ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

Υπόθεση Αρ. 768/24

 

14 Mαΐου, 2025

 

[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

 

 

V.J.

 

Αιτητή

 

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω

Υπηρεσίας Ασύλου

 

                                                                                         Καθ' ων η αίτηση

 

....................

 

 

Ο αιτητής παρουσιάστηκε ενώπιον του Δικαστηρίου.

 

Κάλια Σάββα για Χριστίνα Λαζάρου – Αρτέμη, Δικηγόρος για τον αιτητή

 

Αφροδίτη Αναστασιάδη για Ανδρέα Φιλίππου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.:  Ο αιτητής προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 31/01/2024, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από τον ευπαίδευτο συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω:  Ο αιτητής είναι υπήκοος της Νιγηρίας και υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας στις 05/04/2021, αφού εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές.  Στις 10/05/2021, ο αιτητής παρέλαβε βεβαίωση υποβολής αίτησης διεθνούς προστασίας.

 

Στις 22/01/2024 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος στις 29/01/2024 ετοίμασε Έκθεση - Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας σχετικά με τη συνέντευξη του αιτητή. Στη συνέχεια, ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, αφού υιοθέτησε την Έκθεση - Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού απέρριψε το αίτημα του αιτητή στις 31/01/2024.

 

Η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε στις 07/02/2024 απορριπτική του αιτήματος του αιτητή επιστολή στην οποία συμπεριέλαβε την αιτιολόγηση της απόφασής της, η οποία κοινοποιήθηκε στον αιτητή, αυθημερόν. Στη συνέχεια, ο αιτητής καταχώρησε την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της προαναφερόμενης απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.

 

Θα πρέπει να αναφερθεί πως η συνήγορος του αιτητή κατά την δικάσιμο ημερομηνίας 07/03/2025, όπου η υπόθεση ήταν ορισμένη για διευκρινίσεις και παρουσίαση φακέλου, απέσυρε όλους τους νομικούς ισχυρισμούς που προωθούνται στην Γραπτή της Αγόρευση και περιορίστηκε στους νομικούς ισχυρισμούς περί έλλειψης δέουσας έρευνας και αιτιολογίας της προσβαλλόμενης απόφασης εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Κατά συνέπεια, οι νομικοί ισχυρισμοί που αποσύρθηκαν, απορρίφθηκαν από το Δικαστήριο κατά την ίδια δικάσιμο.  Ο ευπαίδευτος συνήγορος των καθ' ων η αίτηση αντιτείνει πως η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ορθή, νόμιμη, αιτιολογημένη και αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και ορθής εφαρμογής της νομοθεσίας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. 

 

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας.  Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η υπό εξέταση υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά εμπίπτει στις προϋποθέσεις του άρθρου 11 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.

 

Προχωρώ να εξετάσω τους ισχυρισμούς που προωθεί ο αιτητής περί του ότι εσφαλμένα και λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας, το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημά του για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε ο αιτητής σε όλα τα στάδια της εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αποφάσισε μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.

 

Ο αιτητής στην αίτηση που υπέβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε πως όλα ξεκίνησαν όταν ένας αποκρυφιστής («occult») άνδρας καταπίεζε τον πατέρα του αιτητή προκειμένου να αποκτήσει τη γη του. Ο πατέρας του πήρε την υπόθεση στο συμβούλιο αρχηγών, όπου αποφάσισαν υπέρ του. Ως αντάλλαγμα για την επιτυχία της υπόθεσης οι αρχηγοί ζήτησαν από τον πατέρα του να γίνει μέλος της αποκρυφιστικής κοινότητας αλλά ο πατέρας του αρνήθηκε και τον σκότωσαν μαζί με την μητέρα του και τις δυο του αδελφές. Πρόσθεσε, ότι άρχισαν να τον ενοχλούν προκειμένου να γίνει μέλος στη θέση του πατέρα του διότι ήταν ο μοναδικός υιός. Ο αιτητής ωστόσο αρνήθηκε και ο θείος του πώλησε τη γη και τον απέστειλε στο εξωτερικό. Ο αιτητής δήλωσε ότι αποκρυφιστής άνδρας δολοφόνησε και τον θείο του. Τέλος, ισχυρίστηκε ότι λόγω της αδυναμίας του να ανταπεξέλθει στις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές και επειδή δεν μπορούσε να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του εξαιτίας του κινδύνου που διέτρεχε η ζωή του, αποφάσισε να αιτηθεί διεθνούς προστασίας (ερυθρό 1 του διοικητικού φακέλου).

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε ότι κατάγεται από τη Νιγηρία και ανέφερε πως η περιοχή καταγωγής του είναι η περιοχή Agbor της πολιτείας Delta. Σε ηλικία επτά ετών μαζί με την οικογένεια του εγκαταστάθηκαν στη πόλη Iru, όπου παρέμεινε για επτά έτη. Στη συνέχεια, επέστρεψε στη πόλη Agbor, όπου διέμενε με την θεία του και παρέμεινε για πέντε έτη και ακολούθως μετοίκησε στη πόλη Ibadan, η οποία αποτελεί τον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του.  Ο αιτητής ανέφερε πως είναι χριστιανός και ομιλεί την γλώσσα Agbor και την Αγγλική γλώσσα. Είναι απόφοιτος πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και αναφορικά με το επαγγελματικό του υπόβαθρο δήλωσε ότι ήταν μηχανικός. Όπως ισχυρίστηκε, οι γονείς του έχουν αποβιώσει και έχει τρεις αδελφές, οι οποίες είναι παντρεμένες και με τις οποίες διατηρεί επικοινωνία (ερυθρά 34-χ8,χ12,χ14,χ15, 33-χ3,χ6,χ7,χ8, του διοικητικού φακέλου).

 

Κατά τη διάρκεια της ελεύθερης αφήγησης του ανέφερε πως ο πατέρας του αντιμετώπιζε πρόβλημα με ένα αποκρυφιστή άνδρα, ο οποίος διεκδικούσε την γη του πατέρα του. Ανέφερε ότι ο πατέρας του έστειλε την υπόθεση στους γηραιούς και αποφάσισαν υπέρ του. Έκτοτε, ο αποκρυφιστής άνδρας κυνηγούσε τον πατέρα του, τον σκότωσε και από τότε άρχισαν να κυνηγούν τον αιτητή και εγκατέλειψε τον τόπο διαμονής του. Στις 05/03/2020, δήλωσε ότι σκότωσαν και την μητέρα του και έτσι αποφάσισε ο θείος του να εγκαταλείψει τη χώρα του για την ασφάλεια του (ερυθρό 32-χ5, του διοικητικού φακέλου).

 

Ο αιτητής ισχυρίστηκε πως τον προσέγγισαν άνδρες για να τον προειδοποιήσουν πως εάν επισκεφθεί την γη του πατέρα του θα τον σκοτώσουν. Όπως ανέφερε, το 2017, όταν διέμενε στη πόλη Ibadan, τον κάλεσε τηλεφωνικώς ένας φίλος του και του ανέφερε ότι τρεις άνδρες τον αναζητούσαν στο χώρο εργασίας του και όταν ο αιτητής προσήλθε στο χώρο εργασίας του, του ανέφεραν ότι στάλθηκαν από τους αιρετικούς άνδρες («cultist men») και ότι πρέπει να μείνει μακριά από τη γη του πατέρα του, ότι τον παρακολουθούσαν και εάν μιλούσε για τη γη θα τον σκότωναν (ερυθρό 32-χ10,χ12, χ13 του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με τη δεύτερη προειδοποίηση, δήλωσε ότι στις 10/01/2021, δυο άνδρες πήγαν στην εκκλησία και του ζήτησαν τα χαρτιά της γης, τους ανέφερε ότι δεν τα έχει και τον προειδοποίησαν ότι με αυτό τον τρόπο θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του (ερυθρό 31-χ2,χ3 του διοικητικού φακέλου).  Σε σχέση με την γη ανέφερε ότι βρίσκεται στη πόλη Iru, ότι είναι 20 εκτάρια και ανήκε στον παππού του. Διευκρίνισε πως οι άνδρες αυτοί επιθυμούσαν να αποκτήσουν τη συγκεκριμένη γη γιατί είναι πολύ ωραίο μέρος. Ερωτηθείς σε ποιον ανήκει η γη τώρα, απάντησε ότι το κληρονόμησε από τον πατέρα του και ότι κανείς δεν το εκμεταλλεύεται (ερυθρό 31-χ6-χ13 του διοικητικού φακέλου).

 

Κληθείς να εξηγήσει, για ποιο λόγο ενώ ο ίδιος δεν εκμεταλλεύεται τη γη, δεν τους την έδωσε, ανέφερε ότι γνωρίζουν ότι η γη ανήκει στον αιτητή και δεν θα επιτρέψουν σε κανένα να την αποκτήσει χωρίς την άδεια του. Ερωτηθείς εάν σκοπεύει να επιστρέψει στη Νιγηρία για να εκμεταλλευτεί τη γη, δήλωσε πως σε περίπτωση που αλλάξει η κυβέρνηση το 2027, θα επιστρέψει, επειδή τότε δεν θα φοβάται για τη ζωή του από τους αιρετικούς άνδρες (ερυθρό 31-χ16, χ18 του διοικητικού φακέλου). O αιτητής ανέφερε ότι ζήτησε βοήθεια από τις αρχές της χώρας του αλλά του δήλωσαν ότι τα πρόσωπα αυτά είναι όλοι πολιτικοί και έχουν δύναμη και δεν μπορούν να τον βοηθήσουν (ερυθρό 31-χ20, χ21, του διοικητικού φακέλου).

 

Ο αιτητής ισχυρίστηκε πως το περιστατικό που τον οδήγησε να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του ήταν ο θάνατος της μητέρας του, η οποία απεβίωσε λόγω ασφυξίας από τον αποκρυφιστή άνδρα (ερυθρό 30-χ1-χ4 του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με το θάνατο του πατέρα του, ο αιτητής δήλωσε ότι τον πυροβόλησαν ένοπλοι άνδρες και σύμφωνα με τις δηλώσεις της μητέρας του όλα συνδέονται επίσης με τον αποκρυφιστή άνδρα (ερυθρό 30-χ8-χ10 του διοικητικού φακέλου).  Ερωτηθείς για το ποιες θα είναι οι συνέπειες σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ανέφερε ότι η ζωή του θα τεθεί σε κίνδυνο.  Όπως ισχυρίστηκε,  οι αρχές της χώρας του θα του επιτρέψουν την είσοδο σε περίπτωση επιστροφής του  (ερυθρό 30-χ12,χ13 του διοικητικού φακέλου).

 

Στη βάση των ανωτέρω προβαλλόμενων ισχυρισμών, ο αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου στην Έκθεση-Εισήγησή του σχημάτισε δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς.  Ο πρώτος ισχυρισμός αφορά την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής, τα προσωπικά στοιχεία και το προφίλ του αιτητή και ο δεύτερος αφορά τον ισχυριζόμενο φόβο για τη ζωή του από αποκρυφιστές εξαιτίας της γης που κατέχει από τον πατέρα του. Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, καθότι ο λειτουργός έκρινε ότι πληρείται τόσο η εσωτερική, όσο και η εξωτερική αξιοπιστία των προβληθέντων ισχυρισμών, ενώ ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός από την Υπηρεσία Ασύλου, καθώς ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να περιγράψει και να παραθέσει  επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονταν του πυρήνα του αιτήματός του και υπέπεσε σε ασάφειες, ασυνέπειες και αοριστίες. Ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε με λεπτομέρεια στην Έκθεση-Εισήγησή του τις ανεπάρκειες του αφηγήματος του αιτητή. 

 

Προχωρώντας στη διερεύνηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του δεύτερου ισχυρισμού, κρίθηκε από τον αρμόδιο λειτουργό ότι οι δηλώσεις του αιτητή αποτελούσαν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός του, και δεν υπήρχαν εύλογοι λόγοι ως προς την περαιτέρω ανάλυσή τους μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης.  Αφού συνεκτιμήθηκαν όλα τα δεδομένα που πλαισίωναν τον εν λόγω ισχυρισμό και τα ευρήματα του αρμόδιου λειτουργού επί τούτου, ο ισχυρισμός δεν έτυχε αποδοχής και απορρίφθηκε στο σύνολό του.

 

Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός, λαμβάνοντας υπόψη τους αποδεκτούς ισχυρισμούς, δηλαδή το προσωπικό προφίλ του αιτητή και τη χώρα καταγωγής του, έκρινε πως δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα σε περίπτωση που ο αιτητής επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του να αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Πρόσθεσε πως ο αιτητής είναι νεαρός άνδρας, υγιής, με εκπαίδευση, εργασιακή εμπειρία και με υποστηρικτικό/οικογενειακό δίκτυο. Στη συνέχεια, διεξήγαγε έρευνα σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι η Νιγηρία, τόπος καταγωγής του είναι ασφαλής, αφού βεβαίως εξέτασε την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Delta, που αναμένεται ο αιτητής να επιστρέψει.

 

Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, ο αρμόδιος λειτουργός κατέγραψε πως οι λόγοι που ώθησαν τον αιτητή να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του δεν θεμελιώνουν φόβο δίωξης, λόγω του προσωπικού του προφίλ. Ο αρμόδιος λειτουργός λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα έρευνας για την κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του αιτητή, συγκεκριμένα στη πολιτεία Delta,  κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι δεν υφίστανται συνθήκες αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, κατέληξε πως δεν συντρέχει οποιοσδήποτε λόγος παραχώρησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Το περιεχόμενο της υπό αναφορά Έκθεσης-Εισήγησης υιοθέτησε ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου και απέρριψε το αίτημα του αιτητή.

 

Στα πλαίσια εξέτασης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχωρώ να εξετάσω κατ' ουσίαν το αίτημα του αιτητή λαμβάνοντας υπόψη βεβαίως όλα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από τη συνήγορό του, αλλά και από τον συνήγορο που εκπροσωπεί τους καθ' ων η αίτηση.  Με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, ο οποίος ορθά έγινε αποδεκτός, δεν θεωρώ αναγκαίο να ασχοληθώ εφόσον ούτως ή άλλως δεν αμφισβητήθηκε. 

 

Ακολούθως, θα συμφωνήσω με τα ευρήματα του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου περί αναξιοπιστίας του αιτητή ως προς τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό. Ειδικότερα, όπως ορθώς επισημαίνεται στην Έκθεση-Εισήγησή του, ο αιτητής ήταν γενικόλογος και δεν ήταν σε θέση να παρουσιάσει με σαφή και συγκεκριμένο τρόπο τις απειλές που ισχυρίζεται ότι δέχθηκε από αποκρυφιστές. Οι πληροφορίες που παρείχε για τις δυο προειδοποιήσεις που δέχθηκε από άγνωστους αποκρυφιστές άνδρες ήταν ελλιπείς, χωρίς την απαιτούμενη ευλογοφάνεια. Περαιτέρω, οι προειδοποιήσεις που δέχθηκε πραγματοποιήθηκαν το 2017 και το 2021 ενώ διέμενε στη πόλη Ibadan, χωρίς να έχει πραγματοποιηθεί οποιονδήποτε άλλο περιστατικό εναντίον του. Ο αιτητής ανέφερε ότι ο θάνατος της μητέρας του ήταν το περιστατικό που τον οδήγησε να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του (ερυθρό 30-χ2 του διοικητικού φακέλου). Ωστόσο παρατηρώ ότι η μητέρα του απεβίωσε στις 05/03/2020 και ο ίδιος αποχώρησε από τη χώρα καταγωγής του τον Φεβρουάριο του 2021, περίπου ένα έτος αργότερα.

 

Επιπρόσθετα, είναι απαραίτητο να επισημάνω πως ο αιτητής στην αίτησή του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, αναφέρει ότι ο πατέρας του αρνήθηκε να ενταχθεί στη αποκρυφιστική κοινότητα με αποτέλεσμα να σκοτώσουν τον πατέρα του, την μητέρα του και τις δυο του αδελφές και ακολούθως άρχισαν να ενοχλούν τον ίδιο προκειμένου να γίνει μέλος. Από κανένα σημείο της συνέντευξης του αιτητή δεν προκύπτει ο ισχυρισμός περί ένταξης του ιδίου και του πατέρα του σε αποκρυφιστική κοινότητα καθώς και η σχετική άρνηση τους, ενώ ως προς τις αδελφές του ο αιτητής δήλωσε ότι είναι παντρεμένες και διαμένουν με τους συζύγους τους στις περιοχές Agbo και Lagos και διατηρεί επαφές μαζί τους (ερυθρό 34-χ15, 33-χ3 του διοικητικού φακέλου).

 

Ενόψει του βιωματικού χαρακτήρα των εν λόγω περιστατικών και του γεγονότος ότι αυτά συνδέονται άρρηκτα με τον ισχυριζόμενο φόβο δίωξής του στη χώρα καταγωγής του, ευλόγως αναμενόταν από τον αιτητή να είναι σε θέση να τα περιγράψει με συγκεκριμένο και λεπτομερή τρόπο τον πυρήνα του αιτήματός του, ενέργεια στην οποία ωστόσο δεν προέβη. Επιπρόσθετα, από τη συνέντευξη του αιτητή διαπιστώνεται ότι ο αιτητής δεν απάντησε συγκεκριμένα στις ερωτήσεις που του τέθηκαν αλλά το αφήγημά του περιείχε ανακρίβειες και ασυνέπειες χωρίς να είναι σε θέση να δώσει συγκεκριμένες και συνεκτικές πληροφορίες αλλά και λεπτομέρειες σε σχέση με τον πυρήνα του αιτήματος του. Αντιφατικός και ασαφής μάλιστα κρίθηκε σε αρκετά σημεία του αφηγήματός του τα οποία δεν θέλησε να διευκρινίσει ούτε στην ενώπιον μου διαδικασία.

 

Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι αν γινόταν δεκτός ως αξιόπιστος ο εν λόγω ισχυρισμός του περί φόβου δίωξης από αποκρυφιστές λόγω της διεκδίκησης της γης που κατέχει από τον πατέρα του, σημειώνεται πως πρόκειται για μία προσωπική διαφορά και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να οδηγήσει σε χορήγηση προσφυγικού καθεστώτος ή καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, με τον τρόπο τουλάχιστον που προωθούνται οι ισχυρισμοί αυτοί,  λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη πως η χώρα καταγωγής του αιτητή θεωρείται ασφαλής χώρα ιθαγένειας δυνάμει της Κ.Δ.Π. 191/24.  Αναφορικά με τον αόριστο κίνδυνο που ισχυρίζεται ο αιτητής ότι διατρέχει στη χώρα καταγωγής του, όπως έχω αναφέρει στην απόφασή μου στην υπόθεση υπ' αριθμόν 121/20, A.S.R. v. Κυπριακή Δημοκρατία, ημερομηνίας 31/7/2020:

 

«Η αόριστη επίκληση ενός κινδύνου ζωής, όταν όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν συνεπικουρείται εξ' ουδενός αντικειμενικού στοιχείου, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι αρκούντως σοβαρή, ώστε να ισοδυναμεί με εκείνη της προσβολής των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση και δεν στοιχειοθετεί περιστάσεις, οι οποίες λαμβανομένης υπόψη της εξατομικευμένης κατάστασης του αιτητή να συνιστούν απειλή έτσι ώστε ευλόγως να δύναται να θεωρηθεί ότι ο αιτητής έχει «βάσιμο φόβο δίωξης».  Ούτως ή άλλως, οποιαδήποτε προσβολή ενός δικαιώματος δεν υποχρεώνει τις αρχές να χορηγήσουν το καθεστώς του πρόσφυγα στον υφιστάμενο την προσβολή.»

 

Όλο το πιο πάνω ιστορικό στο οποίο στηρίζεται το αίτημα διεθνούς προστασίας που υπέβαλε ο αιτητής δεν παρουσιάζει οποιοδήποτε βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του. Όπως διαφαίνεται, ο αιτητής δεν προώθησε κανένα απολύτως ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα. Το μόνο πρόβλημα που επικαλέστηκε είναι η ιδιωτική/κτηματική διαφορά με αποκρυφιστές. Τα στοιχεία αυτά, δεν θα μπορούσαν να εντάξουν τον αιτητή στην έννοια του πρόσφυγα, έτσι όπως αυτή η έννοια ερμηνεύεται από την Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και από το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000.

Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 προβλέπει πως (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):  «Ως πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο που, λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγενείας του και δεν είναι σε θέση, ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής [.]».

 

Είναι ξεκάθαρο τόσο από το άρθρο 3 του Ν.6(Ι)/2000, όσο και από το άρθρο 1 Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, πως για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό, όσο και το αντικειμενικό στοιχείο, πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση (βλ. παράγραφοι 37 και 38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών).

 

Από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου προκύπτει πως ο αιτητής είχε αρκετές ευκαιρίες κατά το στάδιο της συνέντευξής του να αναπτύξει με κάθε λεπτομέρεια τον πυρήνα του αιτήματός του και να θεμελιώσει το φόβο δίωξης στο πρόσωπό του από τον κατ' ισχυρισμό φορέα δίωξής του στη χώρα καταγωγής του.  Ο αιτητής ούτε στην ενώπιόν μου διαδικασία που είχε τη δυνατότητα να εμπλουτίσει την επιχειρηματολογία του, να διευκρινίσει τις ασυνέπειες και τις ανακρίβειες των δηλώσεων του με το ορθό δικονομικό διάβημα, έθεσε ενώπιον μου οποιοδήποτε στοιχείο.  Κατά συνέπεια, ενόψει των προβαλλόμενων ισχυρισμών δεν θα μπορούσε να παραχωρηθεί στον αιτητή καθεστώς πρόσφυγα σύμφωνα με το άρθρο 3, του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000.

 

Πρόσθετα, ορθά κρίθηκε από τον δεόντως εξουσιοδοτημένο λειτουργό που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, ότι δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 για να παραχωρηθεί στον αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του.

 

Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19(1), του Ν. 6(Ι)/2000, «ουσιώδεις λόγοι».  Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19, του Ν. 6 (Ι)/2000 σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής ή εκτέλεσης βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (Βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015), ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619.

 

Ο λειτουργός, έχοντας αποδεχθεί ότι ο τόπος καταγωγής του αιτητή είναι η πολιτεία Delta της Νιγηρίας, διεξήγαγε έρευνα για τη γενική κατάσταση ασφαλείας στην εν λόγω πολιτεία, από την οποία προέκυψε ότι δεν υφίστατο εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετώπιζε δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης.  Ως εκ τούτου, κρίθηκε πως δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις για παραχώρηση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. 

 

Συμπληρωματικά, στα πλαίσια της ex nunc δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου και προς εκπλήρωση της υποχρέωσης του Δικαστηρίου για έλεγχο της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχώρησα σε έρευνα σε έγκυρες εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφορικά με την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας και στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του αιτητή, την πόλη Ibadan, της πολιτείας Oyo της Νιγηρίας, αλλά και της πολιτείας Delta.

 

Κατόπιν αναζήτησης στη βάση δεδομένων ACLED προέκυψε ότι κατά το διάστημα από τις 09/05/2024 έως τις 09/05/2025 στην πολιτεία Oyo της Νιγηρίας, τόπος συνήθους διαμονής του αιτητή, καταγράφηκαν συνολικά 96 περιστατικά ασφαλείας και 48 απώλειες ζωών, εκ των οποίων 44 διαμαρτυρίες (2 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 9 εξεγέρσεις (2 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 28 μάχες (35 απώλειες ανθρώπινων ζωών) και 15 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (9 απώλειες ανθρώπινων ζωών).^[1] Σύμφωνα με την ίδια πηγή για το ως άνω χρονικό διάστημα, στην πόλη Ibadan της πολιτείας Oyo, καταγράφηκαν συνολικά 33 περιστατικά ασφαλείας και 9 απώλειες ζωών, εκ των οποίων 4 μάχες (4 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 24 διαμαρτυρίες (2 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 1 εξέγερση (καμία απώλεια ανθρώπινων ζωών) και 4 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (3 απώλειες ανθρώπινων ζωών).^[2] Ο συνολικός πληθυσμός της πολιτείας Oyo της Νιγηρίας ανέρχεται σε 7,976,100 κατοίκους σύμφωνα με την πιο πρόσφατη επίσημη εκτίμηση που έγινε το 2022.^[3]

 

Θα πρέπει να αναφερθεί πως σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία από τη βάση δεδομένων της ACLED ("Armed Conflict Location and Event Data Project") για το διάστημα από 09/05/2024 έως 09/05/2025, στην πολιτεία Delta τόπος καταγωγής του αιτητή, καταγράφηκαν συνολικά 182 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 113 απώλειες ζωών, εκ των οποίων 42 διαμαρτυρίες (καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής), 14 εξεγέρσεις (8 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 74 μάχες (79 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 50 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (26 απώλειες ανθρώπινων ζωών) και 2 περιστατικά εκρήξεων/απομακρυσμένης βίας (καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής).^[4] Ο συνολικός πληθυσμός της πολιτείας Delta της Νιγηρίας ανέρχεται σε 5,636,100 κατοίκους σύμφωνα με την πιο πρόσφατη επίσημη εκτίμηση που έγινε το 2022.[5]

 

Αποτιμώντας τα προαναφερόμενα δεδομένα, δεν καταδεικνύεται εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή του κίνδυνο σοβαρής βλάβης, καθότι η συχνότητα περιστατικών ασφαλείας στον τόπο καταγωγής του αλλά και στον τόπο συνήθους διαμονής του αιτητή, δεν είναι τέτοιας έντασης ώστε να διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας του εκεί να τεθεί σε κίνδυνο η ζωή του. Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή, παρατηρώ ότι αυτός είναι άνδρας, νεαρής ηλικίας, υγιής, με στοιχειώδη εκπαίδευση, πλήρως ικανός προς εργασία, χωρίς στοιχεία ευαλωτότητας και με υποστηρικτικό/οικογενειακό δίκτυο στη χώρα καταγωγής του. Ο αιτητής δεν έχει θέσει οποιαδήποτε ατομικά χαρακτηριστικά στην ενώπιον μου δικαστική διαδικασία, που να υποδηλώνουν ότι μπορεί να έχει τεθεί με οποιονδήποτε τρόπο σε δυσμενή θέση ή σε κίνδυνο δίωξης ή βλάβης.

 

Επιπρόσθετα, λαμβάνεται υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών στα πλαίσια των εξουσιών του  δυνάμει του άρθρου 12 Β τρις του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6 (Ι)/2000) με την Κ.Δ.Π. 191/2024, καθόρισε τη χώρα καταγωγής του αιτητή ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας, εφόσον ικανοποιήθηκε βάσει της νομικής κατάστασης, της εφαρμογής του δικαίου στο πλαίσιο δημοκρατικού συστήματος και των γενικών πολιτικών συνθηκών, ότι στην οριζόμενη χώρα γενικά και μόνιμα δεν υφίστανται πράξεις δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3Γ, ούτε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική  μεταχείριση ή τιμωρία, ούτε απειλή η οποία προκύπτει από τη χρήση αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης.

 

Επομένως, στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, κρίνω πως ο αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, ούτε ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου (Ν. 6(Ι)/2000) και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.

Κατά πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δέουσα έρευνα κρίνεται από το Δικαστήριο ότι έγινε, όταν το αρμόδιο όργανο εξετάζει κάθε σχετικό με την υπόθεση γεγονός (Βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3ΑΑΔ 447).  Ορθή και πλήρης έρευνα θεωρείται αυτή που εκτείνεται στη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων της υπόθεσης (βΒλ. Νικολαΐδη v. Μηνά (1994) 3ΑΑΔ 321, Ττουσούνα ν. Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 151, Χωματένος ν. Δημοκρατίας κ.α. (2 Α.Α.Δ. 120). Η έκταση της έρευνας εξαρτάται πάντοτε από τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης (Βλ. Δημοκρατία v. Ευαγγέλου κ.α. (2013) 3ΑΑΔ 414) και το αρμόδιο όργανο οφείλει να βρει τον κατάλληλο τρόπο για να εκπληρώσει την υποχρέωσή του για επαρκή και/ή δέουσα έρευνα.

 

Οι καθ' ων η αίτηση συνεκτίμησαν και αξιολόγησαν όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους προτού καταλήξουν στην προσβαλλόμενη απόφαση και ενόψει των ισχυρισμών που πρόβαλε ο αιτητής, δεν είχαν υποχρέωση να προβούν σε οποιαδήποτε εξειδικευμένη έρευνα, αλλά διεξήγαγαν τη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα, εκδίδοντας με τον τρόπο αυτό απόφαση εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.  Ως εκ τούτου, ο νομικός ισχυρισμός περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου απορρίπτεται στο σύνολό του.

 

Η συνήγορος του αιτητή ισχυρίζεται πως η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται επαρκούς αιτιολογίας.  Η αιτιολόγηση των αποφάσεων της διοίκησης είναι επιβεβλημένη για να μπορεί το Δικαστήριο να ελέγξει εάν η απόφαση λήφθηκε σύμφωνα με το Νόμο και για να παρέχεται η δυνατότητα να αντιληφθεί το Δικαστήριο που βασίστηκε το αρμόδιο όργανο για να καταλήξει στην απόφασή του (Γρηγορόπουλος κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, (1997) 4 ΑΑΔ 1414). 

 

Μέσα από την αιτιολογία του οργάνου θα πρέπει να διαφαίνεται ο συλλογισμός του, ο οποίος οδήγησε στην προσβαλλόμενη απόφαση ή τουλάχιστον να υπάρχουν στοιχεία στον φάκελο της υπόθεσης που να μπορούν να συμπληρώσουν την αιτιολογία της απόφασης του αρμόδιου οργάνου (βλ. Στέφανος Φράγκου v. Κυπριακή Δημοκρατίας, (1998) 3ΑΑΔ 270).

 

Η αιτιολογία της απόφασης του διοικητικού οργάνου συμπληρώνεται από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου (άρθρο 29 του Ν. 158 (Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ., 371).  Η δυνατότητα αυτή υπάρχει όταν τα στοιχεία που βρίσκονται στο φάκελο του Δικαστηρίου συνδέονται με την απόφαση και αποκαλύπτουν τους λόγους που οδήγησαν στην προσβαλλόμενη απόφαση. 

 

Από τα στοιχεία του φακέλου που έχω ενώπιον μου, μπορεί να λεχθεί ότι αυτά βρίσκονται αναπόφευκτα πίσω από την προσβαλλόμενη απόφαση και ούτως ή άλλως διαφαίνεται η αιτιολογία της απόφασης και από το κείμενό της (Ηλιόπουλος ν. Α.Η.Κ., Α.Ε. 2452, ημερομηνίας 21.7.2000, Χρυστάλλα Συμεωνύδου κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Προσφυγή αρ. 911/93 κ.α., ημερ. 18.4.97).  Συνεπώς, από όσα έχω επεξηγήσει ανωτέρω προκύπτει ότι, το αρμόδιο όργανο έλαβε δεόντως και επαρκώς αιτιολογημένη απόφαση και ως εκ τούτου ο προβαλλόμενος ισχυρισμός απορρίπτεται.

 

Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε με επάρκεια και επιμέλεια και υπήρξε η δέουσα έρευνα και αιτιολόγηση εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου. Το περιεχόμενο της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία συμπληρώνεται από την αιτιολογημένη Έκθεση-Εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου, στην οποία εκτίθενται λεπτομερώς οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος, αποκαλύπτει ότι η απόφασή της είναι  απόλυτα ορθή και στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας. 

 

Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με έξοδα €1000 υπέρ των καθ' ων η αίτηση, και εναντίον του αιτητή.

 

  

 

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.