Ε.Ν.Μ. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση αρ. 7627/2021, 26/5/2025
print
Τίτλος:
Ε.Ν.Μ. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση αρ. 7627/2021, 26/5/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

                                                                       

                                                                               Υπόθεση αρ. 7627/2021

                                   

26 Μαΐου 2025

 

[Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

                          Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

                                          Ε.Ν.Μ.

                                                                                                                                                                                                                                             Αιτητής

Και

 

                      Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου

 

                                                                                                 Καθ' ων η αίτηση

                                                                                                                          

Γ. Καρατσίολη (κα) για Χρύσα Ματθαίου (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή

 

Α.Φιλίππου (κος) για Χ. Δημητρίου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ Δ.Δ.Δ.Δ.Π:   Με την προσφυγή του ο αιτητής, αιτείται την ακύρωση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 12/10/2021 η οποία του κοινοποιήθηκε στις 14/10/2021 και δια της οποίας απορρίφθηκε η αίτηση του για παροχή διεθνούς προστασίας, ως παράνομης, άκυρης και στερούμενης οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος.

Ως εκτίθεται στην Ένσταση που καταχωρήθηκε από τους Καθ' ων η αίτηση και προκύπτει από το περιεχόμενο του σχετικού Διοικητικού Φάκελου που κατατέθηκε στα πλαίσια των Διευκρινήσεων της παρούσας προσφυγής ως Τεκμήριο 1, ο αιτητής είναι ενήλικας υπήκοος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (εφεξής ΛΔΚ) και στις 15/09/2021 υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Στις 06/10/2021 διεξήχθη συνέντευξη στον αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου. Ακολούθως, στις 07/10/2021 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Εισηγητική Έκθεση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου σχετικά με τη συνέντευξη του αιτητή και στις 12/10/2021, ο εξουσιοδοτημένος λειτουργός από τον Υπουργό Εσωτερικών να εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου αποφάσισε όπως να μην παραχωρηθεί στον αιτητή καθεστώς διεθνούς προστασίας. Στις 12/10/2021 η Υπηρεσία Ασύλου ετοίμασε επιστολή ενημέρωσης προς τον αιτητή σχετικά με την απόρριψη του αιτήματος του. Η επιστολή και η αιτιολόγηση της απόφασης, παραλήφθηκε και υπογράφτηκε ιδιοχείρως από τον αιτητή στις 14/10/2021.

Στη συνέχεια, ο αιτητής καταχώρησε την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.

Η συνήγορος του αιτητή στα πλαίσια της προσφυγής και της γραπτής αγόρευσης, προώθησε διάφορους λόγους ακύρωσης προς υποστήριξη του αιτήματος για ακύρωσης της προσβαλλόμενης πράξης, τους οποίους εν τέλει εγκατέλειψε κατά το στάδιο των διευκρινήσεων και διατήρησε μόνο το λόγο ακύρωσης που αφορά την μη διεξαγωγή δέουσας έρευνας. Ενόψει των δηλώσεων της ευπαίδευτης συνηγόρου του αιτητή, όλοι οι λόγοι ακύρωσης ως καταγράφονται στην προσφυγή, πέραν από το λόγο ακύρωσης που αφορά τη μη δέουσα έρευνα εκ μέρους των Καθ΄ων η αίτηση, αποσύρονται και απορρίπτονται.

Οι καθ' ων η αίτηση αντιτάσσουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι καθ' όλα νόμιμη, λήφθηκε κατόπιν δέουσας έρευνας και σωστής ενάσκησης των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους καθ΄ ων η αίτηση, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη και απορρίπτουν τους προωθούμενους ισχυρισμούς ως νόμω και ουσία αβάσιμους.

Κρίνω σκόπιμο να αναφέρω σε αυτό το σημείο ότι το παρόν Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η ημερομηνία έγκρισης της εισήγησης του αρμόδιου λειτουργού κ. Αγρότη, για απόρριψη του αιτήματος του αιτητή, έγινε στις 12/10/2022 (χειρόγραφη σημείωση), ενώ η επιστολή κοινοποίησης της απόφασης στον αιτητή φέρει ημερομηνία 12/10/2021, της οποίας ο αιτητής έλαβε γνώση στις 14/10/2021. Ενόψει τούτου, η συνήγορος των καθ’ ων η αίτηση, προσκόμισε επιστολή του λειτουργού που προέβη στην έγκριση της έκθεσης εισήγησης, κ. Αγρότη, όπου στην εν λόγω επιβεβαιώνεται ότι εκ παραδρομής δηλώθηκε το έτος 2022 και η πράξη πραγματοποιήθηκε το έτος 2021, παραπέμποντας στο σύστημα της Υπηρεσίας Ασύλου όπου η εν λόγω πράξη καταχωρήθηκε στις 12/10/2021. Επομένως, ως ισχυρίστηκε η συνήγορος των καθ΄ων η αίτηση, πρόκειται περί καλόπιστου και/ή τυπογραφικού λάθους.

Ενόψει των ως έχουν αναφερθεί ανωτέρω, καταλήγω ότι προκύπτει από όλα τα στοιχεία  της υπό κρίση υπόθεσης, ότι η καταγραφή λανθασμένης χρονολογίας στην έγκριση της έκθεσης εισήγησης πρόκειται για τυπογραφικό λάθος και όχι για λάθος που θέτει με οποιοδήποτε τρόπο εν αμφιβόλω την υπόσταση και το κύρος της διοικητικής πράξης.

Ακολούθως, θα προχωρήσω να εξετάσω τον λόγο ακύρωσης που διατήρησε η συνήγορος του αιτητή ήτοι τον ισχυρισμό περί μη διενέργειας της δέουσας έρευνας εκ μέρους των καθ' ων η αίτηση.

Κατά πάγια νομολογία, η επάρκεια της έρευνας, η έκταση και ο τρόπος διεξαγωγής της, ποικίλει ανάλογα με τα υπό διερεύνηση γεγονότα. Προκαθορισμένος τρόπος δεν υπάρχει. Με την προϋπόθεση ότι η έρευνα είναι επαρκής, το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στον τρόπο που η διοίκηση επέλεξε να διερευνήσει το θέμα, ούτε και υποκαθιστά τα υπ' αυτής διαπιστωθέντα πρωτογενή ευρήματα (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών κ.ά. (1999) 3 Α.Α.Δ. 447 και Ράφτης ν. Δημοκρατίας κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 και Κώστας Γρηγορίου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 1002/2009, ημερ. 27.10.2011).

Στη βάση της πιο πάνω υποχρέωσης του αρμόδιου οργάνου για δέουσα έρευνα θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν οι ισχυρισμοί του αιτητή σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός του, για να διαφανεί εάν όντως το αρμόδιο όργανο προέβη στη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα.

Κατά την υποβολή αιτήματος διεθνούς προστασίας, ο αιτητής δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω απειλής θανάτου και ανασφάλειας που προκλήθηκε από νόμιμη άμυνα (βλ.ερ. 1 και μετάφραση αυτού ερ. 12 του Δ.Φ.).  

 

Στο πλαίσιο της προσωπικής του συνέντευξης, ζητηθείς να προσδιορίσει τον τόπο καταγωγής και τελευταίας συνήθους διαμονής του, ο Αιτητής δήλωσε τη πόλη Matadi. Οι γονείς του και τα αδέλφια του διαμένουν στη πόλη Matadi, είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του στις 23/09/2019 και παρέμεινε στις κατεχόμενες περιοχές μέχρι την 01/09/2021. (βλ. ερ.23,22,21,20 του Δ.Φ.).

 

Ως προς τους λόγους για τους οποίους φέρεται να εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι σκότωσε ένα άνδρα, στην προσπάθεια του να προστατεύσει την αδελφή του. Ισχυρίστηκε, ότι μια μέρα όταν έφευγαν από την εκκλησία, τους προσέγγισε ένας άνδρας, ο οποίος ήθελε να μιλήσει με την μικρότερη αδελφή του, αλλά ο αιτητής δεν τον άφησε να την προσεγγίσει. Ο εν λόγω άνδρας πήρε ένα κομμάτι ξύλο για να χτυπήσει τον αιτητή αλλά του επιτέθηκε ο αιτητής με ένα αντικείμενο και έφυγε. Ο Αιτητής δήλωσε ότι συνήθως ο άνδρας είχε σωματοφύλακες διότι ο πατέρας του έχει υψηλή θέση στη χώρα καταγωγής του. Κρύφτηκε στην οικία της θείας του και την επόμενη ημέρα πήγαν να καταγγείλουν το περιστατικό στην αστυνομία, αλλά η αστυνομία αρνήθηκε και τους είπε να μεταβούν στο Δικαστήριο. Όταν μετέβησαν στο Δικαστήριο, ο πατέρας του άνδρα είχε ήδη προβεί σε καταγγελία και ο αιτητής κρατήθηκε για να τον συλλάβουν. Ο αιτητής κατάφερε να διαφύγει και επέστρεψε στην οικία της θείας του, όπου παρέμεινε κρυμμένος και με την βοήθεια ενός πάστορα εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του (βλ.ερ. 19 του Δ.Φ.). Κληθείς να διευκρινίσει τι θα του συνέβαινε εάν παρέμενε στη χώρα καταγωγής του δήλωσε ότι θα τον σκότωναν, θα τον χτυπούσαν και θα τον άφηναν να αποβιώσει και ότι η αδελφή και η οικογένεια του θα βρίσκονταν σε κίνδυνο (βλ.ερ.19 του Δ.Φ.). Ερωτηθείς πότε πραγματοποιήθηκε το περιστατικό δήλωσε την τελευταία ημέρα των εξετάσεων του, αλλά δεν θυμόταν ημερομηνία (βλ.ερ.18 του Δ.Φ.). Δήλωσε ότι ενημερώθηκε από την μητέρα του ότι ο άνδρας απεβίωσε (βλ.ερ.18 του Δ.Φ.). Σχετικά με την απόδραση του από το Δικαστήριο, όπου κρατείτο, δήλωσε ότι απέδρασε μαζί με άλλα τρία άτομα, οι οποίοι γνώριζαν το μέρος (βλ.ερ. 17 του Δ.Φ.). Κληθείς να διευκρινίσει ότι από τον Ιούλιο του 2019 έως και τον Σεπτέμβριο του 2019 δεν συνέβη οτιδήποτε εναντίον του δήλωσε ότι η αστυνομία επισκέφθηκε την οικία των γονιών του προκειμένου να τον αναζητήσουν, χρησιμοποιώντας βία (βλ.ερ. 17 του Δ.Φ.).

Ο αρμόδιος λειτουργός αξιολογώντας τις δηλώσεις του αιτητή, κατά το στάδιο της συνέντευξης του, σχημάτισε τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς, έναν αναφορικά με την υπηκοότητα, την περιοχή καταγωγής και διαμονής του, έναν δεύτερο σχετικά με το περιστατικό δολοφονίας ενός άνδρα από τον αιτητή στην προσπάθεια του να προστατεύσει την αδελφή του και έναν τρίτο, την  ισχυριζόμενη δίωξη του αιτητή από τις αρχές της χώρας του και από μέλη της οικογένειας του ατόμου που σκότωσε.  

Ειδικότερα, στον πρώτο κρίθηκε ότι στοιχειοθετήθηκε τόσο η εσωτερική όσο και η εξωτερική αξιοπιστία του Αιτητή.

Σε ό,τι αφορά τον δεύτερο ισχυρισμό, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες, υπέπεσε σε αντιφάσεις και οι ισχυρισμοί του χαρακτηρίζονται από έλλειψη ευλογοφάνειας.  Ειδικότερα, o Αιτητής δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει χρονικά πότε έλαβε χώρα το περιστατικό όπου δολοφόνησε τον συγκεκριμένο άνδρα, ούτε μπορούσε να προσδιορίσει το χώρο όπου έλαβε χώρα το περιστατικό. Περαιτέρω, δεν μπορούσε να προσδιορίσει την τοποθεσία και ονομασία του Δικαστηρίου που μετέβη προκειμένου να καταγγείλει το συμβάν. Αναφορικά με την κράτηση του αλλά και την απόδραση του από το δωμάτιο όπου κρατείτο στο Δικαστήριο, οι δηλώσεις του χαρακτηρίζονται από έλλειψη ευλογοφάνειας.

Κατά την εκτίμηση της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο αρμόδιος λειτουργός δεν παρέθεσε εξωτερικές πηγές, καθώς θεώρησε ότι τα όσα ανέφερε ο Αιτητής αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματος του. Παράλληλα, οι αναφορές του αιτητή σχετικά με τοποθεσίες που βρίσκονταν κοντά στην περιοχή όπου ισχυρίστηκε ότι έλαβε χώρα το περιστατικό δολοφονίας του άνδρα, δεν επιβεβαιώθηκαν από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης. Δεδομένου ότι η εσωτερική αξιοπιστία του Αιτητή δεν κατοχυρώθηκε, ο αρμόδιος λειτουργός απέρριψε τον υπό εξέταση ισχυρισμό ως μη αξιόπιστο.

Σε ό,τι αφορά τον τρίτο ισχυρισμό, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι οι δηλώσεις του αιτητή ήταν ασυνεπείς, υπέπεσε σε αντιφάσεις, δεν παρείχε ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες και χαρακτηρίζονται από έλλειψη ευλογοφάνειας. Ειδικότερα, ο Αιτητής ανέφερε ότι δεν συνέβη οτιδήποτε στον ίδιο, σε προσωπικό επίπεδο, από τον Ιούλιο του 2019 έως και τον Σεπτέμβριο του 2019, όταν και εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του. Κληθείς να σχολιάσει ότι συνέχιζε να διαμένει στη πόλη Matadi, χωρίς να του συμβεί οτιδήποτε, ανάφερε ότι η αστυνομία μετέβη στην οικία των γονιών του προκειμένου να αναζητήσουν τον Αιτητή. Δηλώσεις που βρίσκονται σε αντίφαση με προγενέστερες αναφορές του αιτητή ότι οι γονείς και τα αδέλφια του εξακολουθούν να διαμένουν στη  πόλη Matadi και αντιμετωπίζουν μόνο οικονομικά προβλήματα, ενώ η μητέρα του εξακολουθεί να εργάζεται και τα αδέλφια του φοιτούν σε σχολεία της περιοχής. Αντιφάσεις παρατηρήθηκαν και στις δηλώσεις του αιτητή αναφορικά με την έκδοση του διαβατηρίου του. Ενώ αρχικά δήλωσε ότι ο ίδιος μετέβη σε γραφείο έκδοσης διαβατηρίων, καταβάλλοντας σχετικό αντίτιμο και χωρίς να αντιμετωπίσει δυσκολία εξέδωσε το διαβατήριο του, στη συνέχεια ανέφερε ότι κάποιος τρίτος το έπραξε. Κληθείς να σχολιάσει πως ένα άτομο που καταζητείται στη χώρα καταγωγής του κατάφερε να εκδώσει διαβατήριο 3 μήνες μετά το εν λόγω περιστατικό, απάντησε με υπεκφυγές, αναφέροντας ότι χρησιμοποίησε το βαπτιστικό όνομα στο διαβατήριο. Ο αρμόδιος λειτουργός επισήμανε ότι ο αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του νόμιμα. Τέλος, σε σχέση με το γεγονός ότι υπέβαλε αίτηση ασύλου δυο έτη μετά την αναχώρηση του από τη χώρα καταγωγής του, ο αιτητής ανέφερε ότι έλαβε χρήματα από το πάστορα για δυο μήνες και έπρεπε να αναζητήσει εργασία για να αντεπεξέλθει και αργότερα ενημερώθηκε ότι υπάρχει χώρα που μπορεί να καταχωρήσει αίτηση ασύλου.

Κατά την εκτίμηση της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο αρμόδιος λειτουργός δεν παρέθεσε εξωτερικές πηγές, καθώς θεώρησε ότι τα όσα ανέφερε ο Αιτητής αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματος του. Δεδομένου ότι η εσωτερική αξιοπιστία του Αιτητή δεν κατοχυρώθηκε, ο αρμόδιος λειτουργός απέρριψε τον υπό εξέταση ισχυρισμό ως μη αξιόπιστο.

Ακολούθως, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση κινδύνου στη βάση του μοναδικού αποδεκτού ουσιώδους ισχυρισμού. Στα πλαίσια της εν λόγω αξιολόγησης, ο αρμόδιος λειτουργός, αφού έλαβε υπόψη όλα τα συναφή στοιχεία που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματος του Αιτητή κατέληξε ότι υπάρχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι σε περίπτωση που επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του θα αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης.

Ενόψει των πιο πάνω ευρημάτων, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν δικαιούται προσφυγικό καθεστώς, αφού στο πρόσωπο του δεν συντρέχουν εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης για ένα από τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 3 και 3Δ του Περί Προσφύγων Νόμου ήτοι την εθνικότητα την φυλή, τη θρησκεία, την ιδιότητα μέλους σε μια συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα ή την πολιτική γνώμη όπως περιγράφεται στο άρθρο 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 και το άρθρο 10 της οδηγίας 2011/95/ΕΕ. Περαιτέρω, θεώρησε ότι δεν δικαιολογείται αναγνώριση συμπληρωματικής προστασίας στο πρόσωπο του αιτητή, καθότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 19(2) (α), (β) και (γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

Ενόψει των πιο πάνω αναφερθέντων, διαπιστώνω ότι οι καθ΄ων η αίτηση δεν έχουν προβεί σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής και τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του αιτητή.

Νοουμένου ότι, σύμφωνα με το νομοθετικό πλαίσιο προς εξέταση των αιτήσεων των αιτητών διεθνούς προστασίας θα πρέπει η αρμόδια αρχή να διαπιστώσει και να προβεί σε εξέταση της γενικότερης κατάστασης ασφαλείας της χώρας καταγωγής του αιτητή στη βάση του άρθρου 19 (2) (γ) του Περί Προσφύγων Νόμου, καταλήγω ότι ο προβαλλόμενος ισχυρισμός περί έλλειψης δέουσας έρευνας όσον αφορά την αξιολόγηση εξωτερικών πηγών πληροφόρησης για την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής και τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του αιτητή, κρίνεται βάσιμος ως προς αυτό το κομμάτι, έρευνα στην οποία, ενόψει της δικαιοδοσίας του, θα προβεί το Δικαστήριο κατωτέρω.

Στο σημείο αυτό θα προχωρήσω να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης στη βάση του άρθρου 11 (3) (α) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν. 73(I)/2018) και ενόψει τούτου να κρίνω αν ορθά το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημα του Αιτητή.

Όσον αφορά το πρώτο ισχυρισμό, ο οποίος αφορά τα προσωπικά στοιχεία του αιτητή, παρατηρώ ότι ορθώς ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε ως τόπο καταγωγής και τελευταίας συνήθους διαμονής του την πόλη Matadi, ωστόσο διαφωνώ ως προς την υπαγωγή της συγκεκριμένης πόλης στη πολιτεία Bandundu. Σύμφωνα με έρευνα του παρόντος Δικαστηρίου, η πόλη Matadi υπάγεται στη πολιτεία Kongo Central της ΛΔΚ.[1]

Όσον αφορά τους λοιπούς ισχυρισμούς, λαμβάνοντας υπόψιν τις δηλώσεις του Αιτητή, ως αυτές προβλήθηκαν καθόλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός του και οι οποίες παρατέθηκαν λεπτομερώς ανωτέρω, παρατηρώ εκ προοιμίου ότι αυτός υπέπεσε σε πολλές ασάφειες, αντιφάσεις και ανακρίβειες, οι οποίες πλήττουν καίρια την αξιοπιστία του.

Συγκεκριμένα, όσον αφορά τον δεύτερο ισχυρισμό, ήτοι ότι ο Αιτητής δολοφόνησε ένα άνδρα στη προσπάθεια του να προστατεύσει την αδελφή του, παρατηρώ ότι οι δηλώσεις του αιτητή ήταν γενικόλογες και αόριστες. Ειδικότερα, ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να δηλώσει με βεβαιότητα και λεπτομέρειες πότε και που πραγματοποιήθηκε το συγκεκριμένο περιστατικό. Εφόσον το περιστατικό της δολοφονίας του συγκεκριμένου άνδρα ήταν κομβικής σημασίας, θα ήταν ευλόγως αναμενόμενο να παρέχει περισσότερες πληροφορίες. Οι ισχυρισμοί του αιτητή στηρίζονταν αποκλειστικά σε γενικόλογες και μη επαρκείς πληροφορίες, στερούμενες βιωματικού στοιχείου και εμπειριών. Αόριστες και μη ευλογοφανείς κρίνω και τις αναφορές του ως προς την καταγγελία που προέβη σε Δικαστήριο και την κράτηση του με σκοπό τη σύλληψη του αλλά και την απόδραση του.

 

Παρατηρώ επίσης ως προς τον τρίτο ισχυρισμό του, περί φόβου δίωξης από τις αρχές της χώρας του και από μέλη της οικογένειας του άνδρα που σκότωσε, ότι ο Αιτητής δεν παρείχε οποιαδήποτε λεπτομέρεια, ενώ ο ίδιος συνέχισε να διαμένει στο τόπο καταγωγής του και συνήθους διαμονής του χωρίς να του συμβεί οτιδήποτε, ενώ ο ίδιος εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του νόμιμα, χρησιμοποιώντας το διαβατήριο του. Σχετικά με την εξωτερική αξιοπιστία των ισχυρισμών, θα συμφωνήσω με τους καθ' ων η αίτηση ότι οι ισχυρισμοί του αιτητή δεν μπορούσαν να διασταυρωθούν μέσα από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης λόγω της υποκειμενικής φύσεως αυτών.

 

Κρίνω επομένως ότι, ένεκα της πάσχουσας αξιοπιστίας των ισχυρισμών του, δεν πληρούνται στο πρόσωπο του Αιτητή οι προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου για την υπαγωγή του σε προσφυγικό καθεστώς.

 

Υπό το φως των πραγματικών περιστατικών της υπό κρίση υπόθεσης που έγιναν αποδεκτά, κρίνεται ότι ορθώς οι Καθ' ων η αίτηση διαπίστωσαν, σύμφωνα και με τα πιο πάνω, ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση του Αιτητή ως πρόσφυγα, καθώς όπως προκύπτει από το πιο πάνω ιστορικό, ο αιτητής δεν τεκμηρίωσε κατά τρόπο κανένα απολύτως ισχυρισμό ο οποίος στοιχειοθετεί βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης, που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης του καθεστώτος του πρόσφυγα στο πρόσωπό του, έτσι όπως η έννοια του πρόσφυγα ερμηνεύεται στην Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και από τον Περί Προσφύγων Νόμο, καθότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας, ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων σύμφωνα με το άρθρο 3 του Περί Προσφύγων Νόμου.

 

Συνακόλουθα ο αιτητής δεν επικαλέστηκε κανέναν ουσιώδη λόγο που να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη υπό τη μορφή θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή βασανιστηρίων, εξευτελιστικής ή απάνθρωπης μεταχείρισης ή τιμωρίας, για να του δοθεί συμπληρωματική προστασία σύμφωνα με το άρθρο 19 (2) (α), (β) του Περί Προσφύγων Νόμου.

 

Περαιτέρω, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, ο Αιτητής, σε περίπτωση επιστροφής  στη χώρα καταγωγής του θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπουν, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα του Αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί στην πόλη Matadi, η οποία έχει γίνει δεκτό ότι αποτελεί τον τόπο καταγωγής και τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του.

 

Συγκεκριμένα, νεότερες πηγές αναφέρουν για την κατάσταση ασφαλείας στη Λ.Δ.Κ. ότι παραμένει ασταθής ακόμα και μέσα στα μεγάλα αστικά κέντρα. Συγκεκριμένα, έκθεση της Ομοσπονδιακής Δημόσιας Υπηρεσίας Εξωτερικών Υποθέσεων του Βελγίου αναφέρει στις 3 Νοεμβρίου 2022 ότι το πλαίσιο ασφαλείας παραμένει ασταθές και επικίνδυνο σε όλη την επικράτεια της Λ.Δ.Κ., με υψηλότερο κίνδυνο στο ανατολικό τμήμα της χώρας, ιδίως στις επαρχίες North Kivu, South Kivu, Ituri, Haut-Uikas, καθώς και στην περιοχή Haut-Uikas. Στις μεγάλες πόλεις της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της Kinshasa, περιστατικά που σχετίζονται με μικρό και σοβαρό έγκλημα ή αναταραχές που σχετίζονται με την πολιτική κατάσταση μπορεί να συμβαίνουν τακτικά, συχνά ξαφνικά και απροσδόκητα. Από τότε που ο Félix Tshisekedi ανέλαβε την εξουσία το 2019, αύξηση της ανασφάλειας στην πρωτεύουσα, Kinshasa, αναφέρεται καθημερινά ενώ οι συμμορίες Kulunas ξεχωρίζουν ως δράστες.[2] 

 

Ως προς την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας που δημοσιεύτηκε στις 27 Μαρτίου 2023 αναφέρει ότι σε ολόκληρη τη ΛΔΚ, το δικαίωμα στην ειρηνική συνάθροιση παρέμεινε η εξαίρεση και όχι ο κανόνας. Οι διοικητικές αρχές στην Κινσάσα, απαγόρευσαν παράνομα και συστηματικά όλες τις διαδηλώσεις που κρίθηκαν επικριτικές για τον Πρόεδρο Tshisekedi ή την κυβέρνησή του.[3] Σύμφωνα με την έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη ΛΔΚ το 2022, υπήρξαν αναφορές για πολιτικούς κρατούμενους κατά τη διάρκεια του έτους, οι οποίοι αποτελούνταν κυρίως από άτομα που συνελήφθησαν βάσει της νομοθεσίας περί συκοφαντικής δυσφήμισης επειδή επέκριναν τις ενέργειες κυβερνητικών αξιωματούχων. Στα τέλη Ιουλίου και στις αρχές Αυγούστου, πολλά μέλη και υποστηρικτές του κόμματος της αντιπολίτευσης συνελήφθησαν στην Κινσάσα με ξεχωριστές κατηγορίες για συκοφαντική δυσφήμιση, δημόσια προσβολή και διάδοση ψευδών ειδήσεων.[4] Επίσης, το έτος 2023 καταγράφηκαν αυξημένες πολιτικές εντάσεις στην χώρα ενόψει των εθνικών εκλογών του Δεκεμβρίου με τις αρχές να παίρνουν σκληρά μέτρα κατά των μελών της αντιπολίτευσης και των μέσω μαζικής ενημέρωσης.[5] Εν τέλει, ο Tshisekedi επανεξελέγη πρόεδρος της χώρας για να εκτίσει την τελευταία πενταετή του θητεία στις προεδρικές εκλογές του Δεκεμβρίου 2023, οι οποίες στιγματίστηκαν από βία, παρατυπίες και λογιστικά σφάλματα.[6]

Ειδικότερα όσον αφορά την πολιτεία Kongo-Central, όπου υπάγεται η πόλη Matadi για σκοπούς πληρότητας της έρευνας, παραθέτω αριθμητικά δεδομένα επί των περιστατικών ασφαλείας στη συγκεκριμένη περιοχή. Σύμφωνα με την βάση δεδομένων ACLED κατά την περίοδο 18/05/2024 - 16/05/2025 καταγράφηκαν συνολικά 19 περιστατικά ασφαλείας με 17 απώλειες. Εξ αυτών, καταγράφηκαν 3 περιστατικά βίας κατά αμάχων με 4 θύματα, 2 μάχες με 6 θύματα, 10 εξεγέρσεις με 7 θύματα και 4 διαμαρτυρίες χωρίς θύματα.[7] Σημειώνεται πως στη πόλη Matadi, την ανωτέρω χρονική περίοδο σημειώθηκαν 8 περιστατικά ασφαλείας με 2 θύματα, εκ των οποίων τα 4 καταγράφηκαν ως διαμαρτυρίες χωρίς θύματα και τα 4 ως εξεγέρσεις με 2 θύματα.[8] 

Καθώς, βάσει επίσημων εκτιμήσεων που έλαβαν χώρα το έτος 2020, ο συνολικός πληθυσμός της πολιτείας Kongo-Central  ανέρχεται σε 6,838,500 κατοίκους[9], καθίσταται σαφές ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή από περιστατικά ασφαλείας δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε να μπορεί να συναχθεί ότι στην πολιτεία Kongo-Central επικρατούν συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας κατά των αμάχων στα πλαίσια οιασδήποτε εσωτερικής και/ή διεθνούς ένοπλης σύγκρουσης.

Κατά συνέπεια, η πόλη Matadi, της πολιτείας Kongo-Central , τόπος καταγωγής και τελευταίας συνήθους διαμονής του αιτητή, δεν φαίνεται να πλήττεται από συγκρούσεις και περιστατικά βίας οι οποίες πληρούν το όριο του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ως αυτό ερμηνεύθηκε νομολογιακά στις αποφάσεις C-465/07 - Elgafaji και C‑285/12 - Diakité του ΔΕΕ[10]. Πέραν τούτου, λαμβάνοντας υπόψιν και το προσωπικό προφίλ του αιτητή, διαπιστώνω ότι απουσιάζουν ιδιαίτερες επιβαρυντικές περιστάσεις, δεδομένου ότι ο αιτητής συνιστά ενήλικα, υγιή, με ικανοποιητικό μορφωτικό επίπεδο και με υποστηρικτικό/οικογενειακό δίκτυο στη ΛΔΚ. Συμπερασματικά, δεν κρίνω ότι ανακύπτουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι ο αιτητής θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του και συγκεκριμένα στην πολιτεία Kongo-Central.

Με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου τα οποία περιορίζονται στο περιεχόμενο του σχετικού διοικητικού φακέλου, αφού ουδεμία περαιτέρω μαρτυρία προσκομίστηκε στα πλαίσια της παρούσας προς υποστήριξη της αιτήσεως και αφού εξέτασα τόσο τη νομιμότητα όσο και την ουσία της υπό αναφορά υπόθεσης, καταλήγω ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και εύλογα η Υπηρεσία Ασύλου απέρριψε την αίτηση του αιτητή.

Η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με €1000 έξοδα υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση και εναντίον του αιτητή.

 

                                                                                 Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

 

 

 



[1]Mindat.org, Matadi, Province du Kongo CentralDemocratic Republic of the Congo, διαθέσιμο σε: https://www.mindat.org/feature-8443547.html (ημερομηνία πρόσβασης 25/05/2025)

[2] CGRS - Office of the Commissioner General for Refugees and Stateless Persons (Belgium) (Author): Republique Democratique du Congo; Situation politique, 25 November 2022,p.18, διαθέσιμο σεhttps://www.ecoi.net/en/file/local/2083075/coi_focus_rdc._situation_politique_20221125.pdf .

[3] AI - Amnesty International, 'Amnesty International Report 2022/23; The State of the World's Human Rights; Democratic Republic Of The Congo 2022', 27 March 2023, https://www.ecoi.net/en/document/2089471.html.

[4] USDOS - US Department of State, '2022 Country Report on Human Rights Practices: Democratic Republic of the Congo', 20 March 2023 https://www.ecoi.net/en/document/2089109.html.

[5] HRW - Human Rights Watch (Author): World Report 2024 - Democratic Republic of Congo, 11 January 2024
https://www.ecoi.net/en/document/2103189.html.

[6] HRW - Human Rights Watch (Author): DR Congo: Second Term Should Focus on Rights, 6 March 2024
https://www.ecoi.net/en/document/2105320.html(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 09/12/2024)

[7] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο: https://acleddata.com/explorer/  (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 18.05.2024 – 16.05.2025, REGION: Africa, COUNTRY: Democratic Republic of Congo , ADMIN UNIT: Kongo-Central) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 26/05/2025]

[8] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο: https://acleddata.com/explorer/  (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 18.05.2024 – 16.05.2025, REGION: Africa, COUNTRY: Democratic Republic of Congo , ADMIN UNIT: Kongo-Central, Location: Matadi) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 26/05/2025]

[9] City Population, Democratic Republic of the Congo, Kongo Central, διαθέσιμο σε: https://www.citypopulation.de/en/drcongo/cities/  (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/05/2025)

[10] ΒλΑπόφαση ΔΕΕ C-285/12 Aboubacar Diakité ν. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides ημερ.30/01/2014 (βλ. σκέψη 31), όπως επίσης απόφαση ΔΕΕ C-465/07 Meki Elgafaji, Noor Elgafali v Staatssecretaris van Justitie ημερ. 17/2/2009 (βλ. σκέψη 39, 43).


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο