ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

      Υπόθεση Αρ. 578/23

 

22 Μαΐου, 2025

 

[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

 

P.T.F.

Αιτητή 

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, δια του Υπουργού Εσωτερικών,

Υπηρεσίας Ασύλου 

Καθ' ων η αίτηση

 ..................................................

 

Ο αιτητής εμφανίστηκε προσωπικά στο Δικαστήριο

 

Γεώργιος Κορυζής, Δικηγόρος για τον αιτητή

 

Κατερίνα Μιχαηλίδου για Θεοχάρια Παπανικολάου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για τους καθ’ ων η αίτηση

 

[Παρούσα η κυρία Μέλπω Σταύρου για πιστή μετάφραση από Γαλλικά  σε Ελληνικά και αντίστροφα.]

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η 

 

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο αιτητής προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 29/12/2022, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω:  Ο αιτητής είναι υπήκοος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (στο εξής ΛΔΚ), στις 10/07/2021 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας και στις 21/11/2022 παρέλαβε τη βεβαίωση υποβολής αίτησης διεθνούς προστασίας από το Κέντρο Πρώτης Υποδοχής Πουρνάρα.

 

Στις 29/11/2022 πραγματοποιήθηκε προφορική συνέντευξη του αιτητή από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής  Ένωσης για το Άσυλο  (αγγλ. European Union Agency for Asylum – στο εξής: E.U.A.A.). Στις 13/12/2022, ο αρμόδιος λειτουργός του Ε.U.Α.Α. ετοίμασε Έκθεση - Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου εισηγούμενος την απόρριψη του αιτήματος του αιτητή. Στη συνέχεια, ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου υιοθέτησε την εισήγηση για απόρριψη της αίτησης  στις 29/12/2022 και αποφάσισε την επιστροφή του αιτητή στην ΛΔΚ.

 

Η Υπηρεσία Ασύλου στις 23/01/2023 εξέδωσε επιστολή, στην οποία συμπεριέλαβε την απορριπτική της απόφαση σχετικά με το αίτημα του αιτητή, η οποία παραλήφθηκε από τον αιτητή στις 27/01/2023.  Στη συνέχεια, στις 21/02/2023, ο αιτητής καταχώρισε  στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου. 

 

Μέσω της γραπτής του αγόρευσης, ο συνήγορος του αιτητή ισχυρίζεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ελήφθη χωρίς διεξαγωγή δέουσας έρευνας και υπό καθεστώς πλάνης περί τα πράγματα. Επίσης, προωθεί πως η εισήγηση περί απόρριψης της αίτησης του δεν στηρίζεται σε πραγματικά περιστατικά και πως εντοπίζεται παρανόηση του πνεύματος των προνοιών των παραγράφων 62 και 63 του Εγχειριδίου και εσφαλμένη εφαρμογή αυτών.  Περαιτέρω, προβάλλει ότι η απόφαση στερείται επαρκούς και/ή δέουσας και/ή οποιασδήποτε νόμιμης αιτιολογίας και είναι αντίθετη με τη χρηστή διοίκηση και τις νομολογιακά καθιερωμένες αρχές του διοικητικού δικαίου και συνιστά άνιση μεταχείριση και δυσμενή διάκριση σε βάρος του αιτητή.

 

Οι Καθ' ων η αίτηση, με τη Γραπτή τους Αγόρευση, υποστηρίζουν ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος, των Νόμων και Κανονισμών, μετά από δέουσα έρευνα και ορθή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά στοιχεία, γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, σύμφωνα με τις γενικές αρχές διοικητικού δικαίου και είναι δε επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη.

 

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας.  Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η υπό εξέταση υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά εμπίπτει στις προϋποθέσεις του άρθρου 11 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.

 

Προχωρώ να εξετάσω τον ισχυρισμό που προωθεί ο αιτητής περί του ότι εσφαλμένα και λόγω έλλειψης δέουσας και/ή επαρκούς έρευνας και πλάνης περί τα πραγματικά περιστατικά, το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημά του για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε ο αιτητής σε όλα τα στάδια της εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αποφάσισε μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.

 

Κατά την υποβολή της αίτησης διεθνούς προστασίας στην Υπηρεσία Ασύλου, ο αιτητής δήλωσε πως εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του λόγω του ότι απορρίφθηκε από την οικογένεια του λόγω των σεξουαλικών του επιλογών, καθώς αποφάσισε να στραφεί προς την ομοφυλοφιλία μετά τον θάνατο της συζύγου του με την οποία είχαν τρία παιδιά. Ως δεύτερο λόγο επικαλέστηκε την σύλληψη του ως ομοφυλόφιλου στις 30/09/2020 στην κοινότητα Ngaliema, ενώ η αστυνομία αναζητούσε νέους γνωστούς ως KULUNA και ως τρίτο λόγο πως παρουσιάστηκε ως KULUNA στο Flamboyant Field και πως συνελήφθη για άλλο λόγο (ερυθρό 1 και ερυθρό 12 του διοικητικού φακέλου).

 

Κατά την συνέντευξη του ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, επιβεβαίωσε ως προς το προσωπικό του προφίλ (ερυθρά 58-56, του διοικητικού φακέλου) πως είναι υπήκοος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (ΛΔΚ), γεννηθείς στην Kinshasa όπου διέμενε μέχρι να εγκαταλείψει την χώρα καταγωγής του(ερυθρό  57 3χ, του διοικητικού φακέλου). Δήλωσε εθνοτικής καταγωγής Muyaka και ως προς το θρήσκευμα Χριστιανός Καθολικός(ερυθρό 58 2χ, του διοικητικού φακέλου). Δεν είναι έγγαμος αλλά είναι πατέρας τριών τέκνων (ερυθρό 57 4χ, του διοικητικού φακέλου).  Η σύντροφός του και μητέρα των τέκνων του απεβίωσε στις 20/12/2013 εξαιτίας επιπλοκών κατά την διάρκεια επέμβασης- άμβλωσης στην οποία υπεβλήθη ενώ ήταν έγκυος το τέταρτο τέκνο τους. 

 

Αναφορικά με την πατρική του οικογένεια δήλωσε πως αυτή αποτελείται από τον πατέρα του, τους δύο αδελφούς του και τις δύο αδελφές του (ερυθρό 56 1χ, 2χ, του διοικητικού φακέλου). Όλοι, πλην της αδελφής του που  διαμένει στο Lubumbashi μαζί με τα τέκνα του, κατοικούν στην Kinshasa. Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο δήλωσε απόφοιτος του τμήματος Δημοσίων Οικονομικών του πανεπιστημίου Universite Pedagogique Nationale στην κοινότητα Ngaliema της Κινσάσα. Εργάστηκε στον κατασκευαστικό τομέα και όπως ισχυρίστηκε, διατηρεί επικοινωνία μόνο με την αδελφή του. Εγκατέλειψε την χώρα νόμιμα στις 05/02/2021 από το αεροδρόμιο NDJILI της Kinshasa.

 

Αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του δήλωσε τον σεξουαλικό του προσανατολισμό, πως συνελήφθη κατά την διάρκεια επιχείρησης καταστολής Kulunas της αστυνομίας και πως κατά την διάρκεια της κράτησης του τράβηξαν φωτογραφίες και  βίντεο, τα οποία κυκλοφόρησαν δημοσίως και τον παρουσίαζαν εσφαλμένως ως Κuluna, γεγονός που τον επηρέασε ψυχολογικά.

 

Ειδικότερα, δήλωσε ότι στις 30/09/2020 συνελήφθη στην κοινότητα Ngaliema, κατά τη διάρκεια αστυνομικής επιχείρησης για τον εντοπισμό νέων μελών των Κulunas (ερυθρό 55 2χ, του διοικητικού φακέλου). Ο αιτητής είχε μεταβεί για να συναντήσει έναν ομοφυλόφιλο φίλο του στην γειτονιά Manenga, ενώ την ίδια στιγμή βρισκόταν σε εξέλιξη η επιχείρηση της αστυνομίας. Καθώς περπατούσαν χέρι-χέρι με τον φίλο του, γνωστό ομοφυλόφιλο της περιοχής, οι κάτοικοι τους κατηγόρησαν δημόσια ότι είναι εραστές και αυτό προκάλεσε την επέμβαση των αρχών. Οι δύο άνδρες επιχείρησαν να διαφύγουν τρέχοντας, ωστόσο οι αστυνομικές δυνάμεις κατάφεραν να συλλάβουν τον αιτητή (ερυθό 55 2χ, του διοικητικού φακέλου). Μεταφέρθηκε στο camp Lufungula, στην κοινότητα Linguala, όπου κρατήθηκε μαζί με άλλους συλληφθέντες για τρεις ημέρες. Όπως ισχυρίστηκε, κατά τη διάρκεια της κράτησης, τους  έβγαλαν τα ρούχα, τους ξυλοκόπησαν και τους εξευτέλισαν, ενώ παράλληλα τους φωτογράφιζαν και τους βιντεοσκοπούσαν.

 

Στη συνέχεια, στις 02/10/2020, μεταφέρθηκαν στο Flamboyant της κοινότητας Gombe, όπου παρουσιάστηκαν  ημίγυμνοι ενώπιον εκπροσώπων των τοπικών αρχών της Κινσάσα, καθώς και ενώπιον του κυβερνήτη της πολιτείας και του αρχηγού της αστυνομίας, Sylvain Kasongo. Όπως δήλωσε, παράλληλα τους έβγαλαν φωτογραφίες και τους βιντεοσκοπούσαν ενώ ήταν γυμνοί φορώντας μόνο τα εσώρουχα τους ή άλλα αστεία ρούχα, υλικό το οποίο κυκλοφόρησαν στα media (ερυθρό 55 2χ, του διοικητικού φακέλου). Μετά τους επέστρεψαν στο camp Lufungula όπου ανακρίθηκαν από τον λειτουργό της δικαστικής αστυνομίας. Όταν οδηγήθηκε στο γραφείο του ανακριτικού υπαλλήλου προσπάθησε να εξηγήσει πως δεν είναι κuluna, ότι δεν έχει τατουάζ στο σώμα του, πως έχει πανεπιστημιακή μόρφωση και πως  βρέθηκε στην περιοχή με έναν άλλο ομοφυλόφιλο φίλο του και ότι συνελήφθη επειδή οι κάτοικοι άρχισαν να τους κατηγορούν και να φωνάζουν ότι είναι ομοφυλόφιλοι.

 

Ο λειτουργός του ανέφερε πως συνελήφθη ως Κuluna και ως εκ τούτου, θα μεταφερθεί στη φυλακή Kanyama Kasene της επαρχίας Katanga. Ο αιτητής άρχισε να κλαίει και να μιλάει στην διάλεκτο του, την οποία  αναγνώρισε ο ανακριτικός υπάλληλος καθότι ήταν από την ίδια φυλή (Muyaka). Εξαιτίας αυτού ο αστυνομικός αποφάσισε να τον βοηθήσει να δραπετεύσει από το camp Lufungula (ερυθρά 56 3χ, 55 2χ, του διοικητικού φακέλου). Ο ανακριτής αστυνομικός επικοινώνησε με την μεγαλύτερη αδελφή του ζητώντας της χρήματα προκειμένου να βοηθήσει τον αιτητή να δραπετεύσει. Μετά την καταβολή των χρημάτων από την αδελφή του, ο αιτητής κλήθηκε στο γραφείο του ανακριτή  όπου τον ενημέρωσαν για το πως θα οργανωθεί η απόδραση του. Του ανέφερα πως θα μεταμφιεζόταν το βράδυ σε αστυνομικό και ότι θα προσποιούνταν ότι περιπολούσε με δύο αστυνομικούς μέχρι την κεντρική πύλη (ερυθρά 54 2χ, 48 3χ, του διοικητικού φακέλου).

 

Όταν έφτασε στην κεντρική πύλη τον περίμενε αυτοκίνητο που τον μετέφερε στο σπίτι του (ερυθρό 48 3χ, του διοικητικού φακέλου). Στη συνέχεια κατόπιν συμβουλής της αδελφής του μετέβη στο σπίτι της γιαγιάς του στην Mbanza Lemba φοβούμενος μήπως το άτομο που δωροδοκήθηκε για να τον βοηθήσει να δραπετεύσει κατηγορηθεί και έτσι κινδυνεύσει να εντοπισθεί ξανά (ερυθρό  48 4χ, του διοικητικού φακέλου). Πρόσθεσε ακόμη, πως απορρίφθηκε κατά το 80% από την οικογένεια του λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού καθώς το 2015 μετά το θάνατο της μητέρας των τέκνων του ξεκίνησε να αισθάνεται ενδιαφέρον προς τους άνδρες (ερυθρό 54 4χ του διοικητικού φακέλου).

 

Όταν ρωτήθηκε τι πιστεύει ότι θα του συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής του δήλωσε πως μπορεί να συλληφθεί ξανά και ίσως δεν σταθεί πάλι τυχερός και να τον βοηθήσει κάποιο άτομο από τη φυλή του (ερυθρό 53 1χ, του διοικητικού φακέλου). Ανέφερε πως δεν θα είναι ασφαλής, σε σχέση με τον σεξουαλικό του προσανατολισμό και δήλωσε ότι μπορεί να συλληφθεί καθώς η αστυνομία στην χώρα του δεν σέβεται τις επιλογές των ανθρώπων (ερυθρό 54 5χ, του διοικητικού φακέλου). Κληθείς να αποκριθεί εάν συνέβη κάτι συγκεκριμένα σε αυτόν μετά την απόδραση του από το camp Lufungula δήλωσε πως μετά την διαφυγή του η αδελφή του τον συμβούλευσε να πάει στο σπίτι της γιαγιάς του καθότι η διεύθυνση του ήταν γνωστή και θα μπορούσε να συλληφθεί (ερυθρό 53 1χ, του διοικητικού φακέλου). Πρόσθεσε πως σε επικοινωνία που έχει με την αδελφή του, αυτή του μεταφέρει πως οι άνθρωποι ακόμα συλλαμβάνονται με άδικο τρόπο στην χώρα.  Του ανεφερε ότι το δικό του πρόβλημα δεν το συζητάνε και πως όσοι συνελήφθησαν πήγαν στην φυλακή Kanyama Kasese (ερυθρό 47 1χ, του διοικητικού φακέλου).

 

Σε σχέση με το ενδεχόμενο μετεγκατάστασης του σε άλλη περιοχή στην χώρα καταγωγής του δήλωσε πως παρόλο που η ομοφυλοφιλία δεν απαγορεύεται διά νόμου στην χώρα, παρά ταύτα εάν σε πιάσουν μπορούν να σε συλλάβουν και να σε κατηγορήσουν για διάπραξη άλλου εγκλήματος (ερυθρό 47 2χ, του διοικητικού φακέλου).  Στη συνέχεια, τέθηκαν στον αιτητή διευκρινιστικές ερωτήσεις σε σχέση με τον κατ’ ισχυρισμό σεξουαλικό του προσανατολισμό. Συγκεκριμένα, κληθείς να προσδιορίσει τον σεξουαλικό του προσανατολισμό δήλωσε ότι είναι ομοφυλόφιλος (ερυθρό 52 3χ, του διοικητικού φακέλου). Επεξήγησε πως μπορεί η ομοφυλοφιλία να μην απαγορεύεται αλλά εάν σε πιάσουν επ’ αυτοφώρω μπορεί να σου επιβληθεί ποινή (ερυθρό 53 3χ, του διοικητικού φακέλου).

 

Κληθείς να περιγράψει πότε συνειδητοποίησε ότι έλκεται από άτομα του ιδίου φύλου, δήλωσε πως αυτή η διαπίστωση έγινε το 2015 όταν απεβίωσε η μητέρα των τριών τέκνων του. Πρόσθεσε πως αυτό που τον έκανε να νιώσει αποστροφή για τις γυναίκες ήταν όταν η σύζυγός του αποφάσισε χωρίς την συναίνεση του να υποβληθεί σε άμβλωση και έτσι αποφάσισε να είναι με άνδρες καθότι αυτοί ποτέ δεν θα χρειαστεί  να γεννήσουν ή να διαπράξουν τέτοιες πράξεις (ερυθρό 51 1χ, 2χ, του διοικητικού φακέλου). Μετά από αυτή την διαπίστωση άρχισε να έχει ερωτικές σχέσεις με άνδρες. Πριν το 2015 και το θάνατο της συζύγου του γνώριζε ότι υπήρχαν ομοφυλόφιλοι στην χώρα και πως αυτοί ζούσαν φυσιολογικά όπως όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι.  

 

Ερωτηθείς με ποιο τρόπο άλλαξε η ζωή του όταν ξεκίνησε τις ερωτικές σχέσεις με άνδρες, επανέλαβε πως για τον ίδιο αυτό ήταν αλλαγή καθώς δεν θα είχε πλέον τα ίδια προβλήματα που είχε με τις γυναίκες, δηλαδή την εγκυμοσύνη και περίπτωση άμβλωσης (ερυθρό 51 2χ, του διοικητικού φακέλου).  Όταν του ζητήθηκε να αναφέρει εάν είχε επικοινωνία με άλλα ΛΟΑΤΚΙ άτομα στην ΛΔΚ αποκρίθηκε θετικά και υποστήριξε πως η κοινότητα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων ήταν ενωμένη καθώς υπήρχε κατανόηση μεταξύ τους και πως συναντιόντουσαν σε ιδιωτικά μέρη καθότι υπήρχε ο κίνδυνος σύλληψης στην χώρα (ερυθρό 51 3χ, του διοικητικού φακέλου).  Σε σχέση με την αντίδραση της οικογένειας του, δήλωσε πως τον Δεκέμβριο του 2015 ανακοίνωσε στα αδέλφια του την απόφαση του να διακόψει τις σχέσεις του με τις γυναίκες.

 

Η αδελφή του ήταν υποστηρικτική ενώ τα υπόλοιπα τρία αδέλφια του τον επέκριναν αποκαλώντας τον τρελό (ερυθρό 50 1χ, του διοικητικού φακέλου). Πρόσθεσε πως και κάποιοι φίλοι του γνώριζαν για την σεξουαλική του ταυτότητα, με τους οποίους ωστόσο δεν είχε καλές σχέσεις  εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού (ερυθρό 50 2χ, του διοικητικού φακέλου). Όταν του ζητήθηκε να τοποθετηθεί σε σχέση με τα συναισθήματα του αναφορικά με την αντίδραση της οικογένειας του και των φίλων του, δήλωσε πως ένιωθε ελεύθερος να εκφράσει τις επιλογές του, πράγμα που τον έκανε χαρούμενο.  Όπως ισχυρίστηκε, στην αρχή φοβόταν, ωστόσο μετά εξέφραζε ανοιχτά τον σεξουαλικό του προσανατολισμό (ερυθρό 50 2χ, του διοικητικού φακέλου) και ανέφερε ότι στην Kinshasa είχε συνάψει τρεις σχέσεις με άνδρες (ερυθρό 50 4χ, του διοικητικού φακέλου).

 

Αναφορικά με την πρώτη του σχέση με άτομο του ιδίου φύλου δήλωσε πως στον άνδρα με τον οποίο σύναψε σχέση και γνώριζε ότι είναι ομοφυλόφιλος, πως επιθυμούσε να είναι μαζί του (ερυθρό 49 2χ, του διοικητικού φακέλου). Έτσι  ξεκίνησε η σχέση τους τον Οκτώβριο του 2015, η οποία διήρκησε μέχρι το περιστατικό της σύλληψης του στις 30/09/2020 (ερυθρό 49 3χ, του διοικητικού φακέλου). Πρόσθεσε πως κατά την διάρκεια της σχέσης τους είχε σχέσεις και με άλλους άνδρες. Περιέγραψε τον σύντροφό του ως ένα καλό παιδί, χωρίς μόρφωση με τον οποίο είχαν μια καλή ερωτική σχέση (ερυθρό 49 4χ, του διοικητικού φακέλου).  Δήλωσε πως ο δεύτερος άνδρας με τον οποίο είχε ερωτικές σχέσεις έμενε στην ίδια γειτονιά με την πρώτη του σχέση και ο τρίτος άνδρας ήταν από την γειτονιά Mont Ngafula αλλά απεβίωσε επειδή είχε προβλήματα με το στομάχι του (ερυθρό 49 5χ, του διοικητικού φακέλου).

 

Τέλος, τέθηκαν στον αιτητή ερωτήσεις αναφορικά με τον ισχυρισμό του περί του ότι τραυματίστηκε ψυχολογικά εξαιτίας των φωτογραφιών που κυκλοφόρησαν και τον παρουσιάζουν εσφαλμένα ως Kuluna. Ο αιτητής επανέλαβε πως αυτό το γεγονός τον τραυμάτισε και τον έκανε να νιώσει ντροπή και εξευτελισμό καθότι το ανωτέρω υλικό τον παρουσιάζει ως εγκληματία ενώ δεν είναι. Τέλος, ισχυρίστηκε πως εξαιτίας αυτών των φωτογραφιών κρυβόταν στην περιοχή Mbanza Lemba και πως δεν μετακινούνταν (ερυθρό 46 2χ, 3χ, 4χ, του διοικητικού φακέλου).

 

Ο αρμόδιος λειτουργός αξιολογώντας τους ισχυρισμούς που παρέθεσε στην αφήγησή του ο αιτητής, διέκρινε στην έκθεση - εισήγησή του τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς, οι οποίοι προκύπτουν από τις δηλώσεις του αιτητή ως κατωτέρω: (1)το προσωπικό προφίλ, ταυτότητα και  χώρα καταγωγής του αιτητή, (2) ο ισχυρισμός περί του ότι είναι ομοφυλόφιλος και  (3) περί του ότι συνελήφθη εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού από την κογκολέζικη αστυνομία με το πρόσχημα ότι είναι Kuluna.

 

Ο αρμόδιος λειτουργός έκανε αποδεκτό τον ισχυρισμό του αιτητή ως προς την ταυτότητα, το προσωπικό προφίλ και την χώρα καταγωγής του αιτητή καθώς οι δηλώσεις του αιτητή κρίθηκαν σαφείς και συνεκτικές, ενώ διασταυρώθηκαν και από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.  Αντιθέτως ο δεύτερος ισχυρισμός του περί του σεξουαλικού του προσανατολισμού απορρίφθηκε καθότι κρίθηκε πως ο αιτητής δεν κατάφερε να παραθέσει επαρκείς πληροφορίες και να περιγράψει με λεπτομέρειες τις προσωπικές του εμπειρίες από τη στιγμή που συνειδητοποίησε τον σεξουαλικό του προσανατολισμό καθώς και να αναφερθεί με λεπτομέρεια στις σχέσεις που σύναψε με άτομα του ιδίου φύλου στην χώρα καταγωγής του.  Ο  λειτουργός κατά την συνέντευξη καθώς και αξιολόγηση της εσωτερικής αξιοπιστίας του υπό κρίση ισχυρισμού έκανε χρήση του μεθοδολογικού μοντέλου DSSH (Difference, Shame, Stigma and Harm) και έκρινε κατόπιν ανάλυσης των κριτηρίων του ανωτέρω μοντέλου σε συνάρτηση με τις δηλώσεις του αιτητή ότι οι απαιτήσεις των ανωτέρω στοιχείων δεν πληρούνται.   

 

Ειδικότερα, ως προς το στοιχείο της διαφορετικότητας, κρίθηκε πως ο αιτητής δεν μπορούσε να προσδιορίσει με συγκεκριμένες πληροφορίες πως διαπίστωσε την έλξη του σε άτομα του ιδίου φύλου. Ο αιτητής ανέφερε γενικόλογα πως μετά το θάνατο της μητέρας των τέκνων του, ένιωσε απέχθεια για τις γυναίκες ενώ ένιωσε έλξη για τους άνδρες. Ούτε ήταν σε θέση να παραθέσει επαρκείς και συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με το πως η συνειδητοποίηση της σεξουαλικότητας του επηρέασε την ζωή του. Τέλος, κρίθηκε πως εξέλιπε το στοιχείο της βιωματικότητας και της επάρκειας συγκεκριμένων λεπτομερειών από τις δηλώσεις του αιτητή αναφορικά με τις σχέσεις που σύναψε με άτομα του ιδίου φύλου. 

 

Όταν κλήθηκε να περιγράψει πως ξεκίνησε η σχέση του με τον πρώτο σύντροφό του αποκρίθηκε με γενικότητα πως γνώριζε ότι ο εν λόγω άνδρας είναι ομοφυλόφιλος και έτσι ξεκίνησε την σχέση μαζί του. Εξίσου γενικόλογες κρίθηκαν και οι δηλώσεις του σε σχέση με το πως εξελίχθηκε η εν λόγω σχέση. Επιπλέον, δεν κατάφερε να εισφέρει συγκεκριμένες πληροφορίες σε σχέση με την φύση της σχέσης τους, ούτε για το πως περνούσαν τον χρόνο τους όσο ήταν μαζί.   Κατά τον λειτουργό θα αναμένονταν ευλόγως από τον αιτητή να αναπτύξει με επάρκεια πληροφοριών τα συναισθήματα του αναφορικά με την πρώτη του σχέση αλλά και την ίδια την σχέση, αφ’ ης στιγμής αυτή η σχέση κράτησε μέχρι που ο αιτητής εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του.  Επισημάνθηκε ακόμη από τον λειτουργό πως ο αιτητής είναι πατέρας τριών τέκνων και πως μέχρι τότε δεν είχε αναπτύξει ερωτικές σχέσεις με άτομα του ιδίου φύλου, ούτε είχε σκέψεις σχετικά με τις τωρινές σεξουαλικές του προτιμήσεις.

 

Ως προς τα στοιχεία της ντροπής και του στίγματος κρίθηκε πως ο αιτητής δεν μπορούσε να αναπτύξει με επαρκή και λεπτομερή τρόπο την αντιμετώπιση που έτυχε από την οικογένεια του σε σχέση με την σεξουαλική του ταυτότητα.  Κατά τον λειτουργό θα αναμένονταν από τον αιτητή λαμβάνοντας υπόψη το εκπαιδευτικό του υπόβαθρο, αλλά και το ότι δέχθηκε ως επικαλέστηκε απόρριψη από την οικογένεια και τους φίλους του, να είναι σε θέση να επεξηγήσει με επάρκεια πληροφοριών τις σκέψεις και τα συναισθήματα του ως προς την αντίδραση της οικογένειας του.

 

Αναφορικά με την βλάβη και την ορατότητα της σεξουαλικής ταυτότητας του αιτητή στην κοινωνία, κρίθηκε πως ο αιτητής ανέφερε πως η ομοφυλοφιλία είναι παράνομη στην ΛΔΚ, ωστόσο δεν γνώριζε το περιεχόμενο της νομοθεσίας. Επίσης, παρόλο που ο αιτητής ισχυρίστηκε πως γνωρίζει άτομα που αντιμετώπισαν προβλήματα με το νόμο σε σχέση με την σεξουαλικότητα τους, εντούτοις, δεν μπορούσε να συγκεκριμενοποιήσει τα ανωτέρω περιστατικά.  Στη  συνέχεια, επισημάνθηκε από το λειτουργό πως η ισχυριζόμενη βλάβη του αιτητή λόγω της σεξουαλικής του ταυτότητας, το ότι δηλαδή συνελήφθη από τις αρμόδιες αρχές με την δικαιολογία ότι είναι Kuluna, θα εξεταστεί κατά την αξιολόγηση της αξιοπιστίας του τρίτου ισχυρισμού.

 

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του υπό κρίση ισχυρισμού, ο λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης από την χώρα καταγωγής του αιτητή από τις οποίες προκύπτει πως παρόλο που η ομοφυλοφιλία δεν ποινικοποιείται στην ΛΔΚ, τα LGBTQI άτομα συχνά υπόκεινται σε εκφοβισμό, παρενοχλήσεις και άλλης μορφής λεκτική ή σωματική βία. Ενόψει της μη θεμελιωθείσας εσωτερικής αξιοπιστίας του υπό κρίση ισχυρισμού, αυτός δεν έγινε αποδεκτός στο σύνολο του.

 

Ομοίως, απορρίφθηκε ως ατεκμηρίωτος ο τρίτος ισχυρισμός του αιτητή περί του ότι συνελήφθη από την αστυνομία με το πρόσχημα ότι είναι Kuluna, ενώ ο πραγματικός λόγος ήταν λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού.  Ειδικότερα, οι δηλώσεις του αιτητή κρίθηκαν ως γενικόλογες και αόριστες, όταν κλήθηκε να περιγράψει τη στιγμή κατά την οποία ο ίδιος και ο σύντροφός του κατηγορήθηκαν ως εραστές από πλήθος ατόμων που βρίσκονταν στο avenue Vanga.  Επιπρόσθετα, δεν ήταν σε θέση να περιγράψει με λεπτομέρειες τις συνθήκες της σύλληψης εξαιτίας της εκδίωξης τους από το πλήθος καθώς και να περιγράψει με επάρκεια συγκεκριμένων πληροφοριών τι παρακίνησε το πλήθος να ξεκινήσει να φωνάζει εναντίον του.

 

Επιπλέον, όταν ο αιτητής κλήθηκε να εξηγήσει για ποιο λόγο, ενώ – κατά δήλωσή του – η ομοφυλοφιλία συνιστά αδίκημα στη χώρα καταγωγής του, εξέφρασε δημοσίως τις σεξουαλικές του προτιμήσεις, απάντησε με μη πειστικό και ασυνεπή τρόπο, κάνοντας επίκληση σε ρήση του Abraham Maslow περί των κινήτρων των ανθρώπινων επιλογών. Ούτε ήταν σε θέση ο αιτητής να διασαφηνίσει με πειστικότητα τον τρόπο με τον οποίο η σύλληψη του και όσα συνέβησαν κατά την κράτηση του τον επηρέασαν  προσωπικά. Ομοίως, δεν κατάφερε να επεξηγήσει με συγκεκριμένες πληροφορίες πως οι φωτογραφίες που τραβήχτηκαν κατά την κράτηση του, τον τραυμάτισαν, ως δήλωσε, με τέτοιο τρόπο ώστε να εγκαταλείψει την χώρα ενώ όταν ερωτήθηκε για δεύτερη φορά σε σχέση με αυτό ανακύκλωσε προηγούμενους ισχυρισμούς, ενώ θα αναμένονταν ευλόγως από τον αιτητή βάσει του μορφωτικού επιπέδου να μπορεί να περιγράψει τα ανωτέρω γεγονότα και την επίδραση αυτών στη ζωή του με σαφήνεια και επάρκεια πληροφοριών.

 

Επίσης, ως αόριστες κρίθηκαν και οι δηλώσεις του αναφορικά με τις συνθήκες της διαφυγής του από το camp Lufungula με τον αιτητή κατά την διερεύνηση του ανωτέρω γεγονότος να επαναλαμβάνει στοιχεία και δηλώσεις που προέβαλε κατά την ελεύθερη αφήγηση του. Όταν του ζητήθηκε να γίνει για τα ζητήματα που προέβαλε σαφής, παρέμεινε γενικόλογος και αόριστος στις αναφορές του. Τέλος, επισημάνθηκε πως ο πραγματικός λόγος της σύλληψης του ως δήλωσε ο αιτητής ήταν ο σεξουαλικός του προσανατολισμός. Ως εκ τούτου λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εν λόγω ισχυρισμός περί ομοφυλοφιλίας έχει απορριφθεί ως ατεκμηρίωτος, αυτό επηρεάζει και την αξιοπιστία του υπό κρίση ισχυρισμού.  Ούτως ή άλλως βέβαια, ο αιτητής δεν κρίνεται αξιόπιστος στις δηλώσεις του υπό κρίση ισχυρισμού και κατά συνέπεια, δεν μπορεί να τεκμηριωθεί η εσωτερική αξιοπιστία του από το αφήγημά του.

 

Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του υπό κρίση ισχυρισμού, παρατέθηκαν από τον λειτουργό πληροφορίες  από πηγές πληροφόρησης σχετικά με τους Kulunas καθώς και εντοπίστηκε το camp Flamboyant σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.  Οι συγκεκριμένες πηγές πληροφόρησης δεν αποδεικνύουν βέβαια τον ισχυρισμό του αιτητή όπως αυτός παρουσιάστηκε.  Ενόψει του ότι οι δηλώσεις του αιτητή ήταν γενικόλογες και αόριστες, ο ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός από την Υπηρεσία Ασύλου στο σύνολό του.

 

Προχωρώντας σε αξιολόγηση κινδύνου βάσει του μόνου αποδεκτού ισχυρισμού, δηλαδή της ταυτότητας, προσωπικού προφίλ και χώρα καταγωγής του αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι, στη βάση των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στην Kinshasa, δεν προκύπτει εύλογη πιθανότητα να υποβληθεί ο αιτητής βάσει του ατομικού του προφίλ σε μεταχείριση η οποία θα μπορούσε να ανέλθει σε επίπεδο δίωξης ή σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής του.

 

Ακολούθως, κατά τη νομική αξιολόγηση, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης του σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του στο πλαίσιο του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, ούτε πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης στο πλαίσιο του άρθρου 19 (1) και (2) του περί Προσφύγων Νόμου Ν.6(Ι)/2000. Ιδίως κατά την εξέταση ενδεχόμενης υπαγωγής του Αιτητή στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου Ν.6(Ι)/2000, λαμβάνοντας υπόψιν πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στην Kinshasa, ο λειτουργός κατέληξε πως δεν πληρούνται οι εκ του νόμου προϋποθέσεις καθότι στην εν λόγω περιοχή δεν παρατηρείται διεθνής ή εσωτερική ένοπλη σύγκρουση.

 

Στα πλαίσια εξέτασης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχωρώ να εξετάσω κατ' ουσίαν το αίτημα του αιτητή λαμβάνοντας υπόψη βεβαίως όλα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από τον αιτητή αλλά και από τη συνήγορο που εκπροσωπεί τους καθ' ων η αίτηση.  Με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, ο οποίος ορθά έγινε αποδεκτός, δεν θεωρώ αναγκαίο να ασχοληθώ εφόσον ούτως ή άλλως δεν αμφισβητήθηκε. 

 

Ως προς τον δεύτερο ισχυρισμό του αιτητή περί του ότι είναι ομοφυλόφιλος, προτού προχωρήσω στην αξιολόγηση του θα πρέπει να επισημανθούν τα ακόλουθα:  Σύμφωνα με το εγχειρίδιο της EUAA «Αξιολόγηση αποδεικτικών στοιχείων και αξιοπιστίας στο πλαίσιο του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου», Δικαστική ανάλυση, 2018, σελίδες 204, 205 αναφέρεται ότι (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):

 

«Όσον αφορά την αξιολόγηση της αξιοπιστίας, οι αιτήσεις που βασίζονται σε γενετήσιο προσανατολισμό ή ταυτότητα φύλου μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολες στον χειρισμό, επειδή οι λόγοι της αίτησης συνδέονται με ευαίσθητες και προσωπικές πτυχές της ιδιωτικής ζωής. Οι αιτούντες ενδέχεται να νιώθουν στιγματισμένοι, να ντρέπονται και/ή να αρνούνται την πραγματικότητα· ενδέχεται επίσης να έχουν υποστεί απόρριψη και/ή κακομεταχείριση από την οικογένεια και/ή την κοινότητά τους. Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να καθιστούν δύσκολη για τους αιτούντες την αποκάλυψη των ουσιωδών πραγματικών περιστατικών με σαφή και συνεκτικό τρόπο και, ως εκ τούτου, τα αποδεικτικά στοιχεία που παρουσιάζουν μπορεί να γνωστοποιούνται με καθυστέρηση, να είναι ελλιπή και να περιέχουν ανακολουθίες

 

Ένα από τα μοντέλα που αναφέρονται στη βιβλιογραφία, το μοντέλο DSSH υπ’ αριθ. 2 [Difference, Stigma, Shame, Harm (Διαφορά, Στίγμα, Ντροπή, Βλάβη)] ( 651), βασίζεται στην αντίληψη ότι υπάρχουν ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά ή στοιχεία τα οποία είναι πιθανό να είναι κοινά σε άτομα που αναγνωρίζουν ένα φύλο ή μια σεξουαλική ταυτότητα που δεν συνάδει με τις ετεροκανονικές κοινωνίες στις οποίες ζουν (όπου ο κανόνας είναι η ταύτιση του βιολογικού και του κοινωνικού φύλου και η ετεροφυλοφιλία). Το μοντέλο προτείνει μια διαρθρωμένη μεθοδολογία για την αξιολόγηση αιτήσεων, η οποία βασίζεται στο φύλο και στη σεξουαλική ταυτότητα……………………

[…….]

 

Η έννοια της βλάβης στο μοντέλο αυτό αναδεικνύει επίσης διαδικαστικούς παράγοντες οι οποίοι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε σχέση με άτομα τα οποία ενδέχεται να μην μπόρεσαν να μιλήσουν ποτέ ανοικτά σε κανέναν για την ταυτότητά τους, για τα οποία η ταυτότητά τους υπήρξε πηγή στίγματος και δυνητικής βλάβης, και τα οποία ενδέχεται να μη γνωρίζουν τα δικαιώματά τους όσον αφορά τον γενετήσιο προσανατολισμό και/ή την ταυτότητα φύλου στο πλαίσιο της αίτησης ασύλου ( 652). Όπως αναφέρεται στην έκθεση Beyond proof: Η ύπαρξη ή μη ορισμένων στερεοτυπικών συμπεριφορών ή εμφανίσεων δεν θα πρέπει να αποτελεί βάση για να συναχθεί το συμπέρασμα ότι ο αιτών έχει ή δεν έχει ορισμένο γενετήσιο προσανατολισμό και/ή ορισμένη ταυτότητα φύλου. Δεν υπάρχουν καθολικά χαρακτηριστικά ή ιδιότητες που τυποποιούν τα άτομα ΛΟΑΔΜ (λεσβίες, ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλα, διεμφυλικά και μεσοφυλικά άτομα), όπως δεν υπάρχουν και για τα ετεροφυλόφιλα άτομα. Οι εμπειρίες της ζωής τους μπορεί να διαφέρουν σημαντικά, ακόμη και αν προέρχονται από την ίδια χώρα^[1]».  

 

Η εφαρμογή του ανωτέρω μεθοδολογικού εργαλείου (DSSH) έχει δεχθεί κριτική ειδικά όταν δεν χρησιμοποιείται ορθά με αποτέλεσμα να ενισχύονται τα στερεότυπα. Το εν λόγω μεθοδολογικό εργαλείο χρησιμοποιείται από διάφορες χώρες, κράτη-μέλη, την EUAA καθώς και από την UNHCR και τον ΔΟΜ στο υλικό κατάρτισης τους για τις αιτήσεις που βασίζονται στον γενετήσιο προσανατολισμό και στην ταυτότητα φύλου^[2]. Επισημαίνεται, ωστόσο, πως ο τρόπος που βιώνει κάθε πρόσωπο τον σεξουαλικό του προσανατολισμό είναι  υποκειμενικός και εξαρτάται από την προσωπική ιστορία του ατόμου, τον πολιτισμό και την κοινωνικοοικονομική του κατάσταση^[3].

 

Παραθέτω επίσης σχετικό απόσπασμα από την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην απόφαση της υπόθεσης υπ’αριθμόν C-148/13 - C-150/13, A. B. C. ημερομηνίας 2/12/14, όπου αποφασίστηκαν τα πιο κάτω (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):

 

«61. Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι το άρθρο 4, παράγραφος 3, στοιχείο γ΄, της οδηγίας 2004/83 επιβάλλει στις αρμόδιες αρχές την υποχρέωση να προβαίνουν στην αξιολόγησή τους συνεκτιμώντας την ατομική κατάσταση και τις προσωπικές περιστάσεις του αιτούντος και ότι το άρθρο 13, παράγραφος 3, στοιχείο α΄, της οδηγίας 2005/85 απαιτεί από τις ίδιες αυτές αρχές να διεξάγουν τη συνέντευξη συνεκτιμώντας τις προσωπικές ή γενικές συνθήκες που περιβάλλουν την αίτηση ασύλου.

 

62. Μολονότι η υποβολή ερωτήσεων που αφορούν στερεοτυπικές αντιλήψεις ενδέχεται να συνιστά χρήσιμο στοιχείο στη διάθεση των αρμόδιων αρχών προκειμένου να προβούν στη σχετική αξιολόγηση, εντούτοις η εκτίμηση των αιτήσεων για την παροχή του καθεστώτος πρόσφυγα η οποία στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο σε στερεοτυπικές αντιλήψεις συνδεόμενες με τους ομοφυλόφιλους δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των διατάξεων που μνημονεύονται στην προηγούμενη σκέψη, στο μέτρο που δεν παρέχει στις εν λόγω αρχές τη δυνατότητα να λάβουν υπόψη την ατομική κατάσταση του οικείου αιτούντος άσυλο.»

 

Το μοντέλο DSSH, αν και παρέχει μία οργανωμένη μέθοδο ανάλυσης, δεν μπορεί να αντανακλά πάντα με ακρίβεια τα βιώματα του κάθε αιτητή, ιδιαίτερα αν δεν λαμβάνει υπόψη τη διαφορετικότητα του πολιτισμικού και κοινωνικού υποβάθρου και τις προσωπικές τους εμπειρίες.  Γι’ αυτό το λόγο μπορεί να λειτουργήσει ως εργαλείο αξιολόγησης αλλά δεν πρέπει να αποτελεί τη μοναδική βάση για την εξέταση ενός αιτήματος.  Η αξιοπιστία ενός ατόμου που προβάλλει ισχυρισμούς για το σεξουαλικό προσανατολισμό πρέπει να κρίνεται με ευρύτερα αποδεκτά κριτήρια, καθώς δεν υπάρχει ένας καθολικός τρόπος για να προσδιοριστεί η ΛΟΑΤΚΙ ταυτότητα.  Έτσι η ύπαρξη ή η έλλειψη συγκεκριμένων χαρακτηριστικών ή εμπειριών που συχνά συνδέονται με τη σεξουαλική ταυτότητα, δεν μπορεί να θεωρείται καθοριστικός παράγοντας στην εκτίμηση του σεξουαλικού προσανατολισμού κάποιου.  Επομένως κάθε περίπτωση αξιολογείται με βάση τα ατομικά δεδομένα και τις ιδιαίτερες συνθήκες του αιτητή χρησιμοποιώντας βεβαίως τους κοινώς αποδεκτούς δείκτες αξιοπιστίας.

 

Παρατηρώ πως ο αρμόδιος λειτουργός ακολούθησε τα τρία στάδια διερεύνησης του μοντέλου «DSSH», αλλά αξιολόγησε ορθά τα κριτήρια του ανωτέρω μοντέλου στη βάσει των δηλώσεων του αιτητή, έχοντας θέσει στον αιτητή επαρκή αριθμό ερωτήσεων (τόσο ανοικτού, όσο και κλειστού τύπου) και δίνοντάς του τη δυνατότητα να αναπτύξει τις εμπειρίες, τα συναισθήματα και τα βιώματα του καθώς και να αποσαφηνίσει περαιτέρω τους ισχυρισμούς του. Παρόλο που δεν αναμένεται από τον αιτητή να υπεισέλθει σε πολύ προσωπικές και ευαίσθητες πληροφορίες, τα όσα παρέθεσε σχετικά με τον υπό κρίση ισχυρισμό του ορθώς κρίθηκαν ότι προβλήθηκαν με αόριστο και μη συνεπή τρόπο ενώ εξέλειπαν από την αφήγηση του συγκεκριμένες πληροφορίες από τις οποίες θα προέκυπτε ο βιωματικός και προσωπικός χαρακτήρας όσων εξιστόρησε, λαμβάνοντας δε υπόψη στα ανωτέρω και τις προσωπικές περιστάσεις του, το πολιτιστικό, και εκπαιδευτικό του υπόβαθρο.

 

Ακολούθως, θα συμφωνήσω με τα ευρήματα του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου περί αναξιοπιστίας του αιτητή ως προς τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό. Ειδικότερα, όπως ορθώς επισημαίνεται στην Έκθεση-Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού, ο αιτητής δεν παρέθεσε επαρκείς πληροφορίες και λεπτομέρειες για τον πυρήνα του αιτήματός του.  Παρά τις επανειλημμένες ερωτήσεις που του τέθηκαν από τον αρμόδιο λειτουργό να περιγράψει τις κοινωνικές συναντήσεις με τις σχέσεις του, ο αιτητής δεν έδωσε λεπτομερής απαντήσεις.  Οι αναφορές του ήταν γενικόλογες και δεν τεκμηρίωσαν τον σεξουαλικό του προσανατολισμό εφόσον τα όσα ανέφερε δεν διαφαίνεται να είναι αποτέλεσμα βιωματικών περιστατικών. Οι αναφορές του για το ότι κινδυνεύει η ζωή του παρέμειναν ατεκμηρίωτες και ασαφείς.

 

Επιπρόσθετα, από την συνέντευξη του αιτητή διαπιστώνεται ότι ο αιτητής δεν απάντησε συγκεκριμένα στις ερωτήσεις που του τέθηκαν αλλά το αφήγημά του περιείχε γενικές αναφορές και δεν ήταν σε θέση να δώσει συγκεκριμένες και συνεκτικές πληροφορίες αλλά και λεπτομέρειες σε σχέση με τον πυρήνα του αιτήματος του.  Κατά συνέπεια, η εσωτερική αξιοπιστία του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού δεν τεκμηριώνεται.

 

Στα πλαίσια αξιολόγησης της εξωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού του, διεξήγαγα έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής του αιτητή, αναφορικά με την ομοφυλοφιλία.  Αναφορικά με τις συνθήκες που επικρατούν για τα ΛΟΑΤΚΙ/LGBTQ άτομα στην ΛΔΚ (νομοθεσία, κρατική μεταχείριση, κοινωνικές αντιλήψεις, κρατική προστασία), από την έρευνα που διεξήγαγα διαπίστωσα πως δεν υφίσταται συγκεκριμένη νομοθεσία η οποία να ποινικοποιεί τις ομοφυλοφιλικές σχέσεις στη ΛΔΚ[4], εντούτοις παρατηρήθηκε από την τοπική οργάνωση Rainbow Sunrise Mapambazuko, η οποία έχει ως στόχο την προώθηση των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας στη ΛΔΚ και την Αφρική ^[5], καθώς και από το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο των Ηνωμένων Εθνών (Committee on Economic, Social and Cultural Rights) ότι το Άρθρο 176 του Ποινικού Κώδικα^[6] χρησιμοποιείται συχνά προς τον σκοπό της ποινικοποίησης των ομόφυλων σχέσεων.^[7] Αυτό επιβεβαιώνεται από έκθεση της Διεθνούς Ένωσης Λεσβιών, Ομοφυλοφίλων, Αμφιφυλόφιλων, Τρανς και Διαφυλικών (ILGA World) σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων LGBTIQ, η οποία αναφέρει ότι το άρθρο 176 του Ποινικού Κώδικα που ποινικοποιεί δραστηριότητες κατά της «δημόσιας αξιοπρέπειας έχει χρησιμοποιηθεί ως νόμιμη βάση για την ποινικοποίηση των LGBT ατόμων».^[8]

 

Οι εκθέσεις της Freedom House για τα έτη 2023 και 2024, σημειώνουν προς επίρρωση των ανωτέρω  ότι έχει γίνει χρήση των διατάξεων του Ποινικού Κώδικα περί της «προσβολής των ηθών» και της «προσβολής της δημόσιας αιδούς» κατά των LGBT+ ατόμων.^[9]  Την ίδια ανησυχία εξέφρασε και η ομάδα εργασίας του Συμβουλίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα του ΟΗΕ σε περιοδική έκθεση της για την προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η οποία  αναφέρει τη συχνή χρήση του άρθρου 176 του Ποινικού Κώδικα με σκοπό την ποινικοποίηση των ομοφυλοφιλικών σχέσεων[10].

 

Σε σχέση με την μεταχείριση από τις κρατικές αρχές, έκθεση του US DOS η οποία καλύπτει το έτος 2023 αναφέρει πως τα LGBTQI+ άτομα υπέστησαν παρενόχληση, στιγματισμό και βία, τόσο από κρατικούς όσο και από μη κρατικούς φορείς[11]. Η ανωτέρω έκθεση επικαλείται, επίσης, αναφορές οι οποίες καταγράφουν ότι αστυνομικοί ή άλλοι κυβερνητικοί πράκτορες υποκίνησαν, διέπραξαν, συγχώρησαν ή ανέχτηκαν  βία ή παρενόχληση κατά ατόμων LGBTQI+ ή κατά όσων κατήγγειλαν τέτοια κακοποίηση. Περαιτέρω καταγράφεται πως τοπικές ΜΚΟ ανέφεραν ότι σπάνια υπήρξε καταδίκη σε περιπτώσεις επιθέσεων κατά ατόμων LGBTQI+[12].  Έτερες πηγές επιβεβαιώνουν ότι τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα δέχθηκαν στίγμα και διακριτική μεταχείριση στην πρόσβαση τους στην εργασία, στην στέγαση, στην εκπαίδευση και στο σύστημα υγείας[13].

 

Ομοίως, πληροφορίες που παρουσιάστηκαν ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών τον Αύγουστο του 2024 από τοπικούς μη – κυβερνητικούς οργανισμούς, αναφέρεται ότι, αν και δεν υπήρχε ρητή ποινικοποίηση των σχέσεων του ίδιου φύλου, το 75% των λεσβιών, γκέι, αμφιφυλόφιλων, τρανς και διαφυλικών ατόμων στη ΛΔΚ δεν είχαν πρόσβαση σε υπηρεσίες όπως η εκπαίδευση, η εργασία, η στέγαση, η υγειονομική περίθαλψη και η κοινωνική ασφάλιση, λόγω συστηματικής στιγματοποίησης και διάκρισης. Οι θρησκευτικοί ηγέτες και οι διαδεδομένες πολιτισμικές πεποιθήσεις για την μαγεία συνέβαλαν στη στιγματοποίηση και περιθωριοποίηση αυτών των ατόμων.

 

Επιπλέον, τα μέσα ενημέρωσης και οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης είχαν χρησιμοποιηθεί για να προωθήσουν βία και διάκριση εναντίον τους.[14] Έτερη πηγή σημειώνει ότι σε σχέση με την εργασία των LGBTQ ατόμων γίνεται ανεκτό σε γενικές γραμμές από την κοινωνία, ωστόσο, επίσημα οι LGBTIQ προτιμούν να μην αποκαλύπτουν τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό καθότι φοβούνται τις συνέπειες απόλυσης, εξευτελισμού και περιθωριοποίησης.[15] Σύμφωνα με τον δείκτη EQUALDEX, δεν υφίσταται προστασία για τις διακρίσεις στον τομέα της υγείας και της στέγασης.[16] Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα άτομα LGBTQI+ αναγκάστηκαν υπό την απειλή βίας να αποσυρθούν από τα σχολεία και άλλα δημόσια και κοινοτικά ιδρύματα[17].

 

Ως προς τις κοινωνικές αντιλήψεις που επικρατούν, πηγές ανέφεραν πως ο προσδιορισμός ως LGBTIQ άτομο θεωρείται «πολιτιστικό ταμπού»[18] και ότι τα LGBTIQ άτομα «περιθωριοποιούνται και αναγκάζονται να κρύψουν τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό»[19]. Σε άρθρο της η Le monde αναφέρει πως « οι παρενοχλήσεις, οι επιθέσεις και το μίσος κατά της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας είναι διαδεδομένα στη χώρα»[20].

 

Άλλο παράδειγμα των κοινωνικών αντιλήψεων αφορά στο ότι κατά την διάρκεια της πανδημίας COVID, τα LGBTQ άτομα αντιμετώπισαν βία, απειλές και διακρίσεις καθότι ορισμένοι θρησκευτικοί ηγέτες πίστευαν ότι η πανδημία ήταν η τιμωρία του Θεού στην κοινωνία για την συμπεριφορά των LGBTQ ατόμων.[21]  Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες από το πρακτορείο ειδήσεων Reuters τα άτομα της εν λόγω κοινότητας κατηγορούνται επίσης ότι είναι ‘μάγισσες’ ή ‘κακά πνεύματα’.[22]  Εκθέσεις του US DOS για την χώρα οι οποίες καλύπτουν τόσο το έτος 2022 όσο και το 2023 ανέφεραν πως σύμφωνα με τοπικές ΜΚΟ που προάγουν τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, υπήρξαν πολυάριθμες περιπτώσεις όπου άτομα ΛΟΑΤΚΙ+ υποβλήθηκαν αναγκαστικά σε ψυχιατρική θεραπεία ή θρησκευτικά τελετουργικά με σκοπό την «αλλαγή» του σεξουαλικού τους προσανατολισμού ή της ταυτότητας/έκφρασης του φύλου τους.

 

Κατά καιρούς, τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα υπέστησαν σωματική βία[23] και μη κρατικοί φορείς επιχείρησαν να εξαναγκάσουν άτομα ΛΟΑΤΚΙ να «αλλάξουν» τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό μέσω βίας. Άρθρο της ιστοσελίδας ενημέρωσης Erasing 76 Crimes, η οποία καταγράφει τις διώξεις κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων σε χώρες όπου η ομοφυλοφιλία είναι ποινικά διωκόμενη, αναφέρει πως τον Μάρτιο του 2023 κυκλοφόρησε ένα βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που δείχνει δύο άνδρες να χτυπούν έναν άλλον άνδρα με μαχαίρι στο Bukavu (επαρχία Νότιο Κίβου) και να τον απειλούν ότι θα τον αποκεφαλίσουν αν δεν άλλαζε τον σεξουαλικό του προσανατολισμό[24].

 

Σε σχέση με την κρατική προστασία, πηγές που παραπέμπουν σε τοπικές οργανώσεις αναφέρουν ότι οι αρχές σπανίως προέβαιναν στην διερεύνηση, δίωξη ή τιμωρία οργάνων του κράτους που πραγματοποιούσαν παραβιάσεις δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+  ατόμων.^[25] Ακόμη δε, σύμφωνα με συλλογή πληροφοριών της ΑCCORD, 23 ΛΟΑΤΚΙ+  άτομα συνελήφθησαν αφότου αναζήτησαν προστασία από την αστυνομία, ενώ 4 ομοφυλόφιλοι άνδρες συνελήφθησαν επειδή ‘έμοιαζαν’ ομοφυλόφιλοι.^[26]

 

Έκθεση της CEDOCA αναφέρει ότι, σύμφωνα με εκπρόσωπο της MKO Si Jeunesse Savait (SJS), όταν ένα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο προσφεύγει στην αστυνομία για να υποβάλει καταγγελία, οι αστυνομικοί αρχίζουν να το ανακρίνουν σχετικά με τον σεξουαλικό του προσανατολισμό και του δηλώνουν ότι οι σχέσεις μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου απαγορεύονται στη χώρα[27]. Όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, σε έκθεση του USDOS τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα αποτέλεσαν στόχο συγκεκριμένων μορφών έμφυλης βίας, συμπεριλαμβανομένου του λεγόμενου «διορθωτικού» βιασμού. Οι περισσότεροι/ες επιζώντες/επιζώσες βιασμού δεν προχώρησαν σε επίσημες νομικές ενέργειες λόγω έλλειψης πόρων, έλλειψης εμπιστοσύνης στο δικαστικό σύστημα, πίεσης από την οικογένεια και φόβου εξευτελισμού, αντιποίνων ή και των δύο[28].

 

Από τις πιο πάνω πληροφορίες συμπεραίνεται πως τα ομοφυλόφιλα άτομα στη χώρα καταγωγής του αντιμετωπίζουν διακρίσεις, περιορισμούς και δυσκολίες.  Επιπρόσθετα, από την έρευνα διαπιστώθηκε πως δεν υφίσταται συγκεκριμένη νομοθεσία η οποία να ποινικοποιεί τις ομοφυλοφιλικές σχέσεις στη ΛΔΚ.  Από την αξιολόγηση της εσωτερικής και της εξωτερικής αξιοπιστίας των ισχυρισμών του αιτητή διαφαίνεται πως δεν κατάφερε να τεκμηριώσει τον ισχυρισμό του περί του σεξουαλικού του προσανατολισμού και του φόβου δίωξής του επί τούτου, αφ’ ης στιγμής η εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του, σε ένα τόσο προσωπικό ισχυρισμό δεν έχει θεμελιωθεί ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός.

 

Σημειώνεται ότι ούτε κατά την ενώπιον μου διαδικασία αλλά και ούτε μέσω της Γραπτής του Αγόρευσης προσέθεσε άλλα στοιχεία και/ή πληροφορίες που να ανατρέπουν την αξιολόγηση των καθ' ων η αίτηση και να τεκμηριώνουν το αίτημά του. Οι ασάφειες που εντοπίστηκαν τέθηκαν ενώπιον του αιτητή και είχε τη δυνατότητα στην ενώπιον μου διαδικασία με το ορθό δικονομικό διάβημα, να καλύψει τα κενά, τις ανακρίβειες, τις αντιφάσεις και τις αοριστίες που προέβη κατά το αφήγημά του.

 

Σε σχέση με τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό περί του ότι συνελήφθη εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού από την κογκολέζικη αστυνομία με το πρόσχημα ότι είναι Kuluna, θα συμφωνίσω και πάλι με την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, εφόσον διαπιστώνω πως και πάλι ο αιτητής προβαίνει σε γενικές και αόριστες αναφορές κατά το αφήγημά του. Όταν του ζητήθηκε να γίνει για τα ζητήματα που προέβαλε σαφής, παρέμεινε γενικόλογος και αόριστος στις αναφορές του. Ως εκ τούτου λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εν λόγω ισχυρισμός περί ομοφυλοφιλίας έχει απορριφθεί ως ατεκμηρίωτος και ότι είναι γενικές και αόριστες οι αναφορές του επί των ζητημάτων που προέβαλε, καταλήγω πως ο προαναφερόμενος ισχυρισμός δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός.

 

Στα πλαίσια αξιολόγησης της εξωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού του, διεξήγαγα έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, από τις οποίες διαπιστώθηκε πως σε σχέση με τον ισχυρισμό του περί της αναζήτησης της αστυνομίας εγκληματιών Kuluna την περίοδο κατά την οποία συνελήφθη ο αιτητής στις 30/09/2020, δεν βρέθηκαν συγκεκριμένες πληροφορίες, ωστόσο παρατίθενται οι κάτωθι πληροφορίες σχετικά με τις επιχειρήσεις των αρχών της χώρας κατά εγκληματιών το έτος 2020.

 

Άρθρο  του Human Rights Watch του Νοεμβρίου 2020 αναφέρει πως υπό τη διακυβέρνηση του Προέδρου Φέλιξ Τσισεκεντί, η αστυνομία έχει συλλάβει το έτος  2020 εκατοντάδες υπόπτους ως μέλη των Κulunas, εν μέσω αναδυόμενης ανασφάλειας στην πρωτεύουσα. Περίπου εκατό από αυτούς έχουν σταλεί, χωρίς κατηγορίες ή δίκη, σε ένα παραστρατιωτικό εκπαιδευτικό κέντρο στην επαρχία Haut-Lomami στο νότο. Οι υπόλοιποι παραμένουν υπό κράτηση στην Κινσάσα εν αναμονή απαγγελίας κατηγοριών[29]. Επίσης σε άλλες πηγές αναφέρεται πως μετά τη μεταφορά της πρώτης ομάδας μελών των Kuluna στο παραστρατιωτικό εκπαιδευτικό κέντρο στο Kanyama Kasese για να εκπληρώσουν την εθνική τους υπηρεσία, στις 3 Νοεμβρίου 2020[30], η αστυνομία πραγματοποίησε ακόμη έξι γύρους μεταφορών μέχρι τις 18 Αυγούστου 2021, ανεβάζοντας το συνολικό αριθμό των μελών των Kuluna στο Kanyama Kasese στους 2.100[31].  Από τα πιο πάνω προκύπτει η ύπαρξη της ομάδας αλλά και η σύλληψη ατόμων το έτος 2020.  Ωστόσο, αυτή η διαπίστωση δεν θα μπορούσε να οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι διαπιστώθηκε η εξωτερική αξιοπιστία των ισχυρισμών του αλλά και η συνολική του αξιοπιστία, εφόσον δεν τεκμηριώθηκε η εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεών του.  Κατά συνέπεια, ούτε ο τρίτος ουσιώδης ισχυρισμός γίνεται αποδεκτός.

 

Όλο το πιο πάνω ιστορικό στο οποίο στηρίζεται το αίτημα διεθνούς προστασίας που υπέβαλε ο αιτητής δεν παρουσιάζει οποιοδήποτε βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του. Όπως διαφαίνεται, ο αιτητής δεν προώθησε κανένα απολύτως ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα. Τα στοιχεία αυτά, δεν θα μπορούσαν να εντάξουν τον αιτητή στην έννοια του πρόσφυγα, έτσι όπως αυτή η έννοια ερμηνεύεται από την Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και από το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000.

Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 προβλέπει πως (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):  «Ως πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο που, λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγενείας του και δεν είναι σε θέση, ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής [.]».

 

Είναι ξεκάθαρο τόσο από το άρθρο 3 του Ν.6(Ι)/2000, όσο και από το άρθρο 1 Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, πως για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό, όσο και το αντικειμενικό στοιχείο, πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση (βλ. παράγραφοι 37 και 38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών).

 

Από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου προκύπτει πως ο αιτητής είχε αρκετές ευκαιρίες κατά το στάδιο της συνέντευξής του να αναπτύξει με κάθε λεπτομέρεια τον πυρήνα του αιτήματός του και να θεμελιώσει το φόβο δίωξης στο πρόσωπό του από τον κατ' ισχυρισμό φορέα δίωξής του στη χώρα καταγωγής του.  Ο αιτητής ούτε στην ενώπιον μου διαδικασία που είχε τη δυνατότητα να εμπλουτίσει την επιχειρηματολογία του, να διευκρινίσει τις ασυνέπειες και τις ανακρίβειες των δηλώσεων του με το ορθό δικονομικό διάβημα, έθεσε ενώπιον μου οποιοδήποτε στοιχείο.  Κατά συνέπεια, ενόψει των προβαλλόμενων ισχυρισμών δεν θα μπορούσε να παραχωρηθεί στον αιτητή καθεστώς πρόσφυγα σύμφωνα με το άρθρο 3, του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000.

 

Πρόσθετα, ορθά κρίθηκε από τον δεόντως εξουσιοδοτημένο λειτουργό που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 για να παραχωρηθεί στον αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του.

 

Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν. 6(Ι)/2000, «ουσιώδεις λόγοι».  Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής ή εκτέλεσης βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (Βλ. Galina Bindioulv. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015), ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619.

 

Ο λειτουργός, έχοντας αποδεχθεί ότι τόπος συνήθους διαμονής του αιτητή στη χώρα καταγωγής του επρόκειτο για την Kinshasa, διεξήγαγε έρευνα για τη γενική κατάσταση ασφαλείας στην εν λόγω περιοχή, από την οποία προέκυψε ότι δεν υφίστατο εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετώπιζε δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του.  Ως εκ τούτου, κρίθηκε πως δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις για παραχώρηση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. 

 

Παρόλα αυτά διεξήγαγα έρευνα σε πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής του αιτητή προκειμένου να διαπιστωθεί η κατάσταση ασφαλείας και να διαφανει εάν ο αιτητής μπορεί να επιστρέψει σ’αυτήν.  Σύμφωνα με το portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, «η Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό είναι αναμεμειγμένη σε διάφορες μη- διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις στην επικράτειά της εναντίον αριθμού μη κρατικών ένοπλων ομάδων»^[32]. To δε International Crisis Group, σε έκθεση για τη ΛΔΚ το 2024 αναφέρει ότι  ένοπλες συγκρούσεις εξακολουθούν να εντοπίζονται στις ανατολικές περιοχές της ΛΔΚ όπως το Nord-Kivu, το Sud-Kivu και το Ituri, χωρίς να γίνεται καμία αναφορά είτε στην πόλη Kinshasa ή στην ομώνυμη περιφέρεια^[33]. Έκθεση του Amnesty International η οποία καλύπτει το έτος 2023 επιβεβαιώνει πως δεκάδες ένοπλες ομάδες παρέμειναν ενεργές, κυρίως στις ανατολικές επαρχίες Ituri, Nord-Kivu και Sud-Kivu^[34]  Στο ίδιο πλαίσιο και έκθεση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών του Ιουνίου 2024 αναφέρει πως η κατάσταση ασφαλείας και η ανθρωπιστική κατάσταση στο ανατολικό Κονγκό συνέχισε να χειροτερεύει.

 

Σύμφωνα με άρθρο στην ιστοσελίδα του Al Jazeera, το οποίο δημοσιεύτηκε στις 24 Μαρτίου 2025, αναφέρεται πως η βία έχει αυξηθεί στις ανατολικές επαρχίες από τους αντάρτες της M23. Καταγράφεται μεγάλος εκτοπισμός στην περιοχή. Τον Ιανουάριο, η M23 κατέλαβε τον έλεγχο της Goma, της πρωτεύουσας του Βόρειου Κίβου, πριν καταλάβει το Bukavu, την πρωτεύουσα του γειτονικού Νότιου Κίβου, τον Φεβρουάριο. Έκτοτε συνέχισαν την ανάπτυξη τους προς τα δυτικά[35]. Έτερη πηγή σημειώνει πως μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου 2025 η M23 έλεγχε «πρακτικά ολόκληρη την επαρχία του North Kivu»[36]. Στις 16 Φεβρουαρίου του 2025 πήρε τον έλεγχο της Bukavu, πρωτεύουσα του Νότιου Kivu[37]. Τουλάχιστον 500.000 άτομα εκτοπίστηκαν στο εσωτερικό λόγω συγκρούσεων και βίας στο Βόρειο και Νότιο Κίβου μεταξύ 1ης Ιανουαρίου και 20ης Φεβρουαρίου 2025, και περισσότερα από 73.000 άτομα τράπηκαν σε φυγή σε γειτονικές χώρες[38].

 

Αναφορικά με την Kinshasa, πρόσφατη έκθεση της Cedoca εστιασμένη στην κατάσταση ασφαλείας στην ΛΔΚ, καταγράφει πως κατά το έτος  2024 αναφέρθηκαν σποραδικά περιστατικά ασφαλείας, όπως διαδηλώσεις, μια απόπειρα πραξικοπήματος, απόδραση από τις φυλακές Makala, καθώς και ορισμένα επεισόδια στη αγροτική περιοχή της κοινότητας Maluku, εξαιτίας της σύγκρουσης που εκτυλίσσεται στη γειτονική επαρχία Mai-Ndombe […]. Από την επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας στα ανατολικά το 2025, εκτός από τις διαδηλώσεις προς τις δυτικές πρεσβείες, δεν έχουν αναφερθεί μεγάλα περιστατικά ασφαλείας στην Κινσάσα[39]. Στις 29 Ιανουαρίου 2025, αγανακτισμένοι διαδηλωτές βανδάλισαν δυτικές πρεσβείες διαμαρτυρόμενοι για την αδράνειας της διεθνούς κοινότητας απέναντι στην διαμάχη που μαίνεται στην Goma[40].

 

Επίσης, σύμφωνα με επικαιροποιημένη έρευνα στη βάση δεδομένων ACLED, κατά το διάστημα 16/05/2024 - 16/05/2025 στην επαρχία Kinshasa καταγράφηκαν συνολικά 93 περιστατικά ασφαλείας από τα οποία υπήρξαν 240 θάνατοι. Πρόκειται συγκεκριμένα για 6 μάχες (18 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 13 περιστατικά βίας κατά αμάχων (19  απώλειες ανθρώπινων ζωών), 55 διαμαρτυρίες (καμία απώλεια ανθρώπινων ζωών) και 19 εξεγέρσεις (203 απώλειες ανθρώπινων ζωών), ενώ δεν καταγράφηκε κανένα περιστατικό εκρήξεων/απομακρυσμένης βίας^[41]. O συνολικός πληθυσμός της επαρχίας της Kinshasa ανέρχεται στους 17,778,500 κατοίκους, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2025^[42].

 

Αποτιμώντας τα προαναφερόμενα δεδομένα, δεν καταδεικνύεται εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή του κίνδυνο σοβαρής βλάβης, καθότι η συχνότητα περιστατικών ασφαλείας στον τόπο συνήθους διαμονής του αιτητή, δεν είναι τέτοιας έντασης ώστε να διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας του εκεί να τεθεί σε κίνδυνο η ζωή του. Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή, παρατηρώ ότι αυτός είναι άνδρας, νεαρής ηλικίας, υγιής, με εκπαίδευση και μάλιστα πανεπιστημιακού επιπέδου, πλήρως ικανός προς εργασία και χωρίς στοιχεία ευαλωτότητας και με υποστηρικτικό/οικογενειακό δίκτυο στη χώρα καταγωγής του. Ο αιτητής δεν έχει θέσει οποιαδήποτε ατομικά χαρακτηριστικά στην ενώπιον μου δικαστική διαδικασία, που να υποδηλώνουν ότι μπορεί να έχει τεθεί με οποιονδήποτε τρόπο σε δυσμενή θέση ή σε κίνδυνο δίωξης ή βλάβης.

 

Επομένως, στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, κρίνω πως ο αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, ούτε ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6(Ι)/2000) και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.

Κατά πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (Βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447).  Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (βΒλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Ττουσούνα ν. Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2 Α.Α.Δ. 120). Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (Βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή και/ή δέουσα έρευνα.

 

Οι καθ' ων η αίτηση συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση και ενόψει των ισχυρισμών που πρόβαλε ο αιτητής, δεν είχαν υποχρέωση να προβούν σε οποιαδήποτε εξειδικευμένη έρευνα, αλλά διεξήγαγαν τη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα, εκδίδοντας με τον τρόπο αυτό πλήρως αιτιολογημένη απόφαση και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας. Ως εκ τούτου, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου απορρίπτεται στο σύνολό του.

 

Ο δικηγόρος του αιτητή ισχυρίζεται πως η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται επαρκούς αιτιολογίας και είναι αντίθετη με τη χρηστή διοίκηση και τις νομολογιακά καθιερωμένες αρχές του διοικητικού δικαίου και συνιστά άνιση μεταχείριση και δυσμενή διάκριση σε βάρος του αιτητή.  Η συνήγορος των καθ’ων η αίτηση αντιτείνει πως η προσβαλλόμενη απόφαση είναι επαρκώς κι δεόντως αιτιολογημένη.

 

Η αιτιολόγηση των αποφάσεων της διοίκησης είναι επιβεβλημένη για να μπορεί το Δικαστήριο να ελέγξει εάν η απόφαση λήφθηκε σύμφωνα με το Νόμο και για να παρέχεται η δυνατότητα να αντιληφθεί το Δικαστήριο που βασίστηκε το αρμόδιο όργανο για να καταλήξει στην απόφασή του (Γρηγορόπουλος κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, (1997) 4 ΑΑΔ 1414). 

 

Μέσα από την αιτιολογία του οργάνου θα πρέπει να διαφαίνεται ο συλλογισμός του, ο οποίος οδήγησε στην προσβαλλόμενη απόφαση ή τουλάχιστον να υπάρχουν στοιχεία στον φάκελο της υπόθεσης που να μπορούν να συμπληρώσουν την αιτιολογία της απόφασης του αρμόδιου οργάνου (βλ. Στέφανος Φράγκου v. Κυπριακή Δημοκρατίας, (1998) 3ΑΑΔ 270).

 

Η αιτιολογία της απόφασης του διοικητικού οργάνου συμπληρώνεται από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου (άρθρο 29 του Ν. 158 (Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ., 371).  Η δυνατότητα αυτή υπάρχει όταν τα στοιχεία που βρίσκονται στο φάκελο του Δικαστηρίου συνδέονται με την απόφαση και αποκαλύπτουν τους λόγους που οδήγησαν στην προσβαλλόμενη απόφαση. 

 

Από τα στοιχεία του φακέλου που έχω ενώπιον μου, μπορεί να λεχθεί ότι αυτά βρίσκονται αναπόφευκτα πίσω από την προσβαλλόμενη απόφαση και ούτως ή άλλως διαφαίνεται η αιτιολογία της απόφασης και από το κείμενό της (Ηλιόπουλος ν. Α.Η.Κ., Α.Ε. 2452, ημερομηνίας 21.7.2000, Χρυστάλλα Συμεωνύδου κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Προσφυγή αρ. 911/93 κ.α., ημερ. 18.4.97).  Συνεπώς, από όσα έχω επεξηγήσει ανωτέρω προκύπτει ότι, το αρμόδιο όργανο έλαβε δεόντως και επαρκώς αιτιολογημένη απόφαση.  Επιπρόσθετα, δεν έχω διαπιστώσει από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου, ούτε ο αιτητής προέβαλε συγκεκριμένους ισχυρισμούς από τους οποίους να προκύπτει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αντίθετη με τη χρηστή διοίκηση και τις νομολογιακά καθιερωμένες αρχές του διοικητικού δικαίου και ότι συνιστά άνιση μεταχείριση και δυσμενή διάκριση σε βάρος του αιτητή.  Κατά συνέπεια, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός απορρίπτεται στο σύνολό του.

 

Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε με επάρκεια και επιμέλεια και υπήρξε η δέουσα έρευνα και αιτιολόγηση και δεν εμφιλοχώρησε οποιαδήποτε πλάνη κατά τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Το περιεχόμενο της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία συμπληρώνεται από την αιτιολογημένη Έκθεση-Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου, στην οποία εκτίθενται λεπτομερώς οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος, αποκαλύπτει ότι η απόφασή της είναι  απόλυτα ορθή και στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας. Επιπρόσθετα, από τον κατ’ουσίαν έλεγχο του αιτήματός του αιτητή, στον οποίο προέβηκα σύμφωνα με την υποχρέωση μου που απορρέει από τη σχετική νομοθεσία, δεν προέκυψε η ανάγκη χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα €1000 υπέρ των καθ' ων η αίτηση, και εναντίον του αιτητή.

 

  

 

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.