
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ. 2108/2023
20 Ιουνίου, 2025
[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με τα άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
D.K.B.
Αιτητή
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της
Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση
..............................................
Ο αιτητής εμφανίζεται αυτοπροσώπως
Ευφροσύνη Χατζηγιάννη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ' ων η αίτηση
[Παρούσα η κα Μέλπω Σταύρου για πιστή μετάφραση από Γαλλικά σε Ελληνικά και αντίστροφα.]
ΑΠΟΦΑΣΗ
X. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο αιτητής προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 25/1/2023, με την οποία απορρίφθηκε η αίτησή του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.
Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω: Ο Αιτητής είναι υπήκοος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κογκό (στο εξής «Λ.Δ.Κ.») και υπέβαλε αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας στις 26/02/2020, αφού εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές. Αυθημερόν, ο αιτητής παρέλαβε την Βεβαίωση Υποβολής Αιτήματος Διεθνούς Προστασίας («Confirmation of Submission of an Application for International Protection»).
Στις 07/12/2022 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του αιτητή από λειτουργό της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (European Asylum Support Office - EASO) και πλέον Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (European Union Agency for Asylum - EUAA) και του παραχωρήθηκε δωρεάν βοήθεια διερμηνέα. Στις 02/01/2023 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση - Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας σχετικά με τη συνέντευξη του αιτητή. Στη συνέχεια, συγκεκριμένος λειτουργός που δύναται δυνάμει σχετικής εξουσιοδότησης από τον Υπουργό Εσωτερικών να εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, υιοθέτησε την εισήγηση για απόρριψη της αίτησης στις 25/01/2023. Στις 04/05/2023, η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε επιστολή στην οποία επισυνάφθηκε η απορριπτική της απόφαση σχετικά με το αίτημα του αιτητή. Στις 28/06/2023, η επιστολή παραλήφθηκε από τον αιτητή, κατόπιν επεξήγησης του περιεχομένου της από διερμηνέα. Στη συνέχεια, ο αιτητής καταχώρησε την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου. Ο αιτητής καταχώρισε αυτοπροσώπως την υπό εξέταση προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας (Δ.Δ.Δ.Π.), με την οποία αμφισβητεί την προαναφερόμενη απορριπτική απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου.
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας και όχι μόνο ως ακυρωτικό Δικαστήριο. Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η υπό εξέταση υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά εμπίπτει στις προϋποθέσεις του άρθρου 11 (2) και (3), του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.
Ο αιτητής καταχώρησε γραπτή αγόρευση μέσω της οποίας πρόβαλε πραγματικούς λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του και για τους οποίους ισχυρίζεται πως θα πρέπει να του δοθεί καθεστώς διεθνούς προστασίας. Στη γραπτή του αγόρευση αναφέρει πως ο πατέρας του είχε κάποιες δυνάμεις τις οποίες επιθυμούσε να μεταφέρει στα παιδιά του. Όπως ισχυρίστηκε, ο αδελφός του αρνήθηκε και ο πατέρας του τον θυσίασε. Ο αιτητής ανέφερε ότι ο πατέρας του, του έδινε διάφορα να τρώει κάθε βράδυ προκειμένου να του μεταφέρει τις δυνάμεις του. Στη συνέχεια, ο αιτητής ανέφερε στον πατέρα του πως δεν επιθυμεί να του μεταφέρει τις δυνάμεις αλλά ο πατέρας του, του είπε πως θα έχει την ίδια τύχη με τον αδελφό του. Ισχυρίστηκε ότι απευθύνθηκε στον πελάτη του στον πάπα Έλι και πώλησε τη μοτοσυκλέτα του για να απαντήσει χρήματα και να τα δώσει στον πάπα Έλι για να τον βοηθήσει στην οργάνωση του ταξιδιού του.
Η συνήγορος των καθ' ων η αίτηση μέσω της Γραπτής της αγόρευσης αναφέρει πως ο αιτητής στη γραπτή του αγόρευση επαναλαμβάνει τους ισχυρισμούς οι οποίοι έχουν ήδη εξεταστεί από τους καθ’ ων η αίτηση. Η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση ισχυρίζεται πως η απόφαση του αρμόδιο οργάνου έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις διατάξεις του Συντάγματος, και των Νόμων, μετά από δέουσα και σωστή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο νόμος στους καθ’ ων η αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης.
Θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί που πρόβαλε ο αιτητής σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός του, προκειμένου να εξετάσω την ορθότητα της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά και για να διαφανεί εάν το αρμόδιο όργανο αποφάσισε μετά από δέουσα έρευνα, ορθά, νόμιμα και εντός των πλαισίων της σχετικής νομοθεσίας.
Στην αίτηση που υπέβαλε ο αιτητής στην Υπηρεσία Ασύλου δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του διότι ο πατέρας του επιθυμούσε να τον θυσιάσει (ερυθρό 21 – σε μετάφραση- του διοικητικού φακέλου). Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του και ως προς τα προσωπικά του στοιχεία, ο Αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε στην πόλη Mbuji Mayi, στη Λ.Δ.Κ. και περί το 2013 εγκαταστάθηκε στην Kinshasa, η οποία αποτελεί τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής του (ερυθρό 41, του διοικητικού φακέλου). Περαιτέρω, ως προς τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις δήλωσε χριστιανός και ότι ανήκει στην φυλή muluba (ερυθρό 43, του διοικητικού φακέλου).
Αναφορικά με το μορφωτικό του επίπεδο, δήλωσε πως είναι απόφοιτος πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (ερυθρό 43 ,του διοικητικού φακέλου), ενώ σε σχέση με το επαγγελματικό του προφίλ ανέφερε πως εργαζόταν ως οδηγός ταξί κάνοντας χρήση μοτοσυκλέτας (ερυθρό 42, του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με την οικογενειακή του κατάσταση δήλωσε άγαμος και άτεκνος (ερυθρό 42 του διοικητικού φακέλου). Τέλος, ανέφερε ότι ο πατέρας του διαμένει στην πόλη της Kinshasha στην Λ.Δ.Κ, ενώ δήλωσε πως η μητέρα του και ο αδελφός του έχουν αποβιώσει (ερυθρό 42 του διοικητικού φακέλου).
Αναφορικά με τους λόγους που τον ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησης ισχυρίστηκε ότι ο πατέρας του, ο οποίος ανήκει στη φυλή luba, επιθυμούσε να μεταβιβάσει τις “οικογενειακές δυνάμεις” στον αδερφό του. Ωστόσο, όταν εκείνος αρνήθηκε, ο πατέρας του τον θυσίασε. Στη συνέχεια, ο ίδιος ο Αιτητής άρχισε να εμπλέκεται σε παραδοσιακές πρακτικές υπό την πίεση του πατέρα του, όπως στην κατασκευή παραδοσιακών ρούχων, ενώ παράλληλα αναγκαζόταν να πίνει αίμα γάτας και προβάτου.
Όταν εκμυστηρεύτηκε την κατάστασή του σε ένα άτομο του παπά Έλι, τον οποίο ο Αιτητής βοηθούσε στη μεταφορά των παιδιών του από και προς το σχολείο, εκείνος του υποσχέθηκε πως θα μιλούσε στον πατέρα του. Ωστόσο, όταν το ανέφερε σε τρίτους, τον συμβούλεψαν να μην τον αναμείξει, καθώς το ζήτημα αυτό αποτελεί οικογενειακούς κανόνες. Από εκείνη τη στιγμή, ο Αιτητής εγκατέλειψε την εργασία του και δεν μπορούσε πλέον να συνεχίσει τη μεταφορά των παιδιών του εν λόγω άνδρα στο σχολείο. Ως αποτέλεσμα, του προσφέρθηκε προσωρινή φιλοξενία στο σπίτι του εν λόγω άνδρα. Κατά τη διαμονή του, άρχισε και πάλι να οδηγεί τη μοτοσυκλέτα και να μεταφέρει τα παιδιά του από και προς το σχολείο. Ωστόσο, ισχυρίστηκε ότι όταν ο πατέρας του πληροφορήθηκε πως κρυβόταν στο σπίτι του πάπα Έλι, άρχισε να τον αναζητά. Ο πάπα Έλι, φοβούμενος για την ασφάλειά του, τον ενημέρωσε ότι δεν μπορούσε πλέον να τον φιλοξενεί. Έτσι, ο Αιτητής αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του.
Κατά το στάδιο των διευκρινιστικών ερωτήσεων δόθηκε η ευκαιρία στον αιτητή να εμπλουτίσει την επιχειρηματολογία του και να αποσαφηνίσει τα κρίσιμα γεγονότα της αφήγησής του. Ο αιτητής πρόβαλε ότι σύμφωνα με την παράδοση της φυλής Bakwa Kalondji, (ανήκει στη φυλή luba) όταν ένα παιδί φτάνει περίπου στην ηλικία των δέκα οχτώ ετών, του μεταδίδονται ειδικές δυνάμεις για να εισέλθει στον κόσμο των προγόνων και να γίνει παραδοσιακός αρχηγός. Αυτές οι δυνάμεις σχετίζονται με τη μαγεία και τη μαντεία. Όταν κλήθηκε από τον λειτουργό να αναφέρει τον ακριβή τρόπο που μεταδίδονται αυτές οι δυνάμεις στα παιδιά, ο Αιτητής ανέφερε ότι ο πατέρας του προσπαθούσε να του τις μεταδώσει, ξυπνώντας τον τα βράδια και δίνοντάς του να πίνει αίμα γάτας, ενώ του έβαζε αίμα στον λαιμό (ερυθρό 39, του διοικητικού φακέλου).
Αναφορικά με τον αδελφό του και τον ισχυρισμό ότι αυτός θυσιάστηκε από τον πατέρα τους, ο Αιτητής υποστήριξε ότι ο πατέρας του επιχείρησε να του μεταβιβάσει τις δυνάμεις της παράδοσής τους. Ωστόσο, ο αδελφός του αρνήθηκε να τις αποδεχθεί, με αποτέλεσμα ο πατέρας τους να τον θυσιάσει (ερυθρό 39 του διοικητικού φακέλου). Όταν κλήθηκε να περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο έλαβε χώρα η θυσία του αδελφού του, ο Αιτητής ανέφερε ότι το πρωί, όταν ξύπνησαν, βρήκαν τον αδελφό του νεκρό (ερυθρό 39, του διοικητικού φακέλου). Σε ερώτηση σχετικά με την αιτία θανάτου, ισχυρίστηκε ότι τα πόδια του ήταν μαύρα (ερυθρό 39, του διοικητικού φακέλου). Επιπλέον, ανέφερε ότι δεν διεξήχθη καμία έρευνα σχετικά με τον θάνατό του (ερυθρό 38, του διοικητικού φακέλου). Όταν του ζητήθηκε να διευκρινίσει με ποιον τρόπο ο αδελφός του αρνήθηκε να λάβει τις δυνάμεις, ο Αιτητής ανέφερε πως ο αδελφός του υποστήριξε πως δεν επρόκειτο να τις αποδεχθεί (ερυθρό 38 του διοικητικού φακέλου).
Περαιτέρω, σε ερώτηση σχετικά με τον τρόπο που ο πατέρας του εντόπισε τον πάπα Έλι, ο Αιτητής υποστήριξε ότι οι δύο άνδρες ήταν φίλοι και ότι κάποια άτομα γνώριζαν πως διέμενε στο σπίτι του πάπα Έλι και ισχυρίστηκε πως ο πατέρας του μέσα σε τέσσερις ημέρες, κατάφερε να ανακαλύψει τον τόπο διαμονής του (ερυθρό 38, του διοικητικού φακέλου). Ο Αιτητής ισχυρίστηκε πως όταν ο πατέρας τον συνάντησε τον προέτρεψε να επιστρέψει στο σπίτι του, όμως ο ίδιος αρνήθηκε. Στη συνέχεια, ο Αιτητής ανέφερε ότι δύο μήνες αργότερα εγκατέλειψε τη χώρα. Ερωτηθείς εάν έλαβε χώρα κάποιο σημαντικό γεγονός κατά το διάστημα αυτών των δύο μηνών, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι ο πάπα Έλι τράβηξε μια φωτογραφία του και του ζήτησε χρηματικό ποσό (ερυθρό 37, του διοικητικού φακέλου). Επιπλέον, ανέφερε ότι προχώρησε στην πώληση της μοτοσυκλέτας του.
Ο αιτητής ανέφερε κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του πως δεν μπορεί να επιστρέψει την χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής απάντησε αρνητικά, διευκρινίζοντας ότι έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του και θα έπρεπε ήδη να είχε λάβει αυτές τις δυνάμεις (ερυθρό 37, του διοικητικού φακέλου). Κληθείς να προσδιορίσει ποιες θα είναι οι συνέπειες εφόσον δεν έλαβε τις εν λόγω δυνάμεις, ο αιτητής ισχυρίστηκε ότι θα είχε την ίδια τύχη με τον αδελφό του (ερυθρό 37, του διοικητικού φακέλου). Ο αιτητής σε άλλο σημείο της συνέντευξής του ισχυρίστηκε πως σε περίπτωση επιστροφής του στην Λ.Δ.Κ., δεν φοβάται οτιδήποτε διότι έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του και διευκρίνισε πως σύμφωνα με την παράδοση, τα άτομα πρέπει να λαμβάνουν αυτές τις δυνάμεις πριν την ηλικία των δέκα οχτώ ετών (ερυθρό 40, του διοικητικού φακέλου).
Αναφορικά με τη δυνατότητα εσωτερικής μετεγκατάστασης του αιτητή σε άλλο σημείο της χώρας καταγωγής του, στο Congo Central, δήλωσε ότι ο φόβος του είναι πώς έχει ήδη συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του, διευκρινίζοντας πως στην ηλικία αυτή πρέπει να λάβει αυτές τις δυνάμεις (ερυθρό 37, του διοικητικού φακέλου). Τέλος, σε διευκρίνιση του λειτουργού ότι αρχικά ανέφερε πως σύμφωνα με την παράδοση οι δυνάμεις μεταφέρονται πριν την συμπλήρωση του δέκατου όγδοου έτους, ενώ σε αυτό το σημείο αναφέρει ότι μεταφέρονται κατά την συμπλήρωση του δέκατου όγδοου έτους της ηλικίας, ο Αιτητής δήλωσε ότι είναι απλό και ότι μέχρι την ηλικία των δεκαοχτώ ετών πρέπει να έχεις λάβει αυτές τις δυνάμεις (ερυθρό 37 του διοικητικού φακέλου).
Ο αρμόδιος λειτουργός αξιολογώντας τους ισχυρισμούς που παρέθεσε στην αφήγησή του ο αιτητής, διέκρινε στην έκθεση - εισήγησή του δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, οι οποίοι προκύπτουν από τις δηλώσεις του αιτητή ως κατωτέρω: (1) Τα προσωπικά στοιχεία, τη χώρα καταγωγής και τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του αιτητή και (2) τον ισχυρισμό ότι ο πατέρας του προσπαθούσε να του μεταφέρει μαγικές δυνάμεις. Ο αρμόδιος λειτουργός έκανε αποδεκτούς τους ισχυρισμούς του αιτητή ως προς τα προσωπικά του στοιχεία καθώς οι δηλώσεις του αιτητή κρίθηκαν σαφείς, συνεκτικές ενώ διασταυρώθηκαν από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.
Ο δεύτερος ισχυρισμός του αιτητή αναφορικά με το γεγονός ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω του ότι ο πατέρας του προσπαθούσε να του μεταφέρει μαγικές δυνάμεις, δεν έγινε αποδεκτός καθότι οι ισχυρισμοί του αιτητή δεν διακρίνονταν από λογική συνέπεια, ακρίβεια και λεπτομέρεια. Κρίθηκε από τον λειτουργό ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να παρέχει σαφείς και ικανοποιητικές απαντήσεις στα ερωτήματα που του τέθηκαν.
Όσον αφορά στην εξωτερική αξιοπιστία, ο λειτουργός έκρινε ότι πληροφορίες από πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής του αιτητή, επιβεβαιώνουν ότι η άσκηση μαγείας είναι ευρέως διαδεδομένη στις υποσαχάριες χώρες. Ωστόσο, λόγω της φύσης του ισχυρισμού του Αιτητή, δεν βρέθηκαν πληροφορίες οι οποίες να επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς του. Περαιτέρω ο λειτουργός κατέγραψε ότι ο Αιτητής δεν προσκόμισε υποστηρικτικά έγγραφα, ενώ οι ισχυρισμοί του ήταν ασυνάρτητοι και στερούνταν το επίπεδο εξειδίκευσης που υποδηλώνει μια γνήσια προσωπική εμπειρία (ερυθρά 62 – 61, του διοικητικού φακέλου). Κατά συνέπεια, ο λειτουργός καταλήγει ότι ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός.
Υπό το φως του μοναδικού αποδεκτού ισχυρισμού σχετικά με τα προσωπικά στοιχεία του αιτητή και λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Αιτητής είναι άνδρας νεαρής ηλικίας, υγιής χωρίς ενδείξεις προηγούμενης δίωξης και αξιολογώντας ως τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του την πόλη Kinshasha της Λ.Δ.Κ., ο αρμόδιος λειτουργός συνήγαγε κατά την αξιολόγηση κινδύνου, αφού παρέθεσε πληροφορίες αναφορικά με την επικρατούσα κατάσταση στη χώρα καταγωγής του, ότι ο αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα να κινδυνεύσει με σοβαρή βλάβη.
Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, ο αρμόδιος λειτουργός, έκρινε ότι δεν συνέτρεχαν στο πρόσωπο του αιτητή εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε τη χώρα του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης για έναν από τους λόγους του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου Ν.6(Ι)/2000 και του άρθρου 1Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951. Στη συνέχεια, διαπίστωσε πως ο αιτητής δεν υπήρχε εύλογη πιθανότητα να αντιμετώπιζε κίνδυνο σοβαρής βλάβης όπως αυτός καθορίζεται στο άρθρο 19 του προαναφερθέντος Νόμου. Το περιεχόμενο της υπό αναφορά Έκθεσης-Εισήγησης εξέτασε ο αρμόδιος εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός που εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου και απέρριψε το αίτημα του αιτητή.
Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων, στην ενώπιον μου δικαστική διαδικασία θα πρέπει να αναφερθεί πως ο αιτητής δήλωσε πως δεν έχει να προσθέσει οτιδήποτε σε σχέση με την προσφυγή που έχει καταχωρήσει. Η κυρία Χατζηγιάννη υιοθέτησε το περιεχόμενο της Γραπτής της Αγόρευσης και υποστήριξε πως η υπό εξέταση προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί από το Δικαστήριο και να επικυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.
Στα πλαίσια εξέτασης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, προχωρώ να εξετάσω κατ' ουσίαν το αίτημα του αιτητή λαμβάνοντας υπόψη βεβαίως όλα όσα τέθηκαν ενώπιον μου από τον ίδιο τον αιτητή αλλά και από τη συνήγορο που εκπροσωπεί τους καθ' ων η αίτηση. Με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό, ο οποίος ορθά έγινε αποδεκτός, δεν θεωρώ αναγκαίο να ασχοληθώ. Αναφορικά με το δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, συμφωνώ με το εύρημα των καθ' ων η αίτηση ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να προβάλει τον ισχυρισμό του με συνέπεια και λεπτομέρεια, αφού ο αιτητής δεν παρουσίασε με τρόπο συνεκτικό και λεπτομερή τα όσα αφορούν τον πυρήνα του αιτήματός του. Ειδικότερα θα πρέπει να αναφερθεί ότι καθ’ όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός του, ο αιτητής παρουσίασε τα όσα συνέβησαν με διαφοροποιήσεις.
Στο σημείο αυτό κρίνω απαραίτητο να επισημάνω ασυνέπειες που εντοπίζονται στα λεγόμενα του αιτητή, οι οποίες αναντίλεκτα πλήττουν την γενικότερη αξιοπιστία των δηλώσεών του. Ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παρέχει ουσιαστικές πληροφορίες σχετικά με την παράδοση, πως δηλαδή οι δυνάμεις μεταφέρονται στα παιδιά πριν συμπληρώσουν το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας τους και ποια είναι αυτή η διαδικασία και το περιεχόμενο των δυνάμεων αυτών (ερυθρό 39, 2x, του διοικητικού φακέλου). Επιπρόσθετα, δεν παρέθεσε πληροφορίες σχετικά με τις ευθύνες που έχει ένας παραδοσιακός αρχηγός, δηλώνοντας ότι οι παραδοσιακοί αρχηγοί θυσιάζουν ανθρώπους και εμπλέκονται σε μαγεία (ερυθρό 39, 3x του διοικητικού φακέλου).
Όταν του ζητήθηκε να παρέχει περισσότερες πληροφορίες και να αναφέρει ένα συγκεκριμένο περιστατικό κατά το οποίο ο πατέρας του επιχειρούσε να του μεταφέρει αυτές τις δυνάμεις, απάντησε γενικά ότι ο πατέρας του τον ξυπνούσε τη νύχτα και τον ανάγκαζε να πίνει αίμα γάτας, χωρίς να μπορεί να αναπτύξει περαιτέρω τους ισχυρισμούς του (ερυθρό 39, 2x του διοικητικού φακέλου). Επιπλέον, κληθείς να προσδιορίσει τα αίτια του θανάτου του αδελφού του, ο Αιτητής απάντησε ασυνάρτητα, δηλώνοντας ότι τα πόδια του ήταν μαύρα, χωρίς να μπορεί να δώσει μια συνεκτική εξήγηση σχετικά με τον θάνατό του, παρόλο που ισχυρίστηκε ότι τον θυσίασε ο πατέρας του. Επιπλέον, όταν ρωτήθηκε εάν ακολούθησαν νομικές ενέργειες μετά τον θάνατο του αδελφού του, και πάλι ο αιτητής δεν έδωσε σαφή απάντηση (ερυθρό 39, 3x και 38, 1χ του διοικητικού φακέλου). Από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου διαπιστώνω πως δεν τεκμηριώνεται η εσωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του αιτητή.
Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία των δηλώσεων του αιτητή ανέτρεξα σε πηγές πληροφόρησης για τη χώρα καταγωγής του, προκειμένου να αξιολογήσω την αξιοπιστία των δηλώσεών του. Από την έρευνα που διεξήγαγα προκύπτει ότι ανάμεσα στις εθνοτικές ομάδες που υπάρχουν στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, συγκαταλέγεται και αυτή με την ονομασία Luba.[1] Σύμφωνα με την εγκυκλοπαίδεια Britannica, τα πρόσωπα των οποίων η εθνοτική καταγωγή είναι Luba, καλούνται και ως Baluba.[2] Επιπρόσθετα, ο όρος Muluba είναι ο όρος που χρησιμοποιείται στον ενικό αριθμό, όταν γίνεται αναφορά σε ένα πρόσωπο που ανήκει στην εν λόγω εθνοτική ομάδα.[3]
Σύμφωνα με εξωτερική πηγή πληροφόρησης, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η θέση των παραδοσιακών αρχηγών/ηγετών, αναλαμβάνεται κατόπιν κληρονομιάς εντός της οικογένειας ή κατόπιν διορισμού τους.[4] Σε ορισμένες περιοχές, οι θέσεις κληρονομούνται, αφού παραμένουν σε συγκεκριμένες οικογένειες και μεταβιβάζονται από τη μία γενιά στην επόμενη.[5]
Οι παραδοσιακοί ηγέτες στην κοινότητα των Luba (η Bakwa Kalondji ανήκει στη φυλή Luba) κληρονομούν τις εξουσίες τους από τους προγόνους του, σύμφωνα με τις παραδόσεις και τα έθιμα της φυλής τους.[6] Επιπρόσθετα, οι εξουσίες προέρχονται από ένα υπέρτατο ον που είναι ο Θεός τους.[7] Σύμφωνα με την κοινότητα των Luba, η ενθρόνιση ενός παραδοσιακού ηγέτη είναι μια προγονική τελετή που διατηρεί τις παραδόσεις και τα έθιμα του λαού.[8] Ο νέος ηγέτης υποχρεούται να τελέσει μια παραδοσιακή τελετή γνωστή ως “kubala kwa mitoto”, που σημαίνει «μέτρημα των αστεριών», αφού παραμείνει στις πόρτες για μια περίοδο 30 ημερών.[9] Η τελετή πραγματοποιείται τη νύχτα, όπου γίνονται θυσίες στους προγόνους, ακολούθως των οποίων, ο παραδοσιακός ηγέτης αναλαμβάνει την εξουσία να ξεκινήσει την εκτέλεση των καθηκόντων του.[10] Μετά την εν λόγω τελετή, ο νέος παραδοσιακός ηγέτης, αναλαμβάνει διπλές εξουσίες, μέσω των οποίων, ως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην εξωτερική πηγή πληροφόρησης, «he will be able to communicate with the departed ancestors, and he will be capable to see and know who is a witch when he meets people, because he has become a witch himself….».[11]
Σημειώνεται ότι, από την έρευνα που διεξήγαγα, δεν προέκυψαν ευρήματα σε σχέση με τις συνέπειες που μπορεί να υποστεί κάποιο πρόσωπο το οποίο αρνείται να αναλάβει τη θέση του παραδοσιακού ηγέτη/αρχηγού στην κοινότητα των Luba. Τα ανωτέρω δεδομένα που εντοπίστηκαν από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης δεν θα μπορούσαν να οδηγήσουν στο συμπέρασμα ότι στοιχειοθετείται η εξωτερική αξιοπιστία του αιτητή. Κατά συνέπεια, με δεδομένο ότι ο Αιτητής υπέπεσε σε ασάφειες, αντιφάσεις, αοριστίες και γενικολογίες κατά το αφήγημά του, ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός.
Ως νομολογιακά έχει κριθεί, γενικοί και αόριστοι ισχυρισμοί, καθώς και ισχυρισμοί για κίνδυνο ζωής χωρίς στοιχειοθετημένες και τεκμηριωμένες αναφορές, δεν θεμελιώνουν βάσιμο φόβο δίωξης ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Όπως ανέφερα στην απόφασή μου στην υπόθεση υπ' αριθμόν 121/20 A.S.R. v. Κυπριακή Δημοκρατία, ημερομηνίας 31/7/2020:
«Η αόριστη επίκληση ενός κινδύνου ζωής, όταν όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν συνεπικουρείται εξ' ουδενός αντικειμενικού στοιχείου, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι αρκούντως σοβαρή, ώστε να ισοδυναμεί με εκείνη της προσβολής των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση και δεν στοιχειοθετεί περιστάσεις, οι οποίες λαμβανομένης υπόψη της εξατομικευμένης κατάστασης του αιτητή να συνιστούν απειλή έτσι ώστε ευλόγως να δύναται να θεωρηθεί ότι ο αιτητής έχει «βάσιμο φόβο δίωξης». Ούτως ή άλλως, οποιαδήποτε προσβολή ενός δικαιώματος δεν υποχρεώνει τις αρχές να χορηγήσουν το καθεστώς του πρόσφυγα στον υφιστάμενο την προσβολή.»
Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 προβλέπει πως (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου): «Ως πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο που, λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγενείας του και δεν είναι σε θέση, ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής».
Η Υπηρεσία Ασύλου διεξήγαγε έρευνα των ουσιωδών στοιχείων, εξετάζοντας τη συνέντευξη που διεξήχθη, την εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού, όλο το υλικό που περιέχεται στον διοικητικό φάκελο και γενικότερα όλο το υλικό το οποίο είναι ενώπιόν μου. Από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου είναι εμφανές πως, η Υπηρεσία Ασύλου διενήργησε την δέουσα έρευνα όλων των ζητημάτων που έθεσε ο αιτητής ενώπιόν της, προτού καταλήξει στην προσβαλλόμενη απόφαση.
Υπό το φως των όσων έχω αναφέρει ανωτέρω, αλλά και των σχετικών διατάξεων του Νόμου, κρίνω ότι ορθά η Υπηρεσία Ασύλου έκρινε ότι ο αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων και ότι η περίπτωσή του δεν πληρούσε τις υπό του Νόμου προβλεπόμενες προϋποθέσεις για αναγνώριση του καθεστώτος του πρόσφυγα, σύμφωνα με το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000.
Ορθά επίσης κρίθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου ότι δεν υφίσταται λόγος να του αναγνωριστεί το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, δυνάμει του άρθρου 19 (1) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000, εφόσον δεν αποδείχθηκε από τα όσα ανέφερε ο αιτητής ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 19 (2), του Ν. 6 (Ι)/2000, αναφορικά με τον κίνδυνο ο αιτητής να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη.
Για τη διαπίστωση αυτού του πραγματικού κινδύνου θα πρέπει να υπάρχουν, όπως ρητά προνοεί το άρθρο 19 (1) του Ν. 6 (Ι)/2000, «ουσιώδεις λόγοι». Περαιτέρω, σοβαρή βλάβη ή σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη κατά το εδάφιο (2) του άρθρου 19 του Ν. 6 (Ι)/2000, σημαίνει κίνδυνο αντιμετώπισης θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας ή να υπάρχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015), ECLI:CY:AD:2015:D619, ECLI:CY:AD:2015:D619.
Υπό το φως των εν λόγω δεδομένων στα πλαίσια βεβαίως της ex nunc δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου και προς εκπλήρωση της υποχρέωσης του Δικαστηρίου για έλεγχο της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, θα διεξάγω έρευνα σε πηγές πληροφόρησης, για σκοπούς πληρότητας σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στον τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής του αιτητή, όπου αναμένεται ότι θα επιστρέψει.
Σε κάθε περίπτωση, διεξήγαγα έρευνα σε πρόσφατες πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής του αιτητή, σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην περιοχή καταγωγής και διαμονής του. Σύμφωνα με επικαιροποιημένη έρευνα στη βάση δεδομένων ACLED, κατά το διάστημα 13/06/2024 - 13/06/2025 στην επαρχία Kinshasa καταγράφηκαν συνολικά 84 περιστατικά ασφαλείας από τα οποία υπήρξαν 234 θάνατοι. Πρόκειται συγκεκριμένα για 4 μάχες (14 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 12 περιστατικά βίας κατά αμάχων (17 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 52 διαμαρτυρίες (καμία απώλεια ανθρώπινων ζωών) και 16 εξεγέρσεις (203 απώλειες ανθρώπινων ζωών), ενώ δεν καταγράφηκε κανένα περιστατικό εκρήξεων/απομακρυσμένης βίας[12]. O συνολικός πληθυσμός της επαρχίας της Kinshasa ανέρχεται στους 17,778,500 κατοίκους, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2025[13].
Κατά συνέπεια, στη βάση των ενώπιον μου στοιχείων διαφαίνεται πως το αρμόδιο όργανο συνεκτίμησε όλα τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον του και στη βάση των ισχυρισμών του αιτητή διεξήγαγε τη δέουσα υπό τις περιστάσεις έρευνα και εξέδωσε δεόντως αιτιολογημένη απόφαση. Τα στοιχεία που έθεσε ο αιτητής μέσω της γραπτής του αγόρευσης αλλά και ενώπιον του Δικαστηρίου, δεν είναι αρκετά για να στοιχειοθετήσουν βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του.
Με βάση λοιπόν, το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε με επάρκεια και υπήρξε επαρκής αιτιολόγηση της προσβαλλόμενης απόφασης. Το περιεχόμενο της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου στην οποία αναφέρονται οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος του αιτητή, αποκαλύπτει ότι η απόφασή της ήταν απόλυτα ορθή και στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας.
Η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με €600 έξοδα, υπέρ των καθ' ων η αίτηση και εναντίον του αιτητή.
Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] CIA The World Factbook, ‘Congo, Democratic Republic of the - Country Factsheet’ διαθέσιμο σε https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/congo-democratic-republic-of-the/factsheets/; Encyclopædia Britannica, ‘Luba people’ διαθέσιμο σε https://www.britannica.com/topic/Luba-people
[2] Britannica, ‘Luba people’ διαθέσιμο σε https://www.britannica.com/topic/Luba-people
[3] TSHILUBA.co dictionary διαθέσιμο σε https://tshiluba.co/alphabetindex/M/MULUBA/
[4] Bakamana, D. B., Magesa, L. & Majawa C. C. A. (2021). Analysis of indigenous African political leadership among the Luba people of Kasai in the Democratic Republic of Congo. INTERNATIONAL JOURNAL OF RESEARCH IN BUSINESS AND SOCIAL SCIENCE, VOL 10 NO 7 ISSN: 2147-4478, 402. https://www.researchgate.net/publication/355981009_Analysis_of_indigenous_African_political_leadership_among_the_Luba_people_of_Kasai_in_the_Democratic_Republic_of_Congo
[5] Ibid.
[6] Ibid., 403
[7] Ibid.
[8] Ibid.
[9] Ibid.
[10] Ibid.
[11] Ibid.
[12] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ [βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians/Explosions/Remote violence/Riots/Protests) DATE RANGE: 13/06/2024 – 13/06/2025, REGION: Africa, COUNTRY: Democratic Republic of Congo, ADMIN UNIT: Kinshasa]
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο