτήτριας, ότι είναι ευάλωτη, με στοιχεία δυσλειτουργικής συμπεριφοράς από αγχώδες ή μετατραυματικό σύνδρομο, λόγω των σωματικών συμπτωμάτων που ανέφερε η αιτήτρια όπως ενούρηση, σωματικό τρέμουλο, απώλεια ύπνου, εγρήγορση του σώματος και του πνεύματος σε συνθήκες βίας ή στο άκουσμα πυροβολισμών. 

 

Εξετάζοντας τις προσωπικές περιστάσεις της αιτήτριας παρατηρώ ότι κατά τη διάρκεια της συνέντευξης της (ερυθρό 40, του διοικητικού φακέλου) ανέφερε ότι έχει άγχος αλλά νοιώθει καλά στη Δημοκρατία διότι δεν υπάρχουν πυροβολισμοί. Περαιτέρω, στο έντυπο ευαλωτότητας (ερυθρά 23-14, του διοικητικού φακέλου), η αιτήτρια αναφέρθηκε σε υψηλή πίεση για την οποία στο παρελθόν ελάμβανε φαρμακευτική αγωγή αλλά δεν την χρειάζεται πλέον, διότι νοιώθει καλά (ερυθρό 21 του διοικητικού φακέλου), και παρατηρήθηκε ότι σωματικά είναι σε καλή κατάσταση και σε σταθερή ψυχική κατάσταση (ερυθρό 16 του διοικητικού φακέλου). Η αιτήτρια δεν έχει θέσει οποιαδήποτε ατομικά χαρακτηριστικά στην ενώπιον μου δικαστική διαδικασία, που να υποδηλώνουν ότι εμπίπτει στην κατηγορία των προσώπων που χρήζουν ειδικής μεταχείρισης.

 

Η αιτήτρια δεν έθεσε οτιδήποτε ενώπιον μου που να υποστηρίζει τον γενικό και αόριστο προβαλλόμενο ισχυρισμό της. Τα όσα αναφέρει ο συνήγορος της αιτήτριας δεν μπορούν να θεμελιώσουν ισχυρισμούς που αφορούν πραγματικά γεγονότα και θα πρέπει να επισημανθεί πως η αγόρευση, γραπτή ή προφορική, δεν συνιστά μέσο προσαγωγής μαρτυρίας (βλ. ΑΝΤΕΝΝΑ ΛΙΜΙΤΕΔ και Αρχή Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (2013) 3 ΑΑΔ 242, Μαρία Ευθυμίου ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 281 και Χριστάκης Βασιλείου ν. Δήμου Παραλιμνίου και/ή άλλου (1995) 4 ΑΑΔ 1275).

 

Ούτως ή άλλως ο συνήγορος της αιτήτριας είχε τη δυνατότητα να προβεί στο αναγκαίο δικονομικό διάβημα θέτοντας ενώπιον του Δικαστηρίου αίτημα για προσκόμιση μαρτυρίας προκειμένου να στοιχειοθετήσει τον ισχυρισμό που προβάλλει εκ μέρους της αιτήτριας και να τον συνδέσει βεβαίως με τον πυρήνα του αιτήματός της , πράγμα που δεν έπραξε.  Το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη του όλο το υλικό που είχε ενώπιον του το διοικητικό όργανο και βεβαίως εντοπίζεται στον διοικητικό φάκελο (βλ. ΡΟΥΣΟΣ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΙΔΗ Κ.Α. (1999) 3 Α.Α.Δ. 549 και ΡΑΦΤΗ Κ.Α. ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ (2003) 3 Α.Α.Δ. 335).  Ως εκ τούτου, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός απορρίπτεται.  

 

Ο συνήγορος της αιτήτριας, στη γραπτή του αγόρευση, παραθέτει εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν απορριφθέντες αιτητές ασύλου και παράτυποι μετανάστες όταν επιστρέφουν στην Νιγηρία, επισημαίνοντας το αίσθημα ντροπής και το στίγμα που φέρουν όταν επιστρέφουν στο σπίτι τους με «άδεια χέρια». Οι πληροφορίες που παρατίθενται προβάλλονται γενικά και αόριστα χωρίς ουδεμία σύνδεση με τα προσωπικά στοιχεία και τον πυρήνα του αιτήματος της αιτήτριας. Παρόλο που το ζήτημα αυτό τίθεται με γενικό και αόριστο τρόπο, διεξήγαγα έρευνα σε σχέση με τους ισχυρισμούς του συνηγόρου της από την οποία προέκυψε πως υπάρχει  πρόγραμμα υποβοηθούμενης εθελοντικής επιστροφής στη Νιγηρία υπό την αιγίδα του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (IOM).[7]

 

Ως εκ τούτου, ο προβαλλόμενος νομικός ισχυρισμός περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου απορρίπτεται στο σύνολό του, εφόσον από την πιο πάνω ανάλυση προκύπτει πως το αρμόδιο όργανο διενήργησε τη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα πριν την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης.

 

Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι το αίτημα της αιτήτριας εξετάστηκε με επάρκεια και επιμέλεια και υπήρξε η δέουσα αιτιολόγηση εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου.  Το περιεχόμενο της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία συμπληρώνεται από την αιτιολογημένη Έκθεση-Εισήγηση του λειτουργού, στην οποία εκτίθενται λεπτομερώς οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος, αποκαλύπτει ότι η απόφασή της είναι  απόλυτα ορθή και στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας.

 

Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα €1000 υπέρ των καθ' ων η αίτηση, και εναντίον της αιτήτριας.

 

 

 

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.