B.K.K. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 3339/2023, 17/6/2025
print
Τίτλος:
B.K.K. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθ. Αρ.: 3339/2023, 17/6/2025

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 3339/2023

17 Ιουνίου, 2025

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΔΔΔΔΠ.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

B.K.K.

Αιτητής

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ’ ων η Αίτηση

 

Ματθαίου, Χ. (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή

Φιλίππου, Α. (κος) Δικηγόρος για τους Καθ’ ων η Αίτηση

[Αιτητής: Παρών]

ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π: Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ’ ων η Αίτηση ημερομηνίας 27/04/2023 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία ως άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος.

 

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης έχουν τεθεί στην Ένσταση των Καθ’ ων η αίτηση και υποστηρίζονται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου που έχει κατατεθεί ως Τεκμήριο Α κατά τις διευκρινήσεις.

Ο Αιτητής είναι ενήλικας υπήκοος της Σιέρα Λεόνε. Στις 31/03/2022 εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και στις 01/04/2022 εισήλθε παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία δια μέσω των μη ελεγχόμενων από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχών. Κατόπιν, στις 04/05/2022 συμπλήρωσε αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας, βεβαίωση υποβολής της οποίας παρέλαβε από το Επαρχιακό Γραφείο Αλλοδαπών Λευκωσίας αυθημερόν.

 

Προς εξέταση της ουσίας της αίτησης του Αιτητή διεξήχθη προσωπική συνέντευξη στις 28/03/2023 από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου.

 

Στις 25/04/2023 ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε έκθεση-εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία εγκρίθηκε από τον τελευταίο στις 27/04/2023. Στις 05/06/2023 ετοιμάστηκε επιστολή γνωστοποίησης της απορριπτικής απόφασης του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου προς τον Αιτητή, μαζί με συνοδευτική επιστολή αιτιολόγησης της απόφασης. Και οι δύο επιστολές παραδόθηκαν δια χειρός στον Αιτητή στις 18/09/2023.

 

Στις 19/09/2023 καταχωρήθηκε η υπό κρίση προσφυγή.

 

Ο Αιτητής προέβαλε μέσω της συνηγόρου του διάφορους λόγους ακυρώσεως, τους οποίους περιόρισε στο στάδιο των διευκρινήσεων στον ισχυρισμό του περί μη δέουσας έρευνας από τον αρμόδιο λειτουργό. Αναφορικά με τον μοναδικό λόγο ακύρωσης, ο Αιτητής δια της συνηγόρου του επιχειρηματολογεί ότι οι Καθ’ ων η αίτηση δεν ακολούθησαν τις ενδεδειγμένες διαδικασίες και δεν προέβησαν σε επαρκή έρευνα σε σχέση με τους ισχυρισμούς που προέβαλε ο Αιτητής.  Περαιτέρω, ο Αιτητής δια της συνηγόρου του επιχειρηματολογεί πως οι Καθ’ ων η αίτηση όφειλαν να ερευνήσουν επισταμένως με βάση τις παραγράφους 102 και 103 του Εγχειριδίου για τις διαδικασίες και τα κριτήρια καθορισμού του καθεστώτος των προσφυγών που εξέδωσαν τα Ηνωμένα Έθνη αναφορικά με τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και το Πρωτόκολλο του 1967.

 

Οι δε Καθ’ ων η Αίτηση ισχυρίζονται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ορθή και νόμιμη και ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή είναι εσφαλμένοι, ανεδαφικοί και ανυπόστατοι. Περαιτέρω ισχυρίζονται ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποσείσει το βάρος απόδειξης του λόγου ακυρότητας που προωθεί μέσω της γραπτής του αγόρευσης καθότι οι ισχυρισμοί που προβάλλει είναι γενικοί και αόριστοι, ενώ επιπλέον υποστηρίζουν πως υποβλήθηκαν στον Αιτητή πολλές ανοικτού τύπου, λεπτομερείς και διευκρινιστικές ερωτήσεις, οι οποίες διερευνήθηκαν σε βάθος από το Λειτουργό που ετοίμασε την έκθεση-εισήγηση επί της αίτησης διεθνούς προστασίας του Αιτητή, γεγονός το οποίο δεν αφήνει περιθώριο να αμφισβητηθεί η πληρότητα της έρευνας.

 

Προτού προχωρήσω στην εξέταση των ισχυρισμών του Αιτητή, κρίνω σκόπιμο να εξετάσω τους ισχυρισμούς που προέβαλε o Αιτητής υπό το πρίσμα των πραγματικών γεγονότων και ισχυρισμών που προώθησε ο Αιτητής καθ’ όλη την διάρκεια της διαδικασίας εξέτασης του αιτήματός του ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, ως προκύπτει από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου.

 

Κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης διεθνούς προστασίας του, ο Αιτητής δήλωσε ότι έφυγε από τη χώρα του λόγω οικογενειακών προβλημάτων τα οποία ξεκίνησαν μετά το θάνατο των γονιών του σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα.

 

Κατά το στάδιο της προσωπικής του συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε, κατ’ αρχάς, σε σχέση με τα προσωπικά του στοιχεία και προφίλ, ότι είναι υπήκοος Σιέρα Λεόνε, γεννηθείς την 04/08/1993 στο Kagbanthama της επαρχίας Port Loko District και κάτοικος της Port Loko από το 2005 έως και την αναχώρησή του από τη χώρα καταγωγής την 31/03/2022 (βλ ερ 21). Δήλωσε περαιτέρω ότι είναι Μουσουλμάνος, ότι είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (βλ ερ 22 1χ), ότι στη χώρα του δεν εργάστηκε και ότι ομιλεί Krio (μητρική του γλώσσα) και Αγγλικά (βλ ερ 21 1χ και 22 2χ). Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση δήλωσε ελεύθερος. Επίσης δήλωσε ότι οι γονείς του έχουν αποβιώσει, ότι δεν έχει αδέρφια, ότι έχει 2 ετεροθαλείς αδερφές και μητριά από το δεύτερο γάμο του πατέρα του και ότι οι μόνοι εξ αίματος συγγενείς του είναι ένας μητρικός θείος και 3 ξαδέρφια, με τους οποίους δεν έχει επικοινωνία (βλ ερ 22 7χ).

 

Αναφορικά με τους λόγους που εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του, δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη Σιέρα Λεόνε λόγω οικογενειακών προβλημάτων τα οποία ξεκίνησαν μετά το θάνατο των γονιών του σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Μετά την κηδεία των γονιών του, σύμφωνα με τον Αιτητή, η μητριά του και δεύτερη γυναίκα του πατέρα του παρατήρησε ότι στα έγγραφα που άφησε ο πατέρας του ονόμαζε αυτόν ως κληρονόμο της περιουσίας του και αποφάσισε να του δημιουργήσει προβλήματα. Ο Αιτητής δήλωσε πως μετά από μια μεγάλη μάχη μαζί της για την περιουσία απευθύνθηκε στους γηραιούς τους χωριού για συμβουλή. Αυτοί, σύμφωνα με τον Αιτητή, αφού συζήτησαν με τη μητριά του και άκουσαν τις προθέσεις της συμβούλεψαν τον Αιτητή να φύγει και να τρέξει για τη ζωή του. Το ίδιο βράδυ ο Αιτητής πήγε στο δωμάτιο της μητριάς του και πήρε τα έγγραφα της κληρονομιάς, όμως βγαίνοντας τον είδε μία από τις κόρες της και την ενημέρωσε σχετικά.

 

Ο Αιτητής δήλωσε ότι στη συνέχεια ο θείος του, ο οποίος μίλησε με τη μητριά του, του είπε πως θα τον αναζητήσει παντού και θα τον εξολοθρεύσει οπότε τον μετέφερε αρχικά στο Kalankay και δύο μέρες μετά στο  Waterloo, όπου και κρυβόταν για 3 περίπου εβδομάδες έως ότου οργανώσει το ταξίδι του και φύγει από τη χώρα (βλ ερ 19 και 20 5χ). 

 

Απαντώντας σε σχετικές διευκρινιστικές ερωτήσεις του αρμόδιου λειτουργού, ο Αιτητής δήλωσε πως ανέφερε το πρόβλημα στους γηραιούς του χωριού αφού η μητριά του ξεκίνησε να δημιουργεί προβλήματα μετά τις κηδείες των γονιών του την 12/02/2022 και πως οι γηραιοί δεν κατάφεραν να τη μεταπείσουν . Ο Αιτητής δήλωσε περαιτέρω ότι συνέχισε να ζει με τη μητριά του στο σπίτι τους για 42 μέρες προτού μετακομίσει λόγω της συμπεριφοράς της. Επιπλέον εξήγησε πως το σπίτι είναι γραμμένο στο όνομά του και παρουσίασε τα σχετικά έγγραφα τα οποία πήρε από τη μητριά του, και με τα οποία θα μπορούσε να μεταβιβάσει το σπίτι στο όνομά της (ερ 19 1χ-11χ).

 

Σε ερώτηση του αρμόδιου λειτουργού σχετικά με το τι πιστεύει ότι θα του συμβεί αν επιστρέψει στη Σιέρα Λεόνε, ο Αιτητής δήλωσε πως θα προτιμούσε να πεθάνει στη Δημοκρατία παρά στα χέρια της μητριάς του ενώ δήλωσε επίσης πως οι αρχές της χώρας του θα του επέτρεπαν την είσοδο στη χώρα σε περίπτωση επιστροφής του εκεί (βλ ερ 17 7χ 8χ).

 

Ο αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου με την εισηγητική του έκθεση διέκρινε τους ακόλουθους δύο ουσιώδεις  ισχυρισμούς, ήτοι

(α) Υπήκοος της Σιέρα Λεόνε, πόλη καταγωγής του το χωριό Kagbanthama της περιοχής Port Loko και διαμονή του η πόλη Port Loko

(β) Λόγω φόβου δίωξης από τη μητριά του.

 

Ως προς τον πρώτο ισχυρισμό του Αιτητή, ο λειτουργός αξιολόγησε αυτόν ως εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστο και συνεπώς τον έκανε δεκτό, αποδεχόμενος τα στοιχεία του προφίλ του Αιτητή όπως αυτά δηλώθηκαν καθώς οι δηλώσεις του Αιτητή επιβεβαιώθηκαν από το διαβατήριο το οποίο προσκόμισε.

 

Ως προς τον δεύτερο ισχυρισμό του Αιτητή, ο λειτουργός αξιολόγησε αυτόν ως εσωτερικά αναξιόπιστο καθώς έκρινε ότι ο Αιτητής δεν έδωσε επαρκείς πληροφορίες και λεπτομέρειες και δεν ήταν σταθερός στις δηλώσεις του με αποτέλεσμα οι ισχυρισμοί του να μην είναι ευλογοφανείς.

Συγκεκριμένα, ο λειτουργός έκρινε καταρχάς ότι αναμένετο ο Αιτητής να ζητήσει τη βοήθεια της αστυνομίας στο πρόβλημα που είχε, ενώ ο Αιτητής δήλωσε σχετικά ότι δεν πήγε στην αστυνομία διότι θα του ζητούσαν χρήματα.

 

Ο λειτουργός εν συνεχεία επεσήμανε ότι ενώ ο Αιτητής δεν είχε δηλώσει πως απειλήθηκε αυτοπροσώπως από τη μητριά του, όταν του επισημάνθηκε το γεγονός ανέφερε ότι τον απείλησε όταν συζητούσαν την τελευταία φορά που την είδε. Επιπλέον, ο λειτουργός επεσήμανε το γεγονός ότι ο Αιτητής συνέχισε να ζει με τη μητριά του για 42 ημέρες μετά το θάνατο των γονιών του δηλώνοντας αρχικά ότι δεν έγινε κάτι εναντίον του αυτό την περίοδο.

 

Προχωρώντας στην εκτίμηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού, ο λειτουργός επεσήμανε ότι τα όσα ανέφερε ο Αιτητής στη συνέντευξη αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός του και δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι που να δικαιολογούν την οποιαδήποτε ανάλυση των εν λόγω δεδομένων μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης. Ως εκ τούτου, έκρινε ότι ο Αιτητής δεν έδωσε επαρκείς πληροφορίες  και ο ισχυρισμός του δεν έγινε αποδεκτός.

 

 

Κατά συνέπεια, οι Καθ’ ων η Αίτηση απέρριψαν την υπαγωγή του Αιτητή στο άρθρο 3 του Περί Προσφύγων Νόμου. Κατόπιν, αφού διαπίστωσαν την μη ύπαρξη ένοπλης, εσωτερικής σύρραξης στη χώρα καταγωγής του και συγκεκριμένα στη Port Loko της Σιέρα Λεόνε έκριναν ότι δεν μπορούσε να του παραχωρηθεί ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Από τα πιο πάνω, συνάγεται ότι η έρευνα που είχε προηγηθεί της απόφασης για απόρριψη της αίτησης του Αιτητή ήταν επαρκής και είχαν συλλεγεί και διερευνηθεί όλα τα ουσιώδη στοιχεία σε συνάρτηση πάντα με τους ισχυρισμούς που είχε προβάλει ο Αιτητής κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του. Από τα στοιχεία που έχω ενώπιον μου, θεωρώ ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πλήρως αιτιολογημένη και η αιτιολόγηση συμπληρώνεται και από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου, όπως αυτά έχουν αναλυθεί ανωτέρω (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158 (Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ., 371 Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, (1998) 3 ΑΑΔ 270). Ειδικότερα, επισημαίνω ότι στην έκθεση-εισήγηση του αρμόδιου λειτουργού καταγράφονται με λεπτομέρεια οι λόγοι που απορρίφθηκε το αίτημα του με παραπομπή στις απαντήσεις του Αιτητή, οι οποίες κρίνονται και από το Δικαστήριο ως αόριστες, ασαφείς και ατεκμηρίωτες. Ως εκ τούτου, απορρίπτεται ο λόγος ακυρώσεως που έχει προωθηθεί από τον Αιτητή.

 

Ως προς το ειδικότερο ζήτημα της υπαγωγής του Αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει των άρθρων 19(1) και 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, έχω εξετάσει πρόσφατες εξωτερικές πηγές πληροφόρησης για να αξιολογήσω την κατάσταση ασφαλείας στη Port Loko της Σιέρα Λεόνε, όπου βρίσκεται η προηγούμενη περιοχή συνήθους διαμονής του Αιτητή.

 

Σύμφωνα με το RULAC, μια πρωτοβουλία της «Geneva Academy of International Humanitarian Law and Human Rights» για τον προσδιορισμό και την καταγραφή των ενόπλων συγκρούσεων, η Σιέρα Λεόνε δεν βρίσκεται υπό ένοπλη σύρραξη.[1] Ωστόσο σύμφωνα με τη σχετική έκθεση του 2024 της γερμανικής BTI, ο κίνδυνος κοινωνικών συγκρούσεων αυξάνεται λόγω της επιδείνωσης του οικονομικού περιβάλλοντος που επιδεινώνει τον ήδη συγκρουσιακό χαρακτήρα της πολιτικής στη χώρα.[2]

 

Αναφορικά με τα περιστατικά ασφαλείας, σύμφωνα με τα πρόσφατα δεδομένα της βάσης δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project), ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού με έργο τη συλλογή, ανάλυση και χαρτογράφηση δεδομένων σχετικά με τις ημερομηνίες, τους δρώντες, τις τοποθεσίες, τους θανάτους και τους τύπους όλων των καταγεγραμμένων  γεγονότων πολιτικής βίας και διαμαρτυρίας σε παγκόσμια κλίμακα, κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ 13/04/2024 και 11/04/2025 στην Σιέρρα Λεόνε καταγράφηκαν συνολικά 16 περιστατικά ασφαλείας από τα οποία επήλθε ο θάνατος συνολικά 6 πολιτών. Πιο αναλυτικά, 4 εξ αυτών καταγράφηκαν ως περιστατικά χρήσης βίας κατά πολιτών (με 6 θύματα), 6 ως ταραχές/εξεγέρσεις (χωρίς θύματα) και 6 ως διαμαρτυρίες (χωρίς θύματα)[3]

 

Ο πληθυσμός δε της Port Loko καταγράφεται στους 40.804 κατοίκους σύμφωνα με την πιο πρόσφατη επίσημη καταμέτρηση του 2021.[4]

 

Από τις ανωτέρω πληροφορίες προκύπτει ότι στη Port Loko της Σιέρα Λεόνε, δε λαμβάνει χώρα εσωτερική ένοπλη σύρραξη. Ως εκ τούτου καταλήγω στο συμπέρασμα ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι στο πρόσωπο του Αιτητή, ώστε να πιστεύεται ότι αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

 

Στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, θεωρώ πως ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και η νομιμότητα της απόφασης των Καθ' ων η Αίτηση. Επίσης δεν κατάφερε να αποδείξει ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή της παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.

 

Ως εκ τούτου, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Επιδικάζονται €800  έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.



[2] Bertelsmann Stiftung: BTI 2024 Country Report Sierra Leone, σελ. 29 https://bti-project.org/fileadmin/api/content/en/downloads/reports/country_report_2024_SLE.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17/04/2025)

[3] ACLED - The Armed Conflict Location & Event Data Project, https://acleddata.com/. Περιστατικά ασφαλείας για το χρονικό διάστημα από 13/04/2024 και 11/04/2025 στη Σιέρρα Λεόνε: https://acleddata.com/explorer/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17/04/2025)

[4] City Population, Sierra Leone, Port Loko, https://citypopulation.de/en/sierraleone/cities/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 17/04/2025) 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο