
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση αρ. 7706/2021
30 Μαΐου 2025
[Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
M.F.B.
Αιτητής
Και
Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση
Κ. Μάρκου (κος) για Αλεξάνδρου & Μάρκου, Δικηγόρος για τον Αιτητή
Θ. Παπανικολάου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ Δ.Δ.Δ.Δ.Π: Με την προσφυγή του ο αιτητής, αιτείται την ακύρωση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 08/11/2021 η οποία κοινοποιήθηκε στον αιτητή στις 10/11/2021 και δια της οποίας απορρίφθηκε η αίτηση του για παροχή διεθνούς προστασίας, ως άκυρης και στερούμενης οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος.
Ως εκτίθεται στην Ένσταση που καταχωρήθηκε από τους Καθ' ων η αίτηση και προκύπτει από το περιεχόμενο του σχετικού Διοικητικού Φάκελου (στο εξής Δ.Φ.) που κατατέθηκε στα πλαίσια των Διευκρινήσεων της παρούσας προσφυγής ως Τεκμήριο 1, ο αιτητής είναι ενήλικας από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (στο εξής ΛΔΚ) και στις 08/10/2021 συμπλήρωσε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Στις 25/10/2021 και 27/10/2021 διεξήχθησαν συνεντεύξεις στον αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (στο εξής Ε.Υ.Υ.Α). Ακολούθως, στις 08/11/2021 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Εισηγητική Έκθεση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου σχετικά με τη συνέντευξη του αιτητή. Αυθημερόν, ο εξουσιοδοτημένος λειτουργός από τον Υπουργό Εσωτερικών να εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου, αποφάσισε όπως να μην παραχωρηθεί στον αιτητή καθεστώς διεθνούς προστασίας. Την ίδια μέρα, ήτοι 08/11/2021, η Υπηρεσία Ασύλου ετοίμασε επιστολή ενημέρωσης προς τον αιτητή σχετικά με την απόρριψη του αιτήματος του. Η επιστολή και η αιτιολόγηση της απόφασης, παραλήφθηκε και υπογράφτηκε ιδιοχείρως από τον αιτητή στις 10/11/2021.
Στις 15/11/2021 ο αιτητής καταχώρησε αυτοπροσώπως την παρούσα προσφυγή, δηλώνοντας ότι στη χώρα καταγωγής του κινδυνεύει η ζωή του λόγω της εθνοτικής του καταγωγής και επειδή κατήγγειλε την σφαγή των Ituri.
Στις 28/02/2022, ο αιτητής κατόπιν διορισμό δικηγόρου, καταχώρησε αίτηση τροποποίησης της προσφυγής. Η αίτηση τροποποίησης έγινε δεκτή από το παρόν Δικαστήριο, κατόπιν της σύμφωνης γνώμης των καθ΄ων η αίτηση και στις 28/02/2022 εκδόθηκε διάταγμα τροποποίησης. Στις 23/05/2022 καταχωρήθηκε η τροποποιημένη προσφυγή.
Δια του εισαγωγικού τους δικογράφου, οι δικηγόροι του Αιτητή προωθούν αορίστως πλήθος νομικών ισχυρισμών προς ακύρωση της προσβαλλόμενης, οι οποίοι ωστόσο δεν προωθούνται στο σύνολό του δια της γραπτής τους αγόρευσης.
Με την γραπτή αγόρευση, δια του συνηγόρου του, ο αιτητής προώθησε διάφορους λόγους ακύρωσης. Ειδικότερα, αποτελεί θέση του αιτητή ότι το αποφασίζον όργανο, κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης δεν είχε ενώπιον του επίσημη μετάφραση της αίτησης ασύλου και του ερωτηματολογίου του Δουβλίνου, σ’ αντίθεση με τις ρητές και ξεκάθαρες πρόνοιες του Ν. 6(Ι)/2000 και/ή του Ν. 158(Ι)/1999, έτσι ώστε να διερευνήσει δεόντως τους λόγους για τους οποίους ο Αιτητής αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του.
Ακολούθως, ο συνήγορος του αιτητή εγείρει το θέμα της απόφασης επιστροφής. Ειδικότερα, οι συνήγοροι του Αιτητή στρέφονται εναντίον της απόφασης επιστροφής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του, υποστηρίζοντας ότι αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της προσβαλλόμενης και προωθώντας ότι οι Καθ’ ων η αίτηση τελούσαν υπό καθεστώς πλάνης περί το Νόμο, αφού εξέδωσαν απόφαση επιστροφής του, παραγνωρίζοντας ότι ο αιτητής θεωρείται Αιτητής Ασύλου για την περίοδο τριάντα (30) ημερών από την ημέρα λήψης της προβαλλόμενης, κατά την οποία διατηρεί δικαίωμα προσφυγής ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, κατά παράβαση των άρθρων 4 και 8 του περί Προσφύγων Νόμου και της Οδηγίας 2013/32/ΕΕ. Προσθέτουν δε ότι η απόφαση επιστροφής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του στερείται πραγματικής και/ή νομικής βάσης, καθώς δεν αναφέρεται στο άρθρο 18ΟΗ του Κεφ. 105, το οποίο έχει νομικό έρεισμα και δικαιοδοσία και/ή εξουσία για έκδοση απόφασης επιστροφής.
Περαιτέρω, ο συνήγορος του αιτητή, αντιτάσσει ότι το αποφασίζον πρόσωπο, ήτοι ο κος Αγρότης δεν ήτο δεόντως εξουσιοδοτημένο πρόσωπο να εκδώσει απόφαση επιστροφής βάσει του Κεφ. 105, ενώ απουσιάζουν παντελώς τα πραγματικά και νομικά γεγονότα πάνω στα οποία βάσισε αυτήν του την απόφαση. Συνεπώς, το αποφασίζον πρόσωπο εξέδωσε παράνομα και/ή παράτυπα απόφαση επιστροφής εναντίον του αιτητή. Συγκεκριμένα, οι συνήγοροι του Αιτητή προωθούν ότι ο κος Ανδρέας Αγρότης εξουσιοδοτήθηκε από τον Υπουργό Εσωτερικών δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου και όχι από τον Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμο (Κ. 105).
Επιπρόσθετα, είναι η θέση του αιτητή ότι οι συνεντεύξεις του ημερομηνίας 25/10/2021 και 27/10/2021, καθώς και η Έκθεση-Εισήγηση έγιναν από μη αρμόδιο και/ή μη εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, καθότι σύμφωνα με την Κ.Δ.Π. 297/19, οι λειτουργοί της EYAA, μπορούν να διεξάγουν τις συνεντεύξεις αυτές για όσο διάστημα ευρίσκεται σε ισχύ Σχέδιο Στήριξης της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο, η στήριξη ήτο μέχρι την 31/12/2019 ως το υπογεγραμμένο ‘Operational & Technical Assistance by EASO and Cyprus’ και ενόψει τούτου, το όργανο που διεξήγαγε την συνέντευξη ήταν αναρμόδιο.
Στη συνέχεια οι συνήγοροι του Αιτητή προωθούν ότι η Υπηρεσία Ασύλου παρέλειψε να παραπέμψει, ως όφειλε σύμφωνα με το άρθρο 15 του Περί Προσφύγων Νόμου, τον Αιτητή σε ψυχολογική εξέταση. Εγείρουν συναφώς ότι υπήρξε θύμα σοβαρής μορφής βίας (ψυχολογικής και σωματικής) και/ή θύμα βασανιστηρίων, και ως εκ τούτου συνιστά ευάλωτη ομάδα και/ή πρόσωπο που υπήρξε θύμα βασανιστηρίων και/ή άλλων σοβαρών μορφών ψυχολογικής/και/ή σωματικής βίας, το οποίο λόγω των ειδικών αναγκών του, θα έπρεπε να τύχει αυξημένης προστασίας και να τύχει δέουσας, εξατομικευμένης αξιολόγησης.
Ακολούθως οι συνήγοροι του Αιτητή προσθέτουν ότι η λειτουργός που διεξήγαγε την προφορική συνέντευξη του Αιτητή δεν είχε την απαιτούμενη γνώση και εκπαίδευση και/ή κατάρτιση για να πραγματοποιήσει την συνέντευξη.
Παράλληλα, οι συνήγοροι του Αιτητή υποστηρίζουν ότι ο Αιτητής στερήθηκε του δικαιώματος να του παρασχεθεί βοήθεια από εγγεγραμμένο και/ή αναγνωρισμένο από τις αρχές της Δημοκρατίας διερμηνέα και/ή μεταφραστή, γεγονός το οποίο είχε ως αποτέλεσμα ο διερμηνέας που επιλέγηκε κατά τη συνέντευξη του Αιτητή να είναι μη ικανός και ως εκ τούτου να μη εξασφαλίστηκε η δέουσα επικοινωνία ανάμεσα σε εκείνον και τον Αιτητή έτσι ώστε να αποτυπωθούν με ακρίβεια τα όσα ο Αιτητής δήλωσε κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης.
Πρόσθετα, οι συνηγόροι του αιτητή προβάλουν ότι δεν υπάρχει υπογραφή του μεταφραστή στην επιστολή κοινοποίησης ημερ. 08/11/21 και ενόψει τούτου δεν υφίσταται γνωστοποίηση της απόφασης στον αιτητή σε γλώσσα που κατανοεί.
Προς επίρρωση του ισχυρισμού περί μη διεξαγωγή δέουσας και/ή εξατομικευμένης έρευνας ο συνήγορος του αιτητή ισχυρίζεται ότι οι Καθ’ ων η αίτηση δεν εξέτασαν κατά πόσον η χώρα καταγωγής του αιτητή είναι ασφαλής από αξιόπιστες και ανεξάρτητες πηγές πληροφόρησης.
Περαιτέρω, προβάλλεται ο ισχυρισμός περί ελλιπούς αιτιολογίας. Είναι η θέση του αιτητή, ότι το σώμα της προσβαλλόμενης απόφασης δεν αποτελεί την προσήκουσα, σαφή, ειδική, ορισμένη, και εμπεριστατωμένη αιτιολογία.
Στη συνέχεια οι συνήγοροι του Αιτητή προωθούν ότι παραβιάστηκε το δικαίωμα ακρόασης του Αιτητή (άρθρο 43(1) του Ν. 158(Ι)/99). Ειδικότερα, οι συνήγοροι του Αιτητή προωθούν ότι το δικαίωμα ακρόασης είναι συνδεδεμένο με τη δέουσα έρευνα και την αιτιολογία της προσβαλλόμενης, εν προκειμένω όμως και δεδομένου ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι δυσμενής για τον Αιτητή, οι Καθ’ ων η αίτηση δεν άκουσαν και δεν στάθμισαν το σύνολο των στοιχείων που είχαν ενώπιόν τους, στερώντας από τον Αιτητή το δικαίωμα της ακρόασης.
Κατά το τελικό στάδιο της γραπτής τους αγόρευσης, οι συνήγοροι του Αιτητή αναλύουν τους ισχυρισμούς περί κατάχρησης εξουσίας και/ή κακής και/ή πεπλανημένης εξουσίας, παραβίαση των αρχών παραβιάζει τις αρχές της χρηστής διοίκησης, της καλής πίστης και της εμπιστοσύνης του διοικούμενου από τη διοίκηση.
Ο συνήγορος της Δημοκρατίας, μέσω της δικής του αγόρευσης προωθεί ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και ορθή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ΄ ων η Αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, καθώς και ότι η επίδικη απόφαση είναι πλήρως και ορθώς αιτιολογημένη κατά τρόπο που να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος. Ισχυρίζεται ότι οι λόγοι ακυρώσεως που προβάλλει ο Αιτητής δια της καταχωρισθείσας προσφυγής δεν εγείρονται σύμφωνα με τον Κανονισμό 6 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Δικαστηρίου του 1962, αφού η ανάπτυξη των Νομικών Ισχυρισμών στα πλαίσια της γραπτής αγόρευσης του Αιτητή δεν ακολουθεί τον Κανονισμό 6 των περί Λειτουργίας του Δ.Δ.Δ.Π. Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019, αφού οι συνήγοροι του Αιτητή προβαίνουν απλά σε μια αόριστη παράθεση κάποιων λόγων ακύρωσης από την οποία ωστόσο, δεν προκύπτει οιοδήποτε μεμπτό σημείο, όσον αφορά τις πράξεις και/ή ενέργειες των Καθ΄ων η αίτηση.
Προχωρώντας ακολούθως στη αντίκρουση των νομικών ισχυρισμών που προώθησαν οι συνήγοροι του Αιτητή και ως προς την έλλειψη της πλήρους μετάφρασης του αιτήματος του Αιτητή, ο συνήγορος της Δημοκρατίας υποστηρίζει ότι ο Αιτητής είχε τη δυνατότητα κατά το στάδιο της προφορικής του συνέντευξης να αναπτύξει πλήρως και λεπτομερώς τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, σημειώνοντας ότι οι συνήγοροι του Αιτητή δεν αναπτύσσουν σε κανένα σημείο της γραπτής τους αγόρευσης ποιο είναι το στοιχείο και/ή πόρισμα και/ή ισχυρισμός ο οποίος καταγράφεται στην αρχική αίτηση του Αιτητή και το οποίο δεν του δόθηκε η δυνατότητα να παρουσιάζει κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης.
Ως προς την απόφαση επιστροφής και ως προς την αναρμοδιότητα του αποφασίζοντος οργάνου καθώς και την αμφισβήτηση της νομικής βάσης της απόφασης επιστροφής του Αιτητή στη ΛΔΚ, ο συνήγορος των Καθ΄ων η αίτηση εγείρει ότι ο κος Αγρότης έχει εξουσιοδοτηθεί από τον Υπουργό όπως εκτελεί καθήκοντα προϊσταμένου, γεγονός που έχει κριθεί άλλωστε Νομολογιακά, ενώ ως προς την απόφαση επιστροφής υποστηρίζει ότι στη βάση του άρθρου 13(1) του περί Προσφύγων Νόμου, ο Προιστάμενος έχει τη δυνατότητα όπως απορρίψει την αίτηση του εκάστοτε αιτητή/τριας και να εκδώσει απόφαση επιστροφής του/της στη χώρα καταγωγής του/της.
Σε σχέση με τους λόγους ακύρωσης γύρω από την έλλειψη δέουσας έρευνας εκ μέρους της διοίκησης λόγω της κατάστασης ασφαλείας που επικρατεί στη ΛΔΚ, ο συνήγορος των Καθ΄ων η αίτηση υποστηρίζει ότι καθώς ο Αιτητής δεν κατάφερε να θεμελιώσει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης ή σοβαρής βλάβης και ως εκ τούτου ο υπό εξέταση ισχυρισμός θα πρέπει ομοίως να απορριφθεί.
Ως προς τον ισχυρισμό των συνηγόρων του Αιτητή γύρω από την ελλιπή αιτιολογία της προσβαλλομένης, ο συνήγορος των Καθ΄ ων η αίτηση προωθεί ότι όλες οι ενέργειες των Καθ΄ων η αίτηση είναι δικαιολογημένες, ενώ οι Καθ΄ ων η αίτηση ενήργησαν εύλογα, εντός των πλαισίων της διακριτικής τους ευχέρειας και εξέτασαν πλήρως την αίτηση του Αιτητή.
Αναφορικά δε με το λόγο ακύρωσης γύρω από τη στέρηση του δικαιώματος ακρόασης του Αιτητή, ο συνήγορος των Καθ΄ων η αίτηση παραπέμπει στην προφορική συνέντευξη του Αιτητή και προωθεί όπως ο εν λόγω ισχυρισμός απορριφθεί ως προδήλως αβάσιμος.
Ως προς τους λόγους ακύρωσης, τέλος, γύρω από κατάχρηση και/ή κακή και/ή πεπλανημένη άσκηση εξουσίας, την παραβίαση των αρχών της χρηστής διοίκησης, της καλής πίστης και της εμπιστοσύνης του διοικούμενου προς τη διοίκηση, ο συνήγορος των Καθ΄ων η αίτηση υποστηρίζει ότι οι εν λόγω ισχυρισμοί δεν έχουν εξειδικευτεί και ως εκ τούτου θα πρέπει να απορριφθούν ως αόριστοι.
Στη συνέχεια, ο αιτητής δια του συνηγόρου του, προέβη στην καταχώρηση Απαντητικής Γραπτής Αγόρευσης απαντώντας στους ισχυρισμούς των Καθ’ ων η αίτηση, επαναλαμβάνοντας ουσιαστικά τους ισχυρισμούς του.
Ακολούθως, οι Καθ’ ων η αίτηση κατέθεσαν Συμπληρωματική Γραπτή Αγόρευση. Ειδικότερα, ως προς την αρμοδιότητα του κ. Αγρότη παραπέμπουν σε σχετικές αποφάσεις τις οποίες υιοθετούν πλήρως, ενώ είναι η θέση τους ότι το συγκεκριμένο άτομο ήταν δεόντως εξουσιοδοτημένο να προβεί στην έκδοση της απόφασης επιστροφής. Άνευ βλάβης του ανωτέρω, ισχυρίστηκαν ότι ακόμα και εάν κριθεί ότι πάσχει η απόφαση επιστροφής, δεν συμπαρασύρει σε ακύρωση και την απόφαση απόρριψης του αιτήματος ασύλου του αιτητή, καθότι πρόκειται για συναφείς αυτοτελείς πράξεις.
Αναφορικά με τον ισχυρισμό περί αναρμοδιότητας του λειτουργού που προέβη στη διεξαγωγή των συνεντεύξεων και της σύνταξης της Εισηγητικής Έκθεσης αντιτάσσουν ότι η εξέταση και η εισήγηση για το αίτημα του αιτητή λήφθηκε από άτομο καθόλα αρμόδιο και/ή εξουσιοδοτημένο. Ως προβάλλουν, η εξουσία σε λειτουργούς της ΕΥΥΑ δίδεται με την Κ.Δ.Π. 297/2019, στα πλαίσια συμφωνημένης παροχής βοήθειας από την ΕΥΥΑ προς την Κυπριακή Δημοκρατία, όπου εξουσιοδοτημένοι λειτουργοί της ΕΥΑΑ βοηθούν στην εξέτασης της υπόθεσης. Γίνεται αναφορά στο εν ισχύ Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΕΥΥΑ και της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο οποίο γίνεται παραπομπή, στα πλαίσια του οποίου διεξήχθη η συνέντευξη και η ετοιμασία της έκθεσης εισήγησης του αιτητή.
Στην Απαντητική Συμπληρωματική Γραπτή Αγόρευση που κατέθεσε ο αιτητής, υιοθετεί και επαναλαμβάνει άπαντες τους νομικούς ισχυρισμούς ως προβάλλονται και αναλύονται στα πλαίσια τόσο της Γραπτής όσο και της Απαντητικής Γραπτής Αγόρευσης του αιτητή.
Στα πλαίσια της ακροαματικής διαδικασίας και οι δύο πλευρές υιοθέτησαν τους ισχυρισμούς και τις τοποθετήσεις τους επί αυτών, ως καταγράφονται στις αγορεύσεις.
O ισχυρισμός περί αναρμοδιότητας του λειτουργού της ΕΥΑΑ που εξέτασε την υπόθεση μέσα από τη διεξαγωγή συνεντεύξεων και σύνταξης της Εισηγητικής Έκθεσης αποσύρθηκε από τον συνήγορο του αιτητή. Συνεπώς, ο ισχυρισμός περί αρμοδιότητας λειτουργού, ενόψει και της Κ.Δ.Π. 297/19 καθώς και του Σχεδίου Στήριξης της ΕΥΑΑ στην Κυπριακή Δημοκρατία ημερ. 17/12/2020 που ήταν σε ισχύ, ως κατατέθηκε σε γραπτή μορφή από την συνήγορο των καθ΄ων η αίτηση, αποσύρεται και απορρίπτεται.
Σημειώνεται ότι στα πλαίσια της δικαστικής διαδικασίας κατατέθηκαν ως Τεκμήρια τα ακόλουθα έγγραφα:
1. το Επιχειρησιακό Σχέδιο που συμφωνήθηκε μεταξύ της ΕΥΑΑ και της Κυπριακής Δημοκρατίας (Operating Plan Agreed by EASO and the Republic of Cyprus) ημερομηνίας 17/12/2020
2. Έκθεση (2021) στην Αγγλική γλώσσα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στη ΛΔΚ
3. Άρθρο ημερομηνίας 10/02/2024 από την ενημερωτική ιστοσελίδα του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters, στην Αγγλική γλώσσα με τίτλο “U.N. Peacekeeping Mission Says Staff, Vehicles Attacked in Congolese Capital”
4. Επιβεβαίωση Υποβολής Αίτησης Διεθνούς Προστασίας του ανήλικου τέκνου του αιτητή
5. Δελτίο Εγγραφής Αλλοδαπού του ανήλικου τέκνου του αιτητή
6. Πιστοποιητικό Γέννησης του ανήλικου τέκνου του αιτητή
7. Ένορκη Δήλωση της μητέρας του ανήλικου τέκνου του αιτητή από το Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου
8. Έκθεση (2022) της Διεθνούς Αμνηστείας, στην Αγγλική γλώσσα, με τίτλο “DRC: Justice and Freedoms Under Siege in North-Kivu and Ituri”
Θα προχωρήσω να εξετάσω τους λόγους ακύρωσης ως αυτοί προωθήθηκαν στις αγορεύσεις των συνηγόρων του αιτητή, όπου σύμφωνα με τα προβληθέντα τίθεται σε αμφισβήτηση η αρμοδιότητα του αποφασίζοντος οργάνου, ζήτημα το οποίο προέχει η εξέταση του πριν την εξέταση οποιουδήποτε άλλου ζητήματος.
Έχω εξετάσει προσεκτικά τις εκατέρωθεν θέσεις και των δύο πλευρών, υπό το φως του περιεχομένου του οικείου διοικητικού φακέλου και, γενικότερα, όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, τα οποία αποτέλεσαν το υπόβαθρο για προώθηση των εκατέρωθεν θέσεων.
Σε σχέση με τον ισχυρισμό περί αναρμοδιότητας του οργάνου που έκδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση ήτοι την απόφαση επιστροφής, θα εξεταστεί από το παρόν Δικαστήριο, κατά προτεραιότητα, καθότι σύμφωνα με την νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η αρμοδιότητα του οργάνου αποτελεί ζήτημα δημοσίας τάξεως που μπορεί να εξετάσει αυτεπάγγελτα το Δικαστήριο ( βλ. σχετικά Σύνδεσμος Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου ν. Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού (2002) 3 Α.Α.Δ. 314, Θαλασσινός ν. Δημοκρατίας (1995) 3 Α.Α.Δ. 255).
Η εκχώρηση εξουσιών από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου σε λειτουργούς είναι καθ΄ όλα νόμιμη και έχει πολλάκις κριθεί νομολογιακά.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Περί Προσφύγων Νόμου, όπου δίνεται η έννοια του Προϊσταμένου (παραθέτω αυτολεξεί): "Προϊστάμενος" σημαίνει αρμόδιο λειτουργό ο οποίος προΐσταται της Υπηρεσίας Ασύλου και περιλαμβάνει οποιοδήποτε άλλο αρμόδιο λειτουργό της εν λόγω Υπηρεσίας που εξουσιοδοτείται από τον Υπουργό, για να ασκεί όλες ή οποιεσδήποτε από τις εξουσίες ή να εκτελεί όλα ή οποιαδήποτε από τα καθήκοντα του Προϊσταμένου·»
Σύμφωνα με τον περί Εκχωρήσεως της ενασκήσεως των Εξουσιών των Απορρεουσών εκ τινός Νόμου, Νόμος του 1962 (Ν. 23/1962), άρθρο 3(2)( η υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου) «(2) Οσάκις δυvάμει Νόμoυ ή διoικητικής πράξεως γεvoμέvης κατ' εξoυσιoδότησιv Νόμoυ Υπoυργός τις ή Αvεξάρτητoς τις Αξιωματoύχoς της Δημoκρατίας ή ετέρα αρχή εv τη Δημoκρατία κέκτηται εξoυσίας εvασκήσεως oιωvδήπoτε εξoυσιώv απoρρεoυσώv εκ τιvoς Νόμoυ, o τoιoύτoς Υπoυργός, Αvεξάρτητoς Αξιωματoύχoς ή αρχή, εκτός εάv διά Νόμoυ ρητώς απαγoρεύεται τoύτo, δύvαται vα εξoυσιoδoτήση εγγράφως oιovδήπoτε πρόσωπov κατέχov αρμoδίαv τιvά θέσιv εις αρμoδίαv υπηρεσίαv εμπίπτoυσαv εvτός της δικαιoδoσίας τoυ τoιoύτoυ Υπoυργoύ, Αvεξαρτήτoυ Αξιωματoύχoυ ή αρχής, όπως εvασκή τας τoιαύτας εξoυσίας εκ μέρoυς τoυ τoιoύτoυ Υπoυργoύ, Αvεξαρτήτoυ Αξιωματoύχoυ ή αρχής, υπό τoιoύτoυς όρoυς, εξαιρέσεις και επιφυλάξεις ως o Υπoυργός, Αvεξάρτητoς Αξιωματoύχoς ή αρχή ήθελεv εv τη τoιαύτη εξoυσιoδoτήσει καθoρίσει.»
Ως διαπιστώνω από τον διοικητικό φάκελο που κατατέθηκε, η έκθεση εισήγηση έγινε από αρμόδιο λειτουργό. Ακολούθως, εξετάστηκε, και η εισήγηση για απόρριψη της αίτησης ασύλου εγκρίθηκε και υπογράφτηκε από τον κ. Ανδρέα Αγρότη, Διοικητικό Λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος έχει εξουσιοδοτηθεί γι΄ αυτό από τον Υπουργό Εσωτερικών ( βλ. ερυθρό 115 του Διοικητικού Φακέλου). Η επίδικη απόφαση λήφθηκε με την έγκριση της έκθεσης εισήγησης από τον αρμόδιο λειτουργό κο Αγρότη. Ειδικότερα, ως μπορεί να διαπιστωθεί από την έκθεση- εισήγηση, υπάρχει σχετική σφραγίδα στο εμπροσθόφυλλο της η οποία αναφέρει «Υπηρεσία Ασύλου. Η εισήγηση σας για απόρριψη της αίτησης ασύλου εγκρίνεται», η σφραγίδα με το όνομα του εξουσιοδοτημένου από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργού να εκτελεί τα καθήκοντα του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, κου Αγρότη, η μονογραφή του και η ημερομηνία λήψης της απόφασης ( βλ. ερυθρό 113 του Δ.Φ).
Ως εκ τούτου φαίνεται καθαρά ότι το πρόσωπο που έλαβε την προσβαλλόμενη απόφαση ήταν ο κος Αγρότης, ο οποίος ήταν εξουσιοδοτημένος περί τούτου από τον Υπουργό Εσωτερικών με βάση την επιστολή ημερ. 24/02/2021 που είναι κατατεθειμένη στον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης (ερυθρό 115 του Δ.Φ.).
Συνακόλουθα, ο νόμιμα εξουσιοδοτημένος λειτουργός που έλαβε την προσβαλλόμενη απόφαση, προχώρησε και έκδωσε και την απόφαση επιστροφής του αιτούντος ως ρητά προνοείται στο άρθρο 13 (2) (δ) και 18 (7Β) (Α1) αντίστοιχα του Περί Προσφύγων Νόμου, μιας και ως προβλέπεται εκεί η απόφαση επιστροφής αποτελεί ‘αναπόσπαστο τμήμα της απορριπτικής απόφασης’ και ‘ενσωματώνεται’ σ’ αυτήν.
Ειδικότερα, στο άρθρο 13 του Περί Προσφύγων Νόμου, αναφέρεται (η υπογράμμιση και επισήμανση του παρόντος Δικαστηρίου):
« 13.-(1) Κατά την κανονική διαδικασία εξέτασης αιτήσεων, ο αρμόδιος λειτουργός εξετάζει την αίτηση και προβαίνει σε προσωπική συνέντευξη του αιτητή, εκτός στις περιπτώσεις όπου τέτοια συνέντευξη δυνατό να έχει ήδη πραγματοποιηθεί δυνάμει του εδαφίου (2) του άρθρου 12Δ.
(2) Ο Προϊστάμενος, μετά την εξέταση της έκθεσης του αρμόδιου λειτουργού, δύναται, με απόφασή του:
(α) Να αναγνωρίσει τον αιτητή ως πρόσφυγα·
(β) να αναγνωρίσει στον αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας·
(γ) [Διαγράφηκε]·
(δ) να απορρίψει την αίτηση και εκδώσει απόφαση επιστροφής και/ή απομάκρυνσης και/ή διάταγμα απέλασης, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα αυτής, δυνάμει του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου:
Νοείται ότι, η εκτέλεση της απόφασης επιστροφής και/ή απομάκρυνσης και/ή του διατάγματος απέλασης τελεί υπό την επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 4 και 8.
[…]».
Στο άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου αναφέρεται ( η υπογράμμιση και επισήμανση του παρόντος Δικαστηρίου):
« […]
(7Β) Σε περίπτωση που ο Προϊστάμενος απορρίπτει αίτηση, αναφορικά με το καθεστώς πρόσφυγα ή/και το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας -
(α) Αναφέρει στην απόφασή του τους πραγματικούς και νομικούς λόγους της απόρριψης,
(α1) διατάσσει την επιστροφή και/ή απομάκρυνση και/ή απέλαση του αιτητή, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της απόφασης του Προϊσταμένου, δυνάμει των διατάξεων του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, εφόσον δε υφίσταται ήδη σε ισχύ άλλη απόφαση επιστροφής και/ή απομάκρυνσης και/ή απέλασης, θεωρείται ότι η εν λόγω απόφαση ενσωματώνεται στην απορριπτική απόφαση και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής, και
(β) ενημερώνει διά της απόφασής του τον αιτητή περί του δικαιώματός του να προσφύγει κατά της απόφασης στο Διοικητικό Δικαστήριο δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος, καθώς και για τη φύση και μορφή αυτής της προσφυγής και για την προθεσμία άσκησής της σύμφωνα με το εν λόγω Άρθρο.
[…]».
Περαιτέρω, κρίνω σκόπιμο να αναφέρω ότι η εξουσιοδότηση που παραχωρήθηκε στην Προϊστάμενη της Υπηρεσίας Ασύλου ημερ. 10/11/2020 (ερυθρό 114 του Δ.Φ.) από τον Υπουργό Εσωτερικών περιλαμβάνει και τις εξουσίες τις οποίες παρέχουν τα άρθρα 18 ΟΗ και 18ΟΘ του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου (Κεφ. 105). Παραθέτω αυτολεξεί « […] εξουσιοδοτώ την [..] Προϊστάμενη της Υπηρεσίας Ασύλου, να ασκεί εκ μέρους μου τις εξουσίες τις οποίες μου παρέχουν τα άρθρα 18ΟΗ και 18ΟΘ του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου (Κεφ. 105), όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται.».
Να σημειωθεί ότι το άρθρο 18ΟΗ του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου ( Κεφ. 105) αφορά την απόφαση επιστροφής και ενόψει τούτου δόθηκε ρητώς η εξουσία στην Προϊστάμενη της Υπηρεσίας Ασύλου να αποφασίζει και να εκδίδει τις αποφάσεις επιστροφής.
Συνακόλουθα, η εξουσιοδότηση που παραχωρήθηκε στον λειτουργό κο Αγρότη ημερ. 24/02/2021 παραχωρεί το δικαίωμα στον εν λόγω να ασκεί όλα τα καθήκοντα του/ης Προϊσταμένου/ης της Υπηρεσίας Ασύλου. Παραθέτω αυτολεξεί: « [..] Κατόπιν των ανωτέρω, εξουσιοδοτώ τον κο Αντρέα Αγρότη, Διοικητικό Λειτουργό αορίστου χρόνου στην Υπηρεσία Ασύλου για να ασκεί όλες ή οποιεσδήποτε από τις εξουσίες ή να εκτελεί όλα ή οποιαδήποτε από τα καθήκοντα του Προϊσταμένου, περιλαμβανομένης της έκδοσης αποφάσεων επί αιτημάτων διεθνούς προστασίας. [..]».
Ενόψει των πιο πάνω αναφερθέντων, καταλήγω ότι ο κος Αγρότης είχε ρητή εξουσιοδότηση να εκδώσει την απόφαση επιστροφής καθότι του εκχωρήθηκε ρητώς το δικαίωμα να ασκεί όλες τις εξουσίες της Προϊσταμένης της Υπηρεσίας Ασύλου, μεταξύ των οποίων και των αποφάσεων επιστροφής δυνάμει του Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου ( Κεφ. 105) – μιας και η εν λόγω εξουσία παραχωρήθηκε ρητώς στην ίδια την Προϊστάμενη της Υπηρεσίας Ασύλου από τον ίδιο τον Υπουργό ( βλ. εξουσιοδότηση ερυθρό 114 ημερ. 10/11/20), ως παραθέτω ανωτέρω, εξουσία η οποία δόθηκε συνακόλουθα και στον κο Αγρότη στη βάση της μετέπειτα εκδοθείσας εξουσιοδότησης ημερ. 24/02/21 ( βλ. εξουσιοδότηση ερυθρό 115), όπου στην εν λόγω πέραν της γενικής εξουσιοδότησης που παραχωρείται στον εν λόγω λειτουργό για άσκηση όλων των καθηκόντων της Προϊσταμένης, παραχωρείται και ειδικότερη εξουσιοδότηση ‘ έκδοσης αποφάσεων επί αιτημάτων διεθνούς προστασίας’, όπου ως αναφέρθηκε ανωτέρω οι αποφάσεις επιστροφής ενσωματώνονται σ’αυτές και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος τους.
Συνεπώς, καταλήγω ότι κατά το χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης απόφασης ο κος Αγρότης είχε αρμοδιότητα και ήταν δεόντως εξουσιοδοτημένος να το πράξει τούτο.
Ενόψει των πιο πάνω αναφερθέντων, ο εν λόγω ισχυρισμός απορρίπτεται ως απαράδεκτος.
Περαιτέρω, προχωρώ να εξετάσω τα ζητήματα που ανακύπτουν σύμφωνα με τον συνήγορο του αιτητή όσον αφορά την νομιμότητα της απόφασης επιστροφής.
Όσον αφορά την νομική βάση της απόφασης επιστροφής, κρίνω σκόπιμο να αναφέρω ότι η εν λόγω έχει ήδη αναφερθεί ανωτέρω και παρέλκει η επανάληψη της.
Επί του ισχυρισμού ότι ο αιτητής εξακολουθούσε να θεωρείται αιτητής διεθνούς προστασίας, και ενόψει τούτου, δεν θα έπρεπε να εκδοθεί απόφαση επιστροφής, συντάσσομαι με την θέση της αδελφής μου δικαστού Κ. Κλεάνθους, στα πλαίσια της υπόθεσης JLM ν. Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Αρ.: 8494/21, 16/4/2024, στην οποία αναφέρεται ότι το ενωσιακό δίκαιο επιτρέπει την παράλληλη έκδοση απόφασης επί αιτήματος διεθνούς προστασίας και απόφασης επιστροφής, εάν και εφόσον υπάρχει αναστολή της εν λόγω απόφασης μέχρι την πάροδο της προθεσμίας ασκήσεως προσφυγής ή εάν και εφόσον ασκηθεί προσφυγή, μέχρι την έκδοση δικαστικής απόφασης, νοουμένου επίσης ότι διασφαλίζονται τα δικαιώματα του αιτητή ως αιτούντος διεθνούς προστασίας. Παραθέτω κατωτέρω το σχετικό απόσπασμα το οποίο υιοθετώ:
« […]
86. Σχετικά με τον ισχυρισμό περί νομιμοποίησης των Καθ' ων η αίτηση να προβούν σε έκδοση απόφασης επιστροφής, ενόψει της ιδιότητας της Αιτήτριας ως Αιτήτριας ασύλου , επισημαίνεται ότι βάσει του άρθρου 18 (7Β) (α1) του Περί Προσφύγων Νόμου (η υπογράμμιση είναι δική μου), έπειτα από την τροποποίηση με τον 142(I)/ 2020 Τροποποιητικό Νόμο «(7Β) Σε περίπτωση που ο Προϊστάμενος απορρίπτει αίτηση, αναφορικά με το καθεστώς πρόσφυγα ή/και το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας - [.](α1) διατάσσει την επιστροφή και/ή απομάκρυνση και/ή απέλαση του αιτητή, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της απόφασης του Προϊσταμένου, δυνάμει των διατάξεων του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, εφόσον δε υφίσταται ήδη σε ισχύ άλλη απόφαση επιστροφής και/ή απομάκρυνσης και/ή απέλασης, θεωρείται ότι η εν λόγω απόφαση ενσωματώνεται στην απορριπτική απόφαση και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής, [.]».
87. Εν προκειμένω, δεν αμφισβητείται η ορθότητα της εναρμόνισης και των εθνικών εναρμονιστικών διατάξεων, οι οποίες είναι αυτές που έχουν άμεση ισχύ καταρχήν και όχι οι διατάξεις της Οδηγίας 2013/32. (Βλ. Α.Ε. Αρ. 56/2010, Sigma Radio T.V. Public v. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, ημερ. 3.4.2015, Α.Ε. Αρ. 156/2012, Mustafa Haghilo v. Γενικού Διευθυντή Υπουργείου Εσωτερικών, ημερ. 27/2/2018, Έφεση κατά απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου αρ. 81/19, xxx Alabdala v. Δημοκρατίας, ημερ. 20.7.2021 ECLI:CY:AD:2021:A330, Απόφαση του του ΔΕΕ, της 13ης Νοεμβρίου 1990, C-106/89, Marleasing S.A, σκέψη 8).
88. Το ΔΕΕ εξάλλου στην απόφαση Gnandi (απόφαση στην υπόθεση C-181/16, Gnandi, ημερ. 19.6.2018, ECLI:EU:C:2018:465) εξετάζοντας νομοθεσία κράτους- μέλους η οποία χορηγούσε αρμοδιότητα έκδοσης απόφασης επιστροφής ήδη από την απόρριψη αίτησης παροχής καθεστώτος διεθνούς προστασίας από την αρμόδια αρχή, έκρινε ότι:
«Η οδηγία 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με τους κοινούς κανόνες και τις διαδικασίες στα κράτη μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών, ερμηνευόμενη σε συνδυασμό με την οδηγία 2005/85/ΕΚ του Συμβουλίου, της 1ης Δεκεμβρίου 2005, σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές για τις διαδικασίες με τις οποίες τα κράτη μέλη χορηγούν και ανακαλούν το καθεστώς του πρόσφυγα, και με γνώμονα την αρχή της μη επαναπροωθήσεως και το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής, που κατοχυρώνονται με το άρθρο 18, το άρθρο 19, παράγραφος 2, και το άρθρο 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει την έννοια ότι δεν αντιβαίνει σε αυτήν η έκδοση αποφάσεως περί επιστροφής, βάσει του άρθρου 6, παράγραφος 1, της οδηγίας 2008/115, εις βάρος υπηκόου τρίτης χώρας ο οποίος υπέβαλε αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας, ήδη από της εκ μέρους της υπεύθυνης αρχής απορρίψεως της αιτήσεως αυτής ή μαζί με αυτήν στο πλαίσιο της ιδίας διοικητικής πράξεως και, ως εκ τούτου, πριν από την εκδίκαση της ένδικης προσφυγής κατά της απορρίψεως αυτής, υπό την προϋπόθεση, μεταξύ άλλων, ότι το οικείο κράτος μέλος διασφαλίζει την αναστολή του συνόλου των εννόμων αποτελεσμάτων της αποφάσεως επιστροφής εν αναμονή της εκδικάσεως της προσφυγής αυτής, ότι ο αιτών αυτός δύναται, κατά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, να απολαύει των δικαιωμάτων που παρέχονται βάσει της οδηγίας 2003/9/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Ιανουαρίου 2003, σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο στα κράτη μέλη, και να προβάλει οποιαδήποτε μεταβολή των περιστάσεων η οποία επήλθε κατόπιν της εκδόσεως της αποφάσεως αυτής περί επιστροφής και η οποία δύναται να έχει ουσιώδη σημασία για την εκτίμηση της καταστάσεως του ενδιαφερομένου βάσει της οδηγίας 2008/115, ιδίως δε του άρθρου της 5, στοιχεία των οποίων η διακρίβωση απόκειται στο εθνικό δικαστήριο.».
89. Λαμβάνοντας υπόψιν την αναστολή της απόφασης επιστροφής και της προθεσμίας οικειοθελούς αναχώρησης μέχρι την έκδοση απόφασης του παρόντος Δικαστηρίου, την οποία η Αιτήτρια πληροφορήθηκε (ερ. 50 διοικητικού φακέλου), ότι δεν λαμβάνει χώρα επίκληση οποιασδήποτε στέρησης των δικαιωμάτων της ως αιτούσας άσυλου, καθώς και την αρμοδιότητα του παρόντος Δικαστηρίου όπως αυτή καθορίζεται από το άρθρο 11(1)(α) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018, δεν είναι δυνατό παρά να κριθεί ότι ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου προέβη σε έκδοση της απόφασης επιστροφής δρώντας σε συμφωνία με τον περί Προσφύγων Νόμο και το πρωτογενές και παράγωγο ενωσιακό δίκαιο.
[…]».
Επομένως, σύμφωνα με τα πιο πάνω λεχθέντα, εμφαίνεται ξεκάθαρα ότι ο αρμόδιος λειτουργός έκδωσε την απόφαση επιστροφής σύμφωνα με το εθνικό και ενωσιακό δίκαιο, συμμορφούμενος με τις επιταγές του καθότι ως μπορεί να διαπιστωθεί από την επιστολή ημερ. 08/11/2021 ( ερυθρό 117 του Διοικητικού Φακέλου), ο αιτητής ενημερώθηκε δεόντως περί του ότι η απόφαση επιστροφής του και η οικειοθελής αναχώρησης του αναστέλλονται είτε μέχρι την λήξη της χρονικής περιόδου που τίθεται για προσβολή της προσβαλλόμενης απόφασης, σε περίπτωση που δεν καταχωρηθεί σχετική προσφυγή στο αρμόδιο δικαστήριο είτε με την έκδοση δικαστικής απόφασης από το ΔΔΔΠ όπου απορρίπτεται η προσφυγή. Πρόσθετα, δεν προβλήθηκε από τον συνήγορο του αιτητή οποιοσδήποτε ισχυρισμός ότι έχει λάβει χώρα οποιαδήποτε στέρηση των δικαιωμάτων του αιτούντος εν αναμονή της εκδικάσεως της προσφυγής αυτής, ούτως ώστε να χωρούσε επίκληση τέτοιου είδους ισχυρισμού.
Ενόψει των πιο πάνω αναφερθέντων, ο εν λόγω ισχυρισμός απορρίπτεται ως αβάσιμος.
Προχωρώ να εξετάσω τον ισχυρισμό περί του ότι το αποφασίζον όργανο δεν είχε ενώπιον του τις ακριβείς μεταφράσεις της αρχικής αίτησης ασύλου και του ερωτηματολογίου του Δουβλίνου, με συνέπεια να μην ληφθούν υπόψη ουσιώδη στοιχεία, γεγονότα και ισχυρισμοί του αιτητή.
Ο αιτητής είχε την δυνατότητα να προβάλει τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του κατά την διάρκεια της συνέντευξης του, όπου ερωτήθηκε επακριβώς περί τούτου, επομένως δεν εμφαίνεται με ποιο τρόπο η μη ακριβής μετάφραση, ως ισχυρίζεται ο συνήγορος του αιτητή, επενέργησε στο να στερηθούν τα όποια δικαιώματα του αιτητή κατά την εξέταση της αίτηση του για άσυλο. Θα συμφωνήσω με τους καθ΄ων η αίτηση και της σχετικής τους επιχειρηματολογίας, ότι δεν ενυπάρχει σε κανένα σημείο της γραπτής αγόρευσης του αιτητή τι ήταν εκείνο το στοιχείο και/ή πόρισμα και/ή ισχυρισμός ο οποίος καταγράφεται στην αρχική αίτηση του Αιτητή και το οποίο δεν δόθηκε η δυνατότητα στον αιτητή να παρουσιάσει κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης.
Ως εκ τούτου, ο συγκεκριμένο ισχυρισμός απορρίπτεται ως αβάσιμος.
Σχετικά με τον ισχυρισμό του συνηγόρου του αιτητή περί του ότι η Υπηρεσία Ασύλου παρέλειψε να παραπέμψει, ως όφειλε σύμφωνα με το άρθρο 15 του Περί Προσφύγων Νόμου, τον Αιτητή σε ψυχολογική εξέταση, κρίνω σκόπιμο να αναφέρω τα ακόλουθα:
Σύμφωνα με το άρθρο 15 του περί Προσφύγων Νόμου που ως επικαλείται ο συνήγορος του αιτητή παραβιάστηκε, παραθέτω κατωτέρω απόσπασμα το οποίο προνοεί τα εξής (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):
«(1) Όταν ο αρμόδιος λειτουργός κρίνει σκόπιμο για την αξιολόγηση της αίτησης σύμφωνα µε την παράγραφο (α) του εδαφίου (2) και το εδάφιο (3) του άρθρου 16 και τα εδάφια (3) έως (5) του άρθρου 18, και µε την επιφύλαξη της συγκατάθεσης του αιτητή, παραπέμπει τον αιτητή για εξέταση σε ιατρό ή/και ψυχολόγο, όσον αφορά-
(α) Ενδείξεις που ενδεχομένως υποδηλώνουν διώξεις ή σοβαρή βλάβη που υπέστη κατά το παρελθόν· και
(β) συμπτώματα και ενδείξεις βασανιστηρίων ή άλλων σοβαρών πράξεων σωματικής ή ψυχολογικής βίας, περιλαμβανομένων των πράξεων σεξουαλικής βίας.
[…]
(3) Η άρνηση του αιτητή να υποβληθεί σε ιατρική ή/και ψυχολογική εξέταση δεν εμποδίζει τον Προϊστάμενο να λάβει απόφαση επί της αίτησης.».
Από τα πρακτικά των συνεντεύξεων προκύπτει ότι ο αιτητής δεν ανέφερε οτιδήποτε που να δεικνύει ψυχολογική αστάθεια και να εμπίπτει στα θέματα ψυχικής και ψυχολογικής υγείας. Ερωτηθείς στην αρχή της συνέντευξης του, ημερομηνίας 25/10/2021, αν αντιμετωπίζει οποιαδήποτε προβλήματα υγείας, απάντησε ότι έχει πόνο στο στήθος και στο σπασμένο του δάχτυλο, ενώ περαιτέρω αναφέρθηκε σε σπασμένα δόντια και πρόβλημα (το οποίο δεν διευκρινίζει) που αντιμετωπίζει περιστασιακά στο μάτι (ερυθρό 46 Δ.Φ.). Επιπρόσθετα, σύμφωνα με το έντυπο που συμπληρώθηκε στα πλαίσια αξιολόγησης της ευαλωτότητας (Screening and Assessment Vulnerability Form) (ερυθρά 21–13 Δ.Φ.), η πιθανότητα κινδύνου προσωπικής ασφάλειας κρίθηκε ότι είναι χαμηλή και ότι δεν υπήρχε ανάγκη παραπομπής. Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης δόθηκε η ευκαιρία στον αιτητή να αφηγηθεί τα προσωπικά του βιώματα και να εκφράσει τα οποιαδήποτε προβλήματα αντιμετωπίζει. Ρωτήθηκε πως νιώθει και αν υπάρχουν οποιεσδήποτε ανησυχίες που θα ήθελε να μοιραστεί και απάντησε ότι είναι καλά, “I am ok” (ερυθρό 18 Δ.Φ.). Επιπρόσθετα, καταγράφηκαν τα σωματικά προβλήματα που ανέφερε, και ενημερώθηκε για το ενδεχόμενο ιατρικής συνδρομής σε περίπτωση που χρειάζεται. Περαιτέρω, καταγράφηκαν τα ψυχολογικά ζητήματα, όπου ανέφερε ότι κάποτε σκέφτεται τα βιώματα της παιδικής του ηλικίας και τη σφαγή στο χωριό Luna (ερυθρό 16 Δ.Φ.). Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το εν λόγω έντυπο δε εκφράστηκε ιδεασμός αυτοτραυματισμού ή εξάρτηση από ουσίες (ερυθρό 16 Δ.Φ.). Τέλος, σύμφωνα με τη σύνοψη αξιολόγησης, ο αιτητής παρουσίασε σταθερή ψυχολογική κατάσταση. Ήταν συνεργάσιμος κατά τη διαδικασία αξιολόγησης, ακολουθούσε οδηγίες, αποκρινόταν σε ερωτήσεις που του τέθηκαν, ενώ παράλληλα διατηρούσε οπτική επαφή και μιλούσε σε φυσιολογικό τόνο και ύφος (ερυθρό 14. Δ.Φ.). Ως εκ τούτου, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι δεν χρειαζόταν οποιαδήποτε παραπομπή του αιτητή (ερυθρό 14 Δ.Φ.).
Όπως προκύπτει από το ανωτέρω, εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του αρμόδιου λειτουργού η παραπομπή αιτητή σε ιατρό ή/και ψυχολόγο με τη συγκατάθεση του ενδιαφερόμενου προσώπου. Στην υπό κρίση προσφυγή, ο αιτητής σύμφωνα με την έκθεση ευαλωτότητας δεν παρουσίασε οποιαδήποτε στοιχεία ή συμπεριφορές που να καταδεικνύουν την ανάγκη παραπομπής του σε ψυχολόγο, ενώ ούτε και ο ίδιος εξέφρασε την ανάγκη συνδρομής ψυχολόγου. Συνεπώς, οι Καθ’ ων η αίτηση ασκώντας τη διακριτική ευχέρεια ως προβλέπεται ανωτέρω δεν προχώρησαν σε οποιαδήποτε παραπομπή.
Ενόψει των γεγονότων που προκύπτουν από το ιστορικό, ο αιτητής δεν προέβαλε ισχυρισμούς κατά τρόπο που να πληρούνται οι σωρευτικές προϋποθέσεις του Άρθρου 15(1), για να παραπέμψει η αρμόδια λειτουργός τον αιτητή σε ιατρό και/ή ψυχολόγο και ενόψει τούτου ο εν λόγω ισχυρισμός απορρίπτεται ως αβάσιμος.
Σχετικά με τον ισχυρισμό ότι η λειτουργός που διεξήγαγε την προφορική συνέντευξη του Αιτητή δεν είχε την απαιτούμενη γνώση και εκπαίδευση και/ή κατάρτιση για να πραγματοποιήσει την συνέντευξη, κρίνω σκόπιμο να αναφέρω ότι από πουθενά δεν προκύπτει η μη κατάρτιση της εν λόγω λειτουργού και εν πάση περιπτώσει σε κανένα σημείο της συνέντευξης του ο αιτητής δεν παραπονέθηκε ή αμφισβήτησε με οποιοδήποτε τρόπο την όλη διαδικασία.
Περαιτέρω, προς ενίσχυση των πιο πάνω αναφερθέντων, δεν έχει προσκομιστεί από μέρους του συνηγόρου του αιτητή μαρτυρία προς απόδειξη του εν λόγω ισχυρισμού ή έχει προβεί σε οποιοδήποτε δικονομικό διάβημα για να τον αποδείξει και ενόψει τούτου ο εν λόγω απορρίπτεται ως αβάσιμος.
Ως προς τον ισχυρισμό περί αποστέρησης του δικαιώματος παροχής διερμηνείας στον Αιτητή και περί αμφισβήτησης των προσόντων του διερμηνέα που βρισκόταν κατά τη διεξαγωγή της συνέντευξης, παρατηρώ ότι ούτε ο εν λόγω ισχυρισμός ευσταθεί. Όπως προκύπτει από το πρακτικό της συνέντευξης, παραχωρήθηκε στον αιτητή το δικαίωμα της δωρεάν βοήθειας διερμηνέα, με γλώσσα επικοινωνίας κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τα Lingala (ερυθρά 13 και 20 Δ.Φ.).
Ως διαπιστώνω, ο αιτητής διαβεβαίωσε τον αρμόδιο λειτουργό στην αρχή της κάθε συνέντευξης ότι καταλαβαίνει τον διερμηνέα ( ερυθρό 47 και 57 του Δ.Φ) ενώ του επισημάνθηκε ότι σε περίπτωση που αντιμετωπίσει οποιαδήποτε δυσκολία σε σχέση με την κατανόηση και την επικοινωνία σε οποιοδήποτε στάδιο της συνέντευξης, να ενημερώσει σχετικά για να του δοθούν περαιτέρω διευκρινήσεις και επεξηγήσεις (ερυθρά 47 και 57 Δ.Φ.). Ομοίως κατά το κλείσιμο της συνέντευξης, όπου παρατηρώ ότι το περιεχόμενο των πρακτικών αναγνώστηκε στον αιτητή και ο ίδιος επιβεβαίωσε με την υπογραφή του ότι οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στα πρακτικά είναι ορθές και ακριβείς σε ταύτιση με τις δηλώσεις του (ερυθρά 31 και 49 του Δ.Φ.).
Πρόσθετα, ουδέν στοιχείο παρουσιάστηκε από το συνήγορο του αιτητή περί της ανικανότητας του διερμηνέα όπως επίσης σε κανένα δικονομικό διάβημα έχει προβεί περί τούτου.
Τούτων δοθέντων, ο πιο πάνω ισχυρισμός απορρίπτεται ως αβάσιμος.
Ως προς τον ισχυρισμό περί του ότι δεν υπάρχει υπογραφή του μεταφραστή στην επιστολή κοινοποίησης ημερ. 08/11/21 και ενόψει τούτου δεν υφίσταται γνωστοποίηση της απόφασης στον αιτητή σε γλώσσα που κατανοεί, κρίνω σκόπιμο να αναφέρω τα ακόλουθα:
Σύμφωνα με το άρθρο 18(7Ε) του Περί Προσφύγων Νόμου:
«Ο Προϊστάμενος ενημερώνει τον αιτητή, σε γλώσσα την οποία ο αιτητής κατανοεί ή ευλόγως θεωρείται ότι κατανοεί, για το αποτέλεσμα της απόφασής του και για το δικαίωμα του αιτητή το οποίο αναφέρεται στην παράγραφο (β) του εδαφίου (7Β), καθώς και για τις προθεσμίες άσκησης αυτού του δικαιώματος.»
Οι καθ' ων η αίτηση εν προκειμένω, διαπιστώνω ότι ενήργησαν στα πλαίσια των προαναφερθέντων ρυθμίσεων εφόσον το αποτέλεσμα της απόφασης τους όπως και οι προθεσμίες άσκησης της προσφυγής, ως προβλέπεται στο αρ. 18(7Ε), καταγράφονται στην επιστολή γνωστοποίησης της επίδικης απόφασης όπου κατά την κοινοποίηση σ΄αυτήν, τόσο αυτής όσο και της αιτιολόγησης της, μεταφράστηκε σε γλώσσα την οποία κατανοεί με την συνδρομή διερμηνέα. Ως εκ τούτου, στις 10/11/2021 ο αιτητής παρέλαβε και υπέγραψε την απορριπτική επιστολή ημερομηνίας 08/11/2021 δηλώνοντας ότι κατανόησε το περιεχόμενο της (βλ. ερυθρό 117 του διοικητικού φακέλου).
Τέλος, ο αιτητής διόρισε δικηγόρο και άσκησε προσφυγή κατά της απόφασης, ενέργεια που δεικνύει ότι έχει κατανοήσει το περιεχόμενο της απόφασης και των δικαιωμάτων του που απορρέουν από αυτήν (βλ. υπόθεση SINGH v. Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων Αρ. 1310/2016 ημερ. 9 Αυγούστου 2019 ).
Η οποιαδήποτε ανυπαρξία της υπογραφής του μεταφραστή, δεν αναιρεί το γεγονός ότι ο αιτητής έχει υπογράψει ότι έλαβε γνώση του περιεχομένου της επιστολής κοινοποίησης, όπως και των σχετικών δικαιωμάτων του, χωρίς να έχει επηρεαστεί με οποιοδήποτε τρόπο από τις κατ' ισχυρισμό τυχόν διαδικαστικές παραλείψεις, μιας και ως έχει αναφερθεί προχώρησε με την καταχώρηση προσφυγής ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου. Ενόψει τούτου ο εν λόγω ισχυρισμός απορρίπτεται ως αβάσιμος.
Ως προς τον ισχυρισμό περί παραβίασης του δικαιώματος ακρόασης του αιτητή, παρατηρώ ότι και πάλι αυτός εγείρεται με γενικότητα και αοριστία. Σημειώνω ότι ο αιτητής κλήθηκε σε συνέντευξη, στα πλαίσια της οποίας του δόθηκε η δυνατότητα και η ευκαιρία να αφηγηθεί την ιστορία του, να περιγράψει τα βιώματα του και να εκθέσει τους ισχυρισμούς του προς υποστήριξη του αιτήματός του για διεθνή προστασία. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχω ενώπιον μου, δεν καταδεικνύεται οποιαδήποτε παραβίαση του δικαιώματος ακρόασης, ως εκ τούτου ο συγκεκριμένος ισχυρισμός απορρίπτεται.
Εξετάζοντας τον ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας εκ μέρους των Καθ΄ων η αίτηση, αρχικά κρίνω σημαντικό να αναφερθεί ότι η επάρκεια της έρευνας, η έκταση και ο τρόπος διεξαγωγής της ποικίλει ανάλογα με τα υπό διερεύνηση γεγονότα. Προκαθορισμένος τρόπος δεν υπάρχει. Με την προϋπόθεση ότι η έρευνα είναι επαρκής, το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στον τρόπο που η διοίκηση επέλεξε να διερευνήσει το θέμα, ούτε και υποκαθιστά τα υπ' αυτής διαπιστωθέντα πρωτογενή ευρήματα (βλ. Motorways Ltd v. Υπουργού Οικονομικών κ.ά. (1999) 3 Α.Α.Δ. 447 και Ράφτης ν. Δημοκρατίας κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 και Κώστας Γρηγορίου ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 1002/2009, ημερ. 27.10.2011).
Ενόψει των πιο πάνω νομολογιακών κατευθυντήριων και στη βάση της πιο πάνω υποχρέωσης του αρμόδιου οργάνου για δέουσα έρευνα θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν οι ισχυρισμοί του αιτητή σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός του, για να διαφανεί εάν όντως το αρμόδιο όργανο προέβη στη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα και ορθώς αποφάσισε να απορρίψει το αίτημα του αιτητή.
Κατά την υποβολή αιτήματος διεθνούς προστασίας, ο αιτητής δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του καθώς υπήρξε μάρτυρας της σφαγής στο χωριό Luna Samboko της επαρχίας Ituri από την ομάδα ADF (Allied Democratic Forces) της ΛΔΚ. Μετά τη σφαγή, η κοινότητα της επαρχίας Ituri εξέφρασε την επιθυμία να προσφύγει στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, και καθώς ο ίδιος είναι μάρτυρας διατρέχει κίνδυνο από την κυβέρνηση (ερυθρό 1 και μετάφραση αυτού ερυθρό 30 του Δ.Φ.).
Στο πλαίσιο της προσωπικής του συνέντευξης, ημερομηνίας 25/10/2021, ο αιτητής δήλωσε ως τόπο καταγωγής του την κοινότητα Maluku της πόλης Kinshasa και ως τελευταίο τόπο διαμονής του την κοινότητα Lemba της Kinshasa (ερυθρό 43 Δ.Φ.). Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο, ανέφερε ότι είναι απόφοιτος πανεπιστημίου με πτυχίο στη λογιστική∙ ενώ ως προς την εργασιακή του πείρα δήλωσε ότι από το 2014 έως το 2021 εργαζόταν ως τεχνικός καθαρισμού (cleaning technician) (ερυθρό 44 Δ.Φ.). Αναφορικά με το οικογενειακό του υπόβαθρο, ο αιτητής δήλωσε ότι είναι αρραβωνιασμένος και έχει 1 παιδί, ωστόσο μετά την άφιξη του στη Δημοκρατία δεν έχει επικοινωνία μαζί την αρραβωνιαστικιά του και ανήλικο τέκνο τους (ερυθρό 45 Δ.Φ.). Όσον αφορά την πατρική του οικογένεια, ο αιτητής δήλωσε ότι η μητέρα του και ο πατριός του δολοφονήθηκαν από την τρομοκρατική ομάδα Cadeco τον Απρίλιο του 2017, ενώ πρόβαλε ότι ο βιολογικός του πατέρας τους εγκατέλειψε και δεν γνωρίζει που βρίσκεται (ερυθρό 45 Δ.Φ.). Ως περαιτέρω ανέφερε έχει 1 αδελφό ο οποίος βρίσκεται στη φυλακή, ενώ τα υπόλοιπα αδέλφια του σκοτώθηκαν από την ομάδα ADF τον Μάιο του 2021 (ερυθρό 44 Δ.Φ.). Τέλος, ανέφερε ότι έχει επικοινωνία με ένα ξάδερφο του ο οποίος διαμένει στην πρωτεύουσα Kinshasa (ερυθρό 44 Δ.Φ.).
Ερωτηθείς ο αιτητής σχετικά με τον λόγο που εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του, υποστήριξε ότι ο αδελφός του είναι εκλελεγμένο μέλος του Κοινοβουλίου για την επαρχία Ituri, περιοχή με αρκετά προβλήματα. Στις 06/05/2021, εξελέγησαν άτομα τα οποία δημιούργησαν Στρατιωτική Κυβέρνηση (Gouvernour Militaire), η οποία στάλθηκε στην συγκεκριμένη επαρχία και ήρθε σε σύγκρουση με τον αδελφό του αιτητή. Στις 30/05/2021 ο αδελφός του αιτητή διοργάνωσε πάρτι γνωριμίας για τα άτομα που τον ψήφισαν, στο οποίο παρόντες ήταν και ο αιτητής με τα 3 αδέλφια του. Εκείνη την μέρα, μέλη της ADF βρίσκονταν στην περιοχή. Ξαφνικά άτομα εισέβαλαν στο χώρο του πάρτι και άρχισαν να σκοτώνουν με ματσέτες (machetes) και όπλα. Ως υποστήριξε ο αιτητής, ο ίδιος χτυπήθηκε από αυτούς, ωστόσο κατάφερε να διαφύγει. Αυτό συνέβη η ώρα 14.00 το απόγευμα στο χωριό Luna και κατάφεραν να διαφύγουν στο χωριό Laya. Μετά από 2 μέρες επέστρεψαν στο χωριό Luna, όπου αρκετά άτομα σκοτώθηκαν, ανάμεσα τους και τα 3 αδέλφια του αιτητή. Μετά τις 10/06/2021 προσπάθησαν να συλλέξουν τεκμήρια και γεγονότα για προσφυγή στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, γεγονός το οποίο δεν άρεσε στην κυβέρνηση. Στις 25/06/2021 ο αιτητής και ο αδελφός του συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν σε ένα σπίτι. Ο αδελφός του γνωρίζοντας τι θα τους συμβεί, με τη βοήθεια αστυνομικού οργάνωσε την δραπέτευση του αιτητή. Με την άφιξη του στη Δημοκρατία προσπάθησε να επικοινωνήσει με τον αδελφό του, ωστόσο δεν κατέστη δυνατόν, και κατόπιν επικοινωνίας που είχε με τον αστυνομικό Α. πληροφορήθηκε ότι ο αδελφός του ήταν στη φυλακή, και τον προέτρεψε να μην επικοινωνήσει ξανά με κάποιο στη ΛΔΚ (ερυθρά 42 και 41 Δ.Φ.).
Ερωτηθείς αν υπάρχει οποιοσδήποτε άλλος λόγος που τον ώθησε να εγκαταλείψει τη χώρα του, ο αιτητής πρόβαλε και οικογενειακά προβλήματα. Ως υποστήριξε, λόγω της έλλειψης πατρικής φιγούρας, ο αδελφός του ήταν τα πάντα για τον ίδιο. Λόγω της περιουσίας που άφησε ο πατέρας του, χτυπήθηκε πνευματικά (beaten spiritually) με αποτέλεσμα να έχει πρόβλημα στο μάτι. Η οικογένεια του σκότωσε την αδελφή του μέσω μαγείας και ήθελε να σκοτώσει και τον ίδιο. Στην εθνοτική φυλή Mungala στην οποία ανήκει, η θεία έχει τη δύναμη να σκοτώνει∙ και πρόβαλε ότι εξακολουθεί να τον ψάχνει πνευματικά. Οικειοποιήθηκαν την περιουσία της αποβιώσασας μητέρας του, σκότωσαν την αδελφή και τον αδελφό του, και ήθελαν να σκοτώσουν και τον ίδιο με τη χρήση μαγείας γιατί δεν ήθελαν ο πατέρας του να παντρευτεί γυναίκα από τη φυλή Bandudu. Για αυτό ο αδελφός του τον βοήθησε να εγκαταλείψει τη χώρα του (ερυθρό 40 Δ.Φ.).
Σε ερωτήσεις αναφορικά με τον αδελφό του, ο οποίος τον βοήθησε να δραπετεύσει, ο αιτητής ανέφερε το όνομα του, ήτοι H.B., προβάλλοντας ότι το διαφορετικό επίθετο προκύπτει από το γεγονός ότι έχουν διαφορετικό πατέρα (ερυθρό 40 Δ.Φ.). Ως περαιτέρω δήλωσε, ο αδελφός του, είναι πολιτικό πρόσωπο και μέλος του πολιτικού κόμματος PPRD (ερυθρό 40 Δ.Φ.), ενώ ως προς την οικογενειακή του κατάσταση ανέφερε ότι είναι παντρεμένος με 2 παιδιά τα οποία βρίσκονται με τη μητέρα τους στις ΗΠΑ για δική τους προστασία και για καλύτερη μόρφωση (ερυθρό 39 Δ.Φ.).
Σε ερωτήσεις αναφορικά με το πάρτι που διοργάνωσε ο αδελφός του, ο αιτητής ανέφερε ότι ενημερώθηκαν ότι η περιοχή (Ituri) βρισκόταν σε καθεστώς πολιορκίας (state siege), και διοργάνωσε το πάρτι για να δείξει στον κόσμο ότι η ειρήνη θα έρθει στην περιοχή (ερυθρό 39 Δ.Φ.). Η εν λόγω εκδήλωση διοργανώθηκε στο χωριό Luna, και όταν έφτασαν εκεί στις 17/05 επικοινώνησαν με άτομα, και αποφάσισαν για την ημερομηνία διεξαγωγής της, η οποία ήταν 30/05. Κύριος σκοπός ήταν η παρουσίαση της δουλειάς του αδελφού του ως εξελεγμένο μέλος του κοινοβουλίου (ερυθρό 38 Δ.Φ.). Κατά τη διάρκεια του πάρτι ο αδελφός του μιλούσε με τον κόσμο, και ο ίδιος ήταν μαζί του, όταν ξαφνικά είδαν άτομα να καταστρέφουν τον φράχτη, να δημιουργούν φασαρία, να χτυπούν και να σκοτώνουν κόσμο. Ως υποστηρίζει, στην προσπάθεια του να διαφύγει, κάποιος τον χτύπησε με το όπλο στο δάχτυλο και το πρόσωπο, με αποτέλεσμα να σπάσουν τα δόντια του (ερυθρό 37 Δ.Φ.). Κατάφερε να διαφύγει στο χωριό Laya, μαζί με άλλα τουλάχιστον 16 άτομα, όπου συνάντησε τον αδελφό του (ερυθρό 37 Δ.Φ.). Μετά από 2 μέρες ενημερώθηκαν ότι η κατάσταση στο χωριό Luna αποκλιμακώθηκε και αποφάσισαν να επιστρέψουν (ερυθρό 36 Δ.Φ.).
Στη συνέχεια ο αιτητής παρέθεσε πληροφορίες, κατόπιν σχετικών ερωτήσεων, αναφορικά με τη συλλογή τεκμηρίων και πληροφοριών για προσφυγή στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Ως υποστηρίζει, στις 10/06 ξεκίνησε αυτή η διαδικασία, όπου μίλησαν με θύματα, έβγαλαν φωτογραφίες, και συνέλεξαν βίντεο για να δημιουργήσουν αρχείο με αποδεικτικά στοιχεία (ερυθρό 35 Δ.Φ.). Ως ισχυρίζεται, ενημερώθηκε η κεντρική κυβέρνηση η οποία προέβη στη σύλληψη του αδελφού του και των ατόμων που ήταν κοντά του από τον στρατό (FARDC) (ερυθρό 34 Δ.Φ.). Ως δήλωσε συνελήφθησαν μαζί με τον αδελφό του στο ξενοδοχείο Gold Star International, το οποίο βρίσκεται στην Bunia, και τους έβαλαν σε μαύρο στρατιωτικό όχημα και τους μετέφεραν σε σπίτι στην Gombe (ερυθρό 34 Δ.Φ.). Κληθείς να εξηγήσει το λόγο της σύλληψης του, ο αιτητής πρόβαλε τη σχέση με τον αδελφό του με τον οποίο έμενε, και το γεγονός ότι ήταν μάρτυρας, κάτοχος φωτογραφιών τις οποίες θα έστελνε στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ερυθρό 34 Δ.Φ.).
Σε ερωτήσεις αναφορικά με την απόδραση του, ο αιτητής ισχυρίστηκε ότι τον βοήθησε ένας αστυνομικός, ο οποίος είχε επικοινωνία με τον αδελφό του και ήταν ένα από τα άτομα που φρουρούσαν την οικεία στην οποία κρατείτο. Ως υποστηρίζει ο αδελφός του δεν έφυγε μαζί του λόγω της θέσης του, και της δυσκολίας που θα αντιμετώπιζε να φύγει από τη χώρα καθώς θα χρειαζόταν εξουσιοδότηση (ερυθρό 33 Δ.Φ.). Ερωτηθείς για την έξοδο του από τη χώρα, ο αιτητής ανέφερε ότι κρατήθηκε για 3 ώρες από τo γραφείο μετανάστευσης στο αεροδρόμιο (ερυθρό 42 1Χ Δ.Φ.), ωστόσο μετά από 3 ώρες, για κάποιο λόγο που δεν μπορεί να προσδιορίσει, αφέθηκε ελεύθερος να φύγει (ερυθρό 32 Δ.Φ.).
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ημερομηνίας 27/10/2021, ο αιτητής προσκόμισε 36 φωτογραφίες, αναφορικά με τη σφαγή στο χωριό Luna, και τις οποίες συνέλεξε για να τις στείλει στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ερυθρό 56 Δ.Φ.).
Σε ερωτήσεις αναφορικά με την επικοινωνία που είχε με άτομα στη ΛΔΚ μετά την έξοδο του από τη χώρα, ο αιτητής δήλωσε ότι στις 12/09 μίλησε με τον αστυνομικό ο οποίος τον ενημέρωσε ότι ο αδελφός του δηλητηριάστηκε και βρίσκεται στη φυλακή, και θεωρεί ότι μέχρι σήμερα ο αδελφός του είναι φυλακισμένος (ερυθρό 56 Δ.Φ.). Επιπρόσθετα, ανέφερε ότι στις 07/09 προσπάθησε να καλέσει την σύντροφο του, ωστόσο δεν κατέστη δυνατή η επικοινωνία, και έκτοτε δεν έχει μιλήσει μαζί της (Ερυθρό 56 Δ.Φ.). Ως υποστήριξε, σε επικοινωνία που είχε με τον ξάδελφό του στις 20/09 ενημερώθηκε ότι ούτε ο ξάδελφος του είχε νέα της συντρόφου του (ερυθρό 55 Δ.Φ.).
Ακολούθως, ο αιτητής παρέθεσε πληροφορίες, κατόπιν σχετικών ερωτήσεων, αναφορικά με τα οικογενειακά προβλήματα που αντιμετώπισε. Ως δήλωσε, οι βιολογικοί του γονείς είχαν 2 παιδιά, τον ίδιο και 1 αδελφή η οποία σκοτώθηκε με τη χρήση μαγείας (ερυθρό 55 Δ.Φ.). Η οικογένεια του πατέρα του δεν ήταν αποδέχτηκε τον γάμο μεταξύ μελών των φυλών Mungala και Bandundu. Ο πατέρας του έφυγε το 1995 και η οικογένεια του πατέρα του πήρε όλη την περιουσία (η οποία αποτελείται από και γη και ένα σπίτι, ερυθρό 54 Δ.Φ.) που τους άφησε, ενώ με τη χρήση μαγείας προσπάθησαν να τους βλάψουν με αποτέλεσμα το θάνατο της αδελφής του (ερυθρό 55 Δ.Φ.). Σε ερωτήσεις αναφορικά με τον θάνατο της αδελφής του, ο αιτητής ανέφερε ότι πέθανε ξαφνικά, όταν ο ίδιος ήταν 8 χρονών, και η μητέρα του τον ενημέρωσε τι συνέβη στην αδελφή του (ερυθρό 54 Δ.Φ.). Ερωτηθείς αν η μητέρα του προέβη σε καταγγελία στην αστυνομία, ο αιτητής απάντησε αρνητικά, ενώ μετά την αναχώρηση του πατέρα του δεν είχαν επικοινωνία με την θεία του (ερυθρό 53 Δ.Φ.). Σε ερωτήσεις αναφορικά με τις απειλές που δέχθηκε από τη θεία του, ο αιτητής ανέφερε ότι η θεία του απείλησε να τον σκοτώσει, και μετά το θάνατο της αδελφής του απείλησε ότι θα είναι ο επόμενος (ερυθρό 53 Δ.Φ.). Ερωτηθείς αν προσπάθησε να διεκδικήσει την περιουσία του πατέρα του, ο αιτητής απάντησε αρνητικά (ερυθρό 53 Δ.Φ.). Το 2000 η μητέρα του ξαναπαντρεύτηκε, μετακόμισε από την περιοχή Matonge της πόλης Kinshasa στην επαρχία Ituri και απέκτησε 3 παιδιά (ερυθρό 54 Δ.Φ.).
Σε ερωτήσεις αναφορικά με την πολιτική καριέρα και δραστηριοποίηση του αδελφού του, ο αιτητής ανέφερε ότι η θέση του συνεπάγεται την εκπροσώπηση των συμφερόντων των ατόμων που τον εξέλεξαν. Ως υποστήριξε, ο αδελφός του ανήκει στο πολιτικό κόμμα PPRD, στο οποίο ήταν μέλος και ο ίδιος (ερυθρό 52 Δ.Φ.) από το 2014 μέχρι το 2018 που αποχώρησε (ερυθρό 51 Δ.Φ.). Ερωτηθείς αναφορικά με την ιδεολογία του συγκεκριμένου πολιτικού κόμματος, ο αιτητής απάντησε ότι σκοπός είναι η ανοικοδόμηση της ΛΔΚ και η προώθηση της δημοκρατίας (ερυθρό 51 Δ.Φ.). Ο δικός του ο ρόλος, ως μέλος του κόμματος στην περιοχή Funa, ήταν η κινητοποίηση ατόμων μέσα από τη διοργάνωση εργαστηρίων (workshops) (ερυθρό 51 Δ.Φ.). Ερωτηθείς για τη διαδικασία που ακολούθησε για να γίνει μέλος, ο αιτητής δήλωσε ότι δεν ακολούθησε την κανονική διαδικασία καθώς ο αδελφός του ήταν ήδη μέλος σε ψηλό επίπεδο και του έφερε κάρτα μέλους (ερυθρό 51 3Χ Δ.Φ.), την οποία έχασε (ερυθρό 52 Δ.Φ.). Κληθείς να εξηγήσει τον λόγο που αποχώρησε από το PPRD το 2018, ο αιτητής υποστήριξε ότι δεν ήταν πολιτικός, και εκείνη την περίοδο το κόμμα της αντιπολίτευσης απειλούσε μέλη του PPRD. Ως ισχυρίστηκε έλαβε και ο ίδιος απειλές από άτομα του UDPS, διευκρινίζοντας ότι μια μέρα (πριν τις εκλογές το 2018, όπου δεν ψήφισε) απείλησαν να τον κάψουν επειδή φορούσε φανέλα του κόμματος (ερυθρό 51 Δ.Φ.).
Τέλος, ερωτηθείς τι φοβάται ότι θα συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο αιτητής ανέφερε ότι θα τον σκοτώσουν (κυβέρνηση) καθώς δεν υπάρχει ελευθερία της έκφρασης στη χώρα του και θα έχει την ίδια μοίρα με τον αδελφό του (ερυθρό 52 Δ.Φ.).
Ο αρμόδιος λειτουργός αξιολογώντας τις δηλώσεις του αιτητή, κατά το στάδιο των συνεντεύξεων του, σχημάτισε έξι (6) ουσιώδεις ισχυρισμούς ως ακολούθως:
1. Ταυτότητα, και χώρα καταγωγής του αιτητή.
2. Εμπλοκή του αιτητή και του ετεροθαλή αδελφού του στα πολιτικά της ΛΔΚ.
3. Ισχυριζόμενες απειλές που δέχθηκε ο αιτητής λόγω των πολιτικών του δραστηριοτήτων το 2018.
4. Ο αιτητής μαζί με τον αδελφό του υπήρξαν μάρτυρες της σφαγής στο Ituri, συνελήφθησαν από τον στρατό (FARDC) για να μην καταχωρήσουν προσφυγή εναντίον της κυβέρνησης στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
5. Σφετερισμός της περιουσίας του πατέρα του αιτητή από τη θεία του, η οποία ευθύνεται για το θάνατο της αδελφής του μέσω μαγείας.
6. Ισχυριζόμενες απειλές και αναζήτηση από τη θεία του λόγω της περιουσίας που ανήκε στον πατέρα του.
Όσον αφορά τον πρώτο ισχυρισμό κρίθηκε ότι στοιχειοθετήθηκε τόσο η εσωτερική όσο και η εξωτερική αξιοπιστία του καθώς ο αιτητής προσκόμισε πρωτότυπο διαβατήριο από τη χώρα καταγωγής του, ενώ οι δηλώσεις του επιβεβαιώθηκαν από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.
Σε ό,τι αφορά τον δεύτερο ισχυρισμό, ήτοι την εμπλοκή του αιτητή και του ετεροθαλή αδελφού του στα πολιτικά της ΛΔΚ, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες αναφορικά με τον ρόλο του ως μέλος του πολιτικού κόμματος PPRD για την περίοδο 2014 – 2028, προβάλλοντας με γενικότητα ότι ως μέλος του κόμματος στην περιοχή Funa ήταν υπεύθυνος για την κινητοποίηση του κόσμου μέσω εργαστηρίων ( workshops).
Επιπρόσθετα, δεν ήταν σε θέση να δώσει πληροφορίες αναφορικά με τη διαδικασία που ακολούθησε για να γίνει μέλος, δηλώνοντας απλά ότι απόκτησε κάρτα μέλους μέσω του αδελφού του, o οποίος ήταν ήδη μέλος σε ψηλό επίπεδο. Επιπλέον, σημειώνεται ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες αναφορικά με την ιδεολογία του κόμματος, καθώς ερωτηθείς σχετικά απάντησε γενικά ότι στόχος είναι η ανοικοδόμηση της ΛΔΚ και η προώθηση της δημοκρατίας. Ομοίως ανεπαρκείς κρίθηκαν και οι δηλώσεις του σε ερωτήματα που αφορούσαν την πολιτική εμπλοκή και δραστηριοποίηση του αδελφού του, προβάλλοντας απλά ότι ήταν μέλος του συγκεκριμένου κόμματος, χωρίς ωστόσο, να δίνει επαρκείς πληροφορίες αναφορικά με τις δραστηριότητες και τα καθήκοντα του. Ως εκ τούτου, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι η εσωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού δεν τεκμηριώθηκε. Όσον αφορά την εξωτερική αξιοπιστία, παρά την προσωπική φύση των ισχυρισμών του αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές όπου επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη του πολιτικού κόμματος PPRD του πρώην προέδρου Joseph Kabila. Επίσης επιβεβαιώθηκε η πληροφορία που αφορά τον H.B. ως επαρχιακό βουλευτή (provincial deputy) της επαρχίας Ituri. Ωστόσο, καθώς δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί η ιδιότητα του αιτητή ως μέλος του συγκεκριμένου πολιτικού κόμματος, ούτε η συγγένεια του αιτητή με τον Η.Β, και σε συνάρτηση με την ανωτέρω ανάλυση, ο δεύτερος ισχυρισμός του αιτητή δεν έγινε αποδεκτός.
Όσον αφορά τον τρίτο ισχυρισμό, ήτοι τις ισχυριζόμενες απειλές που δέχθηκε ο αιτητής λόγω των πολιτικών του δραστηριοτήτων το 2018, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε τις δηλώσεις του ως γενικές και αόριστες. Ειδικότερα ερωτηθείς για την χρονική περίοδο που δέχθηκε απειλές, ο αιτητής απάντησε ότι ήταν πριν τις εκλογές το 2018, όπου δεν ψήφισε∙ ενώ κληθείς να εξηγήσει τους λόγους του τερματισμού των πολιτικών του δραστηριοτήτων, ο αιτητής ανέφερε με αόριστο τρόπο ότι δεν ήταν πολιτικός, ήταν μέλος του κόμματος, και εκείνη την περίοδο μέλη του κόμματος της αντιπολίτευσης απειλούσαν μέλη του κόμματος PPRD. Ως εκ τούτου, λόγω της μη αποδοχής του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού που αφορά τη συμμετοχή του αιτητή στο πολιτικό κόμμα, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον υπό εξέταση ισχυρισμό, σε συνάρτηση με την έλλειψη συνοχής και επαρκών πληροφοριών στις δηλώσεις του αιτητή, και την έλλειψη εξωτερικών πηγών, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός απορρίφθηκε λόγω μη τεκμηρίωσης της εσωτερικής και εξωτερικής αξιοπιστίας.
Αναφορικά με τον τέταρτο ισχυρισμό, όπου ο αιτητής μαζί με τον αδελφό του υπήρξαν μάρτυρες της σφαγής στο Ituri, και την φερόμενη σύλληψη τους από τον στρατό (FARDC) για να μην καταχωρήσουν προσφυγή εναντίον της κυβέρνησης στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι οι δηλώσεις του αιτητή στερούνται περιγραφικότητας και ευλογοφάνειας. Ειδικότερα, κληθείς να περιγράψει τη διαφυγή του από το χωριό Luna στο χωριό Laya, σε ερώτηση αναφορικά με την πορεία που ακολούθησε απάντησε ότι δεν είναι ειδικός στη γεωμετρία και δεν μπορεί να εξηγήσει πως πήγε εκεί∙ ενώ σε ερώτηση αναφορικά με το χρόνο που χρειάστηκε για να φτάσει στο χωριό Laya, απάντησε ότι δεν μπορεί να διευκρινίσει καθώς άφησε το κινητό του αλλά ήταν βράδυ. Επιπρόσθετα, κληθείς να εξηγήσει το λόγο που επέστρεψε πίσω στο χωριό Luna μετά από δύο μέρες, ο αιτητής ανέφερε με γενικό τρόπο ότι ενημερώθηκαν ότι η κατάσταση αποκλιμακώθηκε και για αυτό επέστρεψαν. Ερωτηθείς από ποιον ενημερώθηκαν, ο αιτητής πρόβαλε ότι τις περισσότερες φορές σε ένα χωριό ο αρχηγός του χωριού κάνει ανακοινώσεις, και έτσι διαδόθηκε το νέο. Όσον αφορά τη σύλληψη του από τον στρατό (FARDC), ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει ευλογοφανή εξήγηση ως προς το λόγο που κρατήθηκε σε υπό επίβλεψη οικία και όχι στη φυλακή, δηλώνοντας ότι δεν γνωρίζει γιατί δεν φυλακίστηκε, αλλά κρατήθηκε σε οικία μέχρι να αποφασίσουν αν θα τον φυλάκιζαν ή όχι. Επιπρόσθετα, ερωτηθείς ο αιτητής πως κατάφερε να φύγει νόμιμα από τη χώρα του, με αόριστο τρόπο δήλωσε ότι είναι κάτι που δεν μπορεί ούτε ο ίδιος να εξηγήσει, ίσως είναι κάτι πνευματικό (spiritual), κρατήθηκε για 3 ώρες και μετά αφέθηκε ελεύθερος να φύγει. Λόγω της έλλειψης πληροφοριών και περιγραφικότητας, η εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του δεν τεκμηριώθηκε. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του συγκεκριμένου ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές όπου επιβεβαιώθηκε το καθεστώς πολιορκίας (state siege) της επαρχίας Ituri, καθώς και οι βιαιοπραγίες, οι καταστροφές, οι απαγωγές, οι θάνατοι, και οι εσωτερικές μετακινήσεις πολιτών λόγω στρατιωτικής βίας. Ωστόσο, λόγω μη τεκμηρίωσης της εσωτερικής αξιοπιστίας, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός απορρίφθηκε ως μη αξιόπιστος.
Όσον αφορά τον πέμπτο ουσιώδη ισχυρισμό, ήτοι τον σφετερισμό της περιουσίας του πατέρα του αιτητή από τη θεία του, η οποία ευθύνεται για το θάνατο της αδελφής του μέσω μαγείας, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι οι δηλώσεις του αιτητή στερούντο επάρκειας, λεπτομέρειας και συνοχής. Ειδικότερα, ερωτηθείς ο αιτητής αναφορικά με τη διάγνωση του γιατρού για το θάνατο της αδελφής του, απάντησε ότι δεν γνωρίζει καθώς ήταν 8 ετών, προβάλλοντας ότι η μητέρα του τού διηγήθηκε την ιστορία, και του εξήγησε τι συνέβη. Επιπρόσθετα, γενική και αόριστη κρίθηκε και η δήλωση του αναφορικά με την περιουσία του πατέρα του, όπου ανέφερε ότι πήραν τη γη και το σπίτι. Τέλος, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο αιτητής δεν κατάφερε να δώσει ικανοποιητική αιτιολογία ως προς το λόγο που η μητέρα του δεν αναζήτησε τη συνδρομή των αρμόδιων αρχών, υποστηρίζοντας ότι ήταν σκάνδαλο και δεν του αρέσει να μιλά για αυτά τα πράγματα. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία, παρά την προσωπική φύση του εν λόγω ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές όπου επιβεβαιώνεται το φαινόμενο της χρήσης μαγείας, καθώς και οι κτηματικές διενέξεις, ωστόσο, λόγω μη στοιχειοθέτησης της εσωτερικής αξιοπιστίας, ο πέμπτος ισχυρισμός απορρίφθηκε.
Τέλος, αναφορικά με τις ισχυριζόμενες απειλές και τη δίωξη από τη θεία του λόγω της περιουσίας που ανήκε στον πατέρα του, ήτοι έκτος ουσιώδης ισχυρισμός, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες και λεπτομέρειες αναφορικά με τις απειλές. Συγκεκριμένα, ερωτηθείς να περιγράψει τις απειλές που έλαβε από τη θεία του, ο αιτητής απάντησε ότι η θεία του μια μέρα τον απείλησε ότι θα τον σκοτώσει και θα ρίξει σε αυτόν κακή τύχη (throw me bad luck). Επιπρόσθετα, κληθείς να αναφέρει πότε δέχθηκε απειλές, ο αιτητής δήλωσε πριν πολύ καιρό όταν προσπαθούσε να πάρει την περιουσία∙ μετά το θάνατο της αδελφής του τον απείλησε ότι θα ήταν ο επόμενος. Τέλος, σε ερώτηση για το πως ενημερώθηκε αναφορικά με την πρόθεση της θείας του να τον σκοτώσει, ο αιτητής απάντησε ότι γεννήθηκε σε μια οικογένεια 5 (ατόμων) και τους γνωρίζει όλους, αυτό λέχθηκε στην οικογένεια. Όσον αφορά την εξωτερική αξιοπιστία, λαμβάνοντας υπόψη τον εγγενώς προσωπικό χαρακτήρα του εν λόγω ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι δεν δύναται να εντοπιστούν πηγές που να επιβεβαιώνουν τις απειλές που δέχθηκε από τη θεία του.
Ακολούθως, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε αξιολόγηση κινδύνου στη βάση του μοναδικού αποδεκτού ουσιώδους ισχυρισμού. Στα πλαίσια της εν λόγω αξιολόγησης, ο αρμόδιος λειτουργός, κατέληξε ότι δεν προκύπτει εύλογος βαθμός πιθανότητας να υποβληθεί ο αιτητής σε μεταχείριση που ισοδυναμεί με δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στην πόλη Kinshasa της ΛΔΚ, αποκλειστικά και μόνο λόγω της παρουσίας του στη χώρα.
Ενόψει των πιο πάνω ευρημάτων, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο αιτητής δεν δικαιούται προσφυγικό καθεστώς, αφού στο πρόσωπο του δεν συντρέχουν εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης για ένα από τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 3 και 3Δ του Περί Προσφύγων Νόμου ήτοι την εθνικότητα την φυλή, τη θρησκεία, την ιδιότητα μέλους σε μια συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα ή την πολιτική γνώμη όπως περιγράφεται στο άρθρο 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 και το άρθρο 10 της οδηγίας 2011/95/ΕΕ. Περαιτέρω, θεώρησε ότι δεν δικαιολογείται αναγνώριση συμπληρωματικής προστασίας στο πρόσωπο του αιτητή, καθότι δεν προέκυψε πραγματικός κίνδυνος θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή βασανιστηρίων ή απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης δυνάμει του άρθρου 15(α) και (β) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αντίστοιχο άρθρο19(2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου). Επιπρόσθετα, η αρμόδια αρχή, στη βάση πληροφοριών αναφορικά με την επικρατούσα κατάσταση στην πόλη Kinshasa, έκρινε ότι ούτε και οι προϋποθέσεις για χορήγηση συμπληρωματικής προστασίας προς το πρόσωπο του αιτητή συντρέχουν δυνάμει του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αντίστοιχο άρθρο19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου), μιας και στην Kinshasa, τόπο συνήθους διαμονής του αιτητή, δεν επικρατούν συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας κατά των αμάχων λόγω εσωτερικής και διεθνούς ένοπλης σύγκρουσης.
Ενόψει των πιο πάνω αναφερθέντων, κρίνω ότι ουδεμία περαιτέρω έρευνα χρειαζόταν για την εξέταση της αίτησης του.
Όσον αφορά τον ισχυρισμό περί μη επαρκούς αιτιολογίας της προσβαλλόμενης απόφασης, κρίνω σκόπιμο να αναφέρω ότι δεν διαπιστώνω παραβίαση του αρ.26 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(I)/1999). Εν αντιθέσει, στην βάση των σχετικών με τις προϋποθέσεις χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας διατάξεων, παρατηρώ ότι στην σχετική Έκθεση του αρμόδιου λειτουργού όσο και στην απόφαση των καθ' ων η αίτηση αναφέρονται επαρκώς οι λόγοι, νομικοί και πραγματικοί, για τους οποίους απορρίφθηκε η επίδικη αίτηση ασύλου. Ενόψει των πιο πάνω αναφερθέντων, ο εν λόγω ισχυρισμός απορρίπτεται ως αβάσιμος.
Θα προχωρήσω τώρα να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης στη βάση του άρθρου 11 (3) (α) του Περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν. 73 (Ι)/2018) και ενόψει τούτου να κρίνω αν ορθά το αρμόδιο όργανο απέρριψε το αίτημα του αιτητή.
Λαμβάνοντας υπόψιν τις δηλώσεις του αιτητή, ως αυτές προβλήθηκαν καθ’ όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός του και οι οποίες παρατέθηκαν λεπτομερώς ανωτέρω, παρατηρώ εκ προοιμίου ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να στοιχειοθετήσει την αξιοπιστία των δηλώσεων του ως προς την κατ’ ισχυρισμό δίωξη του από την κυβέρνηση λόγω της στενής συγγένειας με τον βουλευτή της επαρχίας Ituri – ο οποίος σύμφωνα με τα λεγόμενα του αιτητή είναι ο αδελφός του – και την πρόθεση καταχώρησης καταγγελίας στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για τη σφαγή που έλαβε χώρα στις 30/05/2021 στο χωριό Luna της επαρχίας Ituri.
Ειδικότερα:
Όσον αφορά τον ισχυρισμό 2, ήτοι την εμπλοκή του αιτητή και του ετεροθαλή αδελφού του στα πολιτικά δρώμενα της ΛΔΚ, παρατηρώ ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς και βασικές πληροφορίες αναφορικά με το πολιτικό κόμμα PPRD στο οποίο ήταν μέλος, καθώς και την πολιτική του δραστηριότητα και ρόλο. Ειδικότερα, κληθείς να περιγράψει την ιδεολογία του συγκεκριμένου κόμματος, ο αιτητής γενικόλογα απάντησε ότι σκοπός ήταν η αναδόμηση της ΛΔΚ και η προώθηση της δημοκρατίας (ερυθρό 51 Δ.Φ.), ενώ ερωτηθείς για τον ρόλο του ως μέλος απάντησε ότι ήταν μέλος του κόμματος στην περιοχή Funa και υπεύθυνος για την κινητοποίηση του κόσμου (ερυθρό 51 Δ.Φ.). Θα αναμένετο από τον αιτητή να είναι σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες, ειδικά σε βασικά ερωτήματα όπως η ιδεολογία και η εμπλοκή του στο κόμμα καθώς σύμφωνα με τις δηλώσεις του ήταν μέλος από το 2014 έως το 2018, ωστόσο διαπιστώνω ότι οι απαντήσεις του στα σχετικά ερωτήματα είναι γενικές, αόριστες και συνοπτικές. Ομοίως κρίνονται και οι δηλώσεις του αναφορικά με την πολιτική εμπλοκή του αδελφού του. Ως ισχυρίστηκε ο αιτητής, ο αδελφός του ήταν εξελεγμένος βουλευτής για την επαρχία Ituri, και σύμφωνα με τα λεγόμενα του ο ίδιος ήταν παρά τω πλευρώ του αδελφού του. Κληθείς, ωστόσο, να δώσει πληροφορίες αναφορικά με τη θέση του και τα καθήκοντα του, ο αιτητής λακωνικά ανέφερε ότι «η δουλειά του είναι να εκπροσωπεί τα άτομα και τα συμφέροντα αυτών που τον ψήφισαν», και ότι «έχει συναντήσεις, τον περισσότερο χρόνο ασχολείται με την πολιτική» (ερυθρό 52 Δ.Φ.).
Αναφορικά με τον ισχυρισμό 3, ήτοι τις φερόμενες απειλές που δέχθηκε ο αιτητής λόγω των πολιτικών του δραστηριοτήτων το 2018, διαπιστώνω ότι οι δηλώσεις του χαρακτηρίζονται ως ανεπαρκείς και λακωνικές. Ειδικότερα, ερωτηθείς για το λόγο που τερμάτισε την συμμετοχή του στο συγκεκριμένο πολιτικό κόμμα, ο αιτητής απάντησε ότι δεν ήταν πολιτικός, ήταν μέλος, και εκείνη την περίοδο μέλη του PPRD δέχθηκαν απειλές από το αντιπολιτευόμενο κόμμα, για αυτό αποφάσισε να αποχωρίσει. Κληθείς δε να δώσει πληροφορίες για τυχόν απειλές που δέχθηκε, ανέφερε ότι δέχθηκε απειλές από άτομα του UDPS, υποστηρίζοντας ότι μια μέρα τον απείλησαν ότι θα τον κάψουν επειδή φορούσε φανέλα του κόμματος του, διευκρινίζοντας ότι αυτό συνέβη πριν τις εκλογές το 2018 (ερυθρό 51 Δ.Φ.).
Όσον αφορά τον ισχυρισμό 4, όπου σύμφωνα με τις δηλώσεις του ο αιτητής μαζί με τον αδελφό του υπήρξαν μάρτυρες της σφαγής στο Ituri, και συνελήφθησαν από τον στρατό (FARDC) για να μην καταχωρήσουν καταγγελία εναντίον της κυβέρνησης στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, παρατηρώ ότι οι δηλώσεις του στερούνται παραστατικότητας, περιγραφικότητας και εξειδίκευσης. Το αφήγημα του παρουσιάζει κενά, έλλειψη συνοχής και ευλογοφάνειας. Παρατηρώ ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να περιγράψει τον τρόπο διαφυγής του από την εκδήλωση, υποστηρίζοντας ότι κάποιος τον χτύπησε με το όπλο στο πρόσωπο και το δάχτυλο, τον έσπρωξε, έπεσε και άρχισε να τρέχει (ερυθρό 37 Δ.Φ.). Ομοίως παρατηρώ και για τη διαδρομή διαφυγής του, όπου ερωτηθείς σχετικά, ο αιτητής γενικά και αόριστα απάντησε ότι «δεν είμαι ειδικός στη γεωμετρία (I am not an expert of geometry) οπότε δεν μπορώ να πω πως έφτασα εκεί» (ερυθρό 36 Δ.Φ.). Επιπρόσθετα, διαπιστώνω ότι δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες αναφορικά με την πρωτοβουλία περί καταγγελίας της επίθεσης στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Ειδικότερα, ο αιτητής δεν έδωσε επαρκείς πληροφορίες αναφορικά με τη συλλογή πληροφοριών, και την προετοιμασία, ενώ ερωτηθείς αν τελικά έγινε η αναφορά στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, ο αιτητής γενικόλογα απάντησε ότι αυτό προκάλεσε πρόβλημα ανάμεσα στον αδελφό του και την περιφερειακή κυβέρνηση (provincial government), ενημερώθηκε η κεντρική κυβέρνηση και λήφθηκε απόφαση για τη σύλληψη του αδελφού του καθώς και όλων των ατόμων που βρίσκονταν κοντά του (ερυθρό 34 Δ.Φ.). Τέλος, γενικές και αόριστες κρίνονται και οι δηλώσεις του αναφορικά με τη σύλληψη και κράτηση του, όπου ως υποστηρίζει κρατήθηκαν σε εποπτευόμενη οικία (supervised residence), και ο αδελφός του με τη βοήθεια αστυνομικού τον βοήθησε να δραπετεύσει και να φύγει από τη χώρα.
Σε σχέση με την εξωτερική αξιοπιστία του ανωτέρω ισχυρισμού, διαπιστώνω ότι στο διοικητικό φάκελο υπάρχουν έγχρωμα αντίγραφα φωτογραφιών όπου απεικονίζονται δολοφονημένα άτομα. Ως παρατηρώ, παρά το γεγονός ότι έγινε αναφορά στην Εισηγητική Έκθεση για την υποβολή 37 φωτογραφιών αναφορικά με τη σφαγή στην επαρχία Ituri, ωστόσο, δεν έγινε καμία αξιολόγηση των συγκεκριμένων φωτογραφιών από τον αρμόδιο λειτουργό. Ενόψει της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου να προβαίνει σε έλεγχο της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής (ex nunc) τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν και δεν λήφθηκαν υπόψιν κατά την έκδοση της επίδικης πράξης, προχωρώ να αξιολογήσω τις εν λόγω φωτογραφίες. Ως αναφέρθηκε ανωτέρω, ο αιτητής προσκόμισε 37 έγχρωμα αντίγραφα φωτογραφιών, τα οποία απεικονίζουν κατ’ ισχυρισμόν άτομα τα οποία σκοτώθηκαν στη σφαγή που έλαβε χώρα στην επαρχία Ituri. Κρίνω ότι οι συγκεκριμένες φωτογραφίες δεν δύναται να επιβεβαιώσουν την διασύνδεση τους με την κατ’ ισχυρισμό επίθεση, στην οποία υπήρξε μάρτυρας ο αιτητής. Επιπρόσθετα, σημειώνεται ότι δεν γίνεται αναφορά στο χρόνο λήψης των φωτογραφιών, στον τόπο λήψης τους καθώς και στην προέλευση τους. Συνεπώς, η αποδεικτική τους αξία είναι χαμηλή και δεν ενισχύουν με οποιοδήποτε τρόπο τον πυρήνα του αιτήματος του αιτητή.
Προχωρώντας στον ισχυρισμό 5, σχετικά με τον σφετερισμό της περιουσίας του πατέρα του αιτητή από τη θεία του, η οποία ευθύνεται για το θάνατο της αδελφής του μέσω μαγείας, παρατηρώ και πάλι ότι οι δηλώσεις του αιτητή είναι γενικές και αόριστες, ενώ στηρίζονται σε αναφορές τρίτων προσώπων, χωρίς ίδια προσωπική μαρτυρία. Ειδικότερα, αναφορικά με το θάνατο της αδελφής του, ο αιτητής δήλωσε ότι πέθανε ξαφνικά, και ενημερώθηκε από τη μητέρα του για το τι συνέβη (ερυθρό 54 Δ.Φ.), ενώ αναφορικά με την οικειοποίηση της περιουσίας του πατέρα του από τη θεία του ανέφερε ότι πήραν την γη και ένα σπίτι (ερυθρό 54 Δ.Φ.). Παρατηρώ περαιτέρω, ότι δεν έγινε καμία αναφορά στην αστυνομία, με τον αιτητή να προβάλει ότι ήταν σκάνδαλο και δεν θέλει να μιλά για αυτά τα θέματα (ερυθρό 53 Δ.Φ.).
Τέλος, όσον αφορά τον ισχυρισμό 6, ήτοι τις φερόμενες απειλές και δίωξη από τη θεία του λόγω της περιουσίας που ανήκε στον πατέρα του, κρίνω ότι όντως η εσωτερική αξιοπιστία δεν τεκμηριώθηκε, καθώς ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές απαντήσεις, καθώς γενικά και αόριστα πρόβαλε ότι ήθελε να τον σκοτώσει, ενώ μετά το θάνατο της αδελφής του τον απείλησε ότι θα είναι ο επόμενος (ερυθρό 53 Δ.Φ.).
Λαμβάνοντας υπόψιν τις δηλώσεις του αιτητή, ως αυτές προβλήθηκαν καθ’ όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματος του και οι οποίες παρατέθηκαν λεπτομερώς ανωτέρω, παρατηρώ ότι οι ισχυρισμοί διαχωρίζονται σε δύο (2) κατηγορίες: (1) τις περιουσιακές διαφορές με την οικογένεια του πατέρα του, και (2) την δίωξη του λόγω της πολιτικής του ενασχόλησης, με πυρήνα αυτής τη δίωξη του από την κυβέρνηση λόγω της παρουσίας του ως μάρτυρας στη σφαγή που έλαβε χώρα στο χωριό Luna της επαρχίας Ituri στις 30/05/2021 και την πρόθεση το αδελφού του να προβεί σε καταγγελία στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Όσον αφορά τις περιουσιακές διαφορές με τη θεία του, πέραν του ότι δεν τεκμηριώθηκε η εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του, επισημαίνω ότι ο εν λόγω ισχυρισμός αποτελεί ιδιωτικής φύσεως διαφορά, η οποία δεν εμπίπτει στις πρόνοιες παραχώρησης διεθνούς προστασίας, ενώ συνάμα, δεν απεδείχθη αδυναμία των αρχών της χώρας του σε θέματα προστασίας του ιδίου και της οικογένειας του.
Αναφορικά με τον ισχυρισμό περί δίωξης του από την κυβέρνηση λόγω της πολιτικής του ενασχόλησης και της πρόθεσης του να υποβάλει καταγγελία στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την σφαγή που έλαβε χώρα στο χωριό Luna της επαρχίας Ituri στις 30/05/2021, στην οποία κατ’ ισχυρισμόν υπήρξε μάρτυρας ο αιτητής καταλήγω ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να επεξηγήσει και να στοιχειοθετήσει με σαφήνεια, ευθύτητα και ευλογοφάνεια τον πυρήνα του αιτήματος του, ο οποίος αποτελεί και τη γενεσιουργό αιτία του φόβου του.
Ορθώς λοιπόν θεωρώ κρίθηκε από τους Kαθ' ων η αίτηση ότι, τα όσα προβλήθηκαν στη συνέντευξη του αιτητή, ως ανωτέρω καταγράφονται, έθεταν εύλογα εν αμφιβόλω την αξιοπιστία των λεγομένων του αναφορικά με τα όσα ισχυρίστηκε, καθότι δεν ήταν σε θέση να παρέχει ικανοποιητικές πληροφορίες σχετικά με τον ισχυριζόμενο φόβο δίωξης του ενώ οι απαντήσεις του στερούνταν εύλογα αναμενόμενων πληροφοριών και περιείχαν αρκετές ελλείψεις, ασάφειες και ασυνέπειες όσον αφορά τον κίνδυνο που ισχυρίστηκε ότι διατρέχει.
Επιπρόσθετα, το Δικαστήριο προέβη σε έρευνα αναφορικά με τον ισχυρισμό 4, ο οποίος θεωρείται επουσιώδους σημασίας στην επίδικη υπόθεση, αντλώντας πληροφορίες από εξωτερικές πηγές και κατέληξε στα ακόλουθα ευρήματα:
Αρχικά, έγινε έρευνα αναφορικά με τον κ. H. B., όπου επιβεβαιώθηκε η ιδιότητα του ως βουλευτής. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί η στενή συγγενική του σχέση με τον αιτητή.
Όσον αφορά τη σύλληψη και φυλάκιση του κ. H. B., σύμφωνα με έκθεση της Διεθνούς Αμνηστείας, η οποία καλύπτει γεγονότα που έλαβαν χώρα το 2021, «τον Σεπτέμβριο (2021), ο H. B., ένας επαρχιακός βουλευτής, καταδικάστηκε σε 12 μήνες φυλάκιση μετά από άδικη δίκη σε στρατιωτικό δικαστήριο στην πόλη Bunia, αποκλειστικά και μόνο επειδή αμφισβήτησε το τοπικό στέλεχος σχετικά με την άδικη διανομή υπολογιστών στα σχολεία».[1] Σημειώνεται, ότι παρά τις επίμονες προσπάθειες με λέξεις κλειδιά, και διάφορους συνδυασμούς λέξεων σε διαδικτυακή έρευνα του παρόντος Δικαστηρίου, δεν εντοπίστηκαν οποιεσδήποτε άλλες πληροφορίες (στην αγγλική γλώσσα) που να συνδέονται με τον ισχυρισμό του αιτητή περί σύλληψης και φυλάκισης του κ. H. B. λόγω της πρόθεσης του να προβεί σε καταγγελία στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο αναφορικά με επιθέσεις και βία έναντι αμάχων από τον στρατό της ΛΔΚ.
Αναφορικά με το καθεστώς πολιορκίας (state siege) στην επαρχία Ituri, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστεία, η συνεχιζόμενη κατάσταση πολιορκίας (state siege) που επιβλήθηκε στο Βόρειο Kivu και στην επαρχία Ituri από τον Μάιο του 2021 αποτελεί βασικό παράγοντα επιδείνωσης της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο ανατολικό μέρος της ΛΔΚ. Αυτό το ακραίο μέτρο, που μοιάζει με κατάσταση έκτακτης ανάγκης, έχει ουσιαστικά στρατιωτικοποιήσει την καθημερινή ζωή, συγκεντρώνοντας όλες τις εξουσίες στα χέρια στρατιωτικών και αστυνομικών αρχών.[2] Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις για δικαιοσύνη, η κυβέρνηση μέχρι στιγμής έχει αποτύχει σε μεγάλο βαθμό να προσαγάγει στη δικαιοσύνη τόσο πολίτες της ΛΔΚ όσο και ξένους υπεύθυνους εγκληματικών πράξεων βάσει του διεθνούς δικαίου, με αποτέλεσμα να βαθαίνει ο κύκλος της βίας. Οι προσπάθειες για άλλες μορφές δικαιοσύνης, συμπεριλαμβανομένων των αποζημιώσεων είναι ανεπαρκείς∙ με αποτέλεσμα την απογοήτευση των θυμάτων και των επιζώντων λόγω της έλλειψης διαφάνειας και του αργού ρυθμού των εν λόγω προσπαθειών, οι οποίες συχνά έχουν συμβολικό χαρακτήρα παρά ουσιαστικό.[3]
Τέλος, όσον αφορά το υπό εξέταση περιστατικό στο χωριό Luna, δεν εντοπίστηκαν οποιαδήποτε στοιχεία σε διαδικτυακή έρευνα. Λόγω, ωστόσο, της επουσιώδους σημασίας του στην επίδικη υπόθεση, το Δικαστήριο προέβη σε έρευνα στη βάση δεδομένων ACLED, όπου σύμφωνα με τα ευρήματα στις 30/05/2021 στην επαρχία Ituri καταγράφηκε 1 περιστατικό ασφαλείας το οποίο ταξινομήθηκε ως βία κατά πολιτών, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα 1 θάνατο, και έλαβε χώρα στην πόλη Boga της επαρχίας Ituri.[4] Καθώς η βάση δεδομένων ACLED θεωρείται από τις πλέον αξιόπιστες και ενημερωμένες βάσεις δεδομένων όσον αφορά τη συλλογή πληροφοριών για περιστατικά ασφαλείας σε διεθνές επίπεδο, θα αναμένετο ότι το υπό εξέταση συμβάν θα αποτελούσε σημαντική είδηση και θα ήταν καταχωρημένο στην εν λόγω πλατφόρμα.
Λαμβάνοντας υπόψιν τις ανωτέρω πληροφορίες, σε συνάρτηση με τις δηλώσεις του αιτητή κρίνω ότι ορθώς ο υπό εξέταση ισχυρισμός απορρίφθηκε ως μη αξιόπιστος, καθώς πέραν από την πάσχουσα εσωτερική αξιοπιστία, οι δηλώσεις του αιτητή δεν επιβεβαιώνονται ούτε από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, ή εκθέσεις διεθνών οργανισμών.
Υπό το φως των πραγματικών περιστατικών της υπό κρίση υπόθεσης που έγιναν αποδεκτά, κρίνεται ότι ορθώς οι Καθ' ων η αίτηση διαπίστωσαν, σύμφωνα και με τα πιο πάνω, ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση του αιτητή ως πρόσφυγα, καθώς όπως προκύπτει από το πιο πάνω ιστορικό, ο αιτητής δεν τεκμηρίωσε κανένα απολύτως ισχυρισμό ο οποίος στοιχειοθετεί βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης, που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης του καθεστώτος του πρόσφυγα στο πρόσωπό του, έτσι όπως η έννοια του πρόσφυγα ερμηνεύεται στην Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και από τον Περί Προσφύγων Νόμο, καθότι ο αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας, ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων σύμφωνα με το άρθρο 3 του Περί Προσφύγων Νόμου.
Συνακόλουθα ο αιτητής δεν επικαλέστηκε κανέναν ουσιώδη λόγο που να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη υπό τη μορφή θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή βασανιστηρίων, εξευτελιστικής ή απάνθρωπης μεταχείρισης ή τιμωρίας, για να του δοθεί συμπληρωματική προστασία σύμφωνα με το άρθρο 19 (2) (α), (β) του Περί Προσφύγων Νόμου.
Περαιτέρω, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, ο αιτητής, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του θα αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ως οι διατάξεις του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπουν, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης για τη χώρα του αιτητή, προς εξέταση της κατάστασης που επικρατεί στην πρωτεύουσα Kinshasa, η οποία έχει γίνει δεκτό ότι αποτελεί τον τόπο συνήθους διαμονής του αιτητή στη χώρα καταγωγής του.
Σύμφωνα με τη διαδικτυακή πύλη RULAC «Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) εμπλέκεται σε πολλές μη διεθνείς ένοπλες συγκρούσεις (NIAC) εντός των εδαφών της εναντίον αριθμού ενόπλων ομάδων στις περιοχές Ituri, Kasai και Kivu»[5], σημειώνεται, ωστόσο, ότι δεν αναφέρεται η δραστηριοποίηση ενεργών, μη κρατικών, ένοπλων ομάδων στην Kinshasa. Επιπρόσθετα, Έκθεση (2023) της Διεθνούς Αμνηστίας για τη ΛΔΚ αναφέρει ότι δεκάδες ένοπλες ομάδες παρέμειναν ενεργές, κυρίως στις ανατολικές επαρχίες Ituri, Nord-Kivu και Sud-Kivu∙ ωστόσο, τον Οκτώβριο (2023), ο Πρόεδρος Tshisekedi ανακοίνωσε ότι η «κατάσταση πολιορκίας» (μια μορφή στρατιωτικού νόμου), που επιβλήθηκε στις επαρχίες Ituri και Nord-Kivu από τον Μάιο του 2021, θα «χαλαρώσει».[6] Βάσει των ανωτέρω πληροφοριών προκύπτει ότι στην Kinshasa δεν επικρατούν συνθήκες εσωτερικής σύρραξης καθώς η κατάσταση ασφαλείας χαρακτηρίζεται ως σταθερή.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, κατά την χρονική περίοδο 25/05/2024 – 23/05/2025 στην πρωτεύουσα Kinshasa καταγράφηκαν 87 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 234 ανθρώπινες απώλειες. Τα 87 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 12 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 17 ανθρώπινες απώλειες, 16 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 203 ανθρώπινες απώλειες, 5 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 14 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, και 54 διαμαρτυρίες (protests).[7] Σημειώνεται, ότι ο πληθυσμός της πόλης Κinshasa ανέρχεται στα 17,032,300 (2024).[8]
Από τα πιο πάνω προκύπτει με σαφήνεια ότι ο τόπος συνήθους διαμονής του αιτητή, η πόλη Κinshasa, δεν βρίσκεται σε καθεστώς εσωτερικής ή διεθνούς ένοπλης σύρραξης, ενώ τα επίπεδα βίας δεν είναι σε υψηλό βαθμό ώστε να συνιστούν σοβαρή απειλή για έναν πολίτη που επιστρέφει στην χώρα και συγκεκριμένα στην Κinshasa.
Κατά συνέπεια, η πόλη Κinshasa, τόπος συνήθους διαμονής του αιτητή, δεν φαίνεται να πλήττεται από συγκρούσεις και περιστατικά βίας τα οποία πληρούν το όριο του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ως αυτό ερμηνεύθηκε νομολογιακά στις αποφάσεις C-465/07 - Elgafaji και C‑285/12 - Diakité του ΔΕΕ.[9] Πέραν τούτου, λαμβάνοντας υπόψιν και το προσωπικό προφίλ του αιτητή, διαπιστώνω ότι απουσιάζουν ιδιαίτερες επιβαρυντικές περιστάσεις, δεδομένου ότι ο αιτητής συνιστά ενήλικα, υγιή, αρτιμελή άνδρα, διαθέτον υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Συμπερασματικά, δεν κρίνω ότι ανακύπτουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι ο αιτητής θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του και συγκεκριμένα στην πρωτεύουσα Κinshasa.
Τέλος, τα τεκμήρια που προσκομίστηκαν κατά την ακροαματική διαδικασία, τα οποία αφορούν άρθρα και εκθέσεις από αξιόπιστες πηγές, δεν ενισχύουν με οποιοδήποτε τρόπο τους ισχυρισμούς του αιτητή λόγω της πάσχουσας εσωτερικής αξιοπιστίας.
Σημειώνω, ωστόσο, ότι λήφθηκαν υπόψη τα έγγραφα που αφορούν το ανήλικο τέκνο του αιτητή. Στα πλαίσια αξιολόγησης του βέλτιστου συμφέροντος του ανήλικου, λήφθηκαν υπόψιν οι κατευθυντήριες οδηγίες του πρακτικού Οδηγού της EASO[10] και συνεκτιμήθηκαν παράγοντες και συνιστώσες που αφορούν τη σωματική, ψυχολογική, και πνευματική ακεραιότητα του ανήλικου. Καταρχήν, ως παρατηρώ στο πιστοποιητικό γέννησης, το ανήλικο βρίσκεται σε βρεφική ηλικία, οπότε πρωταρχικό μέλημα είναι η φροντίδα και προστασία του από τους γονείς του, συνεπώς η οικογενειακή ενότητα είναι ουσιώδους σημασίας. Από τα στοιχεία που έχω ενώπιον μου, οι γονείς είναι ομοεθνείς, αιτητές διεθνούς προστασίας στους οποίους το αίτημα απορρίφθηκε. Φρονώ ότι λόγω της ηλικίας του ανήλικου, η προσαρμογή στο περιβάλλον της χώρας καταγωγής των αιτητών σε περίπτωση επιστροφής τους, θα είναι ομαλή και δεν θα έχει αρνητική επίδραση στην ευημερία του παιδιού. Λόγω της ηλικίας του, το παιδί δεν έχει δημιουργήσει οποιουσδήποτε δεσμούς με τη χώρα στην οποία γεννήθηκε∙ οπότε δεν αναμένεται να αντιμετωπίσει ιδιαίτερες δυσκολίες όσον αφορά τη γλωσσική επικοινωνία, την σχολική ένταξη, την κοινωνική και προσωπική του ανάπτυξη, και την πολιτισμική προσαρμογή.
Ως προς τους λόγους ακύρωσης, τέλος, γύρω από κατάχρηση και/ή κακή και/ή πεπλανημένη άσκηση εξουσίας, την παραβίαση των αρχών της χρηστής διοίκησης, της καλής πίστης και της εμπιστοσύνης του διοικούμενου προς τη διοίκηση, κρίνω σκόπιμο να αναφέρω ότι οι λόγοι ακυρώσεως προβάλλονται από τους συνήγορους του Αιτητή αόριστα και γενικά (βλ. Κυπριακή Δημοκρατία ν. Svetlana Shalaeva (2010) 3 Α.Α.Δ. 598). Οι Καθ’ ων η αίτηση, κατόπιν ενδελεχούς έρευνας όλων των σχετικών στοιχείων της υπόθεσης εύλογα και εντός των ορίων της διακριτικής τους ευχέρειας, εφάρμοσαν τον Νόμο σε συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που το επέτρεπαν. Η απόφασή τους αυτή ήταν πλήρως και δεόντως αιτιολογημένη, σύμφωνη με τον Νόμο και τα στοιχεία της υπόθεσης.
Ως εκ τούτου, απορρίπτω τους ισχυρισμούς του Αιτητή ως γενικούς και αόριστους. Με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, τα οποία περιορίζονται στο περιεχόμενο του σχετικού Διοικητικού Φάκελου, αφού ουδεμία περαιτέρω μαρτυρία προσκομίστηκε στα πλαίσια της παρούσας προς υποστήριξη της αιτήσεως και αφού εξέτασα, τόσο τη νομιμότητα, όσο και την ουσία της υπό αναφορά υπόθεσης, καταλήγω ότι το αίτημα του Αιτητή εξετάστηκε σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και εύλογα η Υπηρεσία Ασύλου απέρριψε την αίτηση του Αιτητή.
Η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με €1000 έξοδα υπέρ των καθ' ων η αίτηση, και εναντίον του αιτητή.
Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Διεθνής Αμνηστεία, Amnesty International Report 2021/22; The State of the World's Human Rights; Democratic Republic of the Congo 2021, 29 Μαρτίου 2022, σελ. 147 https://www.amnesty.org/en/wp-content/uploads/2022/03/POL1048702022ENGLISH.pdf [Ημερομηνία Πρόσβασης: 17/05/2025]
[2] Διεθνής Αμνηστεία, DRC President Felix Tshisekedi must be held accountable for human rights violations, 30/09/2024, https://www.amnesty.org/en/latest/news/2024/09/drc-president-felix-tshisekedi-must-be-held-accountable-for-human-rights-violations/ [Ημερομηνία Πρόσβασης: 17/05/2025]
[3] Ibid [ Ημερομηνία Πρόσβασης: 17/05/2025]
[4] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 30/05/2021, REGION: Africa, COUNTRY: Democratic Republic of Congo, ADMIN UNIT: Ituri) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 17/05/2025]
[5] RULAC, Non-international Armed Conflicts in Democratic Republic of Congo, Τελευταία Ενημέρωση: 13 Απριλίου 2021, https://www.rulac.org/news/drc-a-new-conflict-in-ituri-involving-the-cooperative-for-development-of-th, [Ημερομηνία Πρόσβασης: 17/05/2025]
[6] Amnesty International, Democratic Republic of the Congo 2023, https://www.amnesty.org/en/location/africa/east-africa-the-horn-and-great-lakes/democratic-republic-of-the-congo/report-democratic-republic-of-the-congo/ [Ημερομηνία Πρόσβασης: 17/05/2025]
[7] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 25/05/2024 – 23/05/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Democratic Republic of Congo, ADMIN UNIT: Kinshasa) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 30/05/2025]
[8] World Population Review, https://worldpopulationreview.com/world-cities/kinshasa-population [Ημερομηνία Πρόσβασης: 17/05/2025]
[9] Βλ. Απόφαση ΔΕΕ C-285/12 Aboubacar Diakité ν. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides ημερ.30/01/2014 (βλ. σκέψη 31), όπως επίσης απόφαση ΔΕΕ C-465/07 Meki Elgafaji, Noor Elgafali v Staatssecretaris van Justitie ημερ. 17/2/2009 (βλ. σκέψη 39, 43).
[10] EASO, Πρακτικός Οδηγός της EASO Σχετικά με το Βέλτιστο Συμφέρον του Παιδιού στις Διαδικασίες Ασύλου, 2019, https://www.ecoi.net/en/document/2070243.html [Ημερομηνία Πρόσβασης: 13/05/2025]
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο