ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθεση Αρ.:  573/2023

30 Μαΐου, 2025

[Ε. ΡΗΓΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

D.I.N.,

από Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό,

                                                Αιτητή

                                    

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας,

μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου,

 

Δικηγόρος για Αιτητή: Γ. Βασιλόπουλος

Δικηγόρος για Καθ' ων η αίτηση: Σ. Πιτσιλλίδου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Ε. ΡΗΓΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Με την υπό κρίση προσφυγή, ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 31.01.2023, με την οποίαν απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, καθότι κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, Ν. 6(Ι)/2000, ως έχει τροποποιηθεί (στο εξής αναφερόμενος ως «ο περί Προσφύγων Νόμος»).

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

 

Προτού εξεταστούν οι εκατέρωθεν ισχυρισμοί, επιβάλλεται η σκιαγράφηση των γεγονότων που περιβάλλουν την υπό κρίση υπόθεση, όπως αυτά προκύπτουν από την αίτηση του Αιτητή, την ένσταση των Καθ' ων η αίτηση αλλά και από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου ο οποίος κατατέθηκε στα πλαίσια της παρούσας διαδικασίας και σημειώθηκε ως Τεκμήριο 1 (στο εξής αναφερόμενος ως «ο δ.φ.» ή «ο διοικητικός φάκελος»).

 

Ο Αιτητής κατάγεται από τη Λαϊκή Δημοκρατία Κονγκό (στο εξής αναφερόμενη και ως «ΛΔΚ»), την οποία εγκατέλειψε στις 18.11.2022 και στις 28.11.2022 εισήλθε στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές δια μέσου των μη ελεγχόμενων περιοχών, χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα. Στις 07.12.2022 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας και στις 12.01.2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για το Άσυλο (European Union Agency for Asylum, EUAA), ο οποίος υπέβαλε στις 20.01.2023 Εισηγητική Έκθεση προς  τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου εισηγούμενος την απόρριψη της υποβληθείσας αίτησης. Ακολούθως, ο ασκών καθήκοντα Προϊσταμένου λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου ενέκρινε στις 31.01.2023 την εισήγηση, αποφασίζοντας την απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή, απόφαση η οποία κοινοποιήθηκε σε αυτόν στις 09.02.2023 μέσω σχετικής επιστολής της Υπηρεσίας Ασύλου της ίδιας ημερομηνίας. Αυτήν την απόφαση αμφισβητεί ο Αιτητής μέσω της υπό εξέταση προσφυγής του.

 

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

 

Εξειδικεύοντας και περιορίζοντας στα πλαίσια της γραπτής αγόρευσης του ευπαίδευτου δικηγόρου του, τους εγειρόμενους στην προσφυγή λόγους ακυρώσεως, ο Αιτητής υποστηρίζει πως η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει λόγω μη δέουσας έρευνας καθώς και λόγω απουσίας επαρκούς αιτιολογίας από τον λειτουργό της EUAA (στο εξής αναφερόμενος ως «ο Λειτουργός»). Τονίζει περαιτέρω πως η αξιολόγηση της εσωτερικής αξιοπιστίας του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού, ο οποίος και έτυχε απόρριψης, υπήρξε λανθασμένη και παραπέμπει σε συγκεκριμένα χωρία της συνέντευξης του Αιτητή στα οποία, σύμφωνα με την εκτίμηση του συνηγόρου του, ο Αιτητής έδωσε συγκεκριμένες και συνεκτικές απαντήσεις χωρίς να υποπέσει σε αντιφάσεις. Εν συνεχεία παραθέτει ορισμένες πηγές από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την κατάσταση που επικρατεί στη ΛΔΚ όσον αφορά τη συμμορία Kulunas. Περαιτέρω, προβάλλει ότι η απόφαση επιστροφής είναι αναιτιολόγητη καθότι δεν αναφέρονται τα νομοθετικά πλαίσια της έκδοσής της ούτε στην εισήγηση του Λειτουργού, ούτε και στην σφραγίδα έγκρισης της έκθεσης – εισήγησης. Συνεχίζοντας, ο συνήγορος του Αιτητή υποστηρίζει ότι ο χρόνος διάρκειας της συνέντευξης του Αιτητή δεν αντιστοιχεί με τα όσα ισχυρίζεται ο Λειτουργός και τονίζει πως δεν υπήρχε η απαιτούμενη διάρκεια ούτως ώστε ο Αιτητής να μπορεί να προβάλλει το σύνολο των λόγων για τους οποίους αιτήθηκε διεθνή προστασία. Καταλήγει δε στο ότι δεν επεξηγούνται επαρκώς οι λόγοι για τους οποίους κρίθηκε πως ο Αιτητής δεν εμπίπτει στο καθεστώς του πρόσφυγα ή δε μπορεί να επωφεληθεί από το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η αίτηση υπεραμύνονται της νομιμότητας της επίδικης πράξης, εξετάζοντας και αντικρούοντας έναν έκαστο ισχυρισμό του Αιτητή, υποβάλλοντας ότι αυτή λήφθηκε κατόπιν ενδελεχούς έρευνας όλων των σχετικών στοιχείων της υπόθεσης, εύλογα και εντός των ορίων της διακριτικής τους ευχέρειας εφαρμόζοντας τον Νόμο και ότι αυτή είναι δεόντως αιτιολογημένη. Ισχυρίζονται περαιτέρω, ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή δεν αποσείουν το βάρος απόδειξης, το οποίο ο ίδιος φέρει στους ώμους του, τόσο ως προς τους λόγους ακυρώσεως που προωθεί με την προσφυγή του, όσο και προς την ύπαρξη βάσιμου φόβου δίωξης βάσει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου ή πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης δυνάμει του άρθρου 19 του ίδιου Νόμου. 

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΑΤΕΡΩΘΕΝ ΙΣΧΥΡΙΣΜΩΝ

 

Αναφορικά με τον ισχυρισμό του Αιτητή περί αναιτιολόγητης απόφασης επιστροφής

 

Εξέτασης χρήζει πρωτίστως ο ισχυρισμός του Αιτητή ότι η απόφαση επιστροφής η οποία εκδόθηκε από τον κ. Αγρότη είναι αναιτιολόγητη καθώς, κατά τη θέση του, ως προκύπτει από το Παράρτημα 5 της Ένστασης των Καθ’ ων η αίτηση, ο κ. Αγρότης έχει εκδώσει την σχετική απόφαση μέσω σφραγίδας, δια της οποίας εγκρίνει την εισήγηση του Λειτουργού για απόρριψη της αίτησης ασύλου και για έκδοση απόφασης επιστροφής. Ισχυρίζεται περαιτέρω ότι δεν εντοπίζεται σε οποιονδήποτε σημείο της Εισηγητικής Έκθεσης, εισήγηση για επιστροφή του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του. Καταλήγει δε ο Αιτητής, ότι ως προκύπτει από την σφραγίδα έγκρισης της εισήγησης η απόφαση επιστροφής δεν εκδίδεται βάσει του άρθρου 12(Δ)(3)(γ) του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου.

 

Δεν θα συμφωνήσω με τον ισχυρισμό αυτό του Αιτητή. Ως πολύ ορθά υποβάλλει και η ευπαίδευτη συνήγορος των Καθ’ ων η αίτηση, από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου και συγκεκριμένα από το ερυθρό 50 του δ.φ., προκύπτει ότι τόσο η απόφαση απόρριψης της αίτησης διεθνούς προστασίας του Αιτητή όσο και η απόφαση επιστροφής του δεν ενσωματώνεται σε σφραγίδα, όπως ισχυρίζεται ο Αιτητής, αλλά διατυπώνεται ρητά στο σώμα της απορριπτικής αυτής απόφασης, υπό το εξής λεκτικό: «αποφασίζεται η απόρριψη αυτής, καθώς και η επιστροφή του αιτητή στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, σύμφωνα με τα άρθρα 13(2)(ζ) και 18(7Β) του Περί Προσφύγων Νόμου».

 

Περαιτέρω, ως προκύπτει από το ερυθρό 42 και η ίδια η Εισηγητική Έκθεση περιλαμβάνει, στο τελευταίο της σκέλος, την εξής σαφής και ρητή αναφορά: (-έμφαση του παρόντος Δικαστηρίου)

 

 «there are no indications that in case of return to his country of origin, the  Kinshasa, Democratic Republic of Congo, the applicant would face a real risk of being subject to torture, or inhuman or degrading treatment or punishment in violation of Article 3 of the European Convection on Human Rights and/or the principle of non-refoulment, and thus his return to DRC is deemed feasible in this respect»

 

Το ως άνω λεκτικό συνιστά εισηγητική διατύπωση για την επιστροφή του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του (Λ.Δ. του Κονγκό), αφού αξιολογεί νομικά και πραγματολογικά τον κίνδυνο σοβαρής βλάβης κατά την επιστροφή και καταλήγει ότι δεν υπάρχει τέτοιος κίνδυνος, κατά την έννοια του άρθρου 3 της ΕΣΔΑ και της αρχής της μη επαναπροώθησης. Η φράση «his return to DRC is deemed feasible» μεταφράζεται νομικά ως πλήρης αποδοχή της επιστροφής του, άρα και σαφής σύσταση προς την Υπηρεσία για την έκδοση απόφασης επιστροφής.

 

Αναφορικά με τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι η απόφαση επιστροφής δεν εκδόθηκε βάσει του του Περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου ως τούτο προβλέπει το άρθρο 12(Δ)(3)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, επισημαίνω ότι ο ισχυρισμός αυτός προβάλλεται κατά τρόπο γενικό και αόριστο, χωρίς οποιαδήποτε αναφορά σε πραγματικά ή νομικά επιχειρήματα που να τον στηρίζουν. Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο αδυνατεί να διαγνώσει τη βάση ή την ουσία της εν λόγω αιτίασης, γεγονός που καθιστά τον ισχυρισμό απορριπτέο ως αόριστο και ατεκμηρίωτο.

 

Εν πάση περιπτώσει διαπιστώνω ότι η απόφαση επιστροφής του Αιτητή δεν αποτελεί ξεχωριστή διοικητική πράξη αλλά αναπόσπαστο τμήμα της ενιαίας απόφασης απόρριψης της αίτησής του για διεθνή προστασία, όπως αυτή διατυπώνεται στην απορριπτική απόφαση (βλ. ερυθρό 50 δ.φ.). Η απόφαση απόρριψης ρητώς αναφέρει ότι χορηγείται στον Αιτητή προθεσμία επτά (7) ημερών για οικειοθελή αναχώρηση, διάταξη που συνιστά εφαρμογή της απόφασης επιστροφής, η οποία — σύμφωνα με την κρατούσα διοικητική πρακτική — εκδίδεται ταυτοχρόνως και ενσωματώνεται στο σώμα της απορριπτικής απόφασης. Η νομική βάση αυτής της πράξης, ήτοι το άρθρο 12(Δ)(3)(γ) του Νόμου, προβλέπει ακριβώς αυτή τη δυνατότητα έκδοσης απόφασης επιστροφής για αιτητή διεθνούς προστασίας, σε περίπτωση απόρριψης του αιτήματός του, εφόσον δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησης καθεστώτος προστασίας ή η εφαρμογή της αρχής της μη επαναπροώθησης.

 

Επιπλέον, η εισηγητική έκθεση του Λειτουργού, που αποτέλεσε τη βάση για την έκδοση της απόφασης, περιλαμβάνει σαφώς τη διαπίστωση ότι «his return to DRC is deemed feasible in this respect», δηλαδή ότι η επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του δεν προσκρούει σε κανένα νομικό εμπόδιο — κάτι που συνιστά κατά νόμο προϋπόθεση για την έκδοση απόφασης επιστροφής βάσει του άρθρου 12(Δ)(3)(γ).

 

Συνεπώς, η απόφαση επιστροφής εκδόθηκε νομίμως, δεόντως αιτιολογημένα και ευθέως στηριγμένη στο άρθρο 12(Δ)(3)(γ) του Νόμου, εντός του πλαισίου της ενιαίας διαδικασίας απόρριψης της αίτησης διεθνούς προστασίας. Συνεπώς ο ισχυρισμός αυτός του Αιτητή απορρίπτεται ως αβάσιμος.

 

Αναφορικά με τους λοιπούς ισχυρισμούς του Αιτητή σε συνάρτηση και με την ουσία της υπόθεσης.

Οι λοιποί ισχυρισμοί του Αιτητή, συναρτώνται και διασυνδέονται με την ίδια την ουσία της υπόθεσης και ενόψει και της υποχρέωσης που έχει το παρόν Δικαστήριο να προβαίνει σε έλεγχο τόσο της νομιμότητας, όσο και της ορθότητας κάθε προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής (ex nunc) τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν[1], θα προχωρήσω στην εξέταση  της ουσίας της υπόθεσης, σε συνάρτηση και με τους ισχυρισμούς αυτούς.

 

Αναφορικά με τη θέση του Αιτητή, ως αυτή προβάλλεται με την κατ' ισχυρισμό έλλειψη δέουσας έρευνας, επισημαίνεται ότι το Δικαστήριο στα πλαίσια ελέγχου της προσβαλλόμενης απόφασης εξετάζει κατά πόσον το αρμόδιο όργανο ερεύνησε όλα εκείνα τα στοιχεία που όφειλε να ερευνήσει και να συνεκτιμήσει για να καταλήξει στην απόφασή του σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου. Η έρευνα θεωρείται πλήρης όταν το διοικητικό όργανο συλλέξει και εξετάσει όλα τα ουσιώδη στοιχεία μιας υπόθεσης, ώστε να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα. Το είδος και η έκταση της έρευνας εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια του αποφασίζοντας οργάνου και διαφέρει κατά περίπτωση.[2]

 

Ως εκ τούτου, προσέγγισα το θέμα με βάση τα ενώπιόν μου στοιχεία και το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, εξετάζοντας όλα τα ουσιώδη στοιχεία και πραγματικά περιστατικά που οι Καθ' ων η αίτηση είχαν ενώπιόν τους.

 

Ειδικότερα, παρατηρώ ότι ο Αιτητής κατά την υποβολή της αίτησής του για διεθνή προστασία δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του επειδή η ζωή του απειλήθηκε. Ειδικότερα, προέβαλε ότι ήταν επαγγελματίας παίκτης του μποξ και πως τον Οκτώβριο (ενν. του 2022) είχε συμμετάσχει σε έναν αγώνα κατά τη διάρκεια του οποίου ο αντίπαλός του έπεσε κάτω, έχασε τις αισθήσεις του και διακομίστηκε στο νοσοκομείο. Εξήγησε δε ότι ο αντίπαλός του ήταν μέλος της συμμορίας Kulunas καθώς και ότι τα υπόλοιπα μέλη της συμμορίας δεν έμειναν ικανοποιημένα από τη νίκη του Αιτητή στον αγώνα αυτό, οπόταν και ξεκίνησαν να καταδιώκουν και να απειλούν τον Αιτητή, ο οποίος έφυγε από τη χώρα με τη βοήθεια του προπονητή του. Καταληκτικά, ο Αιτητής δήλωσε πως σε περίπτωση επιστροφής του κάτι κακό θα του συμβεί από τη συμμορία αυτή  η οποία τον απειλεί (βλ. ερυθρά 1 του Δ.Φ.).

 

Ακολούθως, κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξής του ενώπιον του λειτουργού της EUAA, ο Αιτητής ανέφερε σχετικά με τα προσωπικά του στοιχεία ότι είναι υπήκοος της ΛΔΚ με τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής την Κινσάσα. Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση δήλωσε άγαμος και άτεκνος, ενώ ως προς τους γονείς του, αυτοί διαβιούν, ως δήλωσε, στην Κινσάσα, ωστόσο δεν υπάρχει επικοινωνία μεταξύ τους καθώς δε γνωρίζουν που βρίσκεται. Ως προς το εκπαιδευτικό του επίπεδο ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι έχει ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσή του και πως φοιτούσε στο πανεπιστήμιο ISTA στο τμήμα ηλεκτρολόγων. Ως προς την επαγγελματική του ιδιότητα ο Αιτητής προέβαλε ότι απασχολούνταν σε διάφορες περιστασιακές εργασίες (βλ. ερυθρά 33 – 30 του Δ.Φ.).

 

Ακολούθως κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησής του (βλ. ερυθρά 29 1Χ του Δ.Φ.) ισχυρίστηκε ότι ο κύριος λόγος που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του είναι λόγω των απειλών ζωής που δέχτηκε. Εξήγησε ότι στις 15 Οκτωβρίου του 2022 έλαβε μέρος σε ένα τουρνουά μποξ, στο οποίο ο αντίπαλός του ήταν μέλος της συμμορίας Kulunas. Ο Αιτητής προέβαλε ότι κέρδισε τον αγώνα, ωστόσο ο αντίπαλός του κατέληξε στο νοσοκομείο. Κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του ο Αιτητής εξήγησε ότι λάμβανε απειλητικά μηνύματα καθώς και ότι γνώριζε πως, εάν απειληθείς κανείς από αυτές τις συμμορίες, τότε ενδέχεται να χάσει μέχρι και τη ζωή του.

 

Συνεχίζοντας, ο Αιτητής δήλωσε ότι στις 25.10.2022 τέσσερα μέλη της συμμορίας τον ακολούθησαν και για να προστατευτεί κατέφυγε σε ένα αστυνομικό τμήμα. Την ίδια ημέρα, περί τις 11 το βράδυ, προέβαλε ότι μέλη της συμμορίας εισέβαλαν στο σπίτι του και χτύπησαν τον αδερφό του ο οποίος είχε καρδιολογικά προβλήματα, με αποτέλεσμα ο τελευταίος να διακομιστεί στο νοσοκομείο και να χάσει τη ζωή του έπειτα από λίγες μέρες. Στις 06.11, οπότε και έλαβε χώρα η κηδεία του αδερφού του, ο Αιτητής δήλωσε ότι τα μέλη της συμμορίας παραβρέθηκαν στην τελετή, προκαλώντας αναστάτωση, με αποτέλεσμα να επέμβει η αστυνομία πυροβολώντας στον αέρα.

 

Ο Αιτητής προσέθεσε πως επέστρεψε στις σπουδές του, ωστόσο πολλές φορές ένιωθε πως βρισκόταν σε κίνδυνο και δεν πήγαινε στις παρακολουθήσεις. Στις 10.11.2022 εξήγησε ότι συναντήθηκε τυχαία με ορισμένα μέλη της συμμορίας, οι οποίοι κρατούσαν μαχαίρια. Δέχθηκε επίθεση ωστόσο, καθώς ήταν παίκτης του μποξ, κατάφερε να αμυνθεί και να αντικρούσει την επίθεση σε βάρος του. Έπειτα από το περιστατικό αυτό ο Αιτητής εξήγησε ότι αποφάσισε να διαφύγει, όπως και έπραξε με τη βοήθεια του προπονητή του.

 

Ερωτηθείς τι θεωρεί ότι θα του συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του στη ΛΔΚ ο Αιτητής εξήγησε πως μπορεί να χάσει τη ζωή του, καθώς τα μέλη των Kulunas διαπράττουν βίαιες επιθέσεις (βλ. ερυθρά 28/1Χ του Δ.Φ.).

 

Κατά τις διευκρινιστικές ερωτήσεις που υποβλήθηκαν στον Αιτητή, όταν ο ίδιος  αρμόδιος λειτουργός προχώρησε σε σειρά διευκρινιστικών ερωτήσεων επί των ισχυρισμών που προέβαλε ο Αιτητής κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησής του. Όταν κλήθηκε να εξηγήσει με σαφήνεια τα γεγονότα, ο Αιτητής επανέλαβε ότι ο αντίπαλός του σε αγώνα τραυματίστηκε και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο και ότι, κατόπιν τούτου, ο ίδιος άρχισε να δέχεται απειλές. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, οι απειλές αυτές κλιμακώθηκαν και κατέληξαν να είναι απειλές κατά της ζωής του (βλ. ερυθρά 28 2Χ του Δ.Φ.). Όσον αφορά τον αριθμό των απειλητικών μηνυμάτων που φέρεται να έλαβε, ο Αιτητής ανέφερε περίπου δεκαπέντε. Ερωτηθείς πώς οι αποστολείς είχαν πρόσβαση στον τηλεφωνικό του αριθμό, εξήγησε ότι τα μηνύματα του διαβιβάζονταν μέσω τρίτων προσώπων, τα οποία γνώριζε προσωπικά, και διευκρίνισε ότι ουδέποτε έλαβε απειλές απευθείας από τους φερόμενους διώκτες του (βλ. ερυθρά 25/1Χ του Δ.Φ.).

 

Ως προς το εάν ήρθε σε άμεση επαφή με τους φερόμενους διώκτες του, ο Αιτητής ανέφερε ότι τους συνάντησε κατά τη διάρκεια επεισοδίου που έλαβε χώρα στις 25.10.2022, όταν – σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του – εισέβαλαν στην οικία του. Υποστήριξε ότι οι δράστες γνώριζαν τη διεύθυνσή του μέσω άλλων προσώπων της περιοχής. Σε σχέση με την επίθεση αυτή καθαυτή, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι μέλη συμμορίας παραβίασαν την κύρια είσοδο της κατοικίας του και ξεκίνησαν να επιτίθενται στα άτομα που βρίσκονταν στο ισόγειο. Ειδικότερα, ανέφερε ότι οι δράστες πέταξαν τούβλο προς τον αδελφό του, προκαλώντας του τραύμα στο στήθος, ενώ έτερος συγγενής του τραυματίστηκε στο πρόσωπο. Ο Αιτητής σημείωσε ότι στην επίθεση συμμετείχαν περίπου είκοσι άτομα, τα οποία ο ίδιος δεν γνώριζε, και ότι δεν του επιτέθηκαν προσωπικά, καθώς τη στιγμή εκείνη βρισκόταν στον επάνω όροφο της κατοικίας.

 

Αναφορικά με την παρουσία άλλων μελών της οικογένειάς του, διευκρίνισε ότι, πέραν του ιδίου, στην οικία βρίσκονταν ένα ακόμη άτομο στον επάνω όροφο, δύο άτομα στο ισόγειο και κάποια ξαδέρφια του. Υποστήριξε, τέλος, ότι μετά την επίθεση υπέβαλε σχετική καταγγελία στην αστυνομία (βλ. ερυθρά 26/1Χ και 25 1Χ του Δ.Φ.).

 

Σε σχέση με τα όσα ισχυρίστηκε ο Αιτητής αναφορικά με τα γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά την κηδεία του αδελφού του, προέβαλε ότι αναγνώρισε μεταξύ των παρευρισκομένων τα ίδια άτομα που είχαν εισβάλει στην οικία του, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι επρόκειτο για τα ίδια μέλη της φερόμενης συμμορίας (βλ. ερυθρά 26/1Χ του Δ.Φ.). Ως προς την παρουσία της αστυνομίας στην εν λόγω τελετή, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι δεν έγινε καμία σύλληψη ή οποιαδήποτε διερεύνηση του περιστατικού. Η μόνη ενέργεια των αστυνομικών ήταν, κατά τους ισχυρισμούς του, ότι πυροβόλησαν στον αέρα για να ηρεμήσουν το πλήθος, με αποτέλεσμα τα μέλη των Kulunas να τραπούν σε φυγή (βλ. ερυθρά 25/1Χ του Δ.Φ.).

 

Αναφορικά με προσωπικές επιθέσεις κατά του Αιτητή, αυτός υποστήριξε ότι υπήρξαν δύο, η μεν πρώτη προηγήθηκε της εισβολής στην οικία του, από την οποία κατόρθωσε να διαφύγει, η δε δεύτερη, έλαβε χώρα στις 10.11.2022, όταν – σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του – περικυκλώθηκε από έξι άτομα, του επιτέθηκαν και του πέταξαν πέτρα, ενώ τελικά κατάφερε να ξεφύγει (βλ. ερυθρά 25/1Χ του Δ.Φ.). Ερωτηθείς πώς γνώριζε ότι επρόκειτο για μέλη των Kulunas, ανέφερε ότι αυτό προέκυπτε από το γεγονός ότι κρατούσαν μαχαίρια. Υποστήριξε ότι κατήγγειλε το περιστατικό στην αστυνομία, η οποία του απάντησε ότι θα το ερευνήσει. Η τελευταία φορά που – κατά τους ισχυρισμούς του – δέχθηκε απειλές ήταν στις 10.11.2022, μετά από την οποία κρύφτηκε στην περιοχή Maluku (βλ. ερυθρά 24/1Χ του Δ.Φ.).

 

Τέλος, σε σχετική ερώτηση για το αν θα μπορούσε να εγκατασταθεί σε άλλη περιοχή της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, απάντησε αρνητικά. Συγκεκριμένα, ερωτηθείς εάν θα μπορούσε να μετεγκατασταθεί στην περιοχή Lubumbashi, ο Αιτητής επανέλαβε ότι δεν θα αισθανόταν ασφαλής (βλ. ερυθρά 24/2Χ του Δ.Φ.).

 

Η αξιολόγηση των ισχυρισμών του Αιτητή από τους Καθ' ων η αίτηση

 

Προχωρώντας στην αξιολόγηση που διενεργήθηκε, επί των όσων ο Αιτητής παρέθεσε κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του από τους Καθ’ ων η αίτηση, διαφαίνεται ότι ο λειτουργός ασύλου εντόπισε και εξέτασε συνολικά δύο ισχυρισμούς:

 

Ο πρώτος ισχυρισμός αφορούσε την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του Αιτητή και αυτός έγινε αποδεκτός καθώς κρίθηκε ότι στοιχειοθετήθηκε η εσωτερική και η εξωτερική του αξιοπιστία.

 

Ο δεύτερος ισχυρισμός αφορούσε το ότι ο Αιτητής τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2022 δέχθηκε επίθεση από τη συμμορία ‘Kulunas’ επειδή κέρδισε σε έναν αγώνα μποξ τον αντίπαλό του, ο οποίος ήταν επίσης μέλος της συμμορίας αυτής. Ο συγκεκριμένος ισχυρισμός απορρίφθηκε από το Λειτουργό καθώς κρίθηκε ότι δεν στοιχειοθετήθηκε επαρκώς η εσωτερική του αξιοπιστία. Πιο συγκεκριμένα, και όσον αφορά τις φερόμενες απειλές που ο Αιτητής προέβαλε πως δέχτηκε από τη τα μέλη των Kulunas, ο Λειτουργός έκρινε ότι τα λεγόμενα του Αιτητή δεν είχαν τον απαιτούμενο βαθμό επάρκειας και λεπτομέρειας. Αξιολογήθηκε ως μη συνεκτική η απάντησή του αναφορικά με το πως έμαθαν τον τηλεφωνικό του αριθμό ούτως ώστε να του στείλουν τα απειλητικά μηνύματα και ο αρμόδιος λειτουργός τόνισε ότι θα ήταν αναμενόμενο από τον Αιτητή το να είναι σε θέσει να δώσει περισσότερες και επαρκέστερες πληροφορίες για ένα ζήτημα που άπτεται του πυρήνα του αιτήματος διεθνούς προστασίας του.

 

Προχωρώντας στους ισχυρισμούς του Αιτητή ως προς την κατ’ ισχυρισμόν επίθεση που δέχθηκε στην οικία του από τη συμμορία Kulunas, λόγω της οποίας ο αδερφός του αποβίωσε, ο Λειτουργός κατέληξε πως ο Αιτητής δεν κατέστη εφικτό να παραθέσει επαρκείς πληροφορίες, ενώ τα λεγόμενά του αξιολογήθηκαν ως μη λεπτομερή και γενικόλογα. Ομοίως, ως γενικόλογα κρίθηκαν και τα όσα ο Αιτητής παρέθεσε σχετικά με τον θάνατο του αδερφού του ως αποτέλεσμα της εισβολής των Kulunas στην οικία του.

 

Αναφορικά με την επίθεση που ο Αιτητής ισχυρίστηκε πως δέχθηκε ο ίδιος από τα μέλη των Kulunas, ήταν  η κατάληξη του Λειτουργού πως ο Αιτητής δεν παρέθεσε επαρκείς πληροφορίες, τονίζοντας επιπλέον ότι ο Αιτητής παρέθεσε προσωπικές του υποθέσεις σε σχέση με τον τρόπο που εντοπίστηκε από τη συμμορία, καθώς και με το πως κατάλαβε ότι τα άτομα που του επιτέθηκαν ήταν μέλη των Kulunas.

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού ο Αιτητής παρέθεσε πληροφορίες γενικού περιεχομένου σε σχέση με την ύπαρξη και τη δράση των Kulunas στη ΛΔΚ. Καταληκτικά, ωστόσο, ο ισχυρισμός του Αιτητή απορρίφθηκε λόγω έλλειψης εσωτερικής αξιοπιστίας.

 

Εν συνεχεία ο Λειτουργός προχώρησε σε εκτίμηση του μελλοντοστραφούς ρίσκου του Αιτητή σε περίπτωση επιστροφής του στη ΛΔΚ στη βάση του ισχυρισμού περί των προσωπικών του στοιχείων, που αποτελεί και τον μοναδικό ισχυρισμό που έγινε αποδεκτός. Επί τούτου, ο Λειτουργός σημείωσε ότι δεν συντρέχουν εύλογοι λόγοι να γίνει αποδεκτό ότι ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στην Κινσάσα θα κινδυνεύσει με δίωξη ή με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Ως προς αυτό συνεκτιμήθηκε η κατάσταση ασφαλείας της περιοχής, και συγκεκριμένα το ότι στην Κινσάσα δεν παρατηρούνται συνθήκες ενόπλων συγκρούσεων, παραθέτοντας σχετικώς και εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.

 

Ακολούθως, κατά το στάδιο της νομικής ανάλυσης, ο Λειτουργός κατέληξε ότι ο Αιτητής δε μπορεί να υπαχθεί στις πρόνοιες του προσφυγικού καθεστώτος ή του καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Ιδιαίτερα όσον αφορά το άρθρο 15(γ) της Οδηγίας Αναγνώρισης, ο Λειτουργός σημείωσε πως με βάση τις επικαιροποιημένες πληροφορίες που παρατέθηκαν δεν παρατηρούνται ένοπλες συγκρούσεις στον τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή.

 

Η εκτίμηση του Δικαστηρίου

 

Αξιολογώντας λοιπόν  τα όσα έχουν ανωτέρω αναφερθεί υπό το φως και των νομοθετημένων προνοιών και μελετώντας επισταμένως τόσο την Εισηγητική Έκθεση του Λειτουργού,  όσο και τους λοιπούς ισχυρισμούς του Αιτητή ως αυτοί παρουσιάστηκαν τόσο κατά την διοικητική διαδικασία όσο και κατά την ενώπιόν μου δικαστική διαδικασία, καταλήγω στα εξής:

Αρχικά συντάσσομαι με την κρίση των Καθ' ων η αίτηση ως προς την αποδοχή του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού τον οποίον και αποδέχομαι λόγω του ότι οι δηλώσεις του Αιτητή κρίνονται ως σαφείς,  δεν προέκυψαν στοιχεία περί του αντιθέτου, ενώ οι δηλώσεις του επιβεβαιώθηκαν και από αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης στις οποίες προσέτρεξε ο λειτουργός ασύλου.

 

Αναφορικά με τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή, ήτοι ότι τον Οκτώβριο και Νοέμβριο του 2022, δέχθηκε επίθεση από τη συμμορία ‘Kulunas’ επειδή κέρδισε σε έναν αγώνα μποξ τον αντίπαλό του, ο οποίος ήταν επίσης μέλος της συμμορίας αυτής, κατόπιν ενδελεχούς μελέτης της Εισηγητικής Έκθεσης αλλά και των όσων ο Αιτητής αφηγήθηκε κατά τη συνέντευξη, διαπιστώνω ότι η αξιολόγηση της εσωτερικής και εξωτερικής αξιοπιστίας του Αιτητή εδράζεται σε επαρκή ανάλυση των δηλώσεών του και σε εύστοχες παρατηρήσεις αναφορικά με την έλλειψη συγκεκριμένων, πειστικών και τεκμηριωμένων ισχυρισμών. Ορθώς επισημαίνεται ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει ικανοποιητικές λεπτομέρειες για τις απειλές που δέχθηκε, τους φερόμενους δράστες και τις επιθέσεις που ισχυρίζεται ότι υπέστη, ενώ οι εξηγήσεις του παρέμειναν σε γενικό και ασαφή επίπεδο. Ειδικότερα, οι απαντήσεις του Αιτητή σχετικά με τον τρόπο εντοπισμού του τηλεφωνικού του αριθμού από τους διώκτες του, τα πρόσωπα που του μετέφεραν τα απειλητικά μηνύματα, καθώς και η έλλειψη ευθείας επικοινωνίας από τα πρόσωπα αυτά, εγείρουν εύλογες αμφιβολίες ως προς την αξιοπιστία των λεγομένων του.

 

Περαιτέρω, επιβεβαιώνεται εύστοχα από τον Λειτουργό ότι η περιγραφή των επιθέσεων στην οικία του, στον δρόμο και στην κηδεία του αδελφού του, στερείται ουσιαστικής συνοχής και λεπτομέρειας, γεγονός που υπονομεύει τη φερεγγυότητα του ισχυρισμού περί σοβαρής και προσωπικής στοχοποίησής του. Ενδεικτικά, παρότι ο Αιτητής ισχυρίζεται ότι ο αδελφός του απεβίωσε από επίθεση με τούβλο στο στέρνο, στις απαντήσεις του αναφέρει εναλλακτικά ότι ο θάνατος προήλθε λόγω προβλημάτων υγείας και εσωτερικής αιμορραγίας, διαψεύδοντας εν μέρει την αρχική του αφήγηση. Επιπλέον, ενώ αναφέρει ότι του επιτέθηκαν μέλη της συμμορίας Kuluna στις 10.11.2022, είναι ασαφής ως προς το πώς αναγνώρισε τα πρόσωπα αυτά, τα οποία δεν φαίνεται να γνωρίζει προσωπικά, περιοριζόμενος σε γενικόλογες εκτιμήσεις περί κοινής καταγωγής από την ίδια γειτονιά ή στην κατοχή μαχαιριών.

 

Ωστόσο, πέραν των διαπιστώσεων που περιέχονται στην έκθεση του Λειτουργού, εντοπίζονται και περαιτέρω κενά και σημεία που ενισχύουν την εικόνα έλλειψης αξιοπιστίας. Καταρχάς, η απόπειρα σύνδεσης των επιθέσεων με τη συμμετοχή του Αιτητή σε αγώνα πυγμαχίας εμφανίζεται τεχνητή και υπερβολικά εστιασμένη, χωρίς να προκύπτει λογική ή πειστική ακολουθία περιστατικών που να τεκμηριώνουν στοχοποίηση του Αιτητή από οργανωμένη συμμορία. Επίσης, ενώ ο Αιτητής αναφέρει επανειλημμένα ότι κατήγγειλε τα περιστατικά στην αστυνομία, δεν προσκόμισε κανένα αποδεικτικό στοιχείο για τούτο, ούτε επικαλέστηκε ονόματα ή οποιαδήποτε άλλη ένδειξη ότι πράγματι έγινε καταγγελία. Το γεγονός ότι δεν αναφέρθηκε καμία ιατρική γνωμάτευση για τον τραυματισμό του ίδιου ή του συγγενούς του, παρά τον ισχυρισμό περί σοβαρών τραυματισμών, καθιστά τους ισχυρισμούς του ακόμη πιο αδύναμους. Επιπλέον, η απόπειρα σύνδεσης της παρουσίας των φερόμενων μελών της συμμορίας στην κηδεία με προγενέστερα περιστατικά στερείται τεκμηρίωσης, καθώς δεν δίδονται στοιχεία για τη σχέση των προσώπων αυτών με τον Αιτητή ή την αιτία παρουσίας τους.

 

Είναι επίσης χαρακτηριστική η γενικόλογη απάντηση του Αιτητή ότι δεν μπορεί να μετακινηθεί σε άλλη περιοχή της ΛΔΚ, χωρίς να τεκμηριώνει για ποιο λόγο δεν θα μπορούσε να βρει καταφύγιο σε άλλη πόλη. Η απλή επίκληση του αισθήματος κινδύνου χωρίς αναφορά σε συγκεκριμένες απειλές ή περιστατικά δεν πληροί το απαιτούμενο επίπεδο απόδειξης για να τεκμηριωθεί η αδυναμία εσωτερικής προστασίας.

 

Συμπερασματικά, η έκθεση του αρμόδιου λειτουργού είναι τεκμηριωμένη και εμπεριστατωμένη και, όπως διαπιστώθηκε, υποστηρίζεται από πρόσθετα πραγματικά δεδομένα τα οποία ενισχύουν το συμπέρασμα περί έλλειψη εσωτερικής αξιοπιστίας του Αιτητή.

 

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, το Δικαστήριο διεξήγαγε ανεξάρτητη έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την ύπαρξη και τη δράση των Kulunas στη ΛΔΚ από την οποία προέκυψαν τα ακόλουθα:

 

·                Σύμφωνα με την Παγκόσμια Πρωτοβουλία κατά του Διεθνικού Οργανωμένου Εγκλήματος, (Global Initiative against Transnational Organized Crime - GITOC), η Κινσάσα έχει βιώσει από το 2000 κι έπειτα αυξημένη εγκληματικότητα λόγω συμμοριών νέων, της φτώχειας και της έλλειψης επιβολής του νόμου.[3] Σύμφωνα με το Human Rights Watch αυτές οι «συμμορίες του δρόμου», γνωστές και ως Kulunas, αποτελούνται από έφηβους και νεαρούς άνδρες σε συμμορίες 10 έως 20 μελών, οι οποίοι εμπλέκονται στο οργανωμένο έγκλημα.[4] Εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στις πιο φτωχές περιοχές της Κινσάσα, όπως το Yolo, το Limete, το Matete και το Makala, αλλά με την πάροδο του χρόνου, επεκτάθηκαν και στην υπόλοιπη πόλη.[5] Μόλις οι Kulunas είναι παρόντες σε μια περιοχή, «αναλαμβάνουν τον εδαφικό έλεγχο», ασκώντας την κυριαρχία τους με «σοβαρή βία», συμπεριλαμβανομένης της ληστείας και των βίαιων επιθέσεων.[6] Σύμφωνα με το GITOC, οι Kulunas αναφέρεται ότι επιτίθενται σε αγνώστους που περνούν από τις περιοχές τους, αλλά είναι απίθανο να επιτεθούν στους κατοίκους.[7]

 

·                Όπως αναφέρει το URBANET, μια ιστοσελίδα η οποία ενθαρρύνει τον διεθνή διάλογο για αναπτυξιακές δραστηριότητες παγκοσμίως και μοιράζεται εμπειρογνωμοσύνη στους τομείς της δημοτικής και τοπικής διακυβέρνησης, της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης και της αποκέντρωσης,[8] η δομή των συμμοριών του δρόμου βασίζεται σε μια «άτυπη ιεραρχία». Οι συμμορίες Kuluna είναι εξαιρετικά τοπικές: «κατέχουν» και «προστατεύουν» μια γειτονιά, παρέχουν ασφάλεια στη γειτονιά τους. Οι τοπικές αρχές, όπως οι «chefs de quartier» ή «chefs de rue», τις γνωρίζουν και αλληλοεπιδρούν μαζί τους. Μακριά από το «κλισέ» για τα μέλη των συμμοριών, βρίσκουν δουλειές στην άτυπη οικονομία και δεν είναι «κοινωνικοί παρίες». Επιπλέον, έχουν δημιουργήσει δεσμούς με τα σώματα ασφαλείας και τους πολιτικούς της πόλης. Τα πολιτικά κόμματα χρησιμοποιούν γενικά τις συμμορίες Kuluna ως εργατικό δυναμικό. Οι πολιτικοί τους προσλαμβάνουν για διάφορους σκοπούς, όλοι που σχετίζονται με την ευρεία χρήση βίας στον πολιτικό στίβο. Οι Kulunas έχουν την αποστολή να εκφοβίζουν τους πολιτικούς αντιπάλους, να σαμποτάρουν τις δημόσιες συγκεντρώσεις πολιτικών αντιπάλων και να παρέχουν στενή προστασία στους πολιτικούς. Αλλά οι πιο «προσοδοφόρες» εγκληματικές συνεργασίες των συμμοριών Kuluna είναι αυτές με τις δυνάμεις ασφαλείας. Αστυνομικοί και στρατιωτικοί πληρώνονται για να κάνουν τα στραβά μάτια και αναθέτουν με υπεργολαβία κάποιες εγκληματικές δραστηριότητες (κυρίως κλοπές και ληστείες) στις συμμορίες νέων.[9]

 

·                Έκθεση της Ομοσπονδιακής Δημόσιας Υπηρεσίας Εξωτερικών Υποθέσεων του Βελγίου αναφέρει στις 3 Νοεμβρίου 2022 ότι από τότε που ο Félix Tshisekedi ανέλαβε την εξουσία το 2019, αύξηση της ανασφάλειας στην πρωτεύουσα, Kinshasa, αναφέρεται καθημερινά ενώ οι συμμορίες Kulunas ξεχωρίζουν ως δράστες. Στα μάτια των πολιτικών κομμάτων, οι Kuluna αντιπροσωπεύουν μια ομάδα που μπορεί να προσληφθεί για να διαπράξει καταδικαστέες πράξεις. Φημισμένοι για την τάση τους για βία, τους ζητείται να εκφοβίζουν τους αντιπάλους τους, να διακόπτουν τις δημόσιες συγκεντρώσεις και επίσης να διασφαλίζουν την προστασία πολιτικών προσώπων. Τα πολιτικά κόμματα προσλαμβάνουν Kulunas κατά τη διάρκεια των εκλογών για να εξασφαλίσουν την προστασία τους και να εκφοβίσουν άλλους υποψηφίους.[10]

 

·                Όσον αφορά τις πιο πρόσφατες εξελίξεις, ιδιαίτερα ως προς τη στάση της Κυβέρνησης της χώρας απέναντι στην ύπαρξη και τη δράση των Kulunas, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, στις 05.01.2025 ο υπουργός Δικαιοσύνης της ΛΔΚ Constant Mutamba ανακοίνωσε ότι περισσότερα από 170 άτομα, που «φέρεται να συνδέονται με εγκληματικές συμμορίες», κοινώς γνωστές ως "Kuluna" ή "ληστές", μεταφέρθηκαν από την πρωτεύουσα Κινσάσα στη φυλακή Angengaμ στη βορειοδυτική ΛΔΚ, για εκτέλεση. Είπε, περαιτέρω, ότι όσοι μεταφέρθηκαν στην Angenga ήταν μεταξύ 18 και 35 ετών και είχαν εμπλακεί σε αστική βία. Οι αρχές έχουν ισχυριστεί ότι η επανέναρξη των εκτελέσεων «θα βοηθούσε στην καταπολέμηση των συμμοριών των πόλεων».[11]

 

Παρά τα όσα καταδεικνύονται σε σχέση με την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού του Αιτητή, ήτοι την τεκμηριωμένη δράση των Kulunas στη ΛΔΚ και τη διασύνδεσή τους με την άσκηση βίας και την ατιμωρησία, το Δικαστήριο δεν δύναται να παραγνωρίσει τα σοβαρά ζητήματα που ανέκυψαν αναφορικά με την εσωτερική αξιοπιστία του συγκεκριμένου ισχυρισμού, όπως αυτά αναλύθηκαν εκτενώς ανωτέρω. Τα πολλαπλά κενά, οι αντιφάσεις και οι ασάφειες στην αφήγηση του Αιτητή καθιστούν εξαιρετικά δυσχερή την εξαγωγή ασφαλούς κρίσης ως προς την αλήθεια των γεγονότων που επικαλείται. Η ύπαρξη ενός γενικότερου πλαισίου ανασφάλειας και εγκληματικής δραστηριότητας δεν αρκεί από μόνη της για να καταστήσει αξιόπιστο έναν επιμέρους ισχυρισμό ατομικής στοχοποίησης, ιδίως όταν ο ισχυρισμός αυτός πάσχει σε κρίσιμα σημεία εσωτερικής συνοχής και συνοδευτικής τεκμηρίωσης. Συνεπώς, το Δικαστήριο καταλήγει ότι η εξωτερική αξιοπιστία του γενικού πλαισίου δεν αρκεί, εν προκειμένω, να υπερκεράσει τα σοβαρά ελλείμματα εσωτερικής αξιοπιστίας και να στηρίξει κρίση περί αληθοφάνειας του ισχυρισμού του Αιτητή.

 

Ενόψει των πιο πάνω, ο ισχυρισμός αυτός του Αιτητή απορρίπτεται.

 

Υπό το φως των προλεχθέντων και των ισχυρισμών του Αιτητή που έχουν γίνει αποδεκτοί από το παρόν Δικαστήριο, κρίνω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα, καθώς δεν διαπιστώνονται δείκτες κινδύνου έναντι της ζωής του, σε περίπτωση επιστροφής του στη ΛΔΚ, ιδιαιτέρως υπό τον ορισμό και προϋποθέσεις του προφίλ του πρόσφυγα, άρθρο 1Α της Συνθήκης της Γενεύης και άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Ειδικότερα,  καθώς ο συνδεόμενος με τον εκπεφρασμένο φόβο του Αιτητή ισχυρισμός απορρίφθηκε ως μη αξιόπιστος, ο συναφώς εκπεφρασμένος φόβος του δεν κρίθηκε βάσιμος και δικαιολογημένος.

 

Ως εκ τούτου, απομένει να εξεταστεί το κατά πόσο υπάρχει δυνατότητα να υπαχθεί ο Αιτητής στο καθεστώς της επικουρικής προστασίας, ή αλλιώς συμπληρωματικής προστασίας, ως αυτό καθορίζεται στην εθνική μας νομοθεσία. Ειδικότερα, άρθρο 19(1) του περί Προσφύγων Νόμου διαλαμβάνει ότι:

 

 «το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, αναγνωρίζεται σε οποιοδήποτε αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δεν βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής.»

 

Ο ορισμός της «σοβαρής» ή «σοβαρής και αδικαιολόγητης βλάβη» καλύπτει δυνάμει του άρθρου 19(2) εξαντλητικά, τρεις διαφορετικές καταστάσεις, ήτοι :

 

(α) θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή

 

(β) βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του αιτητή στη χώρα καταγωγής του, ή

 

(γ) σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.

  

Έχοντας υπόψη τις περιστάσεις που διαλαμβάνονται στην υπό κρίση υπόθεση, ο Αιτητής δεν μπορεί να ενταχθεί στα υπό (α) και (β) ανωτέρω εδάφια. Εξέτασης συνεπώς χρήζει το εδάφιο (γ) του άρθρου 19(2).

 

Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν αναφορικά με την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επεσήμανε στην απόφαση του CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland^[12] ότι συνιστούν:

 

«(...) μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» 

(βλ. σκέψη 43 της απόφασης)

 

Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην απόφασή του Sufi and Elmι^[13], αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

 

Περαιτέρω, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ στην υπόθεση Meki Elgafaji, Noor Elgafaji ν Staatssecretaris van Justitie^[14]: 

 

 «33. Αντιθέτως, η κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας βλάβη, καθόσον συνίσταται σε «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας» του αιτούντος, αναφέρεται σε ένα γενικότερο κίνδυνο βλάβης.

 

34.  Συγκεκριμένα, η βλάβη αυτή αφορά, ευρύτερα, «απειλή [.]κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας» αμάχου και όχι συγκεκριμένες πράξεις βίας. Επιπροσθέτως, η απειλή αυτή είναι συμφυής με μια γενική κατάσταση «διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης». Τέλος, η βία από την οποία προέρχεται η εν λόγω απειλή χαρακτηρίζεται ως «αδιακρίτως» ασκούμενη, όρος που σημαίνει ότι μπορεί να επεκταθεί σε άτομα ανεξαρτήτως των προσωπικών περιστάσεών τους.

 

35.  Στο πλαίσιο αυτό, ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.

 

36. Η ερμηνεία αυτή, η οποία δύναται να διασφαλίσει ένα αυτοτελές πεδίο εφαρμογής στο άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, δεν αναιρείται  από το γράμμα της εικοστής έκτης αιτιολογικής σκέψης, κατά το οποίο «οι κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται εν γένει ο πληθυσμός ή τμήμα του πληθυσμού μιας χώρας δεν συνιστούν συνήθως, αυτοί καθαυτοί, προσωπική απειλή που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως σοβαρή βλάβη».

 

37. Συγκεκριμένα, μολονότι η αιτιολογική αυτή σκέψη σημαίνει ότι η απλή αντικειμενική διαπίστωση κινδύνου απορρέοντος από τη γενική κατάσταση μιας χώρας δεν αρκεί, καταρχήν, για να γίνει δεκτό ότι οι προϋποθέσεις του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, συντρέχουν ως προς συγκεκριμένο πρόσωπο, εντούτοις, καθόσον η αιτιολογική αυτή σκέψη χρησιμοποιεί τον όρο «συνήθως», αναγνωρίζει το ενδεχόμενο υπάρξεως μιας εξαιρετικής καταστάσεως, χαρακτηριζομένης από έναν τόσο υψηλό βαθμό κινδύνου, ώστε να υπάρχουν σοβαροί λόγοι να εκτιμάται ότι το πρόσωπο αυτό θα εκτεθεί ατομικώς στον επίμαχο κίνδυνο.

 

38. Ο εξαιρετικός χαρακτήρας της καταστάσεως αυτής επιρρωννύεται, επίσης, από το γεγονός ότι η οικεία προστασία είναι επικουρική, καθώς και από την οικονομία του άρθρου 15 της οδηγίας, καθόσον η βλάβη, της οποίας τον ορισμό δίνει το άρθρο αυτό υπό τα στοιχεία α΄ και β΄, πρέπει να εξατομικεύεται σαφώς. Μολονότι είναι αληθές ότι στοιχεία που αφορούν το σύνολο του πληθυσμού αποτελούν σημαντικό παράγοντα για την εφαρμογή του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, υπό την έννοια ότι σε περίπτωση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης ο ενδιαφερόμενος, όπως και άλλα πρόσωπα, εντάσσεται στον κύκλο των δυνητικών θυμάτων μιας αδιακρίτως ασκούμενης βίας, εντούτοις, η ερμηνεία της εν λόγω διατάξεως πρέπει να γίνεται λαμβανομένου υπόψη του συστήματος στο οποίο εντάσσεται, δηλαδή σε σχέση με τις λοιπές δύο περιπτώσεις που προβλέπει το άρθρο 15 και, επομένως, να ερμηνεύεται σε στενή συνάρτηση με την εξατομίκευση αυτή.

 

39. Συναφώς, πρέπει να διευκρινισθεί ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.».

 

Στη βάση της ως άνω νομολογίας, προς τον σκοπό εξέτασης των προϋποθέσεων που διαλαμβάνει το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ως αυτός ενσωματώνει το άρθρο 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ^[15] και λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα από την πρωτοβάθμια εξέταση της αίτησης του Αιτητή, προχώρησα σε έρευνα σε διεθνείς πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας στον τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή, ήτοι την Κινσάσα της ΛΔΚ, από την οποία προέκυψε ότι δεν δραστηριοποιούνται μη κρατικοί ένοπλοι φορείς στην Κινσάσα, αλλά μόνον στις ανατολικές περιοχές της ΛΔΚ.[16]

 

Ωστόσο, για λόγους πληρότητας της έρευνας, παρατίθενται τα πιο πρόσφατα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα από τη βάση δεδομένων ACLED αναφορικά με τα περιστατικά ασφαλείας που σημειώθηκαν στην Κινσάσα κατά το τελευταίο έτος. Με βάση, συνεπώς, τα όσα ανευρέθηκαν στο ACLED, κατά το διάστημα 06.04.2024 – 04.04.2025 σημειώθηκαν στην Κινσάσα 30 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 240 απώλειες. Εξ’ αυτών, τα 13 κωδικοποιήθηκαν ως βία κατά αμάχων (20 απώλειες), τα 9 ως εξεγέρσεις (202 απώλειες), τα 6 ως μάχες (18 απώλειες) και τα 2 ως διαμαρτυρίες (0 απώλειες).[17]

 

Σημειώνεται ότι η συντριπτική πλειοψηφία των συγκεκριμένων περιστατικών ασφαλείας και των συνεπακόλουθων απωλειών, έλαβε χώρα στις 02.09.2024 όταν κρατούμενοι της φυλακής Makala στην Κινσάσα εξεγέρθηκαν και επιχείρησαν μαζική απόδραση. Προκλήθηκαν τουλάχιστον 130 θάνατοι, τόσο από την άτακτη φυγή και τα ποδοπατήματα, όσο και από πυροβολισμούς των αρχών που προσπάθησαν να σταματήσουν την απόδραση κρατουμένων. ^[18]

 

Σύμφωνα δε με εκτιμήσεις, ο πληθυσμός της επαρχίας Κινσάσα υπολογίζεται ότι κατά το 2020 ανερχόταν σε 14.565.700 κατοίκους, ενώ ο πληθυσμός της πόλης Κινσάσα ανερχόταν σε 7.273.947 κατοίκους σύμφωνα με υπολογισμούς του 2004.^[19]

 

Αποτιμώντας τα προαναφερόμενα δεδομένα, δεν καταδεικνύεται εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή του κίνδυνο σοβαρής βλάβης, στον τελευταίο τόπο διαμονής του και ως εκ τούτου δεν διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας του στην περιοχή.  Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, παρατηρώ ότι αυτός είναι άντρας, υγιής, με επαρκή μόρφωση, πλήρως ικανός προς εργασία και με προηγούμενη εργασιακή εμπειρία στη χώρα καταγωγής του, χωρίς στοιχεία ευαλωτότητας. Ο Αιτητής δεν έχει θέσει οποιαδήποτε ατομικά χαρακτηριστικά στην ενώπιον μου δικαστική διαδικασία, που να υποδηλώνουν ότι μπορεί να έχει τεθεί με οποιονδήποτε τρόπο σε δυσμενή θέση ή σε κίνδυνο δίωξης ή βλάβης.

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

 

Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα ανωτέρω αναπτύχθηκαν, είναι η κατάληξή μου ότι ορθώς κρίθηκε και επί της ουσίας ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων και, περαιτέρω, ορθώς θεωρήθηκε ότι δεν κατάφερε να τεκμηριώσει ότι υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, ως αμφότερες αυτές οι έννοιες ορίζονται από την οικεία νομοθεσία (άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου).

 

Συνακόλουθα, η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα €1000 υπέρ των Καθ' ων η αίτηση, και εναντίον του Αιτητή.

 

 

 

Ε. Ρήγα, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.