
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 5084/2024
28 Μαΐου, 2025
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
A.M.M. από Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό και τώρα Παραλίμνι
Αιτητής
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Εμφανίσεις:
Ρ. Μαλεκκίδου (κα) για Ε. Κονοσίδου (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή.
Ε. Ιωάννου (κα) για Λ. Βελίκοβα (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Ο Αιτητής Παρών.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 11/12/24 (του κοινοποιήθηκε αυθημερόν), με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερούμενη κάθε έννομου αποτελέσματος και/ή ζητά οποιαδήποτε άλλη θεραπεία το Δικαστήριο κρίνει δίκαια υπό τις περιστάσεις.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Ο Αιτητής, υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 03/01/22, στις 11/10/24 διεξήχθη η συνέντευξή του, στις 20/11/24 ετοιμάστηκε σχετική έκθεση/εισήγηση και ακολούθησε απορριπτική απόφαση από εξουσιοδοτημένο από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου στις 28/11/24, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Η συνήγορος του Αιτητή υιοθέτησε τους λόγους για τους οποίους υποβλήθηκε αίτημα ασύλου, περιόρισε τους λόγους ακύρωσης στο ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε χωρίς δέουσα έρευνα και αναιτιολόγητα, αποσύρθηκαν δε ρητά οι υπόλοιποι νομικοί ισχυρισμοί.
Οι Καθ' ων η αίτηση υιοθέτησαν το περιεχόμενο της ένστασης και του διοικητικού φακέλου, τονίζοντας ότι η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, μετά από δέουσα έρευνα και είναι δεόντως αιτιολογημένη.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Το Δικαστήριο αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν.73(Ι)/2018), προχωρεί σε αξιολόγηση της ουσίας του αιτήματος του Αιτητή σε συνάρτηση με τους ισχυρισμούς έλλειψης δέουσας έρευνας και ανεπαρκούς αιτιολόγησης της προσβαλλόμενης πράξης στη βάση του περιεχομένου του διοικητικού φακέλου (στο εξής «ΔΦ»), λαμβάνοντας δεόντως υπόψη το γεγονός ότι οι υπόλοιποι ισχυρισμοί αποσύρθηκαν ρητώς από την συνήγορο του Αιτητή.
Μετά τη διενέργεια σχετικής συνέντευξης, ο λειτουργός (μέσω της έκθεσης/εισήγησης του) αποδέχτηκε μέρος του ισχυρισμού του ως προς την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του (αποφασίστηκε ως τόπος διαμονής η Κινσάσα καθότι δεν έδωσε πειστικές απαντήσεις σε σχέση με το Beni city, Nord Kivu όπου βρίσκεται το κατ ‘ ισχυρισμό χωριό του Αιτητή Samboko). Ειδικότερα δεν γνώριζε πόλεις πλησίον του Beni, σημεία ενδιαφέροντος, ταχυδρομικό κωδικό ή διεύθυνση, πρωτεύουσα και βασικές πληροφορίες (ερυθρά 134-133 ΔΦ). Απορρίφθηκαν ως εσωτερικά αναξιόπιστοι και ο δεύτερος/τρίτος ισχυρισμός του (που έτυχαν συνολικής ανάλυσης λόγω της σύνδεσης τους) που αφορά απαγωγή και κράτηση από τους ADF Rebel και επακόλουθη αναζήτηση του από τους FARDC. Στη σχετική έκθεση/εισήγηση, καταγράφηκαν οι ασυνέπειες, η έλλειψη επάρκειας πληροφοριών, οι γενικότητες και οι αοριστίες στα λεγόμενά του. Ειδικότερα εντοπίστηκε ότι:
- Σημειώθηκε ότι στην αξιολόγηση για το μέρος διαμονής του κρίθηκε ότι δεν διέμεινε στη περιοχή Beni, Nord Kivu, κατά συνέπεια δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτός και ο ισχυρισμός του περί απαγωγής και κράτησης του από τους ADF Rebels καθώς η ADF Rebels δεν έχουν παρουσία στην Κινσάσα (μέρος που κρίθηκε ότι είναι η περιοχή διαμονής του).
- Παρουσιάστηκε χρονική αντίφαση στα λεγόμενα του σε σχέση με την επίθεση στο χωριό, την απαγωγή και τον θάνατο της οικογένειας του από τους ADF Rebels καθότι έδωσε διαφορετικές ημερομηνίες (αρχικά δήλωσε
την 03/04/19, στη συνέχεια δήλωσε πως κρατείτο μετά την απαγωγή του από τον 03ο/2019 μέχρι τον 09ο/2021.
- Αναφορικά με το θάνατο της οικογένειας του, δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς και σαφείς πληροφορίες και περιορίστηκε σε γενικές αναφορές και/ή έλλειψη συνοχής όσον αφορά τον ισχυρισμό του ότι έχασε την οικογένεια του εφόσον πρόκειται δε για δική του εικασία.
- Ανεπαρκής κρίθηκε στις λεπτομέρειες που ανέφερε τόσο για την απαγωγή του όσο και την απόδραση του, ούτε ήταν σε θέση να περιγράψει το χώρο που κρατείτο αλλά και για το πώς κατάφερε να αποδράσει.
- Μη περιγραφικός, ελλιπής και αντιφατικός κρίθηκε σε σχέση με την ομάδα των ADF Rebel, αφού ανέφερε πως το χρώμα της στολής τους είναι μαύρο σε ασυνέπεια με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.
- Ελλιπής επαρκών πληροφοριών και αντιφατικές κρίθηκαν και οι δηλώσεις του σε σχέση με τον ισχυρισμό του ότι δόθηκε το όνομα του στην ομάδα στρατού FARDC καθότι στην αίτηση διεθνούς προστασίας που ο ίδιος συμπλήρωσε και υπέγραψε δήλωσε πως αναχώρησε λόγω του ότι η κυβέρνηση της χώρας του, τον αναζητάει λόγω μίας επανάστασης που ο ίδιος έκανε. Δίδοντας του ο λειτουργός την ευκαιρία να αποσαφηνίσει τα λεγόμενα του, η απάντηση του κρίθηκε ανεπαρκής.
- Η κατ ΄ισχυρισμό κράτηση του από τον 03ο/19-09ο/21 βρίσκεται σε ουσιώδη αντίφαση με την ημερομηνία έκδοσης του διαβατηρίου του που είναι 11/06/21.
Από την έκθεση/εισήγηση προκύπτει ότι η έρευνα του λειτουργού ήτο ενδελεχής και επεκτάθηκε σε όλα τα στοιχεία που προσκομίστηκαν, ενώ από δε από συνολική αξιολόγηση της γενικότερης αξιοπιστίας του, των όσων τέθηκαν ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου υπό μορφή δηλώσεων[1] διαπιστώνω ότι αυτή δεν τεκμηριώνεται. Επιβεβαιώνονται, δε τα ευρήματα και συμπεράσματα του λειτουργού. Ούτε παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής του, ούτε τεκμηρίωσε τους ισχυρισμούς του με επαρκή λεπτομέρεια. (Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 (Ν. 6(Ι)/2000) έως 2023), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131, επίσης, § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Σε αρκετές διευκρινιστικές ερωτήσεις του λειτουργού για αριθμό ζητημάτων ο Αιτητής δεν ήταν ικανός να παράσχει ικανοποιητικές απαντήσεις[2] αλλά ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντα. (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Από τα γεγονότα της περίπτωσης του σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Δεν έπεισε για οιασδήποτε μορφής δίωξη. Ούτε τεκμηρίωσε ότι ανήκει σε οποιαδήποτε πολιτική, θρησκευτική, εθνική, στρατιωτική ή κοινωνική οργάνωση ή ομάδα στη χώρα καταγωγής του που να αντιμετωπίζει δίωξη, ενώ σε περίπτωση επιστροφής του δεν θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρχές της χώρας του. Δεν έχει τεκμηριώσει με τις αιτιάσεις του ότι έχει καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται είτε από τις αρχές της χώρας του είτε από άλλους φορείς δίωξης (Βλέπε Άρθρα 3Α και 3Β του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000). Υπάρχουν δε επί της έκθεσης-εισήγησης εκτεταμένες καταγραφές του λειτουργού ως προς τα ευρήματα αναξιοπιστίας του Αιτητή ως επίσης και εκτενείς παραπομπές σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σε σχέση με το τί επικρατεί στην χώρα καταγωγής,(ερυθρό 123-48 ΔΦ). Η δε αναξιοπιστία και η μη ευλογοφάνεια των ισχυρισμών του Αιτητή ειδικά με την χώρα/τόπο προηγούμενης διαμονής του διαπιστώθηκε και από την εικόνα που παρουσίασε στο Δικαστήριο καθότι ανέφερε ότι ουδέποτε διέμενε στην Κινσάσα αλλά μόνο στην Brazzaville στοιχείο εξόφθαλμα αντιφατικό με τα στοιχεία έκδοσης του διαβατηρίου του. Συνεπώς, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).
Ως προς το εάν η περίπτωση του Αιτητή εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και κατέληξε ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίστατο. Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηρίωνε την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να θεωρείτο ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβαλλόταν σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[3] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημείωσε ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιωνόταν ότι στην αποδεκτή περιοχή διαμονής του Αιτητή δεν παρατηρούνταν συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων – αφού κρίθηκε ως περιοχή διαμονής του η Κινσάσα. Από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ανευρέθηκε ότι δεν δραστηριοποιούνται μη κρατικοί ένοπλοι φορείς στην Κινσάσα, αλλά μόνον στις ανατολικές περιοχές της χώρας[4], ενώ από τη βάση δεδομένων ACLED προκύπτει ότι τα περιστατικά ασφαλείας που αφορούν συνολικά την Κινσάσα παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με βία κατά αμάχων[5] (ως και τα συμπεράσματα του λειτουργού), έτσι ώστε η κατάσταση στην εν λόγω περιοχή να μην μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένοπλη σύρραξη επιφέρουσα συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας. Εξάλλου, ούτε τα ατομικά χαρακτηριστικά και στοιχεία του Αιτητή, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι με την επιστροφή του στον τόπο διαμονής, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, δεν διαπιστώνω ελλιπή έρευνα κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης (Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ) ούτε προκύπτει ανεπαρκής αιτιολόγηση της διοικητικής απόφασης (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270). Το Δικαστήριο μετά από έλεγχο νομιμότητας/ορθότητας και πραγματικό έλεγχο των περιστάσεων του Αιτητή, όπως αναλύεται ανωτέρω, καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δηλαδή δεν μπορεί να του αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.
Συνεπώς, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Βλέπε Άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 (Ν. 6(Ι)/2000) έως 2023
[2] EYAA, Evidence and Credibility Assessment in the Context of the Common European Asylum System, Judicial Analysis 2nd Edition, February 2023, σελ.122-123
[3] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας.
[4] RULAC, Non-international Armed Conflicts in Democratic Republic of Congo, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.rulac.org/news/drc-a-new-conflict-in-ituri-involving-the-cooperative-for-development-of-th, UN Security Council Resolutions για τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό στη διεύθυνση: https://www.securitycouncilreport.org/un_documents_type/security-council-resolutions/?ctype=Democratic%20Republic%20of%20the%20Congo&cbtype=democratic-republic-of-the-congo , καθώς και το πλέον πρόσφατο ψήφισμα που υιοθετήθηκε στις 30/06/2022, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.securitycouncilreport.org/atf/cf/%7B65BFCF9B-6D27-4E9C-8CD3-CF6E4FF96FF9%7D/s_res_2641.pdf, HRW, Democratic Republic of Congo, Events of 2021, 13 January 2021, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.hrw.org/world-report/2022/country-chapters/democratic-republic-congo, UNHCR, Attacks by armed groups displace 20 000 civilians in eastern DRC, 16 July 2021, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.unhcr.org/news/briefing/2021/7/60f133814/attacks-armed-group-displace-20000-civilians-eastern-drc.html , USAID, Democratic Republic of the Congo – Complex Emergency, Fact Sheet #3, 13 May 2022, διαθέσιμο σε διεύθυνση της ιστοσελίδας reliefweb: https://reliefweb.int/report/democratic-republic-congo/democratic-republic-congo-complex-emergency-fact-sheet-3-fiscal-9 και CFA, Global Conflict Tracker, Center for Preventive Action, Instability in the Democratic Republic of Congo, last updated 03 August 2022, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.cfr.org/global-conflict-tracker/conflict/violence-democratic-republic-congo
[5] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ στην πρωτεύουσα Κινσάσα τα πιο πρόσφατα δεδομένα καταδεικνύουν 122 περιστατικά ασφαλείας με 240 ανθρώπινες απώλειες. Εξ’ αυτών, τα 6 κωδικοποιήθηκαν ως μάχες (18 ανθρώπινες απώλειες), τα 54 ως διαμαρτυρίες (καμία ανθρώπινη απώλεια), τα 19 ως εξεγέρσεις (203 ανθρώπινες απώλειες), τα 30 ως στρατηγικές εξελίξεις (καμία ανθρώπινη απώλεια) και τα 13 ως βία κατά αμάχων (19 ανθρώπινες απώλειες).
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο