V. M. A. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Αρ.: 1730/2024, 10/6/2025
print
Τίτλος:
V. M. A. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Αρ.: 1730/2024, 10/6/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθεση Αρ.: 1730/2024

 10 Ιουνίου 2025

[Β. ΚΟΥΡΟΥΖΙΔΟΥ - ΚΑΡΛΕΤΤΙΔΟΥ Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

V. M. A.  από το Καμερούν

Αιτητής

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

 

                                                                               Καθ' ων η Αίτηση

 

Γεωργία Κωνσταντινίδου (κα) για Μάριο Παπαλοΐζου (κο), Δικηγόρος για τον Αιτητή

Νικόλαος Νικολάου (κος), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η αίτηση

Ο Αιτητής είναι παρών

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Ο Αιτητής αιτείται δήλωσης  του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση ημερομηνίας 15/04/2024, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 13/05/2024 και με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παροχή Διεθνούς προστασίας καθότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του περί Προσφύγων Νόμου 6(Ι)/2000  και είναι παράνομη, άκυρη και στερείται κάθε νόμιμου αποτελέσματος. Περαιτέρω αιτείται δήλωσης του Δικαστηρίου με την οποία να αναγνωρίζεται  στον Αιτητή καθεστώς προστασίας.

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διοικητικού Φακέλου (στο εξής Δ.Φ.) που βρίσκονται ενώπιόν μου, ο Αιτητής είναι υπήκοος του Καμερούν και στις 10/11/2022 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας, αφού προηγουμένως εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνησης της Δημοκρατίας περιοχές. Στις 29/02/2024 διεξήχθη συνέντευξη στον Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος στις 15/04/2024 υπέβαλε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου με την εισήγηση όπως απορριφθεί το αίτημα του Αιτητή. Ακολούθως, αυθημερόν ο δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός, ενέκρινε την πιο πάνω Έκθεση-Εισήγηση αποφασίζοντας  την απόρριψη της αίτησης διεθνούς προστασίας του Αιτητή και εξέδωσε απόφαση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του. Στις 13/05/2024 εκδόθηκε απορριπτική του αιτήματος του Αιτητή  επιστολή από την Υπηρεσία Ασύλου συνοδευόμενη από αιτιολόγηση της απόφασής της, η οποία κοινοποιήθηκε αυθημερόν στον Αιτητή. Στις 16/05/2024 ο Αιτητής καταχώρισε την παρούσα προσφυγή.

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Δια του συνηγόρου του και της αίτησης ακυρώσεως, ο Αιτητής, πρόβαλε πλείονες συνολικά νομικούς ισχυρισμούς προς υποστήριξη του αιτήματος για ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, οι οποίοι τίθενται με γενικότητα και χωρίς να συναρτώνται με τα επίδικα γεγονότα.

Ο Αιτητής δια της γραπτής αγόρευσης του συνηγόρου του προβάλλει τους κάτωθι νομικούς ισχυρισμούς:

1) Είναι η θέση του Αιτητή, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση καταστρατηγεί τις παγιωμένες αρχές του διοικητικού δικαίου ως αυτές κωδικοποιήθηκαν στον περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμο του 1999 (Ν.158(1)/1999) καθώς η διεξαγωγή της συνέντευξης αλλά και η προσβαλλόμενη απόφαση έχει ληφθεί από αναρμόδιο όργανο.

Ειδικότερα ως προς το ζήτημα της αναρμοδιότητας υποστηρίζει ότι στην εξουσιοδότηση ημερ. 09/06/2022 από τον κ. Νουρή προς τους κ.κ. Αγρότη και Καζαντζή αναφέρεται ρητώς ότι η παρούσα εξουσιοδότηση αφορά αποφάσεις επί εκθέσεων/εισηγήσεων οι οποίες υποβάλλονται από λειτουργούς ορισμένου χρόνου. Στην παρούσα περίπτωση τόσο η προσωπική συνέντευξη όσο και η σύνταξη της έκθεσης εισήγησης διενεργήθηκε από την λειτουργό και Άντρεα Ζαχαροπλάστη, (το όνομα της οποίας αναφέρεται πρώτη σελίδα του διοικητικού φακέλου) με κωδικό αναφοράς CAS107 χωρίς ωστόσο να προκύπτει εάν η λειτουργός αυτή είναι ορισμένου η αορίστου χρόνου. Ως εκ τούτου η παρούσα έκθεση εισήγησης ημερ. 15/04/2024, η οποία υπογράφθηκε από τον κ. Αγρότη στις 15/04/2024, πάσχει υπό την αιτιολογία ότι έχει ληφθεί από αναρμόδιο όργανο του οποίου τα καθήκοντα δεν προσδιορίζονται από αντίστοιχη εξουσιοδότηση και δεν προκύπτει από τον διοικητικό φάκελο εάν η λειτουργός με κωδικό αναφοράς CAS107 είναι λειτουργός ορισμένου χρόνου όπως ορίζει η εξουσιοδότηση ημερ. 09/06/2022.

2) Είναι η θέση του Αιτητή ότι η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου είναι εσφαλμένη ως αποτέλεσμα μιας καθόλα αντινομικής διαδικασίας

3) Είναι η θέση του Αιτητή ότι η προσβαλλομένη απόφαση στερείται δέουσας έρευνας και ο αρμόδιος λειτουργός όφειλε να θέσει περισσότερες διευκρινιστικές ερωτήσεις στον Αιτητή.

4) Η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται νόμιμης αιτιολογίας

Τέλος, υποβάλλουν ότι η χώρα προέλευσης του Αιτητή είναι το Καμερούν, όπου σύμφωνα με την ΚΔΠ 191/2024, δεν ανήκει στις ασφαλείς χώρες, και συνεπώς,  οι Καθ' ων η Αίτηση λανθασμένα απέρριψαν το αίτημα του Αιτητή για χορήγηση καθεστώτος πρόσφυγα και/ή συμπληρωματικής προστασίας.

Οι Καθ' ων η αίτηση αντιτείνουν ότι οι λόγοι ακύρωσης προβάλλονται με γενικότητα και αοριστία από τον Αιτητή και εισηγούνται την απόρριψη της προσφυγής του για διαδικαστικούς λόγους. Επιπλέον, αντικρούουν έναν προς έναν όλους τους ισχυρισμούς που προβάλλει ο Αιτητής και υποβάλλουν ότι ουδεμία πλημμέλεια εντοπίζεται στον τρόπο που ενήργησαν οι Καθ' ων η αίτηση. Υποβάλλουν ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και ορθή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά στοιχεία, γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, είναι δε επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Περαιτέρω επιφυλάσσονται όπως προσκομίσουν σχετική βεβαίωση αναφορικά με το καθεστώς εργοδότησης του αρμόδιου λειτουργού ως μαρτυρία για την απόδειξη καθεστώτος ορισμένου χρόνου.

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Καταρχάς, παρατηρείται ότι οι λόγοι ακύρωσης που εγείρονται στην παρούσα αίτηση, παρατίθενται με γενικότητα και αοριστία. Η απλή καταγραφή κατά ιδιαίτερο συνοπτικό τρόπο στους λόγους ακύρωσης της νομικής βάσης της προσφυγής δεν ικανοποιεί την επιτακτική ανάγκη του Κανονισμού 7 του Ανωτάτου Συνταγματικού Διαδικαστικού Κανονισμού του 1962, όπως οι νομικοί λόγοι αναφέρονται πλήρως.  

«Η αναφορά, για παράδειγμα, ότι «Η απόφαση πάσχει γιατί λήφθηκε χωρίς την δέουσα έρευνα» (το ίδιο αοριστολόγοι είναι και οι υπόλοιποι λόγοι ακύρωσης), δεν εξηγεί καθόλου, ούτε παραπέμπει σε συγκεκριμένα κατ' ισχυρισμόν δεδομένα που οδήγησαν σε μη έρευνα, ή σε πλάνη κλπ.  Η προσφυγή θα μπορούσε να απορριφθεί για τους πιο πάνω διαδικαστικούς λόγους οι οποίοι αντανακλούν βεβαίως και επί της ουσίας.  Αυστηρώς ομιλούντες, τα όσα αναφέρονται στην αγόρευση του δικηγόρου της Αιτήτριας δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη, εφόσον παγίως αναγνωρίζεται ότι οι αγορεύσεις δεν αποτελούν μέσο για τη θεμελίωση γεγονότων (δέστε Δημοκρατία ν. Κουκκουρή (1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Ελισσαίου ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (2004) 3 Α.Α.Δ. 412 και Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας (2009) 3 Α.Α.Δ. 384) (δέστε Υπόθεση Αρ. 1119/2009  ημερ. 31 Ιανουαρίου 2012 FARHAN KHALIL, και   Κυπριακής Δημοκρατίας).

Οι ισχυρισμοί για την ακύρωση μιας διοικητικής απόφασης πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και να εξειδικεύουν ποια νομοθετική πρόνοια ή αρχή διοικητικού δικαίου παραβιάζεται. Όπως έχει τονισθεί στην υπόθεση Latomia Estate Ltdv. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672:

«Η αιτιολόγηση των νομικών σημείων πάνω στα οποία βασίζεται μια προσφυγή είναι απαραίτητη για την εξέταση από ένα Διοικητικό Δικαστήριο των λόγων που προσβάλλουν τη νομιμότητα μιας διοικητικής πράξης.»

Περαιτέρω δεν αρκεί η παράθεση των συγκεκριμένων διατάξεων της νομοθεσίας που κατ' ισχυρισμόν παραβιάζει η προσβαλλόμενη πράξη, αλλά θα πρέπει επίσης τα επικαλούμενα νομικά σημεία να αιτιολογούνται πλήρως.  Οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια σε σχέση με αυτά μπορεί να έχει ως συνέπεια την απόρριψη της προσφυγής (βλ. Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 AAΔ.598).

Επίσης είναι πλειστάκις νομολογημένο ότι, λόγοι ακύρωσης που δεν εγείρονται στο δικόγραφο της προσφυγής δεν μπορούν να εξεταστούν με το να εγείρονται για πρώτη φορά στις γραπτές αγορεύσεις. Σχετικό είναι και το ακόλουθο απόσπασμα από την πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας στη Φλωρεντία Πετρίδου ν. Επιτρο­πής Δημόσιας Υπηρεσίας, (2004) 3 Α.Α.Δ. 636«Παρατηρούμε ότι στο κείμενο της προσφυγής δεν εγείρεται τέτοιος λόγος ακύ­ρωσης, αν και σχετική επιχειρηματολογία πράγματι προβάλλεται στη γραπτή αγό­ρευση της εφεσείουσας. Έχει επανειλημμένα λεχθεί πως λόγος ακύρωσης που δεν εγείρεται στην προσφυγή δεν μπορεί να εξεταστεί σε μεταγενέστερο στάδιο, αφού οι γραπτές αγορεύσεις αποτελούν απλώς επιχειρηματολογία».

Σύμφωνα με την  Μαραγκός ν. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 671: «Για να καταστεί το θέμα επίδικο, πρέπει αυτό να εγείρεται σύμφωνα με τις δικονομικές διατάξεις και να αποφασίζεται ύστερα από εξαντλητική επιχειρηματολογία.»

«Η αγόρευση αποτελεί το μέσο για την έκθεση της επιχειρηματολογίας υπέρ της αποδοχής των λόγων ακύρωσης και όχι υποκατάστατο της στοιχειοθέτησής τους. Βλ. Παπαδοπούλας ν. Ιωσηφίδη κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 601 και Λεωφορεία Λευκωσίας Λτδ ν. Δημοκρατίας (1999) 3 Α.Α.Δ. 56»

Τα όσα επομένως πιο κάτω εξετάζονται και αποφασίζονται, τελούν υπό την πιο πάνω τοποθέτηση του Δικαστηρίου.

Καταρχάς αναφορικά με τον ισχυρισμό του Αιτητή πως δεν προκύπτει από το διοικητικό φάκελο το καθεστώς εργοδότισης του λειτουργού ο οποίος ετοίμασε την έκθεση /εισήγη την οποία ενέκρινε ο εξουσιοδοτημένος από τον αρμόδιο Υπουργό να αποφασίζει επί της εισηγήσεως που θα τεθεί ενώπιον του, η συνήγορος των Καθω΄ ν η αίτηση με την άδεια του δικαστηρίου στα πλαίσια των εξουσιών του βλ. Ε.Δ.Δ.Δ.Π.Αρ.26/2024 Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Δ/ντη Υπηρεσίας Ασύλου ν. Gurdhian Singh ημερομηνίας 10/09/24 (απόφαση Ανωτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου (Δευτεροβάθμια Δικαιοδοσία) προσκόμισε κατάλογο της Υπηρεσίας Ασύλου το οποίο κατατέθηκε ως τεκμήριο 2 , στον οποίο εμπεριέχεται και το όνομά της λειτουργού CAS 107  η οποία χειρίστηκε την εν λόγω υπόθεση .Συνεπώς ο ενλόγω ισχυρισμός απορρίπτεται. Ο οψιγενείς ισχυρισμός  αναφορικά με το ότι δεν καταγράφεται στον ενλόγω κατάλογο η ημερομηνία διορισμού της ενλόγω λειτουργού  ως στοιχείο ουσιαστικό για την κρίση του δικαστηρίου κρίνω πως είναι άνευ σημασίας και ο συλλογισμός  στερείται λογικής ακολουθίας κατά τη προσπάθειας τεκμηρίωσης του εν λόγω νομικού ισχυρισμού  του Αιτητή .(βλ. SAC και Κυπριακή  Δημοκρατία μέσω Υπηρεσίας Ασύλου ρ. υπ. 3500/2023 ημερ. 21/8/2024 )

Περαιτέρω στα πλαίσια ελέγχου της προσβαλλόμενης απόφασης, το Δικαστήριο εξετάζει κατά πόσον το αρμόδιο όργανο ερεύνησε όλα εκείνα τα στοιχεία που όφειλε να ερευνήσει και να συνεκτιμήσει για να καταλήξει στην απόφασή του σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου. Η έρευνα θεωρείται πλήρης όταν το διοικητικό όργανο συλλέξει και εξετάσει όλα τα ουσιώδη στοιχεία μιας υπόθεσης ώστε να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα. Το είδος και η έκταση της έρευνας εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια του αποφασίζοντας οργάνου και διαφέρει κατά περίπτωση (βλ. Απόφαση αρ. 128/2008 JAMAL KAROU V Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 1 Φεβρουάριου, 2010).

Όπως εξηγήθηκε στην υπόθεση Πολυξένη Γεωργίου ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 606/91, ημερομηνίας 22.9.92, στις σελ. 2-3: «Το τι αποτελεί επαρκή έρευνα, εξαρτάται από τα γεγονότα και περιστατικά της κάθε υπόθεσης (KNAI ν. The Republic (1987) 3 CLR 1534). Η έκταση της έρευνας που ένα διοικητικό όργανο διεξάγει για τη λήψη απόφασης εξαρτάται από τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης» (Δημοκρατίας ν. Γιαλλουρίδη και Άλλων), Αναθεωρητικές Εφέσεις 868, 868, ημερομηνίας 13.12.90)».

Έχω εξετάσει την προσβαλλόμενη απόφαση υπό το πρίσμα όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, κυρίως των όσων ο Αιτητής δήλωσε κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, όσο και όσα προβάλλει με την παρούσα  προσφυγή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία στο φάκελο του Αιτητή, αυτός είναι ενήλικας από το Καμερούν.

Στην αίτησή του για διεθνή προστασία ο Αιτητής είπε ότι έφυγε από τη χώρα του λόγω της αγγλόφωνης κρίσης, κατά τη διάρκεια της οποίας βασανίστηκε τόσο από τον κυβερνητικό στρατό όσο και από τους μαχητές “Ambazonians”. Περαιτέρω, ισχυρίστηκε ότι ως δάσκαλος βρέθηκε παγιδευμένος ανάμεσα σε αντικρουόμενες απαιτήσεις, καθώς ο μεν στρατός απαιτούσε να συνεχίσει να διδάσκει, ενώ οι μαχητές του το απαγόρευαν. Εν συνεχεία, αφού αποφάσισε να μην πάει στο σχολείο μια μέρα, ισχυρίζεται ότι ο στρατός το ανακάλυψε, πήγε στο σπίτι του και τον ξυλοκόπησε βάναυσα. Κατόπιν, από φόβο για την ασφάλειά του, ο Αιτητής άρχισε να μένει σε άλλο σπίτι. Όταν ο αδελφός του τον επισκέφθηκε και διανυκτέρευσε εκεί, οι μαχητές τον μπέρδεψαν με τον Αιτητή και τον σκότωσαν. Έχοντας ήδη επιβιώσει από δύο απόπειρες κατά της ζωής του και θρηνώντας για την απώλεια του αδελφού του, ο Αιτητής είπε ότι δεν είχε άλλη επιλογή από το να φύγει για να παραμείνει ζωντανός (ερ. 1 δ.φ.).

Κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης και ως προς τα προσωπικά του στοιχεία o Αιτητής δήλωσε ότι είναι υπήκοος της Δημοκρατίας του Καμερούν, γεννημένος στο χωριό Banga, στην περιοχή Meme του Νοτιοδυτικού Καμερούν. Από το 1993 έως το 2010 διέμενε στο χωριό Malende (Muyuka Subdivision, Fako Division) και στη συνέχεια μετακόμισε στην πόλη Buea για να σπουδάσει. Το 2016 επέστρεψε στο χωριό Malende, όπου έζησε και εργάστηκε μέχρι την αναχώρησή του από τη χώρα. Περαιτέρω, είναι χριστιανός καθολικός και ανήκει στη φυλή Bangwa. Η μητρική του γλώσσα είναι η Nweh και επιπλέον ομιλεί αγγλικά, γαλλικά και λίγα ελληνικά. Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση, δήλωσε άγαμος και άτεκνος. Προέρχεται από πολυμελή οικογένεια με οκτώ αδέρφια και ανέφερε πως διατηρεί επικοινωνία με την οικογένειά του. Ο πατέρας του απεβίωσε όταν ο Αιτητής ήταν μικρός (5-6 ετών), ενώ η μητέρα του συνεχίζει να ζει και να εργάζεται ως αγρότισσα στο χωριό Malende. Ως προς την εκπαίδευσή του, είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου Buea με πτυχίο Bachelor στις Σπουδές Αναλυτικού Προγράμματος και Διδασκαλίας (Ιστορία), ενώ, τέλος, ως προς το επαγγελματικό του υπόβαθρο, δήλωσε πως εργαζόταν ως δάσκαλος (ερ. 46-48 δ.φ.).

Αναφορικά με τους κατ’ ιδίαν λόγους που τον ώθησαν να εγκαταλείψει την χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησης ανέφερε ότι εγκατέλειψε το Καμερούν λόγω της συνεχιζόμενης αγγλόφωνης κρίσης, η οποία έθεσε τη ζωή του σε κίνδυνο εξαιτίας του επαγγέλματός του ως δάσκαλος. Εξήγησε ότι από το 2021 η κυβέρνηση απαιτούσε την επανέναρξη των σχολείων, ενώ οι αυτονομιστές μαχητές της Αμπαζονίας αντιτίθεντο σε αυτό, απειλώντας τους εκπαιδευτικούς που συνέχιζαν να εργάζονται. Τον Σεπτέμβριο του 2021 τα σχολεία άνοιξαν, αλλά έκλεισαν ξανά σύντομα λόγω ανταλλαγής πυρών και γενικής ανασφάλειας. Τον Ιανουάριο του 2021, όταν ξανάνοιξαν, ο Αιτητής επέστρεψε στη διδασκαλία, αλλά συνελήφθη και βασανίστηκε από τους αυτονομιστές επειδή παραβίασε τις εντολές τους. Κατόπιν αυτού, αναγκάστηκε να παραμείνει στο σπίτι του για τέσσερις μήνες. Τον Αύγουστο του 2021, κατά την προετοιμασία για το νέο σχολικό έτος, ο Αιτητής συμμετείχε σε μια συνάντηση στη Muyuka. Κατά την επιστροφή του, στοχοποιήθηκε ξανά από τους αυτονομιστές, οι οποίοι τον έκλεισαν σε ένα σκοτεινό δωμάτιο χωρίς νερό και τον απείλησαν. Τον Σεπτέμβριο του 2021, ημέρα επίσημης επανέναρξης των σχολείων, η περιοχή τελούσε υπό καθεστώς «νεκρής πόλης» (ghost town), όπου απαγορευόταν κάθε κυκλοφορία. Την ίδια μέρα, τον επισκέφθηκε ο στρατός και τον ξυλοκόπησε κατηγορώντας τον ότι μποϊκόταρε το άνοιγμα των σχολείων. Η υγεία του επιδεινώθηκε και έμεινε στο σπίτι για σχεδόν έναν μήνα. Τον Νοέμβριο του 2021 σκέφτηκε σοβαρά να εγκαταλείψει την εκπαίδευση και να επιστρέψει στη γεωργία, όμως η αγάπη του για τη διδασκαλία τον ώθησε να ζητήσει προστασία από τον «περιφερειακό έφορο». Στη συνέχεια, οι αρχές τοποθέτησαν στρατιωτικές δυνάμεις για την προστασία των δασκάλων και μαθητών, όμως εξακολουθούσαν να σημειώνονται επιθέσεις και πυροβολισμοί μεταξύ στρατού και αυτονομιστών μέσα ή γύρω από τα σχολεία, με αποτέλεσμα τη διακοπή των μαθημάτων. Στις 6 Σεπτεμβρίου 2022, ενώ δίδασκε, ο Αιτητής απήχθη από αυτονομιστές, ξυλοκοπήθηκε βάναυσα και τραυματίστηκε στο μέτωπο με όπλο, με αποτέλεσμα να χάσει τις αισθήσεις του. Την επόμενη ημέρα, δύο στρατιώτες τον επισκέφθηκαν στο σπίτι του και τον απείλησαν ότι έπρεπε να διδάσκει καθημερινά, αλλιώς θα είχε σοβαρές συνέπειες από την κυβέρνηση. Ο Αιτητής τους εξήγησε ότι βρίσκεται σε θανάσιμο κίνδυνο καθότι από την μια οι αυτονομιστές τον στοχοποιούν, ενώ τώρα και ο στρατός τον θεωρεί συνεργάτη των αυτονομιστών. Οι στρατιώτες του είπαν πως αν εγκαταλείψει τη δουλειά του, θα τον βρουν και θα τον σκοτώσουν, επειδή θα θεωρείται προδότης. Ο Αιτητής περιέγραψε επίσης ένα τραγικό περιστατικό στις 27 Σεπτεμβρίου 2022. Αφού υποχρεώθηκε από τον στρατό να διδάξει εκείνη την ημέρα, αργότερα το βράδυ πήγε με έναν φίλο του για ποτό και διανυκτέρευσε στο σπίτι του φίλου του. Γύρω στις 4 π.μ., ακούστηκαν πυροβολισμοί κοντά. Οι αυτονομιστές, πιστεύοντας ότι ο αδερφός του Αιτητή ήταν ο ίδιος, τον πυροβόλησαν και τον σκότωσαν. Ο Αιτητής ανέφερε ότι αυτό ήταν το πιο οδυνηρό και καθοριστικό γεγονός που τον ανάγκασε να εγκαταλείψει τη χώρα του (ερ. 44-43 δ.φ.). 

Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων, δόθηκε η ευκαιρία στον Αιτητή μέσω πρόσθετων ερωτήσεων να εμπλουτίσει την επιχειρηματολογία του και να αποσαφηνίσει τα κρίσιμα βιοτικά γεγονότα της αφήγησής του.

Αναφορικά με την ιδιότητά του ως δάσκαλος, o Αιτητής ανέφερε ότι εργάστηκε ως δάσκαλος από τον χειμώνα του 2016 έως το 2022 στο ιδιωτικό καθολικό σχολείο Saint Cornelius Catholic School. Εξήγησε ότι στο Καμερούν υπάρχουν δύο βασικές διαδικασίες για να γίνει κανείς δάσκαλος: η πρώτη είναι μέσω επιτυχίας σε κυβερνητικές εξετάσεις για εργασία στον δημόσιο τομέα, και η δεύτερη μέσω πανεπιστημιακών σπουδών για εργασία στον ιδιωτικό τομέα. Ο Αιτητής ακολούθησε τη δεύτερη διαδρομή, δηλαδή μετά την ολοκλήρωση των πανεπιστημιακών του σπουδών, έγινε δεκτός για να διδάξει στο καθολικό σχολείο. Ανέφερε ότι δεν διαθέτει επίσημα έγγραφα που να αποδεικνύουν την εργασία του, όπως συμβόλαιο ή αποδείξεις πληρωμής, καθώς οι πληρωμές γίνονταν απευθείας σε μετρητά. Παρόλα αυτά, διαθέτει το πανεπιστημιακό του πτυχίο και μερικές φωτογραφίες ως υποστηρικτικά στοιχεία. Περιέγραψε τις φωτογραφίες ως στιγμιότυπα από σχολικές εκδηλώσεις, καθώς και μία από την αποφοίτησή του από το πανεπιστήμιο (ερ. 41 δ.φ.).

Αναφορικά με τους Ambazonians, ο Αιτητής ανέφερε ότι τους θεωρεί τρομοκράτες, λόγω του βασανισμού και της σωματικής βίας που υπέστη από αυτούς. Υπογράμμισε ότι δεν θα ξεχάσει ποτέ τις ουλές στο πρόσωπό του και τον αριθμό των βασανιστηρίων που υπέστη. Ο Αιτητής δήλωσε ότι τον προσέγγισαν τρεις φορές: η πρώτη το 2021 μετά το σχολείο, όπου τον φώναξαν, του είπαν να καθίσει και πριν προλάβει να αντιδράσει, τον χτύπησαν και τον έριξαν κάτω. Η δεύτερη ήταν όταν τον οδήγησαν σε ένα σκοτεινό δωμάτιο και τον κράτησαν εκεί χωρίς νερό. Η τρίτη ήταν στις 6 Σεπτεμβρίου 2022, όταν τον ξυλοκόπησαν ξανά. Είπε επίσης ότι και άλλοι δάσκαλοι υπέστησαν επιθέσεις, αναφέροντας έναν συνάδελφό του που τραυματίστηκε σοβαρά (ερ.42 δ.φ.).

Αναφορικά με τον στρατό, ο Αιτητής είπε ότι εμφανίστηκαν δύο φορές: η πρώτη το 2021, όταν τον βασάνισαν επειδή δεν πήγε στο σχολείο, και η δεύτερη στις 27 Σεπτεμβρίου 2022, όταν ήρθαν με τη βία και τον πήραν για να διδάξει, απειλώντας τον ότι αν φύγει ή δεν επιστρέψει θα τον σκοτώσουν. Ο Αιτητής σημείωσε πως ήταν ο μόνος άνδρας δάσκαλος στο σχολείο του, γεγονός που τον έκανε πιο ευάλωτο στις επιθέσεις. Ανέφερε πως και οι στρατιωτικοί, όπως και οι Ambazonians, είχαν πληροφοριοδότες και γνώριζαν την ταυτότητα και τη διεύθυνσή του (ερ. 41-42 δ.φ.).

Όσον αφορά στον θάνατο του αδερφό του, δήλωσε ότι δεν έχει πιστοποιητικό θανάτου και δεν είδε καν το πτώμα, καθώς τη νύχτα του συμβάντος φίλος του τον πήρε και τον έκρυψε σε απομακρυσμένο δάσος για την ασφάλειά του (ερ. 41 δ.φ.).

Υπό το φως των ως άνω πληροφοριών, ως αυτές προκύπτουν από το πρακτικό της συνέντευξης του Αιτητή και τα λοιπά στοιχεία του διοικητικού φακέλου, ο αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου σχημάτισε την Έκθεση-Εισήγησή της επί τη βάση των εξής τριών (3) ουσιωδών ισχυρισμών:

(1) Προσωπικά στοιχεία και προφίλ του Αιτητή

(2) Η ιδιότητά του ως δάσκαλος

(3) Η στοχοποίησή του από τους αποσχιστές και τις στρατιωτικές αρχές.

Ως προς τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός αξιολόγησε αυτόν ως εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστο και συνεπώς τον έκανε αποδεκτό, αποδεχόμενος τα στοιχεία του προφίλ του Αιτητή, όπως αυτά καταγράφονται στην Έκθεση-Εισήγηση. Συγκεκριμένα, τα στοιχεία του Αιτητή εξακριβώθηκαν από το διαβατήριό του, το οποίο προσκόμισε και από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.

Ομοίως, αποδεκτός έγινε και ο δεύτερος ισχυρισμός ως προς την ιδιότητα του Αιτητή ως δασκάλου, καθότι κρίθηκε ότι ήταν εσωτερικά αξιόπιστός ενώ παράλληλα οι δηλώσεις τους αποδείχθηκαν και από σχετικά εκπαιδευτικά πιστοποιητικά.

Αντιθέτως, ο τρίτος ουσιώδης ισχυρισμός δεν έτυχε αποδοχής. Είναι θέση των Καθ’ ων ότι η αφήγηση του Αιτητή χαρακτηρίζεται από σοβαρές αντιφάσεις και έλλειψη επαρκών πληροφοριών, γεγονός που πλήττει την εσωτερική αξιοπιστία του αιτήματός του.

Ως προς τις προσεγγίσεις από τους αποσχιστές, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι τον προσέγγισαν τρεις φορές. Ωστόσο, δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει με ακρίβεια τις ημερομηνίες όλων των περιστατικών, οι περιγραφές των περιστατικών ήταν εξαιρετικά γενικές και αποσπασματικές (π.χ. «με πήγαν σε σκοτεινό δωμάτιο» χωρίς περαιτέρω λεπτομέρειες), δεν παρείχε πληροφορίες για τον αριθμό των ατόμων που τον προσέγγισαν, για τον περιβάλλοντα χώρο ή για τις αντιδράσεις του ίδιου και δεν ανέπτυξε επαρκώς τα συναισθήματά του ή τα επακόλουθα των προσεγγίσεων. Το γεγονός ότι δεν ήταν σε θέση να παράσχει τις αναμενόμενες λεπτομέρειες για γεγονότα που ο ίδιος περιγράφει ως τραυματικά, δημιουργεί αμφιβολίες ως προς την αυθεντικότητα και την ακρίβεια των ισχυρισμών του.

Ως προς τις προσεγγίσεις από στρατιωτικές αρχές, ο Αιτητής ανέφερε δύο περιστατικά επαφής με τον στρατό, όμως, υπάρχει αντίφαση μεταξύ της αίτησης διεθνούς προστασίας και της συνέντευξης. Στην πρώτη αναφέρει ότι τον έδειραν επειδή δεν πήγε στο σχολείο, ενώ στη δεύτερη ότι τον μετέφεραν με τη βία στο σχολείο για να διδάξει. Κατά την προσπάθεια εξήγησης της αντίφασης, η απάντηση του ήταν ασαφής και η ικανοποιητική. Επίσης, όπως και με τους αποσχιστές, δεν μπόρεσε να δώσει ουσιώδεις λεπτομέρειες για τα περιστατικά, τους δράστες, τις συνθήκες, τον περιβάλλοντα χώρο , τις αντιδράσεις και τα συναισθήματά του καθώς και τις συνέπειες που ακολούθησαν.

Ως προς τον θάνατο του αδελφού του, οι ισχυρισμοί του παρουσιάζουν επίσης αντιφάσεις. Συγκεκριμένα, στην αίτηση ανέφερε ότι ο αδελφός του επισκέφθηκε το σπίτι και σκοτώθηκε από λάθος, ενώ στη συνέντευξη ισχυρίστηκε ότι ζούσαν μαζί. Ζητηθείς να εξηγήσει, προέβη σε πρόχειρη και ασαφή απάντηση («maybe I said maybe they didn't get me well…»).

Ως προς δε την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, οι Καθ’ ων λαμβάνοντας υπόψη πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης που σχετίζονται με τις πρακτικές απειλών που ακολουθούν οι αποσχιστές διαπίστωσαν ότι η όλη προσέγγιση των αποσχιστών προς τον Αιτητή δεν ανταποκρίνεται με τις τακτικές απειλής τους. Είναι θέση τους ότι η όλη προσέγγιση προς τον Αιτητή, παρουσιάζεται από τον ίδιο ως πολύ ήπια χωρίς οποιεσδήποτε σοβαρές συνέπειες εναντίων του ή της οικογένειας του, ως αυτές αναφέρονται σε πηγές πληροφόρησης. Αντιθέτως, οι πηγές κάνουν λόγο για πρακτικές μεταχείρισης των απαχθέντων από τους αποσχιστές κατά τη διάρκεια κράτησης τους που περιλαμβάνουν ξυλοδαρμούς, ανακρίσεις, βιασμούς και άλλου είδους κακομεταχειρίσεις.

Επίσης, εξωτερικές πηγές πληροφόρησης αναφέρουν ότι άτομα τα οποία θεωρούνταν ύποπτα ότι στηρίζουν τον σκοπό των αποσχιστών, υποβλήθηκαν σε αυθαίρετη κράτηση, βασανιστήρια και κακομεταχείριση, από τις αρχές της Δημοκρατίας του Καμερούν. Επίσης, γίνεται λόγος για κράτηση μελών της οικογένειας των φερόμενων ως αυτονομιστών, κυρίως των συζύγων τους, αλλά και παιδιών, τα οποία θεωρούνταν ως μέλη των αποσχιστικών ομάδων. Ωστόσο, η πρακτική που ακολούθησαν οι στρατιωτικές αρχές στην περίπτωση του Αιτητή, να τον μεταφέρουν στο σχολείο και να τον απειλήσουν πως αν φύγει θα τον σκοτώσουν, δε συνάδει με τις πρακτικές που ακολουθούν στις συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως αυτές αναφέρονται στις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης. Επίσης, ο Αιτητής δεν ανάφερε ότι οι στρατιωτικές αρχές έβλαψαν την οικογένεια του.

Συνεπεία των ανωτέρω ευρημάτων, ο ισχυρισμός περί στοχοποίησης του Αιτητής από τους αυτονομιστές και από τον στρατό απορρίφθηκε στο σύνολό του.

Εν συνεχεία ο Λειτουργός προχώρησε στην αξιολόγηση του κινδύνου σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του και συγκεκριμένα στην Νοτιοδυτική Επαρχία του Καμερούν. Εξετάζοντας τα ουσιώδη περιστατικά τα οποία έγιναν δεκτά και αναλύοντας την κατάσταση ασφαλείας τόσο στη χώρα όσο και στον τελευταίο τόπο διαμονής, o Λειτουργός διαπίστωσε ότι υπάρχουν εύλογοι/ βάσιμοι λόγοι από τους οποίους προκύπτει ότι υπάρχει περίπτωση, εάν ο Αιτητής επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του,  να αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω της κατάστασης ανασφάλειας η οποία επικρατεί στην Νοτιοδυτική Επαρχία του Καμερούν. Το γεγονός και μόνο της αποδεδειγμένης ιδιότητάς του ως δάσκαλος, είναι θέση των Καθ΄ ων ότι δεν τεκμηριώνει επαρκώς εύλογο λόγο να αντιμετωπίσει κίνδυνο σοβαρής βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του.

Ο αρμόδιος λειτουργός εν συνεχεία προέβη σε εξέταση του κατά πόσο ο Αιτητής δικαιούται παραχώρησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19 (1) και έκρινε ότι δεν αποδείχθηκε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 19 (2), (α), (β) και (γ) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000. Συγκεκριμένα, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στο Καμερούν δεν υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι από τους οποίους να προκύπτει ότι θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί θανατική ποινή ή εκτέλεση, όπως προβλέπει το άρθρο 19 (2)(α) ή βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία όπως προβλέπει το άρθρο 19 (2)(β). Αντιθέτως, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στο Νοτιοδυτικό Καμερούν υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι από τους οποίους να προκύπτει ότι θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας του λόγω αδιάκριτης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης ως το άρθρο 19 (2)(γ) προνοεί, καθώς η Νοτιοδυτική Περιφέρεια του Καμερούν, βρίσκεται σε συνθήκες διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.

Ωστόσο σχετικά με τις πρόνοιες του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95 και του άρθρου 19 (2)(γ), ο αρμόδιος λειτουργός εξέτασε τα επιμέρους στοιχεία του άρθρου, ήτοι (i) κατά πόσο επικρατεί κατάσταση εσωτερικής ένοπλης σύρραξης στην περιοχή, (ii) κατά πόσο ασκείται αδιάκριτη βία στην περιοχή και (iii) κατά πόσο υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου λόγω αδιάκριτης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης. Κατόπιν εξέτασης των ως άνω, με βάση τα δεδομένα που αφορούν την κατάσταση ασφαλείας στην περιοχή, ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι  (i) η εν λόγω περιοχή βρίσκεται υπό κατάσταση εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, (ii) ότι επικρατούν συνθήκες οι οποίες ευνοούν περιστατικά πράξεων αδιακρίτως ασκούμενης βίας, και (iii) ότι από τις ιδιαίτερες καταστάσεις του Αιτητή, στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή λόγω της παρουσίας του και μόνο στην περιοχή στην οποία αναμένεται να επιστρέψει.

Συγκεκριμένα, αξιολογώντας το προφίλ του οι Καθ’ ων επισημαίνουν ότι πρόκειται για άμαχο πολίτη, ενήλικα και συγκεκριμένα άντρα νεαρής ηλικίας, χωρίς σοβαρά προβλήματα υγείας. Έχει ολοκληρώσει τριτοβάθμια εκπαίδευση και ομιλεί αγγλικά και γαλλικά. Είναι γεννηθείς στο χωριό Banga, Meme Subdivision, Southwest Region, και το μεγαλύτερο διάστημα διαμονής του στη χώρα ιθαγένειας του διέμενε και εργαζόταν στη πόλη Malende, της επαρχίας Fako, της περιφέρειας Southwest. Συνεπώς, παρουσιάζεται ως ανεξάρτητο άτομο. Περαιτέρω, διαθέτει οικογενειακό υποστηρικτικό πλαίσιο στη πόλη Malende, συγκεκριμένα τη μητέρα του η οποία διαμένει και εργάζεται ως αγρότισσα, μαζί με μία από τις αδερφές του και ένα από τους αδερφούς του. Επίσης διαθέτει οικογενειακό υποστηρικτικό πλαίσιο και σε άλλες περιοχές της χώρας, συγκεκριμένα ένας αδερφός του διαμένει και εργάζεται στο χωριό Balangi, Meme Division, Southwest Region, και ένας αδερφός του διαμένει και εργάζεται στη πόλη Muyuka, Fako Division, Southwest Region. Επιπρόσθετα, διαθέτει οικογενειακό υποστηρικτικό πλαίσιο και στις Γαλλόφωνες περιοχές της χώρας, συγκεκριμένα την αδερφή του στην πόλη Yaounde, η οποία διαμένει και εργάζεται ως δασκάλα. Συνεπώς, δεν προκύπτουν στοιχεία πως σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, θα κινδυνεύσει η σωματική του ακεραιότητα ή η ζωή του λόγω της παρουσίας του εκεί και μόνο.

Ως εκ τούτου ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις για υπαγωγή στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.  

Έπειτα από ενδελεχή εξέταση του διοικητικού φακέλου και όπως προκύπτει από τα στοιχεία που βρίσκονται σε αυτόν, δέον να αναφερθούν τα ακόλουθα:

Καταρχάς, κρίνω ως ορθή την αποδοχή από τους Καθ' ων η αίτηση του πρώτου και του δευτέρου ουσιώδους ισχυρισμού, οι οποίοι και αφορούν την ταυτότητα και τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή, καθώς και την ιδιότητά του ως δασκάλου.

Ομοίως βάσει της αξιολόγησης τόσο της εσωτερικής, όσο και της εξωτερικής αξιοπιστίας των λοιπών υπό εξέταση ισχυρισμών, το Δικαστήριο καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα με τον λειτουργό και οι υπό εξέταση ισχυρισμοί απορρίπτονται στο σύνολό τους ως μη αξιόπιστοι.

Από επικαιροποιημένη έρευνα του Δικαστηρίου επιβεβαιώνεται η διακοπή της λειτουργίας των σχολείων στο αγγλόφωνο Καμερούν και οι δυσκολίες στην πρόσβαση στην εκπαίδευση.

Σύμφωνα με την έκθεση του USDOS που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2024 και αφορά το έτος 2023, από τα 6.515 σχολεία που αναμενόταν να ανοίξουν κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους 2022-2023 στις βορειοδυτικές και τα νοτιοδυτικές περιφέρειες, μόνο 3.013 λειτούργησαν από τον Ιανουάριο, λόγω της κατάστασης ασφαλείας. Μη κρατικές ένοπλες ομάδες ανακοίνωσαν και επέβαλαν lockdown που καθυστέρησε την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους 2023-24 στις Αγγλόφωνες περιοχές. Η κυβέρνηση ανέφερε ότι παρουσιάστηκαν στις τάξεις μόνο 35.000 μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (8 τοις εκατό) από τους εκτιμώμενους 450.000 μαθητές που κατοικούν στην περιοχή. Μη κρατικές ένοπλες ομάδες επέβαλαν το lockdown με αρκετές βίαιες επιθέσεις σε πολίτες, συμπεριλαμβανομένων δύο δασκάλων δημοτικού σχολείου στις βορειοδυτικές περιφέρειες. Τα σχολεία δεν επετράπη να ανοίξουν ξανά μέχρι τις 19 Σεπτεμβρίου, όταν οι μαθητές επέστρεψαν σταδιακά στο σχολείο.[1]

Σύμφωνα με πολύ πρόσφατο δημοσίευμα του “Development and Cooperation” του Φεβρουαρίου του 2025[2], η αυτονομιστική σύγκρουση στο αγγλόφωνο τμήμα του Καμερούν συνεχίζει να πλήττει το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας. Όπως αναφέρεται, η λειτουργία των σχολείων διακόπτεται συνεχώς και τα περισσότερα είτε καταστρέφονται είτε στεγάζουν πρόσφυγες ή στρατιωτικούς. Οι επιπτώσεις στους νέους είναι καταστροφικές. Σύμφωνα με την πηγή, περίπου το 25% των παιδιών ηλικίας μεταξύ τριών και 17 ετών εξακολουθούν να μην μπορούν να πάνε στο σχολείο στις περιοχές του βορειοδυτικού και νοτιοδυτικού Καμερούν που μαστίζονται από συγκρούσεις, σύμφωνα με το Σύμπλεγμα Εκπαίδευσης του Καμερούν. Καθώς οι μάχες μεταξύ των κυβερνητικών στρατευμάτων και των ένοπλων αυτονομιστών εντάθηκαν, τα περισσότερα από τα σχολεία έκλεισαν και έκτοτε χρησιμοποιούνται ως στρατιωτικές βάσεις από τις αντιμαχόμενες πλευρές, ενώ εσωτερικά εκτοπισμένα άτομα και οικογένειες έχουν επίσης βρει καταφύγιο σε αυτά. Τα σχολεία που έχουν καταφέρει να παραμείνουν ανοιχτά αναγκάζονται συνεχώς να ακυρώνουν μαθήματα.[3],[4],.[5]

Μέχρι το τέλος του 2024, η UNICEF ανέφερε συνολικά 43 περιστατικά που στόχευσαν την εκπαίδευση, με 36 να σημειώνονται στην περιοχή Northwest και 7 στην περιοχή Southwest.[6]

Αναφορικά με τα κίνητρα των επιθέσεων διαφαίνεται ότι στο Καμερούν, ένοπλες ομάδες προσπάθησαν να επιβάλουν απεργίες και στάσεις στον εκπαιδευτικό τομέα ως μέσο για την επίτευξη κοινωνικών, οικονομικών ή πολιτικών σκοπών και συνεπώς στοχοποιούν άτομα που αρνήθηκαν να υπακούσουν σε αυτή την απεργία ή στάση.[7] Πράγματι, μαθητές και δάσκαλοι που έσπασαν το μποϊκοτάζ που επιβλήθηκε από αυτονομιστικές ομάδες στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές απήχθησαν, απειλήθηκαν, τραυματίστηκαν ή δολοφονήθηκαν.[8]

Στο σημείο αυτό κρίνω σκόπιμο να αναφέρω ότι σε κάθε περίπτωση και σύμφωνα με το άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου, εναπόκειται στον εκάστοτε Αιτητή/Αιτήτρια να τεκμηριώσει την αίτησή του για διεθνή προστασία. Στην υπό κρίση περίπτωση, για τους λόγους που αναλύθηκαν ανωτέρω, παρ΄ότι επιβεβαιώνεται η κρίση στην εκπαίδευση στις εν λογώ περιοχές ωστόσο  ο Αιτητής δεν κατάφερε τεκμηριώσει κάποια παρελθούσα πράξη δίωξης σε βάρος του ούτε κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης, αλλά  ούτε  κατά την ενώπιόν μου διαδικασία.

Εν πάση περιπτώσει  κρίνω ότι ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, στην έκθεση-εισήγηση, αξιολόγησε κάθε έκαστο ισχυρισμό του Αιτητή  και για τους λόγους που εκτενώς καταγράφηκαν στην εισήγησή του, εύλογα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αξιοπιστία του δεν κρίνεται ως ικανοποιητική .

Έχει, πολλάκις, νομολογηθεί ότι κρίση επί της αξιοπιστίας του αιτητή και έγκριση κωλύματος έγκρισης αίτησης για το λόγο αναξιοπιστίας ως προς τα προβαλλόμενα από τον αιτητή είναι επιτρεπτή (AMIRI ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Κ.Α. (2009 3 Α.Α.Δ. 358). Υπενθυμίζεται εξάλλου ότι η συνοχή μεταξύ των δηλώσεων του Αιτητή συνιστά δείκτη της αξιοπιστίας των ισχυρισμών του[9]. Όταν ο Αιτητής κρίνεται αναξιόπιστος, δεν υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω διερεύνησης (βλ.  υπόθ. αρ. 1964/06, ημερ. 11.3.08  Obaidul Haque v. Δημοκρατίας).

Στην παράγραφο 204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, "Το ευεργέτημα της αμφιβολίας πρέπει  να δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί και εξετασθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντος. Οι ισχυρισμοί του αιτούντος πρέπει να παρουσιάζουν συνοχή και αληθοφάνεια και να μην έρχονται σε αντίφαση με γεγονότα που είναι γενικά γνωστά σε όλους".

Επομένως, ορθά δεν παραχωρήθηκε σε αυτόν το ευεργέτημα της αμφιβολίας και ορθά ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης του για διεθνή προστασία.

Περαιτέρω, συμφωνώ με την αξιολόγηση κινδύνου στην οποία προέβη ο λειτουργός στη βάση του αποδεκτού ουσιώδους ισχυρισμού, καθώς και με το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε αναφορικά με την μη πλήρωση των προϋποθέσεων αναγνώρισης προσφυγικού καθεστώτος καθώς ο Αιτητής δεν κατάφερε να στοιχειοθετήσει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης για ένα από τους πέντε λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο  Άρθρο  3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και του Άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων.

Σημειώνεται πως λόγω του ότι ο ισχυρισμός του Αιτητή αναφορικά με τον λόγο που φέρεται να εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του απορρίφθηκε ως μη αξιόπιστος, δεν πληρούνται και οι προϋποθέσεις υπαγωγής του Αιτητή στα άρθρα 19 (2) (α) και (β) περί συμπληρωματικής προστασίας, καθώς δεν προέκυψαν στοιχεία εκ των οποίων μπορεί να συναχθεί ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής κινδυνεύει να αντιμετωπίσει θανατική ποινή ή εκτέλεση κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (α), ή άλλως βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (β).

Για τους ίδιους δε λόγους, κρίνω ότι ορθά κρίθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου, ότι δεν στοιχειοθετούνταν ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 19(2)(β) του Νόμου για να παρασχεθεί στον Αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, εφόσον δεν αποδείχθηκε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις αναφορικά με τον κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του.

Αναφορικά δε με την μη πλήρωση των προϋποθέσεων παροχής συμπληρωματικής προστασίας προς το πρόσωπο του Αιτητή υπό την έννοια του άρθρου 19 (2) (γ) του Περί Προσφύγων Νόμου ή άλλως του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, κρίνω σκόπιμο να παρατεθούν αρχικά τα κάτωθι:

Το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλK.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της «αδιακρίτως ασκούμενης βίας» και της «ένοπλης σύρραξης» και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

Στην υπόθεση Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretarisvan Justitie παρ. 35, το ΔΕΕ αναφέρει ότι «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας[1]» ενώ στην παρ. 37 αναφέρει ότι «η απλή αντικειμενική διαπίστωση κινδύνου απορρέοντος από τη γενική κατάσταση μιας χώρας δεν αρκεί, καταρχήν, για να γίνει δεκτό ότι οι προϋποθέσεις του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, συντρέχουν ως προς συγκεκριμένο πρόσωπο, εντούτοις, καθόσον η αιτιολογική αυτή σκέψη χρησιμοποιεί τον όρο «συνήθως», αναγνωρίζει το ενδεχόμενο υπάρξεως μιας εξαιρετικής καταστάσεως, χαρακτηριζομένης από έναν τόσο υψηλό βαθμό κινδύνου, ώστε να υπάρχουν σοβαροί λόγοι να εκτιμάται ότι το πρόσωπο αυτό θα εκτεθεί ατομικώς στον επίμαχο κίνδυνο.» (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου). Περαιτέρω το ΔΕΕ στην εν λόγω υπόθεση αποφάσισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών την καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας» (παρ. 39).

Επιπλέον, σύμφωνα με το Εγχειρίδιο της ΕΥΥΑ σχετικά με τη δικαστική ανάλυση του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ακόμη και αν ο αιτητής μπορεί να αποδείξει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης στην περιοχή καταγωγής του (ή καθ' οδόν προς τη συγκεκριμένη περιοχή καταγωγής), το δικαίωμα επικουρικής προστασίας μπορεί να κατοχυρωθεί μόνο εάν ο αιτητής δεν μπορεί να επιτύχει εγχώρια προστασία σε άλλο τμήμα της χώρας, καθώς επίσης, όταν αποφασίζεται η τοποθεσία της περιοχής καταγωγής ενός αιτητή ως προορισμός επιστροφής, απαιτείται η εφαρμογή προσέγγισης βασισμένης στα πραγματικά περιστατικά όσον αφορά την περιοχή του τελευταίου τόπου διαμονής και την περιοχή συνήθους διαμονής.

Εν προκειμένω, αναφορικά με τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, ήτοι την Νοτιοδυτική Επαρχία του Καμερούν, το Δικαστήριο προχώρησε σε επικαιροποιημένη έρευνα αναφορικά με τις επικρατούσες εκεί συνθήκες.

Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης παρατηρείται ότι το  Καμερούν εμπλέκεται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη με την Boko Haram στο Βορρά (περιοχή Far North)∙[10] ενώ στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές (Northwest και Southwest ) αναφέρεται ότι αριθμός αγγλόφωνων αποσχιστικών ομάδων μάχεται έναντι της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία των περιοχών. Ωστόσο, η βία δεν ισοδυναμεί με μη διεθνή ένοπλή σύρραξη.[11]  

Στις περιοχές Βορειοδυτικού και Νοτιοδυτικού Καμερούν, γνωστές και ως Αγγλόφωνες περιοχές[12], οι συγκρούσεις μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των αποσχιστών συνεχίζονται από το 2017, όταν οι αποσχιστές επιχείρησαν να ιδρύσουν ένα ανεξάρτητο κράτος[13]. Το Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED) ανέφερε ότι το 2023, οι εσωτερικές διαφωνίες μεταξύ των ηγετών των αποσχιστών χώρισαν τις αυτοανακηρυχθείσες αγγλόφωνες κυβερνήσεις σε περισσότερες από 50 αποσχιστικές ομάδες, αποδυναμώνοντας τις πολιτικές τους απαιτήσεις και την ικανότητά τους να αντισταθούν στις κυβερνητικές επιθέσεις[14]. Το ACLED περαιτέρω έδειξε ότι η συνεχιζόμενη σύγκρουση και οι ανταγωνιστικές εδαφικές διεκδικήσεις μεταξύ αυτονομιστικών ομάδων και της κεντρικής κυβέρνησης έχουν μετατρέψει τις αγγλόφωνες περιοχές σε ένα κατακερματισμένο σύστημα φορολογίας, ασφάλειας και δημόσιων υπηρεσιών, τις οποίες διαχειρίζονται διάφοροι ασυντόνιστοι παράγοντες, μεταξύ των οποίων αυτονομιστές, η κυβέρνηση, ιδιωτικές εταιρείες και ανθρωπιστικές οργανώσεις[15].

Στην επικαιροποιημένη της έκθεση που καλύπτει την περίοδο Ιουλίου - Σεπτεμβρίου 2024, η Global Protection Cluster ανέφερε αύξηση των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων τον Ιούλιο του 2024, με τις SSF (Δυνάμεις Ασφάλειας του Κράτους) να εκτελούν «επιχειρήσεις αποκλεισμού και έρευνας» που οδήγησαν σε επτά περιστατικά αυθαίρετων συλλήψεων, με 303 θύματα, ενώ οι NSAGs εγκαθίδρυσαν περισσότερα παράνομα σημεία ελέγχου για εκβιασμό χρημάτων και απαγωγή πολιτών για λύτρα[16]. Οι πιο συχνές παραβιάσεις που καταγράφηκαν ήταν αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις, σωματικές επιθέσεις ή κακοποίηση και δολοφονίες[17].

Για την πληρότητα της έρευνας θα παρατεθούν τα πλέον πρόσφατα ποσοτικά δεδομένα για την ένταση της ένοπλης σύρραξης. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, κατά την χρονική περίοδο 25/05/2024 – 23/05/2025 στην συγκεκριμένη περιοχή καταγράφηκαν 545 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 548 ανθρώπινες απώλειες. Τα 545 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 310 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 111 ανθρώπινες απώλειες, 14 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 2 ανθρώπινες απώλειες, 193 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 417 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, 16 εκρήξεις/απομακρυσμένη βία (explosions/remote violence) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 18 ανθρώπινες απώλειες, και 12 διαμαρτυρίες (protests) χωρίς ανθρώπινες απώλειες.[18] Σημειώνεται, ότι ο πληθυσμός της Νοτιοδυτικής περιφέρειας (Southwest region) ανέρχεται στα 1, 534,232 (2015).[19]

Εκ των ανωτέρω πληροφοριών που παρατέθηκαν, διαπιστώνεται ότι παρά την ύπαρξη σοβαρών περιστατικών ασφαλείας στην ευρύτερη Νοτιοδυτική Περιφέρεια (Southwest Region) του Καμερούν στην οποία εμπίπτει η περιοχή καταγωγής του Αιτητή, ο αριθμός των επεισοδίων αυτών και ο βαθμός αδιάκριτης βίας κατά των αμάχων δεν φτάνει το βαθμό κατά τον οποίο να τεκμηριώνεται ότι και μόνη η παρουσία του Αιτητή στην περιοχή καταγωγής του, τον εκθέτει σε πραγματικό κίνδυνο βλάβης, κατά την έννοια της διάταξης του Άρθρου 15(γ) της Οδηγίας, με συνέπεια να απαιτούνται ορισμένα προσωπικά χαρακτηριστικά που θα αύξαναν το ρίσκο του αμάχου συγκριτικά με τον μέσο πληθυσμό της περιοχής.

Λαμβάνοντας υπόψιν και τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή, κρίνω ότι ο Αιτητής δεν έχει κάποιο προσωπικό χαρακτηριστικό που να αυξάνει το ρίσκο του. Πρόκειται για άνδρα νεαρής ηλικίας, υγιή, αρκούντως πεπαιδευμένο, πλήρως ικανό προς εργασία, με υποστηρικτικό δίκτυο στη χώρα του, ο οποίος έχει ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην περιοχή καταγωγής του, γνωρίζοντας τις συνθήκες που επικρατούν και το κυριότερο είναι σε θέση να αντιληφθεί την επέλευση του κινδύνου και να προφυλαχθεί δεόντως. Συνεπώς, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι με την επιστροφή του στην περιοχή καταγωγής του θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη και ως εκ τούτου δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις υπαγωγής  του Αιτητή στο άρθρο 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου.

Περαιτέρω ο Αιτητής διαθέτει και υποστηρικτικό δίκτυο στη Yaounde όπου διαμένει η αδελφή του και εργάζεται ως δασκάλα.

Υπό το φως των ανωτέρω, κρίνω ότι το αίτημα του Αιτητή για διεθνή προστασία εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ήταν αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και ορθής αξιολόγησης όλων των στοιχείων και δεδομένων, είναι επαρκώς αιτιολογημένη και λήφθηκε σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου, το Σύνταγμα και τις Γενικές Αρχές του Διοικητικού Δικαίου.

Συνεπώς, η προσφυγή απορρίπτεται με  1300 € έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ΄ ων η Αίτηση.

                              Βούλα Κουρουζίδου - Καρλεττίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.



[1] USDOS – US Department of State (Author): 2023 Country Report on Human Rights Practices: Cameroon, 23 April 2024 https://www.ecoi.net/en/document/2107637.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/05/2025).

[2] Development and Cooperation, Children in conflict - Almost half a million Cameroonian children are out of school, 20 Feb 2025, https://www.dandc.eu/en/article/separatist-conflict-anglophone-part-cameroon-has-been-going-years-school-operations-are (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14/03/2025).

[4] UNOCHA, Cameroon: North-West and South-West - Situation Report No. 63 (March 2024), 6 May 2024, διαθέσιμο στη διεύθυνση: Cameroon: North-West and South-West - Situation Report No. 63 (March 2024) | OCHA (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/04/2025)

 

[5] UN OCHA – UN Office for the Coordination of Humanitarian Affairs: Cameroon: North-West and South-West - Situation Report No. 64 (April 2024), 18 June 2024, διαθέσιμο σε: https://www.unocha.org/publications/report/cameroon/cameroon-north-west-and-south-west-situation-report-no-64-april-2024   (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/04/2025)

 

[6] UNICEF, Humanitarian Situation Report No. 4, Reporting Period 1 January 2024 – 31 December 2024, 6 February 2025, διαθέσιμο στη διεύθυνση: Cameroon-2024-2025-02-06, σελ. 4 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/04/2025)

[7] GCPEA - Global Coalition to Protect Education from Attack (Author), published by ReliefWeb: Education Under Attack 2020, 2020
https://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/eua_2020_full.pdf σελ. 30 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/04/2025)

[8] Amos Fofung, “’I’ve not gone to school again’: The student victims of Cameroon’s crisis,” African Arguments, May 14, 2019 available at: "I've not gone to school again": The student victims of Cameroon's crisis | African Arguments (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/04/2025)

 

[9] EASO, 'Practical Guide: Evidence Assessment, 2015, διαθέσιμο σε: https://euaa.europa.eu/sites/default/files/public/EASO-Practical-Guide_-Evidence-Assessment.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 30/04/2025). 

[10] RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), Ακαδημία Γενεύης, Τελευταία Ενημέρωση: 21/01/2021  https://www.rulac.org/browse/countries/cameroon [Ημερομηνία Πρόσβασης: 03/06/2025].

[11] Ibid.

[12] International Crisis Group, A Second Look at Cameroon’s Anglophone Special Status, 31 March 2023, https://www.crisisgroup.org/africa/central-africa/cameroon/b188-second-look-cameroons-anglophone-special-status (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 03.06.2025).

[13] GCR2P, Cameroon – Population at risk, 1 December 2024, https://www.globalr2p.org/countries/cameroon/;  ACLED, Non-State Armed Groups and Illicit Economies, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf, p. 10 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 03.06.2025).

[14] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf, pp. 3, 13 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 03.06.2025).

[15] ACLED and GI-TOC - Global Initiative against Organized Crime, Non-State Armed Groups and Illicit Economies in West Africa: Anglophone separatists, September 2024, https://acleddata.com/acleddatanew/wp-content/uploads/2024/09/d4248905-7022-462d-a85a-5d2645fc5b22.pdf, p. 3 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 03.06.2025). 

[16] GPC, Protection Monitoring Update; July - September 2024, 30 October 2024, https://globalprotectioncluster.org/sites/default/files/2024-10/pm_quarterly_update_jul-sept.pdf, p. 3 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 03.06.2025).

[17] GPC, Protection Monitoring Update; July - September 2024, 30 October 2024, https://globalprotectioncluster.org/sites/default/files/2024-10/pm_quarterly_update_jul-sept.pdf, p. 4 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 03.06.2025).

[18] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Projectδιαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλπλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 25/05/2024 - 23/05/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Cameroon, ADMIN UNIT: Sud-Ouest) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 03/06/2025].

[19] National Institute of Statistics, South West Regional Agency, Statistical Yearbook of South West Region, 2023 Edition, σελ. 22 https://ins-cameroun.cm/wp-content/uploads/2024/07/Annuaire-statistique-regional_SW-edit_2023_02.07.24_Revu.pdf [Ημερομηνία Πρόσβασης: 03/06/2025].


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο